ΑΓΟΡΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 1 of 32
4-1 Η Ζήτηση Χρήματος Το χρήμα, το οποίο μπορείτε να χρησιμοποιείτε σε συναλλαγές, δεν αποδίδει τόκο. Υπάρχουν δύο είδη χρήματος: το νόμισμα, κέρματα και χαρτονομίσματα, και οι λογαριασμοί καταθέσεων, οι τραπεζικές καταθέσεις για τις οποίες μπορείτε να εκδώσετε επιταγές. Τα ομόλογα αποδίδουν ένα θετικό επιτόκιο, i, αλλά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε συναλλαγές. Η αναλογία χρήματος και ομολόγων που θέλετε να κατέχεται εξαρτάται κυρίως από δύο μεταβλητές: Το επίπεδο συναλλαγών σας Το επιτόκιο ομολόγων Οι Οργανισμοί [αμοιβαίων κεφαλαίων] χρηματαγοράς συγκεντρώνουν τα κεφάλαια πολλών ανθρώπων. Στη συνέχεια τα κεφάλαια χρησιμοποιούνται για την αγορά ομολόγων συνήθως κρατικών ομολόγων. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 2 of 32
Εννοιολογικές Παγίδες: Χρήμα, Εισόδημα, και Πλούτος Εισόδημα είναι αυτό που κερδίζετε από την εργασία σας συν ό,τι λαμβάνετε σε τόκους και μερίσματα. Είναι μια ροή δηλαδή, εκφράζεται ανά μονάδα χρόνου. Αποταμίευση είναι εκείνο το μετά-φόρων τμήμα του εισοδήματος που δεν ξοδεύεται. Είναι επίσης μια ροή. Οι αποταμιεύσεις χρησιμοποιούνται μερικές φορές ως συνώνυμο του πλούτου (ένας όρος που δεν θα χρησιμοποιηθεί στο βιβλίο αυτό). Ο χρηματοοικονομικός πλούτος σας, ή απλώς πλούτος, είναι η αξία όλων των χρηματοοικονομικών σας στοιχείων μείον όλες τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις σας. Σε αντίθεση με το εισόδημα ή την αποταμίευση, που είναι μεταβλητές ροής, ο χρηματοοικονομικός πλούτος είναι μια μεταβλητή αποθέματος. Επένδυση είναι ένας όρος που οι οικονομολόγοι προορίζουν για την αγορά νέων κεφαλαιουχικών αγαθών, από μηχανήματα και εγκαταστάσεις μέχρι κτίρια γραφείων. Όταν θέλετε να μιλήσετε σχετικά με την αγορά μετοχών ή με άλλα χρηματοοικονομικά στοιχεία, θα πρέπει να τα αναφέρετε ως Copyright 2009 Pearson χρηματοοικονομική Education, Inc. Publishing επένδυση. as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 3 of 32
4-1 Η Ζήτηση Χρήματος Εξαγωγή της Ζήτησης Χρήματος Ας περάσουμε από τη συζήτηση αυτή σε μια εξίσωση που περιγράφει τη ζήτηση του χρήματος. M d $ Y L( i) Διαβάστε την εξίσωση αυτή ως εξής: Η ζήτηση του χρήματος, M d, είναι ίση με το ονομαστικό εισόδημα, $Y, επί μια συνάρτηση του επιτοκίου, i, με τη συνάρτηση να συμβολίζεται L(i ). Η ζήτηση χρήματος: Αυξάνει αναλογικά με το ονομαστικό εισόδημα, ($Y), και Εξαρτάται αρνητικά από το επιτόκιο (L(i) και το αρνητικό πρόσημο κάτω από αυτήν). Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 4 of 32
4-1 Η Ζήτηση του Χρήματος Εξαγωγή της Ζήτησης Χρήματος M d $ YL( i) ( ) Απεικόνιση 4-1 Η Ζήτηση Χρήματος Σε ένα δεδομένο επίπεδο ονομαστικού εισοδήματος, ένα χαμηλότερο επιτόκιο αυξάνει τη ζήτηση χρήματος. Σε ένα δεδομένο επιτόκιο, μια αύξηση του ονομαστικού εισοδήματος μετατοπίζει τη ζήτηση χρήματος προς τα δεξιά. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 5 of 32
Ποιος Κατέχει το Νόμισμα των ΗΠΑ; Σύμφωνα με έρευνες που έγιναν σε νοικοκυριά το 2006, το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό είχε στην κατοχή του $1,600 σε ρευστό [κέρματα και χαρτονομίσματα]. Εάν αυτό το μέγεθος πολλαπλασιαζόταν με τον αριθμό των αμερικανικών νοικοκυριών, το σύνολο θα ήταν περίπου $170 δισεκατομμύρια. Ωστόσο, η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα γνωρίζει ότι το ποσό του νομίσματος σε κυκλοφορία ήταν πολύ μεγαλύτερο, $750 δισεκατομμύρια. Προφανώς, ένα μέρος του χρήματος βρίσκεται στην κατοχή επιχειρήσεων παρά στα νοικοκυριά. Κι ένα άλλο μέρος κατέχεται από εκείνους που εμπλέκονται στην παραοικονομία ή σε παράνομες δραστηριότητες. Παρόλα αυτά, αγνοείται το 66% του συνόλου. Αυτό λοιπόν το υπόλοιπο βρίσκεται στο εξωτερικό και κατέχεται από αλλοδαπούς. Το γεγονός ότι αλλοδαποί κατέχουν ένα τόσο μεγάλο μέρος κυκλοφορούντων χαρτονομισμάτων έχει δύο σημαντικές μακροοικονομικές επιπτώσεις. Πρώτον, ο υπόλοιπος κόσμος, μέσω της επιθυμίας του να κατέχει νόμισμα των ΗΠΑ, προσφέρει στην πραγματικότητα ένα άτοκο δάνειο στις Ηνωμένες Πολιτείες της τάξης των $500 δισεκατομμυρίων. Δεύτερον, παρόλο που θα θεωρούσαμε ότι η ζήτηση χρήματος καθορίζεται από το επιτόκιο και το επίπεδο συναλλαγών στη χώρα, είναι σαφές ότι η ζήτηση δολαρίων ΗΠΑ εξαρτάται κι από άλλους παράγοντες. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 6 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Ζήτηση Χρήματος, Προσφορά Χρήματος, και το Επιτόκιο Ισορροπίας Η ισορροπία στις χρηματοοικονομικές αγορές απαιτεί η προσφορά χρήματος να είναι ίση με τη ζήτηση χρήματος, δηλαδή M s = M d. Στη συνέχεια χρησιμοποιώντας αυτή την εξίσωση, η συνθήκη ισορροπίας είναι: Προσφορά χρήματος = Ζήτηση χρήματος M $ Y L( i) Αυτή η σχέση ισορροπίας ονομάζεται σχέση LM. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 7 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Ζήτηση Χρήματος, Προσφορά Χρήματος, και το Επιτόκιο Ισορροπίας Απεικόνιση 4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου Το επιτόκιο πρέπει να είναι τέτοιο, ώστε η προσφορά χρήματος (που είναι ανεξάρτητη του επιτοκίου) να είναι ίση με τη ζήτηση χρήματος (που εξαρτάται από το επιτόκιο). Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 8 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Ζήτηση Χρήματος, Προσφορά Χρήματος, και Επιτόκιο Ισορροπίας Απεικόνιση 4-3 Οι Επιπτώσεις μιας Αύξησης του Ονομαστικού Εισοδήματος στο Επιτόκιο Μια αύξηση του ονομαστικού εισοδήματος οδηγεί σε μια αύξηση του επιτοκίου. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 9 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Ζήτηση Χρήματος, Προσφορά Χρήματος, και Επιτόκιο Ισορροπίας Απεικόνιση 4-4 Οι Επιπτώσεις μιας Αύξησης της Προσφοράς Χρήματος στο Επιτόκιο Μια αύξηση στην προσφορά χρήματος οδηγεί σε μια μείωση του επιτοκίου. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 10 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Νομισματική Πολιτική και Λειτουργίες Ανοιχτής Αγοράς Λειτουργίες Ανοιχτής Αγοράς Οι λειτουργίες ανοιχτής αγοράς, που λαμβάνουν χώρα στην «ανοικτή αγορά» ομολόγων, είναι η τυπική μέθοδος που χρησιμοποιούν οι κεντρικές τράπεζες για να αλλάξουν την ποσότητα χρήματος στις σύγχρονες οικονομίες. Εάν οι κεντρική τράπεζα αγοράζει ομόλογα, η λειτουργία αυτή ονομάζεται επεκτατική λειτουργία ανοιχτής αγοράς επειδή η κεντρική τράπεζα αυξάνει (επεκτείνει) την προσφορά χρήματος. Εάν η κεντρική τράπεζα πωλεί ομόλογα, η λειτουργία αυτή ονομάζεται περιοριστική λειτουργία ανοιχτής αγοράς επειδή η κεντρική τράπεζα μειώνει (περιορίζει) την προσφορά χρήματος. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 11 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Νομισματική Πολιτική και Λειτουργίες Ανοιχτής Αγοράς Λειτουργίες Ανοιχτής Αγοράς Απεικόνιση 4-5 Ο Ισολογισμός της Κεντρικής Τράπεζας και οι επιπτώσεις μιας επεκτατικής Λειτουργίας Ανοικτής Αγοράς Το ενεργητικό της κεντρικής τράπεζας είναι τα ομόλογα που κατέχει. Το παθητικό είναι το απόθεμα [ποσότητα] χρήματος στην οικονομία. Μια λειτουργία ανοικτής αγοράς, στην οποία η κεντρική τράπεζα αγοράζει ομόλογα και εκδίδει χρήματα, αυξάνει τόσο το ενεργητικό της όσο και το παθητικό της κατά τον ίδιο όγκο. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 12 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Νομισματική Πολιτική και Λειτουργίες Ανοικτής Αγοράς Τιμές Ομολόγων και Αποδόσεις Ομολόγων Η κατανόηση της σχέσης μεταξύ επιτοκίου και τιμών ομολόγων θα αποδειχθεί χρήσιμη τόσο εδώ όσο και στην συνέχεια του βιβλίου: Τα γραμμάτια του Δημοσίου, ή γραμμάτια-δ εκδίδονται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ υποσχόμενα πληρωμή σε ένα έτος ή σε λιγότερο διάστημα. Εάν αγοράσετε σήμερα το ομόλογο και το κρατήσετε για ένα έτος, το ποσοστό απόδοσης (ή τόκος) της κατοχής ενός ομολόγου $100 για ένα έτος είναι ($100 - $P B )/$P B. Με δεδομένο το επιτόκιο, μπορούμε να διαπιστώσουμε την τιμή του ομολόγου χρησιμοποιώντας τον ίδιο τύπο. i $100 $ P $ P B B $ P B $100 1 i Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 13 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Νομισματική Πολιτική και Λειτουργίες Ανοικτής Αγοράς Τιμές Ομολόγων και Αποδόσεις Ομολόγων Ας συνοψίσουμε τι μάθαμε μέχρι τώρα στο κεφάλαιο αυτό: Το επιτόκιο καθορίζεται από την ισότητα στην προσφορά χρήματος και στη ζήτηση χρήματος. Αλλάζοντας την προσφορά χρήματος, η κεντρική τράπεζα μπορεί να επηρεάσει το επιτόκιο. Η κεντρική τράπεζα αλλάζει την προσφορά χρήματος μέσω των λειτουργιών ανοικτής αγοράς, που είναι αγορές ή πωλήσεις ομολόγων για χρήματα. Λειτουργίες ανοικτής αγοράς, στις οποίες η κεντρική τράπεζα αυξάνει την προσφορά χρήματος αγοράζοντας ομόλογα, οδηγούν σε μια αύξηση της τιμής των ομολόγων και σε μια μείωση του επιτοκίου. Λειτουργίες ανοικτής αγοράς, στις οποίες η κεντρική τράπεζα μειώνει την προσφορά χρήματος πωλώντας ομόλογα, οδηγούν σε μια μείωση της τιμής των ομολόγων και σε μια αύξηση του επιτοκίου. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 14 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Επιλογή Ποσότητας Χρήματος ή Επιλογή Επιτοκίου; Μια απόφαση της κεντρικής τράπεζας να μειώσει το επιτόκιο από i σε i ισοδυναμεί με αύξηση της προσφοράς χρήματος. Απεικόνιση 4-4 Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 15 of 32
