ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 09.11.2011 Ε(2011) 7720 τελικό Θέμα: Κρατικές ενισχύσεις SA 32904 (2001/N) - Ελλάδα Μέτρο 226 Αποκατάσταση του δασοκομικού δυναμικού και θέσπιση δράσεων πρόληψης στο πλαίσιο του ελληνικού προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης (2007-2013) Κύριε Υπουργέ, Η Επιτροπή επιθυμεί να ενημερώσει τις ελληνικές αρχές ότι, αφού εξέτασε τις πληροφορίες που κοινοποιήθηκαν από τις αρχές σας σχετικά με την ανωτέρω αναφερόμενη ενίσχυση, αποφάσισε να μην εγείρει ενστάσεις σχετικά με την εν λόγω ενίσχυση, καθώς είναι συμβατή με τη ΣΛΕΕ. Η απόφαση της Επιτροπής βασίστηκε στα εξής: 1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (1) Σύμφωνα με το άρθρο 108 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την επιστολή της 19ης Απριλίου 2011, η οποία παρελήφθη την ίδια ημέρα, κοινοποίησε στην Επιτροπή το μέτρο αυτό. Με επιστολή της 1ης Ιουνίου 2011, η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες τις οποίες παρείχαν οι ελληνικές αρχές στις 3 Αυγούστου 2011, με επιστολή η οποία καταχωρήθηκε αυθημερόν. Κύριο Σταύρο Λαμπρινίδη Υπουργό Εξωτερικών Βασιλίσσης Σοφίας 5 Grèce - 10671 Αθήνα Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique Europese Commissie, B-1049 Brussel België Τηλέφωνο: 00-32-(0)2-299.11.11.
2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ 2.1. Τίτλος (2) Αποκατάσταση του δασοκομικού δυναμικού και θέσπιση δράσεων πρόληψης στο πλαίσιο του ελληνικού προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης 2007-2013 (Άρθρο 48 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου). 2.2. Προϋπολογισμός (3) Ο συνολικός προϋπολογισμός για το μέτρο ανέρχεται σε 173 864 110 ευρώ. 2.3. Διάρκεια (4) Από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης της Επιτροπής έως την 31η Δεκεμβρίου 2013. 2.4. Δικαιούχοι (5) Επιλέξιμοι δικαιούχοι είναι οι περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες, καθώς και οι ιδιοκτήτες και οι φορείς διαχείρισης των δασικών εκτάσεων και συγκεκριμένα φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και Δήμοι ή Κοινότητες. 2.5. Νομική βάση (6) Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας για την προγραμματική περίοδο 2007-2013 (εφεξής ΠΑΑ) 1. (7) Απόφαση αριθ. 5585 της 6ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με την εκχώρηση αρμοδιοτήτων από τη διαχειριστική αρχή του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2007-2013 σε συγκεκριμένες υπηρεσίες για τη διαχείριση των δασών. 2.6. Μέτρο ενίσχυσης (8) Με την ανά χείρας κοινοποίηση, οι ελληνικές αρχές επιθυμούν να λάβουν έγκριση κρατικής ενίσχυσης σύμφωνα με το άρθρο 57 του κανονισμού αριθ. 1974/2006 2 της Επιτροπής, για την τροποποίηση του δασοκομικού μέτρου 226 του ελληνικού ΠΑΑ. Η εξεταζόμενη κοινοποίηση αφορά τόσο τα αρχικά μέτρα όσο και την εν λόγω τροποποίηση. (9) Οι επίμαχες ενισχύσεις θα χορηγηθούν στο πλαίσιο του μέτρου 226 του ελληνικού ΠΑΑ. Χρηματοδοτούνται από τον εθνικό προϋπολογισμό και συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ελληνικές αρχές δηλώνουν ότι, εφόσον το μέτρο αποτελεί μέρος του ΠΑΑ, πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 48 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 3 του Συμβουλίου. 1 Το πρόγραμμα είχε εγκριθεί από την Επιτροπή με την απόφαση αριθ. Ε (2007) 6015 της 29ης Νοεμβρίου 2007. 2 ΕΕ L 368 της 23.12.2006, σ. 15, όπως τροποποιήθηκε. 3 ΕΕ L 277 της 21.10.2005, σ. 1. 2
