Πολιτιστικό Πρόγραμμα etwinning στο πλαίσιο του μαθήματος των Γερμανικών

Πολιτιστικό Πρόγραμμα etwinning στο πλαίσιο του μαθήματος των Γερμανικών Χατζηγιώση Μαρία Εκπαιδευτικός Γερμανικής Γλώσσας, Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Πανεπιστημίου Μακεδονίας xgiosi@otenet.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στο πλαίσιο του μαθήματος των Γερμανικών υλοποιήθηκε την σχολική χρονιά 2011-2012 Πολιτιστικό Πρόγραμμα - eτwinning με τίτλο «Direkt aus. Direkt nach» (Απευθείας από. Απευθείας προς ). Οι μαθητές συνεργάστηκαν με συνομήλικους μαθητές από την Πολωνία και τη Γαλλία χρησιμοποιώντας ως γλώσσα επικοινωνίας τα Γερμανικά. Χρησιμοποιώντας τα ΤΠΕ και τα διαδικτυακά εργαλεία Web 2.0, πραγματοποιήθηκαν εργασίες πάνω σε διάφορα θέματα για τον πολιτισμό μας, τις καθημερινές συνήθειες μας, τα ενδιαφέροντα μας, τα ήθη και έθιμα του τόπου μου και παράλληλα έγινε παρουσίαση του γερμανικού πολιτισμού. Έτσι έκαναν ένα εικονικό ταξίδι από τη μία χώρα στην άλλη, από Ελλάδα, στην Πολωνία, στη Γαλλία και τέλος στη Γερμανία, όπου πραγματοποιήθηκε και εκπαιδευτική πολιτιστική επίσκεψη στο πλαίσιο του Πολιτιστικού Προγράμματος. Τα οφέλη που αποκόμισαν οι μαθητές ήταν ποικίλα: παιδαγωγικά, εκπαιδευτικά, πολιτιστικά, πολιτισμικά: Οι μαθητές από τις χώρες συνεταίρους έμαθαν να ξεπερνούν τα στερεότυπα που κυριαρχούν για τους διάφορους λαούς. Έτσι καλλιεργήθηκε η πολυπολιτισμική συνείδηση των μαθητών. Ακόμα μέσα από τη συνθετική εργασία οι μαθητές δούλεψαν συνεργατικά, κάτι που βελτίωσε τις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ τους και την καλή ατμόσφαιρα εργασίας στο μάθημα των Γερμανικών. Τα θέματα που επεξεργάστηκαν οι μαθητές με τους συνομήλικους τους ήταν σχετικά με το διδακτικό τους εγχειρίδιο και το γνωστικό τους αντικείμενο, γεγονός που εμπλούτισε το μάθημα των γερμανικών. Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι με το πρόγραμμα αυτό άνοιξε η κλειστή πόρτα της αίθουσας, μεταφέρθηκαν οι δραστηριότητες μας έξω από τους τέσσερις τοίχους, έξω από τα σύνορα της χώρας μας και την κλειστή κοινωνία του σχολείου. Λέξεις κλειδιά: Πολιτιστικό Πρόγραμμα, etwinning, συνεργατική μάθηση, ΤΠΕ. 1. Εισαγωγή Η εισήγηση αυτή αποβλέπει να παρουσιάσει το Πολιτιστικό Πρόγραμμα eτwinning, το οποίο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος των Γερμανικών τη σχολική χρονιά 2011-2012. Αρχικά θα περιγραφούν οι παιδαγωγικοί και οι ειδικοί στόχοι και στη συνέχεια θα αναπτυχθούν αναλυτικά όλα τα στάδια διεξαγωγής του προγράμματος από το σχεδιασμό, την οργάνωση και τον προγραμματισμό των εργασιών, μέχρι και την παρουσίαση και αξιολόγηση του. Τέλος θα περιγραφούν τα οφέλη που αποκόμισαν οι μαθητές μέσα από το πρόγραμμα και τα θετικά αποτελέσματα που προκύπτουν για το μάθημα των Γερμανικών. 