ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΚΡΖΣΖ ΓΗΑΣΜΖΜΑΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΟΠΣΗΚΖ ΚΑΗ ΟΡΑΖ

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΚΡΖΣΖ ΓΗΑΣΜΖΜΑΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΟΠΣΗΚΖ ΚΑΗ ΟΡΑΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΜΟΝΣΔΛΟΤ ΤΠΔΡΣΟΝΗΑ Δ ΠΔΗΡΑΜΑΣΟΕΧΑ Υαηδεδάθε Άλλα Μεηαπηπρηαθό δίπισκα εηδίθεπζεο Ζξάθιεην, Ννέκβξηνο 2011 1

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΚΡΖΣΖ ΓΗΑΣΜΖΜΑΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΟΠΣΗΚΖ ΚΑΗ ΟΡΑΖ κεηαπηπρηαθή εξγαζία : ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΜΟΝΣΔΛΟΤ ΤΠΔΡΣOΝΗΑ Δ ΠΔΗΡΑΜΑΣΟΕΧΑ Υαηδεδάθε Άλλα Δπηβιέπνλ Καζεγεηήο : Γθίλεο Υαξίιανο Ζξάθιεην, Ννέκβξηνο 2011 Ζ πανμφζα ενβαζία οπεαθήεδ ςξ ιένμξ ηςκ οπμπνεχζεςκ βζα ηδκ απμκμιή ημο ιεηαπηοπζαημφ δζπθχιαημξ εζδίηεοζδξ ημο Γζαηιδιαηζημφ Μεηαπηοπζαημφ Πνμβνάιιαημξ πμοδχκ «Οπηζηή ηαζ Όναζδ» ηαζ πανμοζζάζηδηε ζηδκ Σνζιεθή Δπζηνμπή (ανζζηενά) ηαζ ζηδκ επζηνμπή αλζμθυβδζδξ (δελζά) απμηεθμφιεκεξ απυ ημοξ: 1. Μηιηηάδεο Σζηιηκπάξεο 1. Μηράιεο Σαξνπδάθεο 2. Υαξίιανο Γθίλεο 2. Μηιηηάδεο Σζηιηκπάξεο 3. Δπζηάζηνο Γεηνξάθεο 3. Δπζηάζηνο Γεηνξάθεο 2

Αλάπηπμε Μνληέινπ Τπεξηoληαο ζε Πεηξακαηόδσα Υαηγδδάηδ Άκκα Μεηαπηοπζαηή Δνβαζία Γζαηιδιαηζηυ Πνυβναιια Μεηαπηοπζαηχκ πμοδχκ Οπηζηήξ ηαζ Όναζδξ Νμέιανζμξ, 2011 Πεξίιεςε Σμ βθαφηςια είκαζ ημ ζφκμθμ παεμθμβζηχκ ηαηαζηάζεςκ ημο μθεαθιμφ, πμο έπμοκ ζακ ημζκυ εφνδια ηδκ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζε ηέημζμ ααειυ χζηε κα πνμηθδεεί αθάαδ ζημ μπηζηυ κεφνμ ηαζ εηπηχζεζξ ημο μπηζημφ πεδίμο. ε πμθθέξ πενζπηχζεζξ μζ αζεεκείξ παναιέκμοκ αζοιπηςηζημί ιέπνζξ υημο ζοιαεί ζμαανή απχθεζα ηδξ υναζδξ πςνίξ ηζξ πενζζζυηενεξ θμνέξ κα οπάνπεζ ηνυπμξ απμηαηάζηαζήξ ηδξ. ηζξ πενζζζυηενεξ πενζπηχζεζξ ημ μπηζηυ κεφνμ ηαηαζηνέθεηαζ απυ ηδκ ορδθή εκδμθεάθιζα πίεζδ ηαζ ζηδ ιείςζδ ηδξ ζημπεφμοκ υθεξ μζ οπάνπμοζεξ εεναπείεξ (θάνιαηα, laser, πεζνμονβζηέξ επειαάζεζξ). Ζ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηζξ πενζζζυηενεξ θμνέξ μθείθεηαζ ζηδκ πανειπυδζζδ ηδξ απμπέηεοζδξ εκυξ οβνμφ πμο πανάβεηαζ ζημ εζςηενζηυ ημο ιαηζμφ ιαξ, ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. Σμ οδαημεζδέξ οβνυ πανάβεηαζ ηαζ απμπεηεφεηαζ ζοκεπχξ έηζζ, ακ βζα ηάπμζμ θυβμ πανειπμδζζηεί δ απμπέηεοζδ ημο, ηυηε αολάκεηαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ. ημπυξ ηδξ πανμφζαξ ενβαζίαξ είκαζ δ ακάπηολδ ιμκηέθμο οπενημκίαξ ζε δεηαπέκηε (15) έβπνςια κεανά ημοκέθζα albino, ιέζς ηδξ ιείςζδξ ηδξ εοπένεζαξ εηνμήξ. Δζδζηυηενα, δδιζμονβήεδηε δζάθοια ιζηνμζθαζνζδίςκ απυ βοαθί δζαιέηνμο 1-20ιm ηα μπμία εζζαβάβαιε εκέζζια ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ημο μθεαθιμφ. 3

Καηυπζκ, ιεηνήεδηε δ εκδμθεάθιζα πίεζδ ζε δζάζηδια ηεζζάνςκ ιδκχκ ιε ημ Tonopen (θμνδηυ δθεηηνμκζηυ ημκυιεηνμ επαθήξ, ηαηάθθδθμ βζα πεζναιαηυγςα) χζηε κα ζοβηνζεεί ιε ηζξ ανπζηέξ ηζιέξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ πνζκ ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ. ηδκ ζοκέπεζα ηδξ ιεθέηδξ, ιε ηδκ αμήεεζα ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ ημο Πακεπζζηδιίμο Κνήηδξ, ιεηνήζαιε ηδκ εοπένεζα εηνμήξ (outflow facility) ηαζ ηδκ μθεαθιζηή αηαιρία (ocular rigidity), πανάιεηνμζ μζ μπμίμζ ζπεηίγμκηαζ ιε ηδκ μθεαθιζηή εθαζηζηυηδηα ηαζ ηδκ οδνμδοκαιζηή ημο μθεαθιμφ. Ζ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζοκανηήζεζ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ πενζβνάθεηαζ ιε ημκ ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ, εκχ ςξ ιέηνμ ηςκ εθαζηζηχκ ζδζμηήηςκ ημο μθεαθιμφ, μ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ μνίγεζ ηδ ζπέζδ πίεζδξ υβημο ημο μθεαθιμφ. Σέθμξ, ζε επζθεηηζηυ ανζειυ μθεαθιχκ πναβιαημπμζήεδηε ζζημθμβζηή ελέηαζδ βζα ημκ εκημπζζιυ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηαζ ζημκ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ (trabeculum). ηδκ ιεθέηδ αοηή, επζαεααζχεδηε δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ (πζεακχξ θυβς ηδξ απυθναλδξ θναβιμφ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο απυ ηα ιζηνμζθαζνίδζα), αολήεδηε μ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ηαζ ιεζχεδηε μ ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ (outflow facility). ηδκ ζζημθμβζηή ακάθοζδ παναηδνήεδηε ιεβάθδ ζοβηέκηνςζδ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηαζ ζημκ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ (trabeculum) πςνίξ κα παναηδνδεεί θθεβιμκχδδξ ακηίδναζδ. 4

Development Model of Hypertonicity to Animals Anna Hatzidaki Master Thesis Graduate Program Optics and Vision, University of Crete November, 2011 Abstract Glaucoma is the whole pathology of the eye, which have the common finding of increased intraocular pressure to such an extent as to cause damage to the optic nerve and discounts of the field. In many cases patients remain asymptotic happen until serious vision loss more often than not no way to recovery. In most cases the optic nerve is damaged from high intraocular pressure and to reduce the target all existing treatments (medications, laser, surgery). The increase in intraocular pressure more often due to obstruction of drainage of a fluid produced inside the eye, the aqueous humor. The aqueous humor is constantly produced and drained so if for some reason blocked the drain, then increased intraocular pressure. The purpose of the present thesis was to develop an animal model of ocular hypertension in rabbits, by reducing the outflow facility. In particular, a solution of glass microspheres (1-20ιm in diameter), was injected in the anterior chamber of the each eye. The intraocular pressure was followed for an interval up to four months with Tonopen XL (portable electronic tonometer) and compared to baseline intraocular pressure (prior to microsphere injection). By using a purposely developed microdosage-pressure sensing device the ouflow facility and ocular rigidity were measured. These parameters are associated with ocular elasticity and hydrodynamics of the eye. The drainage of aqueous fluid as a function of intraocular pressure is described by outflow facility coefficient, while a measure of 5

the elastic properties of the eye, the ocular rigidity coefficient describes the pressure- volume relationship of the eye. Finally, a selective number of eyes underwent histological examination for the detection of microspheres in the anterior chamber and trabeculum. In this study, the increase of intraocular pressure following intracameral injection of glass microspheres was documented. Additionally, an increase of ocular rigidity and a reduction of the outflow facility coefficient was observed in the experimental eyes. Histopathological analysis of the eyes revealed microspheres in the trabeculum with no significant inflammatory reaction. 6

Δπραξηζηίεο ηα πθαίζζα αοηήξ ηδξ δζπθςιαηζηήξ ενβαζίαξ, είπα ηδκ ηφπδ ηαζ ηδκ ηζιή κα ζοκενβαζηχ ιε ακενχπμοξ, ηςκ μπμίςκ δ ζοκεζζθμνά ηαζ δ οπμζηήνζλδ ήηακ ζδζαίηενα ζδιακηζηή. Θα ήεεθα κα εοπανζζηήζς πμθθμφξ θίθμοξ, ζοκαδέθθμοξ ηαζ ηαεδβδηέξ, πμο ιε αμήεδζακ ζηδκ εηπυκδζδ ηδξ ενβαζίαξ πμο πανμοζζάγεηαζ ζε αοηήκ ηδκ ιεθέηδ. Ανπζηά, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς εενιά ημκ Κ. Μζθηζάδδ Σζζθζιπάνδ, δζεοεοκηή ηδξ Οθεαθιμθμβζηήξ Κθζκζηήξ ζημ Πακεπζζηδιζαηυ Νμζμημιείμ Ζναηθείμο ΠΔΠΑΓΝΖ. Με ηδκ εοβεκζηή ζοβηαηάεεζή ημο ηαζ ηδ εεηζηή ημο ζηέρδ, ιμο έδςζε ηδκ εοηαζνία κα αζπμθδεχ ιε έκα εέια ελαζνεηζηά εκδζαθένμκ ηαζ πνςηυηοπμ ηαζ κα ελμζηεζςεχ ιε ημ πεζναιαηζηυ ιένμξ ιζαξ ιεθέηδξ. Αηυιδ, ζε ηάεε απμνία ιμο ή εκδεπυιεκμ πνμαθδιαηζζιυ ιμο ήηακ μ άκενςπμξ πμο ιε ζηήνζλε, αμδεχκηαξ ιε ηδκ ιεβάθδ ημο ειπεζνία ζηδκ οθμπμίδζδ ηαζ ζπεδζαζιυ ηδξ ενβαζίαξ ηαεχξ επίζδξ ηαζ ζημ επειααηζηυ ημιιάηζ αοηήξ ηδξ ενβαζίαξ. ηδκ ζοκέπεζα, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς ημκ Κ. Υανίθαμ Γηίκδ PhD Φοζζηυ, επζαθέπμκηα ηαεδβδηή ιμο ζε αοηήκ ηδκ ενβαζία. Δίκαζ μ άκενςπμξ ιε ημκ μπμίμ ζοκενβάζηδηα ζηεκά ηαηά ηδκ δζάνηεζα εηπυκδζδξ ηδξ δζπθςιαηζηήξ ιμο ενβαζίαξ. Πνχηα, εα ήεεθα κα εηθνάζς ηδκ ζοιπάεεζα ηαζ ημκ εαοιαζηυ ιμο ζημ πνυζςπυ ημο ςξ άκενςπμ ηαζ ζηδκ ζοκέπεζα ςξ επζζηήιμκα. Καηά ηδκ δζάνηεζα ηδξ ζοκενβαζίαξ ιαξ ήηακ πάκηα πνυεοιμξ κα ιε ζοιαμοθέρεζ ηαζ κα ιε ηαεμδδβήζεζ ζηζξ απμνίεξ ηαζ ημοξ πνμαθδιαηζζιμφξ ιμο. Μέζα απυ ηζξ ζογδηήζεζξ ιαξ ηαηάθενε κα ιμο δζεβείνεζ αηυια πενζζζυηενμ ημ εκδζαθένμκ ιμο βζα ηδκ επζζηήιδ ηδξ υναζδξ ηαζ κα δχ ημ ιεηαπηοπζαηυ αοηυ απυ ιζα άθθδ μπηζηή βςκία, πςνίξ άβπμξ αθθά ιε υνελδ βζα δμοθεζά ηαζ ένεοκα. Οζ βκχζεζξ πμο απμηυιζζα απυ αοηήκ ηδκ ζοκενβαζία, ήηακ πμθθέξ ηαζ πμθφηζιεξ, πνήζζιεξ ζε πζεακή ζοκέπεζα ηςκ ζπμοδχκ ιμο. Δπζπνυζεεηα εέθς κα εηθνάζς ηζξ εοπανζζηίεξ ιμο ζηδκ ηονία Δζνήκδ Ναμοιίδδ PhD Βζμθυβμ, βζα ηδκ ζζημθμβζηή ιεθέηδ πμο έηακε ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ. Σδκ εοπανζζηχ βζα ηδκ πμθφηζιδ αμήεεζά ηδξ, ημκ πμθφηζιμ πνυκμ πμο ιμο αθζένςζε, ηδκ οπμιμκή ηδξ, ηζξ ζοιαμθέξ ηδξ, ηζξ βυκζιεξ ζογδηήζεζξ ιαξ ηαζ ηδκ ηαηακυδζδ πμο έδεζλε. 7