(10) Το μέτρο προβλέπει τρία είδη δράσεων: α) τη βελτίωση των μέτρων πρόληψης για την αντιπυρική προστασία των δασών και των δασικών περιοχών β) έργα σε ορεινές περιοχές για την προστασία από τις ζημίες λόγω πλημμύρας και διάβρωσης και γ) αναδάσωση και έργα σε ορεινές περιοχές για την αποκατάσταση εκτάσεων που έχουν καταστραφεί από τις πυρκαγιές. Η αναδάσωση εκτάσεων που έχουν καταστραφεί από τις πυρκαγιές θα πραγματοποιηθεί κατά προτεραιότητα σε περιοχές Natura 2000 και σε περιοχές με κλίση μεγαλύτερη του 10%. (11) Η τροποποίηση του μέτρου έχει γίνει με την 7η τροποποίηση του ΠΑΑ, η οποία εγκρίθηκε από την Επιτροπή με την επιστολή της 22ας Δεκεμβρίου 2010. Η τροποποίηση συνίσταται σε μείωση του προϋπολογισμού του μέτρου για τη 2η δράση για αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα σε ορεινές περιοχές. Συγκεκριμένα, η μείωση του προϋπολογισμού ανέρχεται σε 22 500 000 ευρώ της κοινοτικής συμμετοχής και σε 29 400 000 ευρώ της εθνικής συμμετοχής. Οι ελληνικές αρχές έχουν παράσχει διαβεβαιώσεις ότι ο μειωμένος προϋπολογισμός του μέτρου επαρκεί για την υλοποίηση των προβλεπόμενων δράσεων. Στο πλαίσιο της τροποποίησης, οι ελληνικές αρχές έχουν επιβεβαιώσει ότι, έως ότου εγκριθεί η κοινοποίηση της ενίσχυσης αυτής, η εν λόγω τροποποίηση καλύπτεται από τον γενικό κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1998/2006 4 για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας. (12) Οι ελληνικές αρχές έχουν επιβεβαιώσει σχετικά ότι το μέτρο που περιλαμβάνεται στο παρόν καθεστώς κρατικών ενισχύσεων είναι πανομοιότυπο, ως προς το περιεχόμενό του, με το μέτρο 226 που έχει εγκριθεί με την τροποποίηση του ΠΑΑ. Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές έχουν παράσχει διαβεβαιώσεις ότι το μέτρο, συμπεριλαμβανομένης της τελευταίας τροποποίησης που επήλθε με την 8η τροποποίηση του ΠΑΑ και προβλέπεται στο παρόν καθεστώς κρατικών ενισχύσεων, συμμορφώνεται με τα σχετικά άρθρα του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου και τους εκτελεστικούς του κανόνες. (13) Οι ελληνικές αρχές επιβεβαιώνουν ότι τα μέτρα βάσει του παρόντος καθεστώτος αποκλείουν τη χορήγηση ενίσχυσης σε δασικές βιομηχανίες ή για την εμπορικά βιώσιμη εξαγωγή ξυλείας, τη μεταφορά ξυλείας ή για τη μεταποίηση ξύλου ή άλλων δασικών πόρων σε διάφορα προϊόντα ή για την παραγωγή ενέργειας. (14) Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές επιβεβαιώνουν ότι το εξεταζόμενο καθεστώς συνάδει με το σημείο 16 των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας 2007-2013 5 (εφεξής: οι κατευθυντήριες γραμμές). Ενίσχυση βάσει του παρόντος καθεστώτος θα χορηγείται μόνο σε σχέση με δραστηριότητες που αναλαμβάνονται ή υπηρεσίες που παρέχονται μετά τη θέσπιση του καθεστώτος ενισχύσεων, τις οποίες η Επιτροπή θεωρεί συμβατές με τη συνθήκη. Εάν βάσει του καθεστώτος ενισχύσεων απαιτείται υποβολή αίτησης στις οικείες αρμόδιες αρχές, οι ίδιες οι ενισχύσεις θα χορηγούνται μόνο για δραστηριότητες που αναλαμβάνονται ή υπηρεσίες που λαμβάνονται κατόπιν της εκπλήρωσης των ακόλουθων προϋποθέσεων: α) το καθεστώς ενισχύσεων έχει συσταθεί και κηρυχθεί 4 ΕΕ L 358 της 16.12.2006, σ. 3. 5 ΕΕ C 319 της 27.12.2006, σ. 1. 3
