ΓΔΧΠΟΝΗΚΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΑΘΖΝΧΝ



Σχετικά έγγραφα
Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0

Ανάπτυξη Ελληνικής τεχνολογίας μηχανών ηλεκτροπαραγωγής ORC

Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο κόζηος ανά μονάδα παραγωγής. Q Η ζσνάρηηζη μέζοσ κόζηοσς μας δίνει ηο ζηαθερό κόζηος ανά μονάδα παραγωγής

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ

Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Μεηαπηπρηαθή δηαηξηβή: Ξελνύιεο Ν. Μηραήι

Constructors and Destructors in C++

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο:

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

Η ΗΜΑΙΑ ΣΩΝ ΦΤΣΩΝ ΣΗ ΓΙΑΒΡΩΗ ΣΟΤ ΔΓΑΦΟΤ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους

ΑΡΥΔ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΔΩΡΙΑ ΛΤΔΙ ΓΙΑΓΩΝΙΜΑΣΟ ΚΔΦΑΛΑΙΟΤ 2

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

(γ) Να βξεζεί ε ρξνλνεμαξηώκελε πηζαλόηεηα κέηξεζεο ηεο ζεηηθήο ηδηνηηκήο ηνπ ηειεζηή W.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ

ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KARNAUGH

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα.

Image J Plugin particle tracker για παρακολούθηση της κίνησης σωματιδίων

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ

Α Ρ Η Σ Ο Σ Δ Λ Δ Η Ο Π Α Ν Δ Π Η Σ Ζ Μ Η Ο Θ Δ Α Λ Ο Ν Η Κ Ζ

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες.

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

20η Πανελλαδικήσ υνϊντηςησ Χρηςτών ArcGIS ArcInfo ArcView ArcGIS Server. Ληνζάηνπ Παξαζθεπή

ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

Άμεσοι Αλγόριθμοι: Προσπέλαση Λίστας (list access)

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΓΔΩΣΔΥΝΙΚΩΝ ΔΠΙΣΗΜΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΠΔΡΙΒΑΛΟΝΣΟ. Πτυχιακή διατριβή ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΔΝΗ ΑΠΟΡΡΤΠΑΝΗ ΚΑΤΑΔΡΙΩΝ ΠΛΟΙΩΝ

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ )

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H )

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

1. Η απιή αξκνληθή ηαιάλησζε πνπ εθηειεί έλα κηθξό ζώκα κάδαο m = 1 kg έρεη πιάηνο Α = 20 cm θαη

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη

ΚΔΦ. 2.4 ΡΗΕΔ ΠΡΑΓΜΑΣΗΚΩΝ ΑΡΗΘΜΩΝ

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΖ ΓΔΩΣΔΥΝΗΚΩΝ ΔΠΗΣΖΜΩΝ ΚΑΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ. Πηπρηαθή εξγαζία

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΥΔΣΙΚΟΣΗΣΑ Μεηαζρεκαηηζκνί Γαιηιαίνπ. (Κιαζηθή ζεώξεζε) v t. αθνύ ζύκθσλα κε ηα πεηξάκαηα Mickelson-Morley είλαη c =c.

Αντισταθμιστική ανάλυση

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Transcript:

ΓΔΧΠΟΝΗΚΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΑΘΖΝΧΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΣΟΤ ΣΜΖΜΑΣΟ ΑΞΗΟΠΟΗΖΖ ΦΤΗΚΧΝ ΠΟΡΧΝ & ΓΔΧΡΓΗΚΖ ΜΖΥΑΝΗΚΖ (Α.Φ.Π. & Γ.Μ.) ΜΟΝΑΓΑ ΓΠ ΔΡΓΑΣΖΡΗΟΤ ΔΓΑΦΟΛΟΓΗΑ & ΓΔΧΡΓΗΚΖ ΥΖΜΔΗΑ ΣΟΜΔΑ: ΔΦΑΡΜΟΓΔ ΣΖ ΓΔΧΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ ΣΟΤ ΦΤΗΚΟΤ ΠΟΡΟΤ «ΥΧΡΟΥΡΟΝΗΚΔ ΜΔΣΑΒΟΛΔ ΒΛΑΣΖΖ ΚΑΗ ΥΡΖΔΧΝ ΓΖ Δ ΔΠΗΠΔΓΟ ΤΓΡΟΛΟΓΗΚΖ ΛΔΚΑΝΖ ΣΖ ΣΔΥΝΖΣΖ Λ.ΠΛΑΣΖΡΑ ΜΔ ΥΡΖΖ GIS ΚΑΗ ΓΔΓΟΜΔΝΧΝ ΣΖΛΔΠΗΚΟΠΖΖ» ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΖ ΓΗΑΣΡΗΒΖ ΣΖ ΜΑΡΚΟΓΗΑΝΝΖ Β. ΒΑΗΛΗΚΖ Δπιβλέπυν: Γ. Καλύβαρ Δπίκοςπορ Καθηγηηήρ ΑΘΖΝΑ, ΟΚΣΧΒΡΖ 2010

ΓΔΧΠΟΝΗΚΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΑΘΖΝΧΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΣΟΤ ΣΜΖΜΑΣΟ ΑΞΗΟΠΟΗΖΖ ΦΤΗΚΧΝ ΠΟΡΧΝ & ΓΔΧΡΓΗΚΖ ΜΖΥΑΝΗΚΖ (Α.Φ.Π. & Γ.Μ.) ΜΟΝΑΓΑ ΓΠ ΔΡΓΑΣΖΡΗΟΤ ΔΓΑΦΟΛΟΓΗΑ & ΓΔΧΡΓΗΚΖ ΥΖΜΔΗΑ ΣΟΜΔΑ: ΔΦΑΡΜΟΓΔ ΣΖ ΓΔΧΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ ΣΟΤ ΦΤΗΚΟΤ ΠΟΡΟΤ «ΥΧΡΟΥΡΟΝΗΚΔ ΜΔΣΑΒΟΛΔ ΒΛΑΣΖΖ ΚΑΗ ΥΡΖΔΧΝ ΓΖ Δ ΔΠΗΠΔΓΟ ΤΓΡΟΛΟΓΗΚΖ ΛΔΚΑΝΖ ΣΖ ΣΔΥΝΖΣΖ Λ.ΠΛΑΣΖΡΑ ΜΔ ΥΡΖΖ GIS ΚΑΗ ΓΔΓΟΜΔΝΧΝ ΣΖΛΔΠΗΚΟΠΖΖ» ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΖ ΓΗΑΣΡΗΒΖ ΣΖ ΜΑΡΚΟΓΗΑΝΝΖ Β. ΒΑΗΛΗΚΖ Δπηβιέπσλ: Γ. Καιχβαο Δπίθνπξνο Καζεγεηήο ΑΘΖΝΑ, ΟΚΣΧΒΡΖ 2010 2

ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΣΗΣΛΟ: «ΥΧΡΟΥΡΟΝΗΚΔ ΜΔΣΑΒΟΛΔ ΒΛΑΣΖΖ ΚΑΗ ΥΡΖΔΧΝ ΓΖ Δ ΔΠΗΠΔΓΟ ΤΓΡΟΛΟΓΗΚΖ ΛΔΚΑΝΖ ΣΖ ΣΔΥΝΖΣΖ Λ.ΠΛΑΣΖΡΑ ΜΔ ΥΡΖΖ GIS ΚΑΗ ΓΔΓΟΜΔΝΧΝ ΣΖΛΔΠΗΚΟΠΖΖ» ΣΖ ΜΑΡΚΟΓΗΑΝΝΖ Β. ΒΑΗΛΗΚΖ ΣΡΗΜΔΛΖ ΤΜΒΟΤΛΔΤΣΗΚΖ ΚΑΗ ΔΞΔΣΑΣΗΚΖ ΔΠΗΣΡΟΠΖ: Δπίθνπξνο Καζεγεηήο, Καιχβαο Γηνλχζηνο, Δπηβιέπσλ Καζεγήηξηα, Κφιιηα-Κνπζνπξή Βαζηιηθή Καζεγεηήο, Βάικεο πχξνο 3

ΠΔΡΗΛΖΦΖ θνπφο ηεο ζπγθεθξηκέλεο δηαηξηβήο είλαη αξρηθά ε αλίρλεπζε ησλ αιιαγψλ ηεο θπζηθήο βιάζηεζεο, ησλ ρξήζεσλ γεο θαη ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Ν. Πιαζηήξα θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο 1984 έσο θαη 2009. Γεπηεξεπφλησο, εμεηάδεηαη ε εθαξκνγή θαη ε ζχγθξηζε δχν εηδψλ παιηλδξφκεζεο, ηεο απιήο γξακκηθήο θαη ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο, έηζη ψζηε λα δηαπηζησζεί ν βαζκφο επηξξνήο πνηθίιισλ πεξηβαιινληηθψλ παξαγφλησλ (βξνρή, ζεξκνθξαζία, πςφκεηξν, θηι) ζηελ βιάζηεζε (κέζσ ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI). Σα ζεκαληηθφηεξα εξγαιεία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ είλαη ε δνξπθνξηθή Σειεπηζθφπεζε θαη ηα Γεσγξαθηθά πζηήκαηα Πιεξνθνξηψλ (ΓΠ). Ζ θαηαγξαθή ησλ αιιαγψλ ηεο βιάζηεζεο, ησλ ρξήζεσλ θαη ηεο θάιπςεο γεο νινθιεξψζεθε κε ηελ παξάιιειε ζπλεηζθνξά κηαο πιεζψξαο δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ θαη ηνπ πξνγξάκκαηνο εδαθηθήο θάιπςεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, Corine 2000 (CORINE Land Cover project). Με ηελ πάξνδν ησλ εηψλ θαη ηελ επίδξαζε πνιιψλ παξαγφλησλ αλακελφκελε είλαη θαη ε εκθάληζε ζεκαληηθψλ αιιαγψλ. Οη κεγαιχηεξεο αιιαγέο πνπ ζεκεηψζεθαλ αθνξνχλ ηε κείσζε ησλ θσλνθφξσλ θαη κεηαβαηηθψλ δαζψλ (- 3.02%) θαη ηελ αχμεζε ησλ ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ θαηά 2.41%. Οη ράξηεο βιάζηεζεο έδεημαλ φηη κεγαιχηεξνο βαζκφο θπηνθάιπςεο επηθξαηεί ζηελ εκηνξεηλή δψλε φπνπ εληνπίδνληαη θσλνθφξα, κεηαβαηηθά θαη πιαηχθπιια δάζε θαη νη αλζξσπνγελείο δξαζηεξηφηεηεο είλαη ζρεηηθά πεξηνξηζκέλεο, ελψ φπνπ ππάξρνπλ νηθηζκνί, άγνλεο εθηάζεηο θαη θαιιηέξγεηεο ν δείθηεο θπηνθάιπςεο ήηαλ αηζζεηά κηθξφηεξνο. ηελ απιή γξακκηθή παιηλδξφκεζε ε αλεμάξηεηε παξάκεηξνο πνπ επέδεημε ηε κεγαιχηεξε ζπζρέηηζε κε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI αιιά θαη κε ηνπο δείθηεο NDVI ησλ ρξήζεσλ γεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε βιάζηεζε, είλαη ε ζεξκνθξαζία. ηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε, αλεμάξηεηε κεηαβιεηή πνπ επέδεημε ηε κεγαιχηεξε ζπζρέηηζε κε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI είλαη ην πςφκεηξν κε ηε κέγηζηε ηηκή ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ λα ηζνχηαη κε 0.84 (local R 2 =0.84) θαη ε βξνρφπησζε κε κέγηζην ηνπηθφ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ ίζν κε 0.72. Ζ δηαθνξά ησλ απνηειεζκάησλ ησλ δχν εηδψλ παιηλδξφκεζεο φζνλ αθνξά ηε ζπζρέηηζε κεηαμχ ηνπ NDVI θαη ηεο βξνρφπησζεο έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη ε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε επηηξέπεη ηελ 4

εθηίκεζε ηνπηθψλ παξά νιηθψλ παξακέηξσλ (Fotheringham and Brunsdon, 1999), θαη ειέγρεη ηελ χπαξμε ρσξηθήο αζηάζεηαο ζηε ζρέζε πνπ πξνθχπηεη αλάκεζα ζηελ εμαξηεκέλε θαη θάζε αλεμάξηεηε κεηαβιεηή επηηξέπνληαο ζηηο παξακέηξνπο ησλ αλεμάξηεησλ κεηαβιεηψλ λα κεηαβάιινληαη ζην ρψξν (Καινγήξνπ, 2009; De Smith et al., 2007). Λέξειρ-κλειδιά: Γνξπθνξηθή Σειεπηζθφπεζε, ΓΠ, Καλνληθνπνηεκέλνο Γείθηεο Βιάζηεζεο (NDVI), Απιή παιηλδξφκεζε, Γεσγξαθηθά ηαζκηζκέλε Παιηλδξφκεζε, ηερλεηή ιίκλε Πιαζηήξα, ρξήζεηο γεο. 5

ABSTRACT Initial goal of this dissertation is land uses and vegetation detection of artificial Platira lake s subcatchment from 1984 to 2009. Furthermore, two regression types, simple linear and Geographically Weighted regression, were implemented so that effect of environmental parameters such as precipitation, temperature, elevation etc. on local vegetation (NDVI values) to be determined. Most significant tools that have been used are Remote Sensing and Geographical Information Systems. Land uses and vegetation detection has been implemented through satellite imagery and the European land uses Corine program 2000. The most considerable changes that have been observed from 1984 to 2009, are coniferous-transitional forest decrease (-3.02%) and natural grassland and shrubs increase (2.41%). Vegetations maps indicated that higher NDVI values dominates in regions where there are coniferous-transitional and broad-leaved woodland and human activities are restricted.conversely, lower NDVI values are located in places of urban, bare rocks and agricultural land. In simple linear regression, the independent variable that demonstrated the highest correlation with NDVI and land uses NDVI is temperature. Conversely, precipitation, evapotraspiration, temporal evapotraspiration and land uses percentages demonstrated weak correlation with afore mentioned dependent variables. As far as Geographically Weighted Regression is concerned, independent variables which presented the highest correlation with NDVI are elevation with maximum local coefficient of determination 0.84 and precipitation with R 2 =0.72. The difference between these two regressions types results exists because GWR expands traditional regression by allowing the assessment of local and not global parameters (Fotheringham and Brunsdon, 1999). This regression type controls the existence of spatial nonstationarity in the relationship between independent and dependent variable, enabling spatial change of independent variables parameters (Κalogirou, 2009, De Smith et al., 2007). Keywords: Satellite Remote Sensing, GIS, Normalized Difference Vegetation Index (NDVI), Linear Regression, Geographically Weighted Regression, artificial Plastira lake, land uses. 6

ΠΡΟΛΟΓΟ Ζ παξνχζα κεηαπηπρηαθή δηαηξηβή εθπνλήζεθε ζε ζπλεξγαζία ηνπ Γεσπνληθνχ Παλεπηζηεκίνπ Αζελψλ κε ην Ηλζηηηνχην Δζσηεξηθψλ Τδάησλ (ΗΔΤ) ηνπ Διιεληθνχ Κέληξνπ Θαιάζζησλ Δξεπλψλ (ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ.) ζηα πιαίζηα ηνπ Μεηαπηπρηαθνχ Πξνγξάκκαηνο «Δθαξκνγέο ηεο Γεσπιεξνθνξηθήο ζηνπο Φπζηθνχο Πφξνπο» ηνπ ηκήκαηνο Αμηνπνίεζεο Φπζηθψλ Πφξσλ θαη Γεσξγηθήο Μεραληθήο. Σα δεδνκέλα απνθηήζεθαλ θαη παξαρσξήζεθαλ απφ ην Ηλζηηηνχην Δζσηεξηθψλ Τδάησλ θαη ζπγθεθξηκέλα απφ ην πξφγξακκα κε ηίηιν «Πεξηβαιινληηθή Παξαθνινχζεζε ηνπ Σακηεπηήξα Ν.Πιαζηήξα» γηα ηηο αλάγθεο ηεο κεηαπηπρηαθήο δηαηξηβήο. Αληηθείκελν ηεο κειέηεο απνηέιεζε ν ζπλδπαζκφο ηεο Σειεπηζθφπεζεο κε ηα Γεσγξαθηθά πζηήκαηα Πιεξνθνξηψλ κε ζηφρν ηελ εθηίκεζε ηεο βιάζηεζεο, ησλ ρξήζεσλ γεο, ησλ δηαρξνληθψλ κεηαβνιψλ ηνπο θαη ηεο επίδξαζεο ησλ πεξηβαιινληηθψλ παξαγφλησλ ζε απηέο ηηο κεηαβνιέο, ζε επίπεδν πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. ε απηφ ην ζεκείν ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ζεξκά ηνλ Καζεγεηή κνπ θ. Καιχβα Γηνλχζην γηα ηελ θαζνδήγεζε θαη ηηο σθέιηκεο ζπκβνπιέο ηνπ θαηά ηε δηάξθεηα εθπφλεζεο ηεο ζπγθεθξηκέλεο εξγαζίαο. Δπίζεο ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνλ θ. Γεκεηξίνπ Ζιία, εξεπλεηή ηνπ Ηλζηηηνχηνπ Δζσηεξηθψλ Τδάησλ ηνπ ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ γηα ηελ παξαρψξεζε ησλ δεδνκέλσλ θαη γηα ην ρξφλν πνπ αθηέξσζε γηα ηελ παξνχζα κειέηε. Αθφκα επραξηζηψ ηελ θα. Κφιιηα-Κνπζνπξή Βαζηιηθή θαη ηνλ θ. Βάικε πχξν, Καζεγεηέο ηνπ ΓΠΑ, γηα ην ρξφλν πνπ αθηέξσζαλ ζηε δηφξζσζε θαη βαζκνιφγεζε ηεο εξγαζίαο κνπ. Σέινο, έλα κεγάιν επραξηζηψ ζηελ νηθνγέλεηα θαη ζηνπο θίινπο κνπ γηα ηε ζηήξημε θαη ηελ θαηαλφεζε πνπ επέδεημαλ θαηά ηε δηάξθεηα ησλ ζπνπδψλ κνπ. Μαξθνγηάλλε Βαζηιηθή 7

ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ 1. ΔΗΑΓΧΓΖ... 10 1.1 Υξήζε ησλ κεζφδσλ ηειεπηζθφπεζεο γηα ηελ απνηχπσζε κεηαβνιψλ ζηε βιάζηεζε θαη ζηηο ρξήζεηο γεο... 13 1.2 Δπίδξαζε ησλ πεξηβαιινληηθψλ παξαγφλησλ ζηηο κεηαβνιέο ηεο βιάζηεζεο θαη ησλ ρξήζεσλ γεο.... 17 1.3. ΣΟΥΟ ΔΡΓΑΗΑ... 22 2. ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΣΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΜΔΛΔΣΖ... 23 2.1 Σνπνγξαθία ηεο πεξηνρήο κειέηεο... 24 2.2 Γεσινγία ηεο πεξηνρήο κειέηεο... 27 3. ΓΔΓΟΜΔΝΑ-ΛΟΓΗΜΗΚΑ ΠΑΚΔΣΑ... 30 3.1 Πεγέο Γεδνκέλσλ... 30 Πίλαθαο 6: Σερληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ δνξπθφξνπ SPOT-5... 32 3.2 Λνγηζκηθά... 33 3.3 Πξνβνιηθφ χζηεκα... 34 Πίλαθαο 8: Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Διιεληθνχ Γεσδαηηηθνχ πζηήκαηνο Αλαθνξάο (ΔΓΑ 87).... 35 3.4 Γηάγξακκα Ρνήο... 36 4. ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΗΑ... 37 4.1 Απνηχπσζε ρξήζεσλ γεο κε κεζφδνπο Σειεπηζθφπεζεο... 37 4.1.1 Αιγφξηζκνη ηαμηλφκεζεο ρξήζεσλ γεο δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ... 38 4.1.2 Μεηαβνιή ρξήζεσλ γεο... 41 4.2 Καλνληθνπνηεκέλνο Γείθηεο Βιάζηεζεο (NDVI) (Normalized Difference Vegetation Index)... 42 4.2.1 Δθηίκεζε Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI) απφ δνξπθνξηθέο εηθφλεο... 43 4.2.2 Τπνινγηζκφο κεηαβνιήο Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI).. 46 4.3 ΑΝΑΛΤΖ ΠΑΛΗΝΓΡΟΜΖΖ... 47 4.3.1 Μέζνδνο ειαρίζησλ ηεηξαγψλσλ... 48 4.3.2 πζρέηηζε (αλάιπζε παιηλδξφκεζεο) ηνπ Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI) κε ρξήζεηο γεο θαη πεξηβαιινληηθέο παξακέηξνπο... 50 4.4 Γεσγξαθηθά ηαζκηζκέλε Παιηλδξφκεζε (Geographically Weighted Regression)... 52 4.4.1 Τπνινγηζκφο δεηθηψλ... 53 4.5 Γεσγξαθηθά ηαζκηζκέλε Παιηλδξφκεζε (Geographically Weighted Regression) ηνπ Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI) κε πεξηβαιινληηθέο παξακέηξνπο... 54 5. ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ... 57 5.1 Απνηχπσζε ρξήζεσλ γεο ηεο ππφ κειέηε πεξηνρήο κέζσ αιγνξίζκσλ ηαμηλφκεζεο ρξήζεσλ γεο δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ θαη νη δηαρξνληθέο κεηαβνιέο ηνπο... 57 5.2 Δθηίκεζε Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI) απφ δνξπθνξηθέο εηθφλεο.... 69 5.2.1 Τπνινγηζκφο κεηαβνιήο Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI).. 73 5.3 πζρέηηζε ηνπ Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI) κε ρξήζεηο γεο θαη πεξηβαιινληηθέο παξακέηξνπο... 75 5.4 Γεσγξαθηθά ηαζκηζκέλε Παιηλδξφκεζε (Geographically Weighted Regression) ηνπ Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI) κε πεξηβαιινληηθέο παξακέηξνπο.... 91 8

5.4.1 Δθαξκνγή γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο ζε πεξηβαιινληηθέο παξακέηξνπο κε ζθνπφ ηελ εμαθξίβσζε ηνπ βαζκνχ ζπζρέηηζήο ηνπο κε ην κέζν NDVI, αλάινγα κε ηηο ρξήζεηο γεο... 100 6. ΤΕΖΣΖΖ-ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ... 105 7. ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ... 109 7.1 ΥΑΡΣΔ ΒΛΑΣΖΖ... 110 7. 2 ΥΑΡΣΔ ΥΡΖΔΧΝ ΓΖ... 117 7.3 ΓΗΑΓΡΑΜΜΑΣΑ ΓΗΑΠΟΡΑ... 125 7.4 ΠΗΝΑΚΔ ΓΔΧΓΡΑΦΗΚΑ ΣΑΘΜΗΜΔΝΖ ΠΑΛΗΝΓΡΟΜΖΖ... 141 8. ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ... 146 9

1. ΔΙΑΓΩΓΗ Σειεπηζθφπεζε (Remote Sensing) είλαη ε επηζηήκε θαη ε ηερλνινγία πνπ αζρνιείηαη κε ηε ζπιινγή πιεξνθνξίαο ζρεηηθά κε έλα αληηθείκελν, κηα πεξηνρή, κηα εκθάληζε ή έλα θαηλφκελν, κέζσ ηεο θαηάιιειεο αλάιπζεο δεδνκέλσλ, ηα νπνία πξνέξρνληαη απφ έλα ζχζηεκα πνπ δελ βξίζθεηαη ζε επαθή κε ην ζπγθεθξηκέλν αληηθείκελν, πεξηνρή, εκθάληζε ή θαηλφκελν πάλσ ζηελ επηθάλεηα ηεο γεο. Ζ παξαηήξεζε θαη παξαθνινχζεζε ηεο γεο απφ ην δηάζηεκα απνηειεί ηα ηειεπηαία ρξφληα ζεκαληηθφ εξγαιείν γηα ηε κειέηε ηνπ πεξηβάιινληνο, θαη ζπγθεθξηκέλα ε δνξπθνξηθή ηειεπηζθφπεζε ρξεζηκνπνηείηαη κε κεγάιε επηηπρία γηα ηελ ραξηνγξάθεζε θαη θαηαγξαθή ησλ αιιαγψλ βιάζηεζεο θαη θάιπςεο γεο. Δπηπξφζζεηα, απνηειεί έλα πνιχ ζεκαληηθφ κέζν παξαθνινχζεζεο ηεο θπηνθάιπςεο θαη θαηεγνξηνπνίεζεο απηήο φηαλ πξφθεηηαη γηα πεξηνρέο κεγάιεο θιίκαθαο (Rouhggarden et al., 1991; Treitz and Howarth, 1999; Chen and Tian, 2007). Ζ αμηνπνίεζε ηειεπηζθνπηθψλ απεηθνλίζεσλ γηα ηε κειέηε ηεο γεο άξρηζε ηε δεθαεηία ηνπ 1960, φηαλ νη ηερληθέο δπλαηφηεηεο ησλ δνξπθφξσλ πνπ βξίζθνληαλ ζε ηξνρηά γχξσ απφ ηε γε, αθνινχζεζαλ ηε ξαγδαία αλάπηπμε ησλ δπλαηνηήησλ ησλ Ζ/Τ γηα ηε δηαρείξηζε κεγάινπ φγθνπ δεδνκέλσλ. Πιενλέθηεκα ηεο Σειεπηζθφπεζεο απνηειεί ην γεγνλφο ηεο ζπιινγήο δεδνκέλσλ κε κεγάιε ζπρλφηεηα αιιά θαη αθξίβεηα, παξέρνληαο πιεξνθνξίεο ηφζν γηα ηα θαζκαηηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ ζηνηρείσλ θάιπςεο/ρξήζεο γεο, αιιά θαη γηα ην ρψξν, ην ζρήκα θαη ην κέγεζφο ηνπο. ηελ παξνχζα κειέηε ε ρξήζε δνξπθνξηθψλ δεδνκέλσλ απνηειεί ην θχξην εξγαιείν γηα ηελ εθηίκεζε ησλ αιιαγψλ ρξήζεσλ γεο θαη βιάζηεζεο ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Ν. Πιαζηήξα. Σα Γεσγξαθηθά πζηήκαηα Πιεξνθνξηψλ (ΓΠ GIS) είλαη ην δεχηεξν βαζηθφ εξγαιείν επεμεξγαζίαο θαη αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ πνπ αθνξνχλ ηε βιάζηεζε, ηηο ρξήζεηο θαη ηελ θάιπςε γεο, πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ζηελ παξνχζα κειέηε. Ο ζπλδπαζκφο ησλ ΓΠ θαη Σειεπηζθφπεζεο παξέρεη πνιχηηκεο πιεξνθνξίεο γηα ηε θχζε ησλ αιιαγψλ ησλ ρξήζεσλ γεο θαη ηεο θπηνθάιπςεο, ηδηαίηεξα γηα ηελ έθηαζε θαη ηε ρσξηθή θαηαλνκή ησλ δηάθνξσλ θιάζεσλ (Yuan & Zhang 2008). Σα Γεσγξαθηθά πζηήκαηα Πιεξνθνξηψλ (ΓΠ) απνηεινχλ έλα ζεκαληηθφ εξγαιείν γηα ηελ αλάιπζε ρσξηθψλ δεδνκέλσλ (Burrough, 1991). Σα ζπζηήκαηα απηά ζπλδπάδνπλ ρσξηθή πιεξνθνξία, 10

καδί κε πεξηγξαθηθέο δηαζηάζεηο, ελψ ε δηάζηαζε ηνπ ρξφλνπ ππεηζέξρεηαη ζαλ κηα επηπιένλ δηάζηαζε (Despotakis et al., 1991). Δπνκέλσο, ζεσξείηαη ζαλ ηε ςεθηαθή ηερλνινγία αηρκήο γηα ζρεδφλ θάζε ηχπν κειέηεο. Δηδηθά, γηα πεξηθεξεηαθέο κειέηεο κηθξψλ θαη κεζαίσλ θιηκάθσλ, είλαη ην θαιχηεξν εξγαιείν γηα αλαπηπμηαθέο πξνηάζεηο, ζηήξημε απνθάζεσλ θαη εθαξκνγή πνιηηηθήο (Falloux et al., 1991). Ζ κειέηε εζηηάδεηαη ζηελ αλάπηπμε κηαο κεζνδνινγίαο πνπ παξέρεη ηε δπλαηφηεηα θαηαγξαθήο ηεο βιάζηεζεο, ησλ δηαρξνληθψλ αιιαγψλ ηεο θαζψο θαη ησλ αιιαγψλ ρξήζεσλ γεο, κε θεληξηθφ ζηφρν ηελ θαηαλφεζε θαη αλάιπζε ησλ αλζξσπνγελψλ θαη πεξηβαιινληηθψλ παξακέηξσλ πνπ επεξεάδνπλ ηηο ελ ιφγσ αιιαγέο. ηε ζπγθεθξηκέλε κεηαπηπρηαθή δηαηξηβή αξρηθά πξαγκαηνπνηείηαη θαηαγξαθή ηεο βιάζηεζεο θαη ησλ δηαθνξεηηθψλ εηδψλ ηεο, κέζσ ηνπ ππνινγηζκνχ ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI (Normalized Difference Vegetation Index). Δθηεηακέλεο κειέηεο έρνπλ εξεπλήζεη ηηο κεηαβνιέο ρξήζεσλ θαη θάιπςεο γεο κε δηάθνξεο κεζφδνπο ζηηο νπνίεο εκπεξηέρνληαη θαη ρξνλνζεηξέο δεηθηψλ βιάζηεζεο θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI (Sheng et al. 1995, Geerken et al. 2005). Ο NDVI πξνηηκάηαη γηα ηελ νιηθή θπηηθή παξαθνινχζεζε δηφηη αληηζηαζκίδεη κεξηθά ηηο αιιαγέο ησλ ζπλζεθψλ θσηηζκνχ, ηελ θιίζε ηνπ εδάθνπο θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ζέζεο (Σζίξνο Δ., 2006). Ζ ζπνπδαηφηεηα ηνπ NDVI αλάγεηαη ζην γεγνλφο φηη είλαη ελδεηθηηθφο ηνπ βαζκνχ ηεο θσηνζπλζεηηθήο δξαζηεξηφηεηαο ηεο ππφ παξαθνινχζεζε βιάζηεζεο (FEWS Bulletin, 1996), ελψ πην εθηεηακέλα ζηνηρεία γηα ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ, ηε ιεηηνπξγία ηνπ θαη ηε ρξεζηκφηεηα ηνπ αλαθέξνληαη ζην αληίζηνηρν θεθάιαην ηεο κεζνδνινγίαο (θεθ 4.2). Ο ππνινγηζκφο NDVI αθνξά ηε βιάζηεζε 9 ζπγθεθξηκέλσλ ρξνλνινγηψλ απφ ην 1984 έσο θαη ην 2009, γηα ηηο νπνίεο παξήρζεζαλ ράξηεο βιάζηεζεο, θαζψο θαη ηελ πνζνζηηαία κεηαβνιή ηεο βιάζηεζεο θαηά ηε δηάξθεηα απηψλ ησλ εηψλ. ηε ζπλέρεηα πξαγκαηνπνηήζεθε θαηεγνξηνπνίεζε ησλ ρξήζεσλ γεο ζηηο ίδηεο 9 ηειεπηζθνπηθέο απεηθνλίζεηο κε ζπγθεθξηκέλε κεζνδνινγία ηαμηλφκεζεο, κε απνηέιεζκα ηελ παξαγσγή 9 ζεκαηηθψλ ραξηψλ ρξήζεσλ γεο κέζσ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ. ηελ πνξεία αθνινχζεζε ε εθαξκνγή θαη ζχγθξηζε δχν εηδψλ παιηλδξφκεζεο, απηψλ ηεο ππεξηνπηθήο (απιή γξακκηθή παιηλδξφκεζε) θαη ηεο ηνπηθήο ή Γεσγξαθηθά ηαζκηζκέλεο Παιηλδξφκεζεο (Geographically Weighted Regression). Απηή ε εθαξκνγή ησλ δχν εηδψλ παιηλδξφκεζεο είρε σο ζηφρν ηελ εμαθξίβσζε ηνπ βαζκνχ εμάξηεζεο ηεο βιάζηεζεο (κέζσ ηνπ δείθηε βιάζηεζεο 11

NDVI) απφ δεδνκέλνπο πεξηβαιινληηθνχο παξάγνληεο φπσο π.ρ. βξνρφπησζε, ζεξκνθξαζία, εμαηκηζνδηαπλνή. Παξά ην γεγνλφο ηεο χπαξμεο πνηθίισλ εθαξκνγψλ απιήο γξακκηθήο παιηλδξφκεζεο (Curran & Hay, 1986), ε κέζνδνο ησλ ειαρίζησλ ηεηξαγψλσλ παξνπζηάδεη βαζηθνχο πεξηνξηζκνχο γηα ηελ εθαξκνγή ηεο ζε ρσξηθά δεδνκέλα, π.ρ. ε παξάιεηςε ηεο ηνπηθήο πιεξνθνξίαο κηαο δεδνκέλεο παξακέηξνπ. Γελ είλαη επνκέλσο πάληα ε πην θαηάιιειε θαη ζα πξέπεη λα αμηνινγνχληαη θαη άιιεο ελαιιαθηηθέο (Cohen et al., 2003; Curran & Hay, 1986). Απηφο είλαη θαη έλαο απφ ηνπο ιφγνπο πνπ ζηε ζπγθεθξηκέλε εξγαζία εθαξκφζηεθε ε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε (Geographically Weighted Regression), ε νπνία δελ εμάγεη κφλν κία απιή εμίζσζε παιηλδξφκεζεο πνπ ζπλνςίδεη ηηο ζρέζεηο εμάξηεζεο κεηαμχ ησλ εμαξηεκέλσλ θαη αλεμάξηεησλ κεηαβιεηψλ. Αληίζεηα ε παιηλδξφκεζε ηνπηθήο θιίκαθαο, παξάγεη ρσξηθά δεδνκέλα ηα νπνία εθθξάδνπλ ηε ρσξηθή δηαθχκαλζε ησλ ζρέζεσλ κεηαμχ ησλ ππφ εμέηαζε κεηαβιεηψλ. Δπίζεο νη ράξηεο πνπ παξάγνληαη απφ απηά ηα δεδνκέλα παίδνπλ έλα πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ εμεξεχλεζε θαη εξκελεία ηεο ρσξηθήο αζηάζεηαο πνπ είλαη πηζαλφ λα εληνπηζηεί ζηελ ππφ κειέηε πεξηνρή (Erdogan, S., 2009). Δθφζνλ ηα ΓΠ πεξηιακβάλνπλ αξθεηέο κεζφδνπο αλάιπζεο θαη επεμεξγαζίαο ρσξηθψλ δεδνκέλσλ ε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε απνδεηθλχεηαη σο κία πνιχηηκε ηερληθή θαηάιιειε λα ελζσκαησζεί κε ηα ππφινηπα εξγαιεία ρσξηθήο αλάιπζεο ζηηο ζεκεξηλέο εθδφζεηο ησλ εκπνξηθψλ ινγηζκηθψλ GIS.. Απφ ηε ζχγθξηζε ησλ δχν εηδψλ παιηλδξφκεζεο, εμάγνληαη ζπκπεξάζκαηα γηα ηηο δπλαηφηεηεο ηεο θάζε κεζφδνπ, ηελ αθξίβεηα, ηελ ιεηηνπξγηθφηεηα, ηαρχηεηα θαη γεληθά ζπκπεξάζκαηα γηα ηα ππέξ θαη ηα θαηά θάζε κεζφδνπ. πκπεξάζκαηα επίζεο εμάγνληαη γηα ηηο δηαρξνληθέο κεηαβνιέο ησλ ρξήζεσλ γεο θαη πην ζπγθεθξηκέλα γηα απηέο ηεο βιάζηεζεο ζηελ ππφ κειέηε πεξηνρή θαη αλαιχνληαη νη αηηίεο πνπ πξνθάιεζαλ απηέο ηηο αιιαγέο, είηε είλαη θπζηθέο είηε αλζξσπνγελείο. 12

1.1 Υπήζη ηυν μεθόδυν ηηλεπιζκόπηζηρ για ηην αποηύπυζη μεηαβολών ζηη βλάζηηζη και ζηιρ σπήζειρ γηρ Σα θπζηθά νηθνζπζηήκαηα απνηεινχλ έλα θπζηθφ αλαλεψζηκν πφξν κεγάιεο αμίαο φζνλ αθνξά ηνλ πεξηβαιινληηθφ, θνηλσληθφ θαη νηθνλνκηθφ ηνκέα. Ο ζπλδπαζκφο ηεο πεξηβαιινληηθήο επαηζζεζίαο θαη ησλ απμαλφκελσλ αλαγθψλ ηνπ αλζξψπνπ θαζηζηνχλ επηηαθηηθή αλάγθε ηελ πηνζέηεζε κηαο πην επηζηεκνληθά νινθιεξσκέλεο πνιηηηθήο γηα ηελ πξνζηαζία, θαη δηαηήξεζε απηψλ ησλ νηθνζπζηεκάησλ. Γηα λα γίλεη φκσο απηφ εθηθηφ είλαη απαξαίηεηνο ν νξζνινγηθφο ζρεδηαζκφο θαη ε αλάπηπμε ζηξαηεγηθψλ δηαρείξηζεο, νη νπνίεο ζα ιακβάλνπλ ππφςε ηηο πνιηηηθέο, νηθνλνκηθέο, θνηλσληθέο, βηνηηθέο, αβηνηηθέο θαη πεξηβαιινληηθέο επηδξάζεηο θαη πεξηνξηζκνχο. Αθνχ ινηπφλ επηηεπρζνχλ ηα πξναλαθεξζέληα, είλαη αξρηθά απαξαίηεηε ε νινθιεξσκέλε γλψζε θαη θαηαλφεζε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ θαη ηδηνηήησλ ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ θαη ζηε ζπλέρεηα ε γλψζε φισλ ησλ ζηαδίσλ ηεο ζπιινγήο, αλάιπζεο θαη ζχγθξηζεο δηαρξνληθψλ δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηψλ. Καη' απηφλ ηνλ ηξφπν θαζίζηαηαη δπλαηή ε κειέηε ησλ πεξηβαιινληηθψλ αιιαγψλ, ησλ αλζξσπνγελψλ πηέζεσλ θ.ι.π. Mε δεδνκέλα ηελ πνηθηινκνξθία ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ θαη ην κέγεζνο, ηηο ζχλζεηεο πεξηβαιινληηθέο θαη νηθνινγηθέο, επεκβάζεηο ηνπ αλζξψπνπ, ηνλ κεγάιν φγθν ησλ πιεξνθνξηψλ θ.ιπ., ε αλάπηπμε νινθιεξσκέλσλ ζπζηεκάησλ παξαθνινχζεζεο θαη δηαρείξηζεο ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ, κπνξεί λα πξνζθέξεη έλα κεραληζκφ επίιπζεο πξνβιεκάησλ. ήκεξα, ε πην επηηπρεκέλε αλάπηπμε ελφο νινθιεξσκέλνπ ζπζηήκαηνο παξαθνινχζεζεο θαη δηαρείξηζεο ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ είλαη απνηέιεζκα ηνπ ζπλδπαζκνχ ρξήζεο ηεο Σειεπηζθφπηζεο θαη ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ. Γηα λα είλαη δπλαηή επηρεηξεζηαθά ε ρξήζε ελφο ηέηνηνπ ζπζηήκαηνο, πξέπεη λα πιεξνχληαη νη εμήο αλαγθαίεο πξνυπνζέζεηο: 1. πζηεκαηηθή θαη καθξνρξφληα δηαδηθαζία παξαθνινχζεζεο ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ. 2. πζηεκαηηθή θαηαγξαθή θαη θσδηθνπνίεζε ησλ δεδνκέλσλ 3. Σν δίθηπν παξαθνινχζεζεο ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ λα είλαη πξνζαξκνζκέλν θαη αληηπξνζσπεπηηθφ ηεο πεξηνρήο εθαξκνγήο ηνπ 13