Αηυιδ, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς ημκ ηφνζμ Μζπάθδ Σανμοδάηδ, Καεδβδηή Μαεδιαηζηχκ ημο ηιήιαημξ Μαεδιαηζηχκ ημο Πακεπζζηδιίμο Κνήηδξ βζα ηζξ ζογδηήζεζξ, ηδκ ηαεμδήβδζδ ημο, ηδκ ηαθή δζάεεζδ, ηζξ βκχζεζξ, ηδκ οπμιμκή ηαζ ηάεε είδμοξ αμήεεζα υπςξ ηζξ πμθφηζιεξ ζοιαμοθέξ, δζμνεχζεζξ ηαζ επζζδιάκζεζξ επί ημο ηεζιέκμο, πνάβιαηα πμθφ πνήζζια βζα ηδκ ηαεδιενζκυηδηα. Θα ήηακ πανάθδρδ κα ιδκ εοπανζζηήζς εδχ ημκ Νίημ Κανοςηάηδ, οπμρήθζμ δζδάηημνα, βζα ηδκ ζοκενβαζία ιαξ ηαζ ηδκ ζοκεπή ηαεδιενζκή αμήεεζα ημο ζημ πεζναιαηζηυ ημιιάηζ ηδξ ενβαζίαξ ιμο, ηαεχξ ήηακ ημ άημιμ πμο ιε εκεάννοκε, ιε ζηήνζλε ηαζ ήηακ πάκηα δίπθα ιμο ζε αοηυ ημ δφζημθμ ένβμ. Θα ήεεθα κα εηθνάζς ημκ εαοιαζιυ ιμο πνμξ εηείκμκ, πνχηα ςξ άκενςπμ πμο ιε ημ ηέθζ ημο ηαζ ηδκ εοδζαεεζία πμο ημκ δζαηαηέπεζ δίκεζ πνχια εα έθεβα ζημ ενβαζηήνζμ αοηυ, ηαζ ιεηά ζακ ενεοκδηή, μ μπμίμξ είκαζ πάκηα πνυεοιμξ κα ιεηαθαιπαδεφζεζ ηζξ βκχζεζξ ημο. Ήηακ ημ άημιμ ημ μπμίμ έηακε ζπεδυκ υθεξ ηζξ επειαάζεζξ ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ ηαζ ημκ πεζνζζιυ ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ βζα ηδκ ιέηνδζδ ημο outflow facility ηαζ rigidity. Δπίζδξ, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς ηα υθα ηα ιέθδ ηδξ μιάδαξ ημο ΒΔΜΜΟ, αθμφ ιμο πνμζέθενακ ηδκ αμήεεζά ημοξ υπμηε ημοξ γδηήεδηε πςνίξ δεφηενδ ζηέρδ ηαζ ζδζαίηενα ηδκ Μανία Υνζζημθμνίδμο, κμζδθεφηνζα ηδξ ηθζκζηήξ, πμο ζοκέπεζα ηδκ απαζπμθμφζα απυ ηδκ ηαεδιενζκή ηδξ ενβαζία γδηχκηαξ ηδξ παναηηδνζζηζηά rumpun & imalgene. Αηυιδ, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς ηδκ Αθίηδ Λζικμπμφθμο MD, ημκ Μζπάθδ Γνέκηγεθμ MD ηαζ ημκ Γεχνβζμ Κμκηαδάηδ MD. Δπζπθέμκ, εοπανζζηχ εενιά ημοξ μθεαθιζάηνμοξ Σάζμ Ακαζηαζάηδ ηαζ Μακζαηάηδ Γζχνβμ βζα ηδκ εοβέκεζά ημοξ αθθά ηαζ ηδκ παναπχνδζδ ημο ημκμιέηνμο tonopen χζηε κα ηάκς ηζξ ιεηνήζεζξ ιμο. Έκα ιεβάθμ εοπανζζηχ ζε υθα ηα παζδζά απυ ημ ιεηαπηοπζαηυ ιε ηα μπμία δμοθέραιε ιαγί υθμκ αοηυκ ημκ ηαζνυ ηάκμκηαξ ηδκ ηαεδιενζκυηδηα πζμ εοπάνζζηδ οβηεηνζιέκα εα ήεεθα κα ακαθενεχ ζημοξ: Πθάηα Κμοιαδςνάηδ Ανβονχ, Μπέκημ Βζθένζα, Σζιμεεάημ ηαφνμ, Σζυηα Παοθίκα, Λεςκίδμο Λμοηία ηαζ Πεκηάνδ Ζνχ. Αηυιδ, εοπανζζηχ ιέζα απυ ηδκ ηανδζά ιμο ημοξ θίθμοξ ιμο πμο ιε ζηδνίγμοκ ζε ηάεε ιμο αήια Λζαζάηδ Κχζηα, Καηζμφθδ Δοεοιία, Φζθζππάηδ Υνοζή, Καζυιπεσ Γήιδηνα, Κμοθάηδ Μακχθδ, Μπαθμιεκάηδ Υάνδ ηαζ θοζζηά ηδκ Εχνγμο Μανβανίηα ηαζ ημκ Φςηά Γδιήηνδ βζα ηζξ λέβκμζαζηεξ ζηζβιέξ. 8

Σέθμξ, εα ήεεθα κα εηθνάζς ηδκ εοβκςιμζφκδ ιμο πνμξ ηδκ μζημβέκεζα ιμο πμο υθα ηα πνυκζα ηςκ ζπμοδχκ ιμο ήηακ δίπθα ιμο ηαζ ιε ζηήνζλε ηυζμ μζημκμιζηά υζμ ηαζ δεζηά χζηε κα θηάζς χξ εδχ. αξ εοπανζζηχ υθμοξ! 9

10 Σηοςρ γονείρ μος Ιωάννη και Γπηγοπία

11

1. ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ 1. Πεξηερόκελα...12 Λίζηα ιε εζηυκεξ...15 Λίζηα ιε βναθήιαηα...17 2. Δηζαγσγή 20 3. Γεληθό κέξνο Κεθάθαζμ 1 μ O ΑΝΘΡΧΠΗΝΟ ΟΦΘΑΛΜΟ 1.1 Ηζημνζηή Ακαδνμιή...23 1.2 Ακαημιία ημο Οθεαθιμφ...25 Κεθάθαζμ 2 μ ΣΟ ΤΓΑΣΟΔΗΓΔ ΤΓΡΟ 2.1 Σμ οδαημεζδέξ οβνυ...28 2.2 Ζ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ...28 2.3 Φοζζμθμβία ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ...32 2.4 Βαζζηέξ θεζημονβίεξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ...35 Κεθάθαζμ 3 μ Ζ ΔΝΓΟΦΘΑΛΜΗΑ ΠΗΔΖ 3.1 Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ...36 3.2 Φοζζμθμβζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ...37 3.3 Πανάβμκηεξ πμο επδνεάγμοκ ηδ θοζζμθμβζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ...39 3.4 Οπηζηυ κεφνμ...41 3.5 πέζδ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαζ μπηζημφ κεφνμο...42 3.6 Γζαηήνδζδ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ...43 Κεθάθαζμ 4 μ ΣΟ ΓΛΑΤΚΧΜΑ 4.1 Σμ βθαφηςια... 44 4.2 οπκυηδηα ημο βθαοηχιαημξ...45 4.3 Πνυηθδζδ βθαοηχιαημξ...45 4.4 Πανάβμκηεξ ηζκδφκμο βθαοηχιαημξ...46 12

4.5 Σφπμζ βθαοηχιαημξ... 47 4.6 φβπνμκεξ απεζημκζζηζηέξ ιέεμδμζ μπηζηήξ εδθήξ...57 Κεθάθαζμ 5 μ ΣΟΝΟΜΔΣΡΗΑ 5.1 Σμκμιεηνία επζπέδςζδξ (Goldmann)... 62 5.2 Σμκμιεηνία ειαφεζζδξ (Schiotz)...65 5.3 Σμ ημκυιεηνμ Tonopen...67 5.4 To ημκυιεηνμ Air puff (αένμξ)...68 5.5 Ονζγυκηζα ημκμιεηνία επζπέδςζδξ (ημκυιεηνμ Graeger, ημκυιεηνμ Perkins, ημκυιεηνμ Mackay-Marg)... 69 5.6 Σμ ημκυιεηνμ OBF (ocular blood flow analyzer)...71 5.7 Dynamic Contour Tonometer (DCT)...72 5.8 Ακαθοηήξ μθεαθιζηήξ απυηνζζδξ (ORA)...73 5.9 Μέηνδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ζημ ζπίηζ...74 Κεθάθαζμ 6 μ ΟΦΘΑΛΜΗΚΖ ΑΚΑΜΦΗΑ (Ocular Rigidity) 6.1 Οθεαθιζηή αηαιρία...76 6.2 οκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ...77 6.3 οζπεηζζιυξ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ιε άθθεξ παναιέηνμοξ...83 6.4 Ο νυθμξ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ζε οπενηαζζημφξ αζεεκείξ...87 4. Δηδηθό κέξνο Κεθάθαζμ 7 μ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ 7.1 Δζζαβςβή...92 7.2 ημπυξ...92 7.3 Μεεμδμθμβία... 92 Κεθάθαζμ 8 μ ΠΔΗΡΑΜΑΣΗΚΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ- ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ 8.1 Πεζναιαηζηυ Μένμξ...99 8.2 Πεζναιαηζηά Απμηεθέζιαηα... 107 5. πκπεξάζκαηα... 134 13