συμβατό με τη συνθήκη από την Επιτροπή β) αίτηση ενίσχυσης έχει κατατεθεί δεόντως στην οικεία αρμόδια αρχή γ) η αίτηση έχει γίνει αποδεκτή από την οικεία αρμόδια αρχή κατά τρόπο που να υποχρεώνει την αρχή να χορηγήσει την ενίσχυση, αναφέροντας σαφώς το ποσό της ενίσχυσης που θα χορηγηθεί ή τον τρόπο υπολογισμού του ποσού αυτού η εν λόγω αποδοχή από την αρμόδια αρχή πραγματοποιείται μόνον εφόσον δεν έχει εξαντληθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός για το καθεστώς ενισχύσεων. (15) Οι ελληνικές αρχές έχουν παράσχει διαβεβαιώσεις ότι η ενίσχυση δεν δύναται να σωρευθεί με άλλη δημόσια στήριξη που λαμβάνεται από άλλα εθνικά ή κοινοτικά καθεστώτα για την κάλυψη των ίδιων επιλέξιμων δαπανών. (16) Το μέτρο 226 βασίζεται στο άρθρο 48 του κανονισμού 1698/2005. Οι δράσεις αποκατάστασης είναι επιλέξιμες σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, ενώ οι δράσεις πρόληψης περιορίζονται σε περιοχές που έχουν ταξινομηθεί ως περιοχές υψηλού και μέσου κινδύνου δασικής πυρκαγιάς. Οι δικαιούχοι που πληρούν τα κριτήρια και τους όρους επιλεξιμότητας εγκρίνονται για την παροχή στήριξης κατά τη σειρά υποβολής των αιτήσεών τους. Στόχοι της ενίσχυσης (17) Η αποκατάσταση του δασικού δυναμικού και η βελτίωση των μέτρων που έχουν ληφθεί για την αντιπυρική προστασία της δασικής γης θα εξασφαλίσουν και θα αυξήσουν τη βιοποικιλότητα, θα βελτιώσουν την ισορροπία των υδάτινων πόρων λεκανών απορροής, θα βοηθήσουν στην πρόληψη φυσικών καταστροφών (πυρκαγιές, πλημμύρες, διάβρωση), ενώ θα αμβλύνουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Παρεμβάσεις υπό μορφή αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων σε ορεινές περιοχές θα συμβάλλουν στη σταθεροποίηση του εδάφους, τον περιορισμό ή την πρόληψη της διάβρωσης, των ολισθήσεων των επιφανειών, των γεωκατακρημνίσεων και της αποσύνθεσης. Θα βοηθήσουν επίσης στη βελτίωση των υδρολογικών συνθηκών, τον περιορισμό των απορροών, την αύξηση της υδρομάστευσης και την παραγωγή υδάτινων αποθεμάτων. Μετά τις πρόσφατες δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα, υπάρχει επείγουσα ανάγκη αποκατάστασης των πληγεισών περιοχών, λήψης άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση της διάβρωσης του εδάφους, τη διάσωση του προστατευτικού επιφανειακού στρώματος του εδάφους και την πρόληψη των πλημμυρών (μέσω της κατασκευής φραγμάτων κ.λπ.) που συνήθως ακολουθούν μετά τις δασικές πυρκαγιές. (18) Το μέτρο θα δώσει προτεραιότητα στην αποκατάσταση των περιοχών που έχουν πληγεί από τις πρόσφατες πυρκαγιές. Σε πρώτη φάση, οι παρεμβάσεις θα περιλαμβάνουν έργα για την πρόληψη των επιπτώσεων των πλημμυρών και της διάβρωσης του εδάφους, ενώ σε δεύτερη φάση, μετά το πέρας ενός έτους, θα υπάρξουν περαιτέρω παρεμβάσεις για την αναδάσωση των περιοχών και την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων και του τοπίου στις τοποθεσίες όπου δεν έλαβε χώρα φυσική αποκατάσταση ή που απαιτείται ανθρώπινη υποστήριξη. 4