2. Περιγραφή του έργου Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2011-2012 εκπονήσαμε Πολιτιστικό Πρόγραμμα - etwinning στο πλαίσιο του μαθήματος των Γερμανικών με τίτλο: «Direkt aus. Direkt nach. (Απευθείας από. Απευθείας προς.) Ο στόχος του προγράμματος ήταν διπλός: α. «Direkt aus». Στο πλαίσιο της συνεργασίας μας etwinning συμμετείχαν μαθητές από την Ελλάδα, την Πολωνία και τη Γαλλία με γλώσσα επικοινωνίας τη γερμανική, γλώσσα στόχο του μαθήματος. Στόχος ήταν η ανταλλαγή πληροφοριών των μαθητών με νέους από τις άλλες

340 Πρακτικά 1 ου Πανελληνίου Συνεδρίου ΠΠΣ Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης ευρωπαϊκές χώρες συνεργάτες πάνω σε θέματα καθημερινά όπως το σχολείο, η καθημερινότητα τους, τα χόμπι τους, τα ενδιαφέροντα τους, τα ήθη και έθιμα μας, οι διατροφικές συνήθειες μας, με γλώσσα επικοινωνίας τη γερμανική, η οποία γεφύρωσε τις αποστάσεις και προώθησε τη δημιουργία φιλίας μεταξύ τους. β. «Direkt nach». Παράλληλα στόχος μας ήταν να γίνει μία έρευνα από τους μαθητές γενικά για τη Γερμανία και ειδικότερα για το Βερολίνο στο πλαίσιο της εκμάθησης της γερμανικής γλώσσας. Συγκεκριμένα οι μαθητές έκαναν έρευνα για τα αξιοθέατα, την ιστορία, το γερμανικό εκπαιδευτικό σύστημα, τις γερμανικές παραδόσεις, γιορτές, διατροφικές συνήθειες, το γερμανικό αθλητισμό, τη γερμανική κουλτούρα, μουσική, λογοτεχνία, την τεχνολογία, την καθημερινότητα των ανθρώπων και των νέων. Στόχος της έρευνας ήταν η δημιουργία μιας εφημερίδας και δευτερεύον στόχος μια εκπαιδευτική επίσκεψη στο Βερολίνο για να γνωρίσουν οι μαθητές βιωματικά όλα αυτά για τα οποία έκαναν έρευνα. Έτσι οι μαθητές του προγράμματος μοιράστηκαν την έρευνα τους για τη Γερμανία, όμως παράλληλα εκπόνησαν εργασίες που αφορούσαν τις χώρες καταγωγής τους. Με αυτόν τον τρόπο είχαν την ευκαιρία να συγκρίνουν τη χώρα τους και τη γλώσσα τους αρχικά με τη γερμανική, η οποία αποτελεί τη χώρα στόχο, αλλά και με τις άλλες χώρες συνεργάτες. 2.1. Παιδαγωγικοί Στόχοι Ο στόχος του προγράμματος ήταν η διαπολιτισμική προσέγγιση και η γνωριμία με νέους της Ευρώπης με κοινή γλώσσα επικοινωνίας τη γερμανική, αλλά και την κοινή γλώσσα των νέων. Οι μαθητές ασχολήθηκαν με θέματα σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα τους και τους προβληματισμούς τους, ένωσαν τις απόψεις τους και τις επιθυμίες τους ως ευρωπαίοι συμμαθητές. Κάνοντας χρήση των ΤΠΕ εκπόνησαν πολλές εργασίες, τις οποίες δημοσίευαν στην κοινή πλατφόρμα twinspace, με στόχο την ανταλλαγή πληροφοριών και τη γνωριμία μεταξύ τους. Έτσι μπόρεσαν να γνωριστούν με τους συνεργάτες τους, σύγκριναν τις χώρες και τις συνήθειες τους, ξεπέρασαν στερεότυπα και σύναψαν φιλίες μεταξύ τους. Ακόμα γνώρισαν καλύτερα τη Γερμανία, για την οποία έκαναν έρευνα. Τέλος μέσα από την εκπαιδευτική επίσκεψη αποκόμισαν τόσο παιδαγωγικά όσο και πολιτιστικά οφέλη. Κυρίως όμως έμαθαν να συνεργάζονται σε ομάδες κατά τη διάρκεια όλης της χρονιάς για την επίτευξη ενός κοινού στόχου μέσα από τη διαδικασία της συνεργατικής μάθησης. 