ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΧΟΡΩΝ Δημοτικό Σχολείο Καλλιμασιάς Σχολικό έτος 2016-2017 Συντελεστές: Καραολάνης Σίμος, Αγγελική Μακρή, Νίκη Κριτάκη, Γκώγκος Θεόδωρος, Λουκάκη Στυλιανή, Καραστάθης Γεώργιος, Μαρία Τσιαουσίδου, Κοτσάτου Βασιλεία, Φλάμου Κυριακή, Λούρου Μαρία.
Περιγραφή της καλής πρακτικής. 2 Η πρώτη πρακτική που εφάρμοσε το σχολείο μας ήταν «Η εκμάθηση των παραδοσιακών χορών». Η σημασία του παραδοσιακού χορού στην εκπαίδευση είναι σημαντική, καθώς αποτελεί μέσο μεταβίβασης της πολιτιστικής κληρονομιάς από γενιά σε γενιά και αποδοχής των διαφορετικών ηθών και εθίμων κάθε τόπου. Η διδασκαλία των χορών δεν επικεντρώθηκε στην απλή εκμάθηση κάποιων βημάτων αλλά στηρίχθηκε στα κύρια κέντρα του χορού: την κίνηση, τη μελωδία και το λόγο. Η δεύτερη πρακτική που εφαρμόσαμε ήταν «Εικαστικές δημιουργίες στην αυλή του σχολείου». Η δύναμη της τέχνης οφείλεται στο γεγονός ότι συμβάλλει στην ψυχολογική και πνευματική ακεραιότητα. Η ενασχόληση με τις τέχνες έχει οφέλη στην αυτοεκτίμηση, τις κοινωνικές δεξιότητες και συνεπώς βοηθά στη δημιουργία καλής διάθεσης και στη μείωση του άγχους.
Σκοπός & Στόχοι της καλής πρακτικής. 3 Σκοπός της διδασκαλίας των παραδοσιακών χορών: Η καλλιέργεια της ελληνικής πολιτισμικής συνείδησης. Να μάθουν δηλαδή τα παιδιά να σέβονται την παράδοση και τον πολιτισμό του τόπου τους. Στόχοι: Μετάδοση μέσω των χορών μηνυμάτων βασισμένων στις ανθρώπινες αξίες. Η καλλιέργεια της δημιουργικότητας και η συμμετοχή σε δρώμενα που σχετίζονται με την ελληνική παράδοση. Ανάπτυξη του νευρομυϊκού συντονισμού και της οπτικοακουστικής αντίληψης των μαθητών. Ανάπτυξη του γνωστικού, συναισθηματικού και ψυχοκινητικού τομέα των παιδιών. Να μάθουν οι μαθητές να αυτοσχεδιάζουν και να εκφράζονται μέσα από το χορό.
Σκοπός & Στόχοι της καλής πρακτικής. 4 Σκοπός της ενασχόλησης με τις εικαστικές δημιουργίες στην αυλή: Η ενθάρρυνση και η στήριξη του ενδιαφέροντος των μαθητών για τις τέχνες, η καλλιέργεια των δεξιοτήτων και κλίσεων που διαθέτουν. Στόχοι: Να μάθουν οι μαθητές να χειρίζονται απλά υλικά, ώστε να δημιουργούν εικαστικά έργα. Να παρατηρούν το φυσικό περιβάλλον και να εμπνέονται απ αυτό για τις δημιουργίες στους στα εικαστικά. Να γνωρίζουν τρόπους για να εκφράζουν τα συναισθήματα τους και τα βιώματά τους.
5 Ρόλος του/της εκπαιδευτικού & των μαθητών/-τριών. Ο εκπαιδευτικός είχε το ρόλο του συντονιστή και διευκόλυνε την ελεύθερη έκφραση των παιδιών. Κινητοποίησε τους μαθητές στην ενεργή συμμετοχή και επέβλεπε, ώστε να διεξάγεται ομαλά η διαδικασία και να μην δημιουργούνται εντάσεις μεταξύ των μελών της ομάδας. Γενικά συνετέλεσε στη δημιουργία επικοινωνιακού κλίματος. Οι μαθητές αυτοσχεδίασαν, εκφράστηκαν ελεύθερα, μιμήθηκαν, ψυχαγωγήθηκαν και γενικά συμμετείχαν ως ολοκληρωμένες προσωπικότητες τόσο στη χορευτική όσο και στις εικαστικές δημιουργίες.
Εμπλοκή τρίτων στην καλή πρακτική. 6 Παρουσίαση χορών στους γονείς και τους τοπικούς φορείς στις εθνικές γιορτές. Αποκαλυπτήρια των εικαστικών δημιουργιών στον σύλλογο διδασκόντων και γονέων.
Εμπόδια που παρουσιάστηκαν. 7 o Περιορισμένος χρόνος. o Έλλειψη χρημάτων για την αγορά υλικών. o Ετερογένεια μαθητών.