Επιλέξιμες δράσεις Δράση 1: Βελτίωση των μέτρων για την πρόληψη δασικών πυρκαγιών και την αποκατάσταση δασών και δασικών περιοχών που έχουν καταστραφεί κυρίως από πυρκαγιές. ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΔΑΣΟΚΟΜΙΚΑ 1. Μελέτες αντιπυρικής προστασίας για έργα πρόληψης πυρκαγιών. 2. Διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών και δρόμων σε δάση όπου η προσέγγιση των πυροσβεστικών μέσων δεν είναι δυνατή λόγω έλλειψης οδικού δικτύου. Επίσης, κατασκευή χωματόδρομων και μονοπατιών για τη βελτίωση του δασικού οδικού δικτύου αντιπυρικής προστασίας. 3. Μικρά τεχνικά έργα (οχετοί, κ.λπ.) και εργασίες για τη βελτίωση και αποκατάσταση της βατότητας των δασικών δρόμων αντιπυρικής προστασίας, έτσι ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση των πυροσβεστικών μέσων για την αντιμετώπιση πυρκαγιών. 4. Κατασκευή σημείων υδροδότησης (υδατοδεξαμενές, υδρομαστεύσεις, κλπ.) και απαραίτητες εργασίες και έργα για την βελτίωση του δικτύου των σημείων υδροληψίας για τον ανεφοδιασμό των μέσων κατάσβεσης. 5. Διάνοιξη νέων αντιπυρικών ζωνών και βελτίωση των υφιστάμενων. 6. Καθαρισμοί παρεδάφιας βλάστησης κατά μήκος δασικών δρόμων και άλλων περιοχών υψηλού κινδύνου. 7. Έργα προληπτικής δασοκομίας όπως δασοκομικές εργασίες μετριάσεως της καύσιμης ύλης και διαφοροποίησης της δομής της με σκοπό την μείωση των επιπτώσεων σε περίπτωση πυρκαγιάς. Αραιώσεις πυκνοφυτειών καθώς επίσης και νεαρών και μεγάλης ηλικίας υποβαθμισμένων συστάδων με σκοπό τη μείωση της συγκόμωσής τους. Οι αποκλαδώσεις, η απομάκρυνση μέρους εύφλεκτης βλάστησης του υπορόφου των δασών θα συμβάλουν στη μείωση της πιθανότητας να εξελιχθεί σε επικόρυφη μια πυρκαγιά και θα μειώνουν την ταχύτητα μετάδοσής της από δένδρο σε δένδρο. 8. Καλλιεργητικές επεμβάσεις (υλοτομίες, κλπ.) σε δάση κωνοφόρων για την απομάκρυνση εύφλεκτης βιομάζας για λόγους προστασίας από δασικές πυρκαγιές. 9. Κατασκευή και βελτίωση μονίμων συστημάτων επιτήρησης δασικών πυρκαγιών (παρατηρητήρια, καινοτόμα συστήματα ανίχνευσης εντοπισμού - παρακολούθησης δασικών πυρκαγιών και έγκαιρης ειδοποίησης, βελτιώσεις υποδομής και υλικοτεχνικού επικοινωνιακού εξοπλισμού, κλπ.). 10. Προμήθεια υλικών επικοινωνίας (ασύρματοι, ραδιοζεύξεις, κλπ). Δράση 2: Αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα σε ορεινές περιοχές για την αποφυγή των συνεπειών των πλημμύρων. ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ: ΦΥΤΟΤΕΧΝΙΚΑ 1. Φυτοκομικά εν γένει έργα, όπως αναδασώσεις, αναθαμνώσεις, αναχλοάσεις, επιπέδωση πρανών, βαθμίδωση εδάφους, καλλιέργεια, κλπ. Φυτεύσεις που γίνονται κατά μήκος των πρανών κυρίως από υδρόφιλα είδη (πλατάνια, λεύκες, σκλήθρα, λυγαριές κλπ.) Εδώ περιλαμβάνονται και οι περιφράξεις, που γίνονται για την προστασία των νέων φυτεύσεων. 5
2. Ξύλινα αντιδιαβρωτικά έργα, νεκρά ή ζώντα, όπως κορμοφράγματα, κορμοδέματα, κλαδοδέματα, κλαδοπλέγματα, κλαδοστρώματα, φακελώματα, κλπ. 3. Αντιδιαβρωτικά έργα σε μικροχαραδρώσεις, από ξηρολιθοδομή, λιθοδομή με τσιμεντοκονία, σκυρόδεμα, συρματόπλεχτα κιβώτια, συρματόπλεγμα δικτυωτό, κλπ. 4. Έργα στη λεκάνη απορροής, για τον περιορισμό της διάβρωσης και τη συγκράτηση του απορρέοντος νερού, αρόσεις, βαθμιδώσεις, τάφροι συγκράτησης του νερού της βροχής, κλπ. 5. Τοίχοι για τη βαθμίδωση επικλινών εδαφών και την αντιστήριξή τους. 6. Έργα αποστράγγισης επικίνδυνων για ολίσθηση εδαφών όπως έργα υδρομάστευσης και τάφροι επενδεδυμένες ή μη για την απομάκρυνση του νερού και την αποτροπή του εμποτισμού των επικίνδυνων για ολίσθηση επιφανειών, αντιολισθητικά εμπόδια, κλπ. 7. Τα πάσης φύσεως έργα αποτροπής των αποσαθρώσεων και γεωκατακρημνίσεων και συγκράτησης των παραγόμενων υλικών σε κατάλληλες θέσεις της λεκάνης. ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ 1. Τα πάσης φύσεως φράγματα, που κατασκευάζονται για τη μείωση της συρτικής δύναμης του νερού (αναβαθμοί) και τη σταθεροποίηση των κοιτών (ζωστήρες). 2. Οι πάσης φύσεως πρόβολοι, που γίνονται για την αποτροπή των πρανικών διαβρώσεων. 3. Τα πάσης φύσεως έργα αύξησης της αντοχής των κοιτών στη διάβρωση (κοιτοστρώσεις, επενδύσεις πρανών από ζώντα ή νεκρά υλικά, κλπ.). 4. Τα πάσης φύσεως φράγματα συγκράτησης φερτών υλικών, όπως και αυτά διαλογής των. 5. Τα φράγματα ανύψωσης της κοίτης για την αποτροπή ολισθήσεων. 6. Τα έργα διαμόρφωσης κατάλληλων κοιτών (αναχώματα, παράλληλοι τοίχοι, διευρύνσεις, εκβαθύνσεις, εκτροπές, ευθυγραμμίσεις, κλπ.). 7. Τα έργα ανάσχεσης πλημμύρων (φράγματα ταμίευσης νερού και ρύθμισης της απορροής του, ώστε η παροχή να μη υπερβαίνει τα ασφαλή όρια, έργα αύξησης του χρόνου συρροής, κλπ). 8. Έργα εμπλουτισμού των υπόγειων υδάτων. 9. Τα έργα στον κώνο πρόσχωσης περιορισμού της ροής σε ορισμένο χώρο και αποφόρτισης των υδάτων από τις φερτές ύλες. 10. Τα έργα στην κοίτη εκβολής ασφαλούς διοχέτευσης των υδάτων στον τελικό αποδέκτη. 11. Μικρά έργα οδοποιίας, που επηρεάζουν τη λειτουργία των ρευμάτων, όπως ισόπεδες διαβάσεις, σωληνωτοί και πλακοσκεπείς κιβωτοειδείς οχετοί. 12. Έργα που επιβάλλουν οι οικολογικές και αισθητικές απαιτήσεις (βελτίωση της εμφάνισης των έργων, βελτίωση της ποιότητας του νερού). Δράση 3: Έργα αναδάσωσης Αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα σε ορεινές περιοχές για την αποκατάσταση καμένων εκτάσεων 6
ΕΡΓΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ - ΦΥΤΟΤΕΧΝΙΚΑ 1. Μελέτες αναδάσωσης για την αποκατάσταση των καμένων δασικών εκτάσεων 2. Έργα αποκατάστασης (αναδασώσεις) δασοκομικού δυναμικού που έχει υποστεί καταστροφές κυρίως από πυρκαγιές. 3. Υλοτομία, μεταφορά και απομάκρυνση καμένων δέντρων. 4. Φυτοκομικά εν γένει έργα, όπως αναδασώσεις, αναθαμνώσεις, αναχλοάσεις, επιπέδωση πρανών, βαθμίδωση εδάφους, καλλιέργεια, κλπ. Φυτεύσεις που γίνονται κατά μήκος των πρανών κυρίως από υδρόφιλα είδη (πλατάνια, λεύκες, σκλήθρα, λυγαριές κλπ.). Εδώ περιλαμβάνονται και οι περιφράξεις, που γίνονται για την προστασία των νέων φυτεύσεων. 5. Ξύλινα αντιδιαβρωτικά έργα, νεκρά ή ζώντα, όπως κορμοφράγματα, κορμοδέματα, κλαδοδέματα, κλαδοπλέγματα, κλαδοστρώματα, φακελώματα, κλπ. 6. Αντιδιαβρωτικά έργα σε μικροχαραδρώσεις, από ξηρολιθοδομή, λιθοδομή με τσιμεντοκονία, σκυρόδεμα, συρματόπλεχτα κιβώτια, συρματόπλεγμα δικτυωτό, κλπ. 7. Έργα στη λεκάνη απορροής, για τον περιορισμό της διάβρωσης και τη συγκράτηση του απορρέοντος νερού, αρόσεις, βαθμιδώσεις, τάφροι συγκράτησης του νερού της βροχής, κλπ. 8. Έργα αποστράγγισης επικίνδυνων για ολίσθηση εδαφών όπως έργα υδρομάστευσης και τάφροι επενδεδυμένες ή μη για την απομάκρυνση του νερού και την αποτροπή του εμποτισμού των επικίνδυνων για ολίσθηση επιφανειών, αντιολισθητικά εμπόδια, κλπ. 9. Τα πάσης φύσεως έργα αποτροπής των αποσαθρώσεων και γεωκατακρημνίσεων και συγκράτησης των παραγόμενων υλικών σε κατάλληλες θέσεις της λεκάνης. ΕΡΓΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ 1. Τα πάσης φύσεως φράγματα, που κατασκευάζονται για τη μείωση της συρτικής δύναμης του νερού (αναβαθμοί) και τη σταθεροποίηση των κοιτών (ζωστήρες). 2. Οι πάσης φύσεως πρόβολοι, που γίνονται για την αποτροπή των πρανικών διαβρώσεων. 