ΠΡΧΣΔ ΒΟΖΘΔΗΔ Ππλνπηηθέο Πεκεηώζεηο ζε ζέκαηα Ξξώησλ Βνεζεηώλ

ΠΡΧΣΔ ΒΟΖΘΔΗΔ Ππλνπηηθέο Πεκεηώζεηο ζε ζέκαηα Ξξώησλ Βνεζεηώλ Ισμήνη Α. Λυμπέρη Δκπαιδεύηπια Νοζηλεύηπια Τπηπεζίαρ «Αγυγή Τγείαρ» ηος Δ.Δ. Κοινυνιολόγορ MSc ζηη Γιοίκηζη Μονάδυν Τγείαρ Φοιηήηπια ζηο Π.Μ. «Πποαγυγή και Αγυγή Τγείαρ» Ιαηπικήρ σολήρ Αθηνών Ismene_Libery@yahoo.gr www.firstcare.gr ΠΡΧΣΔ ΒΟΗΘΔΙΔ... 3 Αζθάλεια ηος σώπος... 3 Αζθάλεια απυγού και θύμαηορ... 3 Αξιολόγηζη καηάζηαζηρ θύμαηορ... 4 Κλήζη αζθενοθόπος ζηο ΔΚΑΒ... 4 ΔΛΔΓΥΟ ΑΙΘΗΔΧΝ... 4 ΔΛΔΓΥΟ ΑΝΑΠΝΟΗ... 5 ΔΛΔΓΥΟ ΦΤΓΜΟΤ... 5 Δλεγσορ αιμοππαγίαρ... 6 Δλεγσορ κπανιοεγκεθαλικήρ κάκυζηρ... 7 Δλεγσορ κασαγμασο ΠΟΝΓΤΛΙΚΗ ΣΗΛΗ... 9 Δλεγσορ κασαγμασο ΜΗΡΟΤ... 10 ΣΡΑΤΜΑ... 11 Σέηανορ... 12 ΘΛΑΗ... 13 Αλλεπγικό οκ... 13 δηγμαηα ζυυν... 14 Φίδι... 14 κοππιόρ... 16 θήκα / Μέλιζζα... 16 Ασινόρ / Γπάκαινα / κοππίνα... 17 Μέδοςζα... 17 κύλορ / Πονηικόρ / Νςσηεπίδα / Γάηα... 18 ΔΓΚΑΤΜΑΣΑ... 18 Κανόναρ ηυν 9... 18 Α Βαθμού... 19 Β Βαθμού... 19 1

Γ Βαθμού... 20 Γ Βαθμού... 21 ΚΑΚΧΔΙ ΚΔΛΔΣΟΤ... 21 Γιάζηπεμμα... 21 Δξάπθπημα... 22 Κάηαγμα... 22 ΑΚΡΧΣΗΡΙΑΜΟ... 23 ΔΚΠΛΑΥΝΧΗ... 24 ΓΗΛΗΣΗΡΙΑΔΙ... 24 Πεπηικό ζύζηημα Αποπποθώμενα δηληηήπια... 25 Πεπηικό ζύζηημα Καςζηικά δηληηήπια... 26 Αναπνεςζηικό ζύζηημα Αέπια δηληηήπια... 27 Γηληηήπια ειζεπσόμενα από ηο δέπμα... 28 ΛΙΠΟΘΤΜΙΑ... 28 ΓΙΑΔΙΗ... 29 ΔΓΚΔΦΑΛΙΚΟ ΔΠΔΙΟΓΙΟ... 30 ΣΗΘΑΓΥΗ - ΔΜΦΡΑΓΜΑ... 31 ΑΝΑΚΟΠΗ... 32 ΚΑΡΠΑ... 33 Δνέπγειερ ππιν ηην ΚΑΡΠΑ... 34 Δνέπγειερ ΚΑΡΠΑ... 34 Η ΚΑΡΠΑ ζςνεσίζεηαι μέσπι... 34 ΚΑΡΠΑ ζε πεπίπηυζη πνιγμού ζηη θάλαζζα... 35 ΚΑΡΠΑ ζε μυπό... 35 ΚΑΡΠΑ ζε παιδί έυρ 18 εηών... 35 Γεν κάνυ ΚΑΡΠΑ... 36 Δνέπγειερ αν ηο θύμα ζςνέλθει... 36 ΥΔΙΡΙΜΟ HEIMLICH... 36 HEIMLICH ζε ενήλικα... 36 HEIMLICH ζε μυπό... 37 HEIMLICH ζε παιδί... 37 HEIMLICH ζε έγκςο... 37 HEIMLICH αν είζαι μόνορ... 37 Ο σειπιζμόρ HEIMLICΗ ζςνεσίζεηαι μέσπι... 37 επιλητια... 38 ΠΤΡΔΣΟ... 38 ΘΔΗ ΑΝΑΝΗΦΗ... 38 ΑΝΟΙΓΜΑ ΑΔΡΑΓΧΓΟΤ εκηαζη κεθαληρ... 40 ΦΑΡΜΑΚΔΙΟ... 40 Πεπιεσόμενα... 40 Γάζερ... 41 Λεςκοπλάζη... 42 Δλαζηικόρ επίδεζμορ... 42 Ηλεκηπονικέρ διεςθύνζειρ για πληποθόπηζη... 43 2

ΠΡΧΣΔ ΒΟΖΘΔΗΔ Ξξώηε βνήζεηα ραξαθηεξίδεηαη ε δηαδηθαζία όπνπ κε απινύο ηξόπνπο δηαηεξώ ην ζύκα δσληαλό κέρξη λα κεηαθεξζεί ζην λνζνθνκείν. Πξώηεο ελέξγεηεο Αζθάιεηα ηνπ ρώξνπ Αζθάιεηα αξσγνύ θαη ηνπ ζύκαηνο Αμηνιόγεζε ηεο θαηάζηαζήο ηνπ ζύκαηνο Θιήζε ζην ΔΘΑΒ Ξαξνρή πξώησλ βνεζεηώλ Αζθάιεηα ηνπ ρώξνπ Πξνζέρσ ηελ αζθάιεηα ηνπ ρώξνπ. Ηδηαίηεξε πξνζνρή πξέπεη λα δίλεηαη: ηα ηξνραία αηπρήκαηα βάδσ θάπνηνλ ζε απόζηαζε λα πξνεηδνπνηεί γηα ην αηύρεκα, ρξεζηκνπνηώ ην ηξίγσλν ηνπ απηνθηλήηνπ ή θάπνην θαθό (λύρηα). ε πεξίπησζε ζεηζκνύ ειέγρσ αλ ζην ρώξν ππάξρεη θάπνηνο θίλδπλνο ζην θηίξην. ε πεξίπησζε νξεηβάηε ειέγρσ αλ ζην ρώξν ππάξρεη θίλδπλνο από πηώζε βξάρσλ, από επηζεηηθόηεηα δώσλ θιπ. Αζθάιεηα αξσγνύ θαη ζύκαηνο Πξνϋπόζεζε γηα λα δνζνύλ νη απαξαίηεηεο πξώηεο βνήζεηεο είλαη ε αζθάιεηα ηνπ αξσγνύ θαη ηνπ ζύκαηνο. Εεηώ από ηνπο παξεπξηζθόκελνπο λα αλνίμνπλ ην ρώξν γηα λα εμαζθαιίζσ νμπγόλν γηα ηελ αλαπλνή ηνπ ζύκαηνο Εεηώ λα απνκαθξπλζνύλ όζνη δελ είλαη ςύρξαηκνη γηαηί κε ηε ζπκπεξηθνξά ηνπο αγρώλνπλ ην ζύκα Σα αληηθείκελα ηνπ ζύκαηνο (γπαιηά, θηλεηό ηειέθσλν, θιεηδηά, ηζάληα θιπ) ηα ηνπνζεηώ ζε ζεκείν πνπ δελ εκπνδίδνπλ κεηαμύ ζύκαηνο θαη αξσγνύ γηα λα απνθύγσ θινπή. ε πεξίπησζε αηκνξξαγίαο ρξεζηκνπνηώ γάληηα ή πιαζηηθή ζαθνύια γηα λα κελ έξζσ ζε άκεζε επαθή κε ην αίκα ηνπ ζύκαηνο 3

