Μία μορφή επικοινωνίας η οποία χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, ένα μέσο μεταβίβασης σύνθετων πληροφοριών από ένα άτομο σε ένα άλλο.

Γλώσσα - Λόγος Μία μορφή επικοινωνίας η οποία χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, ένα μέσο μεταβίβασης σύνθετων πληροφοριών από ένα άτομο σε ένα άλλο.

Ανατομία των λειτουργιών του λόγου Κέντρα του λόγου

Βρεγματικός λοβός Μετωπιαίος λοβός Ινιακός λοβός Κροταφικός λοβός παρεγκεφαλίδα

ΑΦΗ, ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΡΑΞΗ ΟΡΑΣΗ ΑΚΟΗ Μάθηση, μνήμη ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ

ΦΛΟΙΟΣ ΤΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΩΝ Δυο σημαντικά χαρακτηριστικά οργάνωσης

Κάθε ημισφαίριο σχετίζεται κυρίως με αισθητικές και κινητικές λειτουργίες του αντίθετου ημιμορίου του σώματός μας Τα 2 ημισφαίρια μας δεν είναι απόλυτα συμμετρικά ως προς την κατασκευή αλλά ούτε και ως προς τη λειτουργία

ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΟ ΔΕΞΙΟ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΟ

ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΟ ΔΕΞΙΟ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΟ ΠΡΟΣΩΔΙΑ τόνος κυματισμός παύσεις ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ΜΗ ΓΛΩΣΣΙΚΟΙ ΗΧΟΙ

1861 (Paul Broca) Περιγραφή ασθενούς του "Tαν" (μπορούσε να καταλάβει αυτά που του έλεγαν, δεν μπορούσε να πει καμία άλλη λέξη εκτός από "ταν-ταν«).

Ο ασθενής Παρουσίαζε παράλυση του δεξιού μέρους του σώματός του Mπορούσε να προφέρει μεμονωμένους ήχους ή να τραγουδήσει χωρίς δυσκολία μια μελωδία. Δεν μπορούσε όμως να σχηματίσει ολοκληρωμένες προτάσεις σύμφωνα με τους γραμματικούς ή τους συντακτικούς κανόνες, ούτε μπορούσε να εκφράσει γραπτά τις ιδέες του.

O ασθενής Δεν φαινόταν να έχει οποιαδήποτε κινητικά προβλήματα της γλώσσας, του στόματος ή των φωνητικών χορδών, που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ομιλία του.

Όταν ο ασθενής αυτός πέθανε, έγινε μια λεπτομερής εξέταση του εγκεφάλου του, που έδειξε μια βλάβη στην οπίσθια περιοχή του μετωπιαίου λοβού αριστερά, στην περιοχή που σήμερα ονομάζεται περιοχή του Broca (περιοχή υπεύθυνη για την παραγωγή του λόγου)

Περιοχή Broca

O Broca μελέτησε στη συνέχεια οκτώ ακόμη ασθενείς, που όλοι τους αποδείχτηκε ότι παρουσίαζαν την ίδια βλάβη και μάλιστα στο ίδιο, στο αριστερό ημισφαίριο. Αφασία Broca

1864 (ανακοίνωση( μιας από τις γνωστότερες αρχές της εγκεφαλικής λειτουργίας) «Nous parlons avec l'hémisph misphère gauche»! «Mιλάμε με το αριστερό ημισφαίριο».

Marc Dax (1771-1837) 1837) 25 χρόνια πριν τον Broca είχε επισημάνει την σχέση μεταξύ του αριστερού ημισφαιρίου και του λόγου

1876 (Karl( Karl Wernicke). Στα 26 του χρόνια δημοσίευσε ένα κλασικό σήμερα άρθρο με τον τίτλο "Tα πολύπλοκα συμπτώματα της αφασίας: Mια ψυχολογική μελέτη σε ανατομική βάση".

Eνώ οι ασθενείς του Broca καταλάβαιναν αλλά δεν μπορούσαν να μιλήσουν, οι ασθενείς του Wernicke μπορούσαν να μιλήσουν αλλά όχι και να καταλάβουν τη γλώσσα. Μια νέα μορφή αφασίας, που περιελάμβανε μια διαταραχή της κατανόησης μάλλον, παρά της εκφοράς του λόγου (μια αντιληπτική κι όχι εκφραστική αδυναμία).

O Wernicke βρήκε ότι αυτός ο διαφορετικός τύπος αφασίας είχε και μια διαφορετική εντόπιση από αυτήν που περιέγραψε ο Broca: : H βλάβη βρισκόταν στο οπίσθιο τμήμα του κροταφικού λοβού, εκεί που ενώνεται με το βρεγματικό και τον ινιακό λοβό.

Περιοχή Wernicke

Αφασία Η διαταραχή του προφορικού λόγου που αφορά την παραγωγή ή και την κατανόηση του. Δύο μεγάλες κατηγορίες: οι ασθενείς δυσκολεύονται να παράγουν ομιλία, ενώ αντιλαμβάνονται πλήρως τα γλωσσικά νοήματα οι ασθενείς αδυνατούν να αντιληφθούν γλωσσικά νοήματα, ενώ η ομιλία είναι φυσιολογική ως προς το ρυθμό όσο και ως προς τη μουσικότητα.

Aφασία Broca Η κατανόηση διατηρείται σε ικανοποιητικό βαθμό Μειώνεται η ικανότητα παραγωγής λόγου Ομιλία αργή ή πλήρης αφωνία Προβλήματα στον γραπτό λόγο Παράλυση της δεξιάς πλευράς

Αφασία Wernicke Σημαντική ελάττωση της κατανόησης Η ομιλία παραμένει ευχερής ως προς το ρυθμό αλλά δυσκολεύονται να βρουν την κατάλληλη λέξη. Νεολογισμούς «Γλωσσική σαλάτα» Δεν έχουν συναίσθηση της ανικανότητας τους

Οδοί για την αντίληψη του γραπτού λόγου (προφορική επανάληψη)

Οδοι για την αντίληψη του προφορικού λόγου (προφορική επανάληψη)

Wada Test 1960 (Kαναδός( νευρολόγο Juhn Wada) Εγχυση χλωριούχου αμυτάλης μέσω αριστερής ή δεξιάς καρωτίδας. Έγχυση στην αριστερή καρωτίδα αδυναμία παραγωγής λόγου Έγχυση στη δεξιά καρωτίδα δυνατότητα παραγωγής λόγου.

ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΟ ΔΕΞΙΟ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΟ ΠΡΟΣΩΔΙΑ τόνος κυματισμός παύσεις ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ΜΗ ΓΛΩΣΣΙΚΟΙ ΗΧΟΙ

Πώς διαμορφώνεται ο λόγος στον εγκέφαλο;

Η δομή του εγκεφάλου είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης γενετικών προδιαγραφών και περιβαλλοντικών επιδράσεων.

Γλώσσα-λόγος λόγος Ένα ειδικό γενετικό χαρακτηριστικό του ανθρώπινου είδους (ικανότητα είναι κοινή σε όλους τους ανθρώπους). Προσχηματισμένες οδοί περιμένουν να τεθούν σε λειτουργία από τον κατάλληλο ερεθισμό. Η επίδοση εξαρτάται από το πώς αξιοποιείται η έμφυτη αυτή ικανότητα.

Για να αναπτυχθούν πλήρως τα κληρονομικά χαρακτηριστικά του εγκεφάλου Είναι απαραίτητο ο εγκέφαλος να διεγερθεί από περιβαλλοντικά ερεθίσματα. Μέσω αυτής της διέγερσης, δημιουργούνται συνάψεις ανάμεσα στους νευρώνες και διαμορφώνεται ένα δίκτυο συνάψεων. Οι πληροφορίες μεταφέρονται μέσα στον εγκέφαλο με τη βοήθεια αυτού του δικτύου.

νευρώνες ή νευρικά κύτταρα

Συνάψεις είναι οι βασικές δομικές και λειτουργικές μονάδες που μεσολαβούν στην ενδοεπικοινωνία των νευρώνων.

Τα ερεθίσματα παράγουν συνεχή εγκεφαλική δραστηριότητα.

Συνεπώς είναι ιδιαίτερα σημαντικό για ένα άτομο να ζει μέσα σε ένα περιβάλλον πλούσιο σε ερεθίσματα, που του παρέχει αφθονία εμπειριών

ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΗΤΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ

ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΜΑΘΗΣΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Η ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ

Το έμβρυο είναι ενεργητικός μαθητής του λόγου. Αντιλαμβάνεται τη μελωδικότητα και το ρυθμό της φωνής της μητέρας. Ο άνθρωπος γεννιέται με νευρωνικές δομές ικανές να αναγνωρίσει τον ανθρώπινο λόγο.

1o ΚΥΜΑ ΣΥΝΑΠΤΟΓΕΝΕΣΗΣ Γονείς οι πρώτοι δάσκαλοι του λόγου

1o ΚΥΜΑ ΣΥΝΑΠΤΟΓΕΝΕΣΗΣ Στα 4 πρώτα χρόνια ζωής: Μέγιστη ανάπτυξη, 1 εκατομμύριο συνάψεις δημιουργούνται στο δευτερόλεπτο. Η γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών είναι ραγδαία. Τα ακουστικά ερεθίσματα είναι ο παράγων σχηματισμού των νευρωνικών κυκλωμάτων (διάφορες γλώσσες).

Κρίσιμες περίοδοι μάθησης γλώσσας Χρονικά παράθυρα κατά τη διάρκεια των οποίων ο εγκέφαλος είναι βιολογικά προγραμματισμένος να δημιουργήσει το δίκτυο συνάψεων, που θα δώσει στο άτομο μια συγκεκριμένη ικανότητα.

Όταν λήξει η «κρίσιμη περίοδος», τα νευρωνικά κυκλώματα που έχουν ήδη διαμορφωθεί αναλαμβάνουν συγκεκριμένες λειτουργίες. Αν και η συναπτογένεση δε σταματά, οι συνάψεις που αποτελούν τη βάση αυτής της δεξιότητας, δεν καθιερώνονται ούτε τόσο εύκολα ούτε τόσο αποτελεσματικά, όσο κατά την προαναφερόμενη περίοδο.

Σε περίπτωση πλήρους αισθητηριακής αποστέρησης το παιδί είναι ανίκανο να μάθει να μιλά μετά την εφηβεία. Το αποδεικνύει η ιστορία των παιδιών που χάθηκαν ή εγκαταλείφθηκαν στη φύση Απομακρυσμένα από το ανθρώπινο περιβάλλον δεν μπόρεσαν να αναπτύξουν τον λόγο. Ο εγκεφαλικός ιστός και οι συναπτικές διασυνδέσεις που υπάρχουν κατά τη γέννηση, είναι δυνατόν να εκφυλιστούν και να εξαφανιστούν, εάν δεν χρησιμοποιηθούν

2o ΚΥΜΑ ΣΥΝΑΠΤΟΓΕΝΕΣΗΣ Πλήρης ανάπτυξη των νευρικών κυκλωμάτων Ωρίμανση του φλοιού και μετωπιαίων λοβών.

ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Ποια είναι τα ανώτατα όρια αυτού του χαρίσματος. Πολύ πρόσφατα, γλωσσολόγοι, ψυχολόγοι και νευρολόγοι έχουν αρχίσει να μελετούν επιστημονικά τους πολύγλωσσους για να να βρουν απάντηση.

Γενετική προδιάθεση ή ασυνήθιστος εγκέφαλος; Είναι ένας εξαιρετικός εγκέφαλος το κοινό τους χαρακτηριστικό κι αν ναι, σε τι διαφέρει από των υπολοίπων; Ή είναι απλά συνηθισμένοι άνθρωποι που καταφέρνουν να κάνουν κάτι εξαιρετικό με σκληρή δουλειά και προσπάθεια;

Ο Ντικ Χάντσον, καθηγητής Γλωσσολογίας στο UCL Mελετά εδώ και χρόνια τους γλωσσομαθείς με μεγάλο ενδιαφέρον. Πιστεύει ότι αν βρει το μυστικό τους, θα βοηθήσει τους υπόλοιπους ανθρώπους να μαθαίνουν ευκολότερα ξένες γλώσσες.

Η γλωσσομάθεια στην υπηρεσία της καταστολής της τρομοκρατίας Έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον των αμερικανικών κατασκοπευτικών υπηρεσιών, που αναζητούν απεγνωσμένα ανθρώπους με ταλέντο στις ξένες γλώσσες. Στο «μεταφραστικό τους κενό» λένε πως οφείλεται ένα μεγάλο μέρος της καταστροφής της 11ης Σεπτεμβρίου, καθώς κρίσιμα κλεμμένα έγγραφα και συνομιλίες της Αλ Κάιντα δε μεταφράστηκαν εγκαίρως. Περιοδικό «New Scientist»

Οι πρωταθλητές της γλωσσομάθειας ΤΖΟΥΖΕΠΕ ΜΕΤΖΟΦΑΝΤΙ (1774-1849) 1849) Καρδινάλιος από την Μπολόνια που μιλούσε 72 γλώσσες, τις 39 άπταιστα. Μία φορά έμαθε μία γλώσσα μέσα σε μία νύχτα γιατί το ξημέρωμα έπρεπε να ακούσει την εξομολόγηση δύο μελλοθάνατων φυλακισμένων. ΚΕΝΕΘ ΧΕΪΛ (1934-2001) Καθηγητής Γλωσσολογίας στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης (MIT) φημισμένος για την ικανότητά του να επικοινωνεί σε δεκάδες διαφορετικές γλώσσες. Όταν ήταν έφηβος στην Αριζόνα, έμαθε ινδιάνικες διαλέκτους από τους συμμαθητές του. ΕΜΙΛ ΚΡΕΜΠΣ (1867-1930) 1930) Γερμανός διερμηνέας που μιλούσε 60 γλώσσες άπταιστα. Έμαθε αρμένικα μόνος του σε εννιά μόλις εβδομάδες. Ο εγκέφαλός του φυλάσσεται στο Πανεπιστήμιο του Ντύσελντορφ και μελετάται από ειδικούς. BEPNON ΓΟΥΟΛΤΕΡΣ (1917-2002) Αμερικανός υπάλληλος της CIA, ο οποίος δεν είχε πάει πανεπιστήμιο, αλλά μιλούσε άπταιστα οκτώ γλώσσες, ανάμεσά τους ρωσικά και κινέζικα, και ήξερε τα βασικά δεκάδων άλλων.

Ο καρδινάλιος - θαύμα Αυτός που κατέχει το ρεκόρ γλωσσομάθειας, αν και χωρίς επιστημονική απόδειξη, είναι ο Τζουζέπε Μετζοφάντι, καρδινάλιος τον 18ο αιώνα. Ένας εκκλησιαστικός ιστορικός ισχυρίζεται πως ο ιερέας γνώριζε 72 γλώσσες και μιλούσε τις 39 άπταιστα. Κάποιοι βέβαια, τον αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό.

Υποθέτοντας πως μία γλώσσα έχει το λιγότερο 20.000 βασικές λέξεις, ο Μετζοφάντι μπορούσε να διαβάζει μία λέξη μια φορά και να τη θυμάται για πάντα θα έπρεπε να μαθαίνει μία λέξη το λεπτό, επί 12 ώρες την ημέρα για πεντέμισι χρόνια!!!

Μελέτη εγκεφάλου του Έμιλ Κρεμπς μόνη λεπτομερής έρευνα εγκεφάλου ενός πολύγλωσσου H του

Εγκέφαλος του Κρεμπς Η περιοχή που σχετίζεται με τη γλώσσα, ήταν διαφορετικά δομημένη από το αντίστοιχο τμήμα 11 αντρών που μιλούσαν μόνο τη μητρική τους.

Κρίσιμο ερώτημα. Έτσι γεννήθηκε ο Κρεμπς, με έναν εγκέφαλο εξοπλισμένο να μάθει πολλές γλώσσες; Ή ο εγκέφαλός του άλλαξε στην πορεία ανταποκρινόμενος στις απαιτήσεις του;

Περιοδικό Nature H εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας προκαλεί δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο. Τα δίγλωσσα άτομα αναπτύσσουν περισσότερη φαιά ουσία σε μια περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη γλώσσα. Και όσο πιο νωρίς μάθει κανείς μια ξένη γλώσσα, τόσο περισσότερη η φαιά ουσία.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν απεικονιστικές μεθόδους για να συγκρίνουν: τη φαιά ουσία στους εγκεφάλους 25 ατόμων που μιλούσαν μόνο τη μητρική τους γλώσσα, 25 ατόμων που έμαθαν μια δεύτερη γλώσσα πριν την ηλικία των πέντε ετών και 33 ατόμων που έμαθαν δεύτερη γλώσσα σε μεγαλύτερη ηλικία.

Αποτελέσματα της έρευνας Τα δίγλωσσα άτομα διέθεταν περισσότερη φαιά ουσία στον αριστερό κατώτερο βρεγματικό φλοιό σε σχέση με αυτούς που μιλούν μια γλώσσα Πιο εντυπωσιακά ευρήματα στους νέους που μιλούν δύο γλώσσες και έμαθαν τη μια σε πολύ μικρή ηλικία.

Αποτελέσματα Η εκμάθηση μιας γλώσσας μετά τα 35 αλλάζει επίσης τη δομή του εγκεφάλου, αλλά σε μικρότερο ποσοστό. Είναι σχεδόν αδύνατη η απόκτηση σωστής προφοράς μετά την εφηβεία.

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΛΟΓΟΥ

Επιπτώσεις των διαταραχών λόγου Χαμηλή ποιότητα ζωής και χαμηλή αυτοεκτίμηση. Προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Προβλήματα συμπεριφοράς. Εμφάνιση μαθησιακών δυσκολιών στο σχολείο.

Αιτίες διαταραχών λόγου Βιολογικοί - εγγενείς παράγοντες. Περιβαλλοντικοί - κοινωνικοί παράγοντες. Συναισθηματικοί παράγοντες. Ψυχοπαθολογικές καταστάσεις.

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ Καθυστέρηση εξέλιξης. Απώλεια του λόγου λόγου (αφασία). Διαταραχές στην άρθρωση και την προφορά (δυσαρθρία δυσαρθρία, ψευδισμός). Διαταραχές στη ροή και τη δομή του λόγου λόγου (τραυλισμός).

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Δυσλεξία Δυσγραφία

Δυσλεξία Μεγάλη δυσκολία στην ανάγνωση ή/και την γραφή στην μητρική του γλώσσα Δηλ το ε γράφεται 3 (b( b d, p q) Προβλήματα στην εκμάθηση της προπαίδειας Προβλήματα στην εκμάθηση ξένης γλώσσας Προβλήματα προσανατολισμού στο χώρο και χρόνο Εγκαταλείπει ή χάνει τα ατομικά είδη.

Έχει διάθεση για μάθηση Έχει φυσιολογικό Ι.Q. Έχει επαρκή σχολική εκπαίδευση και έχει εκτεθεί σε διδακτικές μεθόδους οι οποίες είναι αποτελεσματικές για τους υπόλοιπους

Το παιδί έχει από το περιβάλλον Απορριπτική αντιμετώπιση

Δυσλεξία 3-5% του πληθυσμού Μονο 1 στα 5 δυσλεξικά ελληνόπουλα έχουν διαγνωσθεί μέχρι την ηλικία των 18

Ταλέντα Μουσική Τέχνη Αθλητισμός Μηχανολογία Ηλεκτρονικοί υπολογιστές

Διάσημοι δυσλεκτικοί

Τον τιμωρούσαν συχνά στο σχολείο για έλλειψη ενδιαφέροντος ή για τεμπελιά και πολύ συχνά έμενε μεταξεταστέος στην τάξη Winston Churchill

Οι δάσκαλοί του έλεγαν ότι ήταν απελπιστικά «αργός», ακοινώνητος και απορροφημένος στα όνειρά του Albert Einstein

Ένας δάσκαλος έστειλε το ακόλουθο μήνυμα στη μητέρα ενός εξάχρονου παιδιού. «Είναι πολύ χαζός για να μάθει» Thomas Edison

«Δεν έχω τίποτε άλλο πάρεξ ελευθερία και γλώσσα». Διονύσιος Σολωμός

Σας ευχαριστώ