3. Τα πάσης φύσεως έργα αύξησης της αντοχής των κοιτών στη διάβρωση (κοιτοστρώσεις, επενδύσεις πρανών από ζώντα ή νεκρά υλικά, κλπ.). 4. Τα πάσης φύσεως φράγματα συγκράτησης φερτών υλικών, όπως και αυτά διαλογής των. 5. Τα έργα διαμόρφωσης κατάλληλων κοιτών (αναχώματα, παράλληλοι τοίχοι, διευρύνσεις, εκβαθύνσεις, εκτροπές, ευθυγραμμίσεις, κλπ.). 6. Τα έργα στον κώνο πρόσχωσης περιορισμού της ροής σε ορισμένο χώρο και αποφόρτισης των υδάτων από τις φερτές ύλες. 7. Τα έργα στην κοίτη εκβολής ασφαλούς διοχέτευσης των υδάτων στον τελικό αποδέκτη. 8. Μικρά έργα οδοποιίας, που επηρεάζουν τη λειτουργία των ρευμάτων, όπως ισόπεδες διαβάσεις, σωληνωτοί και πλακοσκεπείς κιβωτοειδείς οχετοί. 9. Έργα που επιβάλλουν οι οικολογικές και αισθητικές απαιτήσεις (βελτίωση της εμφάνισης των έργων, βελτίωση της ποιότητας του νερού). 7
Συμμόρφωση του μέτρου 226 που υλοποιείται σε περιοχές ταξινομημένες ως υψηλού ή μέσου κινδύνου για δασικές πυρκαγιές προς τα σχέδια πυροπροστασίας Σύμφωνα με την Απόφαση της Επιτροπής αριθ. Ε (93) 1619 τελικό / 24-06-1993, η οποία αναφέρει ότι «Ολόκληρη η Ελλάδα έχει ταξινομηθεί ως περιοχή υψηλού κινδύνου. Η παρούσα απόφαση ελήφθη στο πλαίσιο της εφαρμογής του άρθρου 2 παράγραφοι 2 και 5 του κανονισμού 2158/1992 για την πυροπροστασία των κοινοτικών δασών». Τα δασοκομικά έργα και οι λοιπές εργασίες προβλέπουν διάφορα μέτρα προστασίας των δασικών εκτάσεων (αντιπυρικές ζώνες, δρόμοι για τα πυροσβεστικά οχήματα, δεξαμενές νερού, παρατηρητήρια, συντήρηση δρόμων, πρακτικές διαχείρισης δασών, κ.λπ.) και καταρτίζονται στο πλαίσιο των ανωτέρω ετήσιων δασοκομικών προγραμμάτων, τα οποία έχουν εκπονηθεί σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο και τα οποία αποτελούν μέρος γενικότερου σχεδιασμού στο πλαίσιο της εφαρμογής της παραγράφου 5 του άρθρου 1 της υπουργικής απόφασης 12030 Φ. 109.1.99 (ΦΕΚ 713/T.B719-05-1999). Ένταση της ενίσχυσης (19) 100% της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης. 3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ 3.1. Παρουσία ενισχύσεων κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ (20) Σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή µε κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες µε την εσωτερική αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις µεταξύ των κρατών µελών συναλλαγές.. (21) Η εξεταζόμενη ενίσχυση χρηματοδοτείται με κρατικούς πόρους και ωφελεί ορισμένες επιχειρήσεις (βλ. σημείο 5). Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου, οι ενισχύσεις προς μια επιχείρηση θεωρείται ότι επηρεάζουν τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών εάν η εν λόγω επιχείρηση δραστηριοποιείται σε αγορά ανοιχτή σε συναλλαγές εντός της Ένωσης 6. Το γεγονός ότι η ανταγωνιστική θέση μιας επιχείρησης ενισχύεται σε σύγκριση με άλλες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, παρέχοντάς της οικονομικό όφελος το οποίο δεν θα είχε διαφορετικά λάβει κατά τις συνήθεις επιχειρηματικές της δραστηριότητες δείχνει από μόνο του πιθανή στρέβλωση του ανταγωνισμού 7. Οι δικαιούχοι της εν λόγω ενίσχυσης δραστηριοποιούνται σε αγορά στην οποία πραγματοποιούνται συναλλαγές εντός της Ένωσης 8. Συνεπώς, το μέτρο ενισχύσεων είναι ικανό να στρεβλώνει τον ανταγωνισμό 6 Βλέπε ειδικότερα την απόφαση του Δικαστηρίου της 13ης Ιουλίου 1988, Υπόθεση αριθ. 102/87, Γαλλική Δημοκρατία κατά Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Συλλ. 1988, σ. 4067. 7 Απόφαση του Δικαστηρίου της 17ης Σεπτεμβρίου 1980, Υπόθεση αριθ. 730/79, Philip Morris Holland BV κατά Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, Συλλ. 1980, σ. 2671. 8 Το 2008, η Ελλάδα εξήγαγε περί τους 96 700 τόνους ξυλείας και προϊόντων ξυλείας και εισήγαγε περί τους 157 600 τόνους (Πηγή: ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ (EUROSTAT)). 8