2.2. Ειδικοί στόχοι Καλλιέργησαν την επικοινωνιακή ικανότητα (αναγνωστική κατανόηση και παραγωγή γραπτού λόγου), εξάσκησαν τα γερμανικά που ήταν η κοινή γλώσσα επικοινωνίας, εξοικειώθηκαν με τα ΤΠΕ και το ηλεκτρονικό περιβάλλον του προγράμματος εφάρμοσαν τη συνεργατική μάθηση και τη συνθετική εργασία με συμμαθητές από την Ευρώπη πάνω σε κοινά project εμπλουτίστηκε το μάθημα των γερμανικών έγινε το μάθημα πιο δημιουργικό και διασκεδαστικό. Με αυτές τις προϋποθέσεις και τους στόχους προχώρησαν οι υποομάδες στην υλοποίηση του προγράμματος. 2.3. Ενσωμάτωση στη διδακτέα ύλη Τα θέματα που επεξεργαστήκαμε τα επέλεξαν αρχικά οι μαθητές κάθε χώρας και στη συνέχεια συνεργαστήκαμε μέσω εργαλείων επικοινωνίας skype, oovoo, chat και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και οργανώσαμε τα βήματα του προγράμματος. Η θεματολογία μας προσαρμόστηκε και στη διδακτέα ύλη του βιβλίου μας, η οποία είναι σχεδόν ίδια και στις άλλες χώρες στο επίπεδο του Γυμνασίου. Έτσι μπορέσαμε να κάνουμε εργασίες χρησιμοποιώντας την κοινή θεματολογία, άλλα και το λεξιλόγιο και τη γραμματική της διδακτέας ύλης. Σημαντικό ρόλο ακόμα έπαιξε το πρόγραμμα στην αναβάθμιση του μαθήματος, διότι μεταφέρθηκε το μάθημα των γερμανικών σε μια άλλη διάσταση, σε αυτή της κοινής πλατφόρμας εργασίας και του διαμοιρασμού ιδεών και μαθήματος με τους ξένους συνεργάτες μας.

Πολιτιστικό Πρόγραμμα etwinning στο πλαίσιο του μαθήματος των Γερμανικών 341 2.4. Σύμπραξη των σχολείων συνεργατών Μέσα από το πρόγραμμα, το twinspace και τη χρήση των ΤΠΕ και των εργαλείων Web 2.0 δόθηκε η ευκαιρία στους μαθητές από τις τρεις χώρες να γνωριστούν μεταξύ τους, να συνεργαστούν και να δημιουργήσουν πολυποίκιλες εργασίες, να συνάψουν σχέσεις φιλίας και να ταξιδέψουν εικονικά στις ευρωπαϊκές χώρες συνεργάτες. Αρχικά συνεργαστήκαμε για να συναποφασίσουμε τη θεματολογία και να φτιάξουμε το οργανόγραμμα του έργου ανάλογα με τα ενδιαφέροντα των μαθητών μέσω των εργαλείων επικοινωνίας skype, oovoo, chat και του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οι συνεργάτες μαθητές επέλεξαν αρχικά τα θέματα που τους ενδιέφεραν ως ευρωπαίους μαθητές απαντώντας σε ένα κοινό ερωτηματολόγιο που τους τέθηκε. Ακόμα η πλατφόρμα του twinspace και ιδιαίτερα το εργαλείο του blog αποτέλεσε μέσο συνεργασίας και ανταλλαγής ιδεών και πληροφοριών που ένωνε τους μαθητές από τις τρεις χώρες. Σημαντικό ρόλο επίσης στη σύμπραξη των σχολείων συνεργατών έπαιξαν τα εργαλεία Web 2.0, διότι έγιναν εργασίες που δουλεύονταν από κοινού π.χ. στο πρόγραμμα prezi (κοινό βιβλίο συνταγών), το twinblog (ανάρτηση υλικού προς μελέτη και ανταλλαγή ιδεών). Η τηλεδιάσκεψη αποτέλεσε επίσης μέσο επικοινωνίας των μαθητών και μέσο συζήτησης των εκπαιδευτικών για την πορεία και τη συνέχεια του έργου. Οι μαθητές συμμετείχαν με μεγάλο ενδιαφέρον σε όλες τις συνεργατικές εργασίες. 