4. Eπξεία θαη εχθνια δηαρεηξηδφκελε βάζε δεδνκέλσλ, ε νπνία ζα παξέρεη ηε δπλαηφηεηα ζπγθεθξηκέλεο επεμεξγαζίαο ησλ δηαζεζίκσλ πιεξνθνξηψλ. Σέηνηα ζπζηήκαηα αλαπηχζζνληαη κέζα απφ κηα ζεηξά απιψλ δηαδηθαζηψλ ζε θαζεκεξηλή βάζε, θαζψο νη δηάθνξνη επηζηήκνλεο ή ππεξεζίεο κπνξνχλ λα αλαπηχμνπλ ηε δηθή ηνπο ηξάπεδα βηνηηθψλ θαη αβηνηηθψλ πιεξνθνξηψλ θαη αμηψλ, λα ηελ εηζάγνπλ ζην ζχζηεκα, λα θάλνπλ ζπλδπαζκνχο θαη αλαιχζεηο θαη ηέινο λα εληνπίζνπλ θαη αλαγλσξίζνπλ πξνηεξαηφηεηεο, πεξηνξηζκνχο, ηάζεηο, αιιαγέο, ζπλέπεηεο θ.ιπ. νη νπνίεο ζρεηίδνληαη κε ηα θπζηθά νηθνζπζηήκαηα. ηνλ ηνκέα ηεο ηειεπηζθφπεζεο επεηεχρζεζαλ κεγάια βήκαηα πξνο ηα εκπξφο, ηφζν πξνο ηελ πνηφηεηα ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ, σο πξνο ην εχξνο απηψλ αιιά αθφκα θαη ζην πιήζνο θαη ηελ ακεζφηεηα πνπ ππάξρεη ζηελ πξφζβαζε πξνο ηα ηειεπηζθνπηθά δεδνκέλα. Ζ δνξπθνξηθή ηειεπηζθφπεζε απνηειεί ζεκαληηθφ εξγαιείν γηα πεξηβαιινληηθέο εθαξκνγέο (Ρεηάιεο Α., «Υξήζε ηερληθψλ ηειεπηζθφπεζεο θαη γεσγξαθηθψλ ζπζηεκάησλ πιεξνθνξηψλ γηα ηελ κειέηε ηεο βηψζηκεο αλάπηπμεο ηεο λήζνπ θηαζνο»). Ζ δνξπθνξηθή παξαηήξεζε πξνζθέξεη ζεκαληηθέο δπλαηφηεηεο γηα ηελ παξαγσγή ζπγθξνηεκέλσλ πιεξνθνξηψλ ζηε κειέηε ησλ αλζξψπηλσλ-πεξηβαιινληηθψλ ζπζηεκάησλ θαη εηδηθφηεξα φζνλ αθνξά ηε κεηαβνιή ηεο ρξήζεο γεο θαη ηεο θπηνθάιπςεο ηνπ εδάθνπο. Σα ηειεπηζθνπηθά δεδνκέλα πνπ παξέρνπλ ηελ θαιχηεξε πιεξνθνξία ζρεηηθά κε ηηο κεηαβνιέο ησλ νηθνζπζηεκάησλ θαη πην ζπγθεθξηκέλα ηε ζχλζεζε θαη θαηάζηαζε ηεο βιάζηεζεο, είλαη απηά πνπ εκθαλίδνληαη ζην νξαηφ, θνληηλφ ππέξπζξν θαη ζην ηκήκα ησλ κηθξνθπκάησλ ηνπ ειεθηξνκαγλεηηθνχ θάζκαηνο. Ζ δνξπθνξηθή ηειεπηζθφπεζε φκσο ησλ ππφ κειέηε επηθαλεηψλ απεηινχληαη απφ ηελ χπαξμε ζπλλέθσλ κε απνηέιεζκα ηελ παξεκπφδηζε ηεο ζπιινγήο δεδνκέλσλ. Όξγαλα κε κηθξφηεξε ζπρλφηεηα θάιπςεο αιιά κε κεγαιχηεξε ρσξηθή αλάιπζε θαη δνξπθφξνη κε ιηγφηεξεο ηξνρηέο δίλνπλ ηε δπλαηφηεηα γηα πεξηζζφηεξν ιεπηνκεξείο αλαιχζεηο ησλ κεηαβνιψλ ρξήζεσλ γεο θαη επηθχξσζε κηθξφηεξεο αλάιπζεο παξαηεξήζεηο (Satellitederived greenness rate of change across the North Slope of Alaska in the 1990s (D. Stow, A. Hope, S. Daeschner, A. Petersen, and D. Douglas in Remote sensing of vegetation and land-cover change in Arctic Tundra Ecosystems, 2004) Πξηλ απφ κεξηθά ρξφληα ε θαιχηεξε δηαθξηηηθή/δηαρσξηζηηθή ηθαλφηεηα ελφο δνξπθφξνπ δελ μεπεξλνχζε ηα 10 ή 15 κέηξα, ελψ ηψξα ππάξρεη κηα πιεηάδα δνξπθνξηθψλ ηειεπηζθνπηθψλ δεθηψλ πνπ δίλνπλ αλαιχζεηο ησλ 0.50 m. Αθφκε νη ηειεπηζθνπηθέο απεηθνλίζεηο έρνπλ εκπινπηηζηεί κε πεξηζζφηεξα θαζκαηηθά θαλάιηα, 14

ζηεξενζθνπηθέο θαη πνιιέο άιιεο δπλαηφηεηεο αλάινγα κε ηελ αλάγθε ηνπ ρξήζηε (Αγαζαγγέινπ Μ., 2008). Γηα απηφ ην ιφγν ρξεζηκνπνηείηαη κε κεγάιε επηηπρία γηα ηελ ραξηνγξάθεζε θαη θαηαγξαθή ησλ αιιαγψλ θάιπςεο γεο θαη ν πξνζδηνξηζκφο απηψλ είλαη κία απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο εθαξκνγέο ηεο δνξπθνξηθήο ηειεπηζθφπεζεο. Γηάθνξεο κέζνδνη έρνπλ πξνηαζεί απφ εξεπλεηέο ζρεηηθά κε ηελ εθηίκεζε ησλ αιιαγψλ θάιπςεο γεο (π.ρ. Wrbka et al., 1999; Hadjimitsis et al, 2002; Sunar, 1998; Singh, 1989; Chavez and Kwarteng, 1989; Kwarteng and Chavez, 1998; Chavez and MacKinnon, 1994; Mas, 1999; Chen Xiuwan, 2002). Οη νινέλα θαη απμαλφκελεο απαηηήζεηο ησλ ρξεζηψλ νδήγεζαλ ζηε δεκηνπξγία λέσλ αιγφξηζκσλ κε πεξηζζφηεξεο δπλαηφηεηεο, θαιχηεξν πεξηβάιινλ θαη πην απνδνηηθψλ ζηε δηαρείξηζε ηνπ φγθνπ δεδνκέλσλ κε απψηεξν ζθνπφ ζηελ αλάιπζε ησλ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ θαη ζηελ βέιηηζηε ηαμηλφκεζε ηνπο. Γχν θχξηεο κεζνδνινγίεο ηαμηλφκεζεο δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ είλαη ε θιαζζηθή pixel-oriented ηαμηλφκεζε (Bhaskaran S. Et al, in press, 2010; Cleve C et al, 2008) φπνπ θχξην ζπζηαηηθφ επεμεξγαζίαο απνηειεί ε θαζκαηηθή ππνγξαθή ησλ εηθνλνζηνηρείσλ θαη ρξεζηκνπνηείηαη ζηε ζπγθεθξηκέλε κειέηε, θαη ε λεφηεξε πξνζέγγηζε ηεο αληηθεηκελνζηξαθνχο ηαμηλφκεζεο φπνπ ηα εηθνλνζηνηρεία ελψλνληαη κε κεζφδνπο θαηάηκεζεο ζε αληηθείκελα θαη κέζσ ησλ ηδηνηήησλ ηνπο φπσο κέγεζνο, ζρέζε κε ηα γεηηνληθά, ζέζε ζην ρψξν θαη πνιιψλ άιισλ ηδηνηήησλ γίλεηαη ε ηειηθή ηαμηλφκεζε (Αγαζαγγέινπ Μ., 2008) Όζνλ αθνξά ηελ ηαμηλφκεζε ησλ ρξήζεσλ γεο, ππάξρνπλ αξθεηέο δηαθνξεηηθέο κέζνδνη ηαμηλφκεζεο ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο πνιπθαζκαηηθήο ηαμηλφκεζεο θαη ηεο ελίζρπζεο εηθφλαο νη νπνίεο θαη πεξηγξάθνληαη αθνινχζσο: 1. Απνθαηάζηαζε εηθφλαο Ζ απνθαηάζηαζε ηεο εηθφλαο πεξηιακβάλεη δηφξζσζε ησλ δεδνκέλσλ πνπ ιακβάλνληαη απφ ην δνξπθφξν θαη κπνξεί λα γίλεη πξηλ απφ ηελ ηαμηλφκεζε. 2. Γεσκεηξηθή Γηφξζσζε Σα ηειεπηζθνπηθά δεδνκέλα επεξεάδνληαη απφ γεσκεηξηθέο ζηξεβιψζεηο ιφγσ ηεο γεσκεηξίαο ηνπ αηζζεηήξα, ηηο αζηάζεηεο ηνπ ζαξσηή θαη ηεο πιαηθφξκαο, ηεο πεξηζηξνθήο ηεο γεο, ηνπ κεγάινπ πςνκέηξνπ θιπ. θαη εθφζνλ νη αξρηθέο εηθφλεο (raw) δελ είλαη κε γεσγξαθηθή αλαθνξά θαη πξνθεηκέλνπ λα ελζσκαησζνχλ απηά ηα δεδνκέλα κε άιια δεδνκέλα ζην ΓΠ, είλαη απαξαίηεην λα γεσαλαθεξζεί ε εηθφλα, ρξεζηκνπνηψληαο δηαζέζηκα ζηνηρεία. 3. Δλίζρπζε εηθφλαο 15

Ζ ηερληθή ελίζρπζεο ηεο εηθφλαο πξαγκαηνπνηείηαη γηα λα κεηαηξαπεί κηα αξρηθή εηθφλα (raw) ζε κία θαιχηεξα κεηαθξάζηκε εηθφλα. Βειηηψλεη ηελ πνηφηεηα θαη ηελ νπηηθή επίπησζε ηεο γηα ην αλζξψπηλν κάηη (Barbe, 1975). Τπάξρνπλ πνιιέο ηερληθέο θαη κέζνδνη ελίζρπζεο ηεο εηθφλαο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ νπηηθή εξκελεία, παξαθάησ φκσο γίλεηαη αλαθνξά ζε απηή πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε θαη γηα ηελ απνηχπσζε ηεο θπηνθάιπςεο ζηελ πεξηνρή κειέηεο. 4. Γείθηεο Βιάζηεζεο-Καλνληθνπνηεκέλνο Γείθηεο Βιάζηεζεο NDVI (Normalized Difference Vegetation Index) (Αγαζαγγέινπ Μ, 2008) Οη δείθηεο βιάζηεζεο είλαη ζπλήζσο ν ζπλδπαζκφο ζεκάησλ απφ θαλάιηα ηνπ ξαδηνκέηξνπ. Απηνί νη δείθηεο παξέρνπλ θαιχηεξεο πιεξνθνξίεο απφ ηα αλεμάξηεηα θαλάιηα ζε θπηηθνχο παξακέηξνπο φπσο είλαη ε έθηαζε ηεο θπηνκάδαο, ε βξεγκέλε θαη πγξή βηνκάδα, ην χςνο ηνπ θπηνχ θαη ε πεξηεθηηθφηεηα ηνπ θχινπ ζε λεξφ. Απηή ε ηερληθή κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο θπηνθάιπςεο κέζσ ησλ κεηξήζεσλ ησλ αληαλαθιάζεσλ θαη έρεη ρξεζηκνπνηεζεί ζε πνιιέο κειέηεο (Foody G.M., 2003; Tsai-Ming Lee Hui- Chung Yeh. 2008; Yuan L., 2008; Rogan et al., 2002). Δπνκέλσο, νη κεηαβνιέο ησλ θαζκαηηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο βιάζηεζεο σο ζπλάξηεζε ηεο θαηάζηαζεο ηεο πγείαο ηεο έρνπλ ηδηαίηεξε ζεκαζία. 16

1.2 Δπίδπαζη ηυν πεπιβαλλονηικών παπαγόνηυν ζηιρ μεηαβολέρ ηηρ βλάζηηζηρ και ηυν σπήζευν γηρ. Ζ βιάζηεζε θαη ζπλεπψο νη ηηκέο ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI, είλαη απνηέιεζκα ζπλεπίδξαζεο πνιιψλ πεξηβαιινληηθψλ παξαγφλησλ θαη θπξίσο ηεο ρισξίδαο, ηνπ γεληθνχ θιίκαηνο (ζεξκνθξαζία, βξνρφπησζε, εμαηκηζνδηαπλνή), ηεο νξενγξαθηθήο δηακφξθσζεο, ηεο πεηξνινγηθήο θαη γεσινγηθήο ζχζηαζεο ηνπ εδάθνπο (Wang J. et al, 2003), αιιά θαη ηεο αλζξψπηλεο επίδξαζεο, ε νπνία εκθαλίδεηαη ζηελ ηζηνξηθή εμέιημε θαη ηελ νηθνλνκηθή δνκή ηεο πεξηνρήο. Ζ βιάζηεζε κπνξεί λα είλαη πινχζηα ή θησρή θαη εμαξηάηαη θαηά θχξην ιφγν απφ ην θιίκα, ην πςφκεηξν θαη ην αλάγιπθν κηαο πεξηνρήο θαη έρεη παξαηεξεζεί φηη ηα πην πνιιά δάζε ηεο Διιάδαο βξίζθνληαη ζε πεξηνρέο πνπ πέθηνπλ πνιιέο βξνρέο (Γπηηθή & Βφξεηα Διιάδα, Πεινπφλλεζνο). Γηαθπκάλζεηο ζηηο ηηκέο ησλ θιηκαηηθψλ παξαγφλησλ, ζπγθεθξηκέλα ηεο βξνρφπησζεο θαη ηεο ζεξκνθξαζίαο, αζθνχλ κεγάιε επηξξνή ζηε δηαθχκαλζε ησλ ηηκψλ ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI κίαο δεδνκέλεο πεξηνρήο. Ζ βξνρφπησζε θαη ε ζεξκνθξαζία επεξεάδνπλ άκεζα ηνλ πδξνινγηθφ θχθιν κηαο πεξηνρήο πξνθαιψληαο αιιαγέο ζηελ πγξαζία ηνπ εδάθνπο, γεγνλφο πνπ επεξεάδεη ηε θπηηθή αλάπηπμε. Έηζη, ε πγξαζία ηνπ εδάθνπο ζεσξείηαη επξέσο σο κία πνιχ ζεκαληηθή παξάκεηξνο, ε νπνία ζπλδέεη ηε βξνρφπησζε, ηε ζεξκνθξαζία θαη ην δείθηε NDVI, παξφιν πνπ ε ζεξκνθξαζία επεξεάδεη επίζεο ηε θαηλνινγία θαη ηελ αλάπηπμε ησλ θπηψλ (Wang J. et al, 2003). Απφ αξθεηέο κειέηεο ζπκπεξαίλεηαη φηη νη επνρηαθέο δηαθπκάλζεηο ηνπ NDVI ζπλδένληαη ζηελά κε ηε βξνρφπησζε θαη ππάξρεη κία ηζρπξή γξακκηθή ζπζρέηηζε (Malo and Nicholson, 1990) κεηαμχ ηνπο, ηδηαίηεξα ζηηο πεξηπηψζεηο ζηηο νπνίεο ε κεληαία ή ε εηήζηα βξνρφπησζε κηαο δεδνκέλεο πεξηνρήο θπκαίλεηαη κέζα ζε έλα ζπγθεθξηκέλν εχξνο. Απφ ηηο παξαπάλσ κειέηεο πξνθχπηεη ινηπφλ φηη ε βξνρφπησζε επεξεάδεη ην NDVI κέζσ ηεο επηξξνήο ηεο ζηελ εδαθηθή πγξαζία. ε κηα πεξηνρή, ε βιάζηεζε αιιάδεη φζν δηαθνξνπνηείηαη ην πςφκεηξν. Ο δηαρσξηζκφο θαη ε δηαδνρή ησλ βαζηθψλ δηαπιάζεσλ βιάζηεζεο δελ είλαη ηδηαίηεξα ζαθήο θαη αλάινγα κε ην αλάγιπθν, ηελ έθζεζε, ηνλ βαζκφ αλζξψπηλεο επέκβαζεο (πινηνκία, βφζθεζε θηι.), ηηο θπζηθέο θαηαζηξνθέο (ππξθαγηέο, επηδεκίεο εληφκσλ θηι.), ην βαζηθφ πέηξσκα, ηελ δηάβξσζε, ηελ δηάξθεηα θαη πνζφηεηα ξνήο ηνπ λεξνχ 17

ζηα ξέκαηα θηι. δεκηνπξγνχληαη ελδηάκεζεο δηαβαζκίζεηο αλάκεζα ζηηο δηάθνξεο δηαπιάζεηο. Σν αλάγιπθν αθνξά παξάγνληεο φπσο ηνλ πξνζαλαηνιηζκφ, ην πςφκεηξν θαη ηελ θιίζε. Σν πςφκεηξν ζπκβάιιεη ζηε δεκηνπξγία δσλψλ βιάζηεζεο έηζη ψζηε λα παξαηεξείηαη δηαθνξεηηθφ είδνο βιάζηεζεο αλάινγα κε ην πςφκεηξν θαη ηηο γεσγξαθηθέο θαηαλνκέο. Με άιια ιφγηα, φζν απμάλεηαη ην πςφκεηξν νη ζπλζήθεο αιιάδνπλ έηζη ψζηε είλαη ζαλ λα απμάλεηαη ην γεσγξαθηθφ χςνο. Γειαδή φζν απμάλεηαη ην πςφκεηξν έρνπκε κεγαιχηεξεο βξνρνπηψζεηο, ρακειφηεξεο ζεξκνθξαζίεο θαη αιιαγή ηεο βιάζηεζεο. Όζν αθνξά ηελ επίδξαζε ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ, φζνλ αθνξά ηελ Διιάδα ζπκβαίλεη ην εμήο. Δδάθε κε λφηην πξνζαλαηνιηζκφ έρνπλ κεγαιχηεξε εμαηκηζνδηαπλνή, αξαηφηεξε βιάζηεζε θαη άξα κεγαιχηεξεο δηαβξψζεηο θαη ηαρχηεξεο απνζαζξψζεηο θαη εδαθνγελέζεηο γεγνλφο πνπ δελ είλαη πνηέ επλντθφ γηα ηα εδάθε. Σα εδάθε βφξεηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ είλαη γεληθά πην γφληκα, αλ βέβαηα δελ ππάξρνπλ άιινη πεξηνξηζηηθνί παξάγνληεο. Μειεηψληαο ηα θπζηθά πεξηβαιινληηθά ραξαθηεξηζηηθά κηαο πεξηνρήο θαη θαηαγξάθνληαο ηηο ρξήζεηο γεο απηήο, κπνξνχλ λα πξνζδηνξηζηνχλ νη πηζαλέο πεξηνρέο φπνπ ζα κπνξνχζαλ λα ζπκβνχλ ζπγθεθξηκέλεο αιιαγέο ζηελ θάιπςε γεο. Απφ αξθεηέο κειέηεο πξνέθπςε φηη νη παξάγνληεο ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο πνπ θπξίσο επζχλνληαη γηα ηελ αιιαγή ή κε ησλ ρξήζεσλ γεο είλαη νη αθφινπζνη: ην βάζνο ηνπ εδάθνπο, ε θιίζε ηεο επηθαλείαο ηνπ εδάθνπο, ε απνζεθεπηηθή ηθαλφηεηα ηνπ εδάθνπο ζε λεξφ, ε βξνρφπησζε, ε ζεξκνθξαζία, ην CO 2 ζηελ αηκφζθαηξα θαη ην πςφκεηξν. Ζ έξεπλα κέρξη ζήκεξα εζηηάδεηαη ζηε ζεξκνθξαζία θαη ηε βξνρφπησζε, ελψ νη κειέηεο εξεκνπνίεζεο ρξεηάδνληαη επηπξφζζεηεο πιεξνθνξίεο γηα κεηαβιεηέο φπσο ν άλεκνο, ε εμάηκηζε θαη ε εδαθηθή πγξαζία. Πξφζθαηεο κειέηεο δείρλνπλ ηε δπλακηθή ζεκαζία ηεο εδαθηθήο πγξαζίαο ζηελ εκθάληζε αθξαίσλ ηηκψλ ζεξκνθξαζίαο. Απηέο νη ζρέζεηο θαη νη παξάγνληεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο αιιαγέο ζηηο ρξήζεηο γεο, ραξαθηεξίδνληαη σο πνιχ ζεκαληηθέο γηα ηελ εξεκνπνίεζε. Κάπνηνη απφ ηνπο παξάγνληεο πνπ πξνθαινχλ ηελ εξεκνπνίεζε είλαη: 1. Ζ κείσζε ηεο δηαζεζηκφηεηαο ησλ πδάηηλσλ πφξσλ. Ζ πνζφηεηα ηνπ δηαζέζηκνπ λεξνχ γηα ηνλ εκπινπηηζκφ ησλ ππνγείσλ λεξψλ θαη ηελ 18

απνζήθεπζε ζε θξάγκαηα είλαη πνιχ επαίζζεηε ζηηο κηθξέο κεηαβνιέο ηεο βξνρφπησζεο ή ηηο απμήζεηο ηεο εμαηκηζνδηαπλνήο. Απηφ έρεη ζαλ απνηέιεζκα ηελ κεγάιε δηαθνξνπνίεζε ηεο πνζφηεηαο ηνπ δηαζέζηκνπ λεξνχ απφ ρξφλν ζε ρξφλν. 2. Σν θιίκα. Μηθξέο αιιαγέο ζηε βξνρφπησζε επεξεάδνπλ ηε δηαζεζηκφηεηα ηνπ λεξνχ θαη ε πνζφηεηα ηεο βξνρήο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο εμαηκηζνδηαπλνή είλαη πάληα έλα ζεκαληηθφ ζέκα θαη θπξίσο ε δηαζεζηκφηεηα ηνπ λεξνχ εμαξηάηαη απφ ηελ πνζφηεηα θαη ηε δηάξθεηα ησλ βξνρνπηψζεσλ. 3. Οη πςειφηεξεο ζεξκνθξαζίεο. Οη πςειφηεξεο ζεξκνθξαζίεο ζπλδένληαη κε κεγαιχηεξεο δπλεηηθέο θαη πξαγκαηηθέο απψιεηεο εμάηκηζεο, επηδξψληαο έηζη ζηελ εξεκνπνίεζε. Χζηφζν, κία αχμεζε ζηε ζεξκνθξαζία ζεκαίλεη φηη πεξηζζφηεξν λεξφ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηα νηθνζπζηήκαηα, θαη έηζη ην δηαζέζηκν λεξφ γηα ηηο αλζξψπηλεο αλάγθεο κεηψλεηαη. 4. Ζ δηαζεζηκφηεηα ηνπ λεξνχ ζηα θπηά θαη ηα νηθνζπζηήκαηα. Ζ δηαζεζηκφηεηα ηνπ λεξνχ θαζνξίδεη ηελ πνζφηεηα ηεο πξσηνγελνχο παξαγσγήο ζε πεξηνρέο φπνπ ε αλάπηπμε ησλ θπηψλ πεξηνξίδεηαη απφ ην δηαζέζηκν λεξφ. ε απηή ηελ πεξίπησζε εάλ ζπκβεί νπνηαδήπνηε κεηαβνιή ζηελ πνζφηεηα θαη/ή ζην ρξφλν πνπ πέθηεη ε βξνρή, ηφηε ζα κεησζεί ην δηαζέζηκν λεξφ ζηα θπηά ή ζηα νηθνζπζηήκαηα ζε θξίζηκεο πεξηφδνπο. Σν δηαζέζηκν λεξφ πνπ ππάξρεη γηα ηε βιάζηεζε πξέπεη λα θαιχπηεη ηηο απαηηήζεηο ηεο ηδηαίηεξα θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο πεξηφδνπ αλάπηπμεο θαη ηδηαίηεξα ζηηο θαιιηέξγεηεο πνπ είλαη εππαζείο ζηελ έιιεηςε λεξνχ. Δπίζεο ζεξκφηεξν θιίκα ζεκαίλεη φηη ηα θπηά έρνπλ κεγαιχηεξεο απαηηήζεηο ζε λεξφ γηα ηελ δηαπλνή. πλεπψο κεγαιχηεξε βξνρφπησζε ζεκαίλεη φηη ε εμάηκηζε δηαηεξεί ην έδαθνο ςπρξφηεξν θαη ειαηηψλεη ηηο απαηηήζεηο ζε λεξφ. 5. Γηαθπκάλζεηο ηνπ θαηξνχ. Τπφ θαλνληθέο ζπλζήθεο, ππάξρνπλ πεξηζζφηεξα ρξφληα κε βξνρνπηψζεηο θάησ ηνπ κέζνπ φξνπ παξά ίζν κε ην κέζν φξν ή πεξηζζφηεξν. Οη παξαηεηακέλεο πεξίνδνη μεξαζίαο είλαη ζπρλφ θαηλφκελν. Απηή θαζ' απηή ε θαηξηθή δηαθνξνπνίεζε δελ πξνθαιεί ηελ εξεκνπνίεζε, αιιά ιεηηνπξγεί επηηαρπληηθά, εηδηθά ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ ν άλζξσπνο ζπλερίδεη εθείλεο ηηο ρξήζεηο γεο πνπ ρξεηάδνληαη πάλσ ηνπ κέζνπ φξνπ επίπεδα βξνρφπησζεο. 19

Ζ εξεκνπνίεζε θαη ε απνςίισζε νθείινληαη ζε κηα δξαζηηθή αιιαγή ησλ κηθξνθιηκάησλ. Σν έδαθνο γίλεηαη ζεξκφηεξν θαη πην μεξφ ιφγσ ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο, ελψ νη νξγαληζκνί πνπ δνπλ πάλσ ή εληφο ηνπ εδάθνπο κεηαθηλνχληαη ψζηε λα απνθχγνπλ ηηο λέεο αληίμνεο ζπλζήθεο. Σα θπηηθά ππνιείκκαηα ζηελ επηθάλεηα -π.ρ. λεθξά θχιια θαη θιαδηά - νμεηδψλνληαη θαη ην CO 2 κεηαθέξεηαη καθξηά. Σν ίδην επίζεο ζπκβαίλεη θαη κε ηελ κηθξή πνζφηεηα ρνχκνπ πνπ είλαη απνζεθεπκέλνο ζην έδαθνο. Οη επηπηψζεηο ηεο απνςίισζεο ζην θιίκα εκθαλίδνληαη ζε ηνπηθή, κεζαία θαη κεγάιε θιίκαθα. Ζ εμηζνξξφπεζε κεηαμχ ειηαθήο αθηηλνβνιίαο θαη ελέξγεηαο ζηελ πεξίπησζε ελφο δάζνπο θαη κηαο απνγπκλσκέλεο πεξηνρήο είλαη δηαθνξεηηθή. Τςειφηεξεο αηκνζθαηξηθέο ζεξκνθξαζίεο παξάγνληαη ζηελ απνςηισκέλε πεξηνρή, ηδηαίηεξα ηελ μεξή πεξίνδν. ε πεξηνρέο κε κεγάιν πνζνζηφ απνςίισζεο, παξαηεξείηαη κεγαιχηεξε εθπνκπή ζεξκφηεηαο απφ ηα βαζχηεξα εδαθηθά ζηξψκαηα πξνθαιψληαο δηαθνξνπνηήζεηο ζην πνζνζηφ θάιπςεο κε ζχλλεθα θαη ζε κέζεο θιίκαθαο θιηκαηηθέο κεηαβνιέο. Όιεο απηέο νη κηθξνθιηκαηηθέο αιιαγέο πξνθαινχλ θαη νηθνινγηθέο κεηαβνιέο. ηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο, ην νηθνζχζηεκα κεηαβάιιεηαη, ζπλήζσο αξλεηηθά. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα φρη κφλν ηελ απψιεηα ηεο βηνινγηθήο παξαγσγηθφηεηαο αιιά θαη ηελ ππνβάζκηζε ησλ επηθαλεηαθψλ κηθξνθιηκάησλ. Σα θαηλφκελα ηεο παγθφζκηαο ππεξζέξκαλζεο θαη ηνπ ζεξκνθεπίνπ, είλαη ζήκεξα ηα πην ζνβαξά ζε παγθφζκηα θιίκαθα θαη πηζαλψο ηα πην απεηιεηηθά. Οη παγθφζκηεο αιιαγέο ζηα επίπεδα ηνπ CO 2 ζηελ αηκφζθαηξα θαη ην θιίκα ζα έρνπλ σο απνηέιεζκα λα κεηαβιεζεί κειινληηθά ε ζνδεηά ησλ θαιιηεξγεηψλ θαη ε ρσξηθή θαηαλνκή απηψλ. Ζ αχμεζε ηνπ CO 2 επεξεάδεη άκεζα ην κέγεζνο ησλ θαιιηεξγεηψλ κέζσ ηεο δηαδηθαζίαο ηεο θσηνζχλζεζεο (Cure and Acock, 1986) θαη έκκεζα κέζσ ηεο αιιειεπίδξαζεο κε άιια αέξηα ηνπ ζεξκνθεπίνπ ηα νπνία πξνθαινχλ ηηο θιηκαηηθέο αιιαγέο (Houghton et al., 1996). Απφ ηε βηνκεραληθή επαλάζηαζε έρεη ζεκεησζεί κηα ζεκαληηθή αχμεζε ησλ εθπνκπψλ άλζξαθα κέζσ ηνπ CO 2 ε νπνία επεξεάδεη ηε ζεξκνθξαζία ηνπ πιαλήηε. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ πξψηνπ κηζνχ ηνπ ηειεπηαίνπ αηψλα, ε ζεξκνθξαζία ηνπ ρακειφηεξνπ αηκνζθαηξηθνχ ζηξψκαηνο θαη ηεο επηθάλεηαο ηεο γεο απμήζεθε κε έλα ξπζκφ 0,04 0 C θάζε 10 ρξφληα (IPCC, 2001). Ο ξπζκφο ηψξα είλαη 0,17 0 C θαη έρεη ήδε επηδξάζεηο ζηελ πνηθηιία ησλ θπζηθψλ θαη βηνινγηθψλ ζπζηεκάησλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηεο ζπξξίθλσζεο ησλ παγεηψλσλ, ηεο κεηαηφπηζεο ηεο βιάζηεζεο θαη ηεο παλίδαο ζε δηαθνξεηηθά γεσγξαθηθά πιάηε θαη κήθε θαη ηεο απμεκέλεο ζπρλφηεηαο ησλ πιεκκχξσλ, ησλ μεξαζηψλ θαη ζπειιψλ (IPCC, 2001). Οη 20

θιηκαηηθέο αιιαγέο αλακέλνληαη λα επηδξάζνπλ επίζεο θαη ζηελ θαηάζηαζε ηνπ εδάθνπο εθφζνλ ε βξνρφπησζε θαη ε απνξξνή είλαη νη θπξηφηεξνη παξάγνληεο πνπ ειέγρνπλ ηε κεηαθνξά ησλ ηδεκάησλ κεηαμχ ησλ πεξηνρψλ (Chaplot V., 2007). Οη θιηκαηηθέο αιιαγέο επηδξνχλ αξλεηηθά θαη ζηα δάζε, ησλ νπνίσλ πνιιά θπηηθά είδε έρνπλ κεησζεί ιφγσ ησλ επαλαιακβαλφκελσλ μεξαζηψλ. Σν CO 2 επεξεάδεη ηελ επαηζζεζία ησλ θπηψλ ζηελ μεξαζία θαη κία ελδερφκελε αχμεζε ηεο πνζφηεηάο ηνπ ζηελ αηκφζθαηξα κεηψλεη ην άλνηγκα ησλ ζηνκάησλ πνπ βξίζθνληαη ζηελ επηθάλεηα ησλ θχιισλ, κε ηα νπνία ηα θπηά ην απνξξνθνχλ θαη απειεπζεξψλνπλ πδξαηκνχο. πκπεξαζκαηηθά ινηπφλ πξνθχπηεη, πσο θπξίσο νη θιηκαηηθέο αιιαγέο αιιά θαη ε κνξθνινγία ηνπ εδάθνπο, επζχλνληαη γηα ηελ κεηαβνιή ηεο βιάζηεζεο θαη ησλ ρξήζεσλ γεο κε ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ. Δπεηδή φκσο ε αχμεζε ηνπ CO 2 θαη νη ζπλέπεηεο απηνχ έρνπλ θηάζεη ζε πνιχ επηθίλδπλν ζηάδην γηα ηνλ πιαλήηε γεληθφηεξα, απηά πνπ ζεσξνχληαη πιένλ αλαγθαία είλαη ν αθξηβήο πξνζδηνξηζκφο θαη παξαθνινχζεζε ησλ δηαθφξσλ απνθξίζεσλ ηνπ πδαηηθνχ απνζέκαηνο, ηνπ εδάθνπο θαη ηεο βιάζηεζεο ζηα απμεκέλα επίπεδα ησλ αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ θαη ζηηο θιηκαηηθέο αιιαγέο έηζη ψζηε λα είλαη δπλαηφ λα επηηεπρζεί ε βέιηηζηε δηαρείξηζε ησλ νηθνζπζηεκάησλ, πδάηηλσλ θαη ρεξζαίσλ, ζην κέιινλ. 21

1.3. ΣΟΥΟ ΔΡΓΑΗΑ Με ηελ πάξνδν ησλ ρξφλσλ ζπληεινχληαη πνιιέο αιιαγέο ζηηο ρξήζεηο γεο ελφο ηφπνπ θαη θαηά ζπλέπεηα θαη ζην θπζηθφ πεξηβάιινλ ηνπ. Οη αιιαγέο απηέο νθείινληαη ζε δχν θχξηνπο παξάγνληεο, είηε ζε θπζηθέο θαηαζηξνθέο, π.ρ. κία κεγάιε ππξθαγηά, είηε ζε αλζξσπνγελείο παξάγνληεο θαη επεκβάζεηο, π.ρ. ε επέθηαζε ησλ νηθηζκψλ θαη ησλ ηνπξηζηηθψλ θαηαιπκάησλ ζε βάξνο δαζηθψλ πεξηνρψλ, ε επέθηαζε ησλ θαιιηεξγήζηκσλ εθηάζεσλ θαη ε απνςίισζε δαζψλ. ηελ εξγαζία απηή ρξεζηκνπνηνχληαη ηερληθέο ηεο δνξπθνξηθήο ηειεπηζθφπεζεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηε ρξήζε Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ (ΓΠ) κε ζθνπφ αξρηθά ηελ αλίρλεπζε ησλ αιιαγψλ ηεο θπζηθήο βιάζηεζεο, ησλ ρξήζεσλ γεο θαη ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Ν. Πιαζηήξα θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο 1984 έσο θαη 2009. Γεπηεξεπφλησο εμεηάδεηαη ε εθαξκνγή θαη ε ζχγθξηζε δχν εηδψλ παιηλδξφκεζεο, απηψλ ηεο ηνπηθήο θαη ππεξηνπηθήο, έηζη ψζηε λα δηαπηζησζεί ν βαζκφο επηξξνήο πνηθίιισλ πεξηβαιινληηθψλ παξαγφλησλ (βξνρή, ζεξκνθξαζία, πςφκεηξν, θηι) ζηελ βιάζηεζε (κέζσ ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI). Πην ζπγθεθξηκέλα, ζθνπφο ηεο είλαη ε δηεξεχλεζε θαη έξεπλα ζε βάζνο ησλ παξαγφλησλ πνπ ζπλεηέιεζαλ ζε απηή ηελ αιιαγή, ηνπ κεγέζνπο ησλ αιιαγψλ θαζψο θαη ησλ ζπλεπεηψλ πνπ απνξξένπλ. Ζ θαηαγξαθή απηή ησλ αιιαγψλ ηεο βιάζηεζεο, ησλ ρξήζεσλ θαη ηεο θάιπςεο γεο νινθιεξψζεθε κε ηελ παξάιιειε ζπλεηζθνξά κηαο πιεζψξαο δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ θαη ηνπ πξνγξάκκαηνο εδαθηθήο θάιπςεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, Corine 2000 (CORINE Land Cover project). Ο ζπλδπαζκφο ησλ δεδνκέλσλ ηνπ πξνγξάκκαηνο Corine 2000 κε ηα απνηειέζκαηα πνπ εμήρζεζαλ απφ ηελ ςεθηαθή επεμεξγαζία θαη αλάιπζε ησλ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ ηεο ππφ κειέηε πεξηνρήο θαη ε ρξήζε ζηνηρείσλ απφ δηαθνξεηηθέο πεγέο απνηέιεζαλ έλα ζεκαληηθφ θαη ρξήζηκν εξγαιείν γηα ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ ζρεηηθά κε ηηο αιιαγέο ζηηο ρξήζεηο / θάιπςε γεο θαη ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ηεο ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρήο θαζψο θαη γηα ην βαζκφ εμάξηεζεο ηεο ηνπηθήο βιάζηεζεο απφ ζπγθεθξηκέλνπο πεξηβαιινληηθνχο παξάγνληεο φπσο ην πςφκεηξν, ε ζεξκνθξαζία, ε βξνρφπησζε θ.α. 22

2. ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΣΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΜΔΛΔΣΖ Ζ πεξηνρή ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα απνηειεί πξνζηαηεπφκελε θπζηθή πεξηνρή κε ηδηαίηεξν θπζηθφ θάιινο θαη ραξαθηεξηζηηθά (ρεξζαία θαη πδάηηλα), αλήθεη ζην δίθηπν NATURA 2000 θαη ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλε ηνπξηζηηθή αλάπηπμε θαη πεξηβαιινληηθή αμηνπνίεζε. Ζ ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή ζπκπίπηεη κε ηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα, βξίζθεηαη ζηελ νξεηλή πεξηνρή ησλ Αγξάθσλ (Ν. Πίλδνο) θαη πεξηιακβάλεη ηελ ηερλεηή ιίκλε Ν. Πιαζηήξα θαη ηα ρεξζαία νηθνζπζηήκαηα πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο (Γ. Νεβξφπνιεο, Γ. Πιαζηήξα). Ζ Σερλεηή Λίκλε ηνπ «Ν. Πιαζηήξα» δεκηνπξγήζεθε ην 1957 απφ ηε ΓΔΖ κε ηελ θαηαζθεπή ηνμσηνχ θξάγκαηνο ζηε ιεθάλε απνξξνήο ηνπ πνηακνχ Σαπξσπνχ, ν νπνίνο ζπκβάιιεη κε ηνλ Αρειψν ζηνλ Άλσ ξνπ ηνπ. Σν θξάγκα απηφ, ην νπνίν βξίζθεηαη θνληά ζηνλ νηθηζκφ Μνχρα ηεο θνηλφηεηαο Καζηαληάο, έρεη χςνο 83,50 m, κήθνο ζηέςεο 188,00 m θαη ζηέςε ζην πςφκεηξν +795,20 m. Σν ζρήκα ηεο ιίκλεο είλαη επίκεθεο κε θαηεχζπλζε βνξά-λφην κε κέγηζην κήθνο 14 Km θαη πιάηνο 4 Km πεξίπνπ(γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009). Ζ αλψηαηε ζηάζκε ιεηηνπξγίαο (Α..Λ.) ηεο ηερλεηήο ιίκλεο βξίζθεηαη ζε ππεξζαιάζζην χςνο 792,00 m. Ζ επηθάλεηά ηεο αλέξρεηαη ζε 25,20 km 2, ε δε επηθάλεηα ηεο ιεθάλεο απνξξνήο πνπ ηελ ηξνθνδνηεί, θζάλεη ηα ~167 km 2. πλεπψο ε ιηκλαία επηθάλεηα απνηειεί ην 15,1 % ηεο ιεθάλεο ηξνθνδνζίαο ηεο, γεγνλφο ζπάλην γηα ηέηνηα έξγα. Ζ ζπλνιηθή ρσξεηηθφηεηα ηνπ ηακηεπηήξα αλέξρεηαη ζε 400.000.000 m 3. Σν πδξνειεθηξηθφ εξγνζηάζην «Ν. Πιαζηήξα» βξίζθεηαη ζηελ πεξηνρή Μνζράηνπ. Ζ ζπλνιηθή κέζε εηήζηα παξαγφκελε ειεθηξηθή ελέξγεηα αλέξρεηαη πεξίπνπ ζε 190 GWh θαη θαιχπηεη αλάγθεο ηνπ εζληθνχ δηθηχνπ πνπ πξνθχπηνπλ ζε ψξεο αηρκήο, φπσο φια ηα πδξνειεθηξηθά εξγνζηάζηα. Σν λεξφ ηεο ιίκλεο, αθνχ ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ παξαγσγή ελέξγεηαο ζην εξγνζηάζην, δηνρεηεχεηαη γηα ηελ θάιπςε αλαγθψλ χδξεπζεο θαη άξδεπζεο ζην Ν. Καξδίηζαο (ΔΠΔΜ, 2001). 23

2.1 Σοπογπαθία ηηρ πεπιοσήρ μελέηηρ Ζ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο Σερλ. Λ. Πιαζηήξα (εηθφλα 1) έρεη ζπλνιηθή έθηαζε 167 km 2. Σν ηνπνγξαθηθφ αλάγιπθν ζηελ επξχηεξε πδξνινγηθή ιεθάλε θζάλεη ηα 2.131 m κε κέζν πςφκεηξν ηα 1.121 m θαη κέζε θιίζε 17%. Οη πςνκεηξηθέο δηαθνξέο (κέγηζην ειάρηζην πςφκεηξν) είλαη πεξηνξηζκέλεο ιφγσ ηνπ ζεκαληηθνχ πςνκέηξνπ ζηε ζέζε θαηαζθεπήο ηνπ θξάγκαηνο κε πςφκεηξν ζηέςεο 795,20 m. Όιεο νη ιεθάλεο ησλ ξεκάησλ έρνπλ ζαθψο νξεηλή δηακφξθσζε θαη ραξαθηεξίδνληαη απφ ζεκαληηθέο θιίζεηο (Γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009). εκεηψλεηαη φηη ζηνλ Σακηεπηήξα ζπκβάιινπλ, απφ ην έηνο 2001, θαη ηα λεξά ηεο ιεθάλεο απνξξνήο ηνπ Ρ. Κεξαζηψηε, κέζσ ζήξαγγαο εθηξνπήο. Ζ έθηαζή ηεο είλαη 7,3 km 2 θαη ν ζπλνιηθφο φγθνο ησλ εθηξεπφκελσλ λεξψλ αλέξρεηαη πεξίπνπ ζε 7,5 x 10 6 m 3 (ζχκθσλα κε ην Έξγν: «Δκπινπηηζκφο Σακηεπηήξα Ν. Πιαζηήξα κε εθηξνπή Ρ. Κεξαζηψηε»). ηε ζπλέρεηα αθνινπζεί θαη ν ράξηεο θιίζεσλ ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα, ν νπνίνο πξνέθπςε απφ ην ςεθηαθφ κνληέιν εδάθνπο (εηθφλα 2 ). 24

Δικόνα 1: Σνπνγξαθηθφο ράξηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο Σερλ. Λ. «Ν. Πιαζηήξα» (Γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009).