Αμηνιόγεζε θαηάζηαζεο ζύκαηνο Έιεγρνο αηζζήζεσλ Έιεγρνο αλαπλνήο (έιεγρνο πλεπκνληθήο ιεηηνπξγίαο) Έιεγρνο ζθπγκνύ (έιεγρνο θαξδηαθήο ιεηηνπξγίαο) Έιεγρνο αηκνξξαγίαο (εμσηεξηθήο θαη εζσηεξηθήο) Έιεγρνο θξαληνεγθεθαιηθήο θάθσζεο (ΘΔΘ) ΘΙΖΖ ΑΘΔΛΟΦΟΡΟΤ ΣΟ ΔΘΑΒ Αλαζέησ ζε θάπνηνλ λα πάξεη ηειέθσλν ή θαιώ ζην 166 ή ζην Δπξσπατθό Θέληξν Άκεζεο Βνήζεηαο 112 θαη αλαθέξσ ηα εμήο: Ξνηνο είκαη Ξνύ έρεη ζπκβεί ην αηύρεκα Ξόηε έρεη ζπκβεί Ξσο έρεη ζπκβεί ην αηύρεκα (αλ ήκνπλ κάξηπξαο ζε απηό) Ξόζα ζύκαηα ππάξρνπλ Ξνηα ε θαηάζηαζε ηνπ ζύκαηνο SOS!!! Σν ηειέθσλν δελ ην θιείλνπκε πξώηνη εκείο αιιά ν ππάιιεινο ηνπ ηειεθσληθνύ θέληξνπ ηνπ ΔΘΑΒ. ΔΙΔΓΥΟ ΑΗΘΖΔΧΛ Δπηβεβαηώζηε ηελ απώιεηα αηζζήζεσλ θσλάδνληαο : ΔΗΑΗ ΘΑΙΑ; θαη πεξηκέλεηε ηελ αληίδξαζε ηνπ ζύκαηνο. Ζ θαξδηά θαη νη πλεύκνλεο ιεηηνπξγνύλ ζε εμάξηεζε κεηαμύ ηνπο. Πε πεξίπησζε πνπ ζηακαηήζεη ε ιεηηνπξγία ηνπ ελόο νξγάλνπ ζρεδόλ απηόκαηα ζηακαηά θαη ε ιεηηνπξγία ζην άιιν. 4

ΔΙΔΓΥΟ ΑΛΑΠΛΟΖ Δπηβεβαηώζηε ηελ αλαπλνή ζθύβνληαο ην θεθάιη ζαο θαη ηνπνζεηώληαο ην απηί ζαο ζηε ύςνο ηεο κύηεο θαη ηνπ ζηόκαηνο ηνπ ζύκαηνο. Βιέπσ Ληώζσ Αθνύσ Διέγρσ ηελ ύπαξμε αλαπλνήο θνηηώληαο ηελ θίλεζε ηνπ ζώξαθα ηνπ ζύκαηνο ή ληώζνληαο ηελ εθπλνή ηνπ ζύκαηνο ζην κάγνπιό καο ή αθνύγνληάο ηελ. ΔΙΔΓΥΟ ΦΤΓΚΟΤ Φπζηνινγηθή ηηκή ησλ ζθπγκώλ ηνπ αλζξώπνπ ζεσξείηαη κηα κέζε ηηκή κεηαμύ ησλ 60 θαη 60-90 ζθπγκώλ ζην ιεπηό. Ζ ηηκή απηή πνηθίιεη αλάινγα κε ηελ ειηθία ηνπ ζύκαηνο ή ηε δξαζηεξηόηεηά ηνπ. Νη αζιεηέο θαη νη ειηθησκέλνη έρνπλ ζπλήζσο ρακειόηεξεο ηηκέο (πεξίπνπ 55 ζθπγκνί). Έιεγρνο ζθπγκνύ Ρν ζθπγκό ηνλ ειέγρσ ηνπνζεηώληαο ηα δάρηπια (δείθηεο θαη κέζνο): Πηελ θεξθηδηθή αξηεξία (ζην θάησ κέξνο ηνπ θαξπνύ ηνπ ζύκαηνο) Πηελ θαξσηίδα Πηνλ θξόηαθν (ζην ζεκείν πνπ ηειεηώλνπλ ηα θξύδηα θαη από ηηο δύν πιεπξέο ηνπ θεθαιηνύ). Δηδηθά γηα ηελ πεξίπησζε ησλ βξεθώλ ζηα νπνία δελ είλαη δπλαηό λα ςειαθίζσ ζθπγκό ζηελ θεξθηδηθή αξηεξία ή ζηελ θαξσηίδα ςειαθώ ζθπγκό ζηελ θξνηαθηθή αξηεξία. Κέηξεζε ζθπγκνύ Κόλν αθνύ εληνπίζσ ην ζθπγκό αξρίδσ λα κεηξάσ γηα 15 θαη ην λνύκεξν πνπ ζα βξσ ην πνιιαπιαζηάδσ επί 4 γηα λα έρσ ην ζύλνιν ησλ ζθπγκώλ γηα νιόθιεξν ιεπηό. Όηαλ έρνπκε ζθπγκνύο πάλσ από ην θπζηνινγηθό ηόηε θαηά πάζα πηζαλόηεηα έρνπκε αηκνξξαγία. 5

Πε ειηθησκέλα άηνκα κεηξάσ θαη ηα 60 πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζηώζσ πηζαλέο θαξδηαθέο αξξπζκίεο. ΔΙΔΓΥΟ ΑΗΚΟΡΡΑΓΗΑ Πην αλζξώπηλν ζώκα ππάξρνπλ πεξίπνπ 6,30 7,30 ιίηξα αίκα. Αλ ζε 5 10 ιεπηά ραζεί πάλσ από 1½ ιίηξν αίκαηνο ην ζύκα παζαίλεη νιηγαηκηθό ζόθ θαη ππάξρεη θίλδπλνο λα θαηαιήμεη. Θαηά ηελ αηκνξξαγία ην ζύκα θξπώλεη γηαηί δελ ππάξρεη αξθεηό αίκα λα δεζηάλεη ηνπο ηζηνύο (ην αίκα απνηειεί πγξό ηζηό πνπ επζύλεηαη γηα ηε ζεξκόηεηα ηνπ ζώκαηόο καο). Θαηεγνξίεο Δζσηεξηθή αηκνξξαγία Δμσηεξηθή αηκνξξαγία πκπηώκαηα Ιεπθό ρξώκα ζην πξόζσπν Έληνλν ζπλαίζζεκα δίςαο Θνιή όξαζε Θξύα άθξα (άλσ θαη θάησ) Βνπεηό ζηα απηηά Θξύνο ηδξώηαο Αύμεζε αξηζκνύ ζθύμεσλ SOS!!! ΓΔΛ ΓΗΛΟΤΚΔ ΣΟ ΘΤΚΑ ΛΔΡΟ. ΒΡΔΥΟΤΚΔ ΣΑ ΥΔΗΙΖ ΚΔ ΚΗΑ ΓΑΕΑ ΒΡΔΓΚΔΛΖ ΚΔ ΛΔΡΟ θαη αλ έρεη πηεί ην ιέκε ζηνλ ππάιιειν ηνπ ΔΘΑΒ πνπ ζα ην παξαιάβεη γηα λα ην κεηαθέξεη ζην λνζνθνκείν. 1. Ξηέδνπκε κε έλα θαζαξό παλί πάλσ ζην ηξαύκα. Αλ ε αηκνξξαγία ζπλερίδεηαη πξνζζέηνπκε θαη άιιν παλί ρσξίο λα αθαηξνύκε ην πξώην. Απηό ζα βνεζήζεη ηνλ γηαηξό λα ππνινγίζεη ηελ πνζόηεηα ηνπ αίκαηνο πνπ ράζεθε. Δπίζεο δελ πξνθαιείηαη έηζη πάιη αηκνξξαγία ζην ηξαύκα κε ην ηξάβεγκα ηνπ παληνύ. 6

2. Πε πεξίπησζε πνπ ην άηνκν παίξλεη ράπηα γηα ηελ πήμε ηνπ αίκαηνο ν ρξόλνο γηα λα ζηακαηήζεη ην αίκα απμάλεηαη. 3. Σξεζηκνπνηώ νμπδελέ ζηελ αηκνξξαγία από ηε κύηε πνπ ζηάδνληαο ζηαγόλεο επάλσ ζε γάδα. ΔΙΔΓΥΟ ΘΡΑΛΗΟΔΓΘΔΦΑΙΗΘΖ ΘΑΘΧΖ(ΘΔΘ) πκπηώκαηα Ρξαύκα ζην θεθάιη Έληνλε θεθαιαιγία Δκεηόο Γηαηαξαρέο ιόγνπ / δπζαξζξία Γηαηαξαρέο ζθπγκνύ θαη αλαπλνήο Απώιεηα αηζζήζεσλ / ζπλείδεζεο Δθξνή δηαπγνύο εγθεθαινλσηηαίνπ πγξνύ ή αηκνξξαγηθνύ πγξνύ από κύηε - απηηά Αληζνθνξία (ζνβαξή πεξίπησζε βιάβεο) Πηίγκαηα αίκαηνο ζηα κάηηα (ζνβαξή πεξίπησζε βιάβεο) Κειαληέο γύξσ από ηα κάηηα Ππαζκνί ή παξαιύζεηο ζηα άλσ θαη θάησ άθξα Έιεγρνο SOS!!! ΑΤΣΖΡΖ ΑΘΗΛΖΗΑ Διέγρσ ηα ζεκεία ηξαπκαηηζκνύ: Τειαθώ καιαθά κε ηηο άθξεο ησλ δαθηύισλ κνπ ην ηξηρσηό ηεο θεθαιήο γηα λα εληνπίζσ ακηρέο, εθδνξέο, αίκα ζηα καιιηά θαη ην πην ζεκαληηθό αλ έρεη αηκνξξαγία από ην απηί ή ηελ κύηε γηαηί ηόηε κπνξεί καδί κε ην αίκα λα βγαίλεη θαη εγθεθαινλσηηαίν πγξό (ΔΛ). Γηα λα ην εληνπίζνπκε παίξλνπκε κηα γάδα θαη θξαηώληαο ηελ γηα δεπηεξόιεπηα ζπιιέγνπκε πγξό (δελ πηέδσ). Αλ είλαη ξόδ (ππνθίηξηλν) καδί κε αίκα απνβάιιεη θαη εγθεθαινλσηηαίν 7

