ΑΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ:ΣΚΟΡΔΑ ΜΑΡΙΑ 457 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ :ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΚΟΣΜΑΣ Η πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων Factoring ως εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης. Μελέτη περίπτωσης της ΕΤΕ Factoring. ΚΑΒΑΛΑ 2006
Περιεχόμενα Περιεχόμενα σελ.1 Πρόλογος σελ.5 Εισαγωγή σελ.6 Κεφάλαιο 1 ο : Ο θεσμός του Factoring 1.1. Έννοια του Factoring σελ.8 1.2. Αντικείμενο και σκοπός του Factoring σελ.9 1.3. Βασικά χαρακτηριστικά σελ.10 1.4. Ιστορική εξέλιξη του θεσμού του Factoring σελ.12 Κεφάλαιο 2o : Εταιρείες Factoring Οργάνωση και Λειτουργία 2.1. Γενικά σελ.15 2.2. Αναφορά σε εταιρείες Factoring σελ.16 2.3. Η οργανωτική δομή μιας εταιρείας Factoring σελ.17 2.4. Στελέχωση και κόστος ίδρυσης και λειτουργίας μιας εταιρείας Factoring σελ.18 2.5. Οι πρώτες ενέργειες μιας εταιρείας Factoring σελ.19 2.6. Η εφαρμογή του Factoring μέσα σε μια Τράπεζα σελ.20 Κεφάλαιο 3 ο : Υπηρεσίες που παρέχει ο θεσμός του Factoring 3.1. Γενικά σελ.21 3.2. Χρηματοδότηση σελ.21 3.3. Αξιολόγηση φερεγγυότητας πελατών σελ.22 3.4. Διαχείριση, λογιστική παρακολούθηση και είσπραξη τιμολογίων σελ.23 3.5. Έλεγχος της πίστωσης (credit checking) σελ.23 3.6. Διάθεση χρηματικού κεφαλαίου πριν από την πληρωμή του λογαριασμού σελ.24 3.7. Ανάληψη του πιστωτικού κινδύνου σελ.25 3.8. Παροχή συμβούλων marketing σελ.25 Κεφάλαιο 4 ο : Βασικές κατηγορίες Factoring 4.1. Γενικά σελ.26 4.2. Εγχώριο Factoring (Domestic Factoring) σελ.26 4.3. Διεθνές Factoring (International Factoring) σελ.27 4.4. Factoring με ή χωρίς το δικαίωμα αναγωγής σελ.28 4.5. Factoring εμπιστευτικό και μη εμπιστευτικό σελ.29 1
4.6. Factoring χωρίς χρηματοδότηση (Maturity Factoring) σελ.29 4.7. Factoring μόνο για χρηματοδότηση (Bulk Factoring) σελ.30 4.8. Factoring τριμερούς συνεργασίας σελ.30 4.9. Factoring μέσω αντιπροσώπου (agency Factoring) σελ.30 Κεφάλαιο 5 ο : Μορφές λειτουργίας του συστήματος Factoring 5.1. Γενικά σελ.31 5.2. Πλήρες Factoring μη εμπιστευτικό και χωρίς το δικαίωμα αναγωγής σελ.31 5.3. Πλήρες Factoring μη εμπιστευτικό και με το δικαίωμα αναγωγής σελ.33 5.4. Πλήρες Factoring με ή χωρίς αναγωγή σελ.33 5.5. Προεξόφληση τιμολογίων σελ.34 5.6. Factoring μόνο για χρηματοδότηση μη εμπιστευτικό και χωρίς το δικαίωμα αναγωγής σελ.35 5.7. Σχέσεις εισαγωγικού και εξαγωγικού Factor σελ.35 5.8. Άμεσο εξαγωγικό Factoring (Direct export) σελ.36 Κεφάλαιο 6 ο : Νομικό πλαίσιο του Factoring 6.1. Γενικά σελ.38 6.2. Η σύμβαση Factoring σελ.38 6.3. Στοιχεία της σύμβασης σελ.41 6.4. Σύγκρουση σύμβασης Factoring με άλλη σύμβαση σελ.43 6.5. Φορείς κατάρτισης συμβάσεων Factoring σελ.44 6.6. Το ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο του Factoring σελ.44 Κεφάλαιο 7 ο :Διαδικασίες λειτουργίας του θεσμού Factoring 7.1. Σύμβαση σελ.47 7.2. Συμμετοχή σελ.47 7.3. Στοιχεία προμηθευτή σελ.47 7.4. Λογαριασμός πελάτη αγοραστή σελ.48 7.5. Αίτηση για έγκριση πιστώσεων σελ.48 7.6. Εκχώρηση τιμολογίων και πιστωτικών σημειωμάτων σελ.48 7.7. Πιστωτικοί όροι σελ.48 7.8. Ειδοποιητήριο και μεταβίβαση των τιμολογίων προς είσπραξη σελ.49 7.9. Ενημερωτική επιστολή σελ.49 7.10. Λανθασμένες πληρωμές σελ.49 2
7.11. Διαφωνίες σελ.49 7.12. Απλήρωτοι λογαριασμοί σελ.50 7.13. Περιπτώσεις ασυνέπειας πελατών σελ.50 7.14. Ασφάλιση πιστωτικού κινδύνου σελ.50 7.15. Υποχρεώσεις του Factor προς πελάτη και προμηθευτή σελ.51 7.16. Χρηματοδότηση προκαταβολή σελ.51 Κεφάλαιο 8 ο :Πλαίσιο συνεργασίας Factor εκχωρητή 8.1. Γενικά σελ.52 8.2. Αξιοπιστία εκχωρητή σελ.52 8.3. Ρευστότητα εκχωρητή σελ.53 8.4. Κύκλος εργασιών σελ.53 8.5. Τιμολόγια που αναλαμβάνουν οι Factors σελ.53 8.6. Εισαγωγείς της άλλης χώρας εισαγωγικός Factor σελ.54 8.7. Επιχείρηση σελ.54 8.8. Προϊόντα σελ.54 8.9. Χώρες συναλλαγών με Factoring σελ.55 8.10. Η συμφωνία της πρακτορείας σελ.55 Κεφάλαιο 9 ο :Κόστος Factoring 9.1. Κοστολόγηση εργασιών Factoring σελ.58 9.2. Κόστος προμηθευτών σελ.59 9.3. Αμοιβή του Factor σελ.62 9.4 Παράδειγμα σύγκρισης κόστους και οφέλους από τη συνεργασία με εταιρία Factoring σελ.63 Κεφάλαιο 10 ο :Οφέλη της πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων 10.1. Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του θεσμού Factoring σελ.68 10.2. Ωφέλειες της επιχείρησης από τη χρήση των υπηρεσιών Factoring σελ.72 10.3. Ποιες επιχειρήσεις ενδείκνυται να κάνουν χρήση των υπηρεσιών Factoring σελ.73 10.4. Πότε είναι κατάλληλη η πρακτορεία Η επιλογή του κατάλληλου πράκτορα σελ.73 10.5. Οι 10 σπουδαιότεροι λόγοι για να χρησιμοποιήσετε το Factoring σελ.76 3
Κεφάλαιο 11 ο :Κίνητρα για την ανάπτυξη του Factoring 11.1. Γενικά σελ.77 11.2. Ενίσχυση των εξαγωγών σελ.77 11.3. Επιχειρήματα Κίνητρα για την προσέλκυση πελατών σελ.79 11.4. Προοπτικές του Factoring σελ.80 Κεφάλαιο 12 ο : Το Factoring ως εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης σελ.81 Κεφάλαιο 13 ο : Συμπεράσματα Τελικές παρατηρήσεις σελ.84 Κεφάλαιο 14 ο : Συχνές ερωτήσεις που αφορούν το Factoring σελ.87 Κεφάλαιο 15 ο : Παραδείγματα εφαρμογών Factoring σελ.91 Παράρτημα σελ.93 Σχεδιαγράμματα σελ.96 Πίνακες σελ.101 Έγγραφα Εθνικής Τράπεζας σελ.105 Βιβλιογραφία σελ.126 Ηλεκτρονική Βιβλιογραφία σελ.128 4
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η συμβολή του τραπεζικού συστήματος στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας είναι γνωστή. Οι υπηρεσίες που παρέχουν οι τράπεζες στις επιχειρήσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αναγκών τους. Ιδιαίτερη σημασία για την οικονομική ανάπτυξη έχει η κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών των επιχειρήσεων για την πραγματοποίηση επενδύσεων και την εξυπηρέτηση της παραγωγικής διαδικασίας τους. Για την κάλυψη των αναγκών που ανακύπτουν κατά την παραγωγική δραστηριότητα των επιχειρήσεων, το τραπεζικό σύστημα παρέχει το αναγκαίο κεφάλαιο κίνησης, με όρους προσαρμοσμένους στις πραγματικές ανάγκες τους. Η προβλεπόμενη εξάλλου μείωση των επιτοκίων στα επίπεδα των ευρωπαϊκών χωρών θα κάνει προσιτό και ελκυστικό τον τραπεζικό δανεισμό. Πέρα από όλα αυτά όμως το τραπεζικό σύστημα φρόντισε, τα τελευταία χρόνια, για την εισαγωγή σύγχρονων θεσμών στη χώρα μας, οι οποίοι καλύπτουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων με περισσότερο εξειδικευμένους και αποτελεσματικούς τρόπους. Ένας από τους σημαντικότερους θεσμούς που αντιπροσωπεύει επάξια τον εμπλουτισμό του τραπεζικού συστήματος είναι η πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων, το γνωστό σε αγγλικούς όρους FACTORING. 5
