Αξιολόγηζη Μεθόδυν Δπεξεπγαζίαρ Βιολογικήρ Ηλύορ από Μονάδερ Δπεξεπγαζίαρ Αζηικών και Βιομησανικών Λςμάηυν με Έμθαζη ζηην Δνεπγειακή ηηρ Αξιοποίηζη Αβπαάμ Καπαγιαννίδηρ 1, Πέηπορ αμαπάρ 2, Θεμιζηοκλήρ Καζαμπαλήρ 1 και Παναγιώηηρ Ειώγαρ 1 1 Tκήκα Μεραλνιόγσλ Μεραληθώλ, ΑΠΘ, 54 124 Θεζζαινλίθε. 2 Τκήκα Τερλνινγηώλ Αληηξξύπαλζεο, ΤΔΗ Γπηηθήο Μαθεδνλίαο, 50100, Κνδάλε. *Πξόζσπν επαθήο: Θεκηζηνθιήο Καζακπαιήο, ηει. +30 2310 994167, Fax: +30 2310996012, email: thekas@aix.meng.auth.gr Πεπίλητη Αληηθείκελν ηεο παξνύζαο εξγαζίαο είλαη ε αμηνιόγεζε ησλ κεζόδσλ επεμεξγαζίαο ηεο ηιύνο θαηά ηελ παξαγσγή ηεο από κνλάδεο επεμεξγαζίαο αζηηθώλ αιιά θαη βηνκεραληθώλ ιπκάησλ. Αξρηθά πξνζδηνξίδνληαη νη πεγέο ηεο ηιύνο θαη θαηαγξάθνληαη ηα ζπζηαηηθά ηεο, όπσο απηά παξαηεξνύληαη ζε κηα εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο ιπκάησλ. Αθνινπζεί ε παξνπζίαζε ησλ δπλαηώλ ηειηθώλ κεζόδσλ επεμεξγαζίαο ηεο ιάζπεο θαη απηέο είλαη ε ζεξκηθή μήξαλζε, ε αζβεζηνπνίεζε, ε θνκπνζηνπνίεζε αιιά θαη νη ζεξκηθέο δηεξγαζίεο, όπσο ε απνηέθξσζε θαη νη δηάθνξεο παξαιιαγέο ηεο. Τέινο, παξνπζηάδεηαη ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε ζηελ Δπξώπε θαη ζηελ Διιάδα. Όζνλ αθνξά ηελ επεμεξγαζία ιπκάησλ θαη ιάζπεο ζηελ Διιάδα θαηαγξάθεθαλ νη αληίζηνηρεο κέζνδνη θαη ηα κεγέζε ζε 37 εγθαηαζηάζεηο θαη έγηλε ε θαηάιιειε επεμεξγαζία ηνπο. Με βάζε ηα απνηειέζκαηα απηά εθηηκήζεθε ε κειινληηθή παξαγσγή ιάζπεο γηα ηξία δηαθνξεηηθά ζελάξηα θαη κε ρξνληθό νξίδνληα ην έηνο 2030. Σηε ζπλέρεηα, αμηνινγήζεθε ε δπλαηόηεηα ελεξγεηαθήο αμηνπνίεζεο ηεο ηιύνο κε ρξήζε ηξηώλ δηαθνξεηηθώλ ελαιιαθηηθώλ ηερλνινγηώλ. Λέμεηο Κιεηδηά: ηιύο, επεμεξγαζίαο ηεο ηιύνο, ηξηηνγελήο δηαδηθαζία, εγθαηάζηαζε επεμεξγαζίαο ιπκάησλ, δεηήκαηα πνιηηηθήο. 1. ΔΗΑΓΩΓΖ H επεμεξγαζία ησλ ιπκάησλ απνζθνπεί ζηε κείσζε ηνπ ξππαληηθνύ ηνπο θνξηίνπ ώζηε λα ακβιύλνληαη νη επηπηώζεηο από ηε δηάζεζή ηνπο ζην πεξηβάιινλ. Καηά ηελ επεμεξγαζία ηνπο πξνθύπηεη θαη ε ηιύο ζηελ νπνία έρεη κεηαθεξζεί έλα ζεκαληηθό κέξνο από ην ξππαληηθό θνξηίν. Σηελ ηιύ κεηαθέξνληαη ηόζν νξγαληθά όζν θαη αλόξγαλα πιηθά από ηα ιύκαηα, ηα νπνία είλαη δπλαηόλ λα αμηνπνηεζνύλ κεηά από θαηάιιειε επεμεξγαζία ηεο ηιύνο, όπσο κε εθαξκνγή ηνπο ζην έδαθνο (βειηησηηθό, ιίπαλζε, θ.ιπ.) (Τζώλεο, 2004). Ζ δηάζεζε ηεο ηιύνο ζπληζηά έλα από ηα θπξηόηεξα πξνβιήκαηα ηεο ζύγρξνλεο πξαγκαηηθόηεηαο, ην νπνίν πξνβιεκαηίδεη πνιινύο θνξείο. Γηα ηελ αληηκεηώπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο απηνύ πηνζεηνύληαη πνιιέο θνξέο ιύζεηο πνπ δελ εμππεξεηνύλ ηηο αξρέο ηεο πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη κπνξνύλ λα ην βιάςνπλ. Σε ηέηνηεο πεξηπηώζεηο έρεη παξαηεξεζεί θαηά θαηξνύο όηη ε ηιύο απνηίζεηαη αλεμέιεγθηα ζε παξαθείκελνπο ηεο εγθαηάζηαζεο αλνηρηνύο ρώξνπο ή δηαζπείξεηαη ζε ραξάδξεο θαη εγθαηαιειεηκκέλεο εθηάζεηο, νπόηε κε ηελ έθπιπζε από ηα ύδαηα ησλ βξνρώλ θαη ηελ θίλεζε ησλ ξύπσλ ζην έδαθνο κπνξνύλ λα πξνθιεζνύλ ζνβαξά πξνβιήκαηα ξππάλζεσλ θαη κνιύλζεσλ ζε εδαθηθά θαη πδάηηλα νηθνζπζηήκαηα ( Chen et al, 2002).
2. ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΗΛΤΟ Ζ ιάζπε πνπ παξάγεηαη από ηηο ζπκβαηηθέο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο ιπκάησλ, πξνέξρεηαη από πξσηνβάζκηεο, δεπηεξνβάζκηεο θαη ηξηηνβάζκηεο ή πξνρσξεκέλεο επεμεξγαζίεο. Έρεη ζπλήζσο ζπγθέληξσζε ζε ζηεξεά ιίγσλ γξακκαξίσλ αλά ιίηξν θαη είλαη ζε πςειό βαζκό βηναπνδνκήζηκε. Δπίζεο θάζε είδνο επεμεξγαζίαο έρεη δηαθνξεηηθή επίπησζε ζην ξππαληηθό θνξηίν. Μηα ζρεκαηηθή παξάζηαζε ησλ δηαθόξσλ ζηαδίσλ θαη ηεο παξαγόκελεο ζε απηά ιάζπεο δίλεηαη ζην Σρήκα 1. Ζ επεμεξγαζία ηεο ιάζπεο πεξηιακβάλεη ζπλήζσο κεηά από ηελ (1) ζπιινγή, πξνεπεμεξγαζία θαη πξνζσξηλή απνζήθεπζε, (2) πύθλσζε ηεο ιάζπεο, (3) ζηαζεξνπνίεζε (ρώλεπζε), (4) απνιύκαλζε, (5) ρεκηθή επεμεξγαζία (βειηίσζε ησλ ηδηνηήησλ αθπδαηώζεσο), (6) αθπδάησζε,(7) ζεξκηθή μήξαλζε, (8) ιηπαζκαηνπνίεζε θαη (9) θαύζε ή πγξή νμείδσζε πξνηνύ ηελ (10) ηειηθή δηάζεζε ηεο επεμεξγαζκέλεο ιάζπεο ή ηεο ηέθξαο (Μαξθαλησλάηνο, 1986). σήμα 1: Δπεμεξγαζία ιπκάησλ θαη παξαγσγή ηιύνο. σήμα 2: Δλαιιαθηηθνί ηξόπνη δηαρείξηζεο ηιύνο. Γηα ην ρεηξηζκό ηεο ιάζπεο, από ηε ζηηγκή πνπ παξάγεηαη κέρξη ηε δηάζεζε, γίλεηαη ζηελ πξάμε θαηάιιεινο ζπλδπαζκόο ησλ πην πάλσ επεμεξγαζηώλ. Σπλήζσο δηαθξίλνληαη δπν βαζηθέο ζεηξέο επεμεξγαζίαο: (α) κε βηνινγηθή ρώλεπζε, ε νπνία πξνζθέξεηαη γηα ηα νηθηαθά ιύκαηα θαη κπνξεί λα ζπλδπαζηεί κε δηάθνξνπο ηξόπνπο αθπδάησζεο, θαη (β) κε άιιν ηξόπν ζηαζεξνπνηήζεσο (π.ρ. ζεξκηθή επεμεξγαζία,θαύζε ) αλάινγα κε ην είδνο ηεο ιάζπεο (π.ρ. πξσηνβάζκηα ή δξαζηηθή ιάζπε) θαη ηηο ηνπηθέο ζπλζήθεο θαη απαηηήζεηο. 2.1 Μεηέπειηα επεξεπγαζίερ και διάθεζη ιλύορ Ωο κεηέπεηηα επεμεξγαζίεο νξίδνληαη εθείλεο πνπ εθαξκόδνληαη θπξίσο γηα ηελ επίηεπμε θαη πξνώζεζε ησλ δηαθόξσλ ελαιιαθηηθώλ ιύζεσλ ηεο ηειηθήο δηάζεζεο, εμαξηώληαη δε θπξίσο από ηελ ζηόρεπζε ηεο εθαξκνγήο ηεο ηιύνο ζην έδαθνο σο βειηησηηθό πιηθό ή όρη. Σην Σρήκα 2 θαίλνληαη νη δπλαηέο κέζνδνη επεμεξγαζίαο πνπ κπνξνύλ λα αθνινπζήζνπλ κεηά ηελ αθπδάησζε. 2.2 Κπιηήπια για ηην επιλογή ηηρ βέληιζηηρ λύζηρ Οη δηάθνξεο κέζνδνη επεμεξγαζίαο αμηνινγνύληαη, θαη ε επηινγή ηεο βέιηηζηεο ιύζεο γίλεηαη, κε βάζε ηα αθόινπζα θξηηήξηα: πεξηβαιινληηθέο επηπηώζεηο, θόζηνο (θαηαζθεπαζηηθό, ιεηηνπξγίαο θαη ζπληήξεζεο), ηερληθνύο παξάγνληεο (επειημία, απιόηεηα, αμηνπηζηία) θαη πηζαλή εκπνξηθή αμία ηνπ ηειηθνύ πξντόληνο.
3. ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ Τα ηειεπηαία ρξόληα ζηε ρώξα καο ζε κηα πξνζπάζεηα πεξηνξηζκνύ ηεο πδαηηθήο ξύπαλζεο θαη εθαξκνγήο ηεο Οδεγίαο 271/91/EC έρεη θαηαζθεπαζηεί έλα πιήζνο εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο ιπκάησλ πνπ θηάλνπλ ηηο 212 ΔΔΛ (Σρήκα 3). Οη εγθαηαζηάζεηο απηέο θαιύπηνπλ έλα πιεζπζκό απνγξαθήο ηεο ηάμεο ηνπ 85% ηνπ ηζνδύλακνπ πιεζπζκνύ ηεο ρώξαο (Κάξηζσλαο, 2005). Ζ πην ζπρλή κέζνδνο επεμεξγαζίαο ηιύνο είλαη ε αεξόβηα ζηαζεξνπνίεζε πνπ αληηζηνηρεί ζην 80% ησλ έξγσλ επεμεξγαζίαο. Σε κεγαιύηεξεο εγθαηαζηάζεηο, όπσο ζε Αζήλα θαη Θεζζαινλίθε, ρξεζηκνπνηείηαη αλαεξόβηα ρώλεπζε θαη παξαγσγή ελέξγεηαο από ην παξαγόκελν βηναέξην. Σην Σρεκα 3 θαηεγνξηνπνηνύληαη νη εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο αλάινγα κε ην βαζκό επεμεξγαζίαο ησλ ιπκάησλ θαη ηελ ύπαξμε ή κε ρώλεπζεο ζηελ επεμεξγαζία ηεο ιάζπεο. 3.1 Γπαθική επεξεπγαζία ηυν δεδομένυν από ηην επεξεπγαζία ηυν λςμάηυν και ηηρ ιλύορ ζηιρ διάθοπερ ΔΔΛ ηηρ σώπαρ. Με βάζε ηα ζπιιερζέληα ζηνηρεία από ηηο 37 ΔΔΛ ηεο ρώξαο πξνέθπςε ζεηξά δηαγξακκάησλ πνπ ζπζρεηίδνπλ γξαθηθά κεηαμύ ηνπο ηελ παξαγόκελε πνζόηεηα ηιύνο, ηελ πνζόηεηα ιπκάησλ πνπ επεμεξγάδεηαη ζηελ εγθαηάζηαζε θαη ηνλ εμππεξεηνύκελν πιεζπζκό ζε θαηνίθνπο. Γεληθά παξαηεξείηαη αληηζηνηρία κε ηνλ θαλόλα όηη όζν κεγαιύηεξε είλαη ε παξνρή ησλ πξνο επεμεξγαζία ιπκάησλ ηόζν κεγαιύηεξε είλαη θαη ε πνζόηεηα ηεο παξαγόκελεο ιάζπεο. Σην Σρήκα 4 παξίζηαληαη γξαθηθά νη πνζόηεηεο ησλ εηζεξρόκελσλ ιπκάησλ ζε ζρέζε κε ηνλ ηζνδύλακν αξηζκό θαηνίθσλ πνπ εμππεξεηνύληαη από ηελ εγθαηάζηαζε. Σηα δπν παξαθάησ Σρήκαηα (Σρήκα 5, Σρήκα 6) παξηζηάλνληαη νη πνζόηεηεο ηεο παξαγόκελεο ιάζπεο ηόζν ζε μεξή όζν θαη ζε πγξή βάζε ζε ζρέζε κε ηνλ αξηζκό θαηνίθσλ πνπ εμππεξεηνύληαη. σήμα 3: Δπεμεξγαζία ιπκάησλ ζηε ρώξα. σήμα 4: Σπλνιηθέο πνζόηεηεο ιπκάησλ πνπ εηζέξρνληαη ζηηο ΔΔΛ ζε ζρέζε κε ηνλ αληίζηνηρν εμππεξεηνύκελν πιεζπζκό. Αθνινύζσο παξηζηάλεηαη ε πνζόηεηα ηεο παξαγόκελεο ιάζπεο ηόζν ζε μεξή όζν θαη ζε πγξή βάζε ζε ζρέζε κε ηελ πνζόηεηα ησλ πξνο επεμεξγαζία ιπκάησλ ζε θάζε εγθαηάζηαζε (Σρήκα 7, Σρήκα 8). Σηε ζπλέρεηα παξαηίζεληαη δπν επηπιένλ Σρήκαηα (Σρήκα 9, Σρήκα 10) πνπ παξνπζηάδνπλ ηνλ πιεζπζκό ζε ηζνδύλακνπο θαηνίθνπο αλά εγθαηάζηαζε θαη δπν δείθηεο. Ο πξώηνο δείθηεο αλαθέξεηαη ζηελ παξαγόκελε ιάζπε θαη εθθξάδεηαη από ηα g μεξώλ ζηεξεώλ (DS) αλά θάηνηθν θαη εκέξα πνπ παξάγνληαη από ηνπο θαηνίθνπο θάζε πόιεο. Ο δεύηεξνο
δείθηεο αλαθέξεηαη ζηηο πνζόηεηεο ησλ ιπκάησλ θαη εθθξάδεηαη από ηα l ιπκάησλ αλά θάηνηθν θαη εκέξα πνπ απνξξίπηνληαη πξνο επεμεξγαζία ζε θάζε πόιε. σήμα 5: Παξαγόκελε πνζόηεηα ιάζπεο ζε t μεξώλ ζηεξεώλ (DS)/έηνο ζε ζρέζε κε ηνλ εμππεξεηνύκελν πιεζπζκό. σήμα 6: Παξαγόκελε πνζόηεηα ιάζπεο ζε t πγξήο νπζίαο/έηνο ζε ζρέζε κε ηνλ πιεζπζκό. Όζνλ αθνξά ηνλ πξώην δείθηε, παξαηεξήζεθε παξαγσγή ιάζπεο ζηελ πεξηνρή ησλ 18 έσο 152 g μεξώλ ζηεξεώλ αλά θάηνηθν θαη εκέξα, κε κηα κέζε ηηκή ησλ ηηκώλ ηνπ δείγκαηνο ίζε κε 40 g DS/θάηνηθν*εκέξα. Όζνλ αθνξά ην δεύηεξν δείθηε παξαηεξήζεθε παξαγσγή ιπκάησλ ζηελ πεξηνρή ησλ 90 έσο 450 l/θάηνηθν*εκέξα, κε κηα κέζε ηηκή ησλ ηηκώλ ίζε κε 246 l/θάηνηθν*εκέξα. σήμα 7: Πνζόηεηα παξαγόκελσλ ζηεξεώλ ζε t μεξώλ ζηεξεώλ (DS)/έηνο ζε ζρέζε κε ηελ πνζόηεηα ησλ ιπκάησλ. σήμα 8: Πνζόηεηα ιάζπεο ζε t πγξήο νπζίαο/ έηνο ζε ζρέζε κε ηελ πνζόηεηα ησλ ιπκάησλ. 3.2 Δκηίμηζη ηηρ μελλονηικήρ παπαγυγήρ ιλύορ ζηην Δλλάδα βάζει ηπιών διαθοπεηικών ζεναπίυν. Αξρηθά γίλεηαη ε εθηίκεζε ηεο ζπλνιηθήο παξαγσγήο ηεο ηιύνο ζηηο 211 ζπλνιηθά εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο ιπκάησλ πνπ ιεηηνπξγνύλ ζηελ Διιάδα γηα ην ηέινο ηνπ έηνπο 2008. Από απηέο, νη 208 εγθαηαζηάζεηο είλαη πεξηθεξεηαθέο ελώ νη ππόινηπεο ηξεηο ιεηηνπξγνύλ ζηα δπν κεγάια αζηηθά θέληξα θαη είλαη απηέο ηεο Ψπηηάιεηαο θαη ηεο Μεηακόξθσζεο ζηελ Αζήλα, θαη απηή ηεο Θεζζαινλίθεο. Από ηελ επεμεξγαζία ηνπ δείγκαηνο ησλ 37 ΔΔΛ από ηηο νπνίεο ζπιιέρζεθαλ ζηνηρεία, πξνθύπηεη κηα κέζε ηηκή παξαγσγήο μεξήο ηιύνο ίζε κε 40 g DS/ θάηνηθν*εκέξα. Βάζεη ηεο πνζόηεηαο απηήο θαη από ηελ εθηίκεζε ηνπ πιεζπζκνύ πνπ εμππεξεηείηαη από ηηο ΔΔΛ ηεο ρώξαο ζα πξνθύςεη ε ζπλνιηθή παξαγόκελε πνζόηεηα ιάζπεο πνπ παξάγεηαη γηα ην έηνο 2008. Σηηο 37 ΔΔΛ πνπ θαηαγξάθεθαλ, εμππεξεηείηαη ζπλνιηθόο πιεζπζκόο ίζνο κε 1596000 θαηνίθνπο. Σηελ Ψπηηάιεηα, κε βάζε ηα ζηνηρεία ηεο κνλάδαο εμππεξεηνύληαη 3800000 θάηνηθνη, ζηελ Μεηακόξθσζε 450000 θάηνηθνη θαη ζηελ Θεζζαινλίθε 1100000 θάηνηθνη. Γηα ηηο ππόινηπεο 171 πεξηθεξεηαθέο ΔΔΛ ε εθηίκεζε γηα ηνλ εμππεξεηνύκελν πιεζπζκό πξνέθπςε από
ηα ζηνηρεία ηεο Δζληθήο Σηαηηζηηθήο Υπεξεζίαο πνπ αθνξνύλ ηελ απνγξαθή ηνπ 2001 θαη αλέξρεηαη ζε 2333000 θαηνίθνπο. σήμα 9: Δμππεξεηνύκελνο πιεζπζκόο θαη πνζόηεηα μεξώλ ζηεξεώλ (DS)/ θάηνηθν*εκέξα ζε θάζε πόιε ηνπ δείγκαηνο. σήμα 10: Δμππεξεηνύκελνο πιεζπζκόο θαη πνζόηεηα ιπκάησλ ζε lt/θάηνηθν*εκέξα γηα θάζε πόιε. Τν πξώην ζελάξην είλαη απαηζηόδνμν σο πξνο ηελ εμέιημε ησλ εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο θαη ζε απηό ζεσξείηε όηη ε ππάξρνπζα θαηάζηαζε παξακέλεη όπσο έρεη. Τν δεύηεξν ζελάξην είλαη αηζηόδνμν σο πξνο ηελ εμέιημε ησλ εγθαηαζηάζεσλ επεμεξγαζίαο θαη ππνζέηεη όηη ζην ηέινο ηνπ ρξνληθνύ νξίδνληα 2030 όιεο νη εγθαηαζηάζεηο ζα εθαξκόδνπλ ηξηηνβάζκηα επεμεξγαζία. Σην ηξίην ζελάξην ιακβάλεηαη κηα κέζε ησλ δπν πξνεγνύκελσλ θαηάζηαζε. Τα απνηειέζκαηα ησλ ηξηώλ παξαπάλσ ζελαξίσλ παξηζηάλνληαη γξαθηθά ζην Σρήκα 11. σήμα 11: Δμέιημε ζελαξίσλ γηα ηα έηε 2008 έσο 2030. σήμα 12: Δθηηκώκελε παξαγσγή ελέξγεηαο από αλαεξόβηα ρώλεπζε ηιύνο. 4. ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ-ΠΡΟΣΑΔΗ Γηα ηελ νξζή δηαρείξηζε ηεο ηιύνο πνπ πξνέξρνληαη από ηελ επεμεξγαζία αζηηθώλ ιπκάησλ απαηηείηαη αιιαγή ηνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο ζηελ θαηεύζπλζε όρη κόλν ηεο αμηνπνίεζεο ησλ απνβιήησλ κε αλαθύθισζε, επαλαρξεζηκνπνίεζε θαη αλάθηεζε ελέξγεηαο αιιά θπξίσο ηεο πξόιεςεο ή θαη κείσζε ηεο παξαγσγήο απνβιήησλ κε ηελ αλάπηπμε θαζαξώλ ηερλνινγηώλ. Σε εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο ιπκάησλ ζηηο νπνίεο ε ζπληζηώζα βηνκεραληθώλ ιπκάησλ είλαη πεξηνξηζκέλε, ε δηάζεζε ηεο ηιύνο ζην έδαθνο γηα γεσξγηθνύο ζθνπνύο απνηειεί κηα πνιύ θαιή κέζνδνο δηάζεζεο, πνπ πξέπεη λα εμεηάδεηαη θαηά πξνηεξαηόηεηα. Σηηο κεγάιεο εγθαηαζηάζεηο επεμεξγαζίαο ιπκάησλ, όπσο Αζήλα θαη Θεζζαινλίθε, ε ζεξκηθή μήξαλζε ηεο ηιύνο θαη ηδηαίηεξα απηή ηνπ πεξηζηξεθόκελνπ ηπκπάλνπ, κπνξεί λα απνηειέζεη κηα πνιύ θαιή ελαιιαθηηθή ιύζε. Σηηο πεξηπηώζεηο απηέο ζα πξέπεη λα
εμαζθαιίδεηαη ε δηάζεζε ηνπ ηειηθνύ πξντόληνο ζε κνλάδεο παξαγσγήο ελέξγεηαο σο θαύζηκν, ζηελ ηζηκεληνβηνκεραλία θαη γηα αγξνηηθνύο ζθνπνύο. Δμαηηίαο ηνπ κεγάινπ θόζηνπο επέλδπζεο ησλ κνλάδσλ μήξαλζεο ζθόπηκν είλαη κε ηελ ιεηηνπξγία ηνπο λα εμππεξεηνύληαη επξύηεξεο πεξηνρέο. Ο ξπζκόο παξαγσγήο ιάζπεο πνπ παξαηεξήζεθε ζηηο 37 ΔΔΛ ηεο ρώξαο είρε κηα κέζε ηηκή ίζε κε 40 g μεξώλ ζηεξεώλ DS/θάηνηθν*εκέξα. Ζ παξαγόκελε πνζόηεηα ιπκάησλ είρε κηα κέζε ηηκή ίζε κε 246 l/θάηνηθν*εκέξα. Παξαηεξήζεθε κεγαιύηεξε παξαγσγή ιάζπεο ζηηο εγθαηαζηάζεηο πνπ εθαξκόδνπλ θαη ηξηηνβάζκηα επεμεξγαζία θαη ζπγθεθξηκέλα κηα κέζε ηηκή ίζε κε 48 g μεξώλ ζηεξεώλ DS/θάηνηθν*εκέξα, ελώ απηέο πνπ εθαξκόδνπλ κόλν δεπηεξνβάζκηα παξνπζίαζαλ ρακειόηεξε κέζε ηηκή ίζε κε 31 g μεξώλ ζηεξεώλ DS/θάηνηθν*εκέξα. Ζ ηιύο πνπ παξάγεηαη κπνξεί λα αμηνπνηεζεί ελεξγεηαθά ρξεζηκνπνηώληαο δηάθνξεο ελαιιαθηηθέο ηερλνινγίεο. Οη ζεκαληηθόηεξεο από απηέο είλαη ε απιή αλαεξόβηα ρώλεπζε, ε απνηέθξσζε θαη ε ζπλδπαζκέλε απνηέθξσζε αλαεξόβηα ρσλεπκέλεο ιάζπεο. Από απηέο κεγαιύηεξε ελέξγεηα απνθηάηαη θαηά ηελ απνηέθξσζε, αθνινπζεί ε απνηέθξσζε αλαεξόβηα ρσλεπκέλεο ηιύνο θαη ηειεπηαία ε απιή αλαεξόβηα ρώλεπζε. ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ [1]. Chen G., Yue P. L. and Mujumbar A. S., 2002. Sludge dewatering and drying technology. [2]. DG Environment, 2001. Disposal and recycling routes for sewage sludge. European Commission [3]. Houdkova L., Boran J., Ucekaj V., Elsaber T. and Stehlik P., 2008. Thermal processing of sewage sludge-ii. Brno University of Technology, Institute of Process and Enviromental Engineering, 16 April 2008, Brno, Chech Republic. [4]. Κάξηζσλαο Ν., 2005. Δλαιιαθηηθνί ηξόπνη δηαρείξηζεο παξαπξντόλησλ επεμεξγαζίαο από κηθξέο εγθαηαζηάζεηο ιπκάησλ. «Γηαρείξηζε Υγξώλ Απνβιήησλ κε Απνθεληξσκέλα Σπζηήκαηα Δπεμεξγαζίαο», 14-15 Οθησβξίνπ 2005, Καξδίηζα, Διιάδα. [5]. Μαξθαλησλάηνο Γξ., 1986. Δπεμεξγαζία θαη δηάζεζε πγξώλ απνβιήησλ, αζηηθά ιύκαηα, βηνκεραληθά απόβιεηα, δσηθά απνξξίκκαηα. Α έθδνζε, Αζήλα. [6]. Σηάκνο Α. θαη Βνγηαηδήο Ε., 1995. Βαζηθέο αξρέο θαη ζρεδηαζκνύ Σπζηεκάησλ Δπεμεξγαζίαο Απνβιήησλ. Έθδνζε 2ε, ΤΔΔ. [7]. Τζώλεο Π. Σ., 2004. Δπεμεξγαζία ιπκάησλ. εθδόζεηο Παπαζσηεξίνπ.
Estimation Of Sewage Sludge Production In Greece In The Frame Of Integrated Material A. Karagiannidis, T. Kasampalis*, P. Ziogas Laboratory of Heat Transfer and Environmental Engineering, Department of Mechanical Engineering, Aristotle University of Thessaloniki, Greece *Corresponding author: E-mail: thekas@aix.meng.auth.gr, Tel +30 2310 994167, Fax: +30 2310996012. Abstact This paper provides an insight on how Greece deals with the treatment of sewage sludge, now and in the future; initially, it summarizes country-specific conditions regarding existing and planned sewage treatment plants and the challenge of tertiary treatment process. 37 sewage treatment plants, with a population equivalent around 1.6 million, located throughout Greece were investigated during this study in order to determine the sludge production during secondary and tertiary process. The average sludge production rate for these 37 plants was estimated at around 0.04 kg DS per capita per day; with an average wastewater production rate was 246 lt per capita and day. The annual cost of overall tertiary treatment process was calculated at 0.24 /m3, indicating the relatively high cost of these processes. Nevertheless, such processes seem to be often required in order to produce an effluent with a high reuse and acceptability potential. Keywords: sewage sludge, sewage treatment plants, tertiary treatment process, wastewater production