πγξό (έιεγρνο ζε κύηε θαη απηηά). Αλ είλαη ζθνύξν θαθέ ηόηε είλαη κόλν αίκα. Διέγρσ γηα ρηύπεκα ζην κέησπν ςάρλνληαο γηα θόθθηλνπο θύθινπο (αηκάησκα) γύξσ από ηα κάηηα. Διέγρσ ην κέγεζνο πνπ έρνπλ νη θόξεο ησλ καηηώλ. Φπζηνινγηθό κέγεζνο Κύζε θνξώλ Πκίθξπλζε ηεο θόξεο ηνπ καηηνύ. Ξξνθαιείηαη από θαηαλάισζε ηνμηθώλ νπζηώλ (πρ λαξθσηηθά) ή από δειεηεξίαζε κέζσ δέξκαηνο (πρ θπηνθάξκαθα) Κπδξίαζε θνξώλ Γηαζηνιή ηεο θόξεο ηνπ καηηνύ. Νη θόξεο θαιύπηνπλ ηελ Ίξηδα. Κπδξίαζε θνξώλ παξνπζηάδνληαη ζπλήζσο ζε ζύκαηα πνπ έρνπλ θαηαιήμεη. Δπίζεο Κπδξίαζε θνξώλ παξνπζηάδνπλ θαη αζζελείο κεηά από ελζηάιαμε κπδξηαηηθνύ θνιιπξίνπ ζηα κάηηα γηα νθζαικνινγηθή εμέηαζε. Αληζνθνξία Ρν έλα κάηη έρεη κύζε θαη ην άιιν κπδξίαζε. Ξξνθαιείηαη από θξαληνεγθεθαιηθέο θαθώζεηο, θάηαγκα θξαλίνπ, έκθξαγκα κε αλαθνπή, ζνβαξό θάηαγκα Ππνλδπιηθήο Πηήιεο (Π.Π) Διέγρσ ηε κύηε Διέγρσ ην ζηόκα ρσξίο λα ην αλνίμσ γηαηί ππάξρεη πεξίπησζε λα ππάξρεη θάηαγκα θάησ γλάζνπ. Κε ηνλ αληίρεηξα θαη ην δείθηε θαηεβάδσ απαιά ην θάησ ρείινο θαη βάδνληαο ην δείθηε ζην πιάη ειέγρσ γηα ζπαζκέλα δόληηα, θάηαγκα θαη αηκνξξαγία. Πε πεξίπησζε ζύκαηνο νδεγνύ κνηνζηθιέηαο δελ βγάδσ ην θξάλνο θαη ν έιεγρνο ησλ παξαπάλσ ζεκείσλ γίλεηαη κε έκκεζν ηξόπν. Πε πεξίπησζε θαηάγκαηνο ηεο θάησ γλάζνπ δελ δίλσ ην θηιί ηεο δσήο 1. Αζθάιεηα ρώξνπ αξσγνύ ζύκαηνο. 2. Αθηλεηνπνηήζηε ην θεθάιη, ηνπνζεηώληαο θάπνην ξνύρν ζην πιάη γηα λα βνεζήζεη ζηε ζηαζεξνπνίεζε 3. Έιεγρνο αηζζήζεσλ αλαπλνήο ζθπγκνύ. Διέγρσ ηελ αλαπλνή θάζε 5 ιεπηά. Πε πεξίπησζε πνπ ην ζύκα δελ έρεη αλαπλνή μεθηλήζηε ΘΑΟΞΑ. 4. Έιεγρνο πηζαλώλ βιαβώλ. 8

5. Αλαζέζηε ζε θάπνηνλ λα θαιέζεη ην αζζελνθόξν θαη λα αλαθέξεη ηηο βιάβεο 6. Πθεπάζηε ην ζύκα - Γηαηεξήζηε ην ζύκα δεζηό. 7. Γελ δίλσ ζην ζύκα λεξό, απιά ηνπ βξέρσ ηα ρείιε. 8. Απζηεξή αθηλεζία Απαγνξεύεηαη ζην ζύκα λα θηλεζεί. Πε πεξίπησζε πνπ δελ ππάξρεη θάθσζε ζπνλδπιηθήο ζηήιεο βάδσ ην ζύκα ζε ζέζε αλάλεςεο. Θξαληνεγθεθαιηθή θάθσζε Διέγρσ γξήγνξα ηε βάζε ηνπ θξαλίνπ γηα θάθσζε. Αλ δελ ππάξρεη θάθσζε θξαηάσ ηε γιώζζα κε ην έλα ρέξη θαη κε ην άιιν θάλσ έθηαζε θεθαιήο. ΔΙΔΓΥΟ ΘΑΣΑΓΚΑΣΟ ΠΟΛΓΤΙΗΘΖ ΣΖΙΖ SOS!!! ΑΤΣΖΡΖ ΑΘΗΛΖΗΑ Ζ ζπνλδπιηθή καο ζηήιε απνηειείηαη από: 7 απρεληθνύο 12 ζσξαθηθνύο 5 νζθπτθνύο 5 ηεξνύο θαη ηνλ θόθθπγα. Σξεηάδεηαη ηδηαίηεξε πξνζνρή γηαηί κπνξεί λα πξνθιεζεί βιάβε ζην λσηηαίν κπειό. Αλ ε βιάβε αθνξά κόλν ην νζηό δελ έρσ παξάιπζε. Αλ όκσο πεξάζεη ζην λσηηαίν κπειό, ην άηνκν κέλεη παξάιπην από εθείλν ην ζεκείν θαη θάησ. πκπηώκαηα βιάβεο πνλδπιηθήο ηήιεο Έληνλνο πόλνο Ξαξακόξθσζε Απώιεηα αηζζεηηθόηεηαο (αίζζεζε ηνπ ζύκαηνο όηη είλαη θνκκέλν ζηα δύν, όηη δελ ληώζεη ηα θάησ άθξα) πκπηώκαηα βιάβεο Λσηηαίνπ Κπεινύ Απώιεηα αηζζεηηθόηεηαο ή κε θπζηνινγηθή αηζζεηηθόηεηα όπσο θάςηκν ή κπξκήγθηαζκα Απώιεηα θηλεηηθόηεηαο (παξαπιεγία ή ηεηξαπιεγία) Αθξάηεηα 9

