Καψιµάλη Βασιλική. vkapsimali@gmail.com Msc, Εκπαιδευτικός Πληροφορικής

ιερεύνηση των απόψεων των µαθητών που διδάχθηκαν το µάθηµα των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε) στα Ολοήµερα ηµοτικά Σχολεία µε Ενιαίο Αναµορφωµένο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα (Ε.Α.Ε.Π) Καψιµάλη Βασιλική vkapsimali@gmail.com Msc, Εκπαιδευτικός Πληροφορικής Περίληψη Στα πλαίσια της λήξης της πιλοτικής εφαρµογής τη σχολική χρονιά 2012-2013 του προγράµµατος εισαγωγής του µαθήµατος των Τ.Π.Ε στα Ολοήµερα ηµοτικά µε Ε.Α.Ε.Π, διεξήχθη έρευνα σε 2 από αυτά µε σκοπό τη διερεύνηση των απόψεων των µαθητών των, Ε, ΣΤ τάξεων που διδάχθηκαν το µάθηµα των Τ.Π.Ε τις σχολικές χρονιές 2010-2011 και 2011-2012. Από την επεξεργασία των απαντήσεων των µαθητών διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι µαθητές χρησιµοποιούν τον υπολογιστή στο σπίτι για τις σχολικές τους εργασίες και θεωρούν ότι το µάθηµα της Πληροφορικής τους βοήθησε να µάθουν να δουλεύουν σαν οµάδα και να συνεργάζονται µε τους συµµαθητές τους. Επίσης, η πλειοψηφία των µαθητών βρήκε αρκετά ενδιαφέρον το µάθηµα της Πληροφορικής και δίνει θετική απάντηση για ενδεχόµενη διδασκαλία του µαθήµατος και την επόµενη σχολική χρονιά. Λέξεις κλειδιά: Τ.Π.Ε στο ηµοτικό, απόψεις µαθητών, Ε.Α.Ε.Π Εισαγωγή Η εξάπλωση τα τελευταία χρόνια της Πληροφορικής και των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών σε όλους τους τοµείς της καθηµερινής µας ζωής είναι αδιαµφισβήτητη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αναγγελία της στις 20/11/2012 (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2012) ανακοίνωσε ότι εγκαινιάζει µια νέα στρατηγική µε τίτλο «Ανασχεδιασµός της εκπαίδευσης» και πιο συγκεκριµένα στο κοµµάτι των Τ.Π.Ε αναφέρει ότι: «...Η χρήση των Τ.Π.Ε και των ανοικτών εκπαιδευτικών πόρων (ΑΕΠ) πρέπει να αναβαθµιστεί σε όλα τα µαθησιακά πλαίσια...». Στην Ελλάδα ξεκίνησαν διάφορες δράσεις µε σκοπό την αναβάθµιση των ΤΠΕ τα τελευταία 3 χρόνια (π.χ. ψηφιακό σχολείο (digitalschool.minedu.gov.gr), φωτόδεντρο (photodentro.edu.gr)). Μία από αυτές τις δράσεις ήταν και η εισαγωγή του µαθήµατος των Τ.Π.Ε µέσω της πιλοτικής εφαρµογής του Ενιαίου Αναµορφωµένου Εκπαιδευτικού Προγράµµατος (Ε.Α.Ε.Π) σε 800 ολοήµερα δηµοτικά σχολεία στην αρχή και σε 961 στη συνέχεια. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των απόψεων των µαθητών των, Ε, ΣΤ τάξεων 2 ολοήµερων δηµοτικών σχολείων µε Ε.Α.Ε.Π που διδάχθηκαν το µάθηµα των Τ.Π.Ε τις σχολικές χρονιές 2010-2011 και 2011-2012 και συνεχίζουν να το διδάσκονται και την τρέχουσα σχολική χρονιά 2012-2013. Στη συνέχεια παρουσιάζονται αναλυτικά τα αποτελέσµατα και τα συµπεράσµατα που προέκυψαν από την επεξεργασία των απαντήσεων των µικρών µαθητών. Η Πληροφορική στην Εκπαίδευση Στην προσπάθεια ένταξης των τεχνολογιών της πληροφορικής στο εκπαιδευτικό σύστηµα κυριάρχησαν τρεις µεγάλες συµπληρωµατικές προσεγγίσεις ή πρότυπα (Κόµης, 2005): α) η Πληροφορική και οι Τ.Π.Ε (Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών) ως αυτοδύναµο γνωστικό αντικείµενο, µε στόχο την απόκτηση γνώσεων τόσο σε επίπεδο Πρακτικά Εργασιών 7 ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Καθηγητών Πληροφορικής, Θεσσαλονίκη, 12-14 Απριλίου 2013