2.5. Δημιουργική χρήση των ΤΠΕ Η δημιουργική χρήση των ΤΠΕ και των συνεργατικών διαδικτυακών εργαλείων Web 2.0 αποτέλεσε την απαραίτητη προϋπόθεση και βάση για τη δημιουργία εργασιών, την επικοινωνία μεταξύ των μαθητών, τη συνεργατική μάθηση, αλλά και την αυτονομία του μαθητή και τέλος για τη σύμπραξη των σχολείων συνεργατών. Οι μαθητές εκπαιδεύτηκαν στη χρήση των παρακάτω λογισμικών: PowerPoint, Microsoft picture manager, Word, Wiki, και εργαλείων Web 2.0: glogster, prezi, toondoo, pixton, movie maker, kizoa, smilebox και εργαλείων τηλεδιάσκεψης chat, skype, oovoo, και ηλεκτρονικών μηνυμάτων twinspace-email. Έτσι το μάθημα των γερμανικών εμπλουτίστηκε και απόκτησε μεγάλο ενδιαφέρον. 2.6. Ικανότητα υποστήριξης και μεταβιβασιμότητα Οι μαθητές συνεχίζουν και φέτος τη συνεργασία με τους συνεργάτες από την Πολωνία. Στο φετινό μας έργο έχουμε επεκταθεί διαθεματικά και επεξεργαζόμαστε περιβαλλοντικά θέματα τα οποία δεν είχαμε επεξεργαστεί πέρσι. Ακόμα μπορεί να επεκταθεί και να συνεργαστεί και με άλλα σχολεία από άλλες χώρες, αρκεί να έχουμε το ίδιο επίπεδο γλώσσας και να είναι στις ίδιες περίπου ηλικίες, ώστε να έχουν κοινά ενδιαφέροντα και ανησυχίες. Επίσης μπορεί να επεκταθεί διαθεματικά με τη συνεργασία των συναδέλφων που κάνουν τις δυο άλλες γλώσσες του σχολείου μας, τα γαλλικά και τα αγγλικά, ενώ όπως και στο περσινό έργο μας μπορεί να συνεχιστεί η συνεργασία μας διαθεματικά με συναδέλφους που διδάσκουν Καλλιτεχνικά, Γυμναστική, Περιβαλλοντική Αγωγή και άλλα. 2.7. Πεδία σύνδεσης με τα προγράμματα σπουδών των αντίστοιχων γνωστικών αντικειμένων Ο κεντρικός άξονας του θέματος εντάσσεται κυρίως στον τρίτο άξονα του ΑΠΣ, ο οποίος αφορά στη διαμόρφωση της πολυπολιτισμικής συνείδησης (βλ. ΑΠΣ, 390). Οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα μέσα από το πρόγραμμα να γνωρίσουν ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία του γερμανικού πολιτισμού και να προσεγγίσουν διαφορετικούς ανθρώπους από άλλες χώρες της Ευρώπης μέσα από το πρόγραμμα etwinning,τον πολιτισμό τους, τα ήθη και έθιμα, τις συνήθειες τους στην καθημερινότητα και να συνάψουν σχέσεις με συνομήλικους από τις χώρες συνεργάτες. Αυτό κατορθώθηκε μέσα από τη συνθετική εργασία (Projektarbeit) (βλ. ΑΠΣ, 399) κατά την οποία οι μαθητές κλήθηκαν να κάνουν εργασίες σε ομάδες χρησιμοποιώντας τα ΤΠΕ και στο τέλος παρουσίασαν τα αποτελέσματα της εργασίας τους στο σχολείο. Παράλληλα καλλιεργήθηκε η επικοινωνιακή ικανότητα όσο αφορά την αναγνωστική κατανόηση και την παραγωγή γραπτού λόγου (βλ. ΑΠΣ, 390). Τέλος τα θέματα που επεξεργάστηκαν οι μαθητές με τους συνομήλικους τους ήταν σχετικά με το διδακτικό τους εγχειρίδιο και το γνωστικό τους