και να επηρεάζει τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών και, κατά συνέπεια, συνιστά ενίσχυση σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. 3.2. Συμβιβάσιμο της ενίσχυσης σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 (22) Ωστόσο, η απαγόρευση των κρατικών ενισχύσεων σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 υπόκειται σε ορισμένες εξαιρέσεις. (23) Σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης, δύνανται να θεωρηθούν ότι συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά οι ενισχύσεις για την προώθηση της αναπτύξεως ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον. (24) Οι ενισχύσεις στο δασοκομικό τομέα θα πρέπει να εξετάζονται υπό το πρίσμα των κατευθυντήριων γραμμών και ειδικότερα του κεφαλαίου VII. Το εν λόγω καθεστώς ενισχύσεων δεν δύναται να τύχει παρέκκλισης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1857/2006 της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της παραγωγής γεωργικών προϊόντων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 70/2001 9, δεδομένου ότι δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού αυτού (τα δασοκομικά μέτρα δεν είναι δραστηριότητες του παραρτήματος Ι και, συνεπώς, δεν καλύπτονται από τον κανονισμό). (25) Στο σημείο 16 των κατευθυντήριων γραμμών ορίζονται προϋποθέσεις οι οποίες πρέπει να πληρούνται ώστε ορισμένη ενίσχυση να δημιουργεί κίνητρα. Οι ελληνικές αρχές έχουν παράσχει διαβεβαιώσεις ότι οι διατάξεις του σημείου 16 των κατευθυντήριων γραμμών θα τηρηθούν (βλ. ανωτέρω σημείο 14). (26) Το κεφάλαιο VII των κατευθυντήριων γραμμών επιτρέπει στα κράτη μέλη να παράσχουν στήριξη στον δασοκομικό τομέα, βάσει ορισμένων προϋποθέσεων. (27) Σύμφωνα με το σημείο 174 στοιχείο β) των κατευθυντήριων γραμμών, οι κανόνες του κεφαλαίου VII πρέπει να εφαρμόζονται «μόνο στα ζώντα δέντρα και το φυσικό τους περιβάλλον στα δάση» και δεν πρέπει να εφαρμόζονται σε «κρατικές ενισχύσεις προς τις δασικές βιομηχανίες ούτε για τη μεταφορά ξυλείας ή για τη μεταποίηση ξύλου ή άλλων δασικών πόρων σε διάφορα προϊόντα ή για την παραγωγή ενέργειας». Οι ελληνικές αρχές έχουν επιβεβαιώσει σχετικά ότι υπάρχει συμμόρφωση με τις εν λόγω προϋποθέσεις (βλ. ανωτέρω σημείο 13). (28) Σύμφωνα με το σημείο 176 των κατευθυντήριων γραμμών, η Επιτροπή θα κηρύσσει τις κρατικές ενισχύσεις για τη δάσωση γεωργικής ή μη γεωργικής γης, την εγκατάσταση γεωργοδασοκομικών συστημάτων σε γεωργική γη, τη χορήγηση ενισχύσεων Natura 2000 και δασοπεριβαλλοντικών ενισχύσεων, την αποκατάσταση του δασοκομικού δυναμικού και την καθιέρωση ενεργειών πρόληψης, καθώς και τις μη παραγωγικές επενδύσεις που συμβιβάζονται με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης, εφόσον οι ενισχύσεις πληρούν τις προϋποθέσεις των άρθρων 43-49 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 και δεν υπερβαίνουν την ανώτατη ένταση που προβλέπεται από τις διατάξεις αυτές. 9 ΕΕ L 358 της 16.12.2006, σ. 3. 9
