ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 24/05/2018 ΤΑΞΗ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Β ΛΥΚΕΙΟΥΔΙΑΡΚΕΙ ΙΑ: 2 ώρες και 30 λεπτά.. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:.. ΒΑΘΜΟΣ:.. ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 15 ΣΕΛΙΔΕΣ. ΟΔΗΓΙΕΣ: Να γράφετε μόνο με μπλε μελάνι. Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού υλικού. Το εξεταστικό δοκίμιο βαθμολογείται με 100 μονάδες. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τρία (3) μέρη. Να απαντηθούν ΟΛΕΣ οι ερωτήσεις και των τριών (3) μερών. ΜΕΡΟΣ Α ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ (45 μονάδες) 1. ΑΚΟΥΣΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ (30 μονάδες) Άσκηση 1 (4 μονάδες) 1. 1 Αφού ακούσετεε δυο (2) φορές τη μελωδία, επιλέξετε την καταγραφή που αποδίδει ορθά τις ρυθμικές της αξίες. (Βάλτε Χ) Καμιά από τις παραπάνω.
1. 2 Αφού ακούσετε δύο (2) φορές τη μελωδία, επιλέξετε την καταγραφή που αποδίδει ορθά τη μελωδική της κίνηση. (Βάλτε Χ) Καμιά από τις παραπάνω. Άσκηση 2 (10 μονάδες) Δίνονται οι πρώτες νότες πέντε αρμονικών διαστημάτων. Αφού ακούσετε δύο φορές το κάθε διάστημα, (α) Συμπληρώστε κάθε φορά τη δεύτερη νότα (β) Χαρακτηρίστε το διάστημα που σχηματίζεται. (π.χ 2μ, 5κ, κ.λ.π) Άσκηση 3 (7 μονάδες) Συμπληρώστε στην πιο κάτω μελωδία τους φθόγγους που λείπουν στα σημεία που υποδεικνύονται με αστερίσκο(*). * * * * * * *
Άσκηση 4 (9 μονάδες) Γράψτε τη μελωδία που θα ακούσετε. Η μελωδία αποτελείται από τέσσερα (4) μέτρα Χωρίζεται σε δύο (2) φράσεις Είναι γραμμένη στη Φα μείζονα Έχει μέτρο 4/4 Ξεκινά με θέση, με τη νότα Φα στο πρώτα διάστημα του πενταγράμμου Δίνεται η τονική συγχορδία, ο αρπισμός και ο παλμός για να ακολουθήσει η εκτέλεση ολόκληρου του μελωδικού μουσικού κειμένου. ΠΡΟΧΕΙΡΟ ΤΕΛΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
2. ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ (15 μονάδες) Απαντήστε όλα τα θέματα τα οποία αφορούν αποκλειστικά στα αποσπάσματα που θα ακούσετε. Πριν την ακρόαση του κάθε αποσπάσματος σας δίνεται χρόνος για να διαβάσετε τις ερωτήσεις. Βάλτε Χ όπου ισχύει.κάθε ερώτηση βαθμολογείται με μία και μισή (1.5) μονάδα. Απόσπασμα 1 1. Ποια οικογένεια μουσικών οργάνων εκτελεί αυτό το κονσέρτο; Πνευστά Κρουστά Έγχορδα 2. Τι συμβολίζουν τα στολίδια και οι ψηλές νότες; Καταιγίδα Χιονισμένο τοπίο Πουλιά Ζούγκλα 3. Ποια από τα παρακάτω στοιχεία εντοπίζεται στο απόσπασμα; Επανάληψη Αργές κλίμακες Ασαφείς πτώσεις Tremolo Γρήγορες κλίμακες και αρπίσματα Σημεία δυναμικής και έκφρασης Διάστημα 3 ης Εναλλαγή Μείζονα με Ελάσσονα τρόπου Απόσπασμα 2 1. Η μουσική που ακούγεται είναι: Μείζονα Ελάσσονα Πεντατονική Ατονική
2. Το απόσπασμα είναι από το έργο του συνθέτη. 3. Το μελωδικό ύφος του έργου αυτούαντιπροσωπεύει τηνεποχή. Απόσπασμα 3. 1. Το απόσπασμα προέρχεται από το έργο το οποίο έγραψε ο (εθνικότητα) συνθέτης 2. Η μελωδία του μπάσου κινείται σε: Μείζονα Κλίμακα Ελάσσονα Κλίμακα Χρωματική Κλίμακα Απόσπασμα 4. 1. Η συχνή χρήση των ογδόων στο ρυθμό της μελωδίας παραπέμπουν Σε χορό Στους κτύπους της καρδιάς της πρωταγωνίστριας Σε αγωνία 2. Η άρια κλείνει δραματικά, με μία ιδιαίτερα δεξιοτεχνική κατάληξη (Cadenza). Ποια από τα παρακάτω ισχύουν στο συγκεκριμένο έργο; Εύκολα ρυθμικά σχήματα Γρήγορα ρυθμικά σχήματα Η τραγουδίστρια αναδεικνύει το ταλέντο της Περιλαμβάνει τη χαμηλότερη νότα της άριας
ΜΕΡΟΣ Β ΑΡΜΟΝΙΑ (30 μονάδες) 1. Αρμονική ανάλυση (10 μονάδες) Να αναλύσετε αρμονικά το πιο κάτω μουσικό κείμενο σύμφωνα με τα ακόλουθα κριτήρια: Γραφή ορθών βαθμίδων με λατινική αρίθμηση (3.75 μονάδες) Γραφή ορθών αριθμήσεων (1.25 μονάδες) Αναγνώριση αρμονικής αλυσίδας(να σημειωθούν με αγκύλες τα μέρη της και να χαρακτηριστούν) (3 μονάδες) Ονομασία της πτώσηςπου βρίσκεται στο τέλος του μουσικού κειμένου (2 μονάδες):..