342 Πρακτικά 1 ου Πανελληνίου Συνεδρίου ΠΠΣ Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης αντικείμενο, που είναι η εκμάθηση της γερμανικής γλώσσας. 2.8. Υλοποίηση των εργασιών Οι ομάδες άρχισαν τις εργασίες τους στο πλαίσιο των στόχων και του οργανογράμματος που είχε τεθεί από κοινού από τις χώρες συνεργάτες. Μόλις πέρασε η παρουσίαση και η γνωριμία των ομάδων με τους συνεργάτες ξεκίνησαν με την αναζήτηση πληροφοριών για τα επιμέρους θέματα που είχαν αναλάβει. Σχετικά με τις εργασίες τους για τη Γερμανία και το Βερολίνο συγκέντρωσαν πληροφορίες μέσα από το διαδίκτυο, αλλά επισκέφτηκαν και το Ινστιτούτο Γκαίτε με σκοπό να συλλέξουν και εκεί πληροφορίες από γερμανούς εκπαιδευτικούς μέσα από ερωτηματολόγια που είχαν ετοιμάσει γι αυτό το σκοπό. Τα αποτελέσματα της έρευνάς τους τα συζήτησαν στην ομάδα, τα ομαδοποίησαν και τα παρουσίασαν κάνοντας χρήση των ΤΠΕ. Όσον αφορά τις εργασίες για τη δική τους χώρα και το δικό τους κόσμο, συγκέντρωσαν πληροφορίες από το διαδίκτυο, αλλά και από τους συγγενείς τους για τα ήθη και έθιμα, τις διατροφικές συνήθειες, την πόλη τους. Ακόμα διαθεματικά εκπόνησαν εργασίες για τη μουσική, τον αθλητισμό, την ιστορία και τα μνημεία της πόλης τους. Τέλος έγιναν φωτογράφοι με στόχο να παρουσιάσουν το σχολείο τους και την πόλη τους, έγραψαν κείμενα, ζωγράφισαν και στη συνέχεια όλο το υλικό τους το αντάλλαξαν με διαδικτυακά εργαλεία με τους συνεργάτες τους, έτσι κατορθώθηκε η ενιαιοποίηση της γνώσης και η αναζήτηση της γνώσης με διερευνητικό και βιωματικό τρόπο (Αγγελάκος: 2003) διότι συνδύασαν διάφορα γνωστικά αντικείμενα, την καθημερινή ζωή και τον πολιτισμό (Τρικαλίτη: 2005). Κατά την εκπόνηση των εργασιών είχε αποφασιστεί μία φορά τον μήνα να γίνεται ένα διάλειμμα ενημέρωσης και ανατροφοδότησης, μια που κάθε μήνα άλλαζε και το θέμα εργασιών με τους συνεργάτες από το etwinning. Έτσι δινόταν η ευκαιρία στις υποομάδες να παρουσιάζουν η μια στην άλλη την εργασία τους και να αξιολογείται η πορεία των εργασιών. Παράλληλα γινόταν το ίδιο και από τις ομάδες των συνεργατών μας. Επίσης παρουσίαζε κάθε ομάδα την εξέλιξη των εργασιών για την έρευνα για τη Γερμανία, ώστε να μπορεί να γίνει συντονισμός όλων των υποομάδων. Ακόμα συζητούνταν τυχόν προβλήματα που είχαν προκύψει είτε για την εκπόνηση των εργασιών είτε στις διαπροσωπικές σχέσεις των μελών είτε στη συνέπεια των εργασιών από όλες τις υποομάδες του προγράμματος (και των συνεργατών του etwinning). 2.9. Παρουσίαση των εργασιών H περάτωση του προγράμματος έγινε με την επίτευξη των στόχων που είχε θέσει η ομάδα και τη δημιουργία του τελικού προϊόντος. Συγκεκριμένα ο στόχος του προγράμματος ολοκληρώθηκε στο τέλος της σχολικής χρονιάς: η δημιουργία ενός περιοδικού για το Βερολίνο και το γερμανικό πολιτισμό και μία ταινία με το υλικό της έρευνας μας πριν και μετά την επίσκεψη στο Βερολίνο, αλλά και οι από κοινού παρουσιάσεις με τις χώρες συνεργάτες μας, δηλ. μία κοινή ταινία για την πόλη μας, ένα κοινό βιβλίο μαγειρικής, κοινές παρουσιάσεις για τη μουσική, το