ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΤΡΙΧΟΕΙΔΟΥΣ ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΤΡΙΧΟΕΙΔΟΥΣ ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Ν. Καραγιάννης, Μ. Kαρόγλου, Α. Μπακόλας, Α. Μοροπούλου Σχολή Χημικών Μηχανικών, Τομέας Επιστήμης και Τεχνικής των Υλικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Ζωγράφου 15780, Αθήνα, Ελλάδα ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρουσία του νερού σε υγρή μορφή είναι ένας από τους κυριότερους παράγοντες φθοράς σε ιστορικά και παραδοσιακά κτίρια. Η τριχοειδής αναρρίχηση είναι ο πιο συνήθης μηχανισμός διείσδυσης του νερού μέσα στα δομικά υλικά. Ο συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης είναι μια παράμετρος ζωτικής σημασίας που χαρακτηρίζει τόσο τα δομικά υλικά όσο και τα υλικά αποκατάστασης καθώς εκφράζει τον ρυθμό ρόφησης υγρασίας μέσω των τριχοειδών πόρων του κάθε υλικού. Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί πολλά πειράματα ρόφησης νερού μέσω των οποίων προσδιορίζεται ο συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης διαμέσω διαφόρων προτύπων. Ωστόσο, η επίδραση της θερμοκρασίας στον συντελεστή ρόφησης νερού μέσω των τριχοειδών πόρων των ιστορικών και παραδοσιακών δομικών υλικών δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς, ή, στις περισσότερες των περιπτώσεων έχει απλά προβλεφθεί θεωρητικά. Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται η επίδραση της θερμοκρασίας στο συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης διαφορετικών ιστορικών και παραδοσιακών δομικών υλικών, όπως λίθοι, οπτόπλινθοι καθώς και κονιάματα αποκατάστασης με βάση την υδραυλική άσβεστο διαφόρων συνθέσεων, για τρείς διαφορετικές θερμοκρασίες (20, 25 και 30 C). Από τα αποτελέσματα προκύπτει μια γραμμική εξάρτηση του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης με τη θερμοκρασία, για όλα τα ιστορικά και παραδοσιακά υλικά που διερευνήθηκαν. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ρόλος του νερού στον μηχανισμό φθοράς των πορώδων δομικών υλικών είναι γνωστός από την αρχαιότητα. Το νερό (όπως και άλλα υγρά) απορροφάται από τα πορώδη υλικά είτε σε αέρια είτε σε υγρή μορφή αλλά η υγρή του φάση αποτελεί τον κυριότερο μηχανισμό μεταφοράς της υγρασίας στα υλικά [1]. Η ροφητική ικανότητα του νερού, ή με άλλα λόγια, η τάση του υλικού να απορροφά και να μεταφέρει νερό μέσω των τριχοειδών πόρων, είναι ένας από τους κυριότερους μηχανισμούς που ελέγχουν τη μεταφορά διάφορων επιβλαβών υλικών όπως χλωριούχα και θειικά ιόντα μέσα στα δομικά υλικά. Η μέτρηση της ροφητικής ικανότητας επιτυγχάνεται με το πείραμα της τριχοειδούς αναρρήχησης και είναι η απλούστερη τεχνική για το χαρακτηρισμό της ικανότητας των πορώδων υλικών να απορροφούν νερό μέσω των τριχοειδών πόρων. Ο Philip [2] ήταν ο πρώτος που το 1957 εισήγαγε και έκανε χρήση της έννοιας της ροφητικής ικανότητας στην επιστήμη της Γεωλογίας και από τότε πολλοί ερευνητές έχουν υιοθετήσει τον όρο αυτό και στη δική τους έρευνα. Ο Hall την χρησιμοποίησε σαν βασική παράμετρο για τα δομικά υλικά και συγκέντρωσε ένα μεγάλο αριθμό δεδομένων για αυτή [3], [4], [5]. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών, η μέτρηση της ροφητικής ικανότητας του νερού θεωρείται ότι είναι μια καθιερωμένη μέθοδος για το χαρακτηρισμό των φαινομένων μεταφοράς της υγρασίας στα δομικά υλικά και χρησιμοποιείται σε μια μεγάλη ποικιλία δομικών υλικών. Η ροφητική ικανότητα S συνδέεται με το συντελεστή απορρόφησης νερού μέσω τριχοειδών πόρων Α ενός δομικού υλικού, ο οποίος είναι μία άλλη σημαντική φυσικοχημική ιδιότητα του υλικού καθώς ρυθμίζει την ελεύθερη κυκλοφορία της υγρασίας σε αυτό, σύμφωνα με την εξίσωση (1): A = S. ρ w (1) όπου Α είναι ο συντελεστής απορρόφησης νερού μέσω τριχοειδών πόρων (kg/m 2 s 1/2 ), S είναι η ροφητική ικανότητα του νερού (m/s 1/2 ) και ρ w είναι η πυκνότητα του νερού (kg/m 3 ). Τα τελευταία χρόνια πολλοί ερευνητές ασχολήθηκαν με τον υπολογισμό του συντελεστή Α και με τη σημασία του στη συμπεριφορά πολλών δομικών υλικών. Οι Moropoulou et al. [6] χρησιμοποίησαν την παράμετρο αυτή για να προβλέψουν την υγρομετρική συμπεριφορά διάφορων δομικών υλικών. Οι Vejmelkova et al. [7] πραγματοποίησαν πολλά πειράματα τριχοειδούς αναρρίχησης και παρουσίασαν τον συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης σαν ένα μέσο για το χαρακτηρισμό των υλικών. Οι Mukhopadhyaya et al. [8] καθόρισαν τους συντελεστές τριχοειδούς αναρρήχησης για τρία συχνά χρησιμοποιούμενα δομικά υλικά σε τέσσερεις διαφορετικές θερμοκρασίες του νερού (3 C, 12 C, 21 C και 35 C). Οι Bomberg et al.[8] έδειξαν ότι

υλικά όπως το πυριτικό ασβέστιο ή ο πωρόλιθος ανήκουν σε μια ευρεία κατηγορία υλικών που χαρακτηρίζονται από έναν σταθερό συντελεστή απορρόφησης νερού μέσω τριχοειδών, ενώ κάποια άλλα υλικά με πιο πολύπλοκο δίκτυο πόρων όπως ένα είδος σκυροδέματος, το Aerated Autoclaved Concrete (AAC), πιθανώς να καταδεικνύουν ένα πιο μεταβλητό συντελεστή. Έτσι πρότειναν μια πειραματική διαδικασία που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εξαγωγή μιας πρακτικής και αναπαραγωγίσιμης τιμής του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης [9]. Επιπρόσθετα, έχουν αναπτυχθεί πολλά αριθμητικά μοντέλα που χρησιμοποιούν τον συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης για να προβλέψουν την αναρριχόμενη υγρασία μέσα σε μια τοιχοποιία [10], [11], [12], [13]. Παρ όλα αυτά, μέχρι στιγμής, οι ιδιότητες της μεταφερόμενης υγρασίας γενικά θεωρούνται ανεξάρτητες της θερμοκρασίας. Ένας κύριος λόγος για μια τέτοια παραδοχή είναι η μη διαθεσιμότητα δεδομένων που να καθορίζουν τις ιδιότητες μεταφοράς υγρασίας των κοινών δομικών υλικών σε σχέση με τη θερμοκρασία. Μέχρι σήμερα έχουν αναπτυχθεί πολλά ευρωπαϊκά πρότυπα τα οποία καθορίζουν τις πειραματικές συνθήκες που θα πρέπει να επικρατούν κατά τη διάρκεια ενός πειράματος τριχοειδούς αναρρίχησης. Το ευρωπαϊκό πρότυπο EN 1925-1999 περιγράφει τον προσδιορισμό του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης για φυσικούς και τεχνητούς λίθους και καταδεικνύει ότι η θερμοκρασία περιβάλλοντος στο οποίο γίνονται οι μετρήσεις θα πρέπει να είναι 20±5 o C. Επιπλέον, πολλές δημοσιευμένες εργασίες αναφέρονται στο ευρωπαϊκό πρότυπο EN 1015-18:2002 το οποίο περιγράφει τον προσδιορισμό του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης για κονιάματα αλλά καμία από αυτές δεν λαμβάνει υπόψη της την εξάρτηση του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης με τη θερμοκρασία. Στη παρούσα εργασία πραγματοποιούνται πειράματα τριχοειδούς αναρρίχησης σε τρεις διαφορετικές θερμοκρασίες περιβάλλοντος και σε ελεγχόμενες συνθήκες σχετικής υγρασίας με σκοπό να διερευνηθεί η εξάρτηση του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης διαφόρων ιστορικών και παραδοσιακών δομικών υλικών με τη θερμοκρασία. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Στη παρούσα εργασία έχουν επιλεγεί και μελετηθεί τρείς κατηγορίες ιστορικών και παραδοσιακών υλικών (2 οπτόπλινθοι, 2 λίθοι και 6 κονιάματα αποκατάστασης) με διαφορετικά χαρακτηριστικά μικροδομής. Οι οπτόπλινθοι ήταν παραδοσιακού τύπου με κωδικούς ΒRΜ και ΒRΙ. Οι λίθοι ήταν ιζηματογενούς προέλευσης και προήλθαν, ο ένας από το Ρέθυμνο της Κρήτης (SRY) και ο άλλος από τη Ρόδο (SRH). Τα κονιάματα παρασκευάστηκαν χρησιμοποιώντας ως κονία δύο διαφορετικούς τύπους φυσικής υδραυλικής ασβέστου (NHL2 & NHL3.5) και τρείς διαφορετικούς λόγους κονίας/αδρανών. Τα χαρακτηριστικά των χρησιμοποιούμενων υλικών παρατίθενται στον Πίνακα 1. Πίνακας 1. Χαρακτηριστικά δομικών υλικών. No ΚΩΔΙΚΟΙ ΛΟΓΟΣ Κονιάματα ΚΟΝΙΑΣ/ΑΔΡΑΝΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 1 mca1 25/75 25% NHL 2 & 75% άμμος 2 mca2 30/70 30% NHL 2 & 70% άμμος 3 mca3 20/80 20% NHL 2 & 80% άμμος 4 mcb1 25/75 25% NHL 3.5 & 75% άμμος 5 mcb2 30/70 30% NHL 3.5 & 70% άμμος 6 mcb3 20/80 20% NHL 3.5 & 80% άμμος BRICKS 7 BRI Παραδοσιακός οπτόπλινθος 8 BRM Παραδοσιακός οπτόπλινθος STONES 9 SRH πωρόλιθος Ρόδου 10 SRY κίτρινος πωρόλιθος Ρεθύμνου Τα πειράματα τριχοειδούς αναρρίχησης πραγματοποιήθηκαν σε τρεις διαφορετικές θερμοκρασίες περιβάλλοντος και συγκεκριμένα στους 20 C, 25 C και 30 C για όλα τα υλικά. Για αυτές τις θερμοκρασίες περιβάλλοντος, οι θερμοκρασίες του νερού ήταν περίπου 2±0.5 o C χαμηλότερες ενώ η σχετική υγρασία κατά τη διάρκεια των πειραμάτων ήταν 45±10%. Ελέγχθηκαν τουλάχιστον τρία δείγματα από το κάθε υλικό στις προαναφερθείσες θερμοκρασίες. Οι πλαϊνές πλευρές του κάθε δείγματος δεν σφραγίστηκαν για να μη μειωθεί η εξάτμιση και με αυτό τον τρόπο έγινε

προσπάθεια να προσομοιωθούν οι πραγματικές συνθήκες στις οποίες βρίσκονται τα δομικά υλικά. Τα δείγματα ήταν κύβοι ακμής 5±0,1 cm. Η πειραματική διάταξη σε ένα πείραμα τριχοειδούς αναρρίχησης όπως αυτό περιγράφεται στα ευρωπαϊκά πρότυπα είναι πολύ κοινή και μπορεί να διαιρεθεί σε δύο στάδια [9]. Αρχικά το κάθε δείγμα ξηραίνεται στους 60 o C μέσα σε πυραντήριο μέχρι να αποκτήσει σταθερή μάζα. Στη συνέχεια, και αφού κρυώσει σε ξηραντήρα, το δείγμα τοποθετείται σε δοχείο που στο κάτω μέρος του υπάρχει ένα υδρόφυλλο μέσο με απιονισμένο νερό. Κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου, το δείγμα απορροφά νερό μέσω των τριχοειδών του πόρων και το μέτωπο νερού κατευθύνεται προς τη πάνω πλευρά του δείγματος. Η ποσότητα του απορροφούμενου νερού μετριέται ζυγίζοντας το δείγμα σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Ο συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης προσδιορίζεται από τη κλίση της ευθείας γραμμής, σύμφωνα με την εξίσωση (2): A = ΔΒ/(S t) (2) όπου A είναι ο συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης (kg/m 2 s 1/2 ), ΔB είναι η μάζα του απορροφούμενου νερού που μετριέται σε χρονικές στιγμές t 1 και t 0 αντίστοιχα (kg), S είναι το εμβαδό της επιφάνειας του δείγματος που είναι σε επαφή με το νερό (m 2 ) και t είναι το χρονικό διάστημα από το χρόνο t 0 έως το χρόνο t 1 (s). Κατά τη διάρκεια του δευτέρου