6. Παξάξηεκα Α 137 7. Βηβιηνγξαθία...150 14

Λίζηα κε εηθόλεο Δηθόλα1.1.1. Μανιάνζκμ εζδχθζμ ακδνζηήξ ιμνθήξ ιε έκεεηα ιάηζα, 3200-2700π.X. Αεήκα, Δεκζηυ Ανπαζμθμβζηυ Mμοζείμ Δηθόλα1.1.2. O Έθδαμξ ηςκ Ακηζηοεήνςκ. Υάθηζκμ άβαθια, ένβμ πζεακυκ ημο Eοθνάκμνμξ, 340-330 π.x. Αεήκα, Δεκζηυ Ανπαζμθμβζηυ Mμοζείμ. Παναηδνμφιε ημ έκημκμ ηαζ οβνυ αθέιια πμο εέθεζ κα απμδχζεζ μ Δοθνακυνμξ ζδιάδζ ηαθήξ οβείαξ, κζυηδξ ηαζ δφκαιδξ. Δηθόλα1.2.3. Ακαημιία ημο Οθεαθιμφ Δηθόλα2.2.4. Απεζηυκζζδ ημο trabeculum ηαζ ακαημιζηχκ ζημζπείςκ ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο Δηθόλα2.2.5. 1.Έλς αενμζζηζηά ζςθδκάνζα 2.Έζς αενμζζηζηά ζςθδκάνζα 3. ςθήκαξ ημο Schlemm 4. Τδάηζκεξ θθέαεξ 5. Μείγμκ ανηδνζαηυξ ηφηθμξ ίνζδαξ 6.Δκδμζηθδνζηυ θθεαζηυ πθέβια Δηθόλα2.2.6 Ρμή οδαημεζδμφξ οβνμφ Δηθόλα3.2.1 Καηακμιή ζοπκμηήηςκ ηδξ Δ.ΟΠ. ζε 5.220 μθεαθιμφξ Δηθόλα3.4.1 Σα ηέζζενα ακαημιζηά επίπεδα ημο μπηζημφ κεφνμο. a)ημ εκδμθεάθιζμ, b) ημ εκδμημβπζηυ, c) ημ εκδμηνδιαηζηυ ηαζ d) ημ εκδμηνάκζμ Δηθόλα4.4.1. Φοζζμθμβζηή υναζδ, μπηζηυ κεφνμ ηαζ μπηζηυ πεδίμ Δηθόλα4.4.2 Ανπυιεκεξ αθάαεξ υναζδξ, ακηίζημζπμ μπηζηυ κεφνμ ηαζ μπηζηυ πεδίμ Δηθόλα4.4.3 Μέηνζεξ αθάαεξ υναζδξ, ακηίζημζπμ μπηζηυ κεφνμ ηαζ μπηζηυ πεδίμ Δηθόλα4.4.4 διακηζηέξ αθάαεξ υναζδξ, ακηίζημζπμ μπηζηυ κεφνμ ηαζ μπηζηυ πεδίμ Δηθόλα4.4.1-4 θοζζμθμβζημφ μθεαθιμφ ηαζ ελεθζηηζημφ βθαοηχιαημξ Δηθόλα4.5.1 Πνςημπαεέξ βθαφηςια ακμζηηήξ βςκίαξ Δηθόλα4.5.2 Πνςημπαεέξ βθαφηςια ηθεζζηήξ βςκίαξ Δηθόλα4.6.1 Heidelberg Retina Tomograph Δηθόλα4.6.2 GDx Δηθόλα 4.6.3. Optical Coherence Tomography, OCT Δηθόλα5.1.1 Μέηνδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ιε ημ ημκυιεηνμ Goldmann Δηθόλα5.1.2 Παναηήνδζδ ηςκ διζηοηθίςκ ζε θυκημ ιπθε κα εθάπημκηαζ, ημκυιεηνμ Goldmann Δηθόλα5.2.1 Σμκυιεηνμ ειαφεζζδξ Schiotz ηαζ δ ειαφεζζδ ημο ζημκ ηεναημεζδή Δηθόλα5.2.2 Σα αανίδζα ιέηνδζδξ ημο ημκμιέηνμο Schiotz Δηθόλα5.3.1 Σμ ημκυιεηνμ Tonopen (εζηυκα ζημ animal house, Ζνάηθεζμ 2011) Δηθόλεο5.4.1 θαη 5.4.2 Μέηνδζδ ιε ημ air puff ημκυιεηνμ ηαζ ημ air puff ημκυιεηνμ ακηίζημζπα Δηθόλα5.5.1, 5.5.2, 5.5.3 θαη 5.5.4 Σμ ημκυιεηνμ Draeger, Σμ ημκυιεηνμ Perkins, Σμ ημκυιεηνμ Mackay-Marg, ιζα ηοπζηή ιέηνδζδ ημο ημκμιέηνμο Marckay-Marg Δηθόλα5.6.1 Σμ ημκυιεηνμ OBF Δηθόλα5.7.1 Σμ ημκυιεηνμ DCT Δηθόλα5.8.1 Σμ ημκυιεηνμ ORA Δηθόλα5.9.1 Σμ ημκυιεηνμ Phospene 15

Δηθόλα 7.3.1 α) Υαθαγζαηή άιιμξ (δζμλείδζμ ημο πονζηίμο) είκαζ δ ηφνζα πνχηδ φθδ ζηδκ ειπμνζηή παναβςβή βοαθζμφ.α) Γοάθζκα ιζηνμζθαζνίδζα ζε δζάθμνεξ δζαιέηνμοξ. Παναηδνμφιε ηδκ θεία ηαζ ηέθεζα ζθαζνζηή επζθάκεζα ημοξ. Δηθόλα 7.3.2 Σμ ζφζηδια ιέηνδζδξ. Κεκηνζηά είκαζ μ αζζεδηήναξ πίεζδξ (βηνί ημοηί), δίπθα (ανζζηενά) μ ιδπακζζιυξ δμζμθμβίαξ BSS, δελζά μ οπμθμβζζηήξ ιε ημ εζδζηυ θμβζζιζηυ ηαζ ιπνμζηά απυ ημ ημοκέθζα ακεθαζηζηά ζςθδκάνζα ηαζ μζ ζηνυθζββεξ. Δηθόλα 7.3.3 Νάνηςζδ ημοκεθζμφ ηαζ πνμεημζιαζία βζα ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ Δηθόλα 7.3.4 Δζζαβςβή ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ημο μθεαθιμφ ημο ημοκεθζμφ Δηθόλα 7.3.5 ηαζ Δηθόλα 7.3.6 Δζζαβςβή ηδξ ηυβπδξ ηδξ πεηαθμφδαξ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ χζηε κα ιεηνήεεί regidity ηαζ outflow facility ιε ηδκ ιακμιεηνδηή ζοζηεοή Δηθόλα8.2.3.1 Δζηυκα απυ ημ μπηζηυ ιζηνμζηυπζμ (light microscope) πνζκ αοηά εζζαπεμφκ ζημοξ μθεαθιμφξ, υπμο παναηδνμφκηαζ ηα ιζηνμζθαζνίδζα ζε δζάθμνεξ δζαιέηνμοξ Δηθόλα 8.2.3.2 Ζ δζαδζηαζία εζζαβςβήξ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ιε ηδκ ζφνζββα Δηθόλα 8.2.3.3 Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope υπμο παναηδνμφιε ηδκ φπανλδ ιζηνμζθαζνζδίςκ. Δηθόλα 8.2.3.4 Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope υπμο παναηδνμφιε ηδκ ειθακή πθέμκ φπανλδ ιζηνμζθαζνζδίςκ δζαιέηνςκ 10 ηαζ 3 ιm. (Πενζμπή Β εζηυκαξ 8.2.3.3) Δηθόλα 8.2.3.5 Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope υπμο παναηδνμφιε ηδκ ειθακή πθέμκ φπανλδ ιζηνμζθαζνζδίςκ ηαθοιιέκα ιε ηζξ ιειανάκεξ. (Πενζμπή Α εζηυκαξ 8.2.3.3) Δηθόλα8.2.3.6 Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope Δηθόλα8.2.3.7Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x6000. Δηθόλα8.2.3.8. Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope. Δηθόλα 8.2.3.9 Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x8000. Δηθόλα 8.2.3.10 Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x2000. Δηθόλα 8.2.3.11 Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x3500. Δηθόλα 8.2.3.12 Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x2000. 16

Λίζηα κε γξαθήκαηα ρεδηάγξακκα4.1.1. Μδπακζζιυξ βθαοηχιαημξ Γηάγξακκα6.2.1: Πεζναιαηζηέξ ιεηνήζεζξ πίεζδξ υβημο ηςκ Ridley(ανζζηενά), Clarke(δελζά). A: θοζζμθμβζηυξ μθεαθιυξ, Β: βθαοηςιαηζηυξ αζεεκήξ, C: θοζζμθμβζηυξ μθεαθιυξ ζε παιδθή πίεζδ, D: πίεδημξ, E: βάηα, F: ζηφθμξ. Γηάγξακκα6.2.2: Σμ κμιυβναιια ημο Friedenwald. ε αοηυ εκχκμκηαξ δφμ ζδιεία (Α ηαζ Β) ηα μπμία ακηζζημζπμφκ ζε δφμ εκδείλεζξ ημο ημκμιέηνμο ιε δζαθμνεηζηά αάνδ, οπμθμβίγεηαζ δ Δ.ΟΠ. ηαεχξ ηαζ μ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ εθαζηζηυηδηαξ απυ ηδκ ηθίζδ ηδξ ηαιπφθδξ. Γηάγξακκα6.3.1 : Οζ ηζιέξ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ζφιθςκα ιε ημκ Friedenwald ζε ηέζζενζξ δθζηζαηέξ μιάδεξ. Γηάγξακκα6.3.2 πέζδ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ιε ηδκ αφλδζδ ηδξ δθζηίαξ Γηάγξακκα6.3.3 πέζδ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ιε ημ αλμκζηυ ιήημξ ημο μθεαθιμφ Γηάγξακκα6.3.4 πέζδ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ιε ημ ηεκηνζηυ πάπμξ ημο ηεναημεζδή Πίλαθαο6.4.1. οζπεηζζιυξ δθζηίαξ ηαζ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ Πίλαθαο6.4.2. οζπεηζζιυξ θφθμο ηαζ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ Πίλαθαο6.4.3. οζπεηζζιυξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ιε δζαθμνεηζηά ημκυιεηνα ηαζ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ Πίλαθαο 7.3.1. Οζ εενιζηέξ/ιδπακζηέξ, μπηζηέξ ζδζυηδηεξ, πδιζηέξ ηαζ ηέθμξ δθεηηνζηέξ ζδζυηδηεξ ημο soda lime glass Πίλαθαο 8.1.1 Πίκαηαξ Οθεαθιζηχκ δζαζηάζεςκ ζηα ημοκέθζα ηαζ ζημκ άκενςπμ. Πίλαθαο 8.1.2 Οζ ζοβηεκηνχζεζξ ηςκ δζαθοιάηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ Πίλαθαο 8.1.3.Οζ πμζυηδηεξ BSS πμο πνμζηέεδηακ ζηα δζαθφιαηα ιζηνμζθαζνζδίςκ ημο πίκαηα 8.1.2 Πίλαθαο 8.1.4. Οζ πμζυηδηεξ πμο ηεθζηά εζζαβάβαιε ζημκ ηάεε μθεαθιυ ιεηά ηζξ αναζχζεζξ ή ιδ ιε BSS. *ηζξ πμζυηδηεξ αοηέξ, ηαεχξ αθαζνμφζαιε ηδκ αεθυκα απυ ημκ μθεαθιυ ημο ημοκεθζμφ, «αβήηε» θίβμ δζάθοια απυ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ βεβμκυξ πμο εα θδθεεί οπυρζκ ζηα απμηεθέζιαηα ηδξ ιεθέηδξ. Πίλαθαο 8.1.5 Οζ πμζυηδηεξ ηαζ μζ ζοβηεκηνχζεζξ ηςκ δζαθοιάηςκ πμο παναζηεοάζηδηακ ηαζ ηεθζηά εζζήπεδηακ ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ. *ηζξ πμζυηδηεξ αοηέξ, ηαεχξ αθαζνμφζαιε ηδκ αεθυκα απυ ημκ μθεαθιυ ημο ημοκεθζμφ, «αβήηε» θίβμ δζάθοια απυ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ βεβμκυξ πμο εα θδθεεί οπυρζκ ζηα απμηεθέζιαηα ηδξ ιεθέηδξ. Γξάθεκα 8.2.1.1 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζε Ανζζηενμφξ Οθεαθιμφξ ζε δζάζηδια 4 ιδκχκ. Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.2 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζε Γελζμφξ Οθεαθιμφξ ζε δζάζηδια 4 ιδκχκ. Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). 17

Γξάθεκα 8.2.1.3 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 2 ζε δζάζηδια 121 διενχκ (~2ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.4 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 3 ζε δζάζηδια 77 διενχκ (~2,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.5 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 4 ζε δζάζηδια 107 διενχκ (~3,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.6 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 5 ζε δζάζηδια 114 διενχκ (~3,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.7 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 6 ζε δζάζηδια 121 διενχκ (~2 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.8 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 7 ζε δζάζηδια 53 διενχκ (~1,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.9 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 8 ζε δζάζηδια 30 διενχκ (~1 ιήκαξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Να ζδιεζςεεί υηζ ημ ημοκέθζ αοηυ απεαίςζε εκχ αηυια παναηδνμφζαιε ακμδζηή πμνεία ηδξ Δ.ΟΠ. Γξάθεκα 8.2.1.10 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 9 ζε δζάζηδια 47 διενχκ (~1,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.11 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 10 ζε δζάζηδια 53 διενχκ (~2 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.12 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 11 ζε δζάζηδια 42 διενχκ (~1,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Ο Α.Ο. ιεθεηήεδηε ςξ ιάηζ εθέβπμο (control eye). Γξάθεκα 8.2.1.13 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 12 ζε δζάζηδια 41 διενχκ (~1,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Ο Α.Ο. ιεθεηήεδηε ςξ ιάηζ εθέβπμο (control eye). 18