σχολείο, τις γιορτές και τα ήθη και έθιμα των χωρών. Η παρουσίαση των εργασιών έγινε σε δυο επίπεδα: α. με την τηλεδιάσκεψη μεταξύ των τριών χωρών και β. στο πλαίσιο της Ημέρας Παρουσίασης Προγραμμάτων παρουσιάσαμε στο σχολείο και στους γονείς τις εργασίες μας. Παράλληλα οργανώθηκε και έκθεση φωτογραφίας από την επίσκεψη στο Βερολίνο, αλλά και από εικόνες από τα σχολεία και τις πόλεις, τα ήθη και έθιμα και τις κλασσικές συνταγές των χωρών συνεργατών. 2.10. Αξιολόγηση Στο τέλος του προγράμματος έγινε μια συζήτηση με τους μαθητές της ομάδας σχετικά με τη διεξαγωγή του προγράμματος. Οι μαθητές έπρεπε να περιγράψουν τι τους άρεσε πιο πολύ, τι τους δυσκόλεψε, τι μπορούν να κάνουν μετά το πέρας του προγράμματος, πόσο εκτιμούν ότι συμμετείχαν στην ομάδα, τι τους δυσκόλεψε πιο πολύ, πιο εργαλείο Web 2.0 τους άρεσε πιο πολύ. Με τη διαδικασία της συζήτησης στις δυάδες μετά στις τετράδες και τέλος την παρουσίαση των ομάδων στην ολομέλεια ολοκληρώνεται η αξιολόγηση του προγράμματος. Ο εκπαι-

Πολιτιστικό Πρόγραμμα etwinning στο πλαίσιο του μαθήματος των Γερμανικών 343 δευτικός κρατά όλα τα σημειώματα όλων των ομάδων για να εκτιμήσει και αυτός με τη σειρά του τα αποτελέσματα του προγράμματος όσον αφορά τα παιδαγωγικά οφέλη, αλλά και τα οφέλη στο γνωστικό αντικείμενο. Έτσι μπορεί να διαπιστώσει ποια πράγματα δυσκόλεψαν τους μαθητές του, ποια εργαλεία και ποιες πρακτικές αξίζουν να ξαναχρησιμοποιήσει, ποιες δυσκολίες πρέπει να αντιμετωπίσει στο επόμενο project. 2.11. Διεπιστημονική/διαθεματική προσέγγιση του project, τρόπος διαρρύθμισης τάξης, διδακτικές τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν Τα θέματα που επεξεργαστήκαμε στο πρόγραμμα επεκτάθηκαν διαθεματικά με μαθήματα όπως: το μάθημα της Πληροφορικής, της Λογοτεχνίας, της Ιστορίας, της Γλώσσας, της Γεωγραφίας, της Φυσικής Αγωγής, των Καλλιτεχνικών, της Μουσικής, Οικιακής Οικονομίας και της Θεατρικής Αγωγής και αντλήσαμε γνώσεις από αυτά τα γνωστικά αντικείμενα και τις επιστήμες. Με αυτήν την προσέγγιση επιστρατεύεται η διεπιστημονικότητα (Π. Βασάλα: 108). Έτσι συνδυάστηκαν διάφορα γνωστικά αντικείμενα και επιστήμες με την καθημερινή ζωή και τον πολιτισμό (Τρικαλίτη: 2005). Αναζητήσαμε τη γνώση με διερευνητικό και βιωματικό τρόπο δυο χαρακτηριστικά που οδηγούν στην ενιαιοποίηση και όχι στον κατακερματισμό της γνώσης (Αγγελάκος: 2003), μέσα από την έρευνα μας για το γερμανικό πολιτισμό, αλλά και τον δικό μας πολιτισμό και κάνοντας εργασίες με βιωματικό τρόπο, π.