σταδίου, το μέτωπο του νερού έχει φτάσει στο πάνω μέρος του δείγματος και κάθε επιπλέον αύξηση στη μάζα του απορροφούμενου νερού μπορεί να αποδοθεί στη διάχυση του νερού στο δομικό υλικό ή στη μεταφορά του νερού διαμέσω άλλων πόρων εκτός των τριχοειδών. Στους λίθους SRH και στα κονιάματα mca1, mcb1 και mcb2, το πρώτο στάδιο δεν ήταν κατάλληλα προσδιορισμένο και για αυτό το λόγο ο υπολογισμός του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης έγινε σύμφωνα με τη μέθοδο της εφαπτομένης όπως αυτή περιγράφεται στο ιταλικό πρότυπο 11/85. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ Τα αποτελέσματα των πειραμάτων της τριχοειδούς αναρρίχησης για όλα τα υπό εξέταση υλικά συνοψίζονται στο Σχήμα 1 και οι τιμές του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης με την αντίστοιχη τυπική απόκλιση για τις τρεις διαφορετικές τιμές θερμοκρασίας συνοψίζονται στον Πίνακα 2. Πίνακας 2. Συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης A(mg/cm 2 s 1/2 ) και τυπική απόκλιση. Υλικά 20 o C 25 o C 30 o C A(mg/cm 2 s 1/2 ) SD A(mg/cm 2 s 1/2 ) SD A(mg/cm 2 s 1/2 ) SD mca1 7,9 0,80 9,4 0,36 12,4 1,03 mca2 17,5 1,02 18,4 1,21 18,7 1,22 mca3 19,2 0,59 20,0 1,15 21,3 1,45 mcb1 9,1 0,10 9,6 0,54 10,1 0,93 mcb2 9,2 0,43 10,0 1,10 11,0 1,09 mcb3 12,3 0,70 13,1 1,79 13,3 2,13 BRI 27,0 1,18 27,7 0,05 28,3 1,17 BRM 20,5 0,05 21,4 2,09 22,1 1,88 SRH 10,1 0,45 10,7 1,25 11,3 0,25 SRY 8,9 0,80 9,7 0,45 10,1 0,27

Σχήμα 1. Απορροφούμενη μάζα νερού ανα μονάδα επιφάνειας συναρτήσει της τετραγωνικής ρίζας του χρόνου για διαφορετικά δομικά υλικά.

Συντελεστήςτριχοειδούς αναρρίχησης (mg cm 2 s -1/2 ) 10 ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΧΗΜΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ, ΠΑΤΡΑ, 4-6 ΙΟΥΝΙΟΥ, 2015. Όπως είναι προφανές από το Σχήμα 1 υπάρχει μια μεταβολή του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης με τη θερμοκρασία σε όλα τα δείγματα. Πιο συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι ο συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης αυξάνει με τη θερμοκρασία. Η εξάρτηση του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης με τη θερμοκρασία για όλα τα υλικά φαίνεται στα Σχήματα 2, 3 και 4. Σχήμα 2. Συντελεστές τριχοειδούς αναρρίχησης σε διαφορετικές θερμοκρασίες για λίθους και οπτόπλιθους. 30,0 25,0 BRI BRM SRH SRY y = 0,13x + 24,383 R² = 0,9995 20,0 y = 0,2233x + 14,778 R² = 0,9953 15,0 y = 0,1277x + 6,8546 R² = 0,9995 10,0 y = 0,265x + 1,8833 R² = 0,9457 5,0 15 20 25 30 Θερμοκρασία ( o C)

Συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης (mg cm 2 s -1/2 ) Συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης (mg cm 2 s -1/2 ) 10 ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΧΗΜΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ, ΠΑΤΡΑ, 4-6 ΙΟΥΝΙΟΥ, 2015. Σχήμα 3. Συντελεστές τριχοειδούς αναρρίχησης σε διαφορετικές θερμοκρασίες για τα κονιάματα mca. 24,0 19,0 14,0 mca 3 mca 1 mca 2 y = 0,2017x + 15,103 R² = 0,9729 y = 0,12x + 15,2 R² = 0,9231 9,0 y = 0,4533x - 1,4222 R² = 0,9633 4,0 15 20 25 30 Θερμοκρασία ( o C) Σχήμα 4. Συντελεστές τριχοειδούς αναρρίχησης σε διαφορετικές θερμοκρασίες για τα κονιάματα mcb. 14,0 12,0 mcb 3 mcb 2 mcb 1 y = 0,1x + 10,389 R² = 0,9134 y = 0,183x + 5,483 R² = 0,9912 10,0 y = 0,103x + 7,016 R² = 0,9969 8,0 15 