Παρουσίαση καλής πρακτικής. 8 ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ Στο πρώτο στάδιο οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με τα ιστορικά λαογραφικά στοιχεία των χορών που επρόκειτο να μάθουν. Στο δεύτερο στάδιο οι μαθητές τοποθετήθηκαν στον χώρο και διδάχθηκαν κάποιες ειδικές προπαρασκευαστικές ρυθμικές κινήσεις. Στο τρίτο στάδιο οι μαθητές διδάχθηκαν ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς εφαρμόζοντας τις παρακάτω πρακτικές: Η επιλογή των χωρών έγινε ανάλογα με τον βαθμό δυσκολίας τους. Αρχικά, διδάχθηκαν τους εύκολους χορούς και μετά τους δύσκολους. Οι μαθητές πρώτα εμπέδωσαν τα βασικά βήματα του χορού και μετά τις φιγούρες του.
Xασαποσέρβικος και Πυργούσικος 9
Εκμάθηση παραδοσιακών χορών Συρτός και Πυργούσικος 10
Παρουσίαση καλής πρακτικής. 11 ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ Οι μαθητές επέλεξαν σε πρώτο στάδιο μαζί με τον εκπαιδευτικό το θέμα που θα ζωγράφιζαν στους τοίχους. Στο δεύτερο στάδιο έφτιαξαν το πατρόν που θα χρησιμοποιούσαν. Τέλος, ζωγράφισαν.
Τοιχογραφίες Ο τόπος μας 12
13 Προστιθέμενη αξία/επεκτασιμότητα της καλής πρακτικής. Η εφαρμογή των παραδοσιακών χορών επεκτάθηκε στους παρακάτω τομείς του σχολικού προγράμματος: Φυσική Αγωγή ( αντοχή, ευκινησία) Μαθηματικά (γεωμετρικά σχήματα, προσανατολισμός στο χώρο) Μουσική ( εκμάθηση παραδοσιακών τραγουδιών, καλλιέργεια ρυθμού) Γεωγραφία (γνώση προέλευσης των παραδοσιακών χορών και χαρακτηριστικά κάθε τοπου) Ιστορία ( ήθη και έθιμα του κάθε τόπου, ενδυμασία)
Προστιθέμενη αξία/επεκτασιμότητα της καλής πρακτικής. 14 Η ενασχόληση με τις εικαστικές δημιουργίες συνδέθηκε διαθεματικά με τα παρακάτω γνωστικά αντικείμενα: Μελέτη Περιβάλλοντος (ζωγραφιές εμπνευσμένες από τη φύση και το περιβάλλον) Μαθηματικά (αναλογίες, γεωμετρικά σχήματα) Φυσική (φάσμα χρωμάτων)
Δημοσιοποίηση της καλής πρακτικής. 15 Οι παραπάνω πρακτικές δημοσιοποιήθηκαν στην ιστοσελίδα του σχολείου μας και την τοπική εφημερίδα politischios.
Αποτίμηση της καλής πρακτικής. 16 Οι πρακτικές ήταν καινοτόμες, καθώς αξιοποίησαν τη μαθητοκεντρική προσέγγιση. Οι μαθητές εργάστηκαν σε ένα περιβάλλον χαράς και δημιουργίας. Οι πρακτικές συνέβαλαν στην καλλιέργεια της φαντασίας, της αυτοπεποίθησης και της συνεργασίας. Η εκμάθηση χορών και η συμμετοχή στα εικαστικά δρώμενα ενίσχυσαν εκτός από τη γνωστική, την συναισθηματική και την ψυχοκινητική ανάπτυξη των μαθητών. Με λίγα λόγια το σχολείο μας μετατράπηκε σε καλλιτεχνικό εργαστήρι. Εκτός από χώρο μετάδοσης γνώσεων έγινε και κέντρο πολιτιστικής δημιουργίας.
Συμπεράσματα. 17 Η εφαρμογή των καλών πρακτικών είχε σαν αποτέλεσμα να διευρυνθεί ο χώρος διδασκαλίας έξω από τα στενά όρια της τάξης και να αποδεσμευτεί η μάθηση από το τυπικό Αναλυτικό Πρόγραμμα. Οι παραπάνω καλλιτεχνικές δραστηριότητες τόνωσαν την αυτοπεποίθηση των μαθητών και τους βοήθησαν να γίνουν πιο δημιουργικοί και συνεργατικοί. Στη σελίδα 10 προβλήθηκαν δυο βίντεο.
Δετός και Συρτός 18
25 η Μαρτίου Τσάμικος, Καλαματιανός και Συρτός στα τρία 19
Τοιχογραφίες O τόπος μας Κόκκινες τουλίπες και Καράβι στη θάλασσα 20
Ο Βυθός 21
Παραδοσιακοί χοροί στην αυλή του Γυμνασίου- Λυκείου Καλλιμασιάς 25/03/2017 22