SAMANTEKT Á EIGINLEIKUM LYFS 1. HEITI LYFS Kodein Meda 25 mg töflur. 2. INNIHALDSLÝSING Hver tafla inniheldur kódeinfosfathemihýdrat 25 mg. Hjálparefni með þekkta verkun: Laktósaeinhýdrat 100 mg, natríummetabisulfit 0,2 mg. Sjá lista yfir öll hjálparefni í kafla 6.1. 3. LYFJAFORM Tafla. Hvít, flöt tafla með deiliskoru, 8 mm í þvermál, merkt KO innan boga. 4. KLÍNÍSKAR UPPLÝSINGAR 4.1 Ábendingar Verulegur ertandi hósti t.d. vegna æxlissjúkdóms. Verkir sem eru næmir fyrir ópíóíðum þegar vægari verkjalyf duga ekki. Lyfið á að nota samhliða vægari verkjalyfjum. 4.2 Skammtar og lyfjagjöf Skammtar Verkjastillandi: Fullorðnir: 1-2 (-3) töflur 1-3 sinnum á sólarhring. Hóstastillandi: Fullorðnir: 1-2 töflur 1-3 sinnum á sólarhring. Nota skal minnsta virka skammt af kódeini í eins stuttan tíma og hægt er. Þennan skammt má taka allt að 4 sinnum á sólarhring með minnst 6 klst. á milli skammta. Hámarksdagsskammtur af kódeini skal ekki fara yfir 240 mg. 4.3 Frábendingar Ofnæmi fyrir virka efninu eða einhverju hjálparefnanna sem talin eru upp í kafla 6.1. Krampar í gallrás Hjá konum með barn á brjósti (sjá kafla 4.6.) Hjá sjúklingum sem vitað er að hafa mjög hröð CYP2D6-umbrot. 4.4 Sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun Við stóra skammta og langvarandi notkun er hætta á ávanabindingu. Kódein á ekki að ávísa sjúklingum sem hafa tilhneigingu til lyfjamisnotkunar, þar sem hætta er á að þeir taki of stóra skammta af lyfjum sem verka á miðtaugakerfið. Gæta skal varúðar við notkun lyfsins hjá sjúklingum með bráðan astma. 1
Áhætta við samhliða notkun lyfja svo sem barbitúrata, benzódíazepína eða annarra lyfja sem hafa bælandi áhrif á miðtaugakerfið Samhliða notkun Kodein Meda og lyfja svo sem barbitúrata, benzódíazepína eða annarra lyfja sem hafa bælandi áhrif á miðtaugakerfið (svo sem annarra ópíóíða, róandi lyfja eða svefnlyfja, almennra svæfingalyfja, fentíazína, vöðvaslakandi lyfja eða róandi andhistamína) eða svipaðra lyfja, getur leitt til slævingar, öndunarbælingar, dauðadás og dauða. Vegna þessarar áhættu á ekki að ávísa samhliða ópíóíðum og barbitúrötum, benzódíazepínum eða öðrum lyfjum sem hafa bælandi áhrif á miðtaugakerfið nema handa sjúklingum þar sem engin önnur meðferðarúrræði eru tiltæk. Ef ákveðið er að ávísa Kodein Meda samhliða barbitúrötum, benzódíazepínum eða öðrum lyfjum sem hafa bælandi áhrif á miðtaugakerfið á að nota minnsta skammt sem hefur tilætluð áhrif og veita meðferð í eins skamman tíma og unnt er. Fylgjast á vandlega með sjúklingum með tilliti til teikna og einkenna öndunarbælingar og slævingar. Í því sambandi er eindregið ráðlagt að biðja sjúklinga og aðstandendur þeirra að vera á varðbergi gagnvart þessum einkennum (sjá kafla 4.5). CYP2D6-umbrot Kódein er umbrotið af lifrarensíminu CYP2D6 í virka umbrotsefnið morfín. Ef sjúkling skortir eða vantar alveg þetta ensím næst ekki viðunandi verkjastilling. Áætlað er að þessi skortur sé til staðar hjá allt að 7% hvíta kynstofnsins. Ef þessi umbrot eru hins vegar umfangsmikil eða mjög hröð hjá sjúklingnum er aukin hætta á aukaverkunum vegna morfíns, jafnvel við venjulega skammta. Þessir sjúklingar umbreyta kódeini hratt í morfín og þéttni morfíns í sermi hækkar upp fyrir tilætluð mörk. Almenn einkenni ópíóíðeitrunar eru rugl, svefnhöfgi, grunn öndun, lítil sjáöldur, ógleði, uppköst, hægðatregða og lystarleysi. Í alvarlegum tilvikum getur komið fram bæling á blóðrás og öndun, sem getur verið lífshættuleg og örsjaldan banvæn. Áætlað algengi mjög hraðra umbrota hjá mismunandi kynstofnum er tekið saman hér fyrir neðan: Kynstofn Algengi (%) Afríkubúar/Eþíópar 29% Bandaríkjamenn af afrískum uppruna 3,4 til 6,5% Asíubúar 1,2 til 2% Hvíti kynstofninn 3,6 til 6,5% Grikkir 6,0% Ungverjar 1,9% Norður-Evrópubúar 1%-2% Hjálparefni Lyfið inniheldur laktósaeinhýdrat. Sjúklingar með galaktósaóþol, laktasaskort eða vanfrásog glúkósagalaktósa, sem eru mjög sjaldgæfir arfgengir kvillar, skulu ekki nota lyfið. Lyfið inniheldur natríummetabisulfit sem getur í sjaldgæfum tilfellum valdið alvarlegum ofnæmisviðbrögðum og krampa í lungnapípum. Lyfið inniheldur minna en 1 mmól (23 mg) af natríum í hverri töflu, þ.e.a.s. er sem næst natríumlaust. 4.5 Milliverkanir við önnur lyf og aðrar milliverkanir Nauðsynlegt getur verið að aðlaga skammta við samhliða notkun Kodein Meda og eftirfarandi: Rifampicin örvar umbrot morfíns og kódeins þannig að plasmaþéttni morfíns (sem móðurefni eða virkt umbrotsefni) minnkar. Amitriptylín, klomipramín auka verkjastillandi áhrif morfíns. Þetta getur að hluta til verið vegna þess að þessi lyf auka aðgengi morfíns. Kínidín, sefandi lyf, þunglyndislyf m.a. ákveðin SSRI lyf: Einstök tilvik hafa bent til mögulegrar milliverkunar milli kódeins og lyfja sem auka serótónín, eins og MAO-hemlar eða SSRI lyf, sem geti valdið serótónínheilkenni. Verkun kódeins stafar líklega af O- 2
metýlsviptingu yfir í morfín fyrir tilstilli CYP2D6 ensímsins. Nokkrir CYP2D6 hemlar t.d. kínidín, terbinafin ásamt ákveðnum lyfjum í flokki sefandi lyfja (t.d. perfenazin, tioridazin, haloperidol, zuklopentixol, risperidon), ósérhæfðir MAO hemlar og SSRI lyf (aðallega fluoxetin og paroxetin) vinna gegn þessari virkni. Áfengi Forðast skal notkun áfengis samhliða Kodein Meda því það getur aukið öndunarbælandi áhrif lyfsins. Lyf svo sem barbitúröt, benzódíazepín eða önnur lyf sem hafa bælandi áhrif á miðtaugakerfið: Samhliða notkun ópíóíða og lyfja, svo sem barbitúrata, benzódíazepína eða annarra lyfja sem hafa bælandi áhrif á miðtaugakerfið (svo sem annarra ópíóíða, róandi lyfja eða svefnlyfja, almennra svæfingalyfja, fentíazína, vöðvaslakandi lyfja eða róandi andhistamína) eykur hættu á slævingu, öndunarbælingu, dauðadái og dauða vegna viðbótar áhrifa á miðtaugakerfið. Takmarka á skammtastærð og meðferðarlengd við samhliða notkun (sjá kafla 4.4). 4.6 Frjósemi, meðganga og brjóstagjöf Meðganga Hafa þarf í huga hættu á fráhvarfseinkennum hjá nýburanum við langtíma notkun á meðgöngu. Brjóstagjöf Kódein skal ekki nota samhliða brjóstagjöf (sjá kafla 4.3). Við venjulega ráðlagða skammta geta kódein og umbrotsefni þess verið til staðar í brjóstamjólk í mjög litlu magni og ólíklegt er að þau hafi skaðleg áhrif á brjóstmylkinginn. Hins vegar ef sjúklingurinn er með mjög hröð CYP2D6-umbrot getur hærri þéttni umbrotsefnisins morfíns verið til staðar í brjóstamjólkinni og það getur örsjaldan valdið einkennum ópíóíðeitrunar hjá ungbarninu, sem geta verið banvæn. 4.7 Áhrif á hæfni til aksturs og notkunar véla Kodein Meda getur dregið úr viðbragðsflýti. Þetta skal haft í huga þegar óskertrar árvekni er þörf, t.d. við akstur. 4.8 Aukaverkanir Tíðni aukaverkana við skammtíma notkun er u.þ.b. 2-3%. Aukaverkanirnar stafa fyrst og fremst af lyfhrifum kódeins, sem eru skammtaháð. Aukaverkanir eru flokkaðar eftir tíðni samkvæmt eftirfarandi tíðniflokkun, algengasta aukaverkunin kemur fyrst samkvæmt eftirfarandi tíðniflokkun: algengar (> 1/100, < 1/10), koma örsjaldan fyrir (<1/10.000), tíðni ekki þekkt (ekki hægt að áætla tíðni út frá fyrirliggjandi gögnum). Tíðni Aukaverkun Ónæmiskerfi Tíðni ekki þekkt Bráðaofnæmisviðbrögð Meltingarfæri Algengar Ógleði, hægðatregða Koma örsjaldan fyrir Brisbólga Almennar aukaverkanir og aukaverkanir á íkomustað Algengar Þreyta Óeðlilegir samdrættir í gallrás geta komið fyrir hjá sjúklingum sem fyrir eru í hættu hvað þetta varðar. Tilkynning aukaverkana sem grunur er um að tengjast lyfinu Eftir að lyf hefur fengið markaðsleyfi er mikilvægt að tilkynna aukaverkanir sem grunur er um að tengist því. Þannig er hægt að fylgjast stöðugt með sambandinu milli ávinnings og áhættu af notkun lyfsins. Heilbrigðisstarfsmenn eru hvattir til að tilkynna allar aukaverkanir sem grunur er um að tengist lyfinu til Lyfjastofnunar, www.lyfjastofnun.is. 3
4.9 Ofskömmtun Eituráhrif: Mjög breytilegt frá einum einstaklingi til annars. Þolmyndun. Smábörn og aldraðir eru sérstaklega viðkvæm. Barbitúröt og áfengi auka eituráhrifin. Banvænn skammtur hjá fullorðnum er talinn vera (0,5-) 0,8-1 g. Ungbarn (3 kg) varð fyrir alvarlegri eitrun eftir 20 mg á 24 klst. 11 mánaða barn fékk væg eituráhrif eftir 30 mg. Við stærri skammta en 5 mg/kg líkamsþunga er hætta á alvarlegri öndunarbælingu hjá börnum. Alvarleg eitrun kom fram hjá fullorðnum eftir 640 mg. Einkenni ofskömmtunar: Vísbendingar um ofskömmtun eru mikið samandregin sjáöldur, öndunarbæling og lágur blóðþrýstingur. Alvarlegar ofskammtanir geta leitt til blóðrásartruflana og dás. Að auki geta krampar, húðroði og andlitsbjúgur komið fram (einkum hjá börnum). Meðferð við ofskömmtun: Magaskolun, lyfjakol og hægðalosandi lyf ef við á. Vinna má gegn öndunarbælingu af völdum morfíneitrunar með notkun naloxons, í upphafi 0,4 mg handa fullorðnum (börn: 0,01 mg/kg) gefið hægt í bláæð og skammturinn aukinn smám saman eftir þörfum. Samfellt innrennsli naloxons getur í sumum tilvikum verið æskilegur valkostur. Öndunarhjálp ef við á (PEEP [positive endexspiratory pressure] við lungnabjúg). Naloxon kemur ekki í stað öndunarhjálpar ef um alvarlega eitrun er að ræða. Vökvagjöf í bláæð (sölt, glúkósi), mælingar á blóðgösum, leiðrétting blóðsýringar. Meðferð í samræmi við einkenni. 5. LYFJAFRÆÐILEGAR UPPLÝSINGAR 5.1 Lyfhrif Flokkun eftir verkun: Hósta- og kveflyf, ópíumalkalóíðar og afleiður. ATC flokkur: R05DA04. Kódein er vægt verkjalyf með miðlæg áhrif. Verkun þess er í gegnum μ-ópíóíðviðtaka, þó kódein hafi litla sækni í þessa viðtaka og verkjastillandi áhrif þess eru vegna umbreytingar þess í morfín. Kódein hefur, einkum við notkun samhliða öðrum verkjalyfjum svo sem paracetamóli, reynst virkt gegn vefjaskaðaverkjum (nociceptive pain). Kódein hefur einnig hóstastillandi verkun og í nokkrum mæli róandi verkun. 5.2 Lyfjahvörf Sérstakir sjúklingahópar Sjúklingar með hæg og mjög hröð umbrot með tilliti til CYP2D6 Kódein umbrotnar aðallega með glucuronsamtengingu en kódein umbrotnar á minniháttar umbrotsleið í morfín vegna O-metýlsviptingar. Þetta skref er hvatað af ensíminu CYP2D6. U.þ.b. 7% af hvíta kynstofninum vantar virkt CYP2D6 ensím vegna erfðaþátta og eru þeir einstaklingar með hæg umbrot. Áhrif lyfsins geta verið minni hjá þessum einstaklingum, þar sem morfín myndast ekki. U.þ.b. 1% af hvíta kynstofninum er með mjög hröð umbrot. Þeir eru með eina eða fleiri endurtekningar af genaröð fyrir CYP2D6 og eru því með greinilega aukna CYP2D6 virkni. Hjá þeim er aukin morfínþéttni í plasma og því eru þeir í aukinni hættu á að fá morfíntengdar aukaverkanir (sjá einnig kafla 4.4 og 4.6). Enn mikilvægara er að hafa þetta í huga hjá sjúklingum sem eru einnig með skerta nýrnstarfsemi en það getur valdið aukinni þéttni virka umbrotsefnisins morfín-6-glukuroníðs. Hægt er að ákvarða erfðamengi CYP2D6 með arfgerðargreiningu. 5.3 Forklínískar upplýsingar - 4
6. LYFJAGERÐARFRÆÐILEGAR UPPLÝSINGAR 6.1 Hjálparefni Hver tafla inniheldur: Laktósaeinhýdrat 100 mg, kartöflusterkja, örkristallaður sellulósi, talkúm, gelatína, magnesíumsterat, natríummetabisulfit. 6.2 Ósamrýmanleiki Á ekki við. 6.3 Geymsluþol 5 ár. 6.4 Sérstakar varúðarreglur við geymslu Engin sérstök fyrirmæli eru um geymsluaðstæður lyfsins. 6.5 Gerð íláts og innihald Plastglös með 100 töflum. 6.6 Sérstakar varúðarráðstafanir við förgun og önnur meðhöndlun Engin sérstök fyrirmæli. 7. MARKAÐSLEYFISHAFI Meda AB Box 906 170 09 Solna Svíþjóð 8. MARKAÐSLEYFISNÚMER IS/1/04/184/01 9. DAGSETNING FYRSTU ÚTGÁFU MARKAÐSLEYFIS/ENDURNÝJUNAR MARKAÐSLEYFIS Dagsetning fyrstu útgáfu markaðsleyfis: 22. nóvember 2004. Nýjasta dagsetning endurnýjunar markaðsleyfis: 1. október 2012. 10. DAGSETNING ENDURSKOÐUNAR TEXTANS 7. dessember 2018. 5