20 25 30 Θερμοκρασία ( o C) Με σκοπό να διερευνήσουμε την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων μας, υπολογίσαμε πειραματικά τους συντελεστές τριχοειδούς αναρρίχησης ορισμένων υλικών και στους 15 ο C. Στη συνέχεια συγκρίναμε τα πειραματικά αποτελέσματα με τους θεωρητικά υπολογισμένους από τις γραμμικές εξισώσεις των σχημάτων 2 και 3. Τα υλικά τα οποία επιλέγησαν ήταν οι πωρόλιθοι BRI και BRM, οι λίθοι SRH και SRY και τα κονιάματα mca3. Τα αποτελέσματα φαίνονται στον Πίνακα 3. Πίνακας 3. Πειραματικές και θεωρητικές τιμές του συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης Α για διαφορετικά δομικά υλικά στους 15 o C. Θερμοκρασία 15 o C Υλικά Θεωρητική τιμή του συντελεστή A (mg cm -2 s -1/2 ) Πειραματική τιμή του συντελεστή A (mg cm -2 s -1/2 ) BRI 26,3 26,2 BRM 19,0 19,2 SRH 8,7 9,4 SRY 7,3 7,0 mca3 18,1 18,3

Παρατηρώντας προσεκτικά τον Πίνακα 2 και τα Σχήματα 2, 3 και 4 φαίνεται εύκολα ότι ο συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης επιδεικνύει μια γραμμική εξάρτηση με τη θερμοκρασία σε όλα τα δείγματα. Η τυπική απόκλιση σε σχεδόν όλους τους υπολογισμούς ήταν κάτω από 10% και αυτό είναι κάτι το οποίο επιβεβαιώνει την ακρίβεια των πειραμάτων. Κάποιες ανωμαλίες παρατηρήθηκαν κατά την αρχική φάση της εισόδου του νερού σε ορισμένα κονιάματα (mca1, mcb1 και mcb1), η οποία ήταν πιο αργή σε σχέση με την περαιτέρω πορεία και αυτό πιθανόν να οφείλεται στην ανομοιογένεια των συγκεκριμένων κονιαμάτων καθώς και στην μικροδομή τους. Ο κορεσμός του απορροφούμενου νερού μέσω των τριχοειδών στην περίπτωση των πωρόλιθων ήταν πολύ γρήγορος και για το λόγο αυτό οι πωρόλιθοι έχουν τους υψηλότερους συντελεστές τριχοειδούς αναρρίχησης σε σχέση με τα υπόλοιπα υλικά. Από την άλλη πλευρά, οι λίθοι SRH και τα κονιάματα mcb1 παρουσίασαν τους μικρότερους συντελεστές τριχοειδούς αναρρίχησης. Λαμβάνοντας υπόψη μας ότι τα δύο αυτά υλικά έχουν την πιο σύνθετη μικροδομή, συμπεραίνουμε ότι θα πρέπει να υπάρχει άμεση σύνδεση της μικροδομής των υλικών με τον συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης. Επιπλέον, στους πωρόλιθους, το αρχικό γραμμικό μέρος ήταν πολύ καλά καθορισμένο και ο συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης υπολογίστηκε από την κλίση της ευθείας στο πρώτο στάδιο, αγνοώντας κάποιες αρχικές ανωμαλίες. Από την άλλη, στους λίθους SRH και στα κονιάματα mca1, mcb1 και mcb2 το πρώτο στάδιο δεν ήταν επαρκώς καθορισμένο ως ευθεία γραμμή και έτσι ο συντελεστής τριχοειδούς αναρρίχησης υπολογίστηκε με τη μέθοδο της εφαπτομένης [14]. Τα κονιάματα mca έχουν γενικά υψηλότερους συντελεστές τριχοειδούς αναρρίχησης σε σχέση με τα κονιάματα mcb. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στη παρούσα εργασία διερευνήθηκε η επίδραση της θερμοκρασίας του αέρα στον συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης διαφόρων ιστορικών και παραδοσιακών δομικών υλικών και παρατηρήθηκε μια γραμμική εξάρτηση του συντελεστή με τη θερμοκρασία. Έτσι, η πρόβλεψη της τιμής του συντελεστή απορρόφησης νερού μέσω τριχοειδών πόρων σε κάθε θερμοκρασία περιβάλλοντος μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας τις εξισώσεις που έχουν προταθεί. Επιπρόσθετα, η υπόθεση ενός συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης, ανεξάρτητου από τη θερμοκρασία, που συχνά υιοθετείται, είναι ξεκάθαρα ανακριβής. Συνεπώς, η εξάρτηση αυτή θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από όποιον χρησιμοποιεί τον συντελεστή τριχοειδούς αναρρίχησης ως μέσο μεταφοράς της υγρασίας διαμέσω των τριχοειδών πόρων και με αυτό τον τρόπο να χαρακτηρίσει ένα ιστορικό και παραδοσιακό δομικό υλικό. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1]. Torraca, G., 1981, Porous building materials. ICCROM, Rome. [2]. Philip, J.R. 1957, The Theory of Infiltration: 4. Sorptivity and Algebraic Infiltration Equations, Soil Science, 84, pp. 257 264. [3]. Hall, C., 1977, Water Movement in Porous Building Materials I. Unsaturated Flow Theory and its Application, Building and Environment, 12, pp. 117 125. [4]. Hall, C., 1989, Water Sorptivity of Mortars and Concretes: A Review, Magazine of Concrete Research, 41, pp. 51 61. [5]. Hall, C. and Hoff, W.D., 2002, Water Transport in Brick, Stone and Concrete, Taylor & Francis Group., London. [6]. Moropoulou, A., Karoglou, M., Bakolas, A., Krokida, M. and Maroulis, Z. B., 2014, Moisture Transfer Kinetics in Building Materials and Components: Modeling, Experimental Data, Simulation in Drying and Wetting of Building Materials and Components, Building Pathology and Rehabilitation 4, ed. J. M. P. Q. Delgado, Springer International Publishing, chapter 2. [7]. Vejmelkova, E., Pavlikova, M., Jerman, M. and Cerny, R., 2009, Free Water Intake as Means of Material Characterization, Journal of Building Physics, 33, pp. 29-44. [8]. Bomberg, M.; Pazera M. and Plagge R., 2005, Analysis of Selected Water Absorption Coefficient Measurements. Journal of Thermal Envelope and Building Science, 28, pp.227-243. [9]. Roels, S., Carmeliet, J., Hens, H., Adan, O., Brocken, H., Cerny, R., Pavlik, Z., Hall, C., Kumaran, K., Pel, L. and Plagge, R., 2004, Interlaboratory Comparison of Hygric Properties of Porous Building Materials, Journal of Thermal Envelope and Building Science, 27, pp. 307 325. [10]. Mukhopadhyaya, P. and Kumaran, M. K., 2001, Prediction of moisture response of wood frame walls using IRC s advanced hygrothermal model (hygirc), 2nd Annual Conference on Durability and Disaster Mitigation in Wood- Frame Housing, Wisconsin, Madison, USA, pp. 221-226. [11]. Mukhopadhyaya, P., Kumaran, M. K., van Reenen, D. and Tariku F., 2001, Influence of sheathing membrane and vapour barrier on hygrothermal response of stucco walls, International Conference on Building Envelope Systems and (ICBEST), Ottawa, Canada, Vol. 1, pp. 269-274. [12]. Nofal, M., Straver, M. and Kumaran, M. K., 2001, Comparison of four hygrothermal models in terms of long-term performance assessment of wood-frame constructions, Proceedings of the 8th conference of Canadian building science - Solutions to moisture problems in building enclosures, Toronto, Canada, Straube J., (Ed.), pp. 118-138.

[13]. Kumaran M. K., Mukhopadhyaya P., Cornick S. M., Lacasse, M. A., Maref W., Rousseau M., Nofal M., Quirt J. D. and Dalgliesh W. A., 2002b, A methodology to develop moisture management strategies for wood-frame walls in North America: application to stucco-clad walls, 6th Nordic Building Physics Symposium 2002, Trondheim, Norway. [14]. Normal 11/85, Assorbimento d acqua per capillarità Coefficiente di assorbimento capillare, CNR-ICR, 1985.