Δικόνα 2: Υάξηεο θιίζεσλ ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο Σερλ. Λ. «Ν. Πιαζηήξα» (Γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009)

2.2 Γευλογία ηηρ πεπιοσήρ μελέηηρ Όπσο θαίλεηαη ζηελ Δηθφλα 3 θαη ζηνπο Πίλαθεο 1 θαη 2, φπνπ παξνπζηάδνληαη νη γεσινγηθνί ζρεκαηηζκνί πνπ θαιχπηνπλ ηελ πδξνινγηθή ιεθάλε Σερλ. Λ. «Ν. Πιαζηήξα», ην 61% ηεο ιεθάλεο θαιχπηεηαη απφ αδηαπέξαηα κεηακνξθσκέλα θαη πινπηψλεηα/εθαηζηεηαθά πεηξψκαηα, ην 23% απφ αζβεζηνιηζηθά πεηξψκαηα θαη ην ππφινηπν 16% απφ θνθθψδεηο πξνζρσκαηηθέο, κνιαζζηθέο θαη θαη κε απνζέζεηο (Γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009). Πίνακαρ 1: Έθηαζε ησλ γεσινγηθψλ ζρεκαηηζκψλ ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε Σερλ. Λ. «Ν. Πιαζηήξα». Γεφλογικοί τημαηιζμοί Κφδικός θύλλοσ ΙΓΜΔ Έκηαζη (km 2 ) Ποζοζηό (%) έκηαζης ζηην σδρολογική λεκάνη Αζβεζηόλιθοι. ΕΩΝΖ ΓΑΒΡΟΒΟΤ KgPc 5.8 3.5 Ανυκπηηιδικοί αζβεζηόλιθοι. ΕΩΝΖ ΠΗΝΓΟΤ Kt-gK 19.7 11.9 Αζβεζηόλιθοι με Καλπιονέλλερ. ΑΝ. ΣΗΘΩΝΗΟ-ΒΑΛΑΝΕΗΝΗΟ Jm-K1k 2.8 1.7 Καηώηεπη ζειπά κλαζηικών ζσημαηιζμών. ΜΔΟ ΣΡΗΑΓΗΚΟ- T-JKh 4.9 3.0 ΓΟΓΓΔΡΗΟ Απγιλοπςπιηικοί ζσημαηιζμοί. ΛΗΑΗΟ-ΓΟΓΓΔΡΗΟ Jmc-h 3.0 1.8 ύγσπονα πλεςπικά κοπήμαηα. ΣΔΣΑΡΣΟΓΔΝΔ Qsc.cs 3.6 2.2 Ππώηορ Φλύζσηρ και επςθπέρ μάπγερ. ΕΩΝΖ ΠΗΝΓΟΤ K H 1.9 1.1 Κλαζηικόρ ζσημαηιζμόρ. Μ. ΑΝ. ΣΡΗΑΓΗΚΟ TmK 0.7 0.4 Ανθπακικοί κςπίυρ ζσημαηιζμοί. ΜΔΟ ΣΡΗΑΓΗΚΟ-ΓΟΓΓΔΡΗΟ TK 3.3 2.0 ύγσπονερ πποζσώζειρ και ποηάμιερ αποθέζειρ. ΣΔΣΑΡΣΟΓΔΝΔ al 23.3 14.1 Αζβεζηόλιθοι θςμιάμαηορ. ΑΝ. ΚΡΖΣΗΓΗΚΟ Ks k 0.1 0.06 Φλύζσηρ. ΕΩΝΖ ΓΑΒΡΟΒΟΤ fo 96.1 58.1 Φλύζσηρ. ΠΑΛΑΗΩΚΑΗΝΟ-ΖΩΚΑΗΝΟ fo-st 0.04 0.02 ύνολο: 165.2 100.0

Δικόνα 3: Γεσινγηθφο ράξηεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο Σερλ. Λ. «Ν. Πιαζηήξα» (Γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009).

Πίνακαρ 2: Έθηαζε ησλ πδξνιηζνινγηθψλ ζρεκαηηζκψλ ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε Σερλ. Λ. «Ν. Πιαζηήξα». Γεφλογικοί τημαηιζμοί Έκηαζη (km 2 ) Ποζοζηό (%) έκηαζης ζηην σδρολογική λεκάνη Αζβεζηόλιθοι. Γευλογικοί ζσημαηιζμοί μεγάληρ 37.3 22.6 ςδαηοπεπαηόηηηαρ. Πποζσώζειρ, ποηάμιερ αποθέζειρ και κοπήμαηα. Γευλογικοί 26.9 16.3 ζσημαηιζμοί μέζηρ ππορ μεγάλη ςδαηοπεπαηόηηηαρ. Φλύζσειρ. Αδιαπέπαηοι ζσημαηιζμοί ή γευλογικοί ζσημαηιζμοί 100.9 61.1 μικπήρ ςδαηοπεπαηόηηηαρ. ύνολο: 165.2 100.0 29

3. ΓΔΓΟΜΔΝΑ-ΛΟΓΗΜΗΚΑ ΠΑΚΔΣΑ 3.1 Πηγέρ Γεδομένυν Γηα ηελ εθπφλεζε ηεο παξνχζαο κεηαπηπρηαθήο δηαηξηβήο ρξεζηκνπνηήζεθαλ ηα εμήο δεδνκέλα: 1. Γνξπθνξηθέο εηθφλεο Γηα ηελ παξαγσγή ησλ ραξηψλ βιάζηεζεο NDVI θαη ησλ ραξηψλ ρξήζεσλ γεο ρξεζηκνπνηήζεθαλ δνξπθνξηθέο εηθφλεο Landsat 5, Landsat 7 θαη SPOT 5 νη νπνίεο απνθηήζεθαλ απφ ηνλ ηζηφηνπν http://usgs.gov/earthexplorer. Σα αξρηθά USGS απνηεινχλ αξρηθά ησλ ιέμεσλ United States Geological Survey θαη νπζηαζηηθά πξφθεηηαη γηα έλαλ νξγαληζκφ, ν νπνίνο ζε ζπλεξγαζία κε ηε NASA θαη ην USDA (U.S. Department of Agriculture) πξνκεζεχεη ηελ επηζηεκνληθή θνηλφηεηα θαη φρη κφλν κε ηειεπηζθνπηθά δεδνκέλα. Πην ζπγθεθξηκέλα, ε επηινγή ησλ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ έγηλε κε βάζε ηελ εκεξνκελία ιήςεο ηνπο ηνπο ψζηε λα θαιχπηνπλ ηελ θαινθαηξηλή πεξίνδν θαηά ηελ νπνία ζηελ πεξηνρή κειέηεο, ε βιάζηεζε είλαη εληνλφηεξε θαη είλαη νη: 08/1984, 08/1985 θαη 07/1989 (Landsat 7), 08/1990, 08/2003, 08/1987, 07/2009 θαη 06/2007 (Landsat 5) θαη 07/2002 (SPOT 5). ηνπο πίλαθεο πνπ αθνινπζνχλ (πίλαθαο 3, 4, 5, 6), δίλνληαη ζε γεληθέο γξακκέο θάπνηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ δνξπθφξσλ απφ ηνπο νπνίνπο πξνκεζεπηήθακε ηα παξαπάλσ δεδνκέλα αλάινγα κε ηηο αλάγθεο καο. Πίνακαρ 3: Φαζκαηηθά θαλάιηα ηνπ δνξπθφξνπ LANDSAT θαη ε ρσξηθή ηνπο αλάιπζε. LANDSAT Band Number Sprectral Bands Ground Resolution 1 (blue) 0.45-0.52 κm 30m 2 (green) 0.52-0.60 κm 30m 3 (red) 0.63-0.69 κm 30m 4 (NIR) 0.76-0.90 κm 30m 5(MID-IR) 1.55-1.77 κm 30m 6 (THERMAL-IR) 10.40-12.50 κm 60m 7 (MID-IR) 2.09-2.35 κm 30m 8 (PAN) 0.52-0.90 κm 15m 30

Πίνακαρ 4: Σερληθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ δνξπθφξσλ Landsat 5 θαη Landsat 7 Landsat 5 Ζκεξνκελία εθηφμεπζεο 1 Μαξηίνπ 1984 Αηζζεηήξεο ΣΜ, MSS Ύςνο ηξνρηάο 705 km Κιίζε 98,2 0 Σξνρηά Πνιηθή, ειηαθά ζπγρξνληζκέλε Υξνληθή ζηηγκή πεξάζκαηνο απφ ηνλ 9:45 am (±15 min) Ηζεκεξηλφ Πεξίνδνο πεξηζηξνθήο 99 min, πεξίπνπ 14,5 ηξνρηέο/εκέξα Δπαλαιεςηκφηεηα θάιπςεο 16 εκέξεο Landsat 7 Ζκεξνκελία εθηφμεπζεο 15 Απξηιίνπ 1999 Αηζζεηήξεο ETM+ Ύςνο ηξνρηάο 705 km Κιίζε 98,2 0 Σξνρηά Πνιηθή, ειηαθά ζπγρξνληζκέλε Υξνληθή ζηηγκή πεξάζκαηνο απφ ηνλ 10:00 am (±15 min) Ηζεκεξηλφ Πεξίνδνο πεξηζηξνθήο 99 min, πεξίπνπ 14,5 ηξνρηέο/εκέξα Δπαλαιεςηκφηεηα θάιπςεο 16 εκέξεο Πίνακαρ 5: Φαζκαηηθά θαλάιηα ηνπ δνξπθφξνπ SPOT 5 θαη ε ρσξηθή ηνπο αλάιπζε SPOT 5 Band Number Sprectral Bands Ground Resolution Panchromatic 0.48-0.71 κm 2.5 ή 5 m Β1:green 0.50-0.59 κm 10m Β2:red 0.61-0.68 κm 10m Β3:NIR 0.78-0.89 κm 10m Β4:MID-IR 1.58-1.75 κm 20m 31

Πίνακαρ 6: Σερληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ δνξπθφξνπ SPOT-5 SPOT 5 Ζκεξνκελία εθηφμεπζεο 3 Ματνπ 2002 Ύςνο ηξνρηάο 822 km Κιίζε 98.7 Σξνρηά Ζιηαθά ζπγρξνληζκέλε Υξνληθή ζηηγκή πεξάζκαηνο απφ ηνλ 10:30 AM Ηζεκεξηλφ Πεξίνδνο πεξηζηξνθήο 101.4 min Υξφλνο πεξάζκαηνο απφ ην ίδην ζεκείν 2-3 εκέξεο, εμαξηάηαη απφ ην γεσγξαθηθφ πιάηνο 2. Φεθηαθφ κνληέιν εδάθνπο (Γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009) 3. Γεσινγηθφο Υάξηεο (Γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009) 4. Γεδνκέλα ηνπ Δπξσπατθνχ Πξνγξάκκαηνο Δδαθηθήο Κάιπςεο CORINE 2000 (CORINE land cover project) Σν πξφγξακκα Corine απνηειεί έλα πξφγξακκα εληνπηζκνχ, θαηαγξαθήο θαη ραξηνγξαθηθήο απεηθφληζεο ηεο εδαθηθήο θάιπςεο ηεο γεο θαη ζηφρνο ηνπ είλαη ε παξνρή πιεξνθνξηψλ γηα ηελ θάιπςε θαη ηηο ρξήζεηο γεο ησλ ρσξψλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζην πξφγξακκα, πξνθεηκέλνπ απηέο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ νξζφηεξε δηαρείξηζε ηνπ πεξηβάιινληνο. 5. Μεηεσξνινγηθά Κιηκαηνινγηθά ηνηρεία Όζνλ αθνξά ηε ζεξκνθξαζία, ηα δεδνκέλα αλαθηήζεθαλ απφ ην ζηαζκφ ηνπ θξάγκαηνο Σαπξσπνχ ν νπνίνο αλήθεη ζηε ΓΔΖ, κε ηε κνξθή κεληαίσλ ηηκψλ φισλ ησλ εηψλ ελδηαθέξνληνο (1984-2009). Σα δεδνκέλα βξνρφπησζεο αλαθηήζεθαλ απφ ηνπο κεηεσξνινγηθνχο ζηαζκνχο Καξίηζαο, Μνξθνβνπλίνπ, Μνχραο, Μπεδνχιαο, θαη Φξάγκαηνο Σαπξσπνχ. Πεξαηηέξσ ζηνηρεία γηα ηνπο βξνρνκεηξηθνχο ζηαζκνχο αλαθέξνληαη ζηνλ πίλαθα 7 πνπ αθνινπζεί (Γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009). 32

Πίνακαρ 7: πληεηαγκέλεο θαη πςφκεηξν βξνρνκεηξηθψλ ζηαζκψλ. Όλνκα βξνρνκεηξηθνχ ζηαζκνχ Φνξέαο πληεηαγκέλε Υ ΔΓΑ87 πληεηαγκέλε Υ ΔΓΑ87 ΚΑΡΗΣΑ ΤΠΔΥΧΓΔ 302743 4347559 900 ΜΟΡΦΟΒΟΤΝΗ ΤΠΓΔ 305915 4357630 780 ΜΟΤΥΑ ΓΔΖ 306988 4344652 870 ΜΠΔΕΟΤΛΑ ΤΠΔΥΧΓΔ 302639 4352821 901 ΣΑΤΡΧΠΟ ΓΔΖ 310179 4355674 220 ΦΡΑΓΜΑ ΣΑΤΡΧΠΟΤ ΓΔΖ 304870 4344724 850 Τςφκεηξν εδάθνπο (m) ρεηηθά κε ηελ εμαηκηζνδηαπλνή, νη ηηκέο πνπ αλαθηήζεθαλ απφ ηελ ηερληθή έθζεζε κε ηίηιν «Πεξηβαιινληηθή παξαθνινχζεζε Σακηεπηήξα Ν. Πιαζηήξα» (Γεκεηξίνπ θ άιινη, ΔΛ.ΚΔ.Θ.Δ, 2009), ήηαλ εκεξήζηεο, κεηξεκέλεο ζε mm/d. 3.2 Λογιζμικά Ζ ςεθηαθή επεμεξγαζία θαη αλάιπζε ησλ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ αξρηθά έγηλε κε Σειεπηζθνπηθέο κεζφδνπο θαη θαηφπηλ ζεκεηψζεθε ε εηζαγσγή ηνπο ζηα Γεσγξαθηθά πζηήκαηα Πιεξνθνξηψλ. Με ηε κέζνδν απηή επηηεχρζεθε ε ελζσκάησζε ησλ δεδνκέλσλ απηψλ κε ηα δεδνκέλα ηνπ πξνγξάκκαηνο Corine. Ζ επεμεξγαζία θαη αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ ηνπ Δπξσπατθνχ πξνγξάκκαηνο CORINE, θαζψο επίζεο θαη ε εηζαγσγή ησλ Σειεπηζθνπηθψλ εηθφλσλ ζην πεξηβάιινλ ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ, έγηλε κε ην ινγηζκηθφ ArcMap 9.3 ηνπ ArcGIS. Σα δεδνκέλα ησλ ηειεπηζθνπηθψλ απεηθνλίζεσλ κπνξνχλ λα ζεσξεζνχλ σο έλα ζεκαηηθφ επίπεδν απφ pixel (εηθνλνζηνηρεία). Δπνκέλσο, ηα πνιπθαζκαηηθά δεδνκέλα κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ ζεκαηηθά επίπεδα ελφο Geographic Information System (GIS), ηα νπνία ππεξηίζεληαη (overlay) πάλσ ζε άιια ππάξρνληα επίπεδα ηνπ GIS, πνπ δεκηνπξγήζεθαλ απφ ππάξρνληεο ράξηεο ή πξνήιζαλ απφ κεηαηξνπή άιισλ πθηζηάκελσλ ςεθηαθψλ αξρείσλ. Οη ηειεπηζθνπηθέο απεηθνλίζεηο ηεο πεξηνρήο καο ειήθζεζαλ ζε δηαθνξεηηθέο ρξνληθέο πεξηφδνπο, πξνζαξκφζηεθαλ ζηελ ίδηα ραξηνγξαθηθή πξνβνιή, ζχζηεκα ζπληεηαγκέλσλ θαη κέγεζνο pixel θαη, επνκέλσο, δεκηνχξγεζαλ έλα θαηλνχξγην 33

επίπεδν GIS, πνπ ππεξηίζεηαη ζε άιια ππάξρνληα. Υαξηνγξαθηθά επίπεδα ζε ηαμηλνκεκέλε ςεθηδσηή (raster) κνξθή φπσο πξνβάιινληαη ε βιάζηεζε θαη νη ρξήζεηο γεο ηεο εθάζηνηε ρξνλνινγίαο, κπνξνχλ λα εληαρζνχλ θαη λα επεμεξγαζηνχλ ζην ίδην ζχζηεκα, αξθεί ε γεσκεηξία θαη αλαθνξά ζην ράξηε λα είλαη ε ίδηα κε ηελ αληίζηνηρε, πνπ ρξεζηκνπνηείηαη εθείλε ηε ζηηγκή ζην ζχζηεκα. Ζ ςεθηαθή επεμεξγαζία θαη αλάιπζε ησλ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ LANDSAT 5, LANDSAT 7 θαη SPOT 5 έγηλε κε Σειεπηζθνπηθέο κεζφδνπο θαη πην ζπγθεθξηκέλα κε ην ινγηζκηθφ ENVI 4.7. Σν πξφγξακκα ENVI 4.7 απνηειεί έλα απφ ηα πιένλ δηαδεδνκέλα παθέηα ινγηζκηθνχ επεμεξγαζίαο ηειεπηζθνπηθψλ δεδνκέλσλ κε έλα ζχλνιν εξγαιείσλ ηα νπνία ζπκβάιινπλ ζηελ νινθιήξσζε GIS δεδνκέλσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ζην πξφγξακκα ENVI 4.7 ππάξρεη ε δπλαηφηεηα εηζαγσγήο καζεκαηηθήο εμίζσζεο θαη ν ππνινγηζκφο ηεο κε κφλε πξνυπφζεζε λα πεξηθιείεηαη κία ηνπιάρηζηνλ δνξπθoξηθή κπάληα. Με ηε βνήζεηα απηνχ απνθφπεθαλ νη δνξπθνξηθέο εηθφλεο ζηα επηζπκεηά φξηα, ελψζεθαλ νη δνξπθνξηθέο κπάληεο ζε έλα εληαίν layer (layer stacking) θαη απνζεθεχηεθαλ κε κνξθή εηθφλαο (.tiff,.geotiff). Με απηή ηε κνξθή απνζεθεχηεθαλ επίζεο νη ράξηεο ρξήζεσλ γεο πνπ πξνέθπςαλ απφ ηελ ηαμηλφκεζε θαη νη ράξηεο βιάζηεζεο πνπ παξήρζεζαλ απν ην παθέην. Ζ γεσαλαθνξά ησλ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ έγηλε κε ηε βνήζεηα ηνπ ινγηζκηθνχ Beam 4.7, παθέην πνπ ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο γηα ηελ εθαξκνγή ραξηνγξαθηθψλ πξνβνιψλ. Ζ ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία θαη ε εθαξκνγή ηεο απιήο γξακκηθήο παιηλδξφκεζεο πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηε βνήζεηα ηνπ ζηαηηζηηθνχ παθέηνπ Statistica 7. 3.3 Πποβολικό ύζηημα Σν πξνβνιηθφ ζχζηεκα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο επεμεξγαζίαο θαη αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ είλαη ην Διιεληθφ Γεσδαηηηθφ χζηεκα Αλαθνξάο 1987 (ΔΓΑ 87).Οη δνξπθνξηθέο εηθφλεο ήηαλ γεσαλαθεξκέλεο ζην παγθφζκην δνξπθνξηθφ γεσδαηηηθν ζχζηεκα WGS84 θαη έγηλε κεηαηξνπή ησλ ζπληεηαγκέλσλ ηνπο ζχκθσλα κε ην πξναλαθεξζέλ (ΔΓΑ87) πξνθεηκέλνπ λα βξίζθνληαη ζε έλα εληαίν πξνβνιηθφ ζχζηεκα κε ηα ππφινηπα δεδνκέλα πνπ αλαθηήζεθαλ θαη λα γίλεη επθνιφηεξα ε επεμεξγαζία, ε αλάιπζε θαη ε παξνπζίαζε 34

ηνπο. Κάπνηα απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Διιεληθνχ Γεσδαηηηθνχ πζηήκαηνο Αλαθνξάο έρνπλ ζπλνςηζηεί ζηνλ αθφινπζν πίλαθα 8. Πίνακαρ 8: Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Διιεληθνχ Γεσδαηηηθνχ πζηήκαηνο Αλαθνξάο (ΔΓΑ 87). Γευδαιηικό ζύζηημα αναθοπάρ (Datum) Διιεηςνεηδέο αλαθνξάο GRS'80 Μεγάινο εκηάμνλαο ειιεηςνεηδνχο a 6378137.000m Δπηπιάηπλζε ειιεηςνεηδνχο (1/f) 1/298.25722101 πληειεζηήο θιίκαθαο Κν 0.9996 Δ.Γ..Α. 87 με αθεηηπία ηο μεηαηεθημένο γεώκενηπο, βάθπο Γιονύζος 35

3.4 Γιάγπαμμα Ροήρ Ζ κεζνδνινγία πνπ αθνινπζήζεθε ζηε ζπγθεθξηκέλε κειέηε εκπεξηέρεη ην ζπλδπαζκφ ησλ ηειεπηζθνπηθψλ κεζφδσλ θσηνεξκελείαο θαη ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ κε ζθνπφ αθελφο ηελ αλίρλεπζε ησλ κεηαβνιψλ ηεο βιάζηεζεο θαη ησλ ρξήζεσλ γεο ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Ν. Πιαζηήξα θαη αθεηέξνπ ηε δηεξεχλεζε ησλ πεξηβαιινληηθψλ παξαγφλησλ πνπ έρνπλ επηδξάζεη ζε απηέο ηηο κεηαβνιέο κέζσ ηεο απιήο γξακκηθήο θαη ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο. ηε ζπλέρεηα αθνινπζεί ην δηάγξακκα ξνήο (εηθφλα 4) ησλ εξγαζηψλ πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο. ΔΤΡΔΖ ΠΡΧΣΟΓΔΝΧΝ ΓΔΓΟΜΔΝΧΝ Γνξπθνξηθέο εηθφλεο, ηνηρεία πξνγξάκκαηνο CORINE, Μεηεσξνινγηθά- Κιηκαηνινγηθά ζηνηρεία Φεθηαθή επεμεξγαζία θαη αλάιπζε δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ ΣΖΛΔΠΗΚΟΠΗΚΔ ΜΔΘΟΓΟΗ NDVI, ράξηεο βιάζηεζεο, ράξηεο ρξήζεσλ γεο Δπεμεξγαζία δεδνκέλσλ CORINE GIS Γεσγξαθηθά ηαζκηζκέλε Παιηλδξφκεζε ηαηηζηηθή επεμεξγαζία θιηκαηνινγηθψλκεηεσξνινγηθψλ ζηνηρείσλ Απιή γξακκηθή παιηλδξφκεζε ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ Δικόνα 4: Γηάγξακκα ξνήο εξγαζηψλ ΣΑΣΗΣΗΚΖ ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΧΝ ΤΕΖΣΖΖ-ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ 36

4. ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΗΑ 4.1 Αποηύπυζη σπήζευν γηρ με μεθόδοςρ Σηλεπιζκόπηζηρ ηελ πξάμε ρξεζηκνπνηνχκε ηα επηηεχγκαηα ηεο ηειεπηζθφπεζεο ηφζν ζηελ θαζεκεξηλή καο δσή φζν θαη ζε πνιχ εμεηδηθεπκέλα πεδία επηζηεκψλ. Ζ παξαηήξεζε ηεο γεο κε κεζφδνπο ηειεκαηηθήο δίλεη ηελ δπλαηφηεηα, εθηφο απφ κεηξήζεηο πεξηβαιινληηθψλ παξακέηξσλ, λα απνηππψλνληαη νη ρσξνρξνληθέο κεηαβνιέο ζηνπο θπζηθνχο πφξνπο, πνπ νθείινληαη ζε αλζξσπνγελείο παξεκβάζεηο αιιά θαη ζε επνρηθέο δηαθπκάλζεηο (CEOS, 2003). Οη δνξπθνξηθέο εηθφλεο, ζε ζπλδπαζκφ κε ηα θαηάιιεια πξνγξάκκαηα ινγηζκηθνχ έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα λα δεκηνπξγήζνπλ γξήγνξα θαη αμηφπηζηα ράξηεο ρξήζεσλ γεο ζε πνηθηιία ρσξηθψλ θαη ρξνληθψλ θιηκάθσλ. Ζ αλάιπζε ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ηεο εδαθηθήο θάιπςεο ζε δηάθνξεο ρξνληθέο πεξηφδνπο αλαιχεηαη κέζσ ηειεπηζθνπηθψλ εηθφλσλ. πγθξίλνληαο ηε ζπκβαηηθή έξεπλα πεδίνπ, νη πιεξνθνξίεο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ ηειεπηζθφπεζε φρη κφλν εμνηθνλνκεί ρξφλν αιιά απμάλεη ηελ πηζαλφηεηα θαηεγνξηνπνίεζεο ηεο θπηνθάιπςεο κέζσ θαζκαηηθψλ θαη ραξαθηεξηζηηθψλ αλαιχζεσλ (Pozdnyakova et al., 2002; Vasconcelos et al., 2002; Kokaly et al., 2003; Roberts et al., 2003). Απφ απηή ηελ άπνςε, νη ηειεπηζθνπηθέο εηθφλεο ππεξηεξνχλ έλαληη ησλ κεηξήζεσλ πεδίνπ θαη ρξεζηκνπνηνχληαη ζπλήζσο ζηελ απνηχπσζε καθξνπξφζεζκσλ πεξηβαιινληηθψλ αιιαγψλ (Coulibaly and Goτta, 2006; Green et al., 1998) πάληα ζε ζπλδπαζκφ κε ηα ΓΠ κε ζηφρν ηε δεκηνπξγία πνιχηηκσλ βάζεσλ δεδνκέλσλ (Lehner and D νll, 2004). Έρνπλ αλαπηπρζεί πνηθίιεο κέζνδνη αλίρλεπζεο κεηαβνιψλ νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχλ ηειεπηζθνπηθά δεδνκέλα (Singh, 1989) θαη θαηεγνξηνπνηνχληαη ζηηο αθφινπζεο νκάδεο: ε πην απιή κέζνδνο είλαη απηή ηεο δηαθνξάο δχν εηθφλσλ, θαηά ηελ νπνία αθαηξείηαη ε κία εηθφλα απφ ηελ άιιε (Weismiller, Kristof, Scholz, Anuta, & Momin, 1977), ν ιφγνο εηθφλσλ, θαηά ηελ νπνία ππνινγίδνληαη ιφγνη δνξπθνξηθψλ κπαληψλ δηαθνξεηηθψλ εκεξνκεληψλ (Howarth &Wickware 1981), αλάιπζε δηαλπζκαηηθήο κεηαβνιήο, θαηά ηελ νπνία δεκηνπξγνχληαη δηαλχζκαηα δηαθνξεηηθνχ κήθνπο θαη θαηεχζπλζεο αλάινγα κε ηε κεηαβνιή (e.g. Malila 1980), ζχγθξηζε ηαμηλφκεζεο, θαηά ηελ νπνία ζπγθξίλνληαη ηαμηλνκήζεηο δηαθνξεηηθψλ εκεξνκεληψλ (Howarth & Wickware 1981) θαη ηέινο κεηαηξνπέο εηθφλαο π.ρ κέζσ ηνπ ππνινγηζκνχ ηεο αλάιπζεο ησλ θχξησλ ζπληζησζψλ (principal component 37

analysis) δηαθνξεηηθψλ εηθφλσλ έηζη ψζηε λα δηαρσξηζηεί ε θνηλή πιεξνθνξία ζε δηαθνξεηηθέο δνξπθνξηθέο κπάληεο (Byrne et al. 1980). Τπάξρνπλ δηάθνξεο ηερληθέο θαη αιγφξηζκνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη επξέσο, πξνθεηκέλνπ λα αλαθηεζνχλ πιεξνθνξίεο ρξήζεσλ γεο απφ ηειεκαηηθά δεδνκέλα, αιιά νη πεξηζζφηεξεο απφ απηέο βαζίδνληαη ζηελ αξρή ηεο Πνιπθαζκαηηθήο Σαμηλφκεζεο ησλ δεδνκέλσλ. 4.1.1 Αλγόπιθμοι ηαξινόμηζηρ σπήζευν γηρ δοπςθοπικών εικόνυν Γηα ηελ παξαγσγή ζεκαηηθψλ ραξηψλ ρξήζεσλ γεο ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα, ρξεζηκνπνηήζεθαλ φπσο έρεη ήδε πξναλαθεξζεί 9 δνξπθνξηθέο εηθφλεο. Κχξην ζηφρν απνηειεί ε ηαμηλφκεζε απηψλ έηζη ψζηε λα αληρλεπηνχλ νη αιιαγέο πνπ έιαβαλ ρψξα θαηά ηε ρξνληθή πεξίνδν 1984-2009. Ζ αλάιπζε θαη ηαμηλφκεζε ησλ δνξπθνξηθψλ δεδνκέλσλ ζε επηκέξνπο εθηάζεηο, πνπ παξνπζηάδνπλ δηαθνξεηηθέο θαζκαηηθέο ππνγξαθέο θαη επνκέλσο αλαπαξηζηνχλ εθηάζεηο κε δηαθνξεηηθέο ρξήζεηο γεο, πξαγκαηνπνηείηαη κέζσ δχν πξνζεγγίζεσλ: α) ηεο ειεγρφκελεο θαη β) ηεο απηφκαηεο ηαμηλφκεζεο ησλ θαηεγνξηψλ ρξήζεο γεο. Ζ ειεγρφκελε ηαμηλφκεζε ρξεζηκνπνηείηαη φηαλ ήδε ππάξρνπλ ιεπηνκεξείο πιεξνθνξίεο γηα ηηο ρξήζεηο γεο ηεο ππφ κειέηεο πεξηνρήο, κέζσ ραξηψλ θαη εξγαζηψλ πεδίνπ θαη εθαξκφδεηαη ζπλήζσο ζε ζρεηηθά κηθξήο έθηαζεο πεξηνρέο. ηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε, δηεξεπλάηαη ε δνξπθνξηθή εηθφλα απφ ηνλ εηδηθφ επηζηήκνλα, πξνθεηκέλνπ λα βξεζνχλ θαη λα επηιεγνχλ εθηάζεηο πνπ έρνπλ γλσζηέο ρξήζεηο γεο, ψζηε λα απνηππσζνχλ νη θαζκαηηθέο ππνγξαθέο ηνπο θαη λα ηξνθνδνηεζνχλ ζε ππνινγηζηηθφ αιγφξηζκν πνπ ζα αληρλεχζεη ηελ εηθφλα γηα λα βξεη θαη λα θαηαγξάςεη φιεο ηηο πεξηνρέο πνπ παξνπζηάδνπλ ίδηεο ή παξαπιήζηεο θαζκαηηθέο ππνγξαθέο. Ο θεληξηθφο ζηφρνο απηήο ηεο ηαμηλφκεζεο είλαη λα θαηεγνξηνπνηήζεη απηφκαηα φια ηα εηθνλνζηνηρεία ηεο εηθφλαο ζε θιάζεηο ρξήζεσλ γεο ή ζε ζέκαηα (Lillesand & Kiefer, 1994). Οη εθηάζεηο πνπ αλεπξίζθνληαη κε απηφ ην θξηηήξην, θαηαηάζζνληαη ζηελ ίδηα θαηεγνξία ρξήζεο γεο θαη ε δηαδηθαζία επαλαιακβάλεηαη έσο φηνπ λα θαηεγνξηνπνηεζνχλ φιεο νη εθηάζεηο ζηελ δνξπθνξηθή εηθφλα. Σν κεηνλέθηεκα ηεο ζπγθεθξηκέλεο πξνζέγγηζεο, είλαη φηη απαηηεί ιεπηνκεξή θαη αθξηβή γλψζε ηεο πεξηνρήο κειέηεο θαη φηη ρξεηάδεηαη ζεκαληηθή ρξνληθή 38

πεξίνδν γηα ηελ νινθιήξσζε ηνπ ράξηε ρξήζεσλ γεο, ελψ ην πιενλέθηεκά ηεο είλαη φηη παξέρεη ζεκαληηθή αθξίβεηα θαη αμηνπηζηία. ηελ απηφκαηε ηαμηλφκεζε δελ απαηηείηαη ηδηαίηεξε γλψζε ηνπ ππάξρνληνο θαζεζηψηνο ρξήζεσο γεο εθ ησλ πξνηέξσλ, δηφηη ε ηαμηλφκεζε ησλ δηάθνξσλ πεξηνρψλ ηεο δνξπθνξηθήο εηθφλαο γίλεηαη κε ρξήζε ππνινγηζηηθψλ αιγνξίζκσλ πνπ νκαδνπνηνχλ απηφκαηα ηηο ελ ιφγσ πεξηνρέο, αλάινγα κε ηηο θαζκαηηθέο ηνπο ππνγξαθέο. Έηζη, ην απνηέιεζκα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο είλαη έλαο ράξηεο κε ζπγθεθξηκέλν αξηζκφ θαηεγνξηψλ ρξήζεσλ γεο, πνπ έρεη πξναπνθαζηζζεί θαη ελαπνκέλεη ζηνλ επηζηήκνλα λα νλνκαηίζεη ηελ θάζε θαηεγνξία, κέζσ θπξίσο επηηφπησλ επηζθέςεσλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο. Σν ζεκαληηθφηεξν πιενλέθηεκα απηήο ηεο πξνζέγγηζεο, είλαη φηη παξέρεη άκεζα θαη εχθνια απνηειέζκαηα ζε δηάθνξεο ρσξηθέο θιίκαθεο, αιιά πζηεξεί ζε αθξίβεηα θαη αμηνπηζηία. Σέινο, ππάξρεη θαη ε πβξηδηθή ηαμηλφκεζε, ζηελ νπνία ζπλδπάδνληαη νη δχν πξναλαθεξζείζεο πξνζεγγίζεηο, πξνθεηκέλνπ λα εθκεηαιιεπζνχλ ηα πιενλεθηήκαηα ηνπο θαη λα δηαηεξεζεί ε αθξίβεηα ηνπ απνηειέζκαηνο ζε επηζπκεηά επίπεδα. Έηζη, πξαγκαηνπνηείηαη απηφκαηε ηαμηλφκεζε, ζηελ νπνία φκσο πξνυπάξρεη γλψζε ησλ ρξήζεσλ γεο ηεο πεξηνρήο κειέηεο θαη ελζσκαηψλεηαη ζηελ δηαδηθαζία κε ηνλ αθξηβή νξηζκφ ησλ θαηεγνξηψλ ρξήζεσλ γεο θαη κε ηελ ζχγθξηζε θαη δηφξζσζε ησλ απνηειεζκάησλ απφ ήδε ππάξρνληα ζρεηηθά ζηνηρεία θαη ράξηεο. ηελ ζπγθεθξηκέλε κειέηε, ζα ρξεζηκνπνηεζεί ε πβξηδηθή πξνζέγγηζε γηα ηελ δεκηνπξγία ηνπ ράξηε ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα, πξνθεηκέλνπ λα βειηηζηνπνηεζεί ην απνηέιεζκα θαη λα ζπγθξηζεί κε ηα ήδε ππάξρνληα ζρεηηθά δεδνκέλα. Έηζη, ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε γηα ην πξψην ζηάδην θαηεγνξηνπνίεζεο ησλ ρξήζεσλ γεο ρξεζηκνπνηήζεθε έλαο αιγφξηζκνο απηφκαηεο ηαμηλφκεζεο δνξπθνξηθψλ δεδνκέλσλ. Γηα ην ζηάδην ηεο ειεγρφκελεο ηαμηλφκεζεο ππήξραλ ζηε δηάζεζή καο ην πξφγξακκα Corine (COoRdination of INformation νn the Environment) 2000 (επξσπατθφο θαηάινγνο κε πιεξνθνξίεο γηα ηε ρξήζε/θάιπςε γεο) θαζσο θαη δνξπθνξηθέο εηθφλεο ηνπ δνξπθφξνπ Ikonos, εκεξνκελίαο 6/2007 νη νπνίεο ραξαθηεξίδνληαη απφ πςειή δηαθξηηηθή ηθαλφηεηα (1m ζηα παγρξσκαηηθά, 4m ζηα πνιπθαζκαηηθά) κε απνηέιεζκα λα είλαη εθηθηή ε δηαπίζησζε ησλ ρξήζεσλ γεο ζηελ πεξηνρή κειέηεο καο. Όζνλ αθνξά ηνλ αιγφξηζκν απηφκαηεο (κε επηβιεπφκελεο) ηαμηλφκεζεο, ην ινγηζκηθφ ENVI 4.7 πξνζθέξεη σο επηινγέο ηνπο ISODATA (Iterative Self-Organizing Data Analysis Technique) θαη K-MEANS 39