2. Εναρμόνιση μελωδίας (20 μονάδες) Να εναρμονίσετε τη μελωδία για σοπράνο και μπάσο που σας δίνεται για τέσσερις φωνές σύμφωνα με τα πιο κάτω κριτήρια: Εύρεση και ορθή σύνδεση συγχορδιών (3 μονάδες) Γραφή ορθών βαθμίδων με λατινική αρίθμηση(3 μονάδες) Γραφή ορθών αριθμήσεων(2 μονάδες) Εύρεση αρχικής τονικότητας(1 μονάδα) Μετατροπία(2 μονάδες) Επαναφορά στην αρχική κλίμακα(1 μονάδα) Λύση δεσπόζουσας μεθ εβδόμης(1 μονάδα) Χρήση διαβατικού (I-V6/4-I6)(3 μονάδες) Αξιοποίηση της Ι6/4 στην τελική πτώση (2μονάδες) Χρήση πλάγιας/εκκλησιαστικής πτώσης στο τελευταίο μέτρο(2 μονάδες)
ΜΕΡΟΣ Γ - ΜΟΥΣΙΚΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ( 25 μονάδες) 1. Think of me ΆριααπότοΜιούζικαλ The phantom of the opera 1.1 Να εξηγήσετε τα ακόλουθα: Λιμπρέττο: (μον.1) Book: (μον.1) 1.2. Καθ όλη τη διάρκεια της άριας, χρησιμοποιούνται παρόμοια ρυθμικά σχήματα και σχετικά μικρά μελωδικά διαστήματα. Αυτό προσδίδει απλότητα στην υφή και λιτότητα στο ύφος, στοιχεία που ευκολύνουν τόσο την τραγουδίστρια στην ερμηνεία της, όσο και τον ακροατή στην κατανόηση της άριας. Να εντοπίσετε το συγκεκριμένο σχήμα στο ακόλουθο απόσπασμα και να το μεταφέρετε στο πεντάγραμμο που δίνεται πιο κάτω.
(μον.1) 1.3. Να ονομάσετε τέσσερα (4) Μιούζικαλ και τέσσερις (4) Όπερες:(μον.2). When 1.4. When I amlaidinearth Άρια από την Όπερα Διδώ και Αινείας. Πώς καταγράφονται τα πιο κάτω στοιχεία και μέρη; : Eίναι ένα δραματικό θεατρικό είδος σύνθεσης όπου όλα τα μέρη δηλαδή άριες, ρετσιτατίβα και χορωδιακά τραγουδιούνται με τη συνοδεία ορχήστρας, ενώ υπάρχει έντονη σκηνική δράση, η οποία κάποτε περιλαμβάνει μπαλέτο. (1 μονάδα) : Eίναι ένα είδος μελωδικής αφήγησης, κάτι σαν ομιλούμενο τραγούδι, το οποίο εκφράζει συναισθήματα, δράση ή σκέψεις, και συνήθως ακολουθείται από μια άρια. Το ρετσιτατίβο μιμείται τις φυσικές αποχρώσεις της ανθρώπινης φωνής και ακολουθεί τον ρυθμό του προφορικού λόγου, γι αυτό και συχνά στηρίζεται στην επανάληψη της ίδιας νότας ή μια γοργή φλυαρία, με αποτέλεσμα την αύξηση της έντασης αλλά και λιγότερο ενδιαφέρουσα μελωδία. (1 μονάδα)
Να εξηγήσετε τον όρο«άρια». (1 μονάδα) Nα εντοπίσετε το συνεχές βάσιμο στο απόσπασμα που ακολουθεί και να δώσετε τον ορισμό του. (2 μονάδες) 10