χ. επίσκεψη του Βερολίνου και γνωριμία του γερμανικού πολιτισμού βιωματικά, δημιουργία ταινίας με φωτογραφίες από την πόλη μας και του Βερολίνου, τις οποίες οι ίδιοι οι μαθητές τράβηξαν, περπάτησαν στην πόλη, βιντεοσκόπησαν. Οι μαθητές δούλεψαν μέσα στην τάξη, αλλά πολύ και εκτός τάξης, ανάλογα με τις εργασίες που απαιτούσε το Πρόγραμμα. Μέσα στην τάξη η διαρρύθμιση ήταν σε ομάδες ανά δυο θρανία ενωμένα, έτσι ώστε μπορούσαν να δουλεύουν ομαδικά, ενώ ο εκπαιδευτικός γυρνούσε από ομάδα σε ομάδα για να δώσει τις συμβουλές του όποτε χρειάζονταν. Στην αίθουσα των υπολογιστών δούλευαν ανά τρεις το πολύ σε έναν υπολογιστή, όπου και πάλι ο εκπαιδευτικός έπαιζε το ρόλο του συντονιστή και του συμβουλάτορα. Πολλές εργασίες όμως έγιναν και έξω από την τάξη, μέσα στο σχολείο, αλλά και εκτός, στην πόλη μας, αλλά και στο Βερολίνο, όπου πάλι οι μαθητές δούλευαν στην ομάδα τους για τη συλλογή πληροφοριών. Το άνοιγμα του σχολείου και η συνεργασία μας με εκπαιδευτικούς και μαθητές από την Ευρώπη μέσα από το πρόγραμμα etwinning αποτελούν για μένα απαραίτητα στοιχεία για τη διαμόρφωση της πολυπολιτισμικής συνείδησης των μαθητών μου. Η συνεργασία επίσης με ειδικούς για παράδειγμα εκπαιδευτικούς του Ινστιτούτου Γκαίτε αποτελεί επίσης για το μάθημα των γερμανικών απαραίτητη για τον εμπλουτισμό και την καλλιέργεια της επικοινωνιακής ικανότητας. Η χρήση των ΤΠΕ και των διαδικτυακών συνεργατικών εργαλείων Web 2.0 είναι επίσης απαραίτητη για τη συνεργατική μάθηση και την εκπόνηση συνθετικών εργασιών. Πιο συγκεκριμένα για μένα ο καταιγισμός ιδεών είναι απαραίτητη διδακτική τεχνική, την οποία χρησιμοποίησα στην αρχή για την διαμόρφωση του θέματος, του τίτλου και γενικά για να κάνω τους μαθητές να εκφράσουν τη γνώμη τους και τις εμπειρίες τους μέσα στην τάξη και για να τους δώσω όλους ίσα δικαιώματα λόγου και έκφρασης. Τέλος γυρίσαμε πολλές ταινίες έξω από το χώρο του σχολείου, π.χ. ταινία για την πόλη μου, για το σχολείο μου, θεατρικό αφιερωμένο στους Αδελφούς Γκριμ στο πλαίσιο της γνωριμίας μας με το γερμανική λογοτεχνία, κάτι που άρεσε πολύ στους μαθητές διότι καλλιέργησε τη φαντασία τους και τη δημιουργικότητα τους. 2.12. Πιθανές δυσκολίες τρόπος υπέρβασής τους Κάποιες δυσκολίες συναντήσαμε στη συνεργασία των ομάδων. Συγκεκριμένα σε μια ομάδα τα μέλη δε συνεργάζονταν καλά, δηλ. ένας ήθελε να κάνει τις πιο πολλές εργασίες, με αποτέλεσμα τα υπόλοιπα μέλη να αισθάνονται ότι τους «καπελώνει». Αυτή η δυσκολία όμως λύθηκε στην πρώτη φάση της ανατροφοδότησης με τη συζήτηση στην ομάδα και τη συμμετοχή ενός μέλους μιας άλλης ομάδας, το οποίο έπαιξε το ρόλο του μεσάζοντα. Άλλη μια φορά δημιουργήθηκε μια παρεξήγηση με έναν μαθητή, ο οποίος ξεπέρασε τα όρια καλής συμπεριφοράς

344 Πρακτικά 1 ου Πανελληνίου Συνεδρίου ΠΠΣ Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης στην επικοινωνία του με μια συνεργάτιδα από το etwinning. Στην περίπτωση αυτή πάλι λύθηκε το πρόβλημα σε μια φάση ανατροφοδότησης, κατά την οποία διαβάσαμε και αναλύσαμε στην ολομέλεια τον κανονισμό καλής συμπεριφοράς που υπάρχει διαθέσιμος στο etwinning.net. Έκτοτε δεν είχαμε άλλα προβλήματα. 