αιγφξηζκνπο νη νπνίνη έρνπλ πεξηνξηζκέλα δεδνκέλα εηζφδνπ (ζηνλ αιγφξηζκν K- MEANS αθφκα πεξηζζφηεξν), αληρλεχνπλ ηηο θαζκαηηθέο ππνγξαθέο ηεο εηθφλαο θαη θαηαηάζζνπλ θάζε κνλαδηαία πεξηνρή (pixel) ζηηο ηάμεηο πνπ έρνπλ δεκηνπξγεζεί. Μηα δηαδηθαζία ε νπνία επαλαιακβάλεηαη φζεο θνξέο νξηζηεί απφ ην ρεηξηζηή ηνπ ινγηζκηθνχ κε ζηφρν ηε κείσζε ηνπ ηεηξαγψλνπ ηεο απφζηαζεο θάζε pixel απφ ηνλ ζηαηηζηηθφ κέζν ηεο αληίζηνηρεο ηάμεο. O αιγφξηζκνο ISODATA είλαη φκνηνο κε ηνλ K-MEANS κε εηδνπνηφ δηαθνξά φηη ν πξψηνο επηηξέπεη δηαθνξεηηθά πιήζε ρξήζεσλ γεο ελψ ν δεχηεξνο πξνυπνζέηεη ηελ εθ ησλ πξνηέξσλ γλψζε ηνπ πιήζνπο ησλ θιάζεσλ ρξήζεο γεο. Ο ISODATA είλαη κηα επαλαιεπηηθή κέζνδνο ηαμηλφκεζεο, πνπ ρξεζηκνπνηεζεί ηελ Δπθιείδεηα απφζηαζε σο κέηξν νκνηφηεηαο γηα λα ζέζεη ηα δεδνκέλα ζε δηαθνξεηηθέο θιάζεηο. Απνηειεί κηα παξαιιαγή ηνπ K-MEANS, θαη πεξηιακβάλεη κία δηαδηθαζία γηα αλαδήηεζε ηνπ θαιχηεξνπ αξηζκνχ ζπζηάδσλ κε βάζε θάπνην θφζηνο εθηέιεζεο. ηφρνο ηνπ είλαη λα δηαρσξίζεη έλα δνζκέλν ζχλνιν δηαλπζκάησλ ησλ εηθνλνζηνηρείσλ. Δθαξκφδνληαο απηή ηελ ηερληθή κπνξεί λα απνθαιπθζνχλ λέα δεδνκέλα ηα νπνία πξνεγνπκέλσο δελ ήηαλ θαλεξά. Ο ζπγθεθξηκέλνο αιγφξηζκνο ζηεξίδεηαη ζηνλ αιγφξηζκν K-MEANS κε επηπιένλ heuristics (επξεηηθέο κεζφδνπο) ηα νπνία κε ηε ζεηξά ηνπο θαζνξίδνπλ ηελ θαηάηκεζε ή θαη ηε ζπγρψλεπζε ησλ θιάζεσλ (clusters). Ο αξηζκφο ησλ ηάμεσλ ππνηίζεηαη φηη είλαη γλσζηφο εθ ησλ πξνηέξσλ, φκσο δελ είλαη γλσζηή ε ζηαηηζηηθή ζπκπεξηθνξά ησλ ηάμεσλ. Ζ δηακφξθσζε ηνπ ISODATA clustering αιγνξίζκνπ επηηπγράλεηαη κε ηε ρξήζε ηεο θαζκαηηθήο γσλίαο αληί ηεο Δπθιείδεηαο απφζηαζεο. χκθσλα κε απηή ηε δηαδηθαζία, ην δηάλπζκα ηνπ εηθνλνζηνηρείνπ ηαμηλνκείηαη ζηελ θιάζε i, αλ ε θαζκαηηθή γσλία κεηαμχ απηνχ θαη ηνπ θέληξνπ βάξνπο ηεο ηάμεο πνπ κεηξηέηαη είλαη ην ειάρηζην ζε ζρέζε κε ηα ππφινηπα θέληξα βάξνπο ησλ άιισλ ηάμεσλ. Έηζη, ην θξηηήξην ηεο ειαρηζηνπνίεζεο ησλ ηεηξαγψλσλ ηεο Δπθιείδηαο απφζηαζεο αληηθαζίζηαηαη απφ ην θξηηήξην ηεο ειάρηζηεο ηεηξαγσληθήο θαζκαηηθήο γσλίαο. Ο αιγφξηζκνο K-MEANS επηρεηξεί νπζηαζηηθά λα ειαρηζηνπνηήζεη ηε κέζε ηεηξαγσληθή απφζηαζε ησλ δεδνκέλσλ απφ ηα πιεζηέζηεξα θέληξα ησλ ζπζηάδσλ θαη κπνξεί λα ζεσξεζεί σο αιγφξηζκνο ηεηξαγσληθνχ ζθάικαηνο. Σα δεδνκέλα εηζφδνπ πνπ δεηνχληαη λα εηζαρζνχλ ζηνλ αιγφξηζκν K-MEANS απφ ην ινγηζκηθφ είλαη ηα εμήο: 1) Πξνζδηνξηζκφο ηνπ k (αξηζκφο νκάδσλ/θιάζεσλ), 40

2) Λήςε ησλ αξρηθψλ k αληηπξνζσπεπηηθψλ δεηγκάησλ ηπραία 3) Δπαλάιεςε: (α) Γηα θάζε pixel βξίζθεη ηελ απφζηαζή ηνπ απφ ηηο αληηπξνζσπεπηηθέο θιάζεηο θαη ζεσξεί φηη αλήθεη ζηελ νκάδα ηνπ θνληηλφηεξνπ αληηπξνζσπεπηηθνχ δείγκαηνο (παξαηεξείηαη νκνηφηεηα ηνπ θάζε pixel κε ην αληηπξνζσπεπηηθφ δείγκα θάζε νκάδαο), (β)τπνινγηζκφο ησλ λέσλ αληηπξνζσπεπηηθψλ δεηγκάησλ (θέληξα βάξνπο) ησλ νκάδσλ (δει. ειαρηζηνπνηείηαη ε εζσηεξηθή αλνκνηνκνξθία ησλ νκάδσλ), κέρξη λα κε γίλνληαη αιιαγέο. Ο ιφγνο πνπ επηιέρζεθε ν K-MEANS σο ν βέιηηζηνο αιγφξηζκνο γηα ηελ παξνχζα εξγαζία είλαη ηα θαιχηεξα απνηειέζκαηα πνπ παξήγαγε ζε ζρέζε κε ηνλ ISODATA. Πην ζπγθεθξηκέλα, ν δηαρσξηζκφο ησλ θιάζεσλ ήηαλ πην μεθάζαξνο θαη ε παξνπζία αλάκημεο κεκνλσκέλσλ pixel δηαθνξεηηθψλ θιάζεσλ ζε θάπνηεο πεξηνρέο ήηαλ κηθξφηεξε ζε αληίζεζε κε ηελ ηαμηλφκεζε ηνπ ISODATA. Ζ ηαμηλφκεζε έδσζε σο απνηέιεζκα 9 ζεκαηηθνχο ράξηεο θάιπςεο/ρξήζεο γεο (έλαλ γηα θάζε ρξνλνινγία), νη νπνίνη εηζήρζεζαλ ζην ArcMap ηνπ ArcGIS 9.3 θαη κεηαηξάπεθαλ ζε raster. Πεξαηηέξσ έγηλε επεμεξγαζία ησλ θιάζεσλ κε ζθνπφ λα εμαιεηθζνχλ θάπνηα κεκνλσκέλα pixels θαη λα ελνπνηεζνχλ θάπνηα άιια κε παξφκνηεο ςεθηαθέο ππνγξαθέο (π.ρ. δηαθνξεηηθνχ είδνπο δάζε). Δπηπξφζζεηα, πξαγκαηνπνηήζεθε ε πηζηνπνίεζε ησλ απνηειεζκάησλ κε ηε βνήζεηα ησλ πξναλαθεξζέλησλ δεδνκέλσλ (Corine 2009, δνξπθνξηθέο εηθφλεο Ikonos) θαη δφζεθε απφ ην ρξήζηε ε νλνκαηνινγία ησλ θιάζεσλ ρξήζεσλ γεο. ην ηειηθφ ζηάδην, πνζνηηθνπνηήζεθαλ νη ρξήζεηο γεο φζνλ αθνξά ηνλ ππνινγηζκφ ηεο έθηαζήο ηνπο, ησλ πνζνζηψλ ηεο έθηαζεο πνπ θαηαιακβάλνπλ ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε θαη ησλ δηαρξνληθψλ κεηαβνιψλ ηνπο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο 25εηίαο 1984-2009. 4.1.2 Μεηαβολή σπήζευν γηρ Kαηά ηνλ ζρεδηαζκφ ηεο δηαδηθαζίαο ηεο ηαμηλφκεζεο, έγηλε κία πξνζπάζεηα δηάθξηζεο ζπγθεθξηκέλσλ εηδψλ βιάζηεζεο (Κσλνθφξα θαη Μεηαβαηηθά δάζε, δάζε Πιαηχθπιισλ, ιηβάδηα, ζακλφηνπνη), πέξαλ ησλ άιισλ θιαζηθψλ ηχπσλ θάιπςεο (ρέξζα γε, θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε, νηθηζηηθέο θαη άγνλεο πεξηνρέο), θάηη ην νπνίν παξνπζίαδε ζεκαληηθφ ελδηαθέξνλ γηα ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ ζρεηηθά κε ηηο αιιαγέο ησλ εηδψλ βιάζηεζεο πνπ έγηλαλ κέζα ζηε ρξνληθή πεξίνδν 1984-2009. 41

Ζ ηαμηλφκεζε ηεο πξφζθαηεο εηθφλαο Landsat 5 (07/2009) πξνεγήζεθε ιφγσ ηεο πξνππάξρνπζαο πιεξνθνξίαο απν ην πξφγξακκα Corine θαη ηηο δνξπθνξηθέο εηθφλεο ηνπ δνξπθφξνπ Ikonos, ζπλεπψο ππήξρε κία θαιχηεξε αληίιεςε ηεο πξαγκαηηθφηεηαο, θαη ζηε ζπλέρεηα αθνινχζεζε ε ηαμηλφκεζε ησλ ππφινηπσλ εκεξνκεληψλ ρξεζηκνπνηψληαο θάζε θνξά σο ζχκβνπιν ηελ εθάζηνηε πην πξφζθαηε ηαμηλφκεζε. Οη κηθξέο εθηάζεηο ησλ αγξνηεκαρίσλ, ε ζπρλή εκθάληζε ηεο βιάζηεζεο ζε άγνλεο πεξηνρέο θαη ε θαζκαηηθή ζχγρπζε ησλ θιάζεσλ κεηαμχ ηνπο, απνηεινχλ ηνπο θχξηνπο παξάγνληεο πνπ δπζθφιεςαλ ηελ επίηεπμε πςειήο αθξίβεηαο θαηά ηελ ηαμηλφκεζε. Γηα λα γίλεη εθηθηή ε θαηαγξαθή ησλ αιιαγψλ ηεο θάιπςεο/ρξήζεο γεο ήηαλ απαξαίηεηε ε δεκηνπξγία ζπγθξίζηκσλ κεγεζψλ έηζη ψζηε νη αιιαγέο πνπ ζα θαηαγξάθνληαλ λα αληηζηνηρνχλ ζηελ πξαγκαηηθφηεηα θαη λα κελ είλαη εζθαικέλεο. Οη ράξηεο ρξήζεσλ γεο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ πεξηιακβάλνπλ ηηο θάησζη 7 θαηεγνξίεο ρξήζεσλ γεο: 1) Τδάηηλν ζψκα (ιίκλε Πιαζηήξα), 2) Κσλνθφξα-Μεηαβαηηθά δάζε, 3) Υέξζα γε, 4) Γάζε Πιαηχθπιισλ, 5) Καιιηεξγήζηκε θαη κε γε, 6) Οηθηζκνί- Άγνλα θαη 7) Ληβάδηα- Θακλφηνπνη. 4.2 Κανονικοποιημένορ Γείκηηρ Βλάζηηζηρ (NDVI) (Normalized Difference Vegetation Index) Ζ αλίρλεπζε ησλ δηαρξνληθψλ κεηαβνιψλ ηεο βιάζηεζεο απνηειεί κία ηερληθή ηειεπηζθφπεζεο θαη ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα παξαθνινπζήζεη θαη λα ραξηνγξαθήζεη ηηο αιιαγέο ηεο θπηνθάιπςεο κεηαμχ δχν ή πεξηζζφηεξσλ ρξνληθψλ πεξηφδσλ (Rogan, Franklin, & Roberts, 2002). Ζ ζεκαζία ηεο ραξηνγξάθεζεο, πνζνηηθνπνίεζεο θαη παξαθνινχζεζεο ησλ αιιαγψλ ησλ θπζηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο βιάζηεζεο θαη ηδηαίηεξα ησλ δαζψλ έρεη απνδεηρζεί πνιχ κεγάιε φζνλ αθνξά ηε κειέηε ησλ παγθφζκησλ αιιαγψλ (Nemani &Running, 1996). Οη δείθηεο βιάζηεζεο ρξεζηκνπνηνχληαη επξέσο σο δείθηεο αλάιπζεο ησλ δηαθπκάλζεσλ ηεο θπηνθάιπςεο κηαο πεξηνρήο, κεηαμχ ηεο βιάζηεζεο απηήο θαη άιισλ παξαγφλησλ (Ahl et al., 2004, Geerken et al., 2005, Liu and Kafatos, 2005, Ben-Ze en et al., 2006, Koh et al., 2006, Morawitz et al., 2006, Tucker., 2005). Ο δείθηεο NDVI ζεσξείηαη βαζηθφ εξγαιείν παξαθνινχζεζεο ησλ επνρηαθψλ αιιαγψλ 42

ηεο βιάζηεζεο (Holben, 1986) θαη βαζίδεηαη ζηηο ηδηφηεηεο αλάθιαζεο ησλ πεξηνρψλ βιάζηεζεο ζε ζχγθξηζε κε ηα ζχλλεθα, ην λεξφ, ην ρηφλη απφ ηε κία πιεπξά, ηνπο βξάρνπο θαη ηα γπκλά εδάθε απφ ηελ άιιε. Οη πεξηνρέο βιάζηεζεο έρνπλ ζρεηηθά πςειή αληαλάθιαζε ζην εγγχο ππέξπζξν θαη ρακειή αληαλάθιαζε ζην νξαηφ θάζκα ηνπ θάζκαηνο. Σα ζχλλεθα, ην λεξφ θαη ην ρηφλη έρνπλ κεγαιχηεξε αλαθιαζηηθφηεηα ζην νξαηφ θάζκα απ φηη ζην ππέξπζξν. Σα βξάρηα θαη ην γπκλφ έδαθνο έρνπλ παξφκνηα αλαθιαζηηθφηεηα ζηηο δχν θαζκαηηθέο πεξηνρέο (Cees & Farifteh, 2001). Σα ηξία ζηνηρεία ηεο βιάζηεζεο πνπ επεξεάδνπλ ηε θαζκαηηθή πνζφηεηα θαη πνηφηεηα ηεο ειηαθήο αληαλαθιψκελεο αθηηλνβνιίαο πνπ δέρνληαη νη δνξπθφξνη είλαη ε αθζνλία, ε ζχλζεζε θαη ε θαηάζηαζε ζηελ νπνία βξίζθεηαη (Stow, 1995). Ο θαλνληθνπνηεκέλνο δείθηεο βιάζηεζεο NDVI απνηειεί κία ζπλεζηζκέλε θαη απαξαίηεηε παξάκεηξν γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηεο βιάζηεζεο ζε πεξηνρέο ηνπηθήο αιιά θαη επξείαο θιίκαθαο θαη έρεη απνδεηρζεί πσο είλαη έλαο ζεκαληηθφο θαη απνηειεζκαηηθφο δείθηεο φζνλ αθνξά ην ραξαθηεξηζκφ ησλ πνηθίισλ εηδψλ ηεο θάιπςεο, ηεο παξαγσγηθφηεηαο, ηεο βηνκάδαο θαη ηεο νηθνπεξηβαιινληηθήο πνηφηεηαο. πλήζσο ρξεζηκνπνηείηαη ζηελ παξαθνινχζεζε ηεο θπηνθάιπςεο (Carlson and Ripley 1997, Mynemi et al. 1997), ζηελ νηθνινγηθή παξαθνινχζεζε θαη ηελ εθηίκεζε ηεο βηνκάδαο (Wessels et al. 2006), ζηελ παξαθνινχζεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο (Chen et al.2004), ζηνλ ππνινγηζκφ ηεο γεσξγηθήο παξαγσγηθφηεηαο (Zhang et al.2003, Tao et al. 2005), ζηελ ππνβάζκηζε ηνπ εδάθνπο (Pei et al. 2008) θαζψο θαη ζε άιιεο δξαζηεξηφηεηεο παξαθνινχζεζεο. Ζ θάιπςε ηεο βιάζηεζεο κπνξεί λα δηαθνξνπνηείηαη απφ ηα άιια είδε εδαθνθάιπςεο κε ην ιφγν NIR (near infrared, εγγχο ππέξπζξν) / Red (θφθθηλν). Όζν πεξηζζφηεξε ρισξνθχιιε ππάξρεη ζηελ επηθάλεηα παξαηήξεζεο, ηφζν απμάλεηαη ε ηηκή ηνπ δείθηε. Ζ ηηκή ηνπ θπκαίλεηαη απφ -1 έσο θαη +1 θαη φζν κεγαιχηεξε είλαη ε ηηκή ηνπ δείθηε NDVI ηφζν κεγαιχηεξε είλαη θαη ε θπηνθάιπςε (Hsieh and Cheng, 1995, Green et al., 1998, Lin et al., 2006). 4.2.1 Δκηίμηζη Κανονικοποιημένος Γείκηη Βλάζηηζηρ (NDVI) από δοπςθοπικέρ εικόνερ Σα πνιπθαζκαηηθά ηειεπηζθνπηθά δεδνκέλα κεηαηξέπνληαη ζπρλά ζε έλα θαζκαηηθφ δείθηε βιάζηεζεο (spectral vegetation index, SVI), ν νπνίνο είλαη 43

επαίζζεηνο ζηηο αιιαγέο ησλ βηνθπζηθψλ πνζνηήησλ ηεο θπηνθάιπςεο ελψ ειαρηζηνπνηεί ηηο επηδξάζεηο ησλ δηάθνξσλ γσληψλ ησλ αηζζεηήξσλ, ησλ ζπλζεθψλ θσηηζκνχ θαη ηνπ ππφβαζξνπ ηνπ εδάθνπο. Μειεηψληαο ηα παξαπάλσ, ν Sellers (1985) απέδεημε φηη ε ζρέζε κεηαμχ απηψλ ησλ δεηθηψλ θαη ησλ βηνθπζηθψλ πνζνηήησλ κπνξεί λα πνηθίιεη αλάινγα κε ηνλ ηχπν βιάζηεζεο, ηελ επνρή, ην κεηξηθφ πιηθφ θαη ηελ πνζφηεηα ηνπ λεθξνχ πιηθνχ πνπ βξίζθεηαη ζηηο θπιισζηέο ησλ θπηψλ. Ο δείθηεο NDVI έρεη απνδεηρζεί φηη ζπλδέεηαη ζεκαληηθά κε ηηο βηνθπζηθέο ηδηφηεηεο ηεο βιάζηεζεο ζην πεδίν (Hope, Kimball, & Stow, 1993, McMichael et al., 1999) θαη γεληθφηεξα είλαη ιηγφηεξν επαίζζεηνο ζηηο δηαθπκάλζεηο ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο θαη ηνπ κεηξηθνχ πιηθνχ ζε ζρέζε κε έλα απιφ δείθηε πνπ ηζνχηαη κε ην ιφγν θνληηλνχ ππέξπζξνπ πξνο ηελ θφθθηλε κπάληα (Myneni &Asrar, 1994). Γηάθνξνη παξάγνληεο (εθηφο απφ ηελ ίδηα ηελ βιάζηεζε) κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ηελ παξαηήξεζε κέζσ ξαδηνκεηξηθψλ δεηθηψλ βιάζηεζεο ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ θαη ηνπ NDVI: Ζ επίδξαζε ηεο αηκφζθαηξαο (Jeyaseelan & Thiruvengadachari, 1993, Hope et al., in press) Οη δηαθνξνπνηήζεηο ζηελ ζηηγκηαία πξνζπίπηνπζα ειηαθή αθηηλνβνιία (Jeyaseelan & Thiruvengadachari, 1993, Hope et al., in press) Οη δηαζηάζεηο ηεο κνλαδηαίαο επηθάλεηαο ζηελ νπνία επηρεηξείηαη ε κέηξεζε ηνπ % αλάθιαζεο Ζ ηαρχηεηα ηνπ αέξα Ζ δελίζεηα γσλία φξαζεο ηνπ δέθηε (νff-nadir viewing effects) Οη δηαθνξέο ζηνλ δνξπθφξν, ραξαθηεξηζηηθά αηζζεηήξα θαη πιαηθφξκαο (Kaufman et al., 2000, Roa &Chen, 1999, Tahnk & Coakley, 2001, Trishchenko, Cihlar &Li, 2002) Οη αιιαγέο ζηα ξαδηνκεηξηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ δνξπθφξνπ Ζ ζηαδηαθή ππνβάζκηζε ηνπ δνξπθνξηθνχ αηζζεηήξα O θαλνληθνπνηεκέλνο δείθηεο βιάζηεζεο (NDVI) απνηειεί κία ηερληθή επεμεξγαζίαο ησλ θαζκαηηθψλ ππνγξαθψλ κηαο δνξπθνξηθήο εηθφλαο κε ζθνπφ ηελ άληιεζε πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηε θπηνθάιπςε-βιάζηεζε κηαο πεξηνρήο θαη ηελ παξαγσγή ελφο ράξηε αθξηβνχο θπηνθάιπςεο απηήο. Δπίζεο έρεη δηαπηζησζεί φηη είλαη ζπλδεδεκέλνο κε πνιιέο ηδηφηεηεο ησλ θπηψλ. Δίλαη ρξήζηκνο γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ 44

ηεο θαηάζηαζεο ηεο πγείαο ησλ θπηψλ, παξνπζηάδεη θαηλνινγηθέο αιιαγέο, ζπλεηζθέξεη ζηελ εθηίκεζε ηεο πξάζηλεο βηνκάδαο θαη ηεο απφδνζεο ησλ θαιιηεξγεηψλ, θαζψο θαη ζε άιιεο εθαξκνγέο. Σέινο βαζίδεηαη ζηελ ρξήζε ησλ θαζκαηηθψλ πεξηνρψλ 4 (ππέξπζξε αθηηλνβνιία, 0,76 0,90κm) θαη 3 (θφθθηλε νξαηή αθηηλνβνιία, 0,63 0,69 κm) κε ηέηνην ηξφπν, ψζηε λα εθκεηαιιεπζεί ην γεγνλφο φηη ε νξαηή θφθθηλε αθηηλνβνιία απνξξνθάηαη επηιεθηηθά απφ ηελ ρισξνθχιιε, ελψ αληίζεηα επηθξαηεί ε αληαλάθιαζε απφ ηελ βιάζηεζε φζν ε αθηηλνβνιία ηείλεη πξνο ηελ ππέξπζξε θαζκαηηθή πεξηνρή. Ζ παξνπζία ηεο ρισξνθχιιεο ζηε βιάζηεζε νδεγεί ζε απνξξφθεζε ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο ζε κήθε θχκαηνο κηθξφηεξα απφ 0,7 κm. ηελ πεξηνρή απφ 0,7 κm κέρξη 1,3 κm εκθαλίδεηαη ηζρπξή αλάθιαζε πνπ νθείιεηαη ζηελ αζπλέρεηα ηνπ δείθηε δηάζιαζεο κεηαμχ ηνπ αέξα θαη ησλ θπςειψλ ησλ θχιισλ (εηθφλα 5). Δικόνα 5: Αλάθιαζε ηνπ γπκλνχ εδάθνπο, ηεο βιάζηεζεο θαη ηνπ λεξνχ ζε ζρέζε κε ην κήθνο θχκαηνο. Πεγή: Δξγαζηήξην Γαζηθήο Γηαρεηξηζηηθήο θαη Σειεπηζθφπεζεο, Σκήκα Γαζνινγίαο θαη Φπζηθνχ Πεξηβάιινληνο-Α.Π.Θ., Διιάδα Ο ηχπνο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηελ εθηίκεζε ηνπ Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI) είλαη ν DN(4) DN(3) NVDI (NVDI, Lillesand θαη Kiefer, 1994) DN(4) DN(3) 45

φπνπ ην DN (digital number) απνηειεί ηε ςεθηαθή θαηαγξαθή ηεο ειεθηξνκαγλεηηθήο αθηηλνβνιίαο ζε θάζε κνλαδηαίν ηκήκα (pixel) ηεο εηθφλαο θαη νη αξηζκνί 4 θαη 3 ζπκβνιίδνπλ ηηο θαζκαηηθέο πεξηνρέο ηεο ππέξπζξεο θαη θφθθηλεο νξαηήο αθηηλνβνιίαο αληίζηνηρα. Ο καζεκαηηθφο απηφο ηχπνο εθαξκφζηεθε ζε θάζε κνλαδηαίν ηκήκα ηεο εηθφλαο (pixel) κε ηελ ρξήζε ηνπ ινγηζκηθνχ ENVI 4.7. Οη επεμεξγαζκέλεο δνξπθνξηθέο εηθφλεο εηζήρζεζαλ ζην ArcMap 9.3 ηνπ ArcGIS γηα πεξαηηέξσ επεμεξγαζία αιιά θαη γηα λα κεηαηξαπνχλ νη ςεθηαθέο ηηκέο (DN, digital numbers) ησλ εηθνλνζηνηρείσλ (pixels) ζε ηηκέο NDVI, δειαδή απφ -1 έσο +1. Ο ηχπνο κε ηνλ νπνίν έγηλε ε κεηαηξνπή είλαη ν ζπλήζεο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηε βηβιηνγξαθία (Upadhyay G.et al, 2008; Wenting X., 2004; Huang et al., 2008) θαη είλαη ν αθφινπζνο: NDVI = (DN*0.004) 0.01 Με απηφλ ηνλ ηξφπν ππνινγίζηεθε ν θαλνληθνπνηεκέλνο δείθηεο βιάζηεζεο NDVI θαη γηα ηηο 9 δηαζέζηκεο εκεξνκελίεο θαη παξήρζεζαλ νη αληίζηνηρνη εηήζηνη ράξηεο βιάζηεζεο, νη νπνίνη θαη απνζεθεχηεθαλ κε κνξθή raster. 4.2.2 Τπολογιζμόρ μεηαβολήρ Κανονικοποιημένος Γείκηη Βλάζηηζηρ (NDVI) Ο Καλνληθνπνηεκέλνο Γείθηεο Βιάζηεζεο (NDVI) είλαη ηδηαίηεξα ρξήζηκνο γηα ηε δηαρξνληθή παξαθνινχζεζε ηεο θαηάζηαζεο ηεο βιάζηεζεο ηεο πεξηνρήο κειέηεο καο. Γηα ηελ απφδνζε ηεο πνζνζηηαίαο κεηαβνιήο ηεο βιάζηεζεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξνληθήο πεξηφδνπ 1984-2009 ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα ρξεζηκνπνηήζεθε έλαο δηαδεδνκέλνο καζεκαηηθφο ηχπνο. Ο ηχπνο κέζσ ηνπ νπνίνπ ππνινγίζηεθε ε πνζνζηηαία κεηαβνιή ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI είλαη ν αθφινπζνο: % κεηαβνιή δείθηε βιάζηεζεο = 100*( NDVI ηει -NDVI αξρ )/ NDVI αξρ 46

% κεηαβνιή δείθηε βιάζηεζεο = 100*( NDVI 2009 -NDVI 1984 )/ NDVI 1984 πδξνι.ιεθάλεο ιίκλεο Πιαζηήξα (1984-2009) Ζ επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ θαη ε αλσηέξσ καζεκαηηθή εμίζσζε πξαγκαηνπνηήζεθαλ κε ηε βνήζεηα ησλ Γεσγξαθηθψλ Πιεξνθνξηαθψλ πζηεκάησλ θαη ζπγθεθξηκέλα κε ην ινγηζκηθφ ArcGis 9.3. Σν απνηέιεζκα ηεο επεμεξγαζίαο ήηαλ ε παξαγσγή ελφο αξρείνπ raster πνπ απεηθνλίδεη κε θιάζεηο ηελ πνζνζνζηηαία δηαρξνληθή κεηαβνιή ηεο βιάζηεζεο ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξνληθήο πεξηφδνπ 1984-2009. 4.3 ΑΝΑΛΤΖ ΠΑΛΗΝΓΡΟΜΖΖ Ζ αλάιπζε παιηλδξφκεζεο (regression analysis) εμεηάδεη ηε ζρέζε κεηαμχ δχν ή πεξηζζνηέξσλ κεηαβιεηψλ κε ζθνπφ ηελ πξφβιεςε ησλ ηηκψλ ηεο κηαο, κέζσ ησλ ηηκψλ ηεο άιιεο (ή ησλ άιισλ). ε θάζε αλάιπζε παιηλδξφκεζεο δηαθξίλνληαη δχν είδε κεηαβιεηψλ: νη αλεμάξηεηεο ή επεμεγεκαηηθέο (independent, explanatory variables) θαη νη εμαξηεκέλεο ή απφθξηζεο (dependent, response variables). Πην ζπγθεθξηκέλα, αλεμάξηεηε κεηαβιεηή X είλαη εθείλε ηεο νπνίαο ηηο ηηκέο κπνξνχκε λα ειέγμνπκε. Δμαξηεκέλε κεηαβιεηή Y είλαη εθείλε ζηελ νπνία αληαλαθιάηαη ην απνηέιεζκα ησλ κεηαβνιψλ ζηηο αλεμάξηεηεο. Αλ ζεσξήζνπκε δχν κεηαβιεηέο X, Y νη νπνίεο ζπλδένληαη κε κηα ζρέζε ηεο κνξθήο Y = f (X ), κπνξνχκε λα πξνβιέςνπκε αθξηβψο ηελ ηηκή ηεο Y γηα θάζε ηηκή ηεο X κέζσ ηεο πξναλαθεξζείζαο ζρέζεο. Γειαδή, αλ νη ηηκέο ηεο Y δελ ππφθεηληαη ζε ζθάικαηα, ηφηε ιέκε φηη νη δχν κεηαβιεηέο ζπλδένληαη κε ηε πξνζδηνξηζηηθή (deterministic) ζρέζε Y = f (X ). Σν δηάγξακκα δηαζπνξάο είλαη έλα λέθνο ζεκείσλ, ην νπνίν θαζνξίδεη κηα ηδεαηή γξακκή ε νπνία δίλεη κηα πξψηε εηθφλα ηεο ζρέζεο πνπ ζπλδέεη ηηο δχν κεηαβιεηέο. Ζ ζρέζε κεηαμχ ησλ δχν κεηαβιεηψλ είλαη ηφζν πεξηζζφηεξν ηζρπξή φζν πην θνληά ζηελ ηδεαηή γξακκή βξίζθνληαη ηα ζεκεία ηνπ δηαγξάκκαηνο δηαζπνξάο. Γηα λα πεξηγξάςνπκε ηε ζηνραζηηθή εμάξηεζε δχν κεηαβιεηψλ Υ θαη Τ πξνζπαζνχκε λα βξνχκε κηα ζρέζε κεηαμχ ησλ Υ θαη Τ ε νπνία φκσο δε ζα δίλεη αθξηβή αιιά πξνζεγγηζηηθή κφλν εηθφλα ηεο εμάξηεζεο ησλ Υ θαη Τ θαη ηα ζεκεία ηνπ δηαγξάκκαηνο δηαζπνξάο ησλ Υ θαη Τ δε ζα βξίζθνληαη πάλσ, αιιά, γχξσ απφ κηα θακπχιε. 47

Μηα κέζνδνο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ πεξηγξαθή ηεο ζηνραζηηθήο εμάξηεζεο δχν κεηαβιεηψλ είλαη ε μέθοδορ ηυν ελασίζηυν ηεηπαγώνυν θαη απηή εθαξκφδεηαη ζπλήζσο γηα λα κειεηεζεί ε πην απιή κνξθή ζηνραζηηθήο εμάξηεζεο, ε γπαμμική. 4.3.1 Μέθοδορ ελασίζηυν ηεηπαγώνυν Με ηε κέζνδν ησλ ειαρίζησλ ηεηξαγψλσλ ππνινγίδνπκε ηελ θαιχηεξε επζεία πνπ αληηπξνζσπεχεη ηα πεηξακαηηθά δεδνκέλα, κε ηελ ειαρηζηνπνίεζε ηνπ αζξνίζκαηνο ησλ ηεηξαγψλσλ ησλ απνθιίζεσλ ησλ ηηκψλ y απφ ηελ επζεία γξακκή. Με ηνπο ζπληειεζηέο πνπ γξάθνληαη παξαθάησ ππνινγίδνληαη νη παξάκεηξνη ι θαη b ηεο επζείαο y = ι x + b θαη επηπιένλ ζπλππνινγίδνληαη θαη ηα ζθάικαηα ζ η ησλ επί κέξνπο κεηξήζεσλ y i. Σα ζθάικαηα ζηνπο ζπληειεζηέο ππνινγίδνληαη: 48

Καη 49

4.3.2 ςζσέηιζη (ανάλςζη παλινδπόμηζηρ) ηος Κανονικοποιημένος Γείκηη Βλάζηηζηρ (NDVI) με σπήζειρ γηρ και πεπιβαλλονηικέρ παπαμέηποςρ Ζ παξνχζα κειέηε έρεη σο ζηφρν φρη ηφζν λα πξνβιέςεη ηελ ηηκή ηεο εμαξηεκέλεο κεηαβιεηήο αιιά λα εμαθξηβψζεη ηελ χπαξμε ή φρη ζπζρέηηζεο κεηαμχ εμαξηεκέλεο θαη αλεμάξηεηεο κεηαβιεηήο θαζψο θαη ην βαζκφ απηήο. ηε ζπγθεθξηκέλε εξγαζία, αλεμάξηεηεο κεηαβιεηεο X είλαη ε ζεξκνθξαζία πνπ ζεκεηψζεθε ην ρξνληθφ δηάζηεκα 1984-2009 ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα, ε βξνρφπησζε ηνπ ίδηνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο, ηα πνζνζηά ησλ επηκέξνπο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο πνπ αθνξνχλ ζηε βιάζηεζε φισλ απηψλ ησλ εηψλ θαη ηέινο ε εμαηκηζνδηαπλνή θαη ε επνρηαθή εμαηκηζνδηαπλνή επίζεο απφ ην 1984 έσο θαη ην 2009. Τπνινγίζηεθαλ νη κέζεο ηηκέο ζεξκνθξαζίαο γηα θάζε πδξνινγηθφ έηνο (Οθηψβξε ελφο έηνπο επηέβξε ηνπ επφκελνπ) νη νπνίεο θαη εηζήρζεζαλ ζην ζηαηηζηηθφ παθέην γηα ηελ αλάιπζε παιηλδξφκεζεο. Οη ηηκέο βξνρφπησζεο ήηαλ επίζεο κεληαίεο, πξαγκαηνπνηήζεθε ν ππνινγηζκφο ηεο εηήζηαο βξνρφπησζεο (άζξνηζκα κεληαίσλ βξνρνπηψζεσλ) θάζε πδξνινγηθνχ έηνπο θαη ηέινο ν κέζνο φξνο βξνρφπησζεο κεηαμχ ησλ 3 ζηαζκψλ γηα θάζε ρξνλνινγία (1984-2009) απνηέιεζε ηα δεδνκέλα βξνρφπησζήο καο. Σα πνζνζηά ησλ ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ππνινγίζηεθαλ κέζσ ηνπ ινγηζκηθνχ ArcGis 9.3 εθφζνλ είρε ήδε πξαγκαηνπνηεζεί ε ηαμηλφκεζε ησλ ρξήζεσλ γεο. Όζνλ αθνξά ηελ εμαηκηζνδηαπλνή, πνινγίζηεθαλ νη κεληαίεο (άζξνηζκα εκεξήζησλ) ηηκέο θαη ζηε ζπλέρεηα νη εηήζηεο ηηκέο (κέζνο φξνο ησλ κεληαίσλ) αλά πδξνινγηθφ έηνο απφ ην 1984 έσο θαη ην 2009. Ζ επνρηαθή εμαηκηζνδηαπλνή αλαθέξεηαη ζηελ άλνημε θαη πξφθεηηαη γηα ην κέζν φξν ηνπ αζξνίζκαηνο ησλ ηηκψλ ηεο εμαηκηζνδηαπλνήο ησλ ηξηψλ κελψλ ηεο επνρήο ηεο άλνημεο (Μάξηηνο, Απξίιηνο, Μάτνο) θάζε πδξνινγηθνχ έηνπο. Δμαξηεκέλε κεηαβιεηή Y είλαη ν θαλνληθνπνηεκέλνο δείθηεο βιάζηεζεο (NDVI) θαζψο θαη ν NDVI ησλ επηκέξνπο ρξήζεσλ γεο. Ο θαλνληθνπνηεκέλνο δείθηεο βιάζηεζεο (NDVI) θάζε έηνπο είλαη ε κέζε ηηκή NDVI πνπ παξνπζηάδεη ην ζχλνιν ησλ εηθνλνζηνηρείσλ ζε θάζε παξαρζέλ raster, ην νπνίν αληηπξνζσπεχεη ην εχξνο ηηκψλ ηνπ δείθηε βιάζηεζεο γηα ην θάζε έηνο. Ο NDVI ησλ επηκέξνπο ρξήζεσλ γεο ππνινγίζηεθε αθνχ θφπεθε ην θάζε εηήζην (1984-2009) raster κε ηηο 50

ηηκέο NDVI κε βάζε θάζε ρξήζεο γεο μερσξηζηά αλά έηνο θαη παξήρζεζαλ μερσξηζηα NDVI raster ρξήζεσλ γεο. Έπεηηα κε ηε βνήζεηα ηνπ ινγηζκηθνχ ArcGis 9.3, ην νπνίν επεμεξγάδεηαη ζηαηηζηηθά ηα δεδνκέλα καο ρξεζηκνπνηήζεθαλ νη κέζνη φξνη ησλ ηηκψλ NDVI ησλ λέσλ raster σο δεδνκέλα εηζφδνπ θαη επεμεξγαζίαο ζην ζηαηηζηηθφ ινγηζκηθφ παθέην γηα ηελ αλάιπζε παιηλδξφκεζεο. Ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ παξάγνληα ζηελ αλάιπζε παιηλδξφκεζεο απνηειεί ην R 2, ην νπνίν νλνκάδεηαη ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ (coefficient of determination), παίξλεη ηηκέο ζην θιεηζηφ δηάζηεκα [0, 1] θαη φζν πιεζηέζηεξα βξίζθεηαη ε ηηκή ηνπ πξνο ην 1 ηφζν θαιχηεξε είλαη ε επζεία ειαρίζησλ ηεηξαγψλσλ σο εθηίκεζε ηεο επζείαο παιηλδξφκεζεο θαη ηφζν κεγαιχηεξε είλαη ε ζπζρέηηζε κεηαμχ ησλ δχν κεηαβιεηψλ. Σν ζηαηηζηηθφ παθέην πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηελ αλάιπζε παιηλδξφκεζεο είλαη ην Statistica 7 κε ηε βνήζεηα ηνπ νπνίνπ επηπξφζζεηα πξαγκαηνπνηήζεθαλ ε πεξηγξαθηθή ζηαηηζηηθή (ηα κέγηζηα, ειάρηζηα, κέζνη φξνη, ηππηθή απφθιηζε), ν πίλαθαο ζπζρεηίζεσλ (correlation matrix) θαζψο θαη ηα δηαγξάκκαηα δηαζπνξάο κεηαμχ ησλ δηαζέζηκσλ παξακέηξσλ καο ζηα νπνία εκθαλίδεηαη θάζε θνξά ε εμίζσζε y=f(x) (ε γξακκηθή θαη ε πνιπσλπκηθή ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ έρεη επηιερζεί), ν ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ R 2 κε ζθνπφ ηελ εμαθξίβσζε ηνπ βαζνχ ζπζρέηηζεο κεηαμχ ηνπο θαη ν ζπληειεζηήο γξακκηθήο ζπζρέηηζεο ηνπ Pearson r. 51

4.4 Γευγπαθικά ηαθμιζμένη Παλινδπόμηζη (Geographically Weighted Regression) Ζ δηαθνξά ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο απφ ηελ πνιιαπιή γξακκηθή παιηλδξφκεζε έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη ζηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε νη παξαηεξήζεηο νη νπνίεο ιακβάλνληαη ππφςε ζηε δηακφξθσζε ηνπ ππνδείγκαηνο ζηαζκίδνληαη κε βάξνο ηε γεσγξαθηθή ηνπο ζέζε. Οη Fotheringham θαη Wong (Rogerson, 2001) αλαθέξνπλ φηη ε παιηλδξφκεζε είλαη δπλαηφλ λα απνδψζεη εληειψο δηαθνξεηηθά ζπκπεξάζκαηα αλάινγα κε ην ρσξηθφ πεδίν αλαθνξάο ηεο εθαξκνγήο. Ζ δηαπίζησζε φηη ν ρψξνο ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλεο δηαθνξνπνηήζεηο εληζρχεη ηε κεηάβαζε ηεο αλάιπζεο απφ ην ππεξηνπηθφ επίπεδν (global) ζην ηνπηθφ επίπεδν (local) κε ηε δπλακηθή εηζαγσγή ηεο ρσξηθήο παξακέηξνπ (location). Ζ εηζαγσγή ηεο ρσξηθήο δηάζηαζεο ζηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο επζείαο παιηλδξφκεζεο επηρεηξείηαη θαη ζην παξειζφλ κε ελαιιαθηηθέο κεζφδνπο (Brunsdon, 1998), άιιεο κε ιηγφηεξν θαη άιιεο κε πεξηζζφηεξν νπζηψδε απνηειέζκαηα γηα ηε ρσξηθή αλάιπζε ηνπηθήο θιίκαθαο. ηελ παξνχζα εξγαζία εμεηάδεηαη ε δπλακηθή αλάιπζεο ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο γηα ηελ νπνία ηζρχεη: y i j X ij βj(ρ i ) e i (1) φπνπ ξi είλαη ε γεσγξαθηθή ηνπνζεζία ηεο παξαηήξεζεο i. ηε ζπγθεθξηκέλε κέζνδν θάζε παξάκεηξνο βj (ξ i ) ηνπ κνληέινπ παιηλδξφκεζεο, πνπ ζπλνπηηθά απφ δσ θαη πέξα ζα αλαθέξεηαη σο β ij, εθθξάδεηαη ζπλαξηήζεη ησλ ρσξηθψλ ζέζεσλ ησλ παξαηεξήζεσλ. Δάλ ζρεδηάδνπκε έλαλ θχθιν αθηίλαο r γχξσ απφ ζπγθεθξηκέλν ρ i θαη ππνινγίζνπκε έλα κνληέιν παιηλδξφκεζεο ρξεζηκνπνηψληαο κφλν ηηο παξαηεξήζεηο πνπ βξίζθνληαη κέζα ζηνλ θχθιν, ηφηε ην β j πνπ ζα παξαρζεί κπνξεί λα ζεσξεζεί σο εθηίκεζε ησλ ζπζρεηίζεσλ ησλ παξαηεξήζεσλ κέζα θαη γχξσ απφ ην ρ i. Με ιίγα ιφγηα πξφθεηηαη δειαδή γηα εθηηκήζεηο ηνπ β ij. Τπνινγίδνληαο ην β ij γηα θάζε ρ i ππνινγίδεηαη έλα ζχλνιν εθηηκήζεσλ ησλ ρσξηθά δηαθνξνπνηεκέλσλ παξακέηξσλ (Brunsdon, 1998). 52