1.5 Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο κάτω παραμέτρους, να σημειώσετε με Χ ποιες από αυτές αφορούν το Μιούζικαλ, την Όπερα ή και τις δύο περιπτώσεις. (2 μονάδες) Μιούζικαλ Όπερα Ερμηνεύεται ως μουσικό θέατρο, με πλοκή και διάφορους χαρακτήρες. Η ηθοποιία είναι πιο σημαντική από το τραγούδι. Κινητήρια δύναμη είναι η μουσική. Οι τραγουδιστές φορούν μικρόφωνο (χειλόφωνο). Σκοπός είναι ο συνδυασμός λόγου με μουσική, υιοθετώντας εντυπωσιακούς καλλιτεχνικούς τρόπους. Η γλώσσα της παράστασης είναι αυτή που θα είναι κατανοητή στο ακροατήριο. Σπάνια συνοδεύεται από χορευτικά. Ο καλλιτέχνης είναι πρώτα ηθοποιός, μετά τραγουδιστής και τέλος χορευτής. 11
2. Άνοιξη 1 ο Κοντσέρτο από τις Τέσσερις Εποχές του AntonioVivaldi 2.1 Να περιγράψετε τα μουσικά στοιχεία της πιο κάτω φράσης: Μέτρο: Κλίμακα: Η μελωδία υποστηρίζεται ρυθμικά από το μπάσο με ένα στην. Η φράση τελειώνει με πτώση. (1 μονάδα) Τα όργανα που εκτελούν το κονσέρτο αυτό είναι: (1 μονάδα) 2.2 Να απαντήσετε Σωστό ή Λάθος:(1,5μονάδα) Ριτορνέλλο είναι η μορφή σύμφωνα με την οποίατο κύριο θέμα επανέρχεται ως επωδός, ενώ ανάμεσα στις επανεμφανίσεις του θέματος παρεμβάλλονται τα διάφορα επεισόδια. Στα επεισόδια παρουσιάζεται νέο υλικό και ο ρόλος του σολίστα διαγράφεται εντονότερα. 12
Κονσέρτο σόλο είναι είδος οργανικής μουσικής σύνθεσης που βασίζεται στην αλληλεπίδραση μιας ομάδας οργάνων και ολόκληρης της ορχήστρας. Kονσέρτο γκρόσο είναι είδος οργανικής μουσικής σύνθεσης που βασίζεται στην αντίθεση ενός μουσικού οργάνου και ολόκληρης της ορχήστρας. 2.3 Πώς ο συνθέτης επέλεξε να δώσει τις αστραπές και τις βροντές ώστε να αναγγείλει την καταιγίδα στο 3 ο Επεισόδιο; Αστραπές: (1 μονάδα) Βροντές: (1 μονάδα) 13
3. 1ο Μέρος της Σονάτας για Πιάνο Αρ.16 σε Ντο(+), Κ.545 του W.A. Mozart 3.1 Ποια η δομή του πρώτου μέρους της σονάτας; Συμπληρώστε:(1,5 μονάδα) 3.2 Να τοποθετήσετε σε σειρά το υλικό που παρουσιάζει ο συνθέτης. Στην Εκθεση (Γέφυρα, Θέμα Α (Τονική I), Codetta, Θέμα Β) (2 μονάδες) Στην Επανέκθεση (Coda, Θέμα Α, Θέμα Β, Γέφυρα) (2 μονάδες) Έκθεση: Επανέκθεση: 3.3 Πώς ονομάζεται το χαρακτηριστικό σχήμα που εμφανίζεται στα πρώτα μέτρα του Θέματος Α ; Να εξηγήσετε τη δομή του σχήματος. (1 μονάδα) 14
Να εξηγήσετε τον όρο «τέλεια, αυθεντική πτώση» και να την εντοπίσετε στο απόσπασμα, σημειώνοντας τις βαθμίδες. (2 μονάδες) Ο Διευθυντής. Γιώργος Ιωσηφίδης 15
Να εξηγήσετε τον όρο «τέλεια, αυθεντική πτώση» και να την εντοπίσετε στο απόσπασμα, σημειώνοντας τις βαθμίδες. (μον.2) Εξεταστική επιτροπή και διδάσκουσες Αγγελίνα Νικολαίδου Γεωργία Φυλακτού Γλυκερία Ανδρέου..... Συντονιστής Β.Δ. Σταυρούλα Παπαδοπούλου Ο Διευθυντής. Γιώργος Ιωσηφίδης 16