(29) Το κοινοποιηθέν μέτρο έχει ήδη αξιολογηθεί από την Επιτροπή στο πλαίσιο του προγραμματισμού (Μέτρο 226) και έχει εγκριθεί στο πλαίσιο του ελληνικού ΠΑΑ. Οι ελληνικές αρχές έχουν επιβεβαιώσει σχετικά ότι το μέτρο του παρόντος καθεστώτος κρατικών ενισχύσεων είναι πανομοιότυπο ως προς το περιεχόμενό του με το αντίστοιχο μέτρο που έχει εγκριθεί στο ΠΑΑ για την Ελλάδα, όπως αυτό τροποποιήθηκε προσφάτως στις 22 Δεκεμβρίου 2010 (βλ. ανωτέρω σημείο 11). (30) Το μέτρο 226 συνάδει με τις διατάξεις του άρθρου 48 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου. (31) Σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 2 του κανονισμού 1698/2005, το οποίο καθορίζει τους γενικούς όρους που ισχύουν για τα άρθρα 43-49, τα μέτρα που προτείνονται σε περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως υψηλού ή μέσου κινδύνου για δασικές πυρκαγιές στο πλαίσιο της κοινοτικής δράσης για την προστασία των δασών από πυρκαγιές πρέπει να συμμορφώνονται προς τα σχέδια δασοπροστασίας που καταρτίζουν τα κράτη μέλη για τις εν λόγω περιοχές. Σύμφωνα με το ανωτέρω σημείο 22, η προϋπόθεση αυτή πληρούται. (32) Σε συμφωνία με το άρθρο 48 παράγραφος 1 του κανονισμού 1698/2005, το μέτρο στοχεύει στην αποκατάσταση του δασοκομικού δυναμικού σε δάση που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές και πυρκαγιές και για τη λήψη των κατάλληλων μέτρων πρόληψης (βλ. ανωτέρω σημείο 17) (33) Σύμφωνα με το άρθρο 48 παράγραφος 2 του κανονισμού 1698/2005, οι προληπτικές δράσεις κατά των πυρκαγιών αφορούν μόνο περιοχές που χαρακτηρίζονται από τα κράτη μέλη ως υψηλού ή μέσου κινδύνου για δασικές πυρκαγιές (βλ. ανωτέρω σημείο 16). (34) Οι δράσεις του καθεστώτος συνάδουν με τις διατάξεις του άρθρου 33 του εκτελεστικού κανονισμού 1974/2006 σχετικά με τις επιλέξιμες δράσεις βάσει του άρθρου 48 του κανονισμού 1698/2005 (βλ. σημεία 19, 20 και 21). (35) Κατά συνέπεια, μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι τα προτεινόμενα μέτρα ενισχύσεων συνάδουν με τις συναφείς διατάξεις των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας 2007-2013. 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ (36) Βάσει των προαναφερθέντων, η Επιτροπή έχει αποφασίσει να θεωρήσει ότι οι εν λόγω ενισχύσεις συμβιβάζονται με την κοινή αγορά δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ. 10
(37) Εάν η παρούσα επιστολή περιλαμβάνει απόρρητες πληροφορίες, οι οποίες δεν πρέπει να αποκαλυφθούν σε τρίτους, παρακαλείστε να ενημερώσετε σχετικά την Επιτροπή εντός δεκαπέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της. Εάν η Επιτροπή δεν λάβει σχετικό αιτιολογημένο αίτημα έως την εν λόγω προθεσμία, θα θεωρήσει ότι συμφωνείτε με την αποκάλυψη σε τρίτους και με τη δημοσίευση ολόκληρου του κειμένου της επιστολής, στη γλώσσα του πρωτοτύπου, στον ιστότοπο: http://ec.europa.eu/eu_law/state_aids/state_aids_texts_el.htm. Το αίτημά σας πρέπει να αποσταλεί με συστημένη επιστολή ή με τηλεομοιοτυπία στη διεύθυνση: European Commission Directorate-General for Agriculture and Rural Development Directorate M Agricultural Legislation Unit M.2 - Competition Office: Loi 130 5/140 B-1049 Brussels ή στον αριθμό φαξ: 0032 2 29 67 672 Με εκτίμηση, Για την Επιτροπή Dacian CIOLOŞ Μέλος της Επιτροπής 11