Ηδηαίηεξε πξνζνρή απαηηείηαη ζηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο αθηίλαο r. Κάζε παξαηήξεζε k (γηα ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή ρ i) ζηαζκίδεηαη κε βάξνο W ik έηζη ψζηε (Brunsdon,1998): {1-(d ik /h) 2 } 2 d ik < r Wik= 0 d ik > r (2) Ο ππνινγηζκφο ηνπ εχξνπο (kernel bandwidth) εθφζνλ δελ ππάξρεη πξνεγνχκελε εκπεηξία (αλάινγα κε ηελ ππφ εμέηαζε πεξίπησζε) βαζίδεηαη ζηε κέζνδν ησλ ειαρίζησλ ηεηξαγψλσλ: h= Σ{yi-yi(h)} 2 (3) φπνπ y h) i είλαη ε πξνβιεπφκελε ηηκή ηνπ y i πνπ ππνινγίδεηαη ζε κηα γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε εθφζνλ γηα θάζε παξαηήξεζε i ε εθηίκεζε ηνπ y i γίλεη κε ηελ αθαίξεζε ηεο i νζηήο ηηκήο (γηα ηελ απνθπγή ζεκαληηθψλ ζηαηηζηηθψλ ζθαικάησλ). (Brunsdon, 1998). 4.4.1 Τπολογιζμόρ δεικηών Ο ζσνηελεζηής προζδιοριζμού έηλαη έλαο θνηλφο ζηαηηζηηθφο δείθηεο ηεο παιηλδξφκεζεο θαη ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο. ηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε δίλεηαη απφ ηνλ ηχπν: r 2 i= j W ij (y j -y) 2 / j W ij (y j -y) 2 (4) ν αξηζκεηήο είλαη ην ζχλνιν ηνπ αζξνίζκαηνο ησλ ηεηξαγψλσλ θαη ν παξνλνκαζηήο είλαη ην γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλν άζξνηζκα ησλ ηεηξαγψλσλ ησλ ππνινίπσλ. Τπάξρνπλ δχν αθφκα ζηαηηζηηθνί δείθηεο νη νπνίνη κεηξνχλ ηελ επηξξνή ηεο θάζε παξαηήξεζεο ζηνλ ππνινγηζκφ ηνπ κνληέινπ. Ο πξψηνο δείθηεο είλαη νη ιεγφκελεο ηηκέο επηξξνήο ή ηηκέο ηζρχνο (leverage values). Γηα θάζε παξαηήξεζε εάλ ε ηηκή ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ δείθηε είλαη κεγάιε ε επηξξνή ηεο παξαηήξεζεο ζην κνληέιν ελδέρεηαη λα είλαη κεγάιε. Καη ζηελ πεξίπησζε απηνχ ηνπ δείθηε ε ραξηνγξάθεζή 53

ηνπ είλαη δπλαηφλ λα θαλεξψζεη ηελ χπαξμε ρσξηθψλ πξνηχπσλ (spatial patterns). Ο δεχηεξνο δείθηεο είλαη ε απφζηαζε Cook ε νπνία επίζεο απνηειεί έλδεημε επηξξνήο κηαο παξαηήξεζεο. Γίλεηαη απφ ηνλ ηχπν: Di= r 2 i s ii /p(1- s ii ) (5) φπνπ r i είλαη ην ηππνπνηεκέλν ππφινηπν γηα ην ζεκείν i θαη ην p είλαη ν αξηζκφο ησλ παξακέηξσλ. Οη παξαηεξήζεηο κε κεγάιε επηξξνή ζην κνληέιν ζα έρνπλ ηηκέο κεγαιχηεξεο ηεο κνλάδαο. 4.5 Γευγπαθικά ηαθμιζμένη Παλινδπόμηζη (Geographically Weighted Regression) ηος Κανονικοποιημένος Γείκηη Βλάζηηζηρ (NDVI) με πεπιβαλλονηικέρ παπαμέηποςρ Ζ εθαξκνγή ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο εμεηάδεη ην δήηεκα ηεο ρσξηθήο δηαθνξνπνίεζεο ησλ παξακέηξσλ ηεο θιαζζηθήο παιηλδξφκεζεο ελψ ε ραξηνγξαθηθή απεηθφληζε ησλ απνηειεζκάησλ ζπκβάιιεη ζηελ θαηαλφεζε απηψλ ησλ δηαθνξνπνηήζεσλ θαζψο θαη ζηελ εξκελεία ηνπο. Δπηπξφζζεηα, εμάγεηαη ην ζπκπέξαζκα φηη εθφζνλ εμαξηάηαη απφ ηελ ηνπνζεζία, ε νπνία νξίδεηαη απφ έλα δεπγάξη ζπληεηαγκέλσλ (ρ,y), ε ζρέζε εμάξηεζεο ελδέρεηαη λα παξνπζηάδεη κεηαβιεηφηεηα (Fotheringham et al.,2002). Πνιιέο επηζηεκνληθέο κειέηεο έρνπλ απνδείμεη ηελ ππεξνρή ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο (geographically weightedregression) έλαληη ηεο πνιιαπιήο γξακκηθήο παιηλδξφκεζεο θαζψο εζηηάδεη ζηε δηεξεχλεζε ηνπηθψλ δηαθνξνπνηήζεσλ θαη φρη ζηε δηαπίζησζε ηεο φπνηαο ρσξηθήο νκνηνκνξθίαο (Erdogan S., 2009, Mennis J., 2006, Noel Bonfilio Pineda Jaimes, 2010, Tu J. et Xia Zong-Guo, 2008). Ζ γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε απνηειεί κία πξφζθαηε βειηίσζε ηεο θιαζζηθήο παιηλδξφκεζεο θαη πξνζδηνξίδεηαη φηαλ νη κεηξήζεηο ησλ ζρέζεσλ κεηαμχ ησλ κεηαβιεηψλ δηαθέξνπλ απφ ηνπνζεζία ζε ηνπνζεζία (Fotheringham et al., 2002). Ζ ζηαηηζηηθή αλάιπζε, ε εθαξκνγή ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο θαη ε ραξηνγξαθηθή απεηθφληζε ησλ απνηειεζκάησλ έγηλε κε ηε ρξήζε ηνπ ινγηζκηθνχ παθέηνπ ArcGis 9.3. Απφ θάζε ζηαηηζηηθή αλάιπζε πξνέθπςε έλα αξρείν ηεο κνξθήο *.txt ην νπνίν παξνπζηάδεηαη ζε κνξθή πίλαθα ζην θεθάιαην 54

ησλ απνηειεζκάησλ. Απηφ ην αξρείν πεξηέρεη ζπγθεληξσηηθά φινπο ηνπο δείθηεο ησλ παξακέηξσλ ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο. ηε ζπλέρεηα γηα θάζε παξαηήξεζε ηνπ ππνδείγκαηνο ππνινγίδνληαη απφ ην ινγηζκηθφ ηα παξαηεξνχκελα ζηνηρεία, ηα πξνβιεπφκελα ζηνηρεία, ηα ππφινηπα, ηα ηππνπνηεκέλα ππφινηπα, ν ηνπηθφο ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ, ε επηξξνή θαη ν δείθηεο D ηνπ Cook. Οη παξάκεηξνη ζην ηνπηθήο θιίκαθαο ππφδεηγκα εκθαλίδνληαη ρσξηθά δηαθνξνπνηεκέλνη θαη δελ δηαηεξνχλ κηα ηηκή γηα φιεο ηηο παξαηεξήζεηο ηεο πεξηνρήο κειέηεο. Οη παξάκεηξνη πνπ αλαιχζεθαλ θαη ζπζρεηίζηεθαλ ζηε ζπγθεθξηκέλε εξγαζία κε βάζε ηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε είλαη ην πςφκεηξν, ε θιίζε, ν πξνζαλαηνιηζκφο ηεο πεξηνρήο κειέηεο θαζψο θαη ε κέζε βξνρφπησζε ησλ ρξνλνινγηψλ 1984, 1985, 1987, 1989, 1990 θαη 2002. Ζ αλάγθε δεκηνπξγίαο ραξηψλ βξνρφπησζεο ήηαλ επηηαθηηθή έηζη ψζηε λα είζαρζνχλ ζην ArcGis 9.3 θαη λα εθαξκνζηεί ε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε κεηαμχ βξνρφπησζεο θαη ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI. Οη ηξεηο ζηαζκνί (Καξίηζαο, Μνξθνβνπλίνπ θαη Φξάγκαηνο Σαπξσπνχ) πνπ ππήξραλ ζηε δηάζεζή καο γηα ηα βξνρνκεηξηθά δεδνκέλα ζεσξνχληαλ ειιηπείο γηα ηελ παξαγσγή ραξηψλ βξνρφπησζεο θαη θαηαιήμακε ζηε ελζσκάησζε θαη άιισλ 2 βξνρνκεηξηθψλ ζηαζκψλ ηεο πεξηνρήο, απηνχο ηεο Μνχραο θαη ηεο Μπεδνχιαο, παξφιν πνπ απφ απηνχο δελ ππήξραλ δεδνκέλα γηα ηηο ρξνλνινγίεο 2003, 2007 θαη 2009. Οη εηήζηνη ράξηεο βξνρφπησζεο γεσαλαθέξζεθαλ κε βάζε ηνπο ράξηεο NDVI, πξαγκαηνπνηήζεθε ρσξηθή παξεκβνιή κε ηε κέζνδν spline ηνπ ArcGis 9.3 θαη ε βξνρφπησζε ζε θάζε ράξηε παξνπζηάδεηαη κεηξεκέλε ζε mm. Πξαγκαηνπνηήζεθε ινηπφλ ε παξαγσγή ραξηψλ βξνρφπησζεο απφ ην 1984 έσο θαη ην 2002 θαζψο θαη ν ράξηεο κέζεο βξνρφπησζεο ν νπνίνο θαη ππνινγίζηεθε θαη δεκηνπξγήζεθε κε βάζε ηνπο εηήζηνπο ράξηεο βξνρφπησζεο (1984-2002). Σν πςφκεηξν, ν πξνζαλαηνιηζκφο, ε θιίζε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο θαη ε παξαγσγή ηνπ ράξηε κέζεο βξνρφπησζεο δεκηνπξγήζεθαλ κέζσ ηνπ παθέηνπ ArcGis 9.3. ηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο είλαη φπσο πξναλαθέξζεθε ην πςφκεηξν, ν πξνζαλαηνιηζκφο, ε θιίζε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο θαη ε κέζε βξνρφπησζε πνπ ζεκεηψζεθε ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο 1984-2002. Δμαξηεκέλε κεηαβιεηή είλαη ε κέζε ηηκή NDVI, ε νπνία ππνινγίζηεθε κε ηε βνήζεηα ηνπ ArcGis 9.3 απφ ηα εηήζηα NDVI αξρεία raster ησλ ρξνλνινγηψλ 1984, 1985, 1987, 1989, 1990 θαη 2002. θνπφο απηήο ηεο αλάιπζεο ήηαλ ε εμαθξίβσζε 55

ηνπ βαζκνχ εμάξηεζεο ηνπ κέζνπ NDVI (θαλνληθνπνηεκέλνο δείθηεο βιάζηεζεο) απφ ηηο πξναλαθεξζείζεο παξακέηξνπο θαζψο επίζεο θαη ε ραξηνγξαθηθή ηνπο απεηθφληζε κε βάζε ηνλ ηνπηθφ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ ( local R 2 ). ηε ζπλέρεηα, δφζεθε έκθαζε ζε 4 βαζηθέο θαηεγνξίεο ρξήζεσλ γεο νη νπνίεο ζρεηίδνληαη άκεζα κε ηε βιάζηεζε (δάζε θσλνθφξσλ, δάζε πιαηχθπιισλ, θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε θαη ιηβάδηα-ζακλφηνπνη) θαη έρνπλ έληνλε παξνπζία ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Λακβάλνληαο σο εκεξνκελία αλαθνξάο ην 2002, κειεηήζεθε ν βαζκφο ζπζρέηηζεο ηνπ κέζνπ Καλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI κε ηηο πξναλαζεξζείζεο παξακέηξνπο (πςφκεηξν, θιίζε, πξνζαλαηνιηζκφο θαη κέζε βξνρφπησζε) ζηα ζεκεία εκθάληζεο απηψλ ησλ ρξήζεσλ γεο. Απηφ είρε σο απνηέιεζκα λα παξαρζνχλ αξρηθά ράξηεο πνπ παξνπζίαδαλ ηελ εθάζηνηε ρξήζε γεο ηνπ 2002 θαη ην ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ κεηαμχ ηνπ κέζνπ NDVI θαη ησλ αλεμάξηεησλ κεηαβιεηψλ πνπ πξναλαθέξζεθαλ θαη θαηά δεχηεξνλ ηελ παξαγσγή πηλάθσλ πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (max local R 2, min local R 2, mean local R 2 ) ζηνπο νπνίνπο δηαθαίλεηαη μεθάζαξα απφ πνηα παξάκεηξν, θαηά πφζν θαη ζε πνηα ρξήζεο γεο εμαξηάηαη ν Καλνληθνπνηεκέλνο Γείθηεο Βιάζηεζεο. 56

5. ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ 5.1 Αποηύπυζη σπήζευν γηρ ηηρ ςπό μελέηη πεπιοσήρ μέζυ αλγοπίθμυν ηαξινόμηζηρ σπήζευν γηρ δοπςθοπικών εικόνυν και οι διασπονικέρ μεηαβολέρ ηοςρ Μεηά ηελ εθαξκνγή ηεο πξναλαθεξζείζαο κεζνδνινγίαο ζηελ πεξηνρή κειέηεο, κε ηελ ζπλδξνκή ησλ πξνγξακκάησλ ENVI 4.7 θαη ArcGis 9.3 παξήρζεζαλ νη ελλέα ράξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Ν. Πιαζηήξα θαη πνζνηηθνπνηήζεθε ε έθηαζε θάζε θαηεγνξίαο ρξήζεο γεο. Ζ νλνκαηνινγία ησλ θαηεγνξηψλ ρξήζεσο γεο ηεο πεξηνρήο πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηελ ζπλεηζθνξά ηνπ πξνγξάκκαηνο Corine 2000 θαη ησλ πςειήο αλάιπζεο δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ IKONOS ηεο εκεξνκελίαο 06/2007. ηε ζπλέρεηα παξαηίζεληαη ελδεηθηηθά νη ράξηεο ρξήζεσλ γεο ησλ ηξηψλ εκεξνκεληψλ 1984 (εηθφλα 10), 1990 (εηθφλα 11) θαη 2009 (εηθφλα 12) θαη ν πίλαθαο 9 κε ηηο εθηάζεηο θαη ηηο κεηαβνιέο ησλ ρξήζεσλ γεο ηνπο κεηαμχ ησλ εηψλ 1984-1990, 1990-2009 θαη 1984-2009. Οη ππφινηπνη έμη ράξηεο παξνπζηάδνληαη ζην παξάξηεκα ηεο παξνχζαο κειέηεο. Δδψ πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ζε θάπνηνπο ράξηεο εκθαλίδνληαη θάπνηα θελά ζεκεία ή θάπνηα πνπ εκθαλίδνληαη σο πδάηηλν ζψκα ελδηάκεζα άιισλ ρξήζεσλ γεο. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί ν αιγφξηζκνο δελ θαηάθεξε λα ηαμηλνκήζεη ηα παξαπάλσ εηθνλνζηνηρεία. Όηαλ ε έθηαζε απηψλ ήηαλ ηφζν κεγάιε ψζηε λα επεξεάζεη ηα απνηειέζκαηα ηεο ηαμηλφκεζεο, ηφηε δηαγξάθεθαλ. ηηο πεξηπηψζεηο φπνπ ε έθηαζή ηνπο ζεσξήζεθε ακειεηέα, δηαηεξήζεθαλ. 57

Δικόνα 10: Υάξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1984. 58

Δικόνα 11: Υάξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1990. 59

Δικόνα 12: Υάξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 2009. 60

Πίνακαρ 9 : Δθηάζεηο (m 2 ) θαη δηαρξνληθέο κεηαβνιέο (%) ησλ ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 1984 1990 2009 Μεηαβολή (%) Κάλςτη/ σπήζη γηρ Έκηαζη (m 2 ) (%) Έκηαζη (m 2 ) (%) Έκηαζη (m 2 ) (%) 1984-1990 1990-2009 1984-2009 Τδάηινο ζώμα 18815400 11.9657 13157100 8.44775 19367100 12.2635-3.52 +3.82 +0.29 Κφνοθόρα- Μεηαβαηικά δάζη 49383000 31.4053 44427600 28.52553 44825400 28.384-2.88-0.14-3.02 Υέρζα γη 20410200 12.9799 14345100 9.210526 22985100 14.5545-3.77 +5.34 +1.57 Γάζη Πλαηύθσλλφν 19936800 12.6789 30319200 19.46698 24645600 15.6059 +6.79-3.86 +2.9 Καλλιεργήζιμη και μη γη 19857600 12.6285 21659400 13.9068 15311700 9.69556 +1.28-4.21-2.9 Οικιζμοί- Άγονα 16252200 10.3356 15238800 9.784342 14334300 9.07666-0.55-0.71-1.26 Λιβάδια- Θαμνόηοποι 12589200 8.00614 16599600 10.65807 16455600 10.4199 +2.65-0.24 +2.41 ύνολο 157244400 100 155746800 100 157924800 100 61

Με ηελ αλάιπζε θαη επεμεξγαζία ησλ δηαζέζηκσλ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ θαη ηελ εθαξκνγή ηνπ αιγφξηζκνπ ηαμηλφκεζεο, νη ράξηεο ρξήζεσλ γεο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ παξνπζηάδνπλ ηηο θάησζη 7 θαηεγνξίεο ρξήζεσλ γεο: 1) Τδάηηλν ζψκα (ιίκλε Πιαζηήξα), 2) Κσλνθφξα-Μεηαβαηηθά δάζε, 3) Υέξζα γε, 4) Γάζε Πιαηχθπιισλ, 5) Καιιηεξγήζηκε θαη κε γε, 6) Οηθηζκνί-Άγνλα θαη 7) Ληβάδηα- Θακλφηνπνη. Γεληθφηεξα, φρη κφλν ζηηο 3 αιιά θαη ζηηο 9 εκεξνκελίεο, ην κεγαιχηεξν ηκήκα ηεο πεξηνρήο θαηαιακβάλεηαη απφ δάζε ηα νπνία αθνξνχλ ζπγθεθξηκέλα ηα θσλνθφξα, ηα κεηαβαηηθά θαη ηα πιαηχθπιια θαη βξίζθνληαη θπξίσο πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα αιιά θαη θεληξηθά ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο. ηε δεχηεξε ζέζε ζπλήζσο θάλεη ηελ εκθάληζή ηεο ε θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε ή ε ρέξζα γε, θαη ζηελ ηξίηε νη νηθηζκνί θαη νη άγνλεο εθηάζεηο. Ο πίλαθαο ππνδεηθλχεη φηη ην κεγαιχηεξν ηκήκα ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηελ εκεξνκελία 1984 θαιχπηεηαη απφ θσλνθφξα θαη κεηαβαηηθά δάζε (49383000 m 2 31.4%), ελψ αθνινπζεί ε ρέξζα γε (20410200 m 2 12.97%) κε ηε ιίκλε Πιαζηήξα λα θαηαιακβάλεη ζρεδφλ ην 12% ηεο πεξηνρήο ελδηαθέξνληνο (18815400 m 2 ). Σα ιηβάδηα-ζακλφηνπνη δελ θαιχπηνπλ ζεκαληηθή έθηαζε ηεο πεξηνρήο κειέηεο, αθνχ μεπεξλνχλ κφιηο ην 8% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο. Σν ακέζσο κεγαιχηεξν πνζνζηφ δαζψλ πνπ θαιχπηεη ηελ πεξηνρή, αθνξά ηα δάζε πιαηχθπιισλ (19936800 m 2, 12.68% ηεο πεξηνρήο κειέηεο). Όζνλ αθνξά ηνπο νηθηζκνχο θαη ηηο άγνλεο εθηάζεηο παξαηεξείηαη φηη θαιχπηνπλ πεξίπνπ ην 10.3% ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο θαη εκθαλίδνληαη θπξίσο δπηηθά ηεο ιεθάλεο απνξξνήο αιιά θαη ζε κηθξφ βαζκφ πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο. Οη νηθηζκνί εκθαλίδνληαη ζηελ ίδηα θαηεγνξία κε ηηο άγνλεο εθηάζεηο δηφηη νη ςεθηαθέο ππνγξαθέο ησλ δχν απηψλ θαηεγνξηψλ ρξήζεο γεο είλαη παξαπιήζηεο θαη έηζη ν ζπγθεθξηκέλνο αιγφξηζκνο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε δελ δχλαηαη λα ηηο δηαρσξίζεη. Όζνλ αθνξά ηηο γεσξγηθέο εθηάζεηο, ε θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε επίζεο δεκηνπξγνχλ παξφκνηεο ςεθηαθέο ππνγξαθέο ζηελ δνξπθνξηθή εηθφλα θαη θαηαγξάθνληαη ζηελ ίδηα θαηεγνξία θαηά ηελ αλάιπζε θαη επεμεξγαζία ηεο αιιά είλαη θαηαγεγξακκέλεο ζηελ ίδηα θαηεγνξία θαη ζην πξφγξακκα Corine. Μειεηψληαο ηηο ρξήζεηο γεο ηεο εκεξνκελίαο 1990, παξαηεξείηαη φηη ηα θσλνθφξα θαη κεηαβαηηθά δάζε εμαθνινπζνχλ λα θαηαιακβάλνπλ ην κεγαιχηεξν ηκήκα ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο (44427600 m 2 28.5%) κε ηε δηαθνξά φηη έρνπλ ππνζηεί κηα κηθξή κείσζε ηεο ηάμεο ηνπ 2.9% απφ ην 1984 έσο ην 1990. Ζ επηθάλεηα λεξνχ πνπ αληηζηνηρεί ζηελ ιίκλε Πιαζηήξα είλαη αηζζεηά κεησκέλε (13157100 m 2, 62

8.45 % ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο), ζπγθξηηηθά κε ηελ επηθάλεηα πνπ θάιππηε ην 1984. Οη νηθηζκνί θαη νη άγνλεο πεξηνρέο (15238800 m 2 9.78%) επίζεο παξνπζηάδνληαη ειαθξά κεησκέλνη ζε ζχγθξηζε κε ην 1984 θαηά πεξίπνπ 0.55% ελψ αληίζεηα ηα ιηβάδηα θαη νη ζακλφηνπνη παξνπζηάδνληαη απμεκέλα θαηά πεξίπνπ 2.65%. Αλαθνξηθά κε ηε ρέξζα γε ηνπ 1990, παξνπζηάδεηαη κεησκέλε ζε ζρέζε κε ην 1984 θαηά 3.77% θαη θαηαιακβάλεη κηθξφηεξε έθηαζε (14345100 m 2, 9.21%) ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε. Σα δάζε πιαηχθπιισλ απνηεινχλ επίζεο ηε δεχηεξε κεγαιχηεξε ζε έθηαζε ρξήζε γεο ηνπ 1990 φπσο θαη ην 1984, κε ηε δηαθνξά φκσο φηη παξνπζηάδνπλ κία αχμεζε ηεο ηάμεο ηνπ 6.8%. χκθσλα κε ηηο εθηηκήζεηο ησλ ρξήζεσλ γεο ηνπ 2009, ηα δάζε ζπλνιηθά παξακέλνπλ ε πξψηε θαηεγνξία θάιπςεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο (43.98%). Πην ζπγθεθξηκέλα, ηα θσλνθφξα θαη κεηαβαηηθά δάζε θαιχπηνπλ 44825400 m 2 ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο, δειαδή έλα πνζνζηφ πεξίπνπ 28.4%, παξφκνην κε ην αληίζηνηρν ηνπ 1990 αιιά κεησκέλν θαηά 3.02% ζε ζρέζε κε απηφ ηνπ 1984. Αληίζεηα, ηα δάζε πιαηχθπιισλ εκθαλίδνληαη κεησκέλα ζε ζρέζε κε ην 1990 (24645600 m 2, 15.6%) αιιά θαηά 2.9% απμεκέλα ζπγθξηηηθά κε ην 1984. Όζνλ αθνξά ηελ έθηαζε ηεο επηθάλεηαο ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα παξαηεξείηαη κηα αηζζεηή αχμεζε απηήο ην 2009 (19367100 m 2, 12.26%) ζε ζρέζε κε ην 1990 θαηά 3.8% θαη κηα κηθξφηεξε αχμεζε ζπγθξηηηθά κε ην 1984 θαηά 0.29%. Ζ ρέξζα γε παξαηεξείηαη λα απμάλεηαη κε ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ (παξά ηελ κείσζή ηεο ηα πξψηα έμη ρξφληα απφ ην 1984 έσο ην 1990), αθνχ θαίλεηαη απφ ηνλ πίλαθα φηη απφ ην 9.2% πνπ θαηαιάκβαλε ην 1990, ην 2009 θαηαιακβάλεη ην 14.5% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο θαη ζεκεηψλεη κία αχμεζε ηεο ηάμεο ηνπ 1.57% απφ ην 1984 έσο θαη ην 2009. ε αληίζεζε κε ηε ρέξζα γε, νη νηθηζκνί θαη νη άγνλεο εθηάζεηο παξνπζηάδνληαη κεηνχκελεο κε ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ. πγθεθξηκέλα ην 1984 θαηαιακβάλνπλ ην 10.33% ηεο ιεθάλεο απνξξνήο, ην 1990 ην 9.78% ελψ ην 2009 κεηψλνληαη θη άιιν αγγίδνληαο ζρεδφλ ην 9% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο. Ζ κείσζε πνπ έρνπλ ππνζηεί ζπλνιηθά απφ ην 1984 έσο θαη ην 2009 θηάλεη ην 1.26%. Όζνλ αθνξά ηελ θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε, αθνχ παξαηεξήζεθε κηα αχμεζή ηεο απφ ην 1984 (12.6%) έσο ην 1990 (13.9%), ζηε ζπλέρεηα θαη κέρξη ην 2009 (9.7%) παξαηεξείηαη κηα ζηαδηαθή κείσζε πνπ αγγίδεη ην 2.9% ζε ζρέζε κε ηελ έθηαζε πνπ θαηαιάκβαλε ην 1984. Σέινο, ηα ιηβάδηα θαη νη ζακλφηνπνη αθνχ αξρηθά απμήζεθαλ απφ ην 1984 έσο θαη ην 1990, ην 2009 παξνπζηάδνπλ κηα κηθξή κείσζε ηεο έθηαζήο ηνπο (0.24%) απφ ην 1990 κε κία φκσο ζεκαληηθή αχμεζε θαηά 2.41% απφ ην 1984 έσο ην 2009. 63

ΥΡΗΔΙ ΓΗ (%) ηε ζπλέρεηα παξαηίζεληαη δχν δηαγξάκκαηα κε ηηο δηαρξνληθέο κεηαβνιέο ησλ ρξήζεσλ γεο πνπ εληνπίδνληαη ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Ν. Πιαζηήξα. Σν πξψην δηάγξακκα (εηθφλα 13) πεξηιακβάλεη ηηο ρξήζεηο γεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε βιάζηεζε ηεο πεξηνρήο, δειαδή ηα θσλνθφξα-κεηαβαηηθά δάζε, ηα δάζε πιαηχθπιισλ, ηελ θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε θαη ηα ιηβάδηα-ζακλφηνπνη. Σν δεχηεξν δηάγξακκα (εηθφλα 14) αλαπαξηζηά ηηο ππφινηπεο ρξήζεηο γεο πνπ ηαμηλνκήζεθαλ απφ ηνλ αιγφξηζκνη θαη είλαη ην πδάηηλν ζψκα (ιίκλε Πιαζηήξα), ε ρέξζα γε, νη νηθηζκνί θαη νη άγνλεο εθηάζεηο. ΥΡΗΔΙ ΓΗ 35 30 25 20 15 10 5 1984 1985 1987 1989 1990 2002 2003 2007 2009 ΔΣΗ ΚΩΝΟΦΟΡΑ- ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ Κ ΜΖ ΓΖ ΛΗΒΑΓΗΑ- ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ Δικόνα 13: Γηαρξνληθή κεηαβνιή (%) ησλ ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα, πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε βιάζηεζε. Όπσο πξναλαθέξζεθε, ην παξαπάλσ δηάγξακκα πεξηιακβάλεη ηηο ρξήζεηο γεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε βιάζηεζε θαη ηηο απμνκεηψζεηο ηνπο ζην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ. Παξαηεξείηαη ινηπφλ φηη απφ ην 1985 θαη έπεηηα ε έθηαζε ησλ θσλνθφξσλκεηαβαηηθψλ δαζψλ απμνκεηψλεηαη ζηα ίδηα πεξίπνπ επίπεδα (κέζε ηηκή πνζνζηηαίαο έθηαζεο απφ ην 1987 έσο ην 2009 27.6%) κέρξη θαη ην 2009 πνπ ε έθηαζή ηνπο αγγίδεη πεξίπνπ ην 28,4%. Ζ πνζνζηηαία έθηαζε ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ θπκαίλεηαη ζε κηθξφηεξεο ηηκέο ζε ζρέζε κε ηα θσλνθφξα- κεηαβαηηθά δάζε, κε κηθξφηεξε ηηκή ην 2007 (12,4 %) θαη κεγαιχηεξε ην 1990 (19,5%). ε γεληθέο γξακκέο νη απμνκεηψζεηο ηεο έθηαζεο ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ είλαη πην έληνλεο ζε ζρέζε κε ηα θσλνθφξα-κεηαβαηηθά θαη ε κέζε ηηκή ηεο πνζνζηηαίαο έθηαζήο ηνπο είλαη πεξίπνπ 15.5%. Απηέο νη απμνκεηψζεηο ηεο έθηαζεο 64

ΥΡΗΔΙ ΓΗ (%) ησλ δαζψλ πξνθαλψο νθείινληαη ζηηο κεηαβνιέο ηνπ θιίκαηνο ηεο πεξηνρήο, θπξίσο ηεο βξνρφπησζεο θαη ηεο ζεξκνθξαζίαο, παξάκεηξνη πνπ θαζνξίδνπλ θαηά θφξνλ ηε βιάζηεζε νπνηαδήπνηε πεξηνρήο. Ζ έθηαζε πνπ θαηαιακβάλεη ε θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε είλαη αθφκα κηθξφηεξε απφ απηή ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ κε κέζε ηηκή 11.8%. Απφ ην 1984 έρεη κία ηάζε κείσζεο κέρξη θαη ην 1987 (10.8%), απφ φπνπ αξρίδεη πάιη λα απμάλεηαη, κε εμαίξεζε ην 2002 φπνπ κεηψλεηαη πάιη, κέρξη ην 2007 φπνπ εληνπίδεηαη ε κέγηζηε ηηκή ηεο (16,3%) θαη ηειηθά ην 2009 εκθαλίδεηαη κεησκέλε γηα αθφκα κία θνξά (9,7%). Απφ ζηνηρεία απνγξαθήο ηεο Δζλθήο ηαηηζηηθήο Τπεξεζίαο, πξνθχπηεη φηη φλησο νη θαιιηέξγεηεο ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο έρνπλ ππνζηεί κείσζε απφ ην 1984 κέρξη ην 2009, κε ηελ έθηαζή ηνπο λα θαιχπηεη 38990 ζηξέκκαηα ην 1984 θαη 24600 ζηξέκκαηα ην 2009. ρεηηθά κε ηελ έθηαζε ηεο ρξήζεο ιηβάδηα-ζακλφηνπνη παξαηεξείηαη φηη θπκαίλεηαη αξηζκεηηθά κεηαμχ ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ θαη ηεο θαιιηεξγήζηκεο γεο. Ζ κέγηζηε ηηκή ηνπο εληνπίδεηαη ην 2002 (17,8%), ε ειάρηζηε ην 1984 (8%) ελψ ε κέζε πνζνζηηαία ηνπο έθηαζε αγγίδεη ην 13.3%. Μεηά ηελ έληνλε αχμεζε απφ ην 1990 έσο ην 2002, ηα επφκελα έηε (2003, 2007) κεηψλεηαη ζηαδηαθά κέρξη θαη ην 2009 πνπ θηάλεη ην 10.42%. ΥΡΗΔΙ ΓΗ 16 14 12 10 8 6 4 1984 1985 1987 1989 1990 2002 2003 2007 2009 ΔΣΗ YΓΑΣΗΝΟ ΩΜΑ ΥΔΡΑ ΓΖ ΟΗΚΗΜΟ Η-ΑΓΟΝΑ Δικόνα 14: Γηαρξνληθή κεηαβνιή (%) ησλ ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα. 65

Απόλσηο συόμεηρο ζηάθμης (m) Σν παξαπάλσ δηάγξακκα ζπλνςίδεη ηηο κεηαβνιέο ησλ ππφινηπσλ ρξήζεσλ γεο (ιίκλε Πιαζηήξα, ρέξζα γε, νηθηζκνί-άγνλα) πνπ εληνπίδνληαη ζηελ πεξηνρή κειέηεο θαηα ηε δηάξθεηα ησλ εηψλ 1984 έσο θαη ην 2009. Ζ επηθάλεηα ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα παξνπζηάδεη ζεκαληηθέο απμνκεηψζεηο κε ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ κε ηε κέγηζηε ηηκή ηεο λα εκθαλίδεηαη ην 2007 (12.5%) θαη ηελ ειάρηζηε ην 1990 (8.4%). Δλδηαθέξνλ παξνπζηάδεη ην γεγνλφο φηη ελψ απφ ην 1984 έσο θαη ην 1990 παξνπζηάδεη κία ηάζε κείσζεο κε κέζε πνζνζηηαία έθηαζε 10.4%, απφ ην 1990 κέρξη ην 2009 αξρίδεη λα απμάλεηαη αηζζεηά κε κέζε έθηαζε 12.2%. Πην αλαιπηηθά παξαηεξνχληαη νη δηαθπκάλζεηο ηεο ζηάζκεο ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα ζην αθφινπζν δηάγξακκα (εηθφλα 15) (Γεκεηξίνπ θ. άιινη, ΔΛΚΔΘΔ, 2009). ΣΑΘΜΗ ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΗΡΑ 792 790 788 786 784 782 780 778 Ηοςλ-96 Ηοςλ-97 Ηοςλ-98 Ηοςλ-99 Ηοςλ-00 Ηοςλ-01 Ηοςλ-02 Ηοςλ-03 Ηοςλ-04 Ηοςλ-05 Ηοςλ-06 Ηοςλ-07 Ηοςλ-08 ΔΣΗ Δικόνα 15: Γηαθπκάλζεηο ηεο ζηάζκεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ζε m. Σα δηαζέζηκα δεδνκέλα αθνξνχλ ηα έηε 1996-2008 θαη ζπγθεθξηκέλα παξνπζηάδεηαη ε απφιπηε ζηάζκε ηεο ιίκλεο ησλ πξναλαθεξζέλησλ εηψλ ηνπ κήλα Ηνπιίνπ ζε κέηξα. Ζ ζηάζκε ηεο ιίκλεο ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλεο απμνκεηψζεηο θαη 2 κέγηζηα, ηνλ Ηνχιην ηνπ 1998 (789.58 m) θαη ηνλ Ηνχιην ηνπ 2004 (789.66 m). Δπίζεο παξαηεξείηαη πσο ε ζηάζκε ηνπ 2007 (785.6 m) είλαη κεγαιχηεξε απφ ηνπ 2002 (783 m), γεγνλφο πνπ επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ηα απνηειέζκαηα ηεο ηαμηλφκεζεο ηεο δνξπθνξηθήο εηθφλαο. 66

Όζνλ αθνξά ηε ρέξζα γε παξαηεξείηαη φηη θαηαιακβάλεη κηα πνζνζηηαία έθηαζε κε κέζε ηηκή πεξίπνπ 10%. Ζ κέγηζηε ηηκή ηεο είλαη 14.55% ην 2009 θαη ε ειάρηζηε 5.8% ην 1989 θαη νη δηαρξνληθέο κεηαβνιέο ηεο ραξαθηεξίδνληαη απφ έληνλεο απμνκεηψζεηο. Δμεηάδνληαο ηελ έθηαζε πνπ θαηαιακβάλνπλ νη νηθηζκνί θαη νη άγνλεο εθηάζεηο, παξαηεξείηαη φηη ελψ απφ ην 1984 έσο ην 1989 θηλείηαη ζε πςειφηεξα επίπεδα (13.2%), απφ ην 1989 θαη κεηά αθνινπζεί κία θαζνδηθή πνξεία (κέζε ηηκή 1989-2009 10%). Ζ κέγηζηε ηηκή ηνπο θαηαγξάθεηαη ην 1985 κε πνζνζηηαία έθηαζε 14.8%, ε ειάρηζηε ην 2002 κε 8.56% θαη ε κέζε ηηκή φισλ ησλ ρξνλνινγηψλ αλέξρεηαη ζην 10.9% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο. Απηφ δηθαηνινγείηαη ιφγσ ηεο αζηηθνπνίεζεο ηνπ πιεζπζκνχ θαη ηεο ζπγθέληξσζεο ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπ δεπηεξνγελνχο θαη ηξηηνγελνχο ηνκέα ζηηο αζηηθέο πεξηνρέο. Δπηπξφζζεηα, ζηνηρεία ηεο Δζληθήο ηαηηζηηθήο Τπεξεζίαο ζρεηηθά κε ηνλ πιεζπζκφ πνπ δηακέλεη ζηελ επξχηεξε πεξηνρή ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα, απνδεηθλχνπλ φηη ν ελεξγφο πιεζπζκφο έρεη κεησζεί αηζζεηά απφ ην 1984 έσο θαη ην 2009. Πην ζπγθεθξηκέλα γίλεηαη αλαθνξά γηα 6980 θαηνίθνπο ην 1984, 6899 ην 1990 θαη 4390 ην 2009. Αλ παξαηεξήζνπκε δηεμνδηθά ηνπο ράξηεο ρξήζεσλ γεο ησλ ρξνλνινγηψλ 1984 θαη 2009 κπνξνχκε λα δηαθξίλνπκε ηηο δηαρξνληθέο κεηαβνιέο ηνπο θαη λα δηαπηζηψζνπκε πνηεο ρξήζεηο γεο κεηαηξάπεθαλ ζε άιιεο θαη θαηέιαβαλ κέξνο ηεο έθηαζεο ηνπο κε ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ε κείσζε ησλ θσλνθφξσλ-κεηαβαηηθψλ δαζψλ κεηαμχ 1984-2009 είρε σο απνηέιεζκα ηελ αχμεζε θαη ηελ ελ κέξεη παξαρψξεζε ηεο έθηαζήο ηνπο ζηα δάζε ησλ πιαηχθπιισλ, ζηε ρέξζα γε θαη ζε κηθξφηεξν πνζνζηφ ζηελ θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε. Σα δάζε πιαηχθπιισλ έρνπλ εθηνπίζεη ηα θσλνθφξα-κεηαβαηηθά θπξίσο βνξεηναλαηνιηθά ηεο ιίκλεο θαη θεληξηθά ηεο ππφ κειέηε πδξνινγηθήο ιεθάλεο. Αληίζηνηρα, πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο αιιά θαη γεληθφηεξα, ε ρέξζα γε έρεη αληηθαηαζηήζεη ζε θάπνηα ηκήκαηα ηα θσλνθφξα-κεηαβαηηθά δάζε. Δπίζεο κείσζε παξαηεξήζεθε ζηελ έθηαζε ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο ε νπνία φπσο δηαθαίλεηαη έρεη ελ κέξεη αληηθαηαζηαζεί (θαηά έλα πνζνζηφ 2.9%) απφ ηνπο νηθηζκνχο θαη άγνλεο εθηάζεηο θπξίσο βνξεηνδπηηθά ηεο ιεθάλεο απνξξνήο, απφ ηα δάζε θσλνθφξσλ ζε θάπνηα ηκήκαηα δπηηθά ηεο ιεθάλεο θαη ηα ιηβάδηα-ζακλφηνπνπο θπξίσο λνηηναλαηνιηθά θαη λνηηνδπηηθά ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα. Όζνλ αθνξά ηε ρξήζε γεο νηθηζκνί θαη άγνλεο εθηάζεηο θαη ηε κείσζε ηεο πνζνζηηαίαο έθηαζήο ηεο θαηά -1.26% επί ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ιίκλεο 67