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η έννοια της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς, αποτελεί ζωντανή πραγματικότητα. Νέες οικονομικές συνθήκες διαμορφώνονται τόσο από τις απαιτήσεις της Ενιαίας Αγοράς όσο και από την παγκόσμια οικονομική κατάσταση. Ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός των επιχειρήσεων σε συνδυασμό με τις σύγχρονες οικονομικές, κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις, αλλάζουν καθημερινά τα δεδομένα στον επιχειρηματικό και οικονομικό κόσμο. Ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της σύγχρονης αγοράς αποτελεί ο ανταγωνισμός. Οι σύγχρονες επιχειρήσεις διακατέχονται από τη φιλοσοφία της επικράτησης, αν όχι της επιβίωσης, στον τομέα της η καθεμία. Γι αυτές ο ανταγωνισμός αποτελεί κίνητρο και συνάμα τις υποβάλλει σε ανησυχία, δεδομένου των δυσκολιών που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Η εικόνα της οικονομίας και του επιχειρηματικού κύκλου, εμπλουτισμένου με την έννοια του ανταγωνισμού, της μεγιστοποίησης του κέρδους και της κυριαρχίας, αναγκάζει τις επιχειρήσεις να λάβουν και να εφαρμόσουν μέτρα προς επίτευξη των στόχων και σκοπών, που ως οργανισμοί έχουν θέσει. Η σημερινή οικονομική πραγματικότητα είναι απαιτητική. Προϋποθέτει γνώση, εμπειρία, προσπάθεια, πάθος για ανάπτυξη, θέληση για επιτυχία και αναγνώριση. Απαιτεί συνεχή ενημέρωση, σωστές κινήσεις, ικανά πρόσωπα και φυσικά εκείνα τα απαραίτητα κεφάλαια που θα ενισχύσουν τα κίνητρα των επιχειρήσεων για επίτευξη στόχων και σκοπών. Όπως εύλογα γίνεται προφανές, η εύρεση αυτών των απαραίτητων κεφαλαίων και η κατά κατάλληλο τρόπο διάθεσή τους, μπορεί να οδηγήσει την επιχείρηση σε επιθυμητές και προσοδοφόρες συνθήκες. Οι ανάγκες για κεφάλαιο είναι πάντα άμεσες και επιτακτικές. Είναι γνωστό ότι οι επιχειρήσεις κατέχουν σημαντική θέση και διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στην πορεία της ελληνικής οικονομίας, μιας οικονομίας που αγωνίζεται να αντεπεξέλθει στα δεδομένα της εποχής, που αγωνίζεται να αναπτυχθεί και να πλησιάσει και γιατί όχι να ξεπεράσει τα ευρωπαϊκά και διεθνή στάνταρ. Η ελληνική οικονομία και οι προσπάθειές της στο σύνολό της, βομβαρδίζονται καθημερινά από τις παγκόσμιες οικονομικές αλλαγές, από τεράστια οικονομικά συμφέροντα, από πληθώρα εξελίξεων σε ζωτικούς τομείς και φυσικά από 6
το σύνολο των συστάσεων και οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης τις οποίες καλείται να δεχθεί, να ακολουθήσει και να ολοκληρώσει. Θεωρώντας, λοιπόν, την γεμάτη κατάσταση ως δεδομένη, η ελληνική οικονομία, αν θέλουμε ως διευκόλυνση να αντιμετωπίσουμε το σύνολο της ως ενιαίο φορέα και μεμονωμένα ως αποτελείς επιχειρήσεις, αναζητά διευκολύνσεις, διεξόδους, τρόπους, εναλλακτικές λύσεις, προκειμένου να αντεπεξέλθει σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και αναπτυσσόμενο ελληνικό, ευρωπαϊκό και κατ επέκταση παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον. Σε όλη αύτη την τεράστια και οργανωμένη προσπάθεια της ελληνικής οικονομίας και συγκεκριμένα των ελληνικών επιχειρήσεων, συνοδοιπόροι στέκονται οι τράπεζες, που επιδιώκουν και επιτυγχάνουν την κάλυψη των αναγκών τους με τον σχεδιασμό μιας πλήρους σειράς προϊόντων και υπηρεσιών, κυρίως χρηματοδοτικών προϊόντων. Η επαγγελματική επιτυχία δεν μπορεί να βασιστεί στην τύχη και στην καλή θέληση. Χρειάζεται ο σωστός προσχεδιασμός. Χρειάζεται η σωστή κάλυψη κάθε ανάγκης. Χρειάζονται τα σωστά κεφάλαια και σωστή χρηματοδότηση, προκειμένου να επιτευχθούν οι προγραμματισμένοι στόχοι και σκοποί. Η σωστή μορφή χρηματοδότησης και ασφαλώς η κατάλληλη χρήση, μπορούν να οδηγήσουν την επιχείρηση σε ευημερία, επαγγελματική καταξίωση και να την καταστήσουν αρκετά ανταγωνιστική. Οι σημαντικές ανακατατάξεις, η παγκοσμιοποίηση των αγορών και η ένταση του ανταγωνισμού που αύτη συνεπάγεται, εξωθούν την επιχείρηση σε ταχεία και αδιάλειπτη προσαρμογή των δομών της στις απαιτήσεις της αγοράς. 7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1o Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ FACTORING 1.1 Η έννοια του Factoring 1 Η αύξηση του κόστους του χρήματος αναγκάζει τους υπεύθυνους για τη χρηματοοικονομική διοίκηση των επιχειρήσεων να εξετάζουν κάθε εναλλακτική πηγή άντλησης κεφαλαίων. Στα πλαίσια αυτά μια εναλλακτική πηγή άντλησης κεφαλαίων αποτελεί η πρακτορεία ή διενέργεια πράξεων αναδόχου είσπραξής εμπορευματικών απαιτήσεων. (Factoring) Η πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων είναι η άμεση πώληση εισπρακτέων λογαριασμών χωρίς δικαίωμα αναγωγής. 1 Το Factoring είναι ένας νέος οικονομικός και νομικός θεσμός. Αποτελεί δέσμη χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, οι οποίες καλύπτουν ανάγκες επιχειρήσεων που πωλούν προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες με βραχυχρόνια πίστωση σε πελάτες με επαναληπτική αγοραστική συμπεριφορά. Ουσιαστικά πρόκειται για μια τεχνική συναλλαγών, για μια τριμερή συνεργασία μεταξύ ενός προμηθευτή, των πελατών του και μιας εταιρείας Factoring, η οποία αναλαμβάνει τη διαχείριση, τη λογιστική παρακολούθηση και είσπραξη των επιχειρηματικών απαιτήσεων (τιμολόγια, επιταγές, συναλλαγματικές, απαιτήσεις από πιστωτικές κάρτες κλπ.) Όπως είναι φανερό, όταν μια επιχείρηση πραγματοποιήσει μια πώληση με πίστωση θα πρέπει να περιμένει μια χρονική περίοδο, π.χ. 30 μέρες, προκειμένου να εισπράξει τα χρήματά της. Με το factoring η επιχείρηση μεταβιβάζοντας τον πιστωτικό λογαριασμό σ ένα άλλο πρόσωπο έχει τη δυνατότητα να εισπράξει τα χρήματα αυτά νωρίτερα. Ο αγοραστής του λογαριασμού αυτού θα πραγματοποιήσει στη συνέχεια την είσπραξη. Έτσι, λοιπόν, ο προμηθευτής ή εκχωρητής μεταβιβάζει ορισμένα δικαιώματα του στον πράκτορα (Factor) επί αμοιβή και ο πράκτορας αναλαμβάνει να εξοφλήσει στον προμηθευτή τα δικαιώματά του κατά την κανονική λήξη ή να τα προεξοφλήσει, όποτε διενεργεί μια πιστωτική πράξη. Ο Factor αναλαμβάνει υπό προϋποθέσεις την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου του προμηθευτή. 1 Naitove I., 1969, p.18 8