Γξάθεκα 8.2.1.14 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 13 ζε δζάζηδια 55 διενχκ (~2 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Ο Α.Ο. ιεθεηήεδηε ςξ ιάηζ εθέβπμο (control eye). Γξάθεκα 8.2.1.15 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 14 ζε δζάζηδια 55 διενχκ (~2 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Ο Α.Ο. ιεθεηήεδηε ςξ ιάηζ εθέβπμο (control eye). Πίλαθαο 8.2.2.1 Απμηεθέζιαηα Rigidity & Outflow facility απυ ηζξ ιεηνήζεζξ ζε πέκηε ημοκέθζα ιε ηδκ αμήεεζα ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ ημο Πακεπζζηδιίμο Κνήηδξ Γξάθεκα 8.2.2.1 Γναθζηή πανάζηαζδ πίεζδξ υβημο βζα ημ ημοκέθζ 14 Ανζζηενυξ Οθεαθιυξ Γξάθεκα 8.2.2.2 Γναθζηή πανάζηαζδ πίεζδξ υβημο βζα ημ ημοκέθζ 14 Γελζυξ Οθεαθιυξ Γξάθεκα 8.2.2.3 Γναθζηή πανάζηαζδ πίεζδξ υβημο βζα ημ ημοκέθζ 13 Ανζζηενυξ Οθεαθιυξ Γξάθεκα 8.2.2.4 Γναθζηή πανάζηαζδ πίεζδξ υβημο βζα ημ ημοκέθζ 13 Γελζυξ Οθεαθιυξ Γξάθεκα 8.2.2.5 Γναθζηή πανάζηαζδ ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ ηαζ πνυκμο ζημ ημοκέθζ 14 ηαζ βζα ημοξ δφμ μθεαθιμφξ. Ο ηάεεημξ άλμκαξ (άλμκαξ ηςκ y) ακηζπνμζςπεφεζ ημ ζοκηεθεζηήξ εοπένεζαξ εηνμήξ(ιl/min/mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (άλμκαξ ηςκ x) ημκ πνυκμξ ( ζε msec). Γξάθεκα 8.2.2.6 Γναθζηή πανάζηαζδ ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ ηαζ πνυκμο ζημ ημοκέθζ 13 ηαζ βζα ημοξ δφμ μθεαθιμφξ. Ο ηάεεημξ άλμκαξ (άλμκαξ ηςκ y) ακηζπνμζςπεφεζ ημ ζοκηεθεζηήξ εοπένεζαξ εηνμήξ(ιl/min/mmhg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (άλμκαξ ηςκ x) ημκ πνυκμξ ( ζε msec). Πίλαθαο 8.2.2.2 Σζιέξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ιεηνδιέκεξ ζηδκ ιακμιεηνζηή ζοζηεοή ηαζ ιε ημ ημκυιεηνμ tonopen 19

2. ΔΗΑΓΧΓΖ Σμ βθαφηςια είκαζ κυζμξ ημο μπηζημφ κεφνμο, ημ μπμίμ ιπμνεί κα δδιζμονβήζεζ αθάαδ ζηζξ κεονζηέξ ίκεξ. οκέπεζα αοημφ, είκαζ δ δδιζμονβία πενζμπχκ ιεζςιέκδξ εοαζζεδζίαξ ζηα μπηζηά πεδία. Δάκ ημ μπηζηυ κεφνμ έπεζ ηαηαζηναθεί ζε υθδ ημο ηδκ έηηαζδ πνμηαθείηαζ μθζηή ηφθθςζδ. Έηζζ, ηαηαηάζζεηαζ εα θέβαιε, ζηζξ κεονμεηθοθζζηζηέξ δζαηαναπέξ πμο παναηηδνίγεηαζ απυ πνμμδεοηζηυ εάκαημ ηςκ βαββθζαηχκ ηοηηάνςκ ημο αιθζαθδζηνμεζδή (RGCs) ηαζ εηθφθζζδ ημο μπηζημφ κεφνμο. Δίκαζ δ ηφνζα αζηία ιδ ακαζηνέρζιδξ ηφθθςζδξ ιε απμηέθεζια ιζα ανπζηή απχθεζα ηδξ πενζθενζηήξ υναζδξ ιε ηεκηνζηέξ μπηζηέξ αηέθεζεξ πμο ειθακίγμκηαζ πμθφ ανβυηενα. Έπεζ δζαπζζηςεεί υηζ δ δζαηεηαιέκδ αφλδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ζε βθαοηςιαηζηά ιμκηέθα ζοζπεηίγεηαζ εεηζηά ιε απχθεζα RGCs, αθάαδ ημο μπηζημφ πεδίμο ηαζ μπηζηά εθθείιιαηα. Ζ κυζμξ αοηή ημο βθαοηχιαημξ είκαζ δφζημθμ κα ιεθεηδεεί ζε ακενχπμοξ θυβς ηδξ παεμθμβίαξ ηδξ αθθά ηαζ θυβς ηδξ ζδιαζίαξ ηδξ ηαζ έηζζ μζ ιεθέηεξ ζηδνίγμκηαζ ζε γςζηά ιμκηέθα. Σα ημοκέθζα είκαζ έκα δδιμθζθέξ ιμκηέθμ θυβς ημο ορδθμφ ααειμφ δζαεεζζιυηδηαξ ημοξ, ημο ζπεηζημφ παιδθμφ ηυζημοξ, ηδξ ζφκημιδξ δζάνηεζαξ γςήξ, ηδξ εοημθίαξ πεζναβχβδζδξ ηαζ ηδξ εοημθίαξ πεζναιαηζημφ ηαζ βεκεηζημφ πεζνζζιμφ ιε δμιή ηαζ θοζζμθμβία μθεαθιμφ πανυιμζα ιε αοηή ημο ακενχπμο. Έπμοκ οπάνλεζ πμζηίθεξ ηεπκζηέξ αφλδζδξ ηδξ Δ.ΟΠ. υπςξ είκαζ δ θςημπδλία ιε laser, δ έβποζδ οπενημκζημφ θοζζμθμβζημφ μνμφ ζηζξ επζζηθδνζηέξ θθέαεξ, δ ηαοηδνίαζδ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ ηαζ δ έβποζδ μοζζχκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ βζα ηδκ πανειπυδζζδ ηδξ νμήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. ηδκ ιεθέηδ αοηή αζπμθδεήηαιε ιε ηδκ εζζαβςβή βοάθζκςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ (δζαιέηνμο 1-20ιm) ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ δεηαπέκηε (15) ημοκεθζχκ. Καηυπζκ ακάννςζδξ 24 ςνχκ ιε πνήζδ ημθθονίςκ ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ, χζηε κα απμθεοπεμφκ ηοπυκ ιμθφκζεζξ, ιεηνήεδηε δ ΔΟΠ ιε ημ ημκυιεηνμ tonopen βζα κα ζοβηνζεεί ιε εηείκδ πνζκ ηδκ επέιααζδ. ηδκ ζοκέπεζα, ιε ηδκ αμήεεζα ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ πμο δδιζμονβήεδηε ζημ Πακεπζζηδιίμο Κνήηδξ, ιεηά απυ ζοβηεηνζιέκμ πνμκζηυ δζάζηδια (εκυξ, δφμ, ηνζχκ ηαζ ηεζζάνςκ ιδκχκ) απυ ηδκ επέιααζδ ιεηνήεδηε δ 20

εοπένεζα εηνμήξ (outflow facility) ηαζ δ μθεαθιζηή αηαιρία (ocular rigidity) πανάιεηνμζ πμο ζπεηίγμκηαζ ιε ηδκ μθεαθιζηή εθαζηζηυηδηα ηαζ ηδκ οδνμδοκαιζηή ημο μθεαθιμφ. Αηυιδ, ζε πενζμνζζιέκμ ανζειυ μθεαθιχκ πναβιαημπμζήεδηε ζζημθμβζηή ελέηαζδ βζα ημκ εκημπζζιυ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηαζ ζημκ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ (trabeculum). ημπυξ ηδξ πανμφζαξ ένεοκαξ ήηακ κα δδιζμονβδεεί έκα ιμκηέθμ οπενημκίαξ ζε πεζναιαηυγςα ιε ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ. Ζ απυθναλδ ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο ηαζ δ φπανλδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημ εζςηενζημφ ημο μθεαθιμφ δζαπζζηχεδηακ απυ ηδκ ζζημθμβζηή ελέηαζδ. Αηυιδ, ζε πεναζηένς ένεοκα ζηδνζγυιεκδ ζηδκ οπενημκία ηαζ ζημ βθαοηςιαηζηυ ιμκηέθμ εα ιπμνμφζε κα ελεηαζηεί δ Δ.ΟΠ βζα ιεβαθφηενμ πνμκζηυ δζάζηδια, ηαεχξ εκδεπμιέκςξ κα δδιζμονβμφζε ιμκηέθμ βθαοηχιαημξ ζηα πεζναιαηυγςα ιζαξ ηαζ ηα ημοκέθζα (υπςξ ηαζ ηα ηνςηηζηά) επζδεζηκφμοκ ιεβαθφηενδ ακεεηηζηυηδηα ζηδκ οπενημκία απυ πνςηεφμκηα εδθαζηζηά (υπςξ μ άκενςπμξ) κα ειθακίζμοκ ηδκ κυζμ. 21

22 3. Γεληθό Μέξνο

Κεθάιαην 1ν Ο ΑΝΘΡΧΠΗΝΟ ΟΦΘΑΛΜΟ 1.1 Ηζηνξηθή Αλαδξνκή Απυ ανπαζμηάηςκ πνυκςκ ηυζμ μζ ανπαίμζ Έθθδκεξ υζμ ηαζ μζ Ρςιαίμζ θυβς ηδξ απεζνίαξ ημοξ, ακηζιεηχπζγακ ημκ ακενχπζκμ μθεαθιυ ηαζ ηδκ θεζημονβία ημο ειπεζνζηά, βεβμκυξ πμο επδνέαζε ηαζ ηα πνχηα αήιαηα ηδξ επζζηδιμκζηήξ μθεαθιμθμβίαξ. Ανπζηά μ μθεαθιυξ ιεθεηήεδηε ηονίςξ ελςηενζηά απυ ημοξ έθθδκεξ θοζζμθυβμοξ ιε ηονζυηενμ εηπνυζςπμ ημκ Ανζζημηέθδ, επδνεάγμκηαξ ηυζμ ημοξ ιεηαβεκέζηενμοξ Πενζπαηδηζημφξ υζμ ηαζ ηδκ ημζκή βκχιδ ηδξ επμπήξ. Λίβμ ανβυηενα, μ Δοηθείδδξ, εηπνυζςπμξ ηδξ πενζπαηδηζηήξ ζπμθήξ, πενζέβναρε ιε βναιιζηυ ηνυπμ ηδκ ηίκδζδ ημο θςηυξ, εέημκηαξ ηζξ αάζεζξ ηδξ βεςιεηνζηήξ Οπηζηήξ (ηζξ μπμίεξ αλζμπμίδζε πμθφ ανβυηενα, ημκ 2 μ αζ. ι.υ., μ Κθαφδζμξ Πημθειαίμξ). Αημθμοεεί, δ ακάπηολδ ηςκ ηαηυπηνςκ ηαζ δ ελενεφκδζδ ηςκ δοκαημηήηςκ ημοξ, δ μπμία απμηέθεζε πεδίμ έκημκδξ δνάζδξ βζα ιεηαβεκέζηενμοξ θζθυζμθμοξ, υπςξ μ Ανπζιήδδξ. Όπςξ είκαζ θοζζηυ, μζ ακαγδηήζεζξ ηςκ θζθμζυθςκ ζαηνχκ ηαζ θοζζμθυβςκ ιυκμ έιιεζα επδνέαζακ ηδκ ηαεδιενζκυηδηα ημο εθθδκμνςιασημφ ηυζιμο. ηα ηείιεκα ημο Ανζζημθάκδ, πανμοζζάγμκηαζ πμθθέξ αζεέκεζεξ ηςκ μθεαθιχκ ηαζ δ ιάηαζδ ζοκήεςξ απυπεζνα εεναπείαξ ημοξ ηαεχξ ακηζιεηςπίγμκηακ ζοιπηςιαηζηά αάζεζ παναδμζζαηχκ πναηηζηχκ ηαζ ημζκχξ δζαδεδμιέκςκ ακηζθήρεςκ. Δηθόλα1.1.1 Μαξκάξηλν εηδώιην αλδξηθήο κνξθήο κε έλζεηα κάηηα, 3200-2700π.X. Aζήλα, Eζληθό Aξραηνινγηθό Mνπζείν. 23