1. Αζθάιεηα ρώξνπ αξσγνύ ζύκαηνο. 2. Έιεγρνο αηζζήζεσλ αλαπλνήο ζθπγκνύ. Διέγρσ ηελ αλαπλνή θάζε 5 ιεπηά. Πε πεξίπησζε πνπ ην ζύκα δελ έρεη αλαπλνή μεθηλήζηε ΘΑΟΞΑ. 3. Αλαζέζηε ζε θάπνηνλ λα θαιέζεη ην αζζελνθόξν. 4. Πθεπάζηε ην ζύκα - Γηαηεξήζηε ην ζύκα δεζηό. 5. Γελ δίλσ ζην ζύκα λεξό, απιά ηνπ βξέρσ ηα ρείιε. 6. Απζηεξή αθηλεζία Απαγνξεύεηαη ζην ζύκα λα θηλεζεί. Αλ ρξεηαζηεί ηνπ θάλνπκε καιαθό καζάδ ζην ζεκείν πνπ έρεη πηαζηεί ή ηνπ ιέκε λα θνπλήζεη ηα δάρηπιά ηνπ. Σνπνζέηεζε ζε θνξείν Γηα λα ηνπνζεηεζεί έλα ζύκα κε θάηαγκα ζπνλδπιηθήο ζηήιεο ζε θνξείν ρξεηάδνληαη 4 άηνκα. Ν Α ηνπνζεηείηαη πίζσ από ην θεθάιη ηνπ ζύκαηνο. Νη Β θαη Γ από ηελ ίδηα πιεπξά θαη από ηα πιάγηα θαη ν Γ από ηελ ίδηα πιεπξά κε ηνπο Β θαη Γ ζηα πόδηα. Νη ιαβέο ησλ Β, Γ Γ είλαη ρηαζηή. 1. Ν Α ηνπνζεηεί ηηο παιάκεο ηνπ θάησ από ηνπο ώκνπο ηνπ ζύκαηνο θαη κε ηνπο πήρεηο ηνπ αθηλεηνπνηεί ην θεθάιη 2. Ν Β θξαηάεη κε ην αξηζηεξό ηνπ ρέξη ην δεμηό ώκν ηνπ ζύκαηνο θαη κε ην δεμί ρέξη ηε κέζε από ηελ αξηζηεξή πιεπξά 3. Ν Γ θξαηάεη κε ην αξηζηεξό ηνπ ρέξη ηε κέζε από ηε δεμηά πιεπξά θαη κε ην δεμί ρέξη ην αξηζηεξό γόλαην ηνπ ζύκαηνο. 4. Ν Γ θξαηάεη κε ην αξηζηεξό ηνπ ρέξη ην αξηζηεξό γόλαην ηνπ ζύκαηνο θαη κε ην δεμί ρέξη ην αξηζηεξό κπαηδάθη ηνπ παληεινληνύ ή θάπνην παλί κε ην νπνίν έρεη δέζεη ηα πόδηα ηνπ ζύκαηνο 5. Γπξίδνπλ όινη πξνζεθηηθά, αξγά θαη ηαπηόρξνλα κε ην ζηληάιν ηνπ Α 6. Ρνπνζέηεζε ζε θνξείν, όπνπ κπαίλεη λάξζεθαο ζην θεθάιη θαη ηκάληεο ζε θεθάιη, ώκνπο, κέζε, γόλαηα, αζηξαγάινπο ΔΙΔΓΥΟ ΘΑΣΑΓΚΑΣΟ ΚΖΡΟΤ Πην θάηαγκα κεξνύ ππάξρεη θόβνο ξήμεο ηεο κεξηαίαο αξηεξίαο κε απνηέιεζκα κεγάιε αηκνξξαγία λα πξνθιεζεί ζην θάησ άθξν. 10

1. Αζθάιεηα ρώξνπ αξσγνύ ζύκαηνο. 2. Έιεγρνο αηζζήζεσλ αλαπλνήο ζθπγκνύ. Διέγρσ ηελ αλαπλνή θάζε 5 ιεπηά. Πε πεξίπησζε πνπ ην ζύκα δελ έρεη αλαπλνή μεθηλήζηε ΘΑΟΞΑ. 3. Αλαζέζηε ζε θάπνηνλ λα θαιέζεη ην αζζελνθόξν. 4. Πθεπάζηε ην ζύκα - Γηαηεξήζηε ην ζύκα δεζηό. 5. Γελ δίλσ ζην ζύκα λεξό, απιά ηνπ βξέρσ ηα ρείιε. 6. Απζηεξή αθηλεζία Απαγνξεύεηαη ζην ζύκα λα θηλεζεί. Πε πεξίπησζε αηκνξξαγίαο πηέδσ γηα 10 πεξίπνπ, ηε κεξηαία αξηεξία. 11

ΣΡΑΤΚΑ πάξρεη ιύζε ηεο ζπλέρεηαο ηνπ δέξκαηνο Πξνζνρή!!! Πε έλα ηξαύκα πξέπεη πάληα λα πξνζέρσ 3 επηπινθέο: Αηκνξξαγία (εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή) Θίλδπλνο νιηγαηκηθνύ ζνθ. Κόιπλζε Ρέηαλνο - Πε πεξίπησζε ηξαύκαηνο κε κεγάιν βάζνο. Πε επηθαλεηαθό ηξαύκα ν ηέηαλνο ζθνηώλεηαη γηαηί είλαη αλαεξόβην θισζηεξίδην. 1. Μεπιέλσ κε άθζνλν λεξό ή θπζηνινγηθό νξό κέρξη λα θαζαξηζηεί θαιά ε πεξηνρή από ζθόλεο, ηξίρεο θιπ. Γελ ρξεζηκνπνηώ επάλσ ζην ηξαύκα νηλόπλεπκα (δεκηνπξγεί έγθαπκα θαη δξα απμεηηθά ζηε δεκηνπξγία κηθξνβίσλ), betadine (επεξεάδεη ην ζπξενεηδή), κεξθνπξόρξσκα (επεξεάδεη ην ζπξενεηδή), νμπδελέ (πξνθαιεί ζξόκβσζε θαη κεηαθέξεη κηθξόβηα βαζύηεξα ζην ηξαύκα). Κε ην νμπδελέ θαζαξίδσ ην ρώξν γύξσ από ην ηξαύκα. 2. Ρνπνζεηώ απνζηεηξσκέλε γάδα ή Hansaplast κε πόξνπο γηα λα αεξίδεηαη ην δέξκα. Γελ ηνπνζεηώ βακβάθη γηαηί δελ είλαη απνζηεηξσκέλν, αθήλεη ρλνύδη θαη είλαη πδξόθηιν. 3. Κε κηα λέα γάδα θαιύπηνπκε ηελ πιεγή θαη βάδνπκε ιεπθνπιάζη. 4. Αλ είλαη βαζύ ην ηξαύκα ρξεηάδεηαη αληηηεηαληθόο νξόο. Σέηαλνο 1 ν Πηάδην: Δπεξεάδεηαη κεηά από 2 εκέξεο ν κπτθόο ηζηόο ηνπ πξνζώπνπ θαη ην ζύκα δελ κπνξεί λα ηνλ επαλαθέξεη (ζαξδόληνο γέισο). 2 ν Πηάδην: Ππαζκνί κε δηάξθεηα ζηα άλσ θαη θάησ άθξα. 12

3 ν Πηάδην: Ππαζκνί ζηε ξάρε. Ρν ζύκα ζηεξίδεηαη ζηνπο αγθώλεο θαη ζηα πέικαηα, όπσο ν Άγλσζηνο Πηξαηηώηεο (ζηάδην Νπηζζόηνλνπ). Απαηηείηαη άκεζα ιήςε αληηζσκάησλ κε αληηηεηαληθό νξό. Ξξνιεπηηθά ππάξρεη ην εκβόιην ηνπ ηεηάλνπ γηα ηε δεκηνπξγία αληηζσκάησλ. ΘΙΑΖ Ζ ζιάζε είλαη έλα θιεηζηό ηξαύκα. πκπηώκαηα Γελ ππάξρεη ιύζε δέξκαηνο Κειαληά Νίδεκα Θεξκόηεηα Ξόλνο 1. Ρνπνζεηνύκε θξύεο θνκπξέζεο ή μεξό πάγν ή πάγν γηα 5-10 ιεπηά. (Ρνλ πάγν ηνλ θαιύπηνπκε κε κηα πεηζέηα θαη όρη απ επζείαο ζην ρηύπεκα γηαηί ππάξρεη θίλδπλνο λα πάζνπκε ςπρξό έγθαπκα). 2. Ρπιίγσ κε ειαζηηθό επίδεζκν θαη αθνύ θάλνπκε έλα θπθιηθό δέζηκν κεηά ζπλερίδνπκε κε κηα πάλσ κηα θάησ ώζηε νη γξακκέο πνπ ζα ζρεκαηηζηνύλ λα κνηάδνπλ κε ζηάρπ (ζηαρπνεηδήο πεξίδεζε). Αλ ε ζιάζε είλαη ζην ρέξη πεξλάσ ηνλ επίδεζκν από ηνλ αληίρεηξα θαη ην ιαηκό γηα λα ην αθηλεηνπνηήζσ. 3. Αλύςσζε κέινπο. ΑΙΙΔΡΓΗΘΟ ΟΘ Γύζπλνηα Ξξήμηκν Δξπζξόηεηα πκπηώκαηα 13

Κε ηελ αιιεξγία δηνγθώλεηαη ε γισηηίδα πνπ είλαη ζηελ ηξαρεία θξάδνληαο έηζη ηελ αλαπλεπζηηθή νδό. Ρν ζύκα ρξεηάδεηαη άκεζα έλεζε θνξηηδόλεο ζηε κέζε ηνπ κπξάηζνπ ή ζην κεξό ε ζην πιάη θαη άλσ ηνπ γινπηνύ. Θαιό ζα είλαη λα ππάξρεη κηα ζηνηρεηώδε δόζε θνξηηδόλεο (250mg). Ζ θνξηηδόλε βνεζά λα κεησζεί ην νίδεκα ηεο γισηηίδαο. Σξεηάδεηαη πξνζνρή αλ ην ζύκα είλαη αιιεξγηθό ζηελ θνξηηδόλε. Πε πεξίπησζε πνπ ην ζύκα είλαη αιιεξγηθό ζα πξέπεη λα έρεη καδί ηνπ ηελ θνξηηδόλε. ΓΖΓΚΑΣΑ ΕΧΧΛ Φίδη Ρα δειεηεξηώδε θίδηα έρνπλ έληνλα δσεξά ρξώκαηα (εμσηεξηθό) ή ζαθνύια κε ην δειεηήξην θάησ από ηα κάηηα (Διιάδα). Ρν δάγθσκα από θίδηα πνπ δελ είλαη δειεηεξηώδεο αθήλεη ζεκάδη ζε ζρήκα ηνπ ξνινγηνύ, ελώ ην δάγθσκα από δειεηεξηώδεο θίδη αθήλεη ζηελ θνξπθή επηπιένλ δύν ηξύπεο. * *...... 14

Ρα λεξόθηδα δε είλαη δειεηεξηώδε θίδηα. Ζ ηνμηθόηεηα ηνπ δειεηεξίνπ λεθξώλεη ζηαδηαθά ηελ θαξδηά. Αλ ην ζύκα δελ παξακείλεη ςύρξαηκν αλεβάδεη ζθπγκνύο θαη ην αίκα πεξλάεη γξεγνξόηεξα από ηελ θαξδηά επηβαξύλνληαο ηελ θαηάζηαζε. πκπηώκαηα Ξόλνο Δξπζξόηεηα Νίδεκα Κεηά από 30-120 ιεπηά Κεηαιιηθή γεύζε Εάιε Λαπηία Δθηδξώζεηο Ξπξεηόο πόηαζε Θώκα Θάλαηνο SOS!!! ΓΔΛ ΘΟΒΟΤΚΔ - ΓΔΛ ΓΔΛΟΤΚΔ ΘΑΗ ΓΔΛ ΡΟΤΦΑΚΔ ΣΟ ΓΖΙΖΣΖΡΗΟ Ρνπνζέηεζε ηνπ ζύκαηνο ζε εκηθαζηζηή ζέζε Γηαηεξώ ην ζύκα ςύρξαηκν Σαιαξώλνπκε ηα ξνύρα, ηα παπνύηζηα θαη ό, ηη ην ζθίγγεη Ρνπνζέηεζε ηνπ ηξαπκαηηζκέλνπ κέινπο ρακειόηεξα από ην ύςνο ηεο θαξδηάο Διέγρσ ην ζεκάδη ηνπ δαγθώκαηνο Ξεξηπνίεζε όπσο ζην απιό ηξαύκα Αλ ζέινπκε λα αλαθνπθίζνπκε από ηνλ πόλν βάδνπκε θξύεο θνκπξέζεο Γξήγνξε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν 15

Αληηηεηαληθόο νξόο θνξπηόο Κνηάδεη ζε ζπκπηώκαηα κε απηά ηνπ δήγκαηνο θηδηνύ. Ζ δηαθνξά είλαη όηη ην ηζίκπεκα ηνπ ζθνξπηνύ έρεη ηελ ηθαλόηεηα λα εηζρσξεί βαζηά κέρξη ηηο λεπξηθέο απνιήμεηο κε απνηέιεζκα ην ζύκα λα θηλδπλεύεη λα θαηαιήμεη από λεπξνγελέο ζνθ. Κεηαιιηθή γεύζε Δκεηόο Νίδεκα Λαπηία Θξύνο ηδξώηαο Κεγάινο πόλνο πκπηώκαηα SOS!!! ΓΔΛ ΘΟΒΟΤΚΔ - ΓΔ ΓΔΛΟΤΚΔ ΘΑΗ ΓΔ ΡΟΤΦΑΚΔ ΣΟ ΓΖΙΖΣΖΡΗΟ Γηαηεξώ ην ζύκα ςύρξαηκν Ξεξηπνίεζε όπσο ζην απιό ηξαύκα Αλ ζέινπκε λα αλαθνπθίζνπκε από ηνλ πόλν βάδνπκε θξύεο θνκπξέζεο θαη αληηηζηακηληθή αινηθή Γίλσ παπζίπνλν αλ ην ζύκα δελ είλαη αιιεξγηθό Γξήγνξε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν γηα ρνξήγεζε παπζίπνλνπ θαη αληίδνηνπ θήθα / Κέιηζζα 16

Αθαηξώ ην θεληξί κε κεηαιιηθό αληηθείκελν ζύξνληαο ην θαη από ηηο δύν πιεπξέο ηνπ θεληξηνύ, ώζηε λα βγεη ην θπζηίδην πνπ έρεη ην δειεηήξην. Γηα λα αλαθνπθίζνπκε από ηνλ πόλν βάδνπκε πάγν Αθαηξώ όηη ζθίγγεη ηελ πεξηνρή (ξνιόη, δαρηπιίδη θιπ) Αληηζηακηληθή αινηθή (Fenistil) Γξήγνξε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν αλ εκθαληζηεί αιιεξγία Πηε κέιηζζα δελ βάδσ ακκσλία Πηε ζθίγγα βάδσ μύδη Αρηλόο / Γξάθαηλα / θνξπίλα πκπηώκαηα Έληνλνο πόλνο Κπνξεί λα εκθαληζηεί ηαρπθαξδία, θαηαβνιή δπλάκεσλ, πηώζε αξηεξηαθήο πίεζεο, αιιεξγηθή αληίδξαζε Γηα λα αλνίμνπλ νη πόξνη βάδσ ζην κέινο ιάδη γηα λα καιαθώζεη ή ην ηνπνζεηώ ζε δεζηό λεξό γηα 30 (όζν πην δεζηό αληέρεη ην ζύκα) ην νπνίν θαηαζηξέθεη ην δειεηήξην Αθαηξώ ηα αγθάζηα κε ηζηκπίδα κε ιεπηή κύηε ζηα άθξα Γελ βάδσ ακκσλία Κέδνπζα Νη ελδνηνμίλεο ζρεκαηίδνπλ θνπζθάιεο κηθξέο. Ξαίξλνπκε άκκν ζαιάζζεο (όρη από ηελ επηθάλεηα αιιά βαζύηεξα) ή ηαιθ θαη πεηζέηα ζαιάζζεο θαη ηξίβνπκε ηελ πεξηνρή ηνπ ηζηκπήκαηνο. Μεπιέλνπκε Βάδνπκε αληηζηακηληθή αινηθή (fenistil) ή πάγν. 17

θύινο / Πνληηθόο / Λπρηεξίδα / Γάηα Απηό πνπ καο αλεζπρεί ζε απηή ηελ πεξίπησζε είλαη ε ιύζζα θαη ν ηέηαλνο. Υαξαθηεξηζηηθά ηεο ιύζζαο ελόο δώνπ είλαη : Θόθθηλα κάηηα, δηαζηξνθή ζηελ όξεμε, ζηειόξξνηα, αλεζπρία, πδξνθνβία, αθξνί από ην ζηόκα ηνπ, ππεξθηλεηηθό θαη επηζεηηθό. Δπίζεο απηό πνπ ειέγρσ είλαη αλ ην ζθπιί είλαη αδέζπνην, ιπζζαζκέλν θαη πξνζέρσ γηα δάγθσκα ζην πξόζσπν ή ζηνλ απρέλα γηαηί ε δηαζπνξά ηνπ Ηνύ ηεο ιύζζαο γίλεηε άκεζα. Ξεξηπνίεζε όπσο ζην απιό ηξαύκα - Θαιό πιύζηκν κε λεξό θαη πξάζηλν ζαπνύλη Αληηζεπηηθό Κεηαθνξά ζε λνζνθνκείν ή ιπζζηαηξείν άκεζα Θέληξν ηνινγίαο 210-6010903 Ξαξαθνινπζώ ην δών γηα 10 εκέξεο. Αλ ηα ζπκπηώκαηα παξακέλνπλ ην κεηαθέξσ ζην ιπζζηαηξείν ΔΓΘΑΤΚΑΣΑ Ξξνέξρνληαη από ςπρξά ζώκαηα πρ πάγνο ή από ζεξκά ζώκαηα. Θαλόλαο ησλ 9 Κε ηνλ θαλόλα ησλ 9 ππνινγίδσ ζε πνζνζηό θαηά πόζν ε επηθάλεηα ηνπ εγθαύκαηνο μεπεξλά ζε έθηαζε ηελ παιάκε ηνπ ζύκαηνο. Αλάινγα κε ην κέινο ηνπ ζώκαηνο έρεη απνδνζεί έλα πνζνζηό σο εμήο: Δλήιηθαο Βξέθνο Θεθάιη 9% 18% Θώξαθαο 18% 18% Πιάηε 18% 18% Υέξη 9% 9% 18

Βνπβσληθή ρώξα 1% 1% Πόδη 18% 14% Α Βαζκνύ Δξπζξόηεηα Θεξκόηεηα Διαθξύ νίδεκα Ξόλνο πκπηώκαηα Γξνζεξό λεξό ζηελ επηθάλεηα ηνπ εγθαύκαηνο γηα 10-20 ιεπηά ή ηνπνζεηνύκε θξύεο πγξέο θνκπξέζεο Γελ ρξεζηκνπνηώ πάγν Σαιαξώλνπκε ό, ηη ζθίγγεη γύξσ από ηελ επηθάλεηα ηνπ εγθαύκαηνο πρ αθαηξώ δαρηπιίδη ρξεζηκνπνηώληαο πγξό πηάησλ ή ζαπνύλη Πε πξώην ρξόλν δελ θαιύπησ ηελ επηθάλεηα ηνπ εγθαύκαηνο γηα λα επνπισζεί γξεγνξόηεξα. Ρν spray γηα ην έγθαπκα ην ρξεζηκνπνηώ κεηά από 24 ώξεο Β Βαζκνύ πκπηώκαηα Όκνηα κε ηνπ Α βαζκνύ Ύπαξμε θπζαιίδαο κε λεθξά ιεπθά αηκνζθαίξηα, πύνλ θαη νξό Γξνζεξό λεξό ζηελ επηθάλεηα ηνπ εγθαύκαηνο γηα 10-20 ιεπηά Σαιαξώλνπκε ό, ηη ζθίγγεη γύξσ από ηελ επηθάλεηα ηνπ εγθαύκαηνο πρ αθαηξώ δαρηπιίδη ρξεζηκνπνηώληαο AVA ή ζαπνύλη. Ξξέπεη λα αθαηξεζεί νπσζδήπνηε αλεμάξηεηα από ην αλ ζπάζεη ε θπζαιίδα Γελ ζπάσ ηε θπζαιίδα γηαηί κπνξεί λα γίλεη θιεγκνλή από κηθξόβηα. Ζ θπζαιίδα θεύγεη κεηά από 7-8 εκέξεο Θαιύπηνπκε κε βαδειηλνύρα γάδα κε αληηβηνηηθό FUCIDIN. 19

Ρα δάρηπια πνπ έρνπλ έγθαπκα δελ ηα ελώλσ αιιά ηα θξαηώ ζε απόζηαζε κε γάδα FUCIDIN Γ Βαζκνύ πκπηώκαηα Ξιήξεο απαλζξάθσζε Γελ ππάξρεη πόλνο επεηδή έρνπλ θαηαζηξαθεί ηα λεπξηθόο ηζηόο Γελ αθαηξώ ην ύθαζκα πάλσ από έλα έγθαπκα γηαηί θαηαζηξέθσ ηελ επηθάλεηα ηνπ εγθαύκαηνο. Ζ αθαίξεζε γίλεηε ΚΟΛΟ ζην λνζνθνκείν θαη ΚΟΛΟ από ηνλ γηαηξό. Κπνξεί λα θνπεί ην ύθαζκα γύξσ από ηελ επηθάλεηα ηνπ εγθαύκαηνο αλ εκπνδίδεη Ρνπνζεηώ ξνύρν θαιά βξεγκέλν κε λεξό ή θξύεο θνκπξέζεο θαη ηηο αιιάδσ ζπρλά Γελ θαιύπησ κε γάδεο ή επηδέζκνπο γηαηί δεκηνπξγείηαη αλαεξόβηα θαηάζηαζε θαη έηζη ππάξρνπλ ηδαληθέο ζπλζήθεο γηα κηθξόβηα, νη νπνίεο κπνξνύλ λα νδεγήζνπλ ζε ζήςε Διέγρσ ζθπγκό θαη αλαπλνή Αλ ην ζύκα θξπώλεη ζθεπάδσ κε ηζνζεξκηθή θνπβέξηα Γξήγνξε κεηαθνξά ζε λνζνθνκείν, κπνξεί λα ρξεηαζηεί κεηάγγηζε, πιάζκα, αληηβίσζε Δπίπνλνο κεγάινο ρξόλνο απνθαηάζηαζεο ιόγσ ρεηξνπξγηθνύ θαζαξηζκνύ (-) Γ Βαζκνύ πκπηώκαηα Ζ βιάβε θαίεη θαη ην νζηό Θαιύπησ κε βξεγκέλν ξνύρν ΘΑΟΞΑ 20

ΘΑΘΧΔΗ ΘΔΙΔΣΟΤ Γηάζηξεκκα Δμάξζξσζε Θάηαγκα Θαηεγνξίεο Ρέλνληεο θαη ζύλδεζκνη είλαη ηα καιαθά κόξηα κηαο άξζξσζεο Γηάζηξεκκα Δίλαη ε θάθσζε ησλ καιαθώλ κνξίσλ κηαο άξζξσζεο ρσξίο κόληκε κεηαηόπηζε ηεο άξζξσζεο. Δίλαη ε αληίζηνηρε ζιάζε ζηνπο ζπλδέζκνπο. Α βαζκνύ πάξρεη ηξάβεγκα ζην κπ. Γ βαζκνύ Ν κπο ζπάεη πκπηώκαηα Ξόλνο Νίδεκα (πξήμηκν) Δθρύκσζε (κειαληά) - Αηκάησκα Γπζθηλεζία ηεο άξζξσζεο Αθηλεηνπνίεζε ηνπ κέινο Θξύεο θνκπξέζεο γηα 10 20 Ρπιίγσ ειαζηηθό επίδεζκν (ζηαρπνεηδήο πεξίδεζε) Κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν Δμάξζξεκα Δίλαη ε θάθσζε ησλ καιαθώλ κνξίσλ κηαο άξζξσζεο κε κόληκε κεηαηόπηζε ηεο άξζξσζεο. Νη πην ζπρλέο εμαξζξώζεηο ζπκβαίλνπλ ζηελ θιείδα, ζηελ θάησ γλάζν, ζηνλ αληίρεηξα θαη ζην γόλαην. 21

πκπηώκαηα Ξόλνο Νίδεκα (πξήμηκν) Δθρύκσζε (κειαληά) - Αηκάησκα Αθηλεζία ηεο άξζξσζεο Αθηλεηνπνίεζε ηνπ κέινο Θξύεο θνκπξέζεο γηα 10 20 Ρπιίγσ ειαζηηθό επίδεζκν Ρνπνζεηώ λάξζεθα Γίλσ παπζίπνλν αθνύ ξσηήζσ ην ζύκα γηα πηζαλή επαηζζεζία Κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν. Αλ ζε 6 ώξεο δελ γίλεη αλάηαμε ρξεηάδεηαη ρεηξνπξγείν Θάηαγκα Δίλαη ε ιύζε ζπλερείαο ηνπ νζηνύ Θαηεγνξίεο Οσγκώδεο ή αηειέο Απιό Δπηπιεγκέλν (εκθαλίδεηαη κεηαηόπηζε) Ππληξηπηηθό (ην νζηό ζπάεη ζε κηθξόηεξα ηκήκαηα) πκπηώκαηα Έληνλνο πόλνο Νίδεκα (πξήμηκν) Δθρύκσζε (κειαληά) - Αηκάησκα Γέθαηα θαη ξίγνο Ξαξακόξθσζε Γπζθνιία θίλεζεο Ξαξά θύζε θίλεζε γηα ηελ νπνία ην κέινο δελ είλαη πξννξηζκέλν Θξηγκόο θαηά ηελ εμέηαζε (είλαη ε ηδηαίηεξε αίζζεζε όηαλ πηάλσ ην νίδεκα) Αζπκκεηξία ζηα κέιε 22

Ξιήξεο αθηλεηνπνίεζε ηνπ κέινο Τπρξά επηζέκαηα ή Θξύεο θνκπξέζεο Λάξζεθαο θαη επίδεζκνο κε ζηαρπνεηδήο πεξίδεζε. Πε αγθώλα ή γόλαην ν λάξζεθαο μεθηλά από ηα δάρηπια θαη έρεη κήθνο όζν ην κήθνο ηνπ κέινπο. Κεηαθνξά ζε λνζνθνκείν γηα θαηάγκαηα ιεθάλεο Ξιήξεο αθηλεηνπνίεζε ηνπ κέινο κέρξη λα γίλεη δηαθνκηδή ζε λνζνθνκείν Πθεπάδσ ην ζύκα Γεκίδσ ην θελό αλάκεζα ζηα πόδηα κε ξνύρα Μαπιώλσ ην ζύκα κε καμηιάξη ζην θεθάιη ΑΘΡΧΣΖΡΗΑΚΟ Πηνλ αθξσηεξηαζκό δελ ππάξρεη αηκνξξαγία γηαηί δεκηνπξγνύληαη κηθξνζξόκβνη. γηα ην ηξαύκα Σξεζηκνπνηώ βξεγκέλν παλί ρσξίο λα πηέδσ ζην ππόινηπν ζώκα ην κέινο γηα ην κέινο Ρνπνζεηώ ζε κηα ζαθνύια πάγν, παγσκέλα αλαςπθηηθά θιπ Πε άιιε ζαθνύια ηνπνζεηώ ην κέινο θαη ηε ζαθνύια κε ηνλ πάγν Αλαγξάθσ έμσ από ηε ζαθνύια ηα ζηνηρεία ηνπ ζύκαηνο, εκεξνκελία, ώξα θαη ην κέινο Άκεζε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν ηεο ζαθνύιαο θαη ηνπ ζύκαηνο κέρξη 60 ΔΘΠΙΑΥΛΧΖ Ρα ζπιάρλα δελ πξέπεη λα ζηεγλώζνπλ ώζηε λα δηαηεξεζεί ε θπζηθή ηνπο πγξαζία. Αλ ζηεγλώζνπλ λεθξώλνπλ Θαιύπησ κε βξεγκέλν ξνύρν ή παλί ή ηα ηνπνζεηώ ζε ζαθνύια κε λεξό ή ζε ιεθάλε κε λεξό 23

