ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΕΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤO ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΡΝΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΕΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤO ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΡΝΟΥ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΡΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Δρ. ΜΑΡΙΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: ΕΛΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ Σύμβουλος Γλωσσικού μαθήματος: Μπέττυ Ανδρέου ΜΑΡΤΙΟΣ 2007

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ σελ.3 Α) ΕΦΑΡΜΟΓΗ : σελ.5 Α ΤΑΞΗ (από τις δασκάλες Άντρη Λοϊζίδου-Αλεξία Τζιαπούρα) Β ΤΑΞΗ (από τη δασκάλα Μαριλένα Mαύρου) Γ ΤΑΞΗ (από τη δασκάλα Στέλλα Παττίδου) Δ ΤΑΞΗ (από τις δασκάλες Αναστασία Κυριάκου, Μελίνα Κορδάτου- Αλεξάνδρου ) Ε ΤΑΞΗ (από τους δασκάλους Αίμιλη Χαραλάμπους,Παύλο Ρήγα) ΣΤ ΤΑΞΗ (από τις Β.Δ. Αθανασία Χατζητοφή -.Άντρη Μιχαήλ) Β) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ από τη σχολική σύμβουλο Μπέττυ Ανδρέου Γ) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ από τη Διευθύντρια της σχολικής μονάδας κα Ελένη Κυριακίδου σελ.87 σελ.89 Δ ) ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΕΩΣ από την Επιθεωρήτρια Δημοτικής Εκπαίδευσης Δρ.Μαρία Μιχαηλίδου σελ.92 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μέσα από την αναγκαιότητα της ενδοϋπηρεσιακής επιμόρφωσης και της συνεχούς ποιοτικής αναβάθμισης του εκπαιδευτικού μας συστήματος,η οποία συνδέεται άρρηκτα με την εξυπηρέτηση των επιμορφωτικών αναγκών της σχολικής μονάδας, εφαρμόστηκε και υλοποιήθηκε το συγκεκριμένο «σχέδιο δράσης παραγωγής γραπτού λόγου». Η υιοθέτηση και διδασκαλία των νέων βιβλίων της Γλώσσας, με τη μετατόπιση της γνώσης από ένα βιβλιοκεντρικό σύστημα,όπου η ύλη είχε ταυτιστεί με το βιβλίο, σε ένα πλέον στοχοκεντρικό σύστημα, όπου το βιβλίο είναι ένα εργαλείο για να εκπληρώσει ο δάσκαλος τους στόχους, μας ώθησε να διερευνήσουμε κατά πόσο οι εκπαιδευτικοί έχουν αφομοιώσει τις συγκεκριμένες καινοτομίες,τι είδους δυσκολίες αντιμετωπίζουν κατά την πρακτική εφαρμογή τους και κατά πόσο μπορούν οι μαθητές να αλλάξουν τη στάση τους, άρα και του μελλοντικού ενήλικου, απέναντι στο γραπτό λόγο. Πρωταρχικός στόχος ήταν οι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν να γνωρίσουν και να εφαρμόσουν σταδιακά το «Το Κειμενοκεντρικό-Διαδικαστικό Μοντέλο Παραγωγής Γραπτού Λόγου», ώστε να καταστήσουν τους μαθητές αυτόνομους στην παραγωγή γραπτών κειμένων κάθε είδους. Ειδικότερα έγινε προσπάθεια στο να διδαχθούν οι μαθητές τρόπους βελτίωσης της σκέψης, των γνώσεων, των ιδεών και του λόγου, ώστε, μεσοπρόθεσμα,να καταστούν ικανοί στη γραπτή επικοινωνία με το περιβάλλον τους και, μακροπρόθεσμα, κριτικώς σκεπτόμενα άτομα. Αρχικά οι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν στο «σχέδιο δράσης παραγωγής γραπτού λόγου» επιμορφώθηκαν εντός της σχολικής μονάδας και στη συνέχεια με φθίνουσα καθοδήγηση από τη σχολική σύμβουλο και σε συνεργασία με τη διεύθυνση και τους οικείους επιθεωρητές, ακολούθησαν και εφάρμοσαν το προτεινόμενο σχέδιο. Κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας αναπτύχθηκε σε μέγιστο βαθμό η αλληλεπίδραση και η συνεχής αλληλοενημέρωση και συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων εκπαιδευτικών διότι ο καθένας τους θα έπρεπε να συνεργαστεί με το αδελφό τμήμα και στη συνέχεια να ενημερωθεί τόσο από τον εκπαιδευτικό της προηγούμενης τάξης, όσο και από τον εκπαιδευτικό της επόμενης,για το ποιοι 3

γνωσιολογικοί στόχοι προηγούνται και ποιοι έπονται με βάση την οριζόντια και κάθετη διασύνδεση των θεμάτων. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η όλη εφαρμογή,τα στάδια καθώς και τα αποτελέσματα, του συγκεκριμένου σχεδίου δράσης ανά τάξη,όπως τα εφάρμοσαν οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί καθώς και η συνολική εκτίμηση, αξιολόγηση, συμπεράσματα της διευθύντριας της σχολικής μονάδας. Στο τέλος καταγράφονται παρατηρήσεις και μια γενική θεώρηση της συγκεκριμένης εφαρμογής από την οικεία επιθεωρήτρια του σχολείου Δρ.Μαρία Μιχαηλίδου. 4