Πιαζηήξα, παξαηεξείηαη φηη έρεη ππνρσξίζεη ηνπηθά έλαληη ηξηψλ ρξήζεσλ γεο. Αξρηθά, δηαπηζηψλεηαη φηη πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα θαη δπηηθά ηεο ιεθάλεο παξνπζηάδεηαη χπαξμε ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ ελψ ην 1984 ππήξραλ ρέξζα γε, νηθηζκνί θαη άγνλα. Δπίζεο, πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο ηκήκαηα ρέξζαο γεο έρνπλ αληηθαηαζηήζεη θάπνηνπο νηθηζκνχο θαη άγνλα θαη ηέινο βνξεηνδπηηθά ηεο ιεθάλεο έρνπλ αληηθαηαζηαζεί ζε κηθξφ πνζνζηφ απφ δάζε πιαηχθπιισλ. Οη παξαπάλσ κεηαβνιέο απφ ην 1984 έσο ην 2009 θαη νη κεηαηξνπέο ησλ ρξήζεσλ γεο κεηαμχ ηνπο, δηθαηνινγνχλ ηελ αχμεζε ηεο ρέξζαο γεο θαηά 1.57%, ηελ αχμεζε ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ θαηά 2.9% θαη ηέινο ηελ αχμεζε ησλ ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ θαηά πεξίπνπ 2.41% επί ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ρξνλνινγίαο 2009 ζε ζρέζε κε απηή ηνπ 1984. 68

5.2 Δκηίμηζη Κανονικοποιημένος Γείκηη Βλάζηηζηρ (NDVI) από δοπςθοπικέρ εικόνερ. Σα απνηειέζκαηα φζνλ αθνξά ηελ εθηίκεζε ηνπ Καλνληθνπνηεκέλνπ Γείθηε Βιάζηεζεο (NDVI) απφ δνξπθνξηθέο εηθφλεο, είλαη ηηκέο πνπ αληηπξνζσπεχνπλ ηελ παξνπζία θαη ηελ πγεία ηεο βιάζηεζεο ζε κηα πεξηνρή θαη ζπλζέηνπλ εηθφλεο θπηνθάιπςεο απηήο, ζηηο νπνίεο θαίλεηαη ε παξνπζία ή ε απνπζία ηεο βιάζηεζεο. εκεηψλεηαη πάιη, φηη νη ηηκέο ησλ εηθνλνζηνηρείσλ (pixel) πνπ παξνπζηάδεη ν δείθηεο NDVI είλαη κεηαμχ ηνπ -1 έσο +1, ελψ νη πεξηνρέο πνπ δελ θέξνπλ ίρλνο βιάζηεζεο δίλνπλ αξλεηηθή ηηκή ή ηηκή πνπ αγγίδεη ηελ ηηκή κεδέλ (0). Έηζη, κία αξλεηηθή ηηκή ή κία ηηκή πνπ αγγίδεη ην 0, ζεκαίλεη φηη δελ ππάξρεη βιάζηεζε, ελψ κία ηηκή πνπ αγγίδεη ην +1 (0,7-1) αληηπξνζσπεχεη ηελ θαιχηεξε θαηάζηαζε πγείαο ηεο βιάζηεζεο αιιά θαη ηελ έληνλε παξνπζία ηεο ζηελ πεξηνρή. Οη ράξηεο αλαπαξάζηαζεο ησλ ηηκψλ NDVI πνπ πξνέθπςαλ απφ ηηο δνξπθνξηθέο καο εηθφλεο παξνπζηάδνληαη παξαθάησ. Ζ αλαπαξάζηαζε ηεο έληνλεο παξνπζίαο ηεο βιάζηεζεο γίλεηαη κε έληνλν πξάζηλν ρξψκα ελψ νη άγνλεο εθηάζεηο θαη νη νηθηζκνί παξνπζηάδνπλ ηηκέο πνπ ηείλνπλ ζην κεδέλ θαη ζπκβνιίδνληαη κε θφθθηλν ρξψκα. Ζ νπηηθή αλαπαξάζηαζε ηεο βιάζηεζεο γίλεηαη κε νκαιή κεηάβαζε απφ ηε κία απφρξσζε ηνπ ρξψκαηνο ζηελ επφκελε έηζη ψζηε ην απνηέιεζκα λα είλαη πην αληηπξνζσπεπηηθφ. Λφγσ κεγάινπ αξηζκνχ ραξηψλ παξαηίζεληαη ζηε ζπλέρεηα ελδεηθηηθά νη ράξηεο ησλ 3 εκεξνκεληψλ 1984 (εηθφλα 6), 1990 (εηθφλα 7) θαη 2009 (εηθφλα 8) ελψ νη ππφινηπνη παξνπζηάδνληαη ζην παξάξηεκα ηεο κειέηεο. 69

Δικόνα 6: Υάξηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1984 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI. ηελ πεξηνρή κειέηεο ν ζρεηηθφο ράξηεο θπηνθάιπςεο ηνπ 1984 παξνπζηάδεη ηηκέο πνπ θπκαίλνληαη απφ 0 έσο πεξίπνπ 0,70, ελψ ν κέζνο φξνο ησλ ηηκψλ θπηνθάιπςεο γηα νιφθιεξε ηελ πεξηνρή είλαη 0.399. Ζ ρσξηθή θαηαλνκή ηεο θπηνθάιπςεο ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλε βιάζηεζε ζηηο ρακεινχ πςφκεηξνπ πεξηνρέο (πεξίπνπ 800-1000 m) θαη απφ ρακεινχ βαζκνχ θπηνθάιπςε ζηηο πεξηζζφηεξν νξεηλέο πεξηνρέο (1500-2000 m) φπνπ ππάξρνπλ νηθηζκνί, ιηβάδηα θαη άγνλεο πεξηνρέο. Πην ζπγθεθξηκέλα, ζηηο πεξηνρέο ησλ θαιιηεξγεηψλ, ηεο ρέξζαο γεο, ησλ νηθηζκψλ θαη άγνλσλ πεξηνρψλ ε ηηκή ηνπ δείθηε βιάζηεζεο θπκαίλεηαη απφ ην 70

0 έσο 0,3 ελψ ε κέγηζηε ηηκή 0,7 εκθαλίδεηαη ζηηο πεξηνρέο ησλ θσλνθφξσλ, κεηαβαηηθψλ θαη πιαηχθπιισλ δαζψλ. Δικόνα 7: Υάξηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1990 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI. Παξαπάλσ παξνπζηάδεηαη ν ράξηεο θπηνθάιπςεο ηεο ρξνλνινγίαο 1990. Σα θελά ηκήκαηα πνπ εκθαλίδνληαη ζην ράξηε είλαη θνκκέλε πιεξνθνξία ηεο δνξπθνξηθήο εηθφλαο ιφγσ χπαξμεο ζχλλεθσλ κε ζθνπφ ηελ θαιχηεξε θαη πην αμηφπηζηε επεμεξγαζία θαη απφδνζε ησλ απνηειεζκάησλ. ηνλ ελ ιφγσ ράξηε νη ηηκέο ηνπ δείθηε NDVI θπκαίλνληαη απφ 0 έσο 1, νη κέγηζηεο θαη ειάρηζηεο ηηκέο 71

εκθαλίδνληαη ζηηο ίδηεο ηνπνζεζίεο κε ην ράξηε ηνπ 1984 θαη ν κέζνο φξνο ησλ ηηκψλ είλαη 0.678. Παξαηεξείηαη φηη ε βιάζηεζε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ 1990 είλαη πνιχ πην πινχζηα ζε ζρέζε κε απηή ηεο εκεξνκελίαο 1984 εθφζνλ ε κέγηζηε ηηκή είλαη 1, ηνπ 1984 είλαη 0,70 θαη ε κέζε ηηκή ηνπ δείθηε NDVI ηνπ 1984 είλαη 0.399 ελψ ηνπ 1990 είλαη 0.678 γηα νιφθιεξε ηελ πεξηνρή. Δικόνα 8: Υάξηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 2009 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI. 72

Ο ζπγθεθξηκέλνο ράξηεο αθνξά ηε βιάζηεζε ηνπ 2009 κε ηηο ηηκέο ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI λα θπκαίλνληαη απφ 0 έσο 0,79 θαη ν κέζνο φξνο ηηκψλ ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο λα είλαη 0.563. Δπίζεο θαίλεηαη φηη ζηηο πεξηνρέο ησλ θαιιηεξγεηψλ, ηεο ρέξζαο γεο, ησλ νηθηζκψλ θαη ησλ άγνλσλ πεξηνρψλ ε ηηκή ηνπ δείθηε βιάζηεζεο είλαη ρακειή κεηαμχ 0 θαη 0,3 ελψ ε κέγηζηε ηηκή 0,79 εληνπίδεηαη γηα αθφκα κηα θνξά ζηηο πεξηνρέο ησλ θσλνθφξσλ, κεηαβαηηθψλ θαη πιαηχθπιισλ δαζψλ. πγθξηηηθά κε ηηο ρξνληέο 1984 θαη 2009 παξαηεξείηαη φηη ε βιάζηεζε ηεο ρξνλνινγίαο 1990 είλαη πην πινχζηα θαη πγηήο θπξίσο ζηηο πεξηνρέο πνπ θπξηαξρείηαη απφ δάζε, εθφζνλ παξνπζηάδεη κέγηζηε ηηκή ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο (1.0) κεγαιχηεξε απφ απηέο ηνπ 1984 (0.70) θαη ηνπ 2009 (0.79). Δπηπξφζζεηνο ιφγνο πνπ απνδεηθλχεη ηελ αθζνλία θαη ηελ πγεία ηεο βιάζηεζεο ηνπ 1990 ζε ζρέζε κε ηηο άιιεο δχν ρξνλνινγίεο, είλαη ν κέζνο φξνο ησλ ηηκψλ ηνπ δείθηε βιάζηεζεο γηα φιε ηελ πεξηνρή ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο, ν νπνίνο είλαη επίζεο κεγαιχηεξνο (0.678) απφ απηνχο ηνπ 1984 (0.399) θαη ηνπ 2009 (0.563). Δπλντθέο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο έρνπλ πξνθαλψο ζπλεηζθέξεη ζηελ πινχζηα βιάζηεζε ηνπ 1990 ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ κεηαηξνπή ηεο πεξηνρήο απφ αγξνθηελνηξνθηθή ζε ηνπξηζηηθή παξφιν πνπ ην έηνο 1990 εληάζζεηαη ζηελ κεηαβαηηθή αλαπηπμηαθή πεξίνδν ηεο πεξηνρήο θαηά ηελ νπνία ε επίδξαζε ηνπ αλζξψπνπ ζηελ βιάζηεζε δελ ήηαλ ζεκαληηθή. 5.2.1 Τπολογιζμόρ μεηαβολήρ Κανονικοποιημένος Γείκηη Βλάζηηζηρ (NDVI) Ζ πνζνζηηαία κεηαβνιή ηεο βιάζηεζεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξνληθήο πεξηφδνπ 1984-2009 ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα απνδφζεθε ρξεζηκνπνηψληαο ηνλ καζεκαηηθφ ηχπν πνπ αλαιχζεθε ζην θεθάιαην ηεο κεζνδνινγίαο. Σν απνηέιεζκα ήηαλ έλα αξρείν ηχπνπ raster ην νπνίν θαηεγνξηνπνηήζεθε ζε θιάζεηο ζχκθσλα κε ηε κεηαβνιή ηνπ δείθηε βιάζηεζεο. Οη θαηεγνξίεο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ είλαη νη αθφινπζεο: -98% έσο -60% ( πνιχ ζεκαληηθή κείσζε), -60% έσο -30% (ζεκαληηθή κείσζε), -30% έσο +0% (κέηξηα κείσζε), +0% έσο + 30% (κηθξή αχμεζε), +30% έσο +60% 73

(κέηξηα αχμεζε), +60% έσο +90% (ζεκαληηθή αχμεζε), >90% (πνιχ ζεκαληηθή αχμεζε) θαη ν ράξηεο κεηαβνιήο ηεο θπηνθάιπςεο (εηθφλα 9) παξνπζηάδεηαη παξαθάησ. Δικόνα 9: Υάξηεο πνζνζηηαίαο κεηαβνιήο ηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα θαηά ηε ρξνληθή δηάξθεηα 1984-2009 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI. ηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα ν ράξηεο πνζνζηηαίαο κεηαβνιήο ηεο βιάζηεζεο παξνπζηάδεη έλα εχξνο ηηκψλ πνπ θπκαίλεηαη απφ -96 έσο θαη πεξηζζφηεξν απφ +150. Ζ κέζε ηηκή ηεο πνζνζηηαίαο κεηαβνιήο ηεο θπηνθάιπςεο ζηελ πεξηνρή κειέηεο γηα ην ρξνληθφ δηάζηεκα 1984-2009 είλαη 74

πεξίπνπ 47%, ραξαθηεξίδεηαη δειαδή γεληθφηεξα απφ κηα κέηξηα αχμεζε ηεο βιάζηεζεο. Ζ ρσξηθή θαηαλνκή ηεο κεηαβνιήο ηεο βιάζηεζεο δείρλεη φηη ζην κεγαιχηεξν ηκήκα ηεο πεξηνρήο παξαηεξείηαη κηθξή (+0% έσο + 30% ) θαη κέηξηα (+30% έσο +60%) αχμεζε κε θάπνηεο κηθξέο εμαηξέζεηο πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα, λνηηνδπηηθά θαη ζε θάπνηα άιια ηκήκαηα ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο φπνπ παξαηεξείηαη ζεκαληηθή (-60% έσο -30% ) θαη κέηξηα (-30% έσο +0% ) κείσζε. Πην ζπγθεθξηκέλα, παξαηεξείηαη κηθξή αχμεζε ηεο βιάζηεζεο πεξηκεηξηθά ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ζην ζεκείν φπνπ επηθξαηνχλ ηα δάζε πιαηχθπιισλ. Παξάιιεια, κέηξηα παξνπζηάδεηαη ε αχμεζε ησλ θσλνθφξσλ θαη κεηαβαηηθψλ δαζψλ θαζψο απηά ελαιιάζζνληαη κε ηα πιαηχθπιια ζηεπ πδξνινγηθή ιεθάλε. Σέινο, δπηηθά ηεο ιεθάλεο παξαηεξνχληαη νη ηζρπξφηεξεο αιιαγέο βιάζηεζεο. Οη ηνπνζεζίεο νη νπνίεο θπξηαξρνχληαη απφ άγνλεο πεξηνρέο θαη ζακλφηνπνπο παξνπζηάδνπλ κηα κέηξηα κείσζε (-30% έσο +0% ) ηεο βιάζηεζεο λνηηνδπηηθά ελψ θάπνηα άιια ηκήκαηα βνξεηνδπηηθά επηδεηθλχνπλ ζεκαληηθή (+60% έσο +90% ) αιιά θαη πνιχ ζεκαληηθή (>90%) αχμεζε. Δμεηάδνληαο ηηο αλσηέξσ απμνκεηψζεηο ζε ζρέζε κε ηελ ηνπνγξαθία ηεο πεξηνρήο πξνθχπηεη φηη νη πεξηνρέο πνπ παξνπζηάδνπλ αχμεζε ηεο βιάζηεζεο ζπκπίπηνπλ θπξίσο κε ηα πην νξεηλά θαη αλεθκεηάιιεπηα ηκήκαηα ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο (1400-2000 m) ελψ νη πεξηνρέο πνπ παξνπζηάδνπλ κείσζε ηεο βιάζηεζεο κε ηα πην πεδηλά ηκήκαηα (800-1400 m) πνπ απνηεινχλ ιηβάδηα, νηθηζκνχο θαη θαιιηεξγήζηκεο εθηάζεηο. 5.3 ςζσέηιζη ηος Κανονικοποιημένος Γείκηη Βλάζηηζηρ (NDVI) με σπήζειρ γηρ και πεπιβαλλονηικέρ παπαμέηποςρ Όπσο έρεη πξναλαθεξζεί ζην θεθάιαην ηεο κεζνδνινγίαο, ε παξνχζα κειέηε έρεη σο ζηφρν λα εμαθξηβψζεη ηελ χπαξμε ή φρη ζπζρέηηζεο κεηαμχ εμαξηεκέλεο θαη αλεμάξηεηεο κεηαβιεηήο θαζψο θαη ην βαζκφ απηήο. ηε ζπγθεθξηκέλε εξγαζία, αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο X είλαη ε ζεξκνθξαζία πνπ ζεκεηψζεθε ην ρξνληθφ δηάζηεκα 1984-2009 ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα, ε βξνρφπησζε ηνπ ίδηνπ ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο, ηα πνζνζηά ησλ επηκέξνπο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο πνπ αθνξνχλ ηε βιάζηεζε φισλ απηψλ ησλ εηψλ θαη ηέινο ε 75

εμαηκηζνδηαπλνή θαη ε επνρηαθή εμαηκηζνδηαπλνή ηεο άλνημεο επίζεο απφ ην 1984 έσο θαη ην 2009. Οη ρξήζεηο γεο πνπ επηιέρζεθαλ θαη αθνξνχλ ηε βιάζηεζε είλαη ηα θσλνθφξα, κεηαβαηηθά θαη πιαηχθπιια δάζε, ε θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε θαη ηα ιηβάδηα θαη νη ζακλφηνπνη. Δμαξηεκέλε κεηαβιεηή Y είλαη ν θαλνληθνπνηεκέλνο δείθηεο βιάζηεζεο (NDVI) θαζψο θαη ν NDVI ησλ επηκέξνπο ρξήζεσλ γεο θάζε έηνπο. ηε ζπλέρεηα αθνινπζνχλ νη πίλαθεο κε ηηο ηηκέο φισλ ησλ παξακέηξσλ, εμαξηεκέλσλ θαη αλεμάξηεησλ (πίλαθεο 10,11,12), νη πίλαθεο πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο (πίλαθαο 13) θαη ζπζρεηίζεσλ (correlation matrix) (πίλαθαο 14) θαη ηα δηαγξάκκαηα δηαζπνξάο ζηα νπνία παξαηεξήζεθε πςειή ζπζρέηηζε αθνινπζνχκελα απφ ηελ εξκελεία ηνπο. Σα ππφινηπα δηαγξάκκαηα κε ηηο αζζελέζηεξεο ζπζρεηίζεηο κεηαμχ εμαξηεκέλεο θαη αλεμάξηεηεο κεηαβιεηήο παξνπζηάδνληαη ζην παξάξηεκα ηεο κειέηεο. ηα δηαγξάκκαηα δηαζπνξάο παξνπζηάδεηαη ε γξακκηθή εμίζσζε y=f(x), ε πνιπσλπκηθή εμίζσζε ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ πξνηηκήζεθε ιφγσ θαιχηεξνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ, ν ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ θαη ν ζπληειεζηήο γξακκηθήο ζπζρέηηζεο ηνπ Pearson r. 76

Πίνακαρ 10: Μέζε ηηκή NDVI ησλ ρξήζεσλ γεο πνπ αθνξνχλ ηε βιάζηεζε αλά ρξνλνινγία. ΗΜΔΡΟ -ΜΗΝΙΑ NDVI (ΛΙΒΑΓΙΑ_ΘΑ- ΜΝΟΣΟΠΟΙ) NDVI (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΙ- ΚΑ ΓΑΗ) NDVI (ΚΑΛΛΙΔΡΓΗΙ -ΜΗ ΚΑΙ ΜΗ ΓΗ) NDVI (ΓΑΗ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) 1 1984 0.21049337 0.463092261 0.395362797 0.558651777 2 1985 0.217362136 0.441597863 0.457767267 0.553501275 3 1987 0.268445106 0.401000671 0.528748753 0.511146018 4 1989 0.316910616 0.495273506 0.619478883 0.593772622 5 1990 0.467038424 0.776792427 0.654018598 0.766686285 6 2002 0.471331528 0.81827306 0.624357274 0.770660419 7 2003 0.374554679 0.479907956 0.548639988 0.5438538 8 2007 0.463555797 0.585308138 0.657172791 0.597608018 9 2009 0.42427199 0.628015819 0.615721457 0.691734721 Πίνακαρ 11: Πνζνζηά ρξήζεσλ γεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε βιάζηεζε αλά ρξνλνινγία ΗΜΔΡΟ- ΜΗΝΙΑ ΛΙΒΑΓΙΑ_ΘΑΜΝΟ- ΣΟΠΟΙ (%) ΚΑΛΛΙΔΡΓΗΙΜΗ Κ ΜΗ ΓΗ(%) ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔ- ΣΑΒΑΣΙΚΑ ΓΑΗ(%) 1 1984 10.3356 12.6285 31.4053 12.6789 2 1985 12.1397 11.35443 20.41599 16.4238 3 1987 14.0807 10.7695 28.294701 14.4424 4 1989 15.1026 12.3045 25.914 16.3328 5 1990 9.784342 13.9068 28.52553 19.46698 6 2002 17.835699 8.6805 25.0818 17.7749 7 2003 15.5903 10.5231 29.2066 14.4565 8 2007 15.63111 16.30552 27.86681 12.38335 9 2009 14.5545 9.69556 28.384 15.6059 ΓΑΗ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ (%) 77

Πίνακαρ 12: Πεξηβαιινληηθέο παξάκεηξνη νη νπνίεο απνηέιεζαλ ηηο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο θαηά ηελ εθαξκνγή ηεο απιήο γξακκηθήο παιηλδξφκεζεο. ΗΜΔΡΟ -ΜΗΝΙΑ ΒΡΟΥΟΠΣΩΗ (mm) ΘΔΡΜΟΚΡΑΙ Α ( 0 C) ΔΞΑΣΜΙΟΓΙΑ -ΠΝΟΗ (mm/y) NDVI ΔΠΟΥΙΑΚΗ ΔΞΑΣΜΙΟΓΙΑΠΝ ΟΗ (mm/y) 1 1984 1330.76333 10.475 1377.17863 0.399093 349.935541 2 1985 1160.73 11.1833333 1438.4759 0.3988 399.871372 3 1987 1180.57667 10.5166667 1423.03999 0.381848 340.22835 4 1989 977.853333 11 1408.59238 0.475477 402.952914 5 1990 694.6 11.65 1496.43281 0.67827 429.492277 6 2002 1140.90667 11.4385833 1039.15343 0.669986 242.141814 7 2003 1155.18312 11.1894201 1029.12182 0.452848 239.623514 8 2007 767.317933 12.2451005 1064.7005 0.547392 260.092255 9 2009 1034.85194 11.9643385 990.056535 0.563673 272.792691 Με ηε ζπλεηζθνξά ηεο πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο παξνπζηάδνληαη ηα δεδνκέλα καο ζπλνπηηθά θαη απνηειεζκαηηθά. πγθεθξηκέλα, ζηνλ αθφινπζν πίλαθα αλαγξάθεηαη ην ζχλνιν ησλ παξακέηξσλ-παξαηεξήζεσλ, ε κέζε, κέγηζηε θαη ειάρηζηε ηηκή ηνπο θαζψο θαη ε ηππηθή απφθιηζε. Ζ ηππηθή απφθιηζε καο δίλεη έλα κέηξν ηεο κέζεο απφζηαζεο-απφθιηζεο ησλ παξαηεξήζεσλ απφ ηε κέζε ηηκή ηνπο. Πίνακαρ 13: Πεπιγπαθική ζηαηιζηική ηυν διαθέζιμυν δεδομενυν. Valid N Mean Minimum Maximum Std.Dev. NDVI (ΛΙΒΑΓΙΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΙ) 9 0.357 0.2105 0.471 0.1071 ΒΡΟΥΟΠΣΩΗ(mm) 9 1049.198 694.6000 1330.763 205.8865 NDVI (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΙΚΑ ΓΑΗ) 9 0.565 0.4010 0.818 0.1492 NDVI (ΓΑΗ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) 9 0.621 0.5111 0.771 0.0977 NDVI (ΚΑΛΛΙΔΡΓΗΙΜΗ ΚΑΙ ΜΗ ΓΗ) 9 0.567 0.3954 0.657 0.0917 ΘΔΡΜΟΚΡΑΙΑ ( 0 C) 9 11.296 10.4750 12.245 0.6006 ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΙΚΑ ΓΑΗ(%) 9 27.233 20.4160 31.405 3.1358 ΓΑΗ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ (%) 9 15.507 12.3834 19.467 2.3008 ΚΑΛΛΙΔΡΓΗΙΜΗ Κ ΜΗ ΓΗ(%) 9 11.796 8.6805 16.306 2.3111 ΛΙΒΑΓΙΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΙ (%) 9 13.895 9.7843 17.836 2.6456 NDVI 9 0.507 0.3818 0.678 0.1138 ΔΞΑΣΜΙΟΓΙΑΠΝΟΗ (mm/y) 9 1251.861 990.0565 1496.433 212.9084 ΔΠΟΥΙΑΚΗ ΔΞΑΣΜΙΟΓΙΑΠΝΟΗ (mm/y) 9 326.348 239.6235 429.492 74.6086 78

Ζ εθαξκνγή ηεο αλάιπζεο παιηλδξφκεζεο έγηλε ζε θάζε πηζαλφ ζπλδπαζκφ ησλ παξαπάλσ παξακέηξσλ. Ζ αλεμάξηεηε παξάκεηξνο πνπ επέδεημε ηε κεγαιχηεξε ζπζρέηηζε κε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI αιιά θαη κε ηνπο δείθηεο NDVI ησλ ρξήζεσλ γεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε βιάζηεζε (ηα θσλνθφξα, κεηαβαηηθά θαη πιαηχθπιια δάζε, ε θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε, ηα ιηβάδηα θαη νη ζακλφηνπνη) είλαη ε ζεξκνθξαζία πνπ ζεκεηψζεθε ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα θαηά ηε δηάξθεηα ησλ εηψλ 1984, 1985, 1987, 1989, 1990, 2002, 2003, 2007 θαη 2009. Ζ αχμεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα κεηαβάιιεη ηε θπηνθάιπςε κε δηάθνξνπο ηξφπνπο. Ζ βιάζηεζε κπνξεί λα απμεζεί ιφγσ πςειφηεξσλ ζεξκνθξαζηψλ (Williams, Eugster, Rastetter, McFadden, & Chapin, 2000) θαη κεγαιχηεξσλ πεξηφδσλ αλάπηπμεο εθφζνλ ην ζηξψκα ησλ πάγσλ κεηψλεηαη θαη ην ρηφλη ιηψλεη πην γξήγνξα ηελ άλνημε (Groisman, Karl, & Knight, 1994). Αληίζεηα, ε βξνρφπησζε, ε εμαηκηζνδηαπλνή, ε επνρηαθή εμαηκηζνδηαπλνή θαη ηα πνζνζηά ησλ ρξήζεσλ γεο αλάινγα κε ηελ έθηαζε πνπ θαηαιακβάλνπλ ζηε ιεθάλε απνξξνήο, επέδεημαλ αζζελή ζπζρέηηζε κε ηηο πξναλαθεξζείζεο εμαξηεκέλεο παξακέηξνπο. ηε ζπλέρεηα παξαηίζεληαη ηα δηαγξάκκαηα δηαζπνξάο κε ην κεγαιχηεξν ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ. Όζνλ αθνξά ηελ αλάιπζε παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ησλ δεηθηψλ NDVI ησλ ρξήζεσλ γεο θαη ηε βξνρφπησζε, ην κεγαιχηεξν ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ παξνπζίαζε ν NDVI ηεο ρξήζεο γεο θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε ίζν κε 0.6621 (εηθφλα 16). 79

0.70 NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ) = 0.0491+0.0015*x-9.5415E-7*x^2 0.65 NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ) 0.60 0.55 0.50 0.45 0.40 0.35 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 ΒΡΟΥΟΠΣΩΖ(mm) ΒΡΟΥΟΠΣΧΖ(mm):NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ Κ ΜΖ ΓΖ): r = -0.8137; p = 0.0076; y = 0.9472-0.0004*x Δικόνα 16: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο βξνρφπησζεο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Δθηφο απφ ην ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ, ην ζηαηηζηηθφ παθέην Statistica 7 ππνινγίδεη θαη ην ζπληειεζηή γξακκηθήο ζπζρέηηζεο ηνπ Pearson (r) ν νπνίνο επίζεο παίξλεη ηηκέο απφ [-1,1]. ην παξαπάλσ δηάγξακκα παξαηεξείηαη φηη ν ζπληειεζηήο γξακκηθήο ζπζρέηηζεο είλαη ίζνο κε -0.8137 γεγνλφο πνπ ππνδεηθλχεη πνιχ ηζρπξή γξακκηθή ζπζρέηηζε κεηαμχ ησλ 2 κεηαβιεηψλ. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί ν βαζκφο γξακκηθήο ζπζρέηηζεο θαζνξίδεηαη απφ ηελ απφιπηε ηηκή ηνπ r θαη φρη απφ ην πξφζεκφ ηνπ. Σν πξφζεκν θαζνξίδεη ην είδνο ηεο ζπζρέηηζεο, ζεηηθή ή αξλεηηθή. ην ζπγθεθξηκέλν δηάγξακκα επνκέλσο ζπκπεξαίλεηαη φηη ε γξακκηθή ζπζρέηηζε εθηφο απφ πνιχ ηζρπξή είλαη θαη αξλεηηθή, δειαδή φζν απμάλνληαη νη ηηκέο ηεο βξνρφπησζεο ηφζν κεηψλνληαη νη ηηκέο ηνπ NDVI ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο. Αληίζηνηρα, ζα γίλεη αλαθνξά ζηηο κηθξφηεξεο ηηκέο ησλ ζπληειεζηψλ πξνζδηνξηζκνχ θαη ησλ ζπληειεζηψλ γξακκηθήο ζπζρέηηζεο φζνλ αθνξά ηε ζπζρέηηζε ησλ ππφινηπσλ NDVI ρξήζεσλ γεο κε ηε βξνρφπησζε. 80

Ζ αλάιπζε παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηνπ NDVI ησλ ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ θαη ηεο βξνρφπησζεο είρε σο απνηέιεζκα ην ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ ίζν κε 0.4882 θαη ην ζπληειεζηή γξακκηθήο ζπζρέηηζεο r=-0.69. Ο NDVI ησλ θσλνθφξσλκεηαβαηηθψλ δαζψλ έδσζε σο απνηέιεζκα R 2 =0.2653 θαη r=-0.51 ελψ ν NDVI ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ 0.2355 θαη -0.48 αληίζηνηρα. Ζ βξνρφπησζε ηέινο ζπζρεηίζηεθε θαη κε ην γεληθφ δείθηε NDVI ηεο πεξηνρήο (εηθφλα 17). Σν δηάγξακκα δηαζπνξάο είλαη ην αθφινπζν θαη ηα απνηειέζκαηα απηνχ: R 2 =0.4120 θαη r=-0.64. Παξαηεξείηαη φηη ε βξνρφπησζε γεληθά δηαηεξεί κηα αξλεηηθή ζρέζε κε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI, δειαδή απμήζεηο ζηελ ηηκή ηεο έρνπλ σο απνηέιεζκα κεηψζεηο ζηηο ηηκέο ηνπ NDVI. 0.70 NDVI = 0.8112-0.0002*x-7.3033E-8*x^2 0.65 ΒΡΟΥΟΠΣΩΖ(mm):NDVI: r = -0.6419; p = 0.0623; y = 0.8799-0.0004*x 0.60 0.55 NDVI 0.50 0.45 0.40 0.35 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 ΒΡΟΥΟΠΣΩΖ(mm) Δικόνα 17: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο βξνρφπησζεο θαη ηνπ εηήζηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Ζ ηηκή ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ θαλεξψλεη κηα αζελή ζπζρέηηζε κεηαμχ ηεο βξνρφπησζεο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο ελψ ε ηηκή ηνπ ζπληειεζηή γξακκηθήο ζπζρέηηζεο θαλεξψλεη κία κέζε αξλεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε. Αλαθνξηθά κε ηελ αλάιπζε παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηνπ NDVI, ηνπ NDVI ησλ ρξήζεσλ γεο θαη ηεο εμαηκηζνδηαπλνήο επίζεο δελ εμαθξηβψζεθε ηζρπξή ζπζρέηηζε 81

κεηαμχ ηνπο. ηε ζπλέρεηα αθνινπζεί ην δηάγξακκα κε ην κεγαιχηεξν ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ θαη ην κεγαιχηεξν ζπληειεζηή γξακκηθήο ζπζρέηηζεο ζπγθξηηηθά κε ηα ππφινηπα ηεο πξνεγνχκελεο θαηεγνξίαο (NDVI-εμαηκηζνδηαπλνή) θαη είλαη απηφ πνπ αθνξά ηε ζπζρέηηζε κεηαμχ ηνπ NDVI ησλ ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ θαη ηεο εμαηκηζνδηαπλνήο (εηθφλα 18). 0.55 NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ) = 5.8491-0.0088*x+3.4636E-6*x^2 0.50 NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ) 0.45 0.40 0.35 0.30 0.25 0.20 0.15 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 EVAPORATION (mm/y) EVAPORATION (mm/y):ndvi (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ): r = -0.5741; p = 0.1060; y = 0.7187-0.0003*x Δικόνα 18: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο εμαηκηζνδηαπλνήο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο ιηβάδηα θαη ζακλφηνπνη ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Ο ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ ππνινγίζηεθε ίζνο κε 0.329 θαη ν ζπληειεζηήο γξακκηθήο ζπζρέηηζεο ίζνο κε -0.5741. Πξφθεηηαη δειαδή γηα κηα κέζε γξακκηθή αξλεηηθή ζπζρέηηζε ζχκθσλα κε ηελ νπνία φζν απμάλεηαη ε ηηκή ηεο εμαηκηζνδηαπλνήο, ζα θζίλεη κε κέζν ξπζκφ ε ηηκή ηνπ NDVI ησλ ιηβαδηψλζακλφηνπσλ. Αληίζηνηρα, νη ππφινηπεο ζπζρεηίζεηο είραλ ηηο αθφινπζεο ηηκέο: ε ζπζρέηηζε NDVI ησλ θσλνθφξσλ-κεηαβαηηθψλ δαζψλ κε ηελ εμαηκηζνδηαπλνή παξνπζίαζαλ ηα απνηειέζκαηα R 2 =0.094 θαη r=-0.3079 (θακκία γξακκηθή ζπζρέηηζε). Ο NDVI ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ είραλ σο απνηέιεζκα R 2 =0.048 θαη 82

r=-0.22 θαη ν NDVI ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο R 2 =0.1315 θαη r=-0.3628 (αζζελήο γξακκηθή ζπζρέηηζε) αληίζηνηρα. Παξφκνηα είλαη θαη ε ζπκπεξηθνξά ηνπ γεληθνχ NDVI ζε ζρέζε κε ηελ εμαηκηζνδηαπλνή, ηα απνηειέζκαηα ησλ νπνίσλ είλαη R 2 =0.1062 θαη r=-0.3259. Δπίζεο παξφκνηα απνηειέζκαηα παξνπζηάδνληαη θαη ζηηο ζπζρεηίζεηο ηνπ NDVI θαη ηνπ NDVI ησλ ρξήζεσλ γεο κε ηελ επνρηαθή εμαηκηζνδηαπλνή, απφ ηα νπνία κεγαιχηεξε ζπζρέηηζε εκθαλίδεηαη λα παξνπζηάδεη ν NDVI ησλ ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ κε R 2 =0.1985 θαη r=-0.4456 (αζζελήο γξακκηθή ζπζρέηηζε). Οη ππφινηπεο παξάκεηξνη είραλ αθφκα κηθξφηεξεο ηηκέο ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ θαη ζπληειεζηή γξακκηθήο ζπζρέηηζεο κε ηε κηθξφηεξε απηή κεηαμχ ηνπ NDVI ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ θαη ηεο επνρηαθήο εμαηκηζνδηαπλνήο λα είλαη R 2 =0.0029 θαη r=-0.0543 αληίζηνηρα. Ζ επφκελε εθαξκνγή ηεο αλάιπζεο παιηλδξφκεζεο έγηλε κεηαμχ ηνπ NDVI φισλ ησλ εκεξνκεληψλ θαη ησλ πνζνζηψλ ρξήζεσλ γεο πνπ θαηαιακβάλνπλ ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Σα απνηειέζκαηα είλαη παξφκνηα κε απηά ησλ πξνεγνχκελσλ ζπζρεηίζεσλ εθφζνλ νη ζπζρεηίζεηο είλαη αζζελείο θαη νη ηηκέο ησλ ζπληειεζηψλ πξνζδηνξηζκνχ θαη απηψλ ηεο γξακκηθήο ζπζρέηηζεο είλαη πνιχ κηθξέο. Οη κεγαιχηεξεο απφ απηέο ηηο ηηκέο παξνπζηάδνληαη ζην δηάγξακκα δηαζπνξάο πνπ αθνινπζεί, απηφ κεηαμχ ηνπ NDVI θαη ηνπ πνζνζηνχ πνπ θαηαιακβάλνπλ ηα δάζε πιαηχθπιισλ (εηθφλα 19). 0.75 NDVI = 2.3028-0.2635*x+0.0093*x^2 0.70 0.65 0.60 ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ (%):NDVI: r = 0.6191; p = 0.0754; y = 0.0324 + 0.0306*x NDVI 0.55 0.50 0.45 0.40 0.35 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ (%) 83

Δικόνα 19: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηνπ πνζνζηνχ πνπ θαηαιακβάλεη ζηελ ππφ κειέηε ιεθάλε ε ρξήζε γεο δάζε πιαηχθπιισλ θαη ηνπ εηήζηνπ NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Παξαηεξψληαο ην ζπγθεθξηκέλν δηάγξακκα θαη ηηο ηηκέο ησλ πξναλαθεξζέλησλ ζπληειεζηψλ (R 2 =0.3833 θαη r=0.6191) ζπκπεξαίλεηαη φηη επηθξαηεί κηα κέζε ζεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε κεηαμχ ησλ δχν παξακέηξσλ, δειαδή φζν απμάλεηαη ε ηηκή ηνπ πνζνζηνχ ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ απμάλεηαη θαη ε ηηκή ηνπ γεληθνχ NDVI ηεο ππφ κειέηε πεξηνρήο κε έλα κέζν ξπζκφ. Σα αληίζηνηρα απνηειέζκαηα ησλ ππφινηπσλ παξακέηξσλ είλαη: NDVI θαη πνζνζηφ θσλνθφξσλ-κεηαβαηηθψλ δαζψλ: R 2 =0.0003 θαη r=0.0178, NDVI θαη πνζνζηφ θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο : R 2 =0.0007 θαη r=0.0267 θαη ηέινο NDVI θαη πνζνζηφ ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ: R 2 =0.037 θαη r=0.1937. Όπσο πξναλαθέξζεθε, ε αλάιπζε παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηεο ζεξκνθξαζίαο, ηνπ NDVI θαη ηνπ NDVI ηεο εθάζηνηε ρξήζεο γεο επέδεημε ηε κεγαιχηεξε ζπζρέηηζε. Μέζσ ηνπ δηαγξάκκαηνο δηαζπνξάο πνπ αθνινπζεί (εηθφλα 20) παξαηεξείηαη φηη ν ζπληειεζηήο γξακκηθήο ζπζρέηηζεο r είλαη πεξίπνπ ίζνο κε 0.8, γεγνλφο πνπ ππνδειψλεη φηη ππάξρεη πνιχ ηζρπξή γξακκηθή ζπζρέηηζε κεηαμχ ηνπ NDVI ησλ ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ θαη ηεο ζεξκνθξαζίαο. Δπηπξφζζεηα, ν ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ ηζνχηαη κε 0.65 ην νπνίν επίζεο απνδεηθλχεη ηελ αξθεηά ηζρπξή ζπζρέηηζε κεηαμχ ησλ δχν πξναλαθεξζέλησλ κεηαβιεηψλ. NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ) NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ) = -6.3622+1.0457*x-0.0398*x^2 0.50 0.48 0.46 0.44 0.42 0.40 0.38 0.36 0.34 0.32 0.30 0.28 0.26 0.24 0.22 0.20 0.18 10.4 10.6 10.8 11.0 11.2 11.4 11.6 11.8 12.0 12.2 12.4 ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C) 84

ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C):NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ): r = 0.8090; p = 0.0083; y = -1.2725 + 0.1443*x Δικόνα 20: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο ζεξκνθξαζίαο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο ιηβάδηα θαη ζακλφηνπνη ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 0.85 NDVI (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ) = -17.9362+3.1285*x-0.1316*x^2 0.80 NDVI (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ) 0.75 0.70 0.65 0.60 0.55 0.50 0.45 0.40 0.35 10.4 10.6 10.8 11.0 11.2 11.4 11.6 11.8 12.0 12.2 12.4 ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C) ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C):NDVI (ΚΧΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ): r = 0.5965; p = 0.0900; y = -1.1079 + 0.1481*x Δικόνα 21: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο ζεξκνθξαζίαο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο θσλνθφξα θαη κεηαβαηηθά δάζε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. ην παξαπάλσ δηάγξακκα (εηθφλα 21) ε ζπζρέηηζε εκθαλίδεηαη κηθξφηεξε ζε ζρέζε κε ηελ πξνεγνχκελε εθφζνλ ν ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ είλαη R 2 =0.356 θαη ν ζπληειεζηήο γξακκηθήο ζπζρέηηζεο είλαη r=0.596. Παξφια απηά εληνπίδεηαη κία κέζε ζεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε, πνπ ζεκαίλεη φηη φζν απμάλεηαη δηαρξνληθά ε ζεξκνθξαζία ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε απμάλεηαη θαη ν δείθηεο βιάζηεζεο NDVI ησλ θσλνθφξσλ-κεηαβαηηθψλ δαζψλ κε έλα κέζν ξπζκφ. 85

Ζ ακέζσο επφκελε ζπζρέηηζε πνπ αθνξά ηελ επίδξαζε ηεο ζεξκνθξαζίαο ζην δείθηε NDVI θάπνηαο ρξήζεο γεο είλαη απηή κε ηνλ NDVI ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο θαη ην δηάγξακκα δηαζπνξάο είλαη ην αθφινπζν (εηθφλα 22). Ο ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ αγγίδεη ην 0.55 ελψ ν ζπληειεζηήο Pearson είλαη ίζνο κε 0.74. Γηα αθφκα κία θνξά εληνπίδεηαη ηζρπξή ζεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε κεηαμχ ησλ δχν κεηαβιεηψλ θαη θπξίσο επηβεβαηψλεηαη ε επίδξαζε ηεο ζεξκνθξαζίαο ζηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο. NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ) NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ) = -5.7984+1.0141*x-0.0398*x^2 0.68 0.66 0.64 0.62 0.60 0.58 0.56 0.54 0.52 0.50 0.48 0.46 0.44 0.42 0.40 0.38 0.36 10.4 10.6 10.8 11.0 11.2 11.4 11.6 11.8 12.0 12.2 12.4 ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C) ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C):NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ Κ ΜΖ ΓΖ): r = 0.7409; p = 0.0224; y = -0.7114 + 0.1132*x Δικόνα 22: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο ζεξκνθξαζίαο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Αληίζεηα, ν NDVI ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ δείρλεη κηθξφηεξε απφθξηζε ζηελ αχμεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο εθφζνλ ε αλάιπζε παιηλδξφκεζεο πνπ εθαξκφζηεθε κεηαμχ ηνπο είρε σο απνηέιεζκα ην ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ R 2 = 0.3035 θαη ην ζπληειεζηή γξακκηθήο ζπζρέηηζεο r = 0.55. Φπζηθά πθίζηαηαη ε επηξξνή ηεο ζεξκνθξαζίαο θαη ζην δείθηε NDVI ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ αθνχ ε γξακκηθή ζπζρέηηζε πνπ εληνπίδεηαη κεηαμχ ηνπο είλαη κέζε θαη ζεηηθή. 86

0.70 NDVI = -13.0184+2.266*x-0.0944*x^2 0.65 0.60 ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C):NDVI: r = 0.6828; p = 0.0427; y = -0.9543 + 0.1294*x 0.55 NDVI 0.50 0.45 0.40 0.35 10.4 10.6 10.8 11.0 11.2 11.4 11.6 11.8 12.0 12.2 12.4 ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C) Δικόνα 23: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο ζεξκνθξαζίαο θαη ηνπ εηήζηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα Ζ ηειεπηαία εθαξκνγή ηεο αλάιπζεο παιηλδξφκεζεο ήηαλ απηή κεηαμχ ηεο ζεξκνθξαζίαο θαη ηνπ γεληθνχ NDVI (εηθφλα 23). Ο ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ ήηαλ R 2 = 0.4661, πξφθεηηαη δειαδή γηα κία αζζελή ζπζρέηηζε θαη ν ζπληειεζηήο γξακκηθήο ζπζρέηηζεο r ήηαλ ίζνο κε 0.6828. Αξρηθά πξνθχπηεη φηη ε γξακκηθή ζπζρέηηζε κεηαμχ ηεο ζεξκνθξαζίαο θαη ηνπ γεληθνχ NDVI είλαη ζεηηθή, δειαδή κε ηελ αχμεζε ηεο ηηκήο ηεο ζεξκνθξαζίαο απμάλεηαη θαη ε ηηκή ηνπ NDVI, ε ηηκή φκσο ηνπ ζπληειεζηή ηνπ Pearson ππνδειψλεη κία κέζε γξακκηθή ζπζρέηηζε, δειαδή ε αχμεζε δε ζα γίλεηαη κε ηνλ ίδην ξπζκφ. Μία άιιε δπλαηφηεηα πνπ ππάξρεη ζην ζηαηηζηηθφ παθέην Statistica 7 είλαη ε εμαγσγή θαη δεκηνπξγία ηνπ πίλαθα ζπζρεηίζεσλ (correlation matrix), ν νπνίνο πεξηέρεη ζα ζηνηρεία ηνπ, ηνπο ζπληειεζηέο ζπζρέηηζεο ηνπ Pearson γηα θάζε δεπγάξη κεηαβιεηψλ. Οξηδφληηα θαη θάζεηα γξάθνληαη νη κεηαβιεηέο κε ηελ ίδηα αθξηβψο ζεηξά, νη ηηκέο είλαη απαξαίηεηα ίζεο κε ηε κνλάδα ζηε δηαγψλην, ν πίλαθαο είλαη ζπκκεηξηθφο θαη θαλέλα ζηνηρείν δε κπνξεί λα πάξεη ηηκή κεγαιχηεξε ζε απφιπηε ηηκή απφ ην 1. ηε ζπλέρεηα αθνινπζεί ν πίλαθαο ζπζρεηίζεσλ (πίλαθαο 14) φισλ ησλ παξαηεξήζεσλ, φπνπ νη ζηαηηζηηθά ζεκαληηθέο ζπζρεηίζεηο έρνπλ επηζεκαλζεί κε θφθθηλν ρξψκα. 87

Παξαηεξείηαη ινηπφλ πσο ν πίλαθαο ζπζρεηίζεσλ επηβεβαηψλεη ηηο πξνεγνχκελεο αλαιχζεηο ηεο παιηλδξφκεζεο θαη πξνθχπηεη φηη νη ζηαηηζηηθά ζεκαληηθέο γξακκηθέο ζπζρεηίζεηο είλαη απηέο κεηαμχ ηνπ NDVI ησλ ιηβαδηψλζακλφηνπσλ κε: ηε βξνρφπησζε (r=-0,7, κέζε αξλεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε) θαη ηε ζεξκνθξαζία (r=0,81, πνιχ ηζρπξή ζεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε). Ζ βξνρφπησζε ζπζρεηίδεηαη ζηαηηζηηθά ζεκαληηθά κε: ην δείθηε NDVI ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο (r=-0.81, πνιχ ηζρπξή αξλεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε) θαη ηε ζεξκνθξαζία (r=- 0.73, ηζρπξή αξλεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε). Ο δείθηεο NDVI ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο ζπζρεηίζηεθε γξακκηθά κε ηε ζεξκνθξαζία (r=0,74, ηζρπξή ζεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε). Αληίζηνηρα ε ζεξκνθξαζία εθηνο ησλ πξναλαθεξζέλησλ ζπζρεηίζηεθε ζεκαληηθά κε ην γεληθφ δείθηε NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο (r=0,68, κέζε ζεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε). Σέινο, ην πνζνζηφ ηεο έθηαζεο πνπ θαηαιακβάλνπλ ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα ηα ιηβάδηα-ζακλφηνπνη, ζπζρεηίδεηαη ζηαηηζηηθά κε ηελ εμαηκηζνδηαπλνή (r=-0.73, ηζρπξή αξλεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε) θαη κε ηελ επνρηαθή εμαηκηζνδηαπλνή (r=-0.74, ηζρπξή αξλεηηθή γξακκηθή ζπζρέηηζε). 88

NDVI (ΛΙΒΑΓΙΑ_ ΘΑΜΝΟΣ ΟΠΟΙ) ΒΡΟΥΟΠΣ ΩΗ(mm) NDVI (ΚΩΝΟΦΟ ΡΑ_ΜΔΣΑ ΒΑΣΙΚΑ ΓΑΗ) NDVI (ΓΑΗ ΠΛΑΣΤΦΤ ΛΛΩΝ) NDVI (ΚΑΛΛΙΔΡ ΓΗΙΜΗ ΚΑΙ ΜΗ ΓΗ) NDVI (ΛΙΒΑΓΙ Α_ΘΑΜ ΝΟΣΟΠ ΟΙ) Πίνακαρ 14: Πίλαθαο ζπζρεηίζεσλ (Correlation matrix) φισλ ησλ δηαζέζηκσλ δεδνκέλσλ ΒΡΟΥΟ ΠΣΩΗ( mm) NDVI (ΚΩΝΟ ΦΟΡΑ_ ΜΔΣΑΒ ΑΣΙΚΑ ΓΑΗ) NDVI (ΓΑΗ ΠΛΑΣ ΤΦΤΛ ΛΩΝ) NDVI (ΚΑΛΛΙΔΡ ΓΗΙΜΗ ΚΑΙ ΜΗ ΓΗ) ΘΔΡΜ ΟΚΡΑ ΙΑ ( 0 C) ΚΩΝΟ ΦΟΡΑ _ΜΔΣ ΑΒΑΣΙ ΚΑ ΓΑΗ( %) ΓΑΗ ΠΛΑΣ ΤΦΤΛ ΛΩΝ (%) ΚΑΛΛΙ ΔΡΓΗ ΙΜΗ Κ ΜΗ ΓΗ(%) ΛΙΒΑΓΙΑ_ ΘΑΜΝΟΣ ΟΠΟΙ (%) NDVI ΔΞΑΣΜΙ ΟΓΙΑΠΝΟ Η (mm/y) ΔΠΟΥΙΑΚΗ ΔΞΑΣΜΙΟ ΓΙΑΠΝΟΗ (mm/y) 1.00-0.70 0.83 0.76 0.90 0.81 0.14 0.35 0.10 0.42 0.90-0.57-0.45-0.70 1.00-0.52-0.49-0.81-0.73 0.00-0.35-0.63 0.06-0.64-0.02-0.19 0.83-0.52 1.00 0.98 0.67 0.60-0.01 0.63-0.06 0.17 0.98-0.31-0.18 0.76-0.49 0.98 1.00 0.63 0.55-0.04 0.72-0.13 0.07 0.96-0.22-0.05 0.90-0.81 0.67 0.63 1.00 0.74-0.01 0.41 0.18 0.46 0.78-0.36-0.21 ΘΔΡΜΟΚ ΡΑΙΑ ( 0 C) 0.81-0.73 0.60 0.55 0.74 1.00-0.12 0.16 0.30 0.29 0.68-0.56-0.35 89

ΚΩΝΟΦΟ ΡΑ_ΜΔΣΑ ΒΑΣΙΚΑ ΓΑΗ(%) ΓΑΗ ΠΛΑΣΤΦΤ ΛΛΩΝ (%) ΚΑΛΛΙΔΡΓ ΗΙΜΗ Κ ΜΗ ΓΗ(%) ΛΙΒΑΓΙΑ_ ΘΑΜΝΟΣ ΟΠΟΙ (%) NDVI (ΛΙΒΑΓΙ Α_ΘΑΜ ΝΟΣΟΠ ΟΙ) ΒΡΟΥΟ ΠΣΩΗ( mm) NDVI (ΚΩΝΟ ΦΟΡΑ_ ΜΔΣΑΒ ΑΣΙΚΑ ΓΑΗ) NDVI (ΓΑΗ ΠΛΑΣ ΤΦΤΛ ΛΩΝ) NDVI (ΚΑΛΛΙΔΡ ΓΗΙΜΗ ΚΑΙ ΜΗ ΓΗ) ΘΔΡΜ ΟΚΡΑ ΙΑ ( 0 C) ΚΩΝΟ ΦΟΡΑ _ΜΔΣ ΑΒΑΣΙ ΚΑ ΓΑΗ( %) ΓΑΗ ΠΛΑΣ ΤΦΤΛ ΛΩΝ (%) ΚΑΛΛΙ ΔΡΓΗ ΙΜΗ Κ ΜΗ ΓΗ(%) ΛΙΒΑΓΙΑ_ ΘΑΜΝΟΣ ΟΠΟΙ (%) NDVI ΔΞΑΣΜΙ ΟΓΙΑΠΝΟ Η (mm/y) ΔΠΟΥΙΑΚΗ ΔΞΑΣΜΙΟ ΓΙΑΠΝΟΗ (mm/y) 0.14 0.00-0.01-0.04-0.01-0.12 1.00-0.42 0.21-0.19 0.02-0.16-0.24 0.35-0.35 0.63 0.72 0.41 0.16-0.42 1.00-0.30-0.11 0.62 0.27 0.41 0.10-0.63-0.06-0.13 0.18 0.30 0.21-0.30 1.00-0.38 0.03 0.28 0.30 0.42 0.06 0.17 0.07 0.46 0.29-0.19-0.11-0.38 1.00 0.19-0.73-0.74 NDVI 0.90-0.64 0.98 0.96 0.78 0.68 0.02 0.62 0.03 0.19 1.00-0.33-0.17 EVAPORA TION (mm/y) TEMPORA L EVAPORA TION (mm/y) -0.57-0.02-0.31-0.22-0.36-0.56-0.16 0.27 0.28-0.73-0.33 1.00 0.94-0.45-0.19-0.18-0.05-0.21-0.35-0.24 0.41 0.30-0.74-0.17 0.94 1.00. 90

5.4 Γευγπαθικά ηαθμιζμένη Παλινδπόμηζη (Geographically Weighted Regression) ηος Κανονικοποιημένος Γείκηη Βλάζηηζηρ (NDVI) με πεπιβαλλονηικέρ παπαμέηποςρ. ην παξφλ θεθάιαην παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα ηεο ζηαηηζηηθήο αλάιπζεο απφ ηελ εθαξκνγή ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο θαζψο θαη νη ραξηνγξαθηθέο απεηθνλίζεηο απηψλ. Μέζσ απηψλ ησλ ραξηνγξαθήζεσλ δίλεηαη επίζεο ε δπλαηφηεηα απεηθφληζεο ησλ ελδερφκελσλ δηαθνξνπνηήζεσλ θαη ε εμαγσγή άκεζσλ ζπκπεξαζκάησλ. ηε ζπγθεθξηκέλε εθαξκνγή ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο είλαη φπσο έρεη ήδε πξναλαθεξζεί ζην θεθάιαην ηεο κεζνδνινγίαο, ην πςφκεηξν, ν πξνζαλαηνιηζκφο, ε θιίζε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο θαη ε κέζε βξνρφπησζε ησλ ρξνλνινγηψλ 1984, 1985, 1987, 1989, 1990 θαη 2002 θαη εμαξηεκέλε κεηαβιεηή είλαη ε κέζε ηηκή NDVI ησλ ρξνλνινγηψλ 1984, 1985, 1987, 1989, 1990 θαη 2002. ηε ζπλέρεηα αθνινπζνχλ νη πίλαθεο κε ηα απνηειέζκαηα θάζε ζηαηηζηηθήο αλάιπζεο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε, νη νπνίνη πεξηέρνπλ φινπο ηνπο δείθηεο ησλ παξακέηξσλ ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο. Παξάιιεια κε ηηο ραξηνγξαθηθέο απεηθνλίζεηο ησλ απνηειεζκάησλ κε βάζε ηνλ ηνπηθφ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (local R 2 ), παξνπζηάδνληαη επίζεο ζε κνξθή πίλαθα ηα παξαηεξνχκελα ζηνηρεία, ηα πξνβιεπφκελα ζηνηρεία, ηα ππφινηπα, ηα ηππνπνηεκέλα ππφινηπα, ν ηνπηθφο ζπληειεζηήο πξνζδηνξηζκνχ (local R 2 ), ε επηξξνή θαη ν δείθηεο D ηνπ Cook, ηα νπνία ππνινγίδνληαη απφ ην ινγηζκηθφ γηα θάζε παξαηήξεζε ηνπ ππνδείγκαηνο. Δδψ, πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη θάζε αλάιπζε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο παξάγεη έλα νγθψδεο ζχλνιν ρσξηθψλ δεδνκέλσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ εμεηαδφκελσλ γεσαλαθεξκέλσλ κεηαβιεηψλ. Οη αξηζκεηηθέο κεηαβιεηέο κπνξνχλ λα απνδνζνχλ γξακκηθά θαη παξνπζηάδνπλ έλα εχξνο ζεηηθψλ θαη αξλεηηθψλ ηηκψλ (Erdogan S., 2009). Δπεηδή φκσο νη παξαηεξήζεηο μεπεξλνχλ αξηζκεηηθά ηηο κεξηθέο ρηιηάδεο, παξνπζηάδνληαη νη πξψηεο πεξίπνπ 20 θάζε αλάιπζεο κε ηε κνξθή πνπ παξνπζηάδνληαη ζην ινγηζκηθφ, ζην παξάξηεκα ηεο κειέηεο. Σέινο, αθνινπζνχλ νη πίλαθεο πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (max 91

local R 2, min local R 2, mean local R 2 ) γηα ηελ εθάζηνηε ρξήζε γεο ηνπ 2002 κεηαμχ ηνπ κέζνπ NDVI θαη ησλ ηδίσλ αλεμάξηεησλ κεηαβιεηψλ. ηνλ επφκελν πίλαθα (πίλαθαο 15) παξνπζηάδεηαη ε εθηίκεζε παξακέηξσλ ζηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε κε αλεμάξηεηε κεηαβιεηή ηνλ πποζαναηολιζμό (aspect) ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Πίνακαρ 15: Γείθηεο ησλ παξακέηξσλ ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Απιθμόρ παπαηηπήζευν 30209 Απιθμόρ ανεξάπηηηυν μεηαβληηών 1 Απιθμόρ θέζευν πος ελήθθηζαν ςπότη 30209 ζηο μονηέλο Γιαγνφζηικές πληροθορίες Άθποιζμα ηεηπαγώνυν ηυν ςπολοίπυν 13968.650 ίγμα 0.687 Κπιηήπιο Akaike 63342.045 ςνηελεζηήρ πποζδιοπιζμού 0.681 Adjusted ςνηελεζηήρ πποζδιοπιζμού 0.674 92

Δικόνα 24: Υαξηνγξαθηθή απεηθφληζε ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (R 2 ) κεηαμχ ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Ζ ραξηνγξαθηθή απεηθφληζε ησλ απνηειεζκάησλ έγηλε κε βάζε ηνλ ηνπηθφ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (R 2 ) κεηαμχ ηνπ κέζνπ NDVI θαη ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ ηεο πεξηνρήο κειέηεο καο. ηνλ παξαπάλσ ράξηε (εηθφλα 24) απεηθνλίδεηαη ην εχξνο ησλ ηηκψλ ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ κε ηηο κεγαιχηεξεο ηηκέο λα παξνπζηάδνληαη κε ζθνχξν κπιε ρξψκα ελψ αληίζεηα νη κηθξφηεξεο κε θφθθηλν. Αλαιχνληαο ηα απνηειέζκαηα πξνθχπηεη φηη ζηελ αλάιπζε ηνπηθήο θιίκαθαο ε ζπζρέηηζή ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ κε ην κέζν NDVI είλαη θπξίσο αξλεηηθή κε ηε κεγαιχηεξε ηηκή ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ λα είλαη πεξίπνπ 0,3. Αληίζεηα ζηελ πεξίπησζε ηεο παιηλδξφκεζεο ζε ππεξηνπηθή θιίκαθα ε ζπγθεθξηκέλε παξάκεηξνο είλαη ζεηηθή κε ηηκή ζπληειεζηή παιηλδξφκεζεο ίζε κε 0,68. Ζ δηαθνξά απηή ππάξρεη γηαηί ε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε επεθηείλεη ην παξαδνζηαθφ πιαίζην παιηλδξφκεζεο (γξακκηθή παιηλδξφκεζε) επηηξέπνληαο ηελ εθηίκεζε ηνπηθψλ παξά νιηθψλ παξακέηξσλ (Fotheringham and Brunsdon, 1999). Απηή ε παιηλδξφκεζε ειέγρεη νπζηαζηηθά ηελ χπαξμε ρσξηθήο αζηάζεηαο ζηε ζρέζε πνπ πξνθχπηεη αλάκεζα ζηελ εμαξηεκέλε θαη θάζε αλεμάξηεηε κεηαβιεηή επηηξέπνληαο ζηηο παξακέηξνπο ησλ αλεμάξηεησλ κεηαβιεηψλ λα κεηαβάιινληαη ζην ρψξν (Καινγήξνπ, 2009, De Smith et al.,2007). Παξαηεξείηαη φηη νη κεγαιχηεξεο ηηκέο εκθαλίδνληαη θπξίσο λνηηνδπηηθά ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ελψ γχξσ απφ ηε ιίκλε νη ηηκέο παξακέλνπλ αξλεηηθέο κε εμαίξεζε δχν ζεκεία βφξεηα θαη λφηηα ηεο ιίκλεο. Όζνλ αθνξά ηηο ρξήζεηο γεο, παξαηεξείηαη φηη νη κεγαιχηεξεο ηηκέο λνηηνδπηηθά ηεο ιεθάλεο απνξξνήο εκθαλίδνληαη ζηηο πεξηνρέο πνπ επηθξαηνχλ θπξίσο νηθηζκνί - άγνλεο εθηάζεηο θαζψο θαη ιηβάδηα-ζακλφηνπνη. Νφηηα φκσο ηεο ιίκλεο, φπνπ εκθαλίδεηαη ε ηηκή ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ θνληά ζην 0.3, επηθξαηνχλ θσλνθφξα θαη κεηαβαηηθά δάζε. Σέινο, ζην θέληξν ηεο ιεθάλεο εληνπίδνληαη επίζεο θάπνηεο κέγηζηεο ηηκέο ζηηο νπνίεο εληνπίδνληαη ιηβάδηα αιιά θαη θάπνηα ηκήκαηα θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο. 93

Ο αθφινπζνο πίλαθαο (πίλαθαο 16) παξνπζηάδεη ηελ εθηίκεζε ησλ παξακέηξσλ ζηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε κε αλεμάξηεηε κεηαβιεηή ηελ κλίζη (slope) ηεο ππφ κειέηε πδξνινγηθήο ιεθάλεο. Πίνακαρ 16: Γείθηεο ησλ παξακέηξσλ ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηεο θιίζεο θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Απιθμόρ παπαηηπήζευν 29679 Απιθμόρ ανεξάπηηηυν μεηαβληηών 1 Απιθμόρ θέζευν πος ελήθθηζαν ςπότη 29679 ζηο μονηέλο Γιαγνφζηικές πληροθορίες Άθποιζμα ηεηπαγώνυν ηυν ςπολοίπυν 16130.718 ίγμα 0.740 Κπιηήπιο Akaike 66526.941 ςνηελεζηήρ πποζδιοπιζμού 0.618 Adjusted ςνηελεζηήρ πποζδιοπιζμού 0.615 94

Δικόνα 25: Υαξηνγξαθηθή απεηθφληζε ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (R 2 ) κεηαμχ ηεο θιίζεο θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Όπσο θαίλεηαη αλσηέξσ, ε ραξηνγξαθηθή απεηθφληζε ησλ απνηειεζκάησλ έγηλε κε βάζε ηνλ ηνπηθφ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (R 2 ) κεηαμχ ηνπ κέζνπ NDVI θαη ηεο θιίζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα (εηθφλα 25). Αληίζεηα κε ηηο ηηκέο πνπ παξνπζηάδνληαη ζηελ θιαζζηθή γξακκηθή παιηλδξφκεζε, νη ππνινγηζκνί ησλ παξακέηξσλ πνπ γίλνληαη κέζσ ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο ραξηνγξαθνχληαη έηζη ψζηε λα δείμνπλ ηελ θχζε ηεο δηάζηαζεοκεηαβιεηφηεηαο ζηελ ππφ κειέηε πεξηνρή καο. Κάηη ηέηνην ελδέρεηαη λα απνθαιχςεη ρσξηθέο δηαθνξνπνηήζεηο ζηε ζρέζε εμάξηεζεο κεηαμχ ησλ κεηαβιεηψλ, γεγνλφο πνπ ζα κπνξνχζε λα κελ παξαηεξεζεί ζηελ αλάιπζε παγθφζκηαο θιίκαθαο (Foody, 2003). Έηζη ινηπφλ παξαηεξείηαη φηη ελψ νη ηηκέο ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ γηα ηελ παιηλδξφκεζε ηνπηθήο θιίκαθαο θπκαίλνληαη κεηαμχ 0 θαη 0,41, ε αληίζηνηρε ηηκή ζε ππεξηνπηθή θιίκαθα είλαη πεξίπνπ 0,62. Οη ιφγνη ηεο δηαθνξάο κεηαμχ ησλ ηηκψλ ησλ δχν εηδψλ παιηλδξφκεζεο είλαη νη πξναλαθεξζέληεο θαη παξαηεξείηαη έληνλε ζπζρέηηζε κεηαμχ θιίζεο θαη NDVI θπξίσο βνξεηνδπηηθά ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα θαη δπηηθά ηεο ιεθάλεο απνξξνήο φπνπ βξίζθνληαη πεξηνρέο κε κεγάιε θιίζε, απφ 19 0 έσο θαη 58.6 0. Αληίζεηα, νη κηθξφηεξεο ηηκέο ζπζρέηηζεο θάλνπλ ηελ εκθάληζή ηνπο λνηηναλαηνιηθά θαη λνηηνδπηηθά ηεο ιεθάλεο φπνπ νη ε θιίζε θπκαίλεηαη ζε ηηκέο θπξίσο κηθξφηεξεο ησλ 20 0. ηηο πεξηνρέο πςειήο ζπζρέηηζεο θιίζεο θαη NDVI βνξεηνδπηηθά θαη βνξεηναλαηνιηθά ηεο ιίκλεο, εληνπίδνληαη θπξίσο νηθηζκνί θαη άγνλεο εθηάζεηο αιιά θαη ιηβάδηα-ζακλφηνπνη. Σν ίδην θαηλφκελν παξαηεξείηαη θαη δπηηθά ηεο ιεθάλεο απνξξνήο φπνπ επίζεο εκθαλίδνληαη νη ίδηεο ρξήζεηο γεο, γεγνλφο πνπ θαλεξψλεη φηη ε χπαξμε ή κε βιάζηεζεο ζηηο αλσηέξσ πεξηνρέο εμαξηάηαη ελ κέξεη απφ ηελ θιίζε ηνπ εδάθνπο ηεο ππφ κειέηε πδξνινγηθήο ιεθάλεο. ηνλ παξαθάησ πίλαθα (πίλαθαο 17) παξνπζηάδεηαη ε εθηίκεζε ησλ παξακέηξσλ ζηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε κε αλεμάξηεηε κεηαβιεηή ην ςτόμεηπο (elevation) ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 95

Πίνακαρ 17: Γείθηεο ησλ παξακέηξσλ ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηνπ πςνκέηξνπ θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Απιθμόρ γειηόνυν 30 Απιθμόρ παπαηηπήζευν 29327 Απιθμόρ ανεξάπηηηυν μεηαβληηών 1 Απιθμόρ θέζευν πος ελήθθηζαν ςπότη 29327 ζηο μονηέλο Γιαγνφζηικές πληροθορίες Άθποιζμα ηεηπαγώνυν ηυν ςπολοίπυν 1430.084 ίγμα 0.467 Κπιηήπιο Akaike 11288.993 ςνηελεζηήρ πποζδιοπιζμού 0.873 Adjusted ςνηελεζηήρ πποζδιοπιζμού 0.846 96

Δικόνα 26: Υαξηνγξαθηθή απεηθφληζε ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (R 2 ) κεηαμχ ηνπ πςνκέηξνπ θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Ζ παξαπάλσ ραξηνγξαθηθή απεηθφληζε ησλ απνηειεζκάησλ αθνξά ηνλ ηνπηθφ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (R 2 ) κεηαμχ ηνπ κέζνπ NDVI θαη ηνπ πςνκέηξνπ πνπ παξαηεξείηαη ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα (εηθφλα 26). Παξνκνίσο νη κεγαιχηεξεο ηηκέο ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ παξνπζηάδνληαη κε ζθνχξν κπιε ρξψκα θαη νη κηθξφηεξεο κε θφθθηλν θαη φζνλ αθνξά ζηηο ηηκέο κεηαμχ ηνπηθήο θαη ππεξηνπηθήο θιίκαθαο πξνθχπηεη φηη θπκαίλνληαη απφ 0,84 κέρξη θαη θάπνηεο πνιχ ρακειέο (0) θαη 0,87 αληίζηνηρα. πκπεξαίλεηαη ινηπφλ φηη ε ζπγθεθξηκέλε παξάκεηξνο είλαη ζεηηθή θαη γηα ηα δχν είδε παιηλδξφκεζεο θαη ε ζπζρέηηζε κεηαμχ ησλ δχν κεηαβιεηψλ είλαη πνιχ ηζρπξή. Οη κεγαιχηεξεο ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ εκθαλίδνληαη δηαζθνξπηζκέλεο ζε φιε ηελ έθηαζε ηεο ιεθάλεο απνξξνήο ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα, πεξηζζφηεξν ζπγθεληξσκέλεο φκσο εληνπίδνληαη θπξίσο δπηηθά ηεο ιεθάλεο θαη πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο. Γπηηθά ηεο ιεθάλεο εληνπίδεηαη επίζεο ην κεγαιχηεξν πςφκεηξν ηεο πεξηνρήο, απφ 1500 m έσο θαη 2000 m θαη νη ρξήζεηο γεο πνπ επηθξαηνχλ εδψ είλαη επίζεο νηθηζκνί, νη άγνλεο εθηάζεηο, ηα ιηβάδηα θαη νη ζακλφηνπνη. Αληίζεηα πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο, ζηα ζεκεία πνπ εκθαλίδνληαη νη πςειέο ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ, ην πςφκεηξν ηεο πεξηνρήο είλαη ρακειφ (απφ 800 m έσο 1000 m) ελψ νη ρξήζεηο γεο πνπ εκθαλίδνληαη είλαη επίζεο ηα ιηβάδηα-ζακλφηνπνη κε θάπνηεο εμαηξέζεηο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο αλαηνιηθά ηεο ιίκλεο. Οη κηθξφηεξεο ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ εληνπίδνληαη θπξίσο ζην θέληξν ηεο ιεθάλεο, φπνπ ην πςφκεηξν θπκαίλεηαη πεξίπνπ απφ 1000 m έσο 1500 m θαη νη ρξήζεηο γεο πνπ αλαγλσξίζηεθαλ είλαη θπξίσο δάζε θσλνθφξσλ θαη πιαηχθπιισλ. ηε ζπλέρεηα (πίλαθαο 18) παξνπζηάδεηαη ε εθηίκεζε ησλ παξακέηξσλ ζηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε κε αλεμάξηεηε κεηαβιεηή ηε μέζη βποσόπηυζη πνπ ζεκεηψζεθε ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 97

Πίνακαρ 18: Γείθηεο ησλ παξακέηξσλ ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηεο κέζεο βξνρφπησζεο θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Απιθμόρ γειηόνυν 600 Απιθμόρ παπαηηπήζευν 30602 Απιθμόρ ανεξάπηηηυν μεηαβληηών 1 Απιθμόρ θέζευν πος ελήθθηζαν ςπότη 30602 ζηο μονηέλο Γιαγνφζηικές πληροθορίες Άθποιζμα ηεηπαγώνυν ηυν ςπολοίπυν 104.96871054392876 ίγμα 0.5851268422768735 Κπιηήπιο Akaike 549.2102817339206 ςνηελεζηήρ πποζδιοπιζμού 0.9479276578841143 Adjusted ςνηελεζηήρ πποζδιοπιζμού 0.947688399327753 98

Δικόνα 27: Υαξηνγξαθηθή απεηθφληζε ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (R 2 ) κεηαμχ ηεο κέζεο βξνρφπησζεο θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. Ζ ραξηνγξαθηθή απεηθφληζε ησλ απνηειεζκάησλ έγηλε κε βάζε ηνλ ηνπηθφ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (R 2 ) κεηαμχ ηνπ κέζνπ NDVI θαη ηεο κέζεο βξνρφπησζεο πνπ ζεκεηψζεθε ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε θαηά ηε δηάξθεηα ησλ εηψλ 1984-2002 (εηθφλα 27). Παξά ην γεγνλφο φηη φιεο κειέηεο πνπ έρνπλ εξεπλήζεη ηε ζρέζε NDVI-βξνρφπησζεο δηαθέξνπλ ζε θάπνηεο ιεπηνκέξεηεο, έρεη παξαηεξεζεί κηα πνιχ ηζρπξή θαη ζεηηθή ζρέζε κεηαμχ ηνπο (Grist et al., 1997; Wang et al., 2003). Ζ ζρέζε κεηαμχ ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI θαη ηεο βξνρφπησζεο είλαη γλσζηφ φηη πνηθίιιεη ρσξηθά, θπξίσο ιφγσ ηεο επίδξαζεο ζε απηήλ ηε δηαθχκαλζε δηάθνξσλ ηδηνηήησλ φπσο ν ηχπνο βιάζηεζεο θαη ην κεηξηθφ πιηθφ ηνπ εδάθνπο (du Plessis, 1999; Li et al., 2002; Nicholson & Farrar, 1994), έηζη ψζηε ε επαηζζεζία ησλ ηηκψλ ηνπ NDVI λα πνηθίιιεη πεξηθεξεηαθά ζηηο δηαθπκάλζεηο ηεο βξνρφπησζεο (Richard & Poccard, 1998). Παξά ην γεγνλφο φηη ζηελ απιή γξακκηθή παιηλδξφκεζε ε ζρέζε κεηαμχ NDVI θαη βξνρφπησζεο παξαηεξείηαη λα είλαη ηζρπξή (π.ρ. Grist et al., 1997; Wang et al., 2003), ην κνληέιν απιήο παιηλδξφκεζεο ελδέρεηαη λα παξνπζηάδεη δηαζηξεβισκέλε ηε ζρέζε εμάξηεζεο. Πην ζπγθεθξηκέλα, ε ππεξηνπηθή παιηλδξφκεζε κπνξεί λα παξέρεη κία θησρή πεξηγξαθή ηεο ζρέζεο ηνπηθά κε απνηέιεζκα λα παξαιείπνληαη ζεκαληηθέο ιεπηνκέξεηεο. Ζ ζπκβνιηθή απεηθφληζε (κπιε-θφθθηλν ρξψκα) ησλ κεγαιχηεξσλ θαη κηθξφηεξσλ ηηκψλ ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ παξακέλεη ε ίδηα θαη ην εχξνο ησλ ηηκψλ ηνπ θπκαίλεηαη απφ 0,72 κέρξη 0 γηα ηελ παιηλδξφκεζε ηνπηθήο θιίκαθαο θαη ηζνχηαη κε 0,95 γηα απηή ηεο ππεξηνπηθήο. Οη κεγαιχηεξεο ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ κεηαμχ NDVI θαη ηεο κέζεο βξνρφπησζεο εκθαλίδνληαη ζε φιε ζρεδφλ ηε ιεθάλε απνξξνήο κε εμαίξεζε ην αλαηνιηθφ ηεο ηκήκα. Κπξίσο δπηηθά ηεο ιεθάλεο θαη δπηηθά ηεο ιίκλεο εκθαλίδεηαη ε πιεηνςεθία απηψλ ησλ ηηκψλ φπνπ θπξηαξρνχλ θπξίσο νηθηζκνί θαη άγνλεο εθηάζεηο θαη εληνπίδνληαη θαη θάπνηα ιηβάδηα-ζακλφηνπνη. Κάπνηεο κέγηζηεο ηηκέο εκθαλίδνληαη θαη ζηηο πεξηνρέο ησλ θσλνθφξσλ θαη κεηαβαηηθψλ δαζψλ θεληξηθά ηεο ιεθάλεο. 99

Σν αλαηνιηθφ ηκήκα ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ην νπνίν θπξηαξρείηαη απφ δάζε πιαηχθπιισλ θαη θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε, επηδεηθλχεη ρακειή ζπζρέηηζε κεηαμχ NDVI θαη κέζεο βξνρφπησζεο, ίζσο ιφγσ ρακειήο θιίζεο ηνπ εδάθνπο ζηηο ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρέο. Σα παξαπάλσ απνηειέζκαηα ππνδεηθλχνπλ κία κεγάινπ βαζκνχ ρσξηθή θαη ρξνληθή δηαθχκαλζε ζηε ζρέζε κεηαμχ NDVI θαη βξνρφπησζεο ζηελ ππφ κειέηε πεξηνρή. Πνιινί ιφγνη κπνξεί λα εμεγνχλ ηα παξαπάλσ απνηειέζκαηα, πηζαλφλ λα ζρεηίδνληαη κε ηηο δηαθπκάλζεηο ζηνλ ηχπν εδάθνπο θαη ζηελ θάιπςε θαη ρξήζε γεο φπσο επίζεο θαη λα ζπλδένληαη κε ηελ παξαγσγή θαη ηελ αθξίβεηα ησλ δεδνκέλσλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ (π.ρ. Foody, 2001; Ringrose, Matheson, Matlala, O Neill, & Werner, 1994). Ζ ζπζρέηηζε ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI κε ηε κέζε βξνρφπησζε κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο έλαο γεληθφο δείθηεο ηεο παξαγσγηθφηεηαο ηνπ εδάθνπο, φζνλ αθνξά ηελ ππνβάζκηζε αιιά θαη ηε βειηίσζή ηνπ (J. Lia et al., 2004). 5.4.1 Δθαπμογή γευγπαθικά ζηαθμιζμένηρ παλινδπόμηζηρ ζε πεπιβαλλονηικέρ παπαμέηποςρ με ζκοπό ηην εξακπίβυζη ηος βαθμού ζςζσέηιζήρ ηοςρ με ηο μέζο NDVI, ανάλογα με ηιρ σπήζειρ γηρ ηελ παξνχζα εξγαζία έγηλε κηα πξνζπάζεηα ειέγρνπ ηεο ζπζρέηηζεο κεηαμχ ηνπ κέζνπ NDVI, ηεο θιίζεο, ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ, ηνπ πςνκέηξνπ θαη ηεο κέζεο βξνρφπησζεο. ηε ζπλέρεηα δίλνληαο έκθαζε ζε 4 βαζηθέο θαηεγνξίεο ρξήζεσλ γεο (δάζε θσλνθφξσλ, δάζε πιαηχθπιισλ, θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε θαη ιηβάδηαζακλφηνπνη) νη νπνίεο αθνξνχλ ηε βιάζηεζε θαη έρνπλ έληνλε παξνπζία ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο πεξηνρήο, κειεηήζεθε ν βαζκφο ζπζρέηηζεο απηψλ ησλ παξακέηξσλ ζηα ζεκεία εκθάληζεο απηψλ ησλ ρξήζεσλ γεο γηα ηε ρξνλνινγία 2002. Ζ ζπζρέηηζε ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI κε ηηο πξναλαθεξζείζεο παξακέηξνπο θαη ηδηαίηεξα κε ηε κέζε βξνρφπησζε, κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζηελ αμηνιφγεζε ηεο θαηάζηαζεο ηεο ρξήζεο/θάιπςεο γεο ηεο ππφ κειέηε πεξηνρήο θαη γηα ηηο πεξηνρέο φπνπ ην έδαθνο απνθξίλεηαη ζηε βξνρφπησζε κε πςειή παξαγσγηθφηεηα θαη γηα ηηο πεξηνρέο κε ρακειή, γεγνλφο πνπ ππνδεηθλχεη ηελ ππνβάζκηζε απηνχ. ηηο πεξηπηψζεηο ζηηο νπνίεο ε ζπζρέηηζε είλαη ρακειή, 100