2 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής πληροφορικού αλφαβητισµού όσο και σε υψηλότερο επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων πληροφορικής (τεχνοκεντρικό πρότυπο), β) η Πληροφορική και οι Τ.Π.Ε ως εργαλείο διδασκαλίας, γνώσης, έρευνας και µάθησης που εντάσσεται και χρησιµοποιείται σε όλα τα γνωστικά αντικείµενα του αναλυτικού προγράµµατος όλων των σχολικών βαθµίδων, ως εποπτικό µέσο για την επίτευξη των επιµέρους διδακτικών στόχων ή ως γνωστικό εργαλείο που ενισχύει και επεκτείνει πολλές ανθρώπινες γνωστικές δεξιότητες υψηλού επιπέδου (ολοκληρωµένο ή ολιστικό πρότυπο), γ) η Πληροφορική και οι Τ.Π.Ε ως στοιχείο γενικής κουλτούρας που αποτελεί συνδυασµό των δύο προηγούµενων προσεγγίσεων και συνδυάζει τη διδασκαλία αµιγών µαθηµάτων Πληροφορικής µε την ένταξη της χρήσης των υπολογιστικών και δικτυακών τεχνολογιών ως µέσων στήριξης της µαθησιακής διαδικασίας σε όλα τα γνωστικά αντικείµενα του προγράµµατος σπουδών (πραγµατολογικό πρότυπο). Στα ολοήµερα δηµοτικά σχολεία µε Ε.Α.Ε.Π ακολουθείται το πραγµατολογικό πρότυπο, σύµφωνα µε το οποίο οι µαθητές και οι µαθήτριες διδάσκονται βασικές γνώσεις Πληροφορικής, ενώ, ταυτόχρονα, οι Τ.Π.Ε αξιοποιούνται ως µέσο στήριξης της µαθησιακής διαδικασίας στα επιµέρους γνωστικά αντικείµενα. Η ελληνική πραγµατικότητα Σύµφωνα µε τον Κόµη (2004), η εισαγωγή της Πληροφορικής στα ελληνικά αναλυτικά προγράµµατα έγινε στα µέσα της δεκαετίας του 80 µε την εισαγωγή ενός µαθήµατος προγραµµατισµού στα τεχνικά και πολυκλαδικά λύκεια. Στη συνέχεια στις αρχές της δεκαετίας του 90 εισήχθη ένα µάθηµα Πληροφορικής στο γυµνάσιο, που είχε ως στόχο την εκµάθηση βασικών γνώσεων Πληροφορικής. Το 1997 µε το ΕΠΠΣ Πληροφορικής εισάγονται τα µαθήµατα Εφαρµογές Υπολογιστών (επιλογής) και Τεχνολογία Επικοινωνιών (υποχρεωτικό) στη Β Λυκείου και τα µαθήµατα επιλογής Εφαρµογές Υπολογιστών, Τεχνολογία Υπολογιστικών Συστηµάτων & Λειτουργικά Συστήµατα και Πολυµέσα ίκτυα, καθώς και το υποχρεωτικό µάθηµα Ανάπτυξη Εφαρµογών σε Προγραµµατιστικό Περιβάλλον στη Γ Λυκείου (ΕΠΠΣ, 1997). Τελικά το ΕΠΠΣ Πληροφορικής αντικαταστάθηκε σταδιακά από το ΕΠΠΣ (2003), σύµφωνα µε το οποίο η Πληροφορική εντάσσεται πλήρως στη δευτεροβάθµια και πρωτοβάθµια εκπαίδευση. Ειδικότερα, µε το θεσµό των ολοήµερων δηµοτικών σχολείων, οι Τ.Π.Ε διδάσκονται στο ολοήµερο σχολείο σε όλες τις τάξεις. Το Ενιαίο Αναµορφωµένο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα (Ε.Α.Ε.Π) Το µάθηµα της Πληροφορικής στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση διδάσκεται πιλοτικά από το σχολικό έτος 2010-2011 στα ολοήµερα δηµοτικά σχολεία µε Ενιαίο Αναµορφωµένο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα (Ε.