2.13. Αποτελέσματα και οφέλη Οι μαθητές από τις χώρες συνεταίρους αντάλλαξαν απόψεις, σύναψαν φιλίες, ξεπέρασαν τα σύνορα της χώρας τους και της κλειστής αίθουσας διδασκαλίας, γνώρισαν τις συνήθειες των φίλων τους από άλλες χώρες της Ευρώπης και συνειδητοποίησαν καλύτερα τα πολιτιστικά και πολιτισμικά στοιχεία του δικού τους λαού. Ένιωσαν ότι ανήκουν σε μια μεγάλη παρέα νέων με ίδιες ανησυχίες, προβλήματα και ενδιαφέροντα. Τα οφέλη για τους μαθητές είναι λοιπόν ποικίλα: παιδαγωγικά, εκπαιδευτικά, πολιτιστικά, πολιτισμικά. Όλα αυτά τους οδήγησαν σε υπέροχες εργασίες οι οποίες είναι το αποτελέσματα της συνεργατικής δουλειάς που έκαναν σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς. 3. Συμπεράσματα Κλείνοντας, φτάνουμε στο συμπέρασμα, ότι μέσα από το Πολιτιστικό Πρόγραμμα etwinning και τη χρήση των ΤΠΕ και των εργαλείων Web 2.0, στο μάθημα της ξένης γλώσσας προωθείται η ομαδοσυνεργατική μάθηση, ενεργοποιείται το ενδιαφέρον του μαθητή, γίνεται και γίνονται μέσο για την επικοινωνία και συνεργασία με άλλα σχολεία και καλλιεργείται η διαπολιτισμική μάθηση. Έτσι δίδεται η δυνατότητα στο μαθητή να μάθει τη γλώσσα βιωματικά και μέσα από την ομαδική δουλειά γίνεται το μάθημα πιο δημιουργικό και ευχάριστο. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Αγγελάκος, K. (2003) (επιμ.). Διαθεματικές προσεγγίσεις της γνώσης στο ελληνικό σχολείο. Αθήνα: Μεταίχμιο. ΑΠΣ & ΔΕΠΣ Γερμανικής Γλώσσας http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/document/file.php/ DSGYM-A110/%CE%94%CE% 95%CE%A0%CE%A0%CE%A3-%CE%91%CE%A0%CE% A3/16aps_Germanikon.pdf Βασάλα, Π. (2011). «Η μέθοδος Project στην εκπαίδευση», Εκπαιδευτικό υλικό για προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Θέματα Εκπαίδευσης και κατάρτισης. Αργοστόλι: ΤΕΔΚ-ΚΙ etwinning.net Ιστολόγιο προγράμματος: http://www.etwinning.net/el/pub/profile.cfm?f=2&l=el&n=59256 http://twinblog.etwinning.net/40329/ Ιστολόγιο μαθήματος γερμανικών. http://deutschinpamak.wordpress.com/etwinning-2011-2012/ http://deutschinpamak.wordpress.com/direkt-nach-berlin/ http://deutschinpamak.wordpress.com/bruder-grimm-besuchen-unsere-schule/ Ιστοσελίδα βραβευμένων έργων με την Ευρωπαϊκή Ετικέτα Ποιότητας http://www.etwinning.net/el/pub/news/news/schools_awarded_the_european_q.htm Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκού Βραβείου Γερμανικής Γλώσσας 2013. http://www.etwinning.net/el/pub/progress/awards/european_prizes/european_prizes_winners_20 13.htm Ιστοσελίδα Γερμανικής Πρεσβείας: Βραβείο Καθηγητή Γερμανικών 2012. http://www.griechenland.diplo.de/vertretung/griechenland/el/06/weshalb Deutsch lernen/de utschlehrerpreis 2012.html Ιστοσελίδα Σχολείου: http://peiramatiko.uom.gr/ Public twinspace: http://new-twinspace.etwinning.net/web/p59256/welcome Τρικαλίτη, A. (2005). «Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών», στο: Α. Δ. Γεωργόπουλος (επιμ.), Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Ο νέος πολιτισμός που αναδύεται (σελ. 293-319). Αθήνα: Gutenberg.