Σδκ ίδζα ζηζβιή, δ ηέπκδ απμδίδεζ ιε εοβθςηηία ημκ ηνυπμ ιε ημκ μπμίμ ακηζιεηχπζγε μ εθθδκμνςιασηυξ ηυζιμξ ημ αθέιια ηαεχξ ηαζ ηδκ πνήζδ αμδεδηζηχκ διζδζάθακςκ ζςιάηςκ ιε πνχια βαθαγμπνάζζκμ πνήζζια ζηδκ λεημφναζδ ηςκ μθεαθιχκ (Πενί θίεςκ, βναιιέκμ βφνς ζημ 315/14 π.υ.). Με αοηυκ ημκ ηνυπμ, δ δζέθεοζδ ηςκ μπηζηχκ αηηζκχκ δζαιέζμο ηςκ διζδζαθακχκ ζςιάηςκ είκαζ βζα ημοξ ανπαίμοξ θζθυζμθμοξ, εοενβεηζηή βζα ημ αθέιια ηαζ ηδκ θεζημονβία ημο, ηαεχξ δ δζαθάκεζα ηςκ ζςιάηςκ αοηχκ μθείθεηαζ ζηδ ιεβάθδ πενζεηηζηυηδηά ημοξ ζε κενυ (υπςξ άθθςζηε είκαζ θηζαβιέκμξ ηαζ μ μθεαθιυξ) πνάβια ημ μπμίμ πμθφ ζςζηά είπε ακαθένεζ ηαζ μ Ανζζημηέθδξ ζηδκ ανζζημηεθζηή εεςνία ημο πενί μνάζεςξ. Έηζζ, μ Ανζζημηέθδξ ημκίγεζ υηζ μ ακενχπζκμξ μθεαθιυξ είκαζ θηζαβιέκμξ απυ κενυ, χζηε κα ηαηαζηεί δζαθακήξ ηαζ κα δζεοημθφκεζ ηδκ υναζδ, ηαεχξ ιάηζα ηα μπμία ήηακ βεναζιέκα, έηεζκακ κα απμαάθθμοκ ημ κενυ απυ ημ εζςηενζηυ ημοξ ηαζ κα δαηνφγμοκ, υπςξ είπακ παναηδνήζεζ. Δηθόλα1.1.2. O Έθεβνο ησλ Αληηθπζήξσλ. Υάιθηλν άγαικα, έξγν πηζαλόλ ηνπ Eπ- θξάλνξνο, 340-330 π.x. Αζήλα, Δζληθό Αξραηνινγηθό Mνπζείν. Παξαηεξνύκε ην έληνλν θαη πγξό βιέκκα πνπ ζέιεη λα απνδώζεη ν Δπθξαλόξνο ζεκάδη θαιήο πγείαο, ληόηεο θαη δύλακεο. Πανυθμ πμο μ ακενχπζκμξ μθεαθιυξ είπε ενεοκδεεί δζελμδζηά απυ ημοξ έθθδκεξ αθθά ηαζ νςιαίμοξ ζαηνμφξ, μ ιδπακζζιυξ ηδξ υναζδξ πανέιεκε βζα ημκ εθθδκμνςιασηυ ηυζιμ έκα δοζκυδημ ιοζηήνζμ. Έηζζ, μ Ζνυθζθμξ ιε ημκ ζοκενβάηδ ημο Δναζίζηναημ (3 μξ αζ. π.υ.) επζπείνδζακ ακαημιζηέξ ένεοκεξ αηυιδ ηαζ ζε γςκηακά ακενχπζκα «πεζναιαηυγςα» χζηε κα πενζβνάρμοκ ιε αηνίαεζα ηδκ ακαημιία ημο ακενχπζκμο μθεαθιμφ. 24

Απυ αοηήκ ημοξ ηδκ ένεοκα, μζ πενζβναθέξ ημοξ ηυζμ βζα ημκ ηεναημεζδή υζμ ηαζ βζα ημκ αιθζαθδζηνμεζδή πζηχκα αηυιδ ηαζ ζήιενα παναιέκμοκ έβηονεξ δεκ ηαηάθενακ υιςξ κα ακαβκςνίζμοκ ηαζ κα πενζβνάρμοκ ηδ θεζημονβία ημο θαημφ, ηαεχξ επδνεαζιέκμζ απυ ηδκ εοηθείδεζα Οπηζηή, πίζηεοακ πςξ μ μθεαθιυξ θεζημονβεί ςξ έκα ιαεδιαηζηυ ζδιείμ ηαζ υηζ δ υναζδ ζοκηεθείηαζ ζηδκ επζθάκεζά ημο. Ζ ακαεεχνδζδ αοηήξ ηδξ ζδέαξ έβζκε πμθφ ανβυηενα απυ ημκ άνααα επζζηήιμκα Ηιπκ Αθ Υασηάι ιυθζξ ημκ 11 μ αζχκα ι.υ. 1.2 Αλαηνκία ηνπ Οθζαικνύ Ο μθεαθιυξ απμηεθεί ηθεζζηυ υνβακμ, έπεζ αζθαζνζηυ ζπήια ηαζ ηαηά ιέζμ υνμ, αλμκζηυ ιήημξ πενίπμο 24 mm. Ακαημιζηά απμηεθείηαζ απυ ημκ βολβό, μ μπμίμξ πενζαάθθεηαζ απυ ημκ ζκχδδ ελςηενζηυ πζηχκα, ημκ αββεζχδδ ηαζ ημκ αιθζαθδζηνμεζδή 2. Δίκαζ θεοηυξ, ζηθδνυξ, αδζαθακήξ ηαζ ακεεηηζηυξ (πανά ημ ιζηνυ ημο πάπμξ, μ μπμίμξ ζακ ιέβζζηδ ηζιή ιπμνεί κα θηάζεζ ζημ 1 mm) πμο θέβεηαζ ζκληπόρ ηαζ ζε αοηυκ ηαηαθφμκηαζ μζ ελμθεάθιζμζ ιφεξ. ημ μπίζεζμ ηιήια ημο δζαπενκάηαζ απυ ημ οπηικό νεύπο, ηαεχξ ηαζ απυ αζζεδηζηά ηαζ ηζκδηζηά κεφνα ηαζ αββεία ημο αμθαμφ. Σμ πνυζεζμ ιένμξ ημο μθεαθιμφ απμηεθείηαζ απυ ημκ κεπαηοειδή, μ μπμίμξ είκαζ ζθαζνζηυξ ηαζ δζαοβήξ, επζηνέπμκηαξ ηδ ιεηάδμζδ ηαζ ηδ δζάεθαζδ ημο θςηυξ ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ. 6 Απμηεθείηαζ απυ πέκηε ζημζαάδεξ 9, ημ επζεήθζμ, ηδ ιειανάκδ ημο Bowman, ημ ζηνχια, ηδ ιειανάκδ ημο Descemet ηαζ ημ εκδμεήθζμ 2. Έπεζ πνυζεζα αηηίκα ηαιποθυηδηαξ πενίπμο 7,8 mm εκχ μπίζεζα αηηίκα ηαιποθυηδηαξ πενίπμο 6,5 mm. ημ ηέκηνμ, μ ηεναημεζδήξ έπεζ πάπμξ 500-570ιm, ημ μπμίμ αολάκεηαζ ζε 650-700ιm ζηδκ πενζθένεζα 2 ηαθφπημκηαξ ημ 1/6 ηδξ επζθάκεζαξ ημο μθεαθιμφ εκχ ηα οπυθμζπα 5/6 ημο μθεαθιμφ απμηεθμφκηαζ απυ ημκ ζηθδνυ πζηχκα. Πανυηζ δ ακεεηηζηυηδηά ημο είκαζ πμθφ ιεβάθδ, είκαζ ζδζαίηενα εοαίζεδημξ ζηδκ αθή. Ο ηεναημεζδήξ είκαζ ακάββεζμξ ηαζ θαιαάκεζ ηα απαναίηδηα ενεπηζηά ζοζηαηζηά ιε δζάποζδ απυ ηα αββεία ημο ζηθδνμηεναημεζδζημφ μνίμο(κο, ημ ζδιείμ πμο εκχκεηαζ μ ηεναημεζδήξ ιε ημκ ζηθδνυ), ημ οδαημεζδέξ οβνυ ηαζ ηα δάηνοα. Οζ ηφνζεξ θεζημονβίεξ ημο ηεναημεζδμφξ είκαζ δ πνμζηαζία απυ ηδ δζείζδοζδ ιζηνμμνβακζζιχκ εκηυξ ημο μθεαθιμφ ηαζ δ ιεηάδμζδ ηαζ εζηίαζδ (δζάεθαζδ) ημο θςηυξ ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ. 6 25

Πνμπςνχκηαξ πνμξ ημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ, πίζς απυ ημκ ηεναημεζδή ανίζηεηαζ μ ππόζθιορ θάλαμορ, ιε αλμκζηυ ιήημξ 3 mm, υπμο ανίζηεηαζ ημ οδαημεζδέξ οβνυ, ημ μπμίμ πανέπεζ ενεπηζηά ζημζπεία ζημκ θαηυ, δ ίνζδα ηαζ μ ηνοζηαθθμεζδήξ θαηυξ. Ζ ίπιδα ιπμνεί κα έπεζ δζάθμνα πνχιαηα (υπςξ ιπθε, ηαθέ, πνάζζκμ ή βαθάγζμ), απμηεθείηαζ απυ ιοσηυ ζζηυ, απμηεθεί ηιήια ημο ναβμεζδή πζηχκα ημο μθεαθιμφ ηαζ ζημ ιέζμ ηδξ ανίζηεηαζ ημ άκμζβια ηδξ ηυνδξ. Ζ δζάιεηνυξ ηδξ ηοιαίκεηαζ απυ 3 έςξ 4 mm ηαζ μ νυθμξ ηδξ είκαζ κα νοειίγεζ ηδκ πμζυηδηα ημο θςηυξ πμο εζζένπεηαζ ζημ ιάηζ ηαζ θηάκεζ ζημκ αιθζαθδζηνμεζδή (ιε ζοζημθή ή δζαζημθή υηακ ημ θχξ είκαζ άθεμκμ ή θίβμ ακηίζημζπα). 6 Δηθόλα1.2.3. Οβειηαία δηαηνκή ηνπ νθζαικνύ (δεμηόο νθζαικόο) 78 Πίζς αηνζαχξ απυ ηδκ ίνζδα (ηαζ ιπνμζηά απυ ηδκ πνυζεζα επζθάκεζα ημο οαθμεζδμφξ ζχιαημξ), ανίζηεηαζ μ κπςζηαλλοειδήρ θακόρ, ιε ζπήια αιθίηονημ, μ μπμίμξ νοειίγεζ ηδκ εοηνίκεζα παναηήνδζδξ ηυζμ ηςκ ιαηνζκχκ υζμ ηαζ ηςκ ημκηζκχκ ακηζηεζιέκςκ ιέζς ηδξ δζαδζηαζίαξ ηδξ πνμζανιμβήξ. Έπεζ πάπμξ 3,6mm ζε ηαηάζηαζδ ιδ πνμζανιμβήξ ηαζ πνυζεζα αηηίκα ηαιποθυηδηαξ απυ 16 έςξ 8,3mm, ηα μπμία δζαθμνμπμζμφκηαζ ιε ηδκ δθζηία 9. Φοζζμθμβζηά είκαζ δζαοβήξ, εθαζηζηυξ, ακάββεζμξ ηαζ ζοιιεηέπεζ ζηδκ δζάεθαζδ ημο θςηυξ ηαζ ζηδκ δδιζμονβία εζηυκαξ πάκς ζημκ αιθζαθδζηνμεζδή ημο μθεαθιμφ. Με ηδκ αφλδζδ ηδξ δθζηίαξ (υπζ απαναίηδηα), δ ζφζηαζδ ημο θαημφ αθθάγεζ ηαζ βίκεηαζ πζμ εμθυξ 26