Α.Ε.Π) µε τον τίτλο «Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε)». Το πρόγραµµα ξεκίνησε να εφαρµόζεται σε 800 ολοήµερα δηµοτικά σχολεία την πρώτη χρονιά της λειτουργίας του και η διδασκαλία του µαθήµατος γινόταν από 2 ώρες την εβδοµάδα για όλες τις τάξεις και επεκτάθηκε σε άλλα 161 σχολεία (σύνολο 961) τη δεύτερη χρονιά της λειτουργίας του µε τη διδασκαλία του µαθήµατος να παραµένει στις 2 ώρες για τις 4 µεγαλύτερες τάξεις (Γ,, Ε, ΣΤ ) και να µειώνεται σε 1 ώρα για τις 2 µικρότερες (Α, Β ). Σκοπός της διδασκαλίας της Πληροφορικής στα σχολεία µε Ε.Α.Ε.Π είναι να έλθουν σε επαφή οι µαθητές µε τις διάφορες χρήσεις του υπολογιστή ως εποπτικού µέσου διδασκαλίας, ως γνωστικούδιερευνητικού εργαλείου και ως εργαλείου επικοινωνίας και αναζήτησης πληροφοριών στο πλαίσιο των καθηµερινών σχολικών τους δραστηριοτήτων (ΥΠ ΒΜΘ, 2010). Έρευνα Η έρευνα πραγµατοποιήθηκε την περίοδο Οκτωβρίου εκεµβρίου 2012 σε 257 µαθητές των, Ε και ΣΤ τάξεων 2 ολοήµερων δηµοτικών σχολείων του Χαλανδρίου Αττικής µε Ενιαίο Αναµορφωµένο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα (Ε.Α.Ε.Π). Από τους 257 µαθητές οι 145 (56%) ήταν αγόρια ενώ οι 112 (44%) ήταν κορίτσια (Σχήµα 1).

Η Πληροφορική στην Πρωτοβάθµια και ευτεροβάθµια Εκπαίδευση - Προκλήσεις και Προοπτικές 3 Σχήµα 1. Φύλο µαθητών Όσον αφορά τις τάξεις των µαθητών, οι 90 (35%) από αυτούς ήταν µαθητές της τάξης, οι 69 (27%) ήταν µαθητές της Ε τάξης και οι υπόλοιποι 98 (38%) ήταν µαθητές της ΣΤ τάξης (Σχήµα 2). Σχήµα 2. Τάξη µαθητών Το ερευνητικό εργαλείο που χρησιµοποιήθηκε ήταν το ερωτηµατολόγιο το οποίο δηµιουργήθηκε στο περιβάλλον GoogleDocs και συµπληρώθηκε ηλεκτρονικά από τους µαθητές στη διεύθυνση https://docs.google.com/spreadsheet/viewform?formkey=deztcjnvzvryrzvpwgrkatnwmkladf E6MQ#gid=0 Το ερωτηµατολόγιο περιελάµβανε 2 ερωτήµατα δηµογραφικού χαρακτήρα και άλλα 16 ερωτήµατα εκ των οποίων τα 9 ήταν κλειστού τύπου και τα 7 ανοικτού. Η συµπλήρωση του ερωτηµατολογίου έγινε ανώνυµα από τους µικρούς µαθητές και µάλιστα τονίστηκε ότι οι απαντήσεις που θα δοθούν δεν πρόκειται να χρησιµοποιηθούν για την αξιολόγησή τους. Η κατασκευή του παρόντος ερωτηµατολογίου βασίστηκε στο ερωτηµατολόγιο µίας έρευνας που πραγµατοποιήθηκε από το Wellcome Trust (Murphy et al., 2010) σε παιδιά ηλικίας 10-11 χρόνων, µε σκοπό να αντλήσει πληροφορίες για τις απόψεις τους στο θέµα της αξιολόγησης του µαθήµατος της φυσικής. Αποτελέσµατα Έρευνας Τα αποτελέσµατα από τις απαντήσεις των µαθητών στις 2 ερωτήσεις δηµογραφικού χαρακτήρα που αφορούσαν το φύλο και την ηλικία των συµµετεχόντων στην έρευνα παρουσιάστηκαν στα Σχήµατα 1 και 2. Από την επεξεργασία των κλειστών ερωτήσεων του ερωτηµατολογίου προέκυψαν τα παρακάτω αποτελέσµατα: Ύπαρξη υπολογιστή στο σπίτι: το 95% των µαθητών δήλωσε ότι έχει υπολογιστή στο σπίτι. Ώρες ενασχόλησης µε τον υπολογιστή στο σπίτι ανά εβδοµάδα: οι περισσότεροι µαθητές (58%) χρησιµοποιούν τον υπολογιστή στο σπίτι 1-2 ώρες ανά εβδοµάδα (Πίνακας 1).

4 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής Πίνακας 1. Ώρες ενασχόλησης µε τον Η/Υ στο σπίτι ανά εβδοµάδα Ώρες Συχνότητα Ποσοστό % 0 21 8 1-2 148 58 3-4 48 19 5-6 25 10 >6 15 6 Χρήση υπολογιστή στο σπίτι για τις σχολικές εργασίες: οι περισσότεροι µαθητές (82%) χρησιµοποιούν τον υπολογιστή στο σπίτι για τις σχολικές τους εργασίες. Βοηθητικός ο ρόλος του µαθήµατος της Πληροφορικής για την πιο εύκολη και γρήγορη υλοποίηση των σχολικών εργασιών στο σπίτι: το 81% των µαθητών από αυτούς που χρησιµοποιούν τον υπολογιστή στο σπίτι για τις σχολικές τους εργασίες, πιστεύουν ότι τους βοήθησε το µάθηµα της Πληροφορικής για την πιο εύκολη και γρήγορη υλοποίηση των σχολικών εργασιών τους στο σπίτι. Εφαρµογή ορισµένων πραγµάτων που µαθαίνουν στο µάθηµα της Πληροφορικής στο σχολείο, στον υπολογιστή στο σπίτι: το 76% των µαθητών εφαρµόζει κάποια πράγµατα από αυτά που µαθαίνει στο µάθηµα της Πληροφορικής στο σχολείο, στον υπολογιστή στο σπίτι. Βοηθητικός ο ρόλος του µαθήµατος της Πληροφορικής στον τοµέα της εργασίας σε οµάδες: η πλειονότητα των µαθητών (91%) θεωρεί ότι το µάθηµα της Πληροφορικής τους βοήθησε να µάθουν να δουλεύουν σαν οµάδα και να συνεργάζονται µε τους συµµαθητές τους. Ύπαρξη ενδιαφέροντος στο µάθηµα της Πληροφορικής: το 95% των µαθητών βρήκε αρκετά ενδιαφέρον το µάθηµα της Πληροφορικής. Θέληση για διδασκαλία του µαθήµατος της Πληροφορικής και την επόµενη σχολική χρονιά: το 96% των µαθητών δίνει θετική απάντηση για ενδεχόµενη διδασκαλία του µαθήµατος και την επόµενη σχολική χρονιά. Χρησιµότητα υπολογιστών: η πλειονότητα των µαθητών µετά από τη διδασκαλία του µαθήµατος της Πληροφορικής στο σχολείο, θεωρεί ότι οι υπολογιστές µάς είναι χρήσιµοι γιατί βρίσκουµε πληροφορίες (86%) και γιατί κάνουµε πιο γρήγορα και πιο εύκολα τις εργασίες µας (72%) (Πίνακας 2). Πίνακας 2. Χρησιµότητα Η/Υ µετά τη διδασκαλία του µαθήµατος της Πληροφορικής Χρησιµότητα Η/Υ Συχνότητα Ποσοστό % παίζουµε παιχνίδια 97 38 βρίσκουµε πληροφορίες 221 86 «κατεβάζουµε» ταινίες και τραγούδια 92 36 κάνουµε πιο γρήγορα και πιο εύκολα τις εργασίες µας 184 72 Από την επεξεργασία των ανοικτών ερωτήσεων του ερωτηµατολογίου προέκυψαν τα ακόλουθα αποτελέσµατα: Ερώτηση 1: «Τι κάνεις µε τον υπολογιστή στο σπίτι;» Οι απαντήσεις των µαθητών σε αυτή την ερώτηση παρουσιάζονται µε τη βοήθεια του εργαλείου wordle (www.wordle.net) στο Σχήµα 3.

Η Πληροφορική στην Πρωτοβάθµια και ευτεροβάθµια Εκπαίδευση - Προκλήσεις και Προοπτικές 5 Σχήµα 3. Απαντήσεις µαθητών στην ερώτηση «Τι κάνεις µε τον υπολογιστή στο σπίτι;» Όπως παρατηρούµε στο Σχήµα 3, η πλειονότητα των µαθητών στην ερώτηση «Τι κάνεις µε τον υπολογιστή στο σπίτι» απαντάει ότι «παίζει παιχνίδια» και στη συνέχεια έπονται οι απαντήσεις «ακούω µουσική», «κάνω εργασίες» και «βρίσκω πληροφορίες». Άλλες µε µικρότερη συχνότητα απαντήσεις είναι οι «βλέπω βίντεο», «γράφω» και «ζωγραφίζω». Ερώτηση 2: «Ποια πράγµατα από αυτά που µαθαίνεις στο µάθηµα της Πληροφορικής στο σχολείο εφαρµόζεις και στον υπολογιστή στο σπίτι σου; (π.χ. έχω δηµιουργήσει έναν προσωπικό φάκελο για να αποθηκεύω τα δικά µου αρχεία)» Τα αποτελέσµατα της επεξεργασίας των απαντήσεων των µαθητών σε αυτή την ερώτηση περιελάµβαναν τα παρακάτω: χρήση του word ή writer (γραφή κειµένων και ιστοριών, µορφοποιήσεις, εισαγωγή σχηµάτων και εικόνων, δηµιουργία προσκλήσεων, δηµιουργία σχολικού προγράµµατος, αποθήκευση) χρήση του powerpoint ή impress (δηµιουργία παρουσιάσεων για σχολικές εργασίες) χρήση του excel ή calc (δηµιουργία σχολικού προγράµµατος) χρήση της ζωγραφικής χρήση των windows (δηµιουργία φακέλων, αλλαγή φόντου επιφάνειας εργασίας και προστασίας οθόνης του υπολογιστή) χρήση Internet (δηµιουργία email, χρήση µηχανής αναζήτησης Google) προστασία από κινδύνους στο Internet («έµαθα να µην απαντώ σε αυτά που διαφηµίζουν στο ίντερνετ», «έµαθα να µη δίνω στοιχεία που έχουν σχέση µε εµένα») σωστή στάση σώµατος στον υπολογιστή («είχα µάθει στο σχολείο πως να στέκοµαι στον υπολογιστή και το έκανα στο σπίτι») προστασία του υπολογιστή («έχω µάθει να προσέχω τον υπολογιστή µου») Google Earth («έµαθα να βρίσκω το σπίτι και το σχολείο µου»)

6 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής Pivot («έµαθα να φτιάχνω ιστορίες µε κάτι ανθρωπάκια που τα κουνάς) Scratch («έφτιαξα παιχνίδια στο Scratch») MovieMaker («έφτιαξα µια ταινία µε το φίλο µου για το περιβάλλον») Ερώτηση 3: «Τι ήταν αυτό που έµαθες από την εργασία σε οµάδες;» Τα αποτελέσµατα από την επεξεργασία των απαντήσεων των µαθητών στη συγκεκριµένη ερώτηση είναι πράγµατι πολύ ενδιαφέροντα, µιας και τα παιδιά έχουν πολλά προβλήµατα στη συνεργασία στο σηµερινό σχολείο. Ενδεικτικά αναφέρονται κάποιες από τις πραγµατικά εντυπωσιακές απαντήσεις των µικρών µαθητών: «Έµαθα να συνεργάζοµαι µε τα υπόλοιπα παιδιά και να κάνω οµαδικές εργασίες», «Ότι όταν δουλεύουµε οµαδικά ο ένας βοηθάει τον άλλον», «Ότι πρέπει να συνεργάζοµαι και να µην είµαι εγωιστής!», «Ότι επειδή είµαι σε οµάδα γράφω λίγο εγώ και λίγο ο συµµαθητής µου», «Ότι όλοι µαζί µπορούµε τα πάντα», «Ότι δεν κάνουµε ποτέ ότι θέλουµε χωρίς να ρωτήσουµε το συµµαθητή µας εφόσον είµαστε ΟΜΑ Α», «Αυτό που έµαθα από την εργασία σε οµάδα είναι να συνεργάζοµαι, να επικοινωνώ και να εκφράζω τη γνώµη µου», «Ότι όταν δουλέυεις µε άλλους και ιδιαίτερα µε συµµαθητές η δουλειά γίνεται πιο ευχάριστη και πιο εύκολη», «Όταν δουλεύεις οµαδικά µαθαίνεις πράγµατα από τους άλλους», «Να πιστεύω στις δυνατότητες του φίλου µου», «Να µοιράζουµε τις δουλειές», «Ότι πρέπει να ακούµε όλες τις γνώµες», «Έµαθα να συνεργάζοµαι και να συζητάω µε τα παιδιά και µου άρεσε αυτό», «Ότι µαζί µε άλλους µπορούµε να κάνουµε εργασίες καλύτερα γιατί ο καθένας ξέρει κάτι παραπάνω και βοηθάµε ο ένας τον άλλον», «Έχω µάθει να ακούω τη γνώµη του συµµαθητή µου ή της συµµαθήτριάς µου και να συζητάµε µεταξύ µας για κάτι που µας προβληµατίζει ή για κάτι που µας δυσκολεύει», «Να συνεργάζοµαι µε τους φίλους µου και έξω από το µάθηµα της πληροφορικής», «Μάθαµε ότι το να κάνεις εργασία σε οµάδες είναι πιο διασκεδαστικό και ωραίο και ότι µπορούµε να κάνουµε καλύτερα πράγµατα µαζί», «Να σεβόµαστε ο ένας τον άλλον», «Έµαθα καινούργια πράγµατα απο τον συµµαθητή που δούλεψα µαζί του και µαθαίνω και στον ίδιο», «Έµαθα να ζηταώ και τις γνώµες των άλλων και όχι µόνο τη δικιά µου γνώµη», «Έµαθα ότι η οµαδική δουλειά είναι καλύτερη από την ατοµική», «Να έχω υποµονή», «Να υποχωρώ σε κάτι που δε µου αρέσει αλλά µπορεί να είναι σωστό». Ερώτηση 4: «Ανέφερε κάποια ενδιαφέροντα πράγµατα που έµαθες στο µάθηµα της Πληροφορικής και πού τα χρησιµοποιούµε (π.χ. έµαθα το e-mail που το χρησιµοποιούµε για να επικοινωνούµε µε άλλους ανθρώπους ηλεκτρονικά)» Παρακάτω παρουσιάζονται οµαδοποιηµένες οι απαντήσεις των µαθητών: «Έµαθα να µπαίνω στο google και να βρίσκω πληροφορίες» «Έµαθα να χρησιµοποιώ το word για να γράφω τις εργασίες µου» «Έµαθα να χρησιµοποιώ το powerpoint για να δηµιουργώ παρουσιάσεις» «Έµαθα να χρησιµοποιώ το excel για να κάνω διάφορους υπολογισµούς στην καθηµερινή µας ζωή» «Έµαθα να δηµιουργώ φακέλους για να αποθηκεύω τις εργασίες µου» «Έµαθα να κατεβάζω εικόνες στον υπολογιστή µου» «Έµαθα να χρησιµοποιώ το ίντερνετ µε ασφάλεια» «Έµαθα να δηµιουργώ κόµικ και κινούµενες εικόνες και να φτιάχνω ιστορίες» «Έµαθα να χρησιµοποιώ το moviemaker για να φτιάχνω ταινίες» «Έµαθα να χρησιµοποιώ το scratch για να φτιάχνω τα δικά µου παιχνίδια» Ερώτηση 5: «Ποιο πρόγραµµα από αυτά που διδάχθηκες στο σχολείο σου άρεσε περισσότερο και γιατί;» Παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά κάποιες από τις απαντήσεις των µαθητών: «Το word γιατί πιστεύω ότι σε εξασκεί σε πολλά πράγµατα (να γράφεις, να αποθηκεύεις, να κάνεις µετατροπές)», «Η ζωγραφική γιατί όταν µεγαλώσω θέλω να γίνω ζωγράφος», «Το powerpoint επειδή κάνουµε ωραίες παρουσιάσεις και βάζουµε κινούµενα εφέ», «Το scratch γιατί µάθαµε να προγραµµατίζουµε τα δικά µας παιχνίδια», «Μου άρεσε όταν φτιάξαµε email γιατί µπορούσα να µιλάω µε όλους τους φίλους µου», «Το excel γιατί µου αρέσουν τα µαθηµατικά»,