Άκεζε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν ΓΖΙΖΣΖΡΗΑΔΗ Γειεηεξίαζε είλαη ε είζνδνο κηα νπζίαο (πγξό, αέξην ή ζηεξεό) κέζα ζηνλ νξγαληζκό ε νπνία κπνξεί λα επηθέξεη αθόκα θαη ηνλ ζάλαην. SOS!!! Θέληξν δειεηεξηάζεσλ 210-7793777-8-9 (Λνζνθνκείν Παίδσλ) Γειεηεξίαζε κπνξεί λα ζπκβεί από Ξεπηηθό ζύζηεκα Αλαπλεπζηηθό ζύζηεκα Γέξκα Παξάγνληεο βαξύηεηαο δειεηεξίαζεο Ξνζόηεηα δειεηεξίνπ Ρνμηθόηεηα δειεηεξίνπ Σξόλνο παξακνλήο Ξεξηεθηηθόηεηα δειεηεξίνπ Αλ είλαη άδεην ή γεκάην ην ζηνκάρη ηνπ ζύκαηνο Δζηζκόο Ζιηθία Ηδηνζπγθξαζία ηνπ ζύκαηνο (δπλαηόο νξγαληζκόο) Ξαξαηεξώ ην ρώξν γύξσ Αμηνινγώ ηα ρείιε θαη ηε γιώζζα αλ ππάξρνπλ πιεγέο από θαπζηηθά πγξά Κπξίδσ ηελ εθπλνή ηνπ ζύκαηνο γηα λα πξνζδηνξίζσ ην δειεηήξην (αλ έρεη απώιεηα αηζζήζεσλ) Θέληξν δειεηεξηάζεσλ 210-7793777 (Λνζνθνκείν Ξαίδσλ) ζύκθσλα κε ηηο νδεγίεο ηνπ θέληξνπ δειεηεξηάζεσλ 24

Πεπηηθό ζύζηεκα Απνξξνθώκελα δειεηήξηα Φάξκαθα Καληηάξηα - Αζεηόλ Λαξθσηηθά Ππίξηα Νμπδελέ Ξνληηθνθάξκαθν - γεσξγηθά θάξκαθα - θαιιπληηθά - απνζκεηηθά - ηζηγάξα ζηάρηε - αιινησκέλεο ηξνθέο νηλόπλεπκα αιθνόι αληειηαθά - δειεηεξηώδεο θπηό λαθζαιίλε βεξλίθη λπρηώλ ινζηόλ θακθνξά κειάλη - blanco πκπηώκαηα 1 ν ζηάδην Ξόλνο ζην ζηνκάρη Λαπηία Ράζε γηα εκεηό Γηάξξνηα Εάιε Ξπξεηόο Υρξόηεηα Κύζε θόξεο καηηνύ (λαξθσηηθά) πκπηώκαηα 2 ν ζηάδην Πνθ Ππαζκνί Θώκα Διέγρσ ην ρώξν γηα λα ζπιιέμσ πιεξνθνξίεο γηα ην είδνο θαη ηελ πνζόηεηα ηνπ δειεηεξίνπ Αζθάιεηα αξσγνύ θαη ζύκαηνο Έιεγρνο αηζζήζεσλ ηνπ ζύκαηνο Θιήζε ζην Θέληξν Γειεηεξηάζεσλ Δθαξκνγή ησλ νδεγηώλ ηνπ Θέληξνπ Γειεηεξηάζεσλ Πεπηηθό ζύζηεκα Θαπζηηθά δειεηήξηα Α. Ηζρπξό νμύ ή αιθαιηθό όπσο ακκσλία, ιεπθαληηθά, απνξξππαληηθά, θαπζηηθή νπζία, θαζαξηζηηθά θνύξλσλ θαη κεηάιισλ, αληηνμεηδσηηθά, αζβέζηεο Β. Ξεηξειαηνεηδή πξντόληα όπσο παξθεηίλεο, ζηηιβσηηθό επίπισλ, δηαιπηηθό ιαδνκπνγηάο, βελδίλε, πεηξέιαην, λέθηη, πγξό γηα αλαπηήξεο 25

πκπηώκαηα Ξιεγέο θαη εγθαύκαηα ζηα ρείιε, ζην ζηόκα, ζηνλ νηζνθάγν Νίδεκα γισηηίδαο. Ζ γισηηίδα πξήδεηαη ιόγσ εγθαύκαηνο θξάδνληαο ηελ αλαπλεπζηηθή νδό. Σξεηάδεηαη θνξηηδόλε θαη λνζνθνκείν. Κέγηζηνο ρξόλνο αληίδξαζεο 60 Έληνλνο πόλνο Αίζζεκα θαύζνπ Ππκπηώκαηα ζνθ (ζπαζκνί άλσ-θάησ άθξσλ, εθηηλάμεηο θνξκνύ, απώιεηα αηζζήζεσλ θαη ζπλείδεζεο, σρξόηεηα πξνζώπνπ πξνο κπιε ιόγσ αζθπμίαο, εθίδξσζε) Αηκνξξαγία Ξξνζδηνξίδσ ην δειεηήξην Θέληξν δειεηεξηάζεσλ 210-7793777 (Λνζνθνκείν Ξαίδσλ) Γελ πξνθαιώ εκεηό γηαηί ην νμύ πεξλά από ηελ ίδηα δηαδξνκή θαη επηβαξύλεη ην έγθαπκα Γίλσ λεξό (πξνηηκόηεξν) ή γάια (έρνπλ απμεζεί νη αιιεξγίεο ζηε ιαθηόδε) Αλ ρξεηαζηεί ΘΑΟΞΑ θάλσ κόλν ηηο ζηεξληθέο πηέζεηο, όρη ην θηιί ηεο δσήο Γξήγνξε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν γηα πιύζε ζηνκάρνπ SOS!!! ηα θαπζηηθά δειεηήξηα δελ πξνθαινύκε εκεηό Από κόλνο ηνπ ν νξγαληζκόο πξνζηαηεύεηαη θαη δελ αθήλεη λα πξνθιεζεί εκεηόο γηα λα κελ δεκηνπξγήζεη δεκηά δεύηεξε θνξά. Αλαπλεπζηηθό ζύζηεκα Αέξηα δειεηήξηα Ρα αέξηα δειεηήξηα είλαη επηθίλδπλα γηαηί είλαη άρξσκα, άγεπζηα θαη άνζκα (ν θαηαζθεπαζηήο ηνπο δίλεη άξσκα γηα λα γίλνληαη αληηιεπηά). Ακκσλία, πγξαέξην, δηνμείδην, κνλνμείδην. Εάιε πκπηώκαηα 26

Απώιεηα αηζζήζεσλ Δκεηόο Λαπηία Θιήζε ζηελ ππξνζβεζηηθή 199 Κπαίλσ ζην ρώξν αθνύ έρσ θαιύςεη κύηε θαη ζηόκα κε βξεγκέλν ξνύρν Γελ αλάβσ αλαπηήξα, ζπίξηα, θσο (θίλδπλνο έθξεμεο) Αλνίγσ παξάζπξα Θιείλσ ην ζεκείν δηαξξνήο Απνκαθξύλσ ην ζύκα από ην ρώξν Έιεγρνο αλαπλνήο, ζθπγκνύ θαη αηζζήζεσλ ζύκαηνο ΘΑΟΞΑ αλ ρξεηάδεηαη Κεηαθνξά ζε λνζνθνκείν Γειεηήξηα εηζεξρόκελα από ην δέξκα Δληνκνθηόλα, δηδαληνθηόλα πκπηώκαηα κέζα ζε 30 Εάιε Θεθαιαιγία Λαπηία Θνιή όξαζε Βξαδπθαξδία (ζθίμεηο < 60) Κύζε θόξεο καηηνύ Δθίδξσζε Θνιηθνεηδή θνηιηαθά άιγε Αθαηξώ ηα ξνύρα πνπ βξάρεθαλ κε δειεηήξην, αθνύ θνξέζσ γάληηα ή ζαθνύιεο ή ιέσ ζην ζύκα λα ηα βγάιεη Ξιέλσ θαιά κε άθζνλν λεξό Κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν ΙΗΠΟΘΤΚΗΑ Ζ ιηπνζπκία πξνέξρεηαη από ηελ ειιηπή αηκάησζε νμπγόλσζε ησλ εγθεθαιηθώλ θπηηάξσλ. 27