πξνθαλψο ππάξρνπλ άιινη παξάγνληεο πνπ επηδξνχλ ζηε ρακειή παξαγσγηθφηεηα ηεο βιάζηεζεο. Κάπνηεο απφ ηηο αηηίεο ηεο ρακειήο παξαγσγηθφηεηαο κπνξνχλ λα ζπλδεζνχλ κε ηε θπζηθή θαηάζηαζε ηνπ εδάθνπο, φπσο ην γεσινγηθφ ππφβαζξν ή ην θπζηνινγηθά κε παξαγσγηθφ έδαθνο. Απφ κηα άιιε άπνςε ε ρακειή ζπζρέηηζε κε ηε βξνρφπησζε κπνξεί λα νθείιεηαη ζηελ αλζξψπηλε δξαζηεξηφηεηα θαη επηξξνή. Παξαθάησ αθνινπζνχλ νη πίλαθεο πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο κε ηηο ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή ζπζρέηηζεο γηα φιεο ηηο πξναλαθεξζείζεο παξακέηξνπο εληνπηζκέλεο ζηηο 4 βαζηθέο θαηεγνξίεο βιάζηεζεο. Όινη νη πίλαθεο παξνπζηάδνπλ έλα θνηλφ ζεκείν ην νπνίν αθνξά θάπνηεο κέγηζηεο ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ, νη νπνίεο θαλεξψλνπλ πςειή ηνπηθή ζπζρέηηζε, κεηαμχ ηνπ πςνκέηξνπ θαη ηεο κέζεο βξνρφπησζεο κε ην κέζν NDVI ζε φιεο ηηο ρξήζεηο γεο πνπ κειεηήζεθαλ παξφιν πνπ νη κέζεο ηηκέο πνπ εληνπίδνληαη γεληθφηεξα είλαη ηδηαίηεξα ρακειέο. Πίνακαρ 19: Πίλαθαο πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο ησλ ηηκψλ ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή παιηλδξφκεζεο (R 2 ) ηεο ρξήζεο θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε. ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ ΠΑΡΑΜΔΣΡΟ ΜΗΝ (R 2 ) ΜΑΥ (R 2 ) ΜΔΑΝ (R 2 ) ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟ -0.00178 0.2921 0.0237 ΤΦΟΜΔΣΡΟ -0.0036 0.8223 0.1079 ΜΔΖ ΒΡΟΥΟΠΣΧΖ -0.00007 0.6599 0.1084 ΚΛΗΖ -0.00052 0.3805 0.0601 ε γεληθέο γξακκέο ζηνλ πίλαθα 19 παξαηεξείηαη φηη ζηηο πεξηνρέο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο πνπ εθηείλεηαη ε θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε, νη ηνπηθέο ζπζρεηίζεηο κεηαμχ ηνπ κέζνπ NDVI θαη ησλ πεξηβαιινληηθψλ παξακέηξσλ είλαη αζζελείο κε ηε κέζε ηηκή ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ λα θπκαίλεηαη ζην 0.07. Παξφια απηά ζηα κέγηζηα ζπλαληψληαη θάπνηεο πςειέο ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ φπσο είλαη ην πςφκεηξν r 2 =0.82 θαη ε κέζε βξνρφπησζε κε r 2 =0.66, φκσο ε πιεηνςεθία ησλ παξαηεξήζεσλ ραξαθηεξίδεηαη απφ ηηκέο πνπ θηλνχληαη θνληά ζην 0.1. Απηέο νη πςειέο ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή 101

πξνζδηνξηζκνχ φζνλ αθνξά ηελ θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε θαη ην πςφκεηξν, εληνπίδνληαη θπξίσο βφξεηα, δπηηθά θαη βνξεηναλαηνιηθά ηεο ιίκλεο ζε ζεκεία πνπ πξνθαλψο ην πςφκεηξν, ην νπνίν είλαη ρακειφ, επεξεάδεη ηε βιάζηεζε ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο θαη φζν απμάλεηαη ζε ηνπηθή θιίκαθα ηφζν απμάλεηαη ζηηο ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρέο θαη ε βιάζηεζε ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο. Κάηη αλάινγν ζπκβαίλεη θαη κε ηε κέζε βξνρφπησζε, ε νπνία παξνπζηάδεηαη λα επεξεάδεη ζε κεγάιν βαζκφ ηελ βιάζηεζε ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο θπξίσο δπηηθά θαη λνηηνδπηηθά ηεο ιίκλεο αιιά θαη θεληξηθά θαη δπηηθά ηεο ιεθάλεο απνξξνήο φπνπ θαη εληνπίδνληαη νη κεγαιχηεξεο ηηκέο βξνρφπησζεο. Οη πεξηζζφηεξεο εθηάζεηο ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο, νη νπνίεο θαιιηεξγνχληαη εληαηηθά ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο ραξαθηεξίδνληαη απφ ρακειέο ηηκέο ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (R 2 ). ε απηέο ηηο πεξηνρέο, έλα κεγάιν ηκήκα ηεο θπζηθήο βιάζηεζεο έρεη αληηθαηαζηαζεί απφ θαιιηέξγεηεο κε απνηέιεζκα ηα ζπγθεθξηκέλα εδάθε λα πζηεξνχλ ζε γνληκφηεηα θαη πινχζην νξγαληθφ πιηθφ ιφγσ εληαηηθνπνίεζεο ησλ θαιιηεξγεηψλ. Πίνακαρ 20: Πίλαθαο πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο ησλ ηηκψλ ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή παιηλδξφκεζεο (R 2 ) ηεο ρξήζεο δάζε θσλνθφξσλ. ΓΑΖ ΚΧΝΟΦΟΡΧΝ ΠΑΡΑΜΔΣΡΟ ΜΗΝ(R 2 ) ΜΑΥ(R 2 ) ΜΔΑΝ(R 2 ) ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟ -0.0004 0.2998 0.0241 ΤΦΟΜΔΣΡΟ -0.0193 0.8264 0.0816 ΜΔΖ ΒΡΟΥΟΠΣΧΖ -0.0002 0.6913 0.0932 ΚΛΗΖ -2.7707 0.4090 0.0345 Παξφκνηα είλαη ε ζπκπεξηθνξά ησλ πεξηβαιινληηθψλ παξακέηξσλ ζε ζρέζε κε ην κέζν NDVI ζηηο πεξηνρέο πνπ επηθξαηνχλ ηα δάζε θσλνθφξσλ (πίλαθαο 20). Δδψ ζπγθεθξηκέλα ε κέζε ηηκή ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ είλαη αθφκα κηθξφηεξε (0.058) ζε ζρέζε κε απηήλ ηεο θαιιηεξγήζηκεο θαη κε γεο. Παξφια απηά νη κέγηζηεο ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ ζε ζρέζε κε ην πςφκεηξν (r=0.82) θαη ηε κέζε βξνρφπησζε (r=0.69) επηδεηθλχνπλ επίζεο πςειή ζπζρέηηζε κε 102

ηε βιάζηεζε ησλ θσλνθφξσλ δαζψλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ζε ζεκεία βνξεηνδπηηθά θαη λνηηνδπηηθά ηεο ιίκλεο, λφηηα θαη θεληξηθά-δπηηθά ηεο ιεθάλεο ε αχμεζε ή κείσζε ησλ θσλνθφξσλ δαζψλ εμαξηάηαη απφ ηελ αχμεζε ή ηε κείσζε αληίζηνηρα ηνπ πςνκέηξνπ ησλ ζπγθεθξηκέλσλ πεξηνρψλ. Δπίζεο παξφκνηα είλαη ε ζπκπεξηθνξά ησλ θσλνθφξσλ δαζψλ βνξεηνδπηηθά θαη λφηηα ηεο ιεθάλεο φζνλ αθνξά ηε κέζε βξνρφπησζε θαη ηελ αχμεζε ή θαη κείσζή ηεο. Δπηπξφζζεηα, φζνλ αθνξά ηελ ζπζρέηηζε κέζεο βξνρφπησζεο θαη NDVI δαζψλ γεληθφηεξα, ζπκπεξαίλεηαη φηη φηαλ νη ηηκέο ηνπ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ είλαη ζρεηηθά ρακειέο αιιά ζεηηθέο, απνδεηθλχεηαη φηη ε θάιπςε/βιάζηεζε είλαη θαιήο θαηάζηαζεο. Αληίζεηα νη αξλεηηθέο ή νη πνιχ ρακειέο ζεηηθέο ηηκέο ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο ρακειέο ηηκέο ηνπ δείθηε NDVI απνδεηθλχνπλ ην αληίζεην, δειαδή ηελ θαθή θαηάζηαζε ηεο βιάζηεζεο. Γεληθφηεξα, απφ ηε ζπζρέηηζε πςειψλ ηηκψλ βξνρφπησζεο θαη ρακειψλ ηηκψλ NDVI κπνξεί λα πξνθχςεη έλαο δείθηεο πνπ επηζεκαίλεη ηηο πεξηνρέο κε ρακειή παξαγσγηθφηεηα θαη κε πηζαλή ππνβάζκηζε ηνπ νηθνζπζηήκαηφο ηνπο (Hiernaux, 1984). Πίνακαρ 21: Πίλαθαο πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο ησλ ηηκψλ ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή παιηλδξφκεζεο (R 2 ) ηεο ρξήζεο δάζε πιαηχθπιισλ. ΓΑΗ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ ΠΑΡΑΜΔΣΡΟ ΜΗΝ(R 2 ) ΜΑΥ(R 2 ) ΜΔΑΝ(R 2 ) ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟ -0.0006 0.2755 0.0201 ΤΦΟΜΔΣΡΟ -0.0043 0.7498 0.0968 ΜΔΖ -0.00032 0.6068 0.0845 ΒΡΟΥΟΠΣΧΖ ΚΛΗΖ -3.2667 0.3943 0.0589 Πίνακαρ 22: Πίλαθαο πεξηγξαθηθήο ζηαηηζηηθήο ησλ ηηκψλ ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή παιηλδξφκεζεο (R 2 ) ηεο ρξήζεο ιηβάδηα θαη ζακλφηνπνη. 103

ΛΙΒΑΓΙΑ-ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΙ ΠΑΡΑΜΔΣΡΟ ΜΗΝ(R 2 ) ΜΑΥ(R 2 ) ΜΔΑΝ(R 2 ) ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟ -0.0003 0.2580 0.0286 ΤΦΟΜΔΣΡΟ -0.0082 0.7761 0.1467 ΜΔΖ -0.0004 0.7162 0.1429 ΒΡΟΥΟΠΣΧΖ ΚΛΗΖ -0.0005 0.3962 0.0505 Παξφκνηα, εθηφο θάπνησλ κηθξψλ δηαθνξνπνηήζεσλ, είλαη ηα απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο ζηηο ρξήζεηο γεο ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ (πίλαθαο 21) θαη ησλ ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ (πίλαθαο 22) ηνπ 2002. Παξφιν πνπ εληνπίδνληαη πςειέο ηηκέο ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ, ε κέζε ηηκή παξακέλεη ρακειή (0.065 γηα ηα πιαηχθπιια δάζε θαη 0.092 γηα ηα ιηβάδηα-ζακλφηνπνπο), απνθαιχπηνληαο ηε κε ηζρπξή ζπζρέηηζε κεηαμχ αλεμάξηεησλ θαη εμαξηεκέλεο παξακέηξνπ. πγθεθξηκέλα ν NDVI ησλ πιαηχθπιισλ δαζψλ παξνπζηάδεη θάπνηεο κεκνλσκέλεο πςειέο ζεηηθέο ζπζρεηίζεηο κε ην πςφκεηξν ηεο πεξηνρήο (r=0.75) θπξίσο πεξηκεηξηθά ηεο ιίκλεο, φπνπ ην πςφκεηξν είλαη ρακειφ, πεξίπνπ 800 m, θαη δπηηθά θαη λφηηα ηεο ιεθάλεο απνξξνήο κε ηε κέζε βξνρφπησζε (r=0.61) φπνπ επίζεο ζεκεηψλνληαη νη πην πςειέο ηηκέο ηεο πεξηνρήο. Παξφκνηεο είλαη θαη νη ηηκέο ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή γηα ηα ιηβάδηα θαη ηνπο ζακλφηνπνπο, ησλ νπνίσλ ν NDVI επίζεο παξνπζηάδεη πςειή ζπζρέηηζε κε ην πςφκεηξν (r=0.77) θαη ηε κέζε βξνρφπησζε (r=0.72). Ο NDVI ησλ ιηβαδηψλ θαη ησλ ζακλφηνπσλ πνπ εκθαλίδνληαη αλαηνιηθά ηεο ιίκλεο θαη βνξεηναλαηνιηθά θαη λνηηνδπηηθά ηεο ιεθάλεο απνξξνήο ζπζρεηίδεηαη έληνλα θαη ζεηηθά κε ην πςφκεηξν ηεο πεξηνρήο, γεγνλφο πνπ ζεκαίλεη φηη φζν πην πςειφ είλαη ην πςφκεηξν ηεο πεξηνρήο ηφζν κεγαιχηεξνο εκθαλίδεηαη ν δείθηεο βιάζηεζεο γηα ηηο ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρέο. Αληίζηνηρα, επεξεάδεηαη θαη απφ ηε κέζε βξνρφπησζε πνπ ζεκεηψλεηαη ζηε ιεθάλε δπηηθά απηήο θαη αλαηνιηθά ηεο ιίκλεο φπνπ θαη εκθαλίδνληαη θάπνηα απφ ηα ιηβάδηα θαη ηνπο ζακλφηνπνπο. 104

6. ΤΕΖΣΖΖ-ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Ζ παξνχζα δηαηξηβή εηδίθεπζεο πξνζέγγηζε ηελ αλίρλεπζε ησλ αιιαγψλ ηεο θπηνθάιπςεο, ησλ ρξήζεσλ / θάιπςεο γεο θαη ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα θαζψο θαη ην βαζκφ επηξξνήο ησλ πεξηβαιινληηθψλ παξαγφλησλ ζηελ ηνπηθή βιάζηεζε θαη ζηηο κεηαβνιέο απηήο. Γηα ηελ κειέηε ησλ αιιαγψλ ηεο βιάζηεζεο θαη ησλ ρξήζεσλ γεο, ρξεζηκνπνηήζεθαλ ηα δεδνκέλα ηνπ Δπξσπατθνχ Πξνγξάκκαηνο Δδαθηθήο Κάιπςεο CORINE 2000 (CORINE land cover project), κεηεσξνινγηθά θιηκαηνινγηθά ζηνηρεία, θαζψο επίζεο θαη νη δνξπθνξηθέο εηθφλεο LANDSAT 5, LANDSAT 7, SPOT5 θαη IKONΟS. Αξρηθά έιαβε ρψξα ε ςεθηαθή επεμεξγαζία θαη αλάιπζε ησλ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ LANDSAT 5, LANDSAT 7 θαη SPOT5 κέζσ ηνπ ινγηζκηθνχ ENVI 4.7. ηε ζπλέρεηα, έγηλε ε γεσαλαθνξά φισλ ησλ θαλαιηψλ ησλ 9 δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ ζχκθσλα κε ην Διιεληθφ Γεσδαηηηθφ χζηεκα Αλαθνξάο 1987 θαη έπεηηα ε έλσζε ησλ θαλαιηψλ (Layer Stacking). ηε ζπλέρεηα αθνινχζεζε ε ηαμηλφκεζε ησλ δνξπθνξηθψλ εηθφλσλ κέζσ ηνπ αιγφξηζκνπ K-MEANS ηνπ ινγηζκηθνχ ENVI 4.7 κε ζθνπφ ηελ θαηαγξαθή ησλ ρξήζεσλ γεο ηεο ιεθάλεο. Έπεηηα, πξαγκαηνπνηήζεθε ε εηζαγσγή ησλ Σειεπηζθνπηθψλ δεδνκέλσλ ζηα Γεσγξαθηθά πζηήκαηα Πιεξνθνξηψλ (ArcGis 9.3) θαη ν ζπλδπαζκφο ηνπο κε ηα δεδνκέλα ηνπ CORINE. Σα απνηειέζκαηα ηεο ηαμηλφκεζεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηα δεδνκέλα ηνπ πξνγξάκκαηνο CORINE θαη ηηο δνξπθνξηθέο εηθφλεο IKONΟS, έδεημαλ φηη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ έθηαζεο ζηελ ππφ κειέηε ιεθάλε απνξξνήο θαηαιακβάλνπλ ηα θσλνθφξα θαη κεηαβαηηθά δάζε κε πνζνζηφ 29.44% (κέζε ηηκή ησλ ηξηψλ ρξνλνινγηψλ 1984, 1990 θαη 2009), αθνινπζνχλ ηα δάζε πιαηχθπιισλ κε πνζνζηφ 15.9%, ε ρέξζα γε (12.25%) θαη ε θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε (12.07% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο). Αληίζεηα, ηε κηθξφηεξε έθηαζε ζηε ιεθάλε θαηαιακβάλνπλ ηα ιηβάδηα θαη νη ζακλφηνπνη (9.69%), ζηε ζπλέρεηα αθνινπζνχλ νη νηθηζκνί θαη νη άγνλεο εθηάζεηο (9.73%) θαη ηέινο ε έθηαζε ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα, ε νπνία αληηζηνηρεί ζην 10.9% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο. Με ηελ πάξνδν ησλ εηψλ θαη ηελ επίδξαζε πνιιψλ παξαγφλησλ αλακελφκελε είλαη θαη ε εκθάληζε ζεκαληηθψλ αιιαγψλ. Οη κεγαιχηεξεο αιιαγέο πνπ ζεκεηψζεθαλ αθνξνχλ ηε κείσζε ησλ θσλνθφξσλ θαη κεηαβαηηθψλ δαζψλ (- 3.02%) θαη ηελ αχμεζε ησλ ιηβαδηψλ-ζακλφηνπσλ θαηά 2.41%. Μεηά απφ απηή ηελ 105

εθαξκνγή, πξνέθπςε φηη ε δεκηνπξγία ράξηε ρξήζεο γεο απφ δνξπθνξηθά δεδνκέλα δίλεη άκεζα θαη εχθνια απνηειέζκαηα, ηα νπνία παξνπζηάδνπλ ζεκαληηθή αθξίβεηα θαη αμηνπηζηία αιιά απαξαίηεηα απαηηνχλ θαη ηε γλψζε ηνπ θαζεζηψηνο ρξήζεο γεο ηεο πεξηνρήο κειέηεο, πξνθεηκέλνπ λα κπνξνχλ λα επηβεβαησζνχλ θαη λα δηνξζσζνχλ εθφζνλ απαηηείηαη. Ζ επφκελε εθαξκνγή πνπ έιαβε ρψξα ζηελ ζπγθεθξηκέλε εξγαζία ήηαλ ε ε εθαξκνγή ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI κε απνηέιεζκα ηε δεκηνπξγία 9 ραξηψλ θπηνθάιπςεο, νη νπνίνη καο έδσζαλ πιεξνθνξίεο γηα ηνλ βαζκφ θπηνθάιπςεο ηεο πεξηνρήο κειέηεο θαη γηα ην ζηάδην αλάπηπμεο ηεο θπζηθήο βιάζηεζεο. Οη ράξηεο απηνί καο έδεημαλ φηη κεγαιχηεξνο βαζκφο θπηνθάιπςεο επηθξαηεί ζηελ εκηνξεηλή δψλε φπνπ εληνπίδνληαη θσλνθφξα, κεηαβαηηθά θαη πιαηχθπιια δάζε θαη νη αλζξσπνγελείο δξαζηεξηφηεηεο είλαη ζρεηηθά πεξηνξηζκέλεο, ελψ φπνπ ππάξρνπλ νηθηζκνί, άγνλεο εθηάζεηο θαη θαιιηέξγεηεο ν δείθηεο θπηνθάιπςεο ήηαλ αηζζεηά κηθξφηεξνο. Σέινο, φζνλ αθνξά ηελ εθαξκνγή ηνπ θαλνληθνπνηεκέλνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI, ππνινγίζηεθε ε πνζνζηηαία δηαρξνληθή κεηαβνιή ηεο θπηνθάιπςεο απφ ην 1984 έσο θαη ην 2009 θαη δεκηνπξγήζεθε ν ράξηεο απηήο ηεο κεηαβνιήο, απφ φπνπ θαη πξνέθπςε φηη νη πεξηνρέο πνπ παξνπζηάδνπλ αχμεζε ηεο βιάζηεζεο ζπκπίπηνπλ θπξίσο κε ηα πην νξεηλά θαη αλεθκεηάιιεπηα ηκήκαηα ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο (1400-2000 m) ελψ νη πεξηνρέο πνπ παξνπζηάδνπλ κείσζε ηεο βιάζηεζεο κε ηα πην πεδηλά ηκήκαηα (800-1400 m) φπνπ εληνπίδνληαη θπξίσο ιηβάδηα, νηθηζκνί, άγνλεο θαη θαιιηεξγήζηκεο εθηάζεηο. ηε ζπλέρεηα ηεο δηαηξηβήο, εθαξκφζηεθαλ δχν είδε παιηλδξφκεζεο, ε απιή γξακκηθή (ζε ππεξηνπηθή θιίκαθα) θαη ε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε (ζε ηνπηθή θιίκαθα) θαη έγηλε κηα πξνζπάζεηα γλσξηκίαο κε ηηο δπλαηφηεηεο θαη ηνπο πεξηνξηζκνχο ηεο θάζε κεζφδνπ. Όζνλ αθνξά ηελ απιή γξακκηθή παιηλδξφκεζε, ηηο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο X απνηέιεζαλ ε ζεξκνθξαζία θαη ε βξνρφπησζε πνπ ζεκεηψζεθαλ ην ρξνληθφ δηάζηεκα 1984-2009 ζηελ πδξνινγηθή ιεθάλε ηεο ιίκλεο Πιαζηήξα, ηα πνζνζηά ησλ επηκέξνπο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο πνπ αθνξνχλ ηε βιάζηεζε (θσλνθφξα, κεηαβαηηθά θαη πιαηχθπιια δάζε, ε θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε θαη ηα ιηβάδηα θαη νη ζακλφηνπνη) θαη ηέινο ε εμαηκηζνδηαπλνή θαη ε επνρηαθή (άλνημε) εμαηκηζνδηαπλνή, επίζεο απφ ην 1984 έσο θαη ην 2009. Δμαξηεκέλε κεηαβιεηή Y είλαη ν θαλνληθνπνηεκέλνο δείθηεο βιάζηεζεο (NDVI) ηεο ππφ κειέηε ιεθάλεο θαζψο θαη ν NDVI ησλ επηκέξνπο ρξήζεσλ γεο θάζε έηνπο. Ζ αλεμάξηεηε παξάκεηξνο πνπ επέδεημε ηε κεγαιχηεξε ζπζρέηηζε κε ηνλ 106

θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI αιιά θαη κε ηνπο δείθηεο NDVI ησλ ρξήζεσλ γεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε βιάζηεζε, είλαη ε ζεξκνθξαζία. Αληίζεηα, ε βξνρφπησζε, ε εμαηκηζνδηαπλνή, ε επνρηαθή εμαηκηζνδηαπλνή θαη ηα πνζνζηά ησλ ρξήζεσλ γεο αλάινγα κε ηελ έθηαζε πνπ θαηαιακβάλνπλ ζηε ιεθάλε απνξξνήο, επέδεημαλ αζζελή ζπζρέηηζε κε ηηο πξναλαθεξζείζεο εμαξηεκέλεο παξακέηξνπο. ηε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε, ηηο αλεμάξηεηεο κεηαβιεηέο απνηέιεζαλ ην πςφκεηξν, ν πξνζαλαηνιηζκφο, ε θιίζε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο θαη ε κέζε βξνρφπησζε ησλ ρξνλνινγηψλ 1984, 1985, 1987, 1989, 1990 θαη 2002 θαη ηελ εμαξηεκέλε κεηαβιεηή ε κέζε ηηκή NDVI ησλ πξναλαθεξζέλησλ ρξνλνινγηψλ. Απφ ηηο πξνεγνχκελεο εθαξκνγέο πξνέθπςε φηη ε αλεμάξηεηε κεηαβιεηή πνπ επέδεημε ηε κεγαιχηεξε ζπζρέηηζε κε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI είλαη ην πςφκεηξν κε ηε κέγηζηε ηηκή ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ λα ηζνχηαη κε 0.84 (local R 2 =0.84). Ζ δεχηεξε αλεμάξηεηε κεηαβιεηή πνπ επηδξά έληνλα ζηε δηακφξθσζε ηεο βιάζηεζεο ηεο ππφ κειέηε πεξηνρήο είλαη ε βξνρφπησζε κε κέγηζην ηνπηθφ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ ίζν κε 0.72. Απφ αξθεηέο επηζηεκνληθέο κειέηεο (Grist et al., 1997; Wang et al., 2003) έρεη πξνθχςεη φηη ζπρλά παξαηεξείηαη κηα πνιχ ηζρπξή θαη ζεηηθή ζρέζε κεηαμχ NDVI θαη ηεο βξνρφπησζεο. Ζ δηαθνξά ησλ απνηειεζκάησλ ησλ δχν εηδψλ παιηλδξφκεζεο φζνλ αθνξά ηε ζπζρέηηζε κεηαμχ ηνπ NDVI θαη ηεο βξνρφπησζεο έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη ε γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλε παιηλδξφκεζε επηηξέπεη ηελ εθηίκεζε ηνπηθψλ παξά νιηθψλ παξακέηξσλ (Fotheringham and Brunsdon, 1999), θαη ειέγρεη ηελ χπαξμε ρσξηθήο αζηάζεηαο ζηε ζρέζε πνπ πξνθχπηεη αλάκεζα ζηελ εμαξηεκέλε θαη θάζε αλεμάξηεηε κεηαβιεηή επηηξέπνληαο ζηηο παξακέηξνπο ησλ αλεμάξηεησλ κεηαβιεηψλ λα κεηαβάιινληαη ζην ρψξν (Καινγήξνπ, 2009; De Smith et al., 2007). Αληίζεηα, ε ππεξηνπηθή παιηλδξφκεζε παξέρεη κία θησρή πεξηγξαθή ηεο ζρέζεο ηνπηθά, κε απνηέιεζκα λα παξαιείπνληαη ζεκαληηθέο ιεπηνκέξεηεο. ηα κνληέια ππεξηνπηθήο θιίκαθαο είλαη δπλαηφλ λα ζπλππάξρεη κεγάινο φγθνο ρσξηθήο πιεξνθνξίαο (ζε επίπεδν αιιειεπίδξαζεο) πνπ δηαθαίλεηαη κφλν ζηελ πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία ππνινγίδνληαη νη ηνπηθήο ζεκαζίαο παξάκεηξνη. ην ηειηθφ ζηάδην ηεο κειέηεο, δφζεθε έκθαζε ζε 4 βαζηθέο θαηεγνξίεο ρξήζεσλ γεο (δάζε θσλνθφξσλ, δάζε πιαηχθπιισλ, θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε θαη ιηβάδηα-ζακλφηνπνη) θαη κειεηήζεθε ν βαζκφο ζπζρέηηζεο ησλ ίδησλ πεξηβαιινληηθψλ παξακέηξσλ ζηα ζεκεία εκθάληζεο απηψλ ησλ ρξήζεσλ γεο γηα ηε ρξνλνινγία 2002. Ζ παξαπάλσ εθαξκνγή θαλέξσζε πςειή ηνπηθή 107

ζπζρέηηζε, κεηαμχ ηνπ πςνκέηξνπ θαη ηεο κέζεο βξνρφπησζεο κε ην κέζν NDVI ζε φιεο ηηο ρξήζεηο γεο πνπ κειεηήζεθαλ παξφιν πνπ νη κέζεο ηηκέο πνπ εληνπίδνληαη γεληθφηεξα είλαη ηδηαίηεξα ρακειέο. Σα θπξηφηεξα ζπκπεξάζκαηα πνπ παξήρζεζαλ απφ ηελ παξνχζα κειέηε είλαη φηη: 1. ε επεμεξγαζία δνξπθνξηθψλ δεδνκέλσλ παξέρεη πιήζνο ζεκαληηθψλ πιεξνθνξηψλ κε απμεκέλε αθξίβεηα θαη αμηνπηζηία. 2. Ο ζπλδπαζκφο ηεο Σειεπηζθφπεζεο κε ηα Γεσγξαθηθά πζηήκαηα Πιεξνθνξηψλ απνηειεί έλα πνιχ ηζρπξφ εξγαιείν επεμεξγαζίαο, αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ θαζψο επίζεο θαη απεηθφληζεο ησλ απνηειεζκάησλ. 3. Ζ ζπκβνιή ησλ ζηαηηζηηθψλ κεζφδσλ ζηελ ρσξηθή αλάιπζε είλαη αδηακθηζβήηεηα ζεκαληηθή θαη 4. Οη κέζνδνη ηνπηθήο θιίκαθαο ππεξηζρχνπλ έλαληη εθείλσλ πνπ εθαξκφδνληαη ζε ππεξηνπηθφ επίπεδν. 108

7. ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ 109

7.1 ΥΑΡΣΔ ΒΛΑΣΖΖ 110

Δικόνα 1: Υάξηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1985 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο 111

Δικόνα 2: Υάξηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1987 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI 112

Δικόνα 3: Υάξηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1989 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο 113

Δικόνα 4: Υάξηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 2002 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI 114

Δικόνα 5: Υάξηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 2003 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI 115

Δικόνα 6: Υάξηεο βιάζηεζεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 2007 κε βάζε ηνλ θαλνληθνπνηεκέλν δείθηε βιάζηεζεο NDVI 116

7. 2 ΥΑΡΣΔ ΥΡΖΔΧΝ ΓΖ 117

Δικόνα 7: Υάξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1985. 119

Δικόνα 8: Υάξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1987. 120

Δικόνα 9: Υάξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 1989. 121

Δικόνα 10: Υάξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 2002. 122

Δικόνα 11: Υάξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 2003. 123

Δικόνα 12: Υάξηεο ρξήζεσλ γεο ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα ηνπ έηνπο 2007. 124

7.3 ΓΗΑΓΡΑΜΜΑΣΑ ΓΗΑΠΟΡΑ 125

0.80 NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) = 6.5374-0.0097*x+3.9089E-6*x^2 0.75 EVAPORATION (mm/y):ndvi (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ): r = -0.2202; p = 0.5692; y = 0.7473-0.0001*x NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) 0.70 0.65 0.60 0.55 0.50 0.45 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 EVAPORATION (mm/y) Δικόνα 13: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο εμαηκηζνδηαπλνήο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο δάζε πιαηχθπιισλ ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 126

0.9 NDVI (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ) = 8.4845-0.013*x+5.1639E-6*x^2 NDVI (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ) 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 EVAPORATION (mm/y):ndvi (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ): r = -0.3079; p = 0.4202; y = 0.8355-0.0002*x 0.3 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 EVAPORATION (mm/y) Δικόνα 14: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο εμαηκηζνδηαπλνήο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο θσλνθφξα θαη κεηαβαηηθά δάζε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 127

NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ) NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ) = 4.8379-0.0069*x+2.7513E-6*x^2 0.68 0.66 0.64 0.62 0.60 0.58 0.56 0.54 0.52 0.50 0.48 0.46 0.44 0.42 EVAPORATION (mm/y):ndvi (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ): r = -0.3628; p = 0.3373; y = 0.7625-0.0002*x 0.40 0.38 0.36 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 EVAPORATION (mm/y) Δικόνα 15: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο εμαηκηζνδηαπλνήο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 128

0.70 NDVI = 7.0454-0.0107*x+4.2665E-6*x^2 0.65 EVAPORATION (mm/y):ndvi: r = -0.3259; p = 0.3921; y = 0.7256-0.0002*x 0.60 0.55 NDVI 0.50 0.45 0.40 0.35 0.30 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 EVAPORATION (mm/y) Δικόνα 16: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο εμαηκηζνδηαπλνήο θαη ηνπ εηήζηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 129

NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ) NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ) = 2.7042-0.0142*x+2.0659E-5*x^2 0.50 0.48 0.46 0.44 0.42 0.40 0.38 0.36 0.34 0.32 0.30 0.28 0.26 0.24 0.22 0.20 0.18 220 240 260 280 300 320 340 360 380 400 420 440 TEMPORAL(SPRING)EVAPORATION Δικόνα 17: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο επνρηαθήο εμαηκηζνδηαπλνήο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο ιηβάδηα θαη ζακλφηνπνη ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 130

NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) = 2.4651-0.0117*x+1.7594E-5*x^2 0.80 0.78 0.76 0.74 0.72 0.70 0.68 0.66 0.64 0.62 0.60 0.58 0.56 0.54 0.52 0.50 0.48 220 240 260 280 300 320 340 360 380 400 420 440 TEMPORAL(SPRING)EVAPORATION TEMPORAL (SPRING) EVAPORATION: NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΧΝ): r = -0.0543; p = 0.8896; y = 0.6441-7.1129E-5*x Δικόνα 18: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο επνρηαθήο εμαηκηζνδηαπλνήο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο δάζε πιαηχθπιισλ ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 131

NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ) NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ ΚΑΗ ΜΖ ΓΖ) = 2.2929-0.0107*x+1.5866E-5*x^2 0.68 0.66 0.64 0.62 0.60 0.58 0.56 0.54 0.52 0.50 0.48 0.46 0.44 0.42 0.40 0.38 0.36 220 240 260 280 300 320 340 360 380 400 420 440 TEMPORAL(SPRING)EVAPORATION TEMPORAL (SPRING) EVAPORATION: NDVI (ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ Κ ΜΖ ΓΖ): r = -0.2089; p = 0.5896; y = 0.6506-0.0003*x Δικόνα 19: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο επνρηαθήο εμαηκηζνδηαπλνήο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 132

0.70 NDVI = 3.0249-0.0157*x+2.3491E-5*x^2 0.65 0.60 TEMPORAL(SPRING)EVAPORATION:NDVI: r = -0.1726; p = 0.6570; y = 0.5934-0.0003*x 0.55 NDVI 0.50 0.45 0.40 0.35 220 240 260 280 300 320 340 360 380 400 420 440 TEMPORAL(SPRING)EVAPORATION Δικόνα 20: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο εηήζηαο επνρηαθήο εμαηκηζνδηαπλνήο θαη ηνπ εηήζηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 133

0.70 NDVI = -3.1972+0.2927*x-0.0057*x^2 0.65 0.60 ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ(%):NDVI: r = 0.0178; p = 0.9638; y = 0.4899 + 0.0006*x 0.55 NDVI 0.50 0.45 0.40 0.35 18 20 22 24 26 28 30 32 ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ(%) Δικόνα 21: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηνπ πνζνζηνχ πνπ θαηαιακβάλεη ζηελ ππφ κειέηε ιεθάλε ε ρξήζε γεο θσλνθφξα θαη κεηαβαηηθά δάζε θαη ηνπ εηήζηνπ NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 134

0.70 NDVI = 2.1828-0.2789*x+0.0112*x^2 0.65 0.60 ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ Κ ΜΖ ΓΖ(%):NDVI: r = 0.0267; p = 0.9457; y = 0.492 + 0.0013*x 0.55 NDVI 0.50 0.45 0.40 0.35 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 ΚΑΛΛΗΔΡΓΖΗΜΖ Κ ΜΖ ΓΖ(%) Δικόνα 22: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηνπ πνζνζηνχ πνπ θαηαιακβάλεη ζηελ ππφ κειέηε ιεθάλε ε ρξήζε γεο θαιιηεξγήζηκε θαη κε γε θαη ηνπ εηήζηνπ NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα 135

0.75 NDVI = 2.5355-0.3214*x+0.0122*x^2 0.70 ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ (%):NDVI: r = 0.1937; p = 0.6176; y = 0.3917 + 0.0083*x 0.65 0.60 NDVI 0.55 0.50 0.45 0.40 0.35 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ (%) Δικόνα 23: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηνπ πνζνζηνχ πνπ θαηαιακβάλεη ζηελ ππφ κειέηε ιεθάλε ε ρξήζε γεο ιηβάδηα θαη ζακλφηνπνη θαη ηνπ εηήζηνπ NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 136

0.85 NDVI (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ) = 3.0731-0.8324*log10(x) 0.80 NDVI (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ) 0.75 0.70 0.65 0.60 0.55 0.50 0.45 ΒΡΟΥΟΠΣΩΖ(mm):NDVI (ΚΩΝΟΦΟΡΑ_ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΑ ΓΑΖ): r = -0.5151; p = 0.1559; y = 0.957-0.0004*x 0.40 0.35 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 ΒΡΟΥΟΠΣΩΖ(mm) Δικόνα 24: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο βξνρφπησζεο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο θσλνθφξα θαη κεηαβαηηθά δάζε ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 137

NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ) NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ) = 0.2592+0.0006*x-5.0928E-7*x^2 0.50 0.48 0.46 0.44 0.42 0.40 0.38 0.36 0.34 0.32 0.30 0.28 0.26 0.24 0.22 0.20 ΒΡΟΥΟΠΣΩΖ(mm):NDVI (ΛΗΒΑΓΗΑ_ΘΑΜΝΟΣΟΠΟΗ): r = -0.6988; p = 0.0362; y = 0.7385-0.0004*x 0.18 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 ΒΡΟΥΟΠΣΩΖ(mm) Δικόνα 25: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο βξνρφπησζεο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο ιηβάδηα θαη ζακλφηνπνη ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 138

NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) = 2.1592-0.5106*log10(x) 0.80 0.78 0.76 0.74 0.72 ΒΡΟΥΟΠΣΩΖ(mm):NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ): r = -0.4853; p = 0.1854; y = 0.8625-0.0002*x 0.70 0.68 0.66 0.64 0.62 0.60 0.58 0.56 0.54 0.52 0.50 0.48 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 ΒΡΟΥΟΠΣΩΖ(mm) Δικόνα 26: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο βξνρφπησζεο θαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο δάζε πιαηχθπιισλ ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 139

NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ) = -1.87+2.3668*log10(x) 0.80 0.78 0.76 0.74 0.72 ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C):NDVI (ΓΑΖ ΠΛΑΣΤΦΤΛΛΩΝ): r = 0.5509; p = 0.1242; y = -0.3915 + 0.0896*x 0.70 0.68 0.66 0.64 0.62 0.60 0.58 0.56 0.54 0.52 0.50 0.48 10.4 10.6 10.8 11.0 11.2 11.4 11.6 11.8 12.0 12.2 12.4 ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ ( 0 C) Δικόνα 27: Γηάγξακκα δηαζπνξάο κεηαμχ ηεο ζεξκνθξαζίαοθαη ηνπ δείθηε βιάζηεζεο NDVI ηεο ρξήζεο δάζε πιαηχθπιισλ ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 140

7.4 ΠΗΝΑΚΔ ΓΔΧΓΡΑΦΗΚΑ ΣΑΘΜΗΜΔΝΖ ΠΑΛΗΝΓΡΟΜΖΖ ηε ζπλέρεηα παξνπζηάδνληαη ζε κνξθή πίλαθα, έηζη φπσο ππνινγίδνληαη απφ ην ινγηζκηθφ ArcGis 9.3 γηα θάζε παξαηήξεζε ηνπ ππνδείγκαηνο., νη πξψηεο είθνζη εγγξαθέο ησλ παξαηεξνχκελσλ ζηνηρείσλ, ησλ πξνβιεπφκελσλ ζηνηρείσλ, ησλ ππνινίπσλ, ησλ ηππνπνηεκέλσλ ππνινίπσλ θαη ηνπ ηνπηθνχ ζπληειεζηή πξνζδηνξηζκνχ (local R 2 ). 141

Δικόνα 28: Οη πξψηεο είθνζη εγγξαθέο ηεο εθαξκνγήο ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηνπ πςνκέηξνπ θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 142

Δικόνα 29: Οη πξψηεο είθνζη εγγξαθέο ηεο εθαξκνγήο ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηεο θιίζεο θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 143

Δικόνα 30: Οη πξψηεο είθνζη εγγξαθέο ηεο εθαξκνγήο ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 144

Δικόνα 31: Οη πξψηεο είθνζη εγγξαθέο ηεο εθαξκνγήο ηεο γεσγξαθηθά ζηαζκηζκέλεο παιηλδξφκεζεο κεηαμχ ηεο κέζεο βξνρφπησζεο θαη ηεο κέζεο ηηκήο NDVI ηεο πδξνινγηθήο ιεθάλεο ηεο ηερλεηήο ιίκλεο Πιαζηήξα. 145