Η Πληροφορική στην Πρωτοβάθµια και ευτεροβάθµια Εκπαίδευση - Προκλήσεις και Προοπτικές 7 «Το pivot γιατί έκανα κινούµενα σχέδια», «Το Movie Maker γιατι έφτιαξα µια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία µε τη φίλη µου που την ονοµάσαµε οφθαλµαπάτες». Ερώτηση 6: «Τι ήταν αυτό που σου άρεσε στο µάθηµα της Πληροφορικής;» Παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά κάποιες από τις απαντήσεις των µαθητών: «Οι οµαδικές εργασίες», «Μου άρεσε που φτιάξαµε προσκλήσεις για την 28η Οκτωβρίου», «Μου άρεσε πολύ στο µάθηµα της πληροφορικής που έµαθα να κάνω ολοκληρωµένες παρουσιάσεις και που έµαθα να γράφω ωραία κείµενα», «Μου άρεσε πολύ που ήταν ένα µάθηµα σχολείου όπου ασχολείσαι µε τους υπολογιστές και την τεχνολογία», «Η συνεργασία µεταξύ µας και η συζήτηση που κάναµε όλη η τάξη όταν δυσκολευόµασταν», «Οι δάσκαλοι και περισσότερο η διδασκαλία τους και η οργάνωση», «Πως έµαθα και άλλα πράγµατα για τον υπολογιστή που δεν ήξερα», «Ότι µάθαινα καινούρια πράγµατα», «Όλα!Μου αρέσουν πολύ οι υπολογιστές!». Ερώτηση 7: «Τι ήταν αυτό που δε σου άρεσε στο µάθηµα της Πληροφορικής;» Η πλειονότητα των µαθητών στη συγκεκριµένη ερώτηση απάντησε ότι τους άρεσαν όλα όσα έκαναν στο µάθηµα της Πληροφορικής. Παρόλα αυτά υπήρξαν και κάποιες µεµονωµένες απαντήσεις όπως «ε µου άρεσε όταν γράφαµε πολλά κείµενα» ή «Ότι κάναµε περισσότερες εργασίες παρά παιχνίδια» ή «ε µου άρεσε ότι το µάθηµα της Πληροφορικής είναι τόσο λίγες ώρες». Συµπεράσµατα Από την ανάλυση των κλειστού τύπου ερωτήσεων των ερωτηµατολογίων διαπιστώνουµε ότι η πλειοψηφία των µαθητών (95%) έχει υπολογιστή στο σπίτι και το 77% αυτών χρησιµοποιεί τον υπολογιστή 1-4 ώρες ανά εβδοµάδα. Οι περισσότεροι µαθητές (82%) χρησιµοποιούν τον υπολογιστή στο σπίτι για τις σχολικές τους εργασίες και η πλειοψηφία αυτών (81%) πιστεύει ότι τους βοήθησε το µάθηµα της Πληροφορικής για την πιο εύκολη και γρήγορη υλοποίηση των σχολικών εργασιών τους στο σπίτι. Το 76% των µαθητών εφαρµόζει κάποια πράγµατα από αυτά που µαθαίνει στο µάθηµα της Πληροφορικής στο σχολείο, στον υπολογιστή στο σπίτι και το 91% των µαθητών θεωρεί ότι το µάθηµα της Πληροφορικής τους βοήθησε να µάθουν να δουλεύουν σαν οµάδα και να συνεργάζονται µε τους συµµαθητές τους. Επίσης, το 95% των µαθητών βρήκε αρκετά ενδιαφέρον το µάθηµα της Πληροφορικής, ενώ το 96% των µαθητών δίνει θετική απάντηση για ενδεχόµενη διδασκαλία του µαθήµατος και την επόµενη σχολική χρονιά. Εντυπωσιακά είναι και τα αποτελέσµατα από την ανάλυση των ανοικτού τύπου ερωτήσεων των ερωτηµατολογίων. Στην ερώτηση «Τι κάνεις µε τον υπολογιστή στο σπίτι;» η πλειοψηφία των µαθητών απαντάει ότι παίζει παιχνίδια ενώ στην ερώτηση «Τι ήταν αυτό που έµαθες από την εργασία σε οµάδες;» οι περισσότεροι µαθητές αναφέρουν