Α/ΕΦΑΡΜΟΓΗ : Α ΤΑΞΗ (από τις δασκάλες Άντρη Λοϊζίδου-Αλεξία Τζιαπούρα) Β ΤΑΞΗ (από τη δασκάλα Μαριλένα Mαύρου) Γ ΤΑΞΗ (από τη δασκάλα Στέλλα Παττίδου) Δ ΤΑΞΗ (από τις δασκάλες Αναστασία Κυριάκου, Μελίνα Κορδάτου- Αλεξάνδρου ) Ε ΤΑΞΗ (από τους δασκάλους Αίμιλη Χαραλάμπους,Παύλο Ρήγα) ΣΤ ΤΑΞΗ (από τις Β.Δ. Αθανασία Χατζητοφή -.Άντρη Μιχαήλ) 5

ΤΑΞΗ Α Παρουσίαση από τις δασκάλες Άντρη Λοϊζίδου, Αλεξία Τζιαπούρα) ΑΝΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ:ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ (Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ) Προσυγγραφικό στάδιο: Επεξεργασία χρηστικού κειμένου Πρώτη μέρα Αρχικά τα παιδιά διάβασαν το τίτλο του κειμένου και έκαμαν υποθέσεις για το τι μπορεί ο Σαμπέρ να λέει για τον εαυτό του. Διαβάσαμε το κείμενο. Αναζητήσαμε τα δομικά χαρακτηριστικά της περιγραφής προσώπου. Βρήκαμε τις λέξεις κλειδιά κάθε παραγράφου και τα σημειώσαμε στο περιθώριο. Μιλήσαμε για την παράγραφο. Δεύτερη μέρα Τα παιδιά παρουσίασαν οι ίδιοι τον εαυτό τους στο Σαμπέρ. Βασίστηκαν πάνω στις λε ξεις κλειδιά που σημειώσαμε στο περιθώριο του κειμένου. Προσάρμοζαν κάθε παράγραφο στα δικά τους δεδομένα. Δόθηκε σχεδιάγραμμα για να ακολουθηθεί. Προνοούσε τρεις παραγράφους. Δόθηκαν ερωτήσεις σημειωμένες με αστεράκια. Εξηγήσαμε στα παιδιά ότι θα έπρεπε να ακολουθήσουν τα αστεράκια με τη σειρά και να γράψουν μια προτασούλα-απάντηση για κάθε αστεράκι. Δόθηκε βοηθητικό λεξιλόγιο και επεξηγήθηκε. Τέθηκαν και τα κριτήρια έμφασης που αργότερα θα γίνονταν και κριτήρια αυτοδιόρθωσης. Σε όλη τη διάρκεια της γραφής του κειμένου από τα παιδιά είχαν εξατομικευμένη βοήθεια Τρίτη μέρα. Έγιναν γενικές παρατηρήσεις.υπενθύμιση των κριτηρίων με συγκεκριμένα παραδείγματα από το γραπτό τους. Πρώτη αυτοδιόρθωση. Τέταρτη μέρα. Μετασυγγραφικό στάδιο. Ξεκίνησε η αυτοδιόρθωση. Δόθηκε στα παιδιά εξατομικευμένη ανατροφοδότηση. Διορθώθηκε το λεξιλόγιο. 6

ΕΙΓΜΑ 1 7

ΣΥΓΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑ ΙΟ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΥΤΟΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΔΕΙΓΜΑ 1 8

Αυτοδιόρθωση ΕΙΓΜΑ 2 9

10

11

ΑΡΧΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΕΛΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΔΕΙΓΜΑ 3 12

ΔΕΙΓΜΑ 4 ΑΥΤΟΔΙΟΡΘΩΣΗ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΟΤΑΣΗΣ 13

Διδακτικές παρεμβάσεις για βελτίωση του περιγραφικού κειμένου ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Καταγραφή ελλειπτικών προτάσεων Απουσία παραγράφου και έλλειψη συνοχής στην πλοκή του θέματος Μακροσκελής λόγος Επανάληψη ίδιων λέξεων Οι μαθητές υπερεκτίμησαν την απόδοσή τους Οι προτάσεις ήταν σε μορφή απαντήσεων Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΑΣΚΑΛΟΥ Δραστηριότητες ανάπτυξης των προτάσεων Ανάγνωση των προηγούμενων προτάσεων και νοηματική σύνδεση Ανάγνωση,συντόμευση των προτάσεων και πρόσθεση τελειών Αλλαγή των λέξεων με προτεινόμενες Έγινε εξατομικευμένη αυτοδιόρθωση Ανάπτυξη και εμπλουτισμός των προτάσεων 14

ΤΑΞΗ Β Κειμενικό είδος: Περιγραφή Θέμα: Ο παππούς μου ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΔΑΣΚΑΛΑ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΜΑΥΡΟΥ ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙ ΟΣ:ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΘΕΜΑ:Η ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ ΠΡΟΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑ ΙΟ 1. ιδασκαλία και επεξεργασία των πιο κάτω κειμένων: Η τελευταία επίσκεψη του Αϊ- Βασίλη (Nέο βιβλίο Β Τάξης, Ενότητα 12: «Ποπό! Κόσμος που περνά!» Ο Σαρλό από την Τηλεόραση (Βιβλίο «Η Γλώσσα μου», Γ Μέρος, σελ.90-91 ) Ο παππούς μου (χρηστικό κείμενο) 2.Εντοπισμός των δομικών στοιχείων των περιγραφικών κειμένων.... ΠΡΟΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑ ΙΟ Ανάπτυξη πλάνου Προφορική συζήτηση - Εμπλουτισμός λεξιλογίου Συμπλήρωση του πλάνου από τα παιδιά Συζήτηση για τα κριτήρια που θα εφαρμόσουν τα παιδιά 15

ΜΕΡΟΣ Β Προσυγγραφικό στάδιο Πλάνο ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Β ΤΑΞΗΣ 16

Συγγραφικό στάδιