ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΔΠΙΓΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΔΛΔΣΗ. ΠΟΟ ΤΥΝΑ ΤΝΤΠΑΡΥΟΤΝ?

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΔΠΙΓΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΔΛΔΣΗ. ΠΟΟ ΤΥΝΑ ΤΝΤΠΑΡΥΟΤΝ? Γεώργιος Θ. ταθόποσλος Πνεσμονολόγος Δπίκοσρος Καθηγητής Δργαστήριο Μοριακής Καρκινογένεσης Αναπνεσστικού Δργαστήριο Φσσιολογίας Ιατρική τολή Πανεπιστημίοσ Πατρών gstathop@upatras.gr http://www.molcellbiol-upatras.net/ 1

Η ΙΔΕΑ: ΤΝΤΠΑΡΞΗ ΑΠΟΦΡΑΚΣΙΚΧΝ ΠΝΔΤΜΟΝΟΠΑΘΔΙΧΝ ALF and TSANZ COPDX plan 2006 2

ΥΑΠ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ: ΟΙ ΓΤΟ ΚΤΡΙΔ ΝΟΟΙ ΠΟΤ ΠΡΟΚΑΛΟΤΝΣΑΙ ΑΠΟ ΣΟ ΚΑΠΝΙΜΑ ΚΑΠΝΙΜΑ ΑΝΕΞΑΡΣΗΣΑ ΝΟΗΜΑΣΑ ΜΕ ΚΟΙΝΟ ΑΙΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΑΓΟΝΣΑ; 3

ΥΑΠ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ: ΟΙ ΓΤΟ ΚΤΡΙΔ ΝΟΟΙ ΠΟΤ ΠΡΟΚΑΛΟΤΝΣΑΙ ΑΠΟ ΣΟ ΚΑΠΝΙΜΑ ΚΑΠΝΙΜΑ ΔΤΟ ΦΑΙΝΟΣΤΠΟΙ ΣΗ ΙΔΙΑ ΝΟΟΤ; 4

ΥΑΠ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ: ΟΙ ΓΤΟ ΚΤΡΙΔ ΝΟΟΙ ΠΟΤ ΠΡΟΚΑΛΟΤΝΣΑΙ ΑΠΟ ΣΟ ΚΑΠΝΙΜΑ ΚΑΠΝΙΜΑ ΔΙΑΦΟΡΕΣΙΚΑ ΝΟΗΜΑΣΑ ΜΕ (ΕΝ ΜΕΡΕΙ) ΚΟΙΝΗ ΠΑΘΟΓΕΝΕΗ; 5

ΕΠΙΠΣΩΗ ΥΑΠ www.oecd.org 6

ΘΝΗΣΟΣΗΣΑ ΥΑΠ http://epp.eurostat.e c.europa.eu/cache/gi SCO/mapjobs2010/3 409gEN.pdf 7

ΕΠΙΠΣΩΗ ΚΑΡΚΙΝΟΤ ΠΝΕΤΜΟΝΑ http://globocan.iarc.fr/ 14/09/2012 8

ΘΝΗΣΟΣΗΣΑ ΚΑΡΚΙΝΟΤ ΠΝΕΤΜΟΝΑ http://globocan.iarc.fr/ 14/09/2012 9

ΠΟΟΙ ΑΘΕΝΕΙ ΜΕ ΣΟ ΕΝΑ ΝΟΗΜΑ ΕΥΟΤΝ ΚΑΙ ΣΟ ΑΛΛΟ; ΧΑΠ/ΚΠ = 68% ΚΠ/ΧΑΠ = 4,6% ΚΠ/ΧΑΠ = 0,8% ΣΚ Χ 6 Young et al. Cancer Prev Res 2012;5:697-698 10

ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΕΠΙ ΥΑΠ ΥΔΣΙΚΟ ΚΙΝΓΤΝΟ (Υ ΜΗ ΥΑΠ)? Rodriguez et al. Respir Med 2010;104:1691-9 11

ΟΙ ΜΙΟΙ ΚΑΡΚΙΝΟΙ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΑΝΙΥΝΕΤΟΝΣΑΙ Ε ΑΘΕΝΕΙ ΜΕ ΔΙΑΓΝΩΗ ΥΑΠ Young et al. Eur Respir J 2009;34:380-6 12

Ο ΚΙΝΔΤΝΟ ΚΑΡΚΙΝΟΤ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΕΞΑΡΣΑΣΑΙ ΑΠΟ ΣΟ ΣΑΔΙΟ ΣΗ ΥΑΠ (ΠΙΡΟΜΕΣΡΗΗ); Tockman et al. Ann Intern Med 1987;106:512-8 Sin et al. Eur Respir J 2006;28:1245-57 13

Ο ΚΙΝΔΤΝΟ ΚΑΡΚΙΝΟΤ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΕΞΑΡΣΑΣΑΙ ΑΠΟ ΣΟ ΣΑΔΙΟ ΣΗ ΥΑΠ (ΔΙΑΥΤΣΙΚΗ ΙΚΑΝΟΣΗΣΑ); de Torres et al. Am J Respir Crit Care Med 2011;184:913-9 14

Ο ΚΙΝΔΤΝΟ ΚΑΡΚΙΝΟΤ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΕΞΑΡΣΑΣΑΙ ΑΠΟ ΣΗΝ ΠΑΡΟΤΙΑ ΕΜΦΤΗΜΑΣΟ (CT); Wilson et al. Am J Respir Crit Care Med 2008;178:738-44 15

Η ΘΝΗΣΟΣΗΣΑ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΕΞΑΡΣΑΣΑΙ ΑΠΟ ΣΗΝ ΠΑΡΟΤΙΑ ΕΜΦΤΗΜΑΣΟ Zulueta et al. Chest 2012;141:1216-23 16

ΥΑΠ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ: ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΔΜΦΤΗΜΑ; Maldonado et al. Chest 2010;138:1295-1302 17

ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΚΤΡΙΑ ΑΙΣΙΑ ΘΑΝΑΣΟΤ Δ ΑΘΔΝΔΙ ΜΔ ΥΑΠ Sin et al. Eur Respir J 2006;28:1245-57 18

1/3 ΑΘΕΝΩΝ ΜΕ ΥΑΠ ΠΕΘΑΙΝΟΤΝ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ Rodriguez-Roisin et al. Proc Am Thorac Soc 2008;5:842-7 19

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΗΜΑΝΣΙΚΗ ΑΛΛΗΛΔΠΙΚΑΛΤΦΗ Young et al. Lancet Oncol 2011;12:622-3 20

ΥΑΠ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ: ΓΤΟ ΓΙΑΦΟΡΔΣΙΚΑ ΝΟΗΜΑΣΑ ΠΟΤ ΔΥΟΤΝ (ΔΝ ΜΔΡΔΙ) ΚΟΙΝΗ ΠΑΘΟΓΔΝΔΗ ΚΑΠΝΙΜΑ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΛΑΘΟΤ: ΜΗΠΩ ΠΡΟΚΕΙΣΑΙ ΓΙΑ ΣΟ ΙΔΙΟ ΝΟΗΜΑ; 21

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΚΟΙΝΗ ΠΑΘΟΓΔΝΔΗ? Yao, Rahman. Curr Opin Pharmacol 2009;9:375-83 22

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΚΟΙΝΗ ΠΑΘΟΓΔΝΔΗ: 1. ΓΔΝΔΣΙΚΗ ΠΡΟΓΙΑΘΔΗ? Barnes, Celli. Eur Respir J 2009;33:1165-85 23

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΚΟΙΝΑ ΤΠΟΦΗΦΙΑ ΓΟΝΙΓΙΑ Caramori et al. Int J Bioch Cell Biol 2011;43:1030-44 24

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΚΟΙΝΗ ΠΑΘΟΓΔΝΔΗ: 2. ΔΠΙΓΔΝΔΣΙΚΗ ΣΡΟΠΟΠΟΙΗΗ ΙΣΟΝΧΝ Ή DNA; Sundar et al. Curr Opin Pulm Med 2011;17:279-85 25

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΚΟΙΝΗ ΠΑΘΟΓΔΝΔΗ: 3. ΥΡΟΝΙΑ ΦΛΔΓΜΟΝΗ? Barnes, Celli. Eur Respir J 2009;33:1165-85 26

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΚΟΙΝΗ ΠΑΘΟΓΔΝΔΗ: 3. ΥΡΟΝΙΑ ΦΛΔΓΜΟΝΗ - 1 ΜΔΟΛΑΒΗΣΗ... Young et al. Respir Med 2010;104:758-9 27

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ...Ή ΜΔΣΑΓΡΑΦΙΚΟ ΠΑΡΑΓΟΝΣΑ; Brody, Spira. Proc Am Thorac Soc 2006;3:535-8 28

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΠΤΡΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΓΟΝΣΑ κβ; Stathopoulos et al. PNAS USA. 2007;104:18514-9. Zaynagetdinov et al. Oncogene. 2012;31:3164-76. 29

ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΟΙ ΠΔΡΙΟΣΔΡΟΙ ΘΑΝΑΣΟΙ Δ ΗΠΙΑ ΥΑΠ ΠΡΟΛΗΦΗ; Sin et al. Eur Respir J 2006;28:1245-57 Rodriguez-Roisin et al. Proc Am Thorac Soc 2008;5:842-7 30

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΤΝΓΤΑΜΔΝΗ ΠΡΟΛΗΦΗ ΘΑΝΑΣΧΝ Rossi, Confalonieri. Lancet 2008;372:1473-83 31

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΤΠΟΦΗΦΙΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΓΙΑ ΥΗΜΔΙΟΠΡΟΦΤΛΑΞΗ Caramori et al. Int J Bioch Cell Biol 2011;43:1030-44 32

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΠΡΟΛΗΦΗ: ΤΠΑΡΥΟΝΣΑ ΦΑΡΜΑΚΑ? Parimon et al. Am J Respir Crit Care Med 2007;175:712-9 33

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΠΡΟΛΗΦΗ: ΔΙΠΝΔΟΜΔΝΑ ΚΟΡΣΙΚΟΣΔΡΟΔΙΓΗ? Kiri et al. Respir Med 2009;103:85-90 34

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΠΡΟΛΗΦΗ: ΝΔΔ ΣΡΑΣΗΓΙΚΔ ΥΗΜΔΙΟΠΡΟΦΤΛΑΞΗ? Moghaddam et al. Carcinogenesis 2009;30:1949-56 35

ΥΑΠ & ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΕΤΜΟΝΑ ΠΡΟΛΗΦΗ: ΠΡΟΚΛΙΝΙΚΗ ΜΔΛΔΣΗ ΑΝΔΠΙΘΤΜΗΣΧΝ ΔΝΔΡΓΔΙΧΝ Karabela et al. Neoplasia 2011;13:1143-51. Karabela et al. Carcinogenesis 2012;33:859-67. 36

TS Blackwell I Kalomenidis JA Ausborn K Doris DS Cheng SP Karabela W Han CA Kairi A McLoed S Magkouta VV Polosukhin C Moschos TP Sherrill I Psallidas FE Yull R Zaynagetdinov T Agalioti AD Giannou I Giopanou M Iliopoulou A Marazioti A Moustaki M Spella ZM Prijovic FUNDING 37