τη σηµασία του σεβασµού της γνώµης του άλλου και τη σηµασία της οµαδικής εργασίας σε ένα σωστό και ολοκληρωµένο αποτέλεσµα. Τέλος, οι περισσότεροι µαθητές βρήκαν αρκετά ενδιαφέροντα τα διάφορα προγράµµατα που έµαθαν στο µάθηµα της Πληροφορικής και µπόρεσαν εύκολα να συνδυάσουν τα διάφορα προγράµµατα που έµαθαν µε τη λειτουργία τους. Συνοψίζοντας, λαµβάνοντας υπ όψη και τα αποτελέσµατα της παρούσας έρευνας, η οποία αφορά τη µελέτη συγκεκριµένου πληθυσµού και ίσως αποτελεί ένδειξη του υπόλοιπου, πράγµα που απαιτεί µελέτη αντιπροσωπευτικού πανελλαδικού δείγµατος, θα µπορούσαµε να πούµε ότι το µάθηµα των Τ.Π.Ε στα ολοήµερα δηµοτικά µε Ε.Α.Ε.Π έχει πετύχει σε ένα µεγάλο βαθµό το σκοπό του που ήταν να εξοικειώσει τους µαθητές µε τις διάφορες χρήσεις του υπολογιστή ως εποπτικού µέσου διδασκαλίας, ως γνωστικού-διερευνητικού εργαλείου και ως εργαλείου επικοινωνίας και αναζήτησης πληροφοριών στο πλαίσιο των καθηµερινών σχολικών τους δραστηριοτήτων. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί και να διερευνηθεί περαιτέρω ο κίνδυνος που ελλοχεύει από τη χρήση του υπολογιστή ως «παιχνιδοµηχανή» όπως έχει αναδυθεί και από την παρούσα έρευνα.

8 7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Πληροφορικής Ευχαριστίες Η παρούσα έρευνα πραγµατοποιήθηκε µε τη βοήθεια των συναδέλφων Πληροφορικής και των διευθυντών των 2 ολοήµερων δηµοτικών σχολείων µε Ε.Α.Ε.Π που συµµετείχαν στην έρευνα και τους οποίους θα ήθελα να ευχαριστήσω θερµά για την πολύτιµη συµµετοχή τους. Αναφορές Murphy, C., Kerr, K., Lundy, L., McEvoy, L., Simon, S., Neil, P. (2010). Attitudes of Children and Parents to Science Testing and Assessment. Retrieved 29 December 2012 from http://www.wellcome.ac.uk/stellent/groups/corporatesite/@msh_peda/documents/web_document/wtx062721.p df ΕΠΠΣ (2003). ιαθεµατικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραµµάτων Σπουδών. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2013 από http://www.pi-schools.gr/programs/depps ΕΠΠΣ Πληροφορικής, (1997). Ενιαίο Πλαίσιο Προγράµµατος ΣπουδώνΠληροφορικής, ΥΠ ΒΜΘ Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2012). Η Επιτροπή παρουσιάζει νέα στρατηγική για τον ανασχεδιασµό της εκπαίδευσης. Ανακτήθηκε στις 26 εκεµβρίου 2012 από http://ec.europa.eu/ellada/presscenter/news/archives/news_20121120_ekpaideysi_el.htm Κόµης, Β. (2004). Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρµογές των τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών. Αθήνα: Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών Κόµης, Β. (2005). Εισαγωγή στη ιδακτική της Πληροφορικής. Αθήνα: Κλειδάριθµος. ΥΠ ΒΜΘ (2010). Πρόγραµµα Σπουδών των νέων διδακτικών αντικειµένων που θα εισαχθούν στα ολοήµερα δηµοτικά σχολεία που θα λειτουργήσουν µε ΕΑΕΠ, Αθήνα (ΦΕΚ 1139/28-07-2010 τ.β )