(βενμκηζηυξ ηαηαννάηηδξ). 6 Ο ηνοζηαθθμεζδήξ θαηυξ, ανίζηεηαζ πενίπμο 10 πζθζμζηά πίζς απυ ηδκ ίνζδα, ζοβηναηείηαζ απυ ηζξ ίκεξ ηδξ γίκεζμο γχκδξ ηαζ πενζηθείεηαζ απυ δφμ ιειανάκεξ βκςζηέξ ςξ ππόζθιο ηαζ οπίζθιο πεπιθάκιο (απμηεθείηαζ απυ ηνία ιένδ, ημ πενζθάηζμ, ημ επζεήθζμ ημο θαημφ ηαζ ηδκ ζδίςξ μοζία ημο θαημφ 1 ), μζ μπμίεξ ιαγί ιε ημκ ηεναημεζδή απμηεθμφκ ημ δζαεθαζηζηυ ζφζηδια ημο μθεαθιμφ (αθ. ζδιεζχζεζξ Γεχνβζμο Κοιζςκή,2009). ημ πίζς ιένμξ ημο ηνοζηαθθμεζδή θαημφ ανίζηεηαζ ημ ςαλοειδέρ ζώμα ή ςαλώδερ, ιζα δζαθακήξ μοζία ζε ιμνθή βέθδξ (99% πενζεηηζηυηδηα ζε κενυ 6 ), ημ μπμίμ ηαηαθαιαάκεζ πενίπμο ημ 60% ημο ζοκμθζημφ υβημο ημο μθεαθιμφ ηαζ μοζζαζηζηά βειίγεζ ημ εζςηενζηυ ηιήια ημο, δίκμκηαξ ζημκ μθεαθιυ ημ ζθαζνζηυ ημο ζπήια. Δίκαζ πνμζημθθδιέκμ ζημκ αιθζαθδζηνμεζδή (θθμζυξ ημο οαθμεζδμφξ 2 ) ζε ζοβηεηνζιέκα ζδιεία(ζημκ οπηικό δίζκο ηαζ ζηδκ ππιονωηή πεπιθέπεια). Σέθμξ, ημ οαθμεζδέξ ζχια αμδεά ζηδκ απμννυθδζδ ηδξ πίεζδξ ζε πενίπηςζδ ηναοιαηζζιμφ. 6 ηα κέα άημια, ημ οαθμεζδέξ είκαζ ποηκυ ηαζ μιμζμβεκέξ. Με ηδκ πάνμδμ ημο πνυκμο υιςξ οθίζηαηαζ ιεηααμθέξ πμο παναηηδνίγμκηαζ απυ νεοζημπμίδζδ «μπηζηά ηεκά» ηαζ ζοκαίνεζδ (δζαπςνζζιμφ ηςκ οβνχκ ιενχκ απυ ηα ζηενεά). 2 Φηάκμκηαξ ζημ πίζς ιένμξ ημο μθεαθιμφ, ανίζημοιε ημκ αμθιβληζηποειδή, ζημκ μπμίμ εζηζάγμκηαζ μζ εζζενπυιεκεξ ζημκ μθεαθιυ αηηίκεξ βζα ημκ ζπδιαηζζιυ ηςκ παναηδνμφιεκςκ εζηυκςκ. 6 Έηζζ, ιεηαηνέπεζ ηζξ εζηζαζιέκεξ θςηεζκέξ εζηυκεξ ζε κεονζηέξ χζεζξ (ιεηαηνμπή θςηεζκήξ εκένβεζαξ ζε δθεηηνζηή). ημ ηέκηνμ ημο αιθζαθδζηνμεζδή οπάνπεζ ιζα πενζμπή πμο ηαθείηαζ ωσπά κηλίδα 2 (ελοπδνεηεί ζηδκ εοηνζκή ηεκηνζηή υναζδ) ζημ ηέκηνμ ηδξ μπμίαξ οπάνπεζ ημ κενηπικό βοθπίο, ημ μπμίμ ζηενείηαζ αββείςκ, ηνέθεηαζ απυ ημκ πμνζμεζδή 2 ηαζ είκαζ πνήζζιμ βζα ορδθήξ πμζυηδηαξ υναζδ. 27

Κεθάιαην 2ν ΣΟ ΤΓΑΣΟΣΔΗΓΔ ΤΓΡΟ 2.1 Σν πδαηνεηδέο πγξό Σμ οδαημεζδέξ οβνυ είκαζ έκα άπνςιμ, δζαθακέξ, εκδμθεάθιζμ οβνυ πενζεηηζηυηδηαξ 99% κενμφ, πνςηεσκχκ, βθοηυγδξ ηαζ βαθαηηζημφ μλέμξ. 9 Τδαημεζδέξ Τβνυ Πθάζια Na + 153 143 HCO - 3 19,6 25,0 Cl - 134 106 Γθοηυγδ 3,7-4,8 4,7-6,5 Πνςηεΐκδ 0,3-1,0 70 Αζημναζηυ 1,06 0,04 Πίλαθαο2.1.1 πγθεληξώζεηο ζε κμ/ml ησλ θπξηόηεξσλ ζπζηαηηθώλ ηνπ πδαηνεηδνύο πγξνύ ηνπ αλζξώπνπ θαη νη αληίζηνηρεο ηηκέο ζην πιάζκα 8 Πνμζθένεζ ζδιακηζηά ενεπηζηά ζοζηαηζηά ζημκ μθεαθιυ (ενέθεζ ημκ θαηυ ηαζ ημκ ηεναημεζδή), εκχ ηαοηυπνμκα εοεφκεηαζ βζα ηδ δζαηήνδζδ ηδξ μνεήξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαεχξ ηάεε ιεηααμθή ηδξ παναβςβήξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ ηοηθμθμνίαξ ηαζ απμπέηεοζδξ έπεζ ζακ απμηέθεζια δζαηαναπέξ ηδξ. Πανάβεηαζ απυ ημ επζεήθζμ ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ ζε πμζυηδηα 2-3 ιl ημ θεπηυ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ διέναξ, ακακεχκμκηαξ ημ οβνυ πμο ηαηαθαιαάκεζ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηάεε 100 θεπηά. 3 2.2 Ζ απνρέηεπζε ηνπ πδαηνεηδνύο πγξνύ Μέζς ηδξ ζοιααηζηήξ απμπέηεοζδξ, ημ οδαημεζδέξ οβνυ απμπεηεφεηαζ απυ ηδ βςκία ημο πνυζεζμο εαθάιμο, πενκχκηαξ απυ ημκ ζκληποκεπαηοειδικό ηθμό (trabeculum) ζημ ζωλήνα ή κανάλι ηος Schlemm χζηε κα ηαηαθήλεζ ζηζξ επζζηθδνζηέξ θθέαεξ. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, 28

Ο ζηθδνμηεναημεζδζηυξ δειυξ ή trabeculum Ο ζηθδνμηεναημεζδζηυξ δειυξ είκαζ μ ζζηυξ απυ ημκ μπμίμ δζένπεηαζ ημ οδαημεζδέξ οβνυ χζηε κα θηάζεζ ζημ ζςθήκα ημο Schlemm ηαζ απυ εηεί ζηζξ πνυζεζεξ αηηζκμεζδείξ θθέαεξ ιέζς ημκ αενμζζηζηχκ ζςθδκανίςκ. Βνίζηεηαζ (ζημ ιεβαθφηενμ ιένμξ ημο) ζε ιία ημζθυηδηα ζημκ ζηθδνυ, εκχ ημ οπυθμζπμ ιένμξ ημο ανίζηεηαζ εηηυξ, χζηε κα ζοκακηά πνμελμπέξ ημο αηηζκςημφ ιουξ. Έπεζ ζπήια ηνζβςκζηυ ιε ηδκ αάζδ ημο ζηναιιέκδ πνμξ ημκ ζηθδναίμ πηενκδζηήνα (πνμελμπή ημο ζηθδνμφ) ηαζ ηδκ ημνοθή πνμξ ηα ειπνυξ, ακηίζημζπα πνμξ ημ ηέθμξ ηδξ Descement ιειανάκδξ ημο ηεναημεζδμφξ (δαηηφθζμξ ημο Schwalbe) ηαζ δ ιμνθή ημο εα θέβαιε πςξ ιμζάγεζ ιε «ζμονςηήνζ». Υςνίγεηαζ ζε ηνία ηιήιαηα. Α) Τον παγοειδικό ηθμό, μ μπμίμξ απμηεθεί ημ εζςηενζηυ ηιήια, ημ μπμίμ απμηεθείηαζ απυ ζπμζκμεζδείξ δμηίδεξ μζ μπμίεξ εηηείκμκηαζ απυ ηδ νίγα ηδξ ίνζδαξ ςξ ηδ βναιιή ημο Schwalbe. Οζ δζαδειμεζδζημί πχνμζ είκαζ ανηεηά ιεβάθμζ, πνμαάθθμκηαξ ακηίζηαζδ ζηδ νμή ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. Β) Τον κεπαηοζκληπικό ηθμό, μ μπμίμξ ζπδιαηίγεζ ημ ιεζαίμ ηαζ ιεβαθφηενμ ηιήια, ημ μπμίμ εηηίκεηαζ απυ ημ ζηθδναίμ πηενκζζηήνα ςξ ηδ βναιιή ημο Schwalbe. Οζ δμηίδεξ ζε αοηυ ημ ηιήια είκαζ «ζακ ζεκηυκζα» ηαζ μζ δζαδειμεζδζημί πχνμζ είκαζ ιζηνυηενμζ απυ αοημφξ ημο ναβμεζδζημφ δειμφ. Γ) Τον ενδοθηλιακό (παπαζωληναπιακό) ηθμό, μ μπμίμξ απμηεθεί ημ ζηεκυ ελςηενζηυ ηιήια ημο δειμφ, ημ μπμίμ ζοκδέεζ ημ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ ιε ημ εκδμεήθζμ ημο έζς ημζπχιαημξ ημο ζςθήκα ημο Schlemm. Ο παναζςθδκανζαηυξ ζζηυξ είκαζ πμθφ ζδιακηζηυξ, δζυηζ πνμαάθθεζ ημ ζδιακηζηυηενμ πμζμζηυ ηδξ θοζζμθμβζηήξ ακηίζηαζδξ ζηδκ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. 1 Απμηεθείηαζ θμζπυκ, απυ πμθθά ηαζ δζάηνδηα πεηάθζα, ηα μπμία δζαηθαδίγμκηαζ ηαζ ζοιπθέημκηαζ ιεηαλφ ημοξ ζπδιαηίγμκηαξ έκα ηοηθζηυ ηνζζδζάζηαημ δίηηομ, ζημ εζςηενζηυ ημο μπμίμο οπάνπμοκ ιεζμδζαζηήιαηα πμο επζημζκςκμφκ ιεηαλφ ημοξ ιε ακμίβιαηα ηαζ πυνμοξ (δ δζάιεηνμξ ηςκ πυνςκ εθαηηχκεηαζ πνμμδεοηζηά απυ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ πνμξ ημκ ζςθήκα ημο Schlemm). 29

Δηθόλα2.2.4. Απεηθόληζε ηνπ trabeculum θαη αλαηνκηθώλ ζηνηρείσλ ηεο γσλίαο ηνπ πξνζζίνπ ζαιάκνπ Ο ζςθήκαξ (ηακάθζ) ημο Schlemm Ο ζςθήκαξ (ή ηακάθζ) ημο Schlemm απμηεθεί ηοηθζηυ θθεαζηυ αββείμ ιήημοξ 36mm ηαζ δζαιέηνμο 350-500ιm (ζημοξ εκήθζηεξ) έπμκηαξ έλς ημίπςια, έζς ημίπςια ηαζ αοθυ. Βνίζηεηαζ πνμξ ηα έλς ημο trabeculum ηαζ ζε επαθή ιε αοηυ ζοθθέβμκηαξ έηζζ ημ οδαημεζδέξ οβνυ ημ μπμίμ δζένπεηαζ ιέζα απυ ηα ακμίβιαηα ημο trabeculum. Σμ έλς ημίπςια ημο ζςθήκα ημο Schlemm επαθίεηαζ ιε ημ ζηνχια ηδξ ζηθδνμηεναημεζδζηήξ γχκδξ, εκχ ηα έζς ημζπχιαηά ημο ιε ημκ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ, ηα μπμία ιε ηδκ ζεζνά ημοξ επαθείθμκηαζ απυ εκδμεδθζαηά ηφηηανα ζημκ αοθυ. οβηεηνζιέκα, ηα εκδμεδθζαηά ηφηηανα ημο έζς ημζπχιαημξ είκαζ δζαθμνεηζηά απυ αοηά ημο έλς ηαζ παίγμοκ ζδιακηζηυ νυθμ ζηδ δίμδμ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ πνμξ ημκ αοθυ ημο ζςθήκα. Ο αοθυξ είκαζ ηαηά εέζεζξ πμθφ ζηεκυξ ηαζ δζαπςνίγεηαζ εκίμηε ιε ζζηυ. Αηυιδ, ηα ημζπχιαηά ημο δεκ αημοιπάκε ιεηαλφ ημοξ ηαεχξ δζαζπίγεηαζ απυ δζαθνάβιαηα πμο αμδεμφκ ζε αοηήκ ηδκ θεζημονβία. Σμ έζς ημίπςια ημο ζςθήκα ημο Schlemm απμηεθείηαζ εηηυξ απυ ημ εκδμεήθζμ ηαζ απυ έκα ζηνχια ζοκδεηζημφ ζζημφ (juxtacanalicular connective tissue) ημ μπμίμ ένπεηαζ ζε επαθή πνμξ ηα έζς ιε ηα ιεζμδζαζηήιαηα ημο ζηθδνμηεναημεζδζημφ δειμφ (trabeculum). Ο ζζηυξ αοηυξ πενζέπεζ θζβυηενδ ημθθαβυκμ μοζία ηαζ πενζζζυηενα ηφηηανα απυ υηζ o ζηθδνμηεναημεζδζηυξ δειυξ ηαζ έκα είδμξ άιμνθμο μοζίαξ, δ μπμία απμηεθείηαζ ηονίςξ απυ 30

βθοημγαιζκμβθοηάκεξ. Υαναηηδνζζηζηή είκαζ αηυιδ δ φπανλδ ηενάζηζςκ ηεκμημπίςκ (εεςνείηαζ υηζ απμηεθμφκ ηδκ δίμδμ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ πνμξ ημκ ζςθήκα ημο Schlemm) ζημ ηοηηανυπθαζια ηςκ εκδμεδθζαηχκ ηοηηάνςκ, πενζααθθυιεκα απυ θεπηή πμνχδδ ιειανάκδ πνμξ ημ trabeculum ηαζ ημκ ζςθήκα ημο Schlemm. Σεθεζχκμκηαξ, ηα αενμζζηζηά ζςθδκάνζα, ηαηαηάζζμκηαζ ζε δφμ μιάδεξ: ηα έζω αθποιζηικά ζωληνάπια ηαζ ηα έξω αθποιζηικά ζωληνάπια. Σα έζς αενμζζηζηά ζςθδκάνζα είκαζ πμθφ πενζζζυηενα απυ ηα έλς (ακαθμβία 1:5), ανπίγμοκ απυ ημ έζς ημίπςια ημο ζςθήκα ημο Schlemm ηαζ ηαηαθήβμοκ ζημ δίηηομ ημο trabeculum, εκχ εεςνείηαζ υηζ μ νυθμξ ημοξ είκαζ δ αφλδζδ ηδξ έζς επζθάκεζαξ ημο ζςθήκα ημο Schlemm (δεκ πνδζζιεφμοκ ζηδκ ιεηαθμνά οδαημεζδμφξ οβνμφ). Ακηζεέηςξ, ηα έλς αενμζζηζηά ζςθδκάνζα(ή αθθζχξ οδάηζκεξ θθέαεξ) είκαζ πενίπμο 25-35 ζημκ ανζειυ, εηθφμκηαζ απυ ημ έλς ημίπςια ημο ζςθήκα ημο Schlemm ηαζ εκχκμκηαζ ιε ημ θθεαζηυ δίηηομ, εκχ απμηεθμφκ ηδκ ηονζυηενδ μδυ απαβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ απυ ημκ ζςθήκα ημο Schlemm πνμξ ημ εκδμζηθδνζηυ ηαζ επζζηθδνζηυ δίηηομ. 4 Δηθόλα2.2.5. 1.Έμσ αζξνηζηηθά ζσιελάξηα 2.Έζσ αζξνηζηηθά ζσιελάξηα 3. σιήλαο ηνπ Schlemm 4. Τδάηηλεο θιέβεο 5. Μείδνλ αξηεξηαθόο θύθινο ίξηδαο 6.Δλδνζθιεξηθό θιεβηθό πιέγκα 8 Σέθμξ, πανάβμκηεξ μζ μπμίμζ ιεζχκμοκ ηδκ παναβςβή ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ είκαζ δ δθζηία, δ ιεζςιέκδ ανηδνζαηή πίεζδ, δ αολδιέκδ Δ.ΟΠ., μζ θανιαηεοηζηέξ μοζίεξ ηαζ μζ παεμθμβζηέξ ηαηαζηάζεζξ υπςξ, δ απμηυθθδζδ ημο 31

αιθζαθδζηνμεζδμφξ. Ακηίζημζπα, πανάβμκηεξ μζ μπμίμζ ζοκδέμκηαζ ιε ηδκ αφλδζδ ηδξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ, είκαζ δ ιείςζδ ηδξ ςζιςηζηυηδηαξ ημο πθάζιαημξ ηαζ δ αδνεκαθίκδ θυβς ηδξ εκενβμπμίδζδξ ηςκ α οπμδμπέςκ ημο επζεδθίμο ημο αηηζκςημφ. 2.3 Φπζηνινγία πδαηνεηδνύο πγξνύ Σμ οδαημεζδέξ οβνυ πθδνεί ημκ πνυζεζμ εάθαιμ (~0,25 ml) ηαζ ημκ μπίζεζμ (~0,06-0,1 ml) ημο μθεαθιμφ αμδεχκηαξ ημκ μθεαθιυ κα δζαηδνεί ημ ζπήια ημο χζηε μ μθεαθιυξ κα είκαζ θεζημονβζηυξ. Πανάβεηαζ απυ ημ ιδ πνςζηζημθυνμ, δίζηζαμ ιε ηα ηφηηανα ηδξ ηάεε ζηζαάδαξ κα είκαζ ημπμεεηδιέκα ημνοθή ιε ημνοθή, επιθήλιο ηων ακηινοειδών πποβολών(90% ηαζ ιυθζξ 10% απυ ηδκ ίνζδα) ηονίςξ ιε ενεπγό μεηαθοπά (ακηθία K-Na) δδθαδή ιε ηαηακάθςζδ εκένβεζαξ απυ ημ ηφηηανμ ηαζ θζβυηενμ ιε ςπεπδιήθηζη. Ζ έηηνζζδ ημο, εθαηηχκεηαζ απυ πανάβμκηεξ μζ μπμίμζ ακαζηέθθμοκ ημκ εκενβυ ιεηααμθζζιυ υπςξ δ οπμλία ηαζ δ οπμεενιία αθθά είκαζ ακελάνηδηδ ημο επζπέδμο ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ. 1 Δηθόλα2.2.6. Ρνή πδαηνεηδνύο πγξνύ. Δπάλσ θαίλεηαη ε ζπκβαηηθή νδόο θαη θάησ ε ξαγνεηδνζθιεξηθή νδόο ηδ ζοκέπεζα, ιέζς ημο ημνζημφ πείθμοξ ηαηεοεφκεηαζ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ απ υπμο ηαζ απάβεηαζ ιέζς δφμ δζαθμνεηζηχκ μδχκ, ηηρ παγοειδοζκληπικήρ οδού (ή αζςνήθηρ οδόρ) (10%) 1 ηαζ ημο γωνιακού δικηςωηού(ή ηθμοειδική ή αθθζχξ ζςνήθηρ οδόρ) (90%). ηδκ αζφκδεδ μδυ, ημ οδαημεζδέξ οβνυ πενκά δζαζπίγμκηαξ ημ αηηζκςηυ ζχια ζημκ οπενπμνζμεζδζηυ πχνμ ηαζ απμπεηεφεηαζ ιε ηδ θθεαζηή ηοηθμθμνία ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ ηςκ πμνζμεζδμφξ ηαζ ζηθδνμφ. Πμζυηδηα 32

οδαημεζδμφξ επίζδξ απμπεηεφεηαζ ιέζς ηδξ ίνζδαξ. Ακηίεεηα, ζηδ ζοκήεδ μδυ, ημ οδαημεζδέξ νέεζ δζαιέζμο ημο δειμφ ζημ ζςθήκα ημο Schlemm ηαζ έπεζηα απμπεηεφεηαζ απυ ηζξ επζζηθδνζηέξ θθέαεξ. Αοηή είκαζ ιζα μδυξ ιε ορδθή νμή εοαίζεδηδ ζηδκ πίεζδ, ηαεχξ εκδεπυιεκδ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ (βλέπε κεθάλαιο 3) πνμηαθεί αθθαβή ζηδκ εοπένεζα εηνμήξ. Ζ απμπέηεοζδ δζαιέζμο αοηήξ ηδξ μδμφ ιπμνεί κα αολδεεί ιε θάνιαηα, ιε ηδκ laser ηναιπεημοθμπθαζηζηή ηαζ ιε ηδκ ηναιπεημοθμημιή. 1 Αηυιδ, υπςξ πνμείπαιε, απμπεηεφεηαζ ηαηά 80% απυ ηδκ ηθαζζζηή μδυ, δδθαδή απυ ηδ βςκία ημο πνυζεζμο εαθάιμο, πενκχκηαξ ιέζα απυ ηα ηακάθζα ηαζ ημοξ πυνμοξ ημο ζηθδνμηεναημεζδζηoφ δειoφ (trabeculum) ζημ ζςθήκα ημο Schlemm ηαηεοεοκυιεκμ πνμξ ηζξ επζζηθδνζηέξ θθέαεξ ιέζς ηςκ αενμζζηζηχκ ζςθδκανίςκ. Σεθεζχκμκηαξ ηδκ δζαδνμιή ημο, δζένπεηαζ απυ ηα δζαιοζηά δζαζηήιαηα ημο αηηζκςημφ ιουξ (ιέζς ηδξ ναβμεζδμζηθδνζηήξ μδμφ) ζημκ οπεναηηζκςηυ ηαζ οπενπμνζμεζδζηυ πχνμ ηαζ ηεθζηχξ απμπεηεφεηαζ ιέζς ημο ζηθδνμφ ή ηδξ αζιαηζηήξ ηοηθμθμνίαξ. Καηά 20% απμπεηεφεηαζ ιε ηδκ εκαθθαηηζηή μδυ, δδθαδή απυ ηδκ πνυζεζα επζθάκεζα ημο αηηζκςημφ πχνμο ιε δζαζηθδνζηή δζήεδζδ ηάης απυ ηζξ ηαηαθφζεζξ ηςκ μνεχκ ιοχκ ή ιε έλμδμ απυ ημ αμθαυ ιε ηζξ πενζδίκδηεξ θθέαεξ. ε ζοκεήηεξ ζζμννμπίαξ μ νοειυξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζζμφηαζ ιε ημ νοειυ απμπέηεοζδξ F in ηαζ F out ακηίζημζπα (ιεηνδιέκα ζε ιl ακά θεπηυ) 9 (2.3.1) Πζμ ζοβηεηνζιέκα, εέθμκηαξ κα δχζμοιε ιζα πμζμηζηή πνμζέββζζδ ηδξ παναβςβήξ αθθά ηαζ ηδξ απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ έπμοιε ηα αηυθμοεα: Θεςνχκηαξ ςξ : F s : μ νοειυξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιε έηηνζζδ F f : μ νοειυξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιε οπενδζήεδζδ F trab : μ νοειυξ απμπέηεοζδξ ιέζς ηδξ ζοιααηζηήξ μδμφ F u : μ νοειυξ απμπέηεοζδξ ιέζς εκαθθαηηζηήξ μδμφ P blood : δ ανηδνζαηή πίεζδ ζηζξ ανηδνίεξ ηςκ αηηζκςηχκ πνμαμθχκ 33

P i : δ εκδμθεάθιζα πίεζδ (ΗΟΡ) (~16mmHg, θοζζμθμβζηή ηζιή ζημκ άκενςπμ) P e : δ επζζηθδνζηή θθεαζηή πίεζδ (~9mmHg, θοζζμθμβζηή ηζιή ζημκ άκενςπμ) υπμο, F s μδυξ ακελάνηδηδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ, F f ηαζ F trab πζεζμελανηχιεκεξ μδμί, ηαζ F u μδυξ ακελάνηδηδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ βζα ηζιέξ ιεβαθφηενεξ ηςκ 7-10mmHg πνμηφπηεζ υηζ : μ πςθμόρ παπαγωγήρ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζζμφηαζ ιε ημ άενμζζια ημο νοειμφ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιε έηηνζζδ ηαζ ημο νοειμφ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιε οπενδζήεδζδ. ε θοζζμθμβζηέξ ζοκεήηεξ ζζμφηαζ ιε 2,5ιl ημ θεπηυ. (P blood - P i ) (2.3.2) μ πςθμόρ αποσέηεςζηρ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζζμφηαζ ιε ημ άενμζζια ημο νοειμφ απμπέηεοζδξ ιέζς ζοιααηζηήξ μδμφ ηαζ ημο νοειμφ απμπέηεοζδξ ιέζς εκαθθαηηζηήξ μδμφ 9. (2.3.3) Αηυιδ, υπςξ είπαιε ηαζ παναπάκς, ημ οδαημεζδέξ οβνυ αημθμοεχκηαξ ηδκ εκαθθαηηζηή μδυ, αημθμοεεί ηδκ ηθίζδ ηδξ οδνμζηαηζηήξ πίεζδξ ηαζ ελανηάηαζ απυ ηδκ ακηίζηαζδ πμο πνμαάθθεηαζ απυ ηα ηακάθζα ηαζ ημοξ πυνμοξ ημο trabeculum. Έηζζ, ζζπφεζ δ ζπέζδ 9 : C tot =C trab +C u +C ps (2.3.4) υπμο, C tot (facility): δ εοημθία νμήξ ιεηνδιέκδ ζε ιl/mmhg*min (C tot =1/R, υπμο: R δ ακηίζηαζδ, ιεηνδιέκδ ζε mmhg*min/ιl) C ps : δ εοημθία παναβςβήξ οδαημεζδμφξ οβνμφ C trab : δ εοημθία απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ ιέζς ηδξ ζοιααηζηήξ μδμφ 34

C u : δ εοημθία απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ ιέζς ηδξ εκαθθαηηζηήξ μδμφ. φιθςκα ιε ηδκ ηνμπμπμζδιέκδ ελίζςζδ ημο Goldmann, δ ηοηθμθμνία ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιπμνεί κα πνμζεββζζηεί ιε ηδκ αηυθμοεδ ελίζςζδ 9 : F in = F out = C trab* (P i -P e ) + F u (2.3.5) φιθςκα ιε ηδ ζπέζδ πμο πνμηάεδηε απυ ημκ Brubaker 20, δ ακηίζηαζδ πμο πνμαάθθεζ δ ζοιααηζηή μδυξ ζηδκ απμπέηεοζδ είκαζ ηαζ αοηή πζεζμελανηχιεκδ, ιάθζζηα αολάκεηαζ ιε ηδκ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ, ηαζ πενζβνάθεηαζ απυ ημκ αηυθμοεμ ηφπμ: R trab =R o +R o *Q*(P i -P e ) (2.3.6) υπμο: Q: ζοκηεθεζηήξ πμο εηθνάγεζ ηθαζιαηζηή ιεηααμθή ζηδκ ακηίζηαζδ R o, υηακ δ ΔΟΠ εηνμήξ ιεηααάθθεηαζ ηαηά 1 mmhg R o : δ ακηίζηαζδ εηνμήξ υηακ δ Δ.ΟΠ. βίκεζ ίζδ ιε ηδκ πίεζδ ζημ επζζηθδνζηυ θθεαζηυ δίηηομ. P i : δ εκδμθεάθιζα πίεζδ (ΗΟΡ) P e : δ επζζηθδνζηή θθεαζηή πίεζδ 2.4 Βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ πδαηνεηδνύο πγξνύ Μία απυ ηζξ ααζζηέξ θεζημονβίεξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ είκαζ δ απμιάηνοκζδ ηςκ άπνδζηςκ πνμσυκηςκ ημο ιεηααμθζζιμφ ημο ηνοζηαθθμεζδμφξ θαημφ ηαζ ημο ηεναημεζδή, υπςξ ημ βαθαηηζηυ μλφ, ημ πονμζηαθζθζηυ μλφ ηαζ CO 2. Αηυιδ, αμδεά ζηδκ ιεηαθμνά μλοβυκμο ηαζ ενεπηζηχκ ζοζηαηζηχκ υπςξ δ βθοηυγδ, ηα αιζκμλέα η.α. ζηζξ ακάββεζεξ δμιέξ, υπςξ μ ηνοζηαθθμεζδήξ θαηυξ, μ ηεναημεζδήξ, ημ trabeculum αθθά ηαζ δ πνυζεζα επζθάκεζα ημο οαθμεζδμφξ. Μία αηυιδ θεζημονβία ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ, αθθά υπζ θζβυηενμ ζδιακηζηή, είκαζ υηζ ελοπδνεηεί ζε ιζηνυ ααειυ ηδ δζάεθαζδ (ιε δείηηδ δζάεθαζδξ 1,336) 4,5.Σέθμξ, απμηεθεί ημ ααζζηυ πανάβμκηα ζηδ νφειζζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ. 35

Κεθάιαην 3ν Ζ ΔΝΓΟΦΘΑΛΜΗΑ ΠΗΔΖ 3.1 Ζ ελδνθζάικηα πίεζε Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ (intraocular pressure, ΗΟP) ή ηαηά ημ βεκζηυ πθδεοζιυ δ άβκςζηδ πίεζδ είκαζ πμθφ ζδιακηζηή βζα ηδκ πμζυηδηα ή αηυια ηαζ βζα ελ μθμηθήνμο ηδκ υναζή ιαξ. Μζα ιεβάθδ πθεζμρδθία ημο πθδεοζιμφ ιεηνάεζ ηαηά ηαζνμφξ ηδκ ανηδνζαηή ημοξ πίεζδ, θίβμζ υιςξ εθέβπμοκ ηδκ πίεζδ ηςκ μθεαθιχκ ημοξ, αβκμχκηαξ αηυια ηαζ ηδκ φπανλή ηδξ. Χζηυζμ, είκαζ πμθφ ζδιακηζηυ κα ηδκ εθέβπμοιε, βζαηί ακ αολδεεί ηαζ δεκ νοειζζηεί ζςζηά ηαζ άιεζα, ιπμνεί κα αθάρεζ ηδκ υναζή ιαξ. 68 ημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ οπάνπεζ ημ οδαημεζδέξ οβνυ (υπςξ πνμακαθενεήηαιε) ημ μπμίμ πανάβεηαζ ηαζ νέεζ ζοκεπχξ ιέζα ηαζ έλς απυ αοηυ. Ζ δζαηίκδζδ ημο οβνμφ αοημφ, πμο δεκ απμηεθεί ιένμξ ηςκ δαηνφςκ, δδιζμονβεί πίεζδ ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ πμο είκαζ ζπεηζηά ζηαεενή οπυ θοζζμθμβζηέξ ζοκεήηεξ. Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ δδιζμονβείηαζ ελαζηίαξ ηδξ φπανλδξ ηάπμζμο ααειμφ ακηίζηαζδξ ζηδ νμή ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ δζαιέζμο ημο δζδεδηζημφ δειμφ ηαζ ημο ζςθήκα ημο Schlemm. Ακ βζα ηάπμζμ θυβμ πανειπμδίγεηαζ δ πανμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ αοημφ οβνμφ, ηυηε αοηυ ζοζζςνεφεηαζ ιέζα ζημκ μθεαθιυ ηαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ ακεααίκεζ. Δίκαζ βκςζηυ υηζ υθμζ μζ μθεαθιμί έπμοκ ιζα εζςηενζηή πίεζδ,υπςξ υθμζ έπμοιε ηαζ ανηδνζαηή πίεζδ. 7,68 Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ, ελανηάηαζ ηονίςξ απυ ηδκ εοημθία εηνμήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ δζαιέζμο ημο δζδεδηζημφ δειμφ ηαζ ημο ζςθήκα ημο Schlemm. Όζμ ιεβαθφηενδ είκαζ δ ακηίζηαζδ ζηδ νμή, ηυζμ ορδθυηενδ είκαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ. Πανυηζ μ μθεαθιυξ απμηεθείηαζ απυ πμθθά εζςηενζηά δζαιενίζιαηα, υζμκ αθμνά ηδκ πίεζδ ιπμνεί κα εεςνδεεί ςξ έκαξ εκζαίμξ ηθεζζηυξ πχνμξ. Έηζζ, δ πίεζδ πμο αζηείηαζ ζημ εζςηενζηυ ημο, είκαζ ίδζα ζε υθμ ημ ημίπςιά ημο. 7 Αηυιδ, ελανηάηαζ απυ ηδκ ακηίζηαζδ δ μπμία ζοκακηάηαζ ζηα ηακάθζα απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ υπςξ ηαζ απυ ημ επίπεδμ πίεζδξ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ. 36

Ο νοειυξ έηηνζζδξ ημο οδαημεζδμφξ είκαζ ακάθμβμξ ηδξ Δ.ΟΠ. πθδκ ηδξ πίεζδξ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ. Ζ ζοζπέηζζδ ηςκ ηνζχκ αοηχκ παναβυκηςκ ιπμνεί κα εηθναζηεί ςξ: (3.1.1) υπμο, Π μ : είκαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ (ζε mmhg) P: είκαζ μ νοειυξ απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ (θοζζμθμβζηυξ 2ιl/sec ) Δ: είκαζ δ εοπένεζα απμπέηεοζδξ οδαημεζδμφξ (θοζζμθμβζηή 0,2ιl/sec ακά mmhg) Π ε : είκαζ δ πίεζδ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ. 1 Γζα κα βίκεζ ηαθφηενα ηαηακμδηυ, θυβμο πάνδ εάκ δ πίεζδ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ είκαζ 20mmHg δ ΔΟΠ εα είκαζ (2/0,2)+20=30mmHg εκχ εάκ δ εοπένεζα απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ είκαζ 0,05 δ ΔΟΠ εα είκαζ (2/0,05)+10=50 mmhg. 3.2 Φπζηνινγηθή ελδνθζάικηα πίεζε ήιενα είκαζ βεκζηχξ απμδεηηυ υηζ ζημκ βεκζηυ πθδεοζιυ δ θοζζμθμβζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ (Δ.ΟΠ.) ηοιαίκεηαζ ηαηά ιέζμ υνμ ιεηαλφ 15 ηαζ 16-17 mmhg ιε ζηαεενή απυηθζζδ (SD) 2,5-3,0 mmhg. Σα ακχηενα απμδεηηά υνζα είκαζ 21-22 mmhg, εκχ ζημ βεκζηυ πθδεοζιυ δ ηζιή ηοιαίκεηαζ ιεηαλφ ημο 11 ηαζ 21 mmhg (ιέζδ ηζιή 16 +/- 2,5). 1 Δάκ παναδεπεμφιε υηζ δ δζαζπμνά ηδξ Δ.ΟΠ.. ηςκ θοζζμθμβζηχκ αηυιςκ αημθμοεεί ηδκ ηαιπφθδ ημο Gauss 1, ηυηε ημ 97,5% ηςκ αηυιςκ εα έπμοκ ακχηενδ εκδμθεάθιζα πίεζδ ιζηνυηενδ ηςκ 21 mmhg (M+2SD) ηαζ ημ 99,5% ημο πθδεοζιμφ εκδμθεάθιζα πίεζδ ιζηνυηενδ ηςκ 24 mmhg(m+3sd) Πανυθα αοηά υιςξ, ιενζημί ενεοκδηέξ οπμζηδνίγμοκ υηζ οπάνπμοκ θοζζμθμβζηά άημια πμο δ Δ.ΟΠ. ημοξ οπενααίκεζ ηα πζμ πάκς ακχηενα υνζα ηαζ υηζ δ θοζζμθμβζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ ημο ακενχπμο δεκ αημθμοεεί οπμπνεςηζηά ηδκ ηαιπφθδ ημο Gauss. 1,8 Ζ θοζζμθμβζηή θμζπυκ Δ.ΟΠ ζημκ πθδεοζιυ δεκ έπεζ ηακμκζηή ηαηακμιή αθθά πανμοζζάγεζ ιζα ηθήζδ πνμξ ηα δελζά (δελζά θμλή ηαηακμιή), πμο έπεζ ςξ απμηέθεζια, ιεβάθμ πμζμζηυ ημο πθδεοζιμφ κα οπενααίκεζ ηα 21 mmhg. 37