Ζ απώιεηα αηζζήζεσλ δηαθέξεη από ηε ιηπνζπκία γηαηί είλαη ζύκπησκα θαη όρη θαηάζηαζε. Ξαξάγνληεο πνπ κπνξεί λα νδεγήζνπλ ζε ιηπνζπκία: ΑΠΦΘΡΗΘΝ ΞΔΟΗΒΑΙΙΝΛ ΛΔΟΝΤΣΗΘΝΗ ΞΑΟΑΓΝΛΡΔΠ ΘΑΘΖ ΦΠΗΘΖ ΘΑΡΑΠΡΑΠΖ ΘΑΗΟΗΘΔΠ ΠΛΘΖΘΔΠ ΞΔΟΘΝΞΥΠΖ Έιιεηςε θαγεηνύ Νξζνζηαζία Πξόδξνκα πκπηώκαηα Υρξόηεηα Θξύνο ηδξώηαο Εάιε Βνπεηά ζηα απηηά Θνιή όξαζε Λαπηία Αδπλακία Αθόινπζα πκπηώκαηα Απώιεηα αηζζήζεσλ Πθπγκόο βξαδύο (<60) Αλαπλνή επηπόιαηα Ξηώζε αξηεξηαθήο πίεζεο Θέζε Αλάλεςεο ΞΟΝΠΝΣΖ!!! Όρη ηα πόδηα ςειά Αλνίγσ ηνλ αεξαγσγό θάλνληαο έθηαζε θεθαιήο Αεξίδσ ην ρώξν Απνκαθξύλσ ηνπο πεξίεξγνπο Όηαλ μαλαβξεί ηηο αηζζήζεηο ηνπ δίλνπκε πγξά Όηαλ ζπλέιζεη δελ πξέπεη λα ζεθσζεί γηα 15 ΓΗΑΔΗΖ πκπηώκαηα 28

Πύληνκε ή κεξηθή απώιεηα ηεο ζπλείδεζεο Υρξόηεηα ηνπ πξνζώπνπ Λαπηία ή εκεηόο (θαηαγξάθνπκε ηνλ αξηζκό ησλ εκεηώλ θαη ηε ρξνληθή δηάξθεηα πνπ απηνί εκθαλίζζεθαλ) Εάιε Αζηάζεηα βαδίζκαηνο Ακλεζία πλειία Δδώ αθηλεηνπνηνύκε ην ζύκα ζε εκηθαζηζηή ζέζε Διέγρνπκε ην επίπεδν αληαπόθξηζεο ηνπ πάζρνληα θάζε 10 ιεπηά Κεηαθνξά ζε κέξνο κε εκίθσο θαη όρη δπλαηό ήρν (ηα απνθεύγσ γηα δύν 24σξα) Διαθξηά γεύκαηα Ρν άηνκν πξέπεη λα κεηαθεξζεί ζην λνζνθνκείν αλ ππάξρεη απώιεηα αηζζήζεσλ, επίκνλνο πνλνθέθαινο, ζύγρπζε, εκεηόο. Ππλήζσο ην ζύκα ρξεηάδεηαη δύν 24σξα μεθνύξαζε θαη όρη ύπλν ηνπιάρηζηνλ γηα 5-6 ώξεο. Γηαθόπηνπκε ηνλ ύπλν ηνπ αλά ηαθηά δηαζηήκαηα γηα λα ηνπ θάλνπκε απιέο εξσηήζεηο θαη λα ην θξαηάκε ζε εγξήγνξζε. Αλ γπξίζεη ε γιώζζα θάλσ έθηαζε θεθαιήο ΔΓΘΔΦΑΙΗΘΟ ΔΠΔΗΟΓΗΟ Έρνπκε δύν είδε: Ρν ηζραηκηθό επεηζόδην ( ρσξίο αηκνξξαγία ) Θαη ην αηκνξξαγηθό πκπηώκαηα Γπζαξζξία (δπζθνιία νκηιίαο) Ζκηπάξεζε (αηκνξξαγία ζην αξηζηεξό εκηζθαίξην κε δεμηά παξάιπζε ή θαη ην αληίζηξνθν) Πηξάβσκα ηεο θάησ γλάζνπ Δξπζξόηεηα πξνζώπνπ Θξύνο ηδξώηαο Γελ βιέπεη θαιά 29

Βνπεηό ζηα απηηά Γίςα Απμεκέλεο ζθίμεηο Θξύα άθξα Ξηώζε αξηεξηαθήο πίεζεο Ξόλνο ζην θεθάιη πλειία Γηα ηε δηάγλσζε δεηάκε από ην ζύκα λα ρακνγειάζεη, λα ζεθώζεη θαη ηα δύν ρέξηα ελαιιάμ, λα καο ζθίμεη ην ρέξη, λα πεη κηα απιή πξόηαζε Γελ πξέπεη λα αθήζνπκε ην ζύκα λα θνηκεζεί γηα λα κελ αθήζνπκε ην πεξηζώξην λα απισζεί ην αηκάησκα όηαλ πέζνπλ νη ζθύμεηο θαηά ηνλ ύπλν Κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν ζε εκηθαζηζηή ζέζε Έιεγρνο Babinski Πηνπο θόκπνπο ηνπ πέικαηνο κε έλα ζηπιό ζύξσ θαη ειέγρσ αλ θηλνύληαη ηα δάρηπια ΣΖΘΑΓΥΖ - ΔΚΦΡΑΓΚΑ Ζ θαξδηνπάζεηα πνπ νθείιεηαη ζε κεξηθή απόθξαμε ηνπ ζηεθαληαίνπ αγγείνπ καο νδεγεί ζηελ ΣΖΘΑΓΥΖ Ζ θαξδηνπάζεηα πνπ νθείιεηαη ζε νιηθή απόθξαμε ζηεθαληαίνπ αγγείνπ καο νδεγεί ζην ΔΚΦΡΑΓΚΑ Ξξνδηαζεηηθνί παξάγνληεο αξηεξηνζθιήξπλζεο είλαη ε αξηεξηαθή ππέξηαζε, ην θάπληζκα, ην stress, ε παρπζαξθία, ε έιιεηςε άζθεζεο, ν ζαθραξώδεο δηαβήηεο, ε ππεξρνιεζηεξηλαηκία. πκπηώκαηα ζηεζάγρεο Ξόλνο έληνλνο, ζπζθηθηηθόο (ληώζεη ηελ θαξδηά λα ζπκπηέδεηαη), νπηζζνζηεξληθόο (θάησ από ην ζηέξλν) 30

Αληαλάθιαζε ηνπ πόλνπ ζην αξηζηεξό ρέξη (κνύδηαζκα δαρηύισλ, κπξκήγθηαζκα), ιαηκό, ζηνκάρη, πιάηε Δθίδξσζε Γύζπλνηα Γηαηαξαρέο ζθπγκνύ Γθξίδν δέξκα ( ζηαρηί ρξώκα ) Θπαλσηηθά ρείιε ( κειαλά ) πκπηώκαηα εκθξάγκαηνο Ξόλνο έληνλνο ζπζθηθηηθόο, νπηζζνζηεξληθόο, δηαμηθηζηηθόο Αληαλάθιαζε ηνπ πόλνπ πξνο ην αξηζηεξό ρέξη, ιαηκό, ζηνκάρη, πιάηε. Θξύνο ηδξώηαο Υρξόηεηα πξνζώπνπ Γαζηξεληεξηθέο δηαηαξαρέο Ιηπνζπκηθή ηάζε Γύζπλνηα Γηαηαξαρέο ζθπγκνύ Αίζζεκα επηθείκελνπ ζαλάηνπ (ην ζύκα ζα ρξεζηκνπνηήζεη ηηο ιέμεηο «θεύγσ ζβήλσ ράλνκαη»). Αλ ην αθνύζεη ν δηαζώζηεο ζηα επόκελα ιεπηά ζα γίλεη αλαθνπή θαη ζα ρξεηαζηεί ΘΑΟΞΑ Απώιεηα αηζζήζεσλ Αθηλεζία Ζκηθαζηζηή ζέζε γηα λα βνεζήζνπκε ηελ θαξδηά λα απμήζεη ηηο ζθίμεηο Ρόλσζε εζηθνύ πνζηεξίδνπκε ςπρνινγηθά ην ζύκα ελζαξξύλνληάο ην λα αλαπλέεη ήξεκα θαη αξγά Σαιάξσζε ξνύρσλ γηα λα δηεπθνιπλζεί ε αλαπλνή Πε πεξίπησζε ζηεζάγρεο δίλεηαη ζην ζύκα ππνγιώζζην ράπη. Πε πεξίπησζε εκθξάγκαηνο δίλεηαη ζην ζύκα αζπηξίλε γηα λα ηε καζήζεη. (πξνζνρή αλ ην ζύκα είλαη αιιεξγηθό ζηελ αζπηξίλε). Θιήζε ηνπ 166 Άκεζε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν Γελ επηηξέπσ ζην ζύκα λα πεξπαηήζεη γηα λα κελ θνπξαζηεί ΘΑΟΞΑ ζε αλαθνπή 31