4-2 Καθορισμός του Επιτοκίου I Χρήμα, Ομόλογα και Άλλα Περιουσιακά Στοιχεία Εξετάσαμε μια οικονομία με μόνο δύο περιουσιακά στοιχεία: χρήμα και ομόλογα. Αυτό είναι εμφανώς μια πολύ απλουστευμένη εκδοχή των σημερινών οικονομικών με την πληθώρα των χρηματοοικονομικών στοιχείων τους και τις πολλές χρηματοοικονομικές αγορές τους. Υπάρχει όμως μια διάσταση προς την οποία πρέπει να επεκταθεί το υπόδειγμά μας. Υποθέσαμε ότι όλα τα χρήματα στην οικονομία συνίστανται σε νομίσματα που προσφέρονται από την κεντρική τράπεζα. Στον πραγματικό κόσμο, το χρήμα δεν περιλαμβάνει μόνο νομίσματα αλλά και λογαριασμούς καταθέσεων κινούμενους με επιταγές. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 16 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Τι Κάνουν οι Τράπεζες Χρηματοοικονομικοί διαμεσολαβητές είναι ιδρύματα που λαμβάνουν κεφάλαια από άτομα και επιχειρήσεις, και τα χρησιμοποιούν για να αγοράσουν ομόλογα ή μετοχές, ή να συνάψουν δάνεια με άλλα άτομα και επιχειρήσεις. Οι τράπεζες λαμβάνουν κεφάλαια από ανθρώπους και επιχειρήσεις που είτε καταθέτουν απευθείας κεφάλαια είτε έχουν στείλει κεφάλαια στους λογαριασμούς όψεώς τους. Το παθητικό των τραπεζών είναι συνεπώς ίσο με την αξία αυτών των λογαριασμών καταθέσεων. Οι τράπεζες διατηρούν ως αποθεματικά κάποια από τα κεφάλαια που λαμβάνουν. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 17 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Τι Κάνουν οι Τράπεζες Οι τράπεζες διατηρούν αποθεματικά για τρεις λόγους: 1. Κάθε μέρα, κάποιοι καταθέτες αποσύρουν μετρητά από τους λογαριασμούς τους, ενώ άλλοι καταθέτουν μετρητά στους λογαριασμούς τους. 2. Με τον ίδιο τρόπο, κάθε μέρα, άνθρωποι με λογαριασμούς στην τράπεζα υπογράφουν επιταγές σε ανθρώπους με λογαριασμούς σε άλλες τράπεζες, και άνθρωποι με λογαριασμούς σε άλλες τράπεζες υπογράφουν επιταγές σε ανθρώπους με λογαριασμούς στην τράπεζα. 3. Οι τράπεζες υπόκεινται στην υποχρέωση διατήρησης ρευστών διαθεσίμων. Το σημερινό ποσοστό υποχρεωτικών καταθέσεων ο λόγος των αποθεματικών της τράπεζας προς τους λογαριασμούς καταθέσεων της τράπεζας είναι περίπου 10% στις Ηνωμένες Πολιτείες σήμερα. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 18 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Τι Κάνουν οι Τράπεζες Τα δάνεια αντιπροσωπεύουν χονδρικά το 70% των μηαποθεματικών περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών. Τα ομόλογα αποτελούν το υπόλοιπο, 30%. Το ενεργητικό της κεντρικής τράπεζας είναι τα ομόλογα που κατέχει. Το παθητικό της κεντρικής τράπεζας είναι τα χρήματα που έχει εκδώσει, τα χρήματα της κεντρικής τράπεζας. Το νέο στοιχείο είναι ότι όλα τα χρήματα της κεντρικής τράπεζας δεν κατέχονται ως νομίσματα από το κοινό. Ένα μέρος αυτών κατέχεται ως αποθεματικά από τις τράπεζες. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 19 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Τι Κάνουν οι Τράπεζες Απεικόνιση 4-6 Επισκόπηση του Ισολογισμού Τραπεζών και του Ισολογισμού της Κεντρικής Τράπεζας Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 20 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Προσφορά και Ζήτηση Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας Ας σκεφθούμε με όρους προσφοράς και ζήτησης χρήματος της κεντρικής τράπεζας. Η ζήτηση χρήματος της κεντρικής τράπεζας είναι ίση με τη ζήτηση νομίσματος από ανθρώπους συν τη ζήτηση αποθεματικών από τράπεζες. Η προσφορά χρήματος βρίσκεται υπό τον άμεσο έλεγχο της κεντρικής τράπεζας. Το επιτόκιο ισορροπίας είναι τέτοιο ώστε η ζήτηση και η προσφορά χρήματος της κεντρικής τράπεζας να είναι ίσες μεταξύ τους. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 21 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Προσφορά και Ζήτηση Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας Απεικόνιση 4-7 Καθοριστικοί Παράγοντες της Προσφοράς και της Ζήτησης Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 22 of 32
Τραπεζικός Πανικός Οι φήμες ότι μια τράπεζα δεν τα πάει καλά και κάποια δάνεια δεν θα αποπληρωθούν, θα οδηγήσουν του ανθρώπους να κλείσουν τους λογαριασμούς τους στην τράπεζα αυτή. Εάν το κάνουν αρκετοί, τότε θα εξαντληθούν τα αποθεματικά της τράπεζας ένας τραπεζικός πανικός. Για να αποφύγει τον τραπεζικό πανικό, η κυβέρνηση των ΗΠΑ παρέχει ομοσπονδιακή ασφάλιση καταθέσεων. Μια εναλλακτική λύση είναι οι αυστηρές τραπεζικές εργασίες, που περιορίζουν τις τράπεζες στη διατήρηση ρευστών και στην αποθήκευση κρατικών ομολόγων, όπως γραμμάτια-δ. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 23 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Προσφορά και Ζήτηση Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας Ζήτηση Χρήματος Όταν οι άνθρωποι μπορούν να κατέχουν τόσο νομίσματα (ρευστό) όσο και λογαριασμούς καταθέσεων, η ζήτηση χρήματος εμπεριέχει δύο αποφάσεις. Πρώτον, οι άνθρωποι πρέπει να αποφασίσουν πόσα χρήματα θα έχουν στην κατοχή τους. Δεύτερον, πρέπει να αποφασίσουν πόσα από τα χρήματα θα τα έχουν σε νομίσματα και πόσα σε λογαριασμούς καταθέσεων. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι η συνολική ζήτηση χρήματος δίδεται από την ίδια εξίσωση όπως και προηγουμένως: M Οι ζητήσεις νομίσματος [ρευστού] και λογαριασμών καταθέσεων δίδονται από τις σχέσεις: d CU d D d $ Y L( i) ( ) d c M ( 1 c) M d Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 24 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Προσφορά και Ζήτηση Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας Η Ζήτηση αποθεματικών Όσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος των λογαριασμών καταθέσεων τόσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος των αποθεματικών που πρέπει να κατέχουν οι τράπεζες, τόσο για λόγους πρόληψης όσο και για λόγους νομιμότητας. Η σχέση μεταξύ αποθεματικών (R) και καταθέσεων (D): R D Η ζήτηση αποθεματικών δίδεται από τη σχέση: R d 1 c M d Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 25 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Προσφορά και Ζήτηση Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας Ζήτηση Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας Η ζήτηση χρήματος της κεντρικής τράπεζας είναι ίση με το άθροισμα της ζήτησης νομίσματος [ρευστού] και της ζήτησης αποθεματικών. H CU R d d d d d Στη θέση CU και R θέτουμε τις εκφράσεις τους από τις εξισώσεις (4.4) και (4.7) και έχουμε: 1 1 H cm c M c c M d d d d d Τέλος, αντί της συνολικής ζήτησης χρήματος, M, θέτουμε την έκφρασή της από την εξίσωση (4.3), κι έχουμε: 1 $ d H c c Y L i Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 26 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Προσφορά και Ζήτηση Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας Καθορισμός του Επιτοκίου Σε κατάσταση ισορροπίας, η προσφορά χρήματος της κεντρικής τράπεζας (H) είναι ίση με τη ζήτηση χρήματος της κεντρικής τράπεζας (H d ): H H d Ή επαναδιατυπώνοντας: d H c 1 c $ Y L i Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 27 of 32
4-3 Καθορισμός του Επιτοκίου II* Προσφορά και Ζήτηση Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας Καθορισμός του Επιτοκίου Απεικόνιση 4-8 Η Ισορροπία στην Αγορά Χρήματος της Κεντρικής Τράπεζας και ο Καθορισμός του Επιτοκίου Το επιτόκιο ισορροπίας είναι τέτοιο που η προσφορά χρήματος της κεντρικής τράπεζας ισούται με τη ζήτηση χρήματος της κεντρικής τράπεζας. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 28 of 32
4-4 Δύο Εναλλακτικοί Τρόποι Εξέτασης της Ισορροπίας* Η Αγορά Αποθεματικών Κεφαλαίων και το Επιτόκιο Αποθεματικών Κεφαλαίων Η συνθήκη ισορροπίας κατά την οποία η προσφορά και η ζήτηση τραπεζικών αποθεματικών είναι ίσες, δίδεται από τη σχέση: d H CU R d Η αγορά αποθεματικών κεφαλαίων είναι μια αγορά για τα τραπεζικά αποθεματικά. Σε κατάσταση ισορροπίας, η ζήτηση (R d ) πρέπει να είναι ίση με την προσφορά (H- CU d ). Το επιτόκιο που καθορίζεται στην αγορά ονομάζεται επιτόκιο αποθεματικών κεφαλαίων. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 29 of 32
4-4 Δύο Εναλλακτικοί Τρόποι Εξέτασης της Ισορροπίας* Προσφορά Χρήματος, Ζήτηση Χρήματος, και Πολλαπλασιαστής Χρήματος 1 $ ( ) [ (1 )] H c c Y L i Προσφορά χρήματος = Ζήτηση Χρήματος Η συνολική προσφορά χρήματος είναι ίση με το χρήμα της κεντρικής τράπεζας επί τον πολλαπλασιαστή χρήματος: 1/ c 1 c Χρήμα υψηλής δυναμικής είναι ο όρος που αντανακλά το γεγονός ότι η συνολική προσφορά χρήματος εξαρτάται εν τέλει από τον όγκο χρήματος της κεντρικής τράπεζας (H), ή την νομισματική βάση. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 30 of 32
4-4 Δύο Εναλλακτικοί Τρόποι Εξέτασης της Ισορροπίας* Προσφορά Χρήματος, Ζήτηση Χρήματος, και Πολλαπλασιαστής Χρήματος Κατανόηση του Πολλαπλασιαστή Χρήματος Μπορούμε να σκεφθούμε την τελική αύξηση στην προσφορά χρήματος ως το αποτέλεσμα διαδοχικών γύρων αγορών ομολόγων ο πρώτος άρχισε από την Κεντρική Τράπεζα στη λειτουργία ανοικτής αγοράς, οι επόμενοι γύροι από τράπεζες. Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 31 of 32
Όροι-Κλειδιά Ομοσπονδιακή Τράπεζα Αποθεματικών (Κεντρική Τράπεζα) εισόδημα ροή αποταμίευση αποταμιεύσεις Χρηματοοικονομικός πλούτος, πλούτος απόθεμα επένδυση Χρηματοοικονομική επένδυση χρήμα Νόμισμα (ρευστό) Λογαριασμοί καταθέσεων (κινούμενοι με επιταγές) ομόλογα Οργανισμοί αμοιβαίων κεφαλαίων Σχέση LM Λειτουργία ανοικτής αγοράς Επεκτατική, και περιοριστική, λειτουργία ανοικτής αγοράς Γραμμάτιο Δημοσίου, (Γραμμάτιο- Δ) Χρηματοοικονομικοί διαμεσολαβητές (τραπεζικά) αποθεματικά Ποσοστό αποθεματικών Τραπεζικός πανικός Ομοσπονδιακή ασφάλιση καταθέσεων Αυστηρές τραπεζικές εργασίες Χρήμα κεντρικής τράπεζας Αγορά αποθεματικών κεφαλαίων Επιτόκιο αποθεματικών κεφαλαίων Πολλαπλασιαστής χρήματος Χρήμα υψηλής δυναμικής Νομισματική βάση Copyright 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Macroeconomics, 5/e Olivier Blanchard 32 of 32