Τo Factoring είναι μια εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης, που δεν ανταγωνίζεται τον παραδοσιακό δανεισμό αλλά τον συμπληρώνει και συνοδεύεται κι από άλλες υπηρεσίες. Ο νέος αυτός, αναπτυξιακού χαρακτήρα θεσμός, συμβάλλει στην ενίσχυση των μικρομεσαίων και μεταποιητικών επιχειρήσεων.(λογιστική παρακολούθηση, μηχανοργάνωση κλπ.), επιτρέπει την ορθολογικότερη διοίκηση τους, τη χρηματοδότηση τους, την ασφάλιση των απαιτήσεων του προμηθευτή, την ενίσχυση της θέσης της επιχείρησης στην αγορά, την ενίσχυση της επενδυτικής βάσης κλπ. Συγχρόνως όμως ενισχύει και προωθεί τις εξαγωγές. Με την εφαρμογή του θεσμού ο βαθμός ρευστοποίησης της επιχείρησης αυξάνει με αποτέλεσμα να είναι ακόμα πιο ανταγωνιστική. Το Factoring λειτουργεί μέσα σ ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και ανάλογα με τον προσανατολισμό και την έμφαση που δίνεται σε ορισμένες απ αυτές τις δραστηριότητες διαμορφώνεται ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται. 1.2Αντικείμενο και Σκοπός του Factoring Η πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων έχει σκοπό την παροχή, από την πλευρά του πράκτορα, χρηματοδοτικών, διαχειριστικών και ασφαλιστικών υπηρεσιών. Έτσι, η πρακτορεία αποτελεί για μια επιχείρηση μια μορφή χρηματοδότησης η οποία μπορεί να χαρακτηρισθεί ως συμπληρωματική του κλασσικού δανεισμού. Επιπλέον, με την πρακτορεία είναι δυνατή η παροχή στην επιχείρηση και πρόσθετων υπηρεσιών. Φυσικά, το κυριότερο αντικείμενο με το οποίο ασχολείται ο θεσμός του Factoring, είναι η κάλυψη των αναγκών των επιχειρήσεων που πωλούν προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες με πίστωση καθώς και ενίσχυση του. Κατ επέκταση, λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε πως η πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων εξυπηρετεί τις ανάγκες της οικονομίας γενικότερα και ειδικότερα τις ανάγκες των επιχειρήσεων που αφορούν: Την εξεύρεση βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων αναγκών χρηματοδότησης Την απελευθέρωση του προμηθευτή από όλες τις ανάγκες (οργάνωση χρόνου, διαχειριστικά έξοδα, λογιστική παρακολούθηση) Απαλλαγή του προμηθευτή από τον κίνδυνο μη φερεγγυότητας των πελατών Ειδικότερα, ως αντικείμενο του Factoring θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε μια δέσμη ενεργειών και εργασιών που αφορούν: 9
Εκχώρηση απαιτήσεων στον πράκτορα με ή χωρίς δικαίωμα Εξουσιοδότηση για είσπραξη απαιτήσεων Χρηματοδότηση του προμηθευτή με προεξόφληση των απαιτήσεων Λογιστική παρακολούθηση απαιτήσεων Νομική παρακολούθηση Διαχείριση απαιτήσεων Ολική ή μερική κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου Εξάλλου, η σύμβαση ανάμεσα στον πράκτορα και τον πελάτη του στα πλαίσια του Factoring μπορεί να αναφέρεται: Σε μη γεννημένες κατά τον χρόνο σύναψης της σύμβασης απαίτησης Στον καθορισμό με μορφή ειδικού λογαριασμού του ύψους του πιστωτικού κινδύνου που ο πράκτορας αναλαμβάνει κάθε φορά να καλύψει Σε απαιτήσεις έναντι πελατών στο εξωτερικό από εξαγωγική του δραστηριότητα Σε απαιτήσεις οίκων του εξωτερικού έναντι πελατών τους στην Ελλάδα από εισαγωγική δραστηριότητα Σε συμβάσεις που συνάπτονται μεταξύ πρακτόρων επιχειρηματικών απαιτήσεων για την εκτέλεση των συμβάσεων Factoring και την άσκηση τους από αυτές δικαιωμάτων. 1.3 Βασικά χαρακτηριστικά Η πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring) είναι μια συμβατική σχέση, στα πλαίσια της οποίας μια εταιρία factoring ή τράπεζα: Αγοράζει το σύνολο ή μέρος των απαιτήσεων του πελάτη της (πωλητή) που προέρχονται από πώληση ή εξαγωγή εμπορευμάτων ή παροχή υπηρεσιών. Χορηγεί προκαταβολές. Καλύπτει τον πιστωτικό κίνδυνο του πελάτη της. Αναλαμβάνει τη διαχείριση (λογιστική παρακολούθηση είσπραξη κτλ.) των παραπάνω εκχωρούμενων σ αυτήν (εταιρία Factoring ή τράπεζα) απαιτήσεων. Οι παραπάνω απαιτήσεις είναι βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα και προέρχονται κυρίως από την πώληση καταναλωτικών ή ελαφρά επενδυτικών αγαθών ή / και παροχή υπηρεσιών σε επιχειρήσεις. 10
Ο πράκτορας (factor) δεν ενεχυριάζει τις απαιτήσεις των πελατών του για την εξασφάλιση των χρηματοδοτήσεων του, αλλά του εκχωρούνται στα πλαίσια της αγοράς των απαιτήσεων αυτών και αναλαμβάνει, κατά κανόνα, τον πιστωτικό κίνδυνο. Ο πράκτορας προσφέρει στον πελάτη του μια δέσμη υπηρεσιών που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα των αναγκών του. Αυτή η δέσμη στηρίζεται στο τρίπτυχο των λειτουργιών που χαρακτηρίζει το Factoring, δηλαδή ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ. Από τον πωλητή εκχωρείται στην εταιρία Factoring το σύνολο των απαιτήσεων του, όχι μόνο κατά των υφισταμένων όταν υπογράφεται η σύμβαση, αλλά και κατ όσων αποκτηθούν μελλοντικά πελατών του (αγοραστών των προμηθευτών). Βεβαίως σε εξαιρετικές περιπτώσεις, είναι δυνατή η εκχώρηση μόνο ενός (σημαντικού πάντοτε) μέρους από το σύνολο των απαιτήσεων του πωλητή. Αλλά τότε η οριοθέτηση του πρέπει να γίνεται με κάποιο κριτήριο ανεπίδεκτο αμφισβήτησης. Και πάλι όμως ο πωλητής είναι υποχρεωμένος να εκχωρεί στον πράκτορα σε διαρκή βάση όλες τις απαιτήσεις που εμπίπτουν στο συμφωνημένο κριτήριο. Επιγραμματικά, οι υπηρεσίες που προσφέρει ο πράκτορας στην πελατεία του είναι 2 : Χρηματοδότηση Κάλυψη πιστωτικού κινδύνου Πληροφορίες φερεγγυότητας υφισταμένων και νέων πελατών Διαχείριση απαιτήσεων που περιλαμβάνει: Λογιστική παρακολούθηση Είσπραξη Διεξαγωγή αλληλογραφίας Ρύθμιση θεμάτων σχετικών με τις εκχωρούμενες απαιτήσεις Παροχή συμβουλών marketing. 2. Π. Μαλακός Χ. Δεμίρης, 1993, σελ. 124 11
1.4 Ιστορική εξέλιξη του Factoring 3 Σύμφωνα με πολλούς έλληνες και ξένους συγγραφείς οι πρώτες μορφές πρακτορείας εμφανίστηκαν κατά τον 15 ο και 16 ο αιώνα. Οι πρώτες επιχειρήσεις που ασχολούνταν με την πρακτορεία δημιουργήθηκαν από τους del credere που ήταν συνεργάτες των άγγλων εξαγωγέων στις παλιές αμερικάνικες αποικίες, στις οποίες εγκατέλειψαν τις προσπάθειες είσπραξης των απαιτήσεων από τις πωλήσεις τους. Έτσι, άρχισαν να προσφέρουν εγγυήσεις στις υποχρεώσεις των αμερικανών πελατών τους και επιπλέον προέβαιναν και στην εξόφληση προς τους προμηθευτές, οι οποίοι διέθεταν σ αυτούς τα προς είσπραξη τιμολόγια των πελατών τους. Στη σημερινή της μορφή η πρακτορεία εμφανίστηκε για πρώτη φορά στις Η.Π.Α κατά το τέλος του 19 ου αιώνα. Αυτό συνέβηκε γιατί ισχυροποιήθηκαν οι βιομήχανοι εξ αιτίας της παρατηρηθείσας βιομηχανικής και οικονομικής ανάπτυξης των Η.Π.Α με αποτέλεσμα να μην χρειάζονται πλέον τις υπηρεσίες των πρακτόρων και να πραγματοποιούν οι ίδιοι τις δραστηριότητες αυτές. Οι πράκτορες τότε για να μπορέσουν να επιβιώσουν αναγκάστηκαν να προσφέρουν νέες υπηρεσίες που δεν συνέφερε στους βιομηχάνους να τις ασκούν μόνοι τους. Με τον τρόπο αυτό δημιουργήθηκε η σύγχρονη πρακτορεία. Στις Η.Π.Α ενώ δεν υπήρξε στην αρχή ειδικό νομοθετικό πλαίσιο για την πρακτορεία, ήδη από την δεκαετία του 1940 έχει δημιουργηθεί ειδικός νόμος ο οποίος και εφαρμόζεται στις περισσότερες πολιτείες. Σήμερα, στη χώρα αυτή υπάρχουν πάνω από 15 μεγάλες επιχειρήσεις που ασχολούνται με δραστηριότητες πρακτορείας, οι οποίες μάλιστα πραγματοποιούν κάθε χρόνο κύκλο εργασιών πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Συγκεκριμένα ενώ ο κύκλος εργασιών των εταιριών πρακτορείας στις Η.Π.Α το 1994 ανήρχετο περίπου 53 δισεκατομμύρια δολάρια το 1998 έφθασε τα 75,5. μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας τους, οι αμερικανοί επέβαλαν ένα δασμολόγιο στις ευρωπαϊκές εισαγωγές για να τονώσουν την εθνική τους βιομηχανία. Κάτω από το καθεστώς αυτό οι πράκτορες βρήκαν μια ήδη διαμορφωμένη ζήτηση για τις υπηρεσίες τους. Η πρακτορεία στη χώρα αυτή έχει 3 Λαζαρίδης Τ. Ιωάννης,2001 σελ. 116 12
αναπτυχθεί σημαντικά και οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος στη συμμετοχή των τραπεζών. Πράγματι οι τράπεζες έχουν έντονη συμμετοχή στη λειτουργία της πρακτορείας από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, όταν η αρμόδια υπηρεσία της Κεντρικής Τράπεζας (Controller of the Currency) καθόρισε ότι η πρακτορεία αποτελούσε μια νόμιμη τραπεζική δραστηριότητα. Η ανάπτυξη της πρακτορείας στην Αμερική και ιδιαίτερα στην αρχή στις υφαντουργίες, συνέβαλε στην διαμόρφωση στους πράκτορες τμημάτων πιστώσεων. Το τμήμα των πιστώσεων βασικά χωρίστηκε σε δύο τομείς, του χονδρικού εμπορίου και του λιανικού εμπορίου που αναφέρεται στις πιστώσεις σε πολυκαταστήματα, σε αλυσίδες καταστημάτων και σε μεμονωμένα καταστήματα. Πολλές τράπεζες έχουν διεισδύσει στην αγορά της εμπορικής πρακτορείας και καλύπτουν πάνω από το μισό του συνολικού όγκου στις Η.Π.Α. Ενδεικτικά ο κύκλος εργασιών της πρακτορείας παγκοσμίως για το 1998 έφθασε τα 630 δις δολάρια σε σύγκριση με το 1984 που ήταν μόλις 70 δις. Εξάλλου, παγκοσμίως το 1998 λειτουργούσαν περισσότερες από 700 εταιρίες πρακτορείας των οποίων οι εργασίες κατά το 94%αφορούσαν την εγχώρια πρακτορεία και μόνο κατά 6% τη διεθνή πρακτορεία. Οι πρώτες αμερικάνικες τράπεζες που ασχολήθηκαν στη δεκαετία του 1960 με την πρακτορεία ήταν Bank of America, η First National Bank of Boston και η First Pennsylvania Banking η οποία με την Trust Company εγκατέστησαν την δική τους μονάδα πρακτορείας, ενώ ακολούθησαν πολλές άλλες. Στην Ευρώπη και συγκεκριμένα πρώτα στις Σκανδιναβικές χώρες και κατόπιν στη Μεγάλη Βρετανία η πρακτορεία, με τη σύγχρονη μορφή της, πρωτοεμφανίστηκε στην ίδια περίπου περίοδο, δηλαδή γύρω στο 1960 και έγινε γνωστή σαν μια χρηματοοικονομική υπηρεσία για τις επιχειρήσεις που δεν ήταν σε θέση να αποκτήσουν χρηματοοικονομικές διευκολύνσεις από τις τράπεζές τους. Ενδεικτικά στη Μεγάλη Βρετανία πραγματοποιήθηκαν το 1978 εργασίες 1.335 εκατομμυρίων λιρών, εμφανίζοντας μάλιστα μια αύξηση 38% από την προηγούμενη χρονιά. Εξάλλου το Association of British Factors ανέφερε ότι ο αριθμός των επιχειρήσεων που χρησιμοποίησαν την πρακτορεία ήταν 30% μεγαλύτερος σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και ότι παρατηρήθηκε η μεγαλύτερη αύξηση από τότε που εφαρμόσθηκε η πρακτορεία στην Μεγάλη Βρετανία. Η αύξηση της ζητήσεως των υπηρεσιών της πρακτορείας τα επόμενα χρόνια ήταν το ίδιο σημαντική με αποτέλεσμα σήμερα να αποτελεί την μεγαλύτερη παγκόσμια αγορά πρακτορείας, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Ιταλία, γεγονός που οφείλεται στις θυγατρικές εταιρίες 13
factoring που ίδρυσαν τα μεγάλα βιομηχανικά συγκροτήματα της Fiat, της Pirelli, της Benetton κλπ. Στη δυτική Γερμανία η πρακτορεία εμφανίστηκε το 1958 από τη Mittelrheinische Kreditbank Dr. Horbach & Co, Mainz. Σήμερα υπάρχουν στη Γερμανία πολλές επιχειρήσεις που ασχολούνται με την πρακτορεία. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία στην Ελλάδα, οι εργασίες πρακτορείας μπορούν να διεκπεραιωθούν μόνο από τράπεζες που λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα και ανώνυμες εταιρίες που έχουν σαν αποκλειστικό σκοπό τους την πρακτορεία και ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο το μισό που απαιτείται για την σύσταση τράπεζας. Οι μετοχές των εταιριών αυτών είναι ονομαστικές και η λειτουργία τους υπόκειται στον έλεγχο της Τράπεζας της Ελλάδος. Η πρακτορεία ξεκίνησε αρχικά από τις υφαντουργικές βιομηχανίες ως αποτέλεσμα της μεγάλης πιστωτικής περιόδου που ζητείται από τους αγοραστές των υφαντουργικών προϊόντων. Η εποχιακή φύση των πωλήσεων των ενδυμάτων και των άλλων υφαντουργικών προϊόντων απαιτεί οι αντίστοιχες βιομηχανίες να παράγουν σε μεγάλες ποσότητες πολύ πριν την περίοδο των πωλήσεων. Έτσι οι παραγωγοί στέλνουν συνήθως τα εμπορεύματα στους αγοραστές τους μόλις τα παράγουν, αλλά δεν απαιτούν πληρωμή πριν αρχίσει η περίοδος των πωλήσεών τους. Με τον τρόπο αυτό κρατάνε υψηλά επίπεδα απαιτήσεων και προσφεύγουν στον πράκτορα ώστε να λάβουν το απαιτούμενο κεφάλαιο κίνησης. Αν και οι περισσότεροι από τους λογαριασμούς απαιτήσεων που αγοράζουν οι πράκτορες είναι από υφαντουργικές επιχειρήσεις, τα τελευταία χρόνια την πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων την χρησιμοποιεί μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων όπως είναι οι επιχειρήσεις εμπορίας μετάλλων, επίπλων γραφείου, χάρτου, υλικών συσκευασίας, κλπ. 14
2.1. Γενικά ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ FACTORING ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Η πρακτορεία επιχειρηματικών απαιτήσεων αποτελεί μια από τις μεθόδους που έχουμε στην διάθεση μας για την επιτάχυνση του ρυθμού ρευστοποιήσεως των λογαριασμών απαιτήσεων. Ο λόγος γι αυτό το σκοπό είναι για να αυξηθεί η ταχύτητα κυκλοφορίας των κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων. Αυτό σημαίνει ότι ένας μεγαλύτερος ετήσιος όγκος επιχειρηματικής δραστηριότητας μπορεί να πραγματοποιηθεί από ένα δεδομένο μέγεθος μακροπρόθεσμου απασχολούμενου κεφαλαίου. Είναι ευνόητο πως η δραστηριότητα του Factoring πρέπει να στηρίζεται σε οικονομικά ισχυρούς φορείς με πολυεθνική δικτύωση για τη διεκπεραίωση των πολύπλοκών και συχνά υψηλού κινδύνου καθηκόντων που αναλαμβάνουν. Υπηρεσίες Factoring παρέχουν εξειδικευμένες εταιρείες ή τμήματα τραπεζών. Αυτές οι εξειδικευμένες εταιρείες ή τα τμήματα των τραπεζών που διενεργούν δραστηριότητες Factoring, αναλαμβάνουν την υποχρέωση: Να αξιολογούν την φερεγγυότητα των πελατών Να προστατεύουν την επιχείρηση κατά του πιστωτικού κινδύνου Να παρέχουν εγγυήσεις Να παρακολουθούν τη λογιστική διαχείριση Να παρακολουθούν τη βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση μέσω της προεξόφλησης των εκχωρούμενων απαιτήσεων Η ουσιαστική και σε πλήρη μορφή έναρξη παροχής υπηρεσιών Factoring, τοποθετείται εντός του 1995 με τη λειτουργία των πρώτων αμιγών εταιριών που υπήρξαν θυγατρικές εταιρίες μεγάλων ελληνικών τραπεζών. Χαρακτηριστικά, αναφέρονται παρακάτω η ABC Factors, η Εμπορική Factoring, η EFG Factors, η Multifactoring, η Εθνοfact Α.Ε., η Λαϊκή Factoring Α.Ε., η H.S.B.C. και η Αγροτική Τράπεζα. 15
2.2. Αναφορά σε εταιρίες Factoring 4 Η «Εθνική Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Επιχειρηματικών Απαιτήσεων» με τον διακριτικό τίτλο Εθνοfact Α.Ε., ιδρύθηκε το 1995. το μετοχικό της κεφάλαιο (2 δις. δρχ.) καλύπτεται κατά 51% από την Εθνική Τράπεζα, κατά 20% από την Ασφαλιστική Εταιρία «Αστήρ», κατά 20% από την Εθνική ΕΕΓΑ και 9% από την Εθνική Α.Ε. Διοίκησης και Οργάνωσης. Η Εθνοfact Α.Ε. αξιοποιώντας το συγκριτικό πλεονέκτημα που εξασφαλίζει το δίκτυο των καταστημάτων της Εθνικής Τράπεζας προσφέρει υπηρεσίες εγχώριου και διεθνούς Factoring για εισαγωγικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις. Η Εθνοfact Α.Ε. πραγματοποιεί τις δραστηριότητες της στα πλαίσια του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας και είναι συνδεδεμένη με τις μεγαλύτερες εταιρίες Factoring του εξωτερικού μέσω του διεθνούς οργανισμού FCI του οποίου είναι μέλος. Η ABC Factors δημιουργήθηκε από την Alpha Τράπεζα Πίστεως και την Τράπεζα Κύπρου (μετοχικό κεφάλαιο 2 δις. δρχ.) με σκοπό την εισαγωγή της πρακτορείας στην Ελλάδα. Κατέχει περίπου το 60% της ελληνικής αγοράς και προσφέρει υπηρεσίες εγχώριου, εξαγωγικού και εισαγωγικού Factoring, προεξόφλησης τιμολογίων και ακόμη υπηρεσίες διαμέσου του FCI. Η Εμπορική Factoring ανήκει στον όμιλο της Εμπορικής Τράπεζας. Δραστηριοποιείται στο εγχώριο, εξαγωγικό και εισαγωγικό Factoring. Η Λαϊκή Factoring Α.Ε. ιδρύθηκε το 1998 σαν θυγατρική εταιρία των ομίλων της Ευρωπαϊκής Λαϊκής Τράπεζας Α.Ε. και της Λαϊκής Κυπριακής Τράπεζας. Η Λαϊκή Factoring συνδέθηκε με τον όμιλο Hong Kong and Shanghai Banking Corporation (H.S.B.C.), ανέπτυξε ιδιαίτερα συνεργασία με τη θυγατρική εταιρία factoring του ομίλου Griffin Credit Services και έγινε μέλος του διεθνούς οργανισμού εταιριών Factoring. Η Multifactoring Α.Ε. ιδρύθηκε το 1998 και ανήκει στους ομίλους της Τράπεζας Πειραιώς, του Φούρλη, της Altex και του Βασιλάκη (μετοχικό κεφάλαιο 2 δις. δρχ.). Στόχοι της Multifactoring Α.Ε. είναι να διατηρήσει υψηλό ποσοστό της ελληνικής αγοράς πρακτορείας και να εισάγει στην ελληνική αγορά ορισμένες καινοτομίες. 4 Λαζαρίδης Τ. Ιωάννης, 2001 σελ. 110-113. 16
Η EFG Factors ιδρύθηκε από την Τράπεζα EFG Eurobank, είναι μέλος της FCI και δραστηριοποιήθηκε από τον Ιανουάριο του 2000 σε όλες τις μορφές των υπηρεσιών πρακτορείας (εγχώριο χωρίς ή με αναγωγή, εισαγωγικό, εξαγωγικό, προεξόφληση τιμολογίων, διαχείριση / είσπραξή χωρίς χρηματοδότηση). Η EFG Factors προσφέρει α) άμεση ρευστοποίηση των επί πιστώσει πωλήσεων (trade receivables). β) κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου. γ) υπηρεσίες outsourcing (λογιστική παρακολούθηση λογαριασμών, είσπραξη τιμολογημένων αξιών πιστοληπτική αξιολόγηση πελατών) και δ) συμβουλευτικές υπηρεσίες marketing. Η FCD Bank Plc. Προσφέρει υπηρεσίες διεθνούς πρακτορείας σαν υποκατάστημα της ομώνυμης μητρικής εταιρίας η οποία εδρεύει στο Brentwood της Μεγάλης Βρετανίας. Η εταιρία αυτή λειτουργεί τόσο σαν εμπορική τράπεζα καταναλωτικών δανείων, όσο και σαν πράκτορας καλύπτοντας τις απαιτήσεις της μητρικής εταιρίας από τους αντιπροσώπους της Ford Motor Co στην ελληνική αγορά. Τέλος, με την πρακτορεία ασχολούνται επίσης η Τράπεζα Εργασίας, η Εγνατία Τράπεζα, η Citibank και η Midland Bank Plc. 2.3. Η οργανωτική δομή μιας εταιρίας Factoring Η οργάνωση μιας εταιρίας Factoring θα πρέπει να προβλεφθεί έτσι ώστε να λειτουργήσει απρόσκοπτα σε όλους τους τομείς και στις δραστηριότητες που αφορούν γενικά το θεσμό του Factoring. Συνεπώς, η υπό ίδρυση εταιρία θα πρέπει να οργανωθεί σε επίπεδο δραστηριοποίησης του εξαγωγικού Factoring αλλά στη συνέχεια, μετά από εύλογο χρονικό διάστημα, να είναι σε θέση να επεκταθεί και στο εγχώριο Factoring. Η εταιρία Factoring θα πρέπει να περάσει από ένα στάδιο εισόδου της στην αγορά του Factoring, κατά το οποίο θα υπάρξουν πιθανώς αναθεωρήσεις της αρχικής της μορφής. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να λειτουργήσει με μια κατ αρχήν μορφή αποτελούμενη από τις άμεσα απαραίτητες λειτουργίες και σε επόμενα στάδια να εμπλουτισθεί με νέα τμήματα και λειτουργίες. Το Factoring εξειδικεύεται σε τρεις βασικές δραστηριότητες τη χρηματοδότηση, την ασφάλιση των απαιτήσεων και την παροχή υπηρεσιών. Άρα, η εταιρία Factoring θα πρέπει να οργανωθεί με την προοπτική της εφαρμογής αυτών των δραστηριοτήτων. Πέρα όμως από αυτές τις δραστηριότητες, μέσα στις πρώτες προτεραιότητες της εταιρίας είναι η ανάπτυξη δικτύου ανταποκριτών Factors και η 17
επέκταση του στις κυριότερες χώρες που διακινούνται τα εξαγωγικά και εισαγωγικά προϊόντα της Ελλάδας. Η οργανωτική δομή της εταιρίας Factoring μπορεί να έχει τις ακόλουθες διευθύνσεις 5 1. διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών και Οργάνωση 2. διεύθυνση Εργασιών Εξαγωγικού Factoring 3. διεύθυνση Marketing Ανάπτυξης Νέων Εργασιών 4. διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών 5. διεύθυνση Εγχώριου Factoring 2.4. Στελέχωση και κόστος ίδρυσης και λειτουργίας μιας εταιρίας Factoring Τα άτομα που θα στελεχώσουν μια εταιρία Factoring θα πρέπει να είναι εξειδικευμένα σε θέματα χρηματοδοτήσεων, Marketing, Οικονομικών και Μηχανογράφησης. Οπωσδήποτε μια εταιρία Factoring θα ξεκινήσει με έναν ενδεικτικό αριθμό στελεχών, ο οποίος σταδιακά θα αυξάνεται (συνήθως) ή θα μειώνεται ανάλογα με την πορεία της εταιρίας και την εξέλιξη του κύκλου εργασιών της. Τα στελέχη αυτά θα επανδρώσουν κάθε μια ξεχωριστά τις διευθύνσεις που έχει μια εταιρία Factoring, το κάθε στέλεχος ανάλογα με τον τομέα γνώσης του στην κατάλληλη διεύθυνση και στην κατάλληλη θέση. Ανάλογα με τον αριθμό των πελατών και τις ανάγκες της, η εταιρία θα προσαρμόσει τον αριθμό των στελεχών που αποτελούν το δυναμικό της. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η διεθνείς εμπειρία έχει δείξει ότι το κόστος του προσωπικού αποτελεί συνήθως το 50% - 60% του συνολικού κόστους λειτουργίας της εταιρίας. Για την ίδρυση και έναρξη λειτουργίας μιας εταιρίας Factoring απαιτείται ένα σεβαστό πόσο διαθέσιμου κεφαλαίου, ποσοστό του οποίου επενδύεται σε πάγια, όπως αγορά Η/Υ, επίπλων, έσοδα ίδρυσης και οργάνωσης, εκπαίδευσης προσωπικού, ενοικίαση κτιρίου κ.α. Τα έξοδα λειτουργίας της εταιρίας εξαρτώνται φυσικά από το ύψος του κύκλου εργασιών, τον αριθμό πελατών, τον αριθμό τιμολογίων, το ύψος των τιμολογίων κ.α. Τα απαιτούμενα κεφάλαια σε συνάλλαγμα για τις προεξοφλήσεις των εξαγωγικών 5 Μητσιόπουλος Θ. Ιωάννης,1989, σελ. 76. 18
πιστώσεων θα τα αντλεί η εταιρία από βραχυπρόθεσμο δανεισμό. Το κόστος αυτών των κεφαλαίων θα συμψηφίζεται με τα αντίστοιχα έσοδα. Τα έσοδα της εταιρίας θα προέρχονται κατά κύριο μέρος από την προμήθεια, η οποία θα εισπράττεται από τις εργασίες που η εταιρία θα αναλαμβάνει. 2.5. Οι πρώτες ενέργειες μιας εταιρίας Factoring Μια εταιρία Factoring αναπτύσσει σταδιακά τις δραστηριότητες της. Πέρα από τη σύναψη συμβάσεων μεταξύ Factors και πελατών εξαγωγέων, προχωρεί στην εν μέρει ή εξ ολοκλήρου χρηματοδότηση των απαιτήσεων, στην εξυπηρέτηση των πελατών με την παροχή άλλων υπηρεσιών, όπως της ασφάλισης του πιστωτικού κινδύνου, της λογιστικής παρακολούθησης, της ανάπτυξης πληροφοριακού δικτύου για την καλύτερη αξιολόγηση και αξιοποίησης των πελατών της. ακόλουθες 6. Οι ενέργειες μιας εταιρίας Factoring στο ξεκίνημα της θα είναι περίπου οι Επαφές με Factors του εξωτερικού Δημιουργία ασφαλιστικού φορέα ή συνεργασία με ασφαλιστική εταιρία για την ασφάλιση εξαγωγικών απαιτήσεων Επεξεργασία όλων των απαραίτητων στοιχείων σε Η/Υ για τη σωστή παρακολούθηση των συναλλαγών και την έκδοση των απαραίτητων πληροφοριακών καταστάσεων προς τους πελάτες και προς τους Factors του εξωτερικού Εκπαίδευση του προσωπικού σ όλους τους τομείς εργασιών του Factoring Αξιολόγηση πελατών Καθορισμός και σχεδιασμός των διαδικασιών εφαρμογής του Factoring Σχεδιασμός εντύπων, παραστατικών κλπ. Ανάπτυξη δημοσίων σχέσεων Έκδοση εγκυκλίων για την ενημέρωση των διευθύνσεων 6 Μητσιόπουλος Θ. Ιωάννης,1989, σελ. 88-89 19
2.6. Η εφαρμογή του Factoring μέσα σε μια τράπεζα 7 Όπως αναφέρθηκε, Υπηρεσίες Factoring μπορούν να παρέχουν και τμήματα τραπεζών. Η ροή των εργασιών του Factoring μπορεί να ακολουθήσει την ανάλογη ροή των άλλων τραπεζικών εργασιών μέσα από τους ίδιους μηχανισμούς και δίκτυα λειτουργίας της τράπεζας. Υπάρχει φυσικά η περίπτωση, οι εργασίες Factoring να αποτελούν μια αυτόνομη μονάδα μέσα στην τράπεζα με δική της οργανωτική και λειτουργική δομή. Η εφαρμογή του Factoring μέσα σε μια τράπεζα, αποτελεί απόδειξη της ραγδαίας εξέλιξης του τραπεζικού συστήματος, το οποίο διαρκώς διευρύνεται δημιουργώντας πληθώρα νέων αλλά και συνεχώς εξελισσόμενων παλαιών εργασιών. Το τραπεζικό σύστημα υιοθετώντας εδώ και χρόνια τον θεσμό του Factoring στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του, αποκαλύπτει την ανάγκη αντιμετώπισης ενός συνεχώς μεταβαλλόμενου επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την προσπάθεια αναζήτησης και προώθησης σύγχρονών και αποτελεσματικών μεθόδων και τεχνικών για την καλύτερη, ταχύτερη και ασφαλέστερη εξυπηρέτηση των πελατών. 7 Μητσιόπουλος Θ. Ιωάννης,1989, σελ. 85. 20
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΙ Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ FACTORING 3.1 Γενικά Το σημαντικό εύρος των υπηρεσιών που προσφέρονται με το σύστημα Factoring και η αξιοσημείωτη ευελιξία στην επιλογή και αξιοποίηση των πλέον κατάλληλων κατά περίπτωση υπηρεσιών, είναι φανερό ότι συμβάλλουν ουσιαστικά στην επίλυση προβλημάτων και συντελούν αποφασιστικά στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Τα σημαντικά οφέλη που αποκομίζει μια επιχείρηση που χρησιμοποιεί το Factoring, που ουσιαστικά καταλήγουν σε πλεονεκτήματα του θεσμού, απορρέουν από το σύνολο των υπηρεσιών που παρέχονται από τον πράκτορα. Οι υπηρεσίες αφορούν αφενός μεν τις ανάγκες της επιχείρησης που σχετίζονται με το κύριο αντικείμενό της και αφετέρου τη γενική εξυπηρέτηση που προσφέρει ο πράκτορας. 3.2 Χρηματοδότηση 8 Το Factoring είναι μια εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης που δεν ανταγωνίζεται τον κλασσικό δανεισμό. Αντιθέτως τον συμπληρώνει. Μέσω του Factoring χρηματοδοτούνται επιχειρήσεις που δεν θα χρηματοδοτούνταν από τράπεζες ή που έχουν εξαντλήσει τα περιθώρια των κλασσικών χρηματοδοτήσεων. Οι τράπεζες χρηματοδοτούν επιχειρήσεις με βάση την οικονομική τους κατάσταση. Αντιθέτως, το Factoring στηρίζεται κυρίως στην φερεγγυότητα των πελατών της επιχείρησης. Ως πηγή χρηματοδότησης, το Factoring διασφαλίζει τη ρευστότητα της επιχείρησης και την προφυλάσσει από ανεπιθύμητες διακυμάνσεις της ταμειακής της ροής, λόγω των κακών πληρωμών από μέρους των πελατών της. Είναι ένα είδος χρηματοδότησης το οποίο όμως δεν περιλαμβάνει τις χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες που απαιτεί ο τραπεζικός χώρος και που πολλές φορές αποτελεί πρόβλημα, ειδικά για τις μικρές επιχειρήσεις και εκείνες τις περιπτώσεις των επιχειρήσεων που αρνούνται να καλύψουν χρηματικά οι τράπεζες. 8 Δρ. Κιόχος Π.Α.- Δρ. Παπανικολάου Γ.Δ., 2000, σελ. 369. 21
Η χρηματοδότηση είναι ένα θέμα ζωτικής σημασίας για οποιαδήποτε επιχείρηση. Η εξασφάλιση των απαραίτητων κεφαλαίων κίνησης αποτελεί βασική επιδίωξη για όλες τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να αναπτυχθούν, να αυξήσουν τις πωλήσεις και τα κέρδη τους. Το Factoring είναι ένα σπουδαίο εργαλείο που μπορεί να εξασφαλίσει τις απαραίτητες εγγυήσεις για μια επιχείρηση. Αν η επιχείρηση επιθυμεί την μετατροπή των εισπρακτέων τιμολογίων της σε μετρητά για να αποκτήσει ρευστότητα, μέσω του Factoring, μπορεί να χορηγηθεί προκαταβολή της τάξης του 80-85% της αξίας τους. Όπως, λοιπόν, εύλογα γίνεται κατανοητό το Factoring αποτελεί ένα χρυσό εργαλείο στα χέρια των επιχειρηματιών που επιθυμούν να αναδείξουν την επιχείρησή τους σε σημαντικό κομμάτι του επιχειρηματικού κλάδου. Η βελτίωση της διαχείρισης και του τρόπου είσπραξης των απαιτήσεων, λόγω του Factoring, οδηγεί συνήθως στην επιτάχυνση της είσπραξής τους. Με τον τρόπο αυτό απελευθερώνονται κεφάλαια τα οποία μπορεί να επενδύσει η επιχείρηση. 3.3 Αξιολόγηση φερεγγυότητας πελατών 9 Όπως αναφέρθηκε, ο θεσμός του Factoring, στηρίζεται κυρίως στην φερεγγυότητα των πελατών της επιχείρησης. Η αξιολόγηση από την εταιρία Factoring της πιστοληπτικής ικανότητας των υφιστάμενων και νέων αγοραστών εξυγιαίνει το πελατολόγιο της επιχείρησης και δημιουργεί συνθήκες καλής εισπραξιμότητας των σχετικών τιμολογίων. Έτσι, η επιχείρηση αναπροσαρμόζει έγκαιρα την πιστωτική της πολιτική και συγκεντρώνεται απερίσπαστη στην ανάπτυξη των εργασιών της. Η εταιρία factoring αξιολογεί τους πελάτες της επιχείρησης, τόσο αυτών που έχουν ενταχθεί στο πελατολόγιό της κατά την έναρξη της συνεργασίας όσο και των προσελκυόμενων μεταγενέστερα. Δεν υπάρχει επιχείρηση η οποία δεν επιθυμεί να συμπεριλαμβάνει στο πελατολόγιό της φερέγγυους και σωστούς πελάτες. Τόσο η πορεία όσο και η κερδοφορία της επιχείρησης επηρεάζονται άμεσα από τον τρόπο συμπεριφοράς των πελατών σχετικά με τις υποχρεώσεις τους απέναντι στην επιχείρηση. Η εταιρία Factoring έχει όλα τα απαραίτητα μέσα για να συγκεντρώσει τις πληροφορίες εκείνες που αφορούν τους πελάτες της επιχείρησης που έχει αναλάβει. Αξιοποιώντας σωστά αυτές τις πληροφορίες η επιχείρηση, καταλήγει να έχει στην κατοχή της ένα αξιόλογο 9 Μαλακός Παναγιώτης, 1996, σελ. 106-107. 22
πελατολόγιο, να συνεργάζεται με αξιόπιστους πελάτες που δεν δημιουργούν προβλήματα και συμβάλουν έμμεσα στην ομαλή πορεία της 3.4 Διαχείριση, λογιστική παρακολούθηση και είσπραξη τιμολογίων. 10 Η εταιρία Factoring εκτός από την είσπραξη των απαιτήσεων, αναλαμβάνει τη διαχείριση, τη λογιστική παρακολούθηση και είσπραξη των τιμολογίων. Η ανάληψη από την εταιρία της είσπραξης των τιμολογίων βελτιώνει τη συμπεριφορά των οφειλετών σε ότι αφορά την εξόφληση των υποχρεώσεων τους, με αποτέλεσμα την έγκαιρη ρευστοποίηση των εισπρακτέων τιμολογίων του προμηθευτή. Όλες οι πράξεις διαχείρισης των τιμολογίων όπως υπενθυμιστικές ενέργειες προς τον οφειλέτη, εξώδικες και δικαστικές ενέργειες (σε συνεννόηση πάντα με την επιχείρηση). Στις περιπτώσεις που η επιχείρηση επιθυμεί ειδική μεταχείριση του αγοραστή, η εταιρία ακολουθεί τις οδηγίες της. Επίσης αναλαμβάνει τη λογιστική παρακολούθηση των λογαριασμών του αναλαμβανόμενου πελατολογίου με συνεχή παροχή σχετικών πληροφοριών στην επιχείρηση, την είσπραξη των τιμολογίων πώλησης και την αντίστοιχη πίστωση της επιχείρησης. Η ανάθεση της διαχείρισης και λογιστικής παρακολούθησης των εμπορικών απαιτήσεων στην εταιρία Factoring, μειώνει σημαντικά τα λειτουργικά κόστη της συνεργαζόμενης επιχείρησης. 3.5. Έλεγχος της πίστωσης (credit checking) 11 Ένας πράκτορας μπορούμε πούμε ότι ενεργεί ως ένα «χέρι» που θέτει υπό έλεγχο την πίστωση της επιχείρησης. Όταν η επιχείρηση λαμβάνει μια παραγγελία για πώληση με πίστωση, αναζητά την έγκριση της πώλησης αυτής από τον πράκτορα. Αν ο πράκτορας εγκρίνει την πώληση και είναι πρόθυμος να αγοράσει την απαίτηση, τότε η επιχείρηση προχωρεί στην εκτέλεση της παραγγελίας. Αν ο πράκτορας δεν εγκρίνει την πώληση και δεν αγοράσει την απαίτηση, τότε η επιχείρηση έχει να διαλέξει ανάμεσα του να απορρίψει την παραγγελία ή να την εκτελέσει και να αναλάβει την είσπραξη με δική της ευθύνη. Οι πράκτορες διαθέτουν ειδικά τμήματα υψηλής εξειδίκευσης για τον έλεγχο των πιστώσεων. Έτσι, μια μικρομεσαία επιχείρηση αντιμετωπίζει συχνά το δίλημμα να διαλέξει μεταξύ του πράκτορα και της 10 Μαλακός Παναγιώτης,1996, σελ. 106-107. 11 Λαζαρίδης Τ. Ιωάννης, 2001 σελ. 120-122. 23
ενίσχυσης και υποστήριξης του δικού της τμήματος διαχείρισης των πιστώσεων. Ο πράκτορας, στα πλαίσια του πιστωτικού έλεγχου, συμβάλλει στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου δημιουργίας επισφαλών απαιτήσεων και στη μείωση της διστακτικότητας στην ανάπτυξη των εργασιών, καθώς και στην άντληση ρευστότητας σε απόλυτη σύνδεση με την πορεία των πωλήσεων μέσω των χορηγούμενων προκαταβολών ή της απλής προεξόφλησης των τιμολογίων. Η υπηρεσία έλεγχου της πίστωσης παρουσιάζει ενδιαφέρον στην περίπτωση εξαγωγών. Ο εξαγωγέας είναι δυνατόν να προχωρήσει σε σύναψη εμπορικών συμφωνιών με νέους πελάτες στηριζόμενος αποκλειστικά στην κάλυψη που του παρέχει ο πράκτορας του, μέσω του ανταποκριτή του στη χώρα εξαγωγής. Στην περίπτωση αυτή ο εξαγωγέας δεν χρειάζεται να ζητήσει το άνοιγμα ενέγγυας πίστωσης για να εξασφαλίσει την εξόφληση των απαιτήσεων του. 3.6. Διάθεση χρηματικού κεφαλαίου πριν από την πληρωμή του λογαριασμού. 12 Ο πωλητής μπορεί να λάβει αμέσως την αξία των πωλήσεων από τον πράκτορα, ενώ η πώληση έχει γίνει με πίστωση για μια ορισμένη χρονική περίοδο. Εξίσου σημαντικό είναι όταν γίνεται η συγκέντρωση όλων των λογαριασμών από τον πράκτορα, γεγονός που οδηγεί την επιχείρηση σε μείωση των αναγκών της σε προσωπικό και επομένως συντελεί αφ ενός στη μείωση του κόστους και στην αποδέσμευση των πωλητών (sales force) από τον αντιφατικό ρόλο του εισπράκτορα με ταυτόχρονη εξασφάλιση περισσότερου χρόνου για τις πωλήσεις και αφ ετέρου στη μείωση του λειτουργικού κόστους της διαχείρισης και της λογιστικής παρακολούθησης των εμπορικών απαιτήσεων. Ακόμη συμβάλλει στη διαχείριση των αγοραστών σχετικά με την τακτικότερη και αποτελεσματικότερη αποπληρωμή των υποχρεώσεων τους, στην ταχύτερη λήψη αποφάσεων για την ανάληψη νέων πελατών και ανάπτυξη εργασιών. 3.7. Ανάληψη του πιστωτικού κινδύνου. Η ανάληψη του πιστωτικού κινδύνου από την εταιρία Factoring διασφαλίζει την πληρωμή των τιμολογίων και την αποφυγή επισφαλειών, γεγονός που διευκολύνει τον οικονομικό σχεδιασμό της επιχείρησης, εγγυάται την ανάπτυξή της, ενώ παράλληλα βελτιώνει την εικόνα του ισολογισμού της και την πιστοληπτική 12 Λαζαρίδης Τ. Ιωάννης, 2001 σελ. 120-122. 24
ικανότητά της, δεδομένου ότι λαμβανόμενη προκαταβολή έναντι της αξίας των τιμολογίων δεν εμφανίζεται στις υποχρεώσεις της. Φυσικά θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο πράκτορας άλλοτε αναλαμβάνει και άλλοτε όχι τον πιστωτικό κίνδυνο σύμφωνα με την σύμβαση που έχει υπογράψει ανάμεσα στον πράκτορα και τον προμηθευτή πελάτη. 3.8. Παροχή συμβουλών Marketing. Στο σύνολο των αρμοδιοτήτων ενός πράκτορα, και συνεπώς στις υπηρεσίες που ο θεσμός του Factoring παρέχει, εντάσσεται και η παροχή συμβουλών Marketing. Η εταιρία Factoring ή το τμήμα της τράπεζας που διενεργεί δραστηριότητες Factoring, συμβουλεύει των πελάτη προμηθευτή σχετικά με τη ανάπτυξη και το σχεδιασμό νέων εργασιών μέσω μακροπρόθεσμου σχεδιασμού και προγραμματισμού, καθώς και με την προσέλκυση νέων πελατών και την ανάπτυξη δημοσίων σχέσεων. Γενικότερα, παρέχει πληροφορίες στον πελάτη και πολλές φορές και ο ίδιος ο πράκτορας ασχολείται με την προώθηση, και την διαφήμιση, τον σχεδιασμό και την έκδοση εντύπου πληροφοριακού υλικού. 25
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ FACTORING 13 4.1 Γενικά Το Factoring, όπως αναφέρθηκε, αποτελεί μια δέσμη χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που λειτουργεί μέσα σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Είναι μια μορφή εναλλακτικής και συμπληρωματικής χρηματοδότησης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί παράλληλα με τον κλασσικό δανεισμό. Μέσω του Factoring μπορούν να χρηματοδοτηθούν τόσο οι εξαγωγές όσο και οι μικρομεσαίες και κυρίως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις. Επίσης, το Factoring χρησιμοποιείται ως μέσο προώθησης των πωλήσεων, για τη λογιστική παρακολούθηση, για την εμποροπιστωτική πολιτική. Ανάλογα με τον προσανατολισμό και την έμφαση που δίνεται στο σύνολο των δραστηριοτήτων, μέσα στο ευρύ φάσμα των οποίων το Factoring λειτουργεί, μπορούμε να διακρίνουμε τα βασικά του είδη. Πριν την ανάλυση αυτή όμως θα πρέπει να αναφέρουμε τα κριτήρια με βάση τα οποία γίνεται ο διαχωρισμός. Τα κριτήρια διαχωρισμού των ειδών Factoring είναι: 1. το είδος των υπηρεσιών που παρέχονται στον πελάτη 2. η αναγγελία ή μη της εκχώρησης των απαιτήσεων στον «τρίτο-οφειλέτη» 3. ο τόπος εγκατάστασης των προμηθευτών (εσωτερικό ή εξωτερικό) 4.2 Εγχώριο Factoring (Domestic Factoring) Το Εγχώριο Factoring αφορά την εσωτερική αγορά της χώρας, δηλαδή την ανάληψη της ευθύνης είσπραξης των τιμολογίων που αφορούν τις πωλήσεις προϊόντων και υπηρεσιών που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό της χώρας. Επίσης τη λογιστική παρακολούθηση των πωλήσεων και γενικά τη χρηματοοικονομική διαχείριση της επιχείρησης. Το Εγχώριο Factoring εφαρμόζεται σε όλες τις επιχειρήσεις και για κάθε προϊόν και υπηρεσία. Κυρίως αντιπροσωπεύει τις 13 Γαλάνης Π. Βασίλειος,1994, σελ. 98-103. 26
μικρομεσαίες και μεταποιητικές επιχειρήσεις. Είναι επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρηματοδότησης και διαχείρισης. Το Factoring βοηθά αυτές τις επιχειρήσεις χρηματοδοτώντας, παρακολουθώντας τις πωλήσεις τους, αναλαμβάνοντας τη λογιστική τους διαχείριση, καλύπτοντας τον πιστωτικό κίνδυνο, αξιολογώντας τη φερεγγυότητα των πελατών τους. Στο Εγχώριο Factoring τρεις είναι οι βασικοί παράγοντες που λαμβάνουν μέρος: ο προμηθευτής-εκχωρητής, ο Factor και ο πελάτης-αγοραστής των προϊόντων του προμηθευτή. Το σύστημα του Εγχώριου Factoring προϋποθέτει τις εξής ενέργειες: 1. ο προμηθευτής-εκχωρητής στέλνει τα εμπορεύματα στον πελάτη-αγοραστή 2. ο προμηθευτής-εκχωρητής εκχωρεί τα τιμολόγια και άλλα ανάλογα έγγραφα στον Factor 3. ο Factor πληρώνει προκαταβολή, συνήθως το 80% της αξίας 4. ο Factor στέλνει αντίγραφα των τιμολογίων στον πελάτη-αγοραστή και εισπράττει τα τιμολόγια 5. ο πελάτης-αγοραστής πληρώνει την αξία των τιμολογίων στον Factor 6. ο πελάτης-αγοραστής στέλνει αντίγραφα των πληρωμένων τιμολογίων στον προμηθευτή-εκχωρητή 7. ο Factor συμπληρώνει την πληρωμή στον προμηθευτή-εκχωρητή (20%) 4.3. Διεθνές Factoring (International Factoring) Το διεθνές Factoring εξειδικεύεται κυρίως στον τομέα των εξαγωγών και εισαγωγών, δηλαδή την ανάληψη της ευθύνης της είσπραξης και εξόφλησης των απαιτήσεων των τιμολογίων εξαγόμενων και εισαγόμενων προϊόντων. Επίσης ασχολείται με τη χρηματοδότηση, προκαταβολή, διαχείριση τιμολογίων, μηχανογράφηση κ.λ.π. Με το διεθνές Factoring αναμένεται ότι θα διευκολυνθούν κατά πολύ οι εξαγωγές γι αυτό και προηγείται. Οι συμμετέχοντες στις διεθνές συναλλαγές Factoring είναι: 1. ο πωλητής ο οποίος είναι αυτός που εκδίδει το τιμολόγιο από την πώληση των προϊόντων του ή υπηρεσιών και εκχωρεί στον Factor εξαγωγής την σχετική απαίτηση. 27
2. ο πελάτης, ο οποίος είναι αυτός που αγοράζει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες του πωλητή και οφείλει να πληρώσει σ αυτόν το ποσό που αναγράφεται στο τιμολόγιο. 3. ο Factor εξαγωγής, ο οποίος δέχεται την ανάληψη των εισπρακτέων απαιτήσεων του πωλητή. 4. ο Factor εισαγωγής ο οποίος αναλαμβάνει να εισπράξει ή να εγγυηθεί τις απαιτήσεις όπως αναγράφονται στο τιμολόγιο του πωλητή. 4.4. Factoring με ή χωρίς το δικαίωμα αναγωγής Γενικά η όλη φιλοσοφία στηρίζεται στο ποιος θα αναλάβει το ρίσκο των απλήρωτων τιμολογίων. Factoring με δικαίωμα αναγωγής (with resource) Η περίπτωση με δικαίωμα αναγωγής είναι όταν ο Factor έχει το δικαίωμα να επιστρέφει τα τιμολόγια στον προμηθευτή εκχωρητή έναντι καταβολής του αντίστοιχου ποσού. Ο προμηθευτής αναλαμβάνει το ρίσκο των απλήρωτων τιμολογίων. Αυτή η μορφή του Factoring αφορά, κυρίως, τις επιχειρήσεις που επιθυμούν απλώς τη μείωση του κόστους είσπραξης μέρους ή του συνόλου των τιμολογίων μέσω του Factor και δεν τις ενδιαφέρουν άλλες δραστηριότητες του Factoring. Συνήθως ο Factor αρχίζει με το δικαίωμα αναγωγής ώστε να πειστεί για τη φερεγγυότητα των πελατών του και στη συνέχεια εφαρμόζει το θεσμό χωρίς δικαίωμα αναγωγής. Factoring χωρίς δικαίωμα αναγωγής (without resource) Στην περίπτωση αυτή ο Factor δεν έχει το δικαίωμα να επιστρέφει τα απλήρωτα τιμολόγια στον προμηθευτή εκχωρητή. Το ρίσκο εδώ αναλαμβάνει ο Factor. Σ αυτήν την περίπτωση υπάρχει η έννοια της υποκατάστασης του δικαιούχου της οφειλής προμηθευτή από τον Factor. Υπάρχουν όμως, και οι περιπτώσεις όπου ο Factor αναλαμβάνει την ευθύνη της είσπραξης των τιμολογίων μέχρι ενός ορίου που καθορίζει ο ίδιος κατά οφειλέτη χωρίς αναγωγή και πέραν αυτού του ορίου μπορεί να εισπράττει τιμολόγια με το δικαίωμα αναγωγής. 28
4.5. Factoring εμπιστευτικό και μη εμπιστευτικό. Εμπιστευτικό (disclosed) Factoring: Στο εμπιστευτικό Factoring, η συμφωνία γίνεται μεταξύ του Factor και του προμηθευτή και διατηρείται μυστική. Δεν ανακοινώνεται στον πελάτη (του προμηθευτή) παρά μόνο όταν αθετήσει τις υποχρεώσεις του στον Factor και στον προμηθευτή. Η συμφωνία γίνεται συνήθως για να προστατευτεί ο Factor από πελάτες που έχουν υψηλό ρίσκο. Ο Factor έχει το δικαίωμα να επιλέγει τους πελάτες του και να αναλαμβάνει ακόμη και μέρος των απαιτήσεων τους. Μη εμπιστευτικό (undisclosed) Factoring. Μη εμπιστευτικό Factoring έχουμε όταν ο πελάτης γνωρίζει την συμφωνία που έχει γίνει μεταξύ του προμηθευτή και του Factor. Οι δυο συμβαλλόμενοι (Factor προμηθευτής) ενημερώνουν τον πελάτη τους. Αυτή η ενημέρωση γίνεται με διάφορους τρόπους. Ένας τρόπος είναι να σημειώνεται στα τιμολόγια ότι έχουν εκχωρηθεί στον Factor X. Άλλος τρόπος είναι να αναγγέλλουν και οι δύο συμβαλλόμενοι στον πωλητή το ύψος των τιμολογίων τα οποία έχουν εκχωρηθεί στον Factor. 4.6. Factoring χωρίς χρηματοδότηση (Maturity Factoring). Αυτό το είδος Factoring χρησιμοποιείται κυρίως από μικρές επιχειρήσεις σαν μια εναλλακτική επιλογή της ασφάλισης του πιστωτικού κινδύνου της απαίτησης. Καλύπτει όλες τις διοικητικές δραστηριότητες των πωλήσεων, τη λογιστική παρακολούθηση, την είσπραξη των τιμολογίων και την ασφάλιση του πιστωτικού κινδύνου. Ο διακανονισμός που γίνεται (μεταξύ Factor προμηθευτή) είναι αυτός της πλήρους εξυπηρέτησης, αλλά χωρίς την προκαταβολή ή προπληρωμή του προμηθευτή από τον Factor. Ο πράκτορας αγοράζει τους αποδεκτούς από αυτόν λογαριασμούς απαιτήσεων του προμηθευτή, χωρίς δικαίωμα αναγωγής. Ο πράκτορας είναι υπεύθυνος για την πληρωμή του προμηθευτή στην καθορισμένη ημερομηνία λήξης των απαιτήσεων που αγοράστηκαν, άσχετα με τη δυνατότητα των οφειλετών να πληρώσουν εμπρόθεσμα. Στην πρακτορεία αυτού του είδους τα κεφάλαια δεν χορηγούνται πριν από την ημερομηνία λήξης. Αυτό το είδος χρησιμοποιείται από τις επιχειρήσεις που δεν χρειάζονται χρηματοδότηση αλλά θέλουν μόνο να επωφεληθούν τις υπηρεσίες είσπραξης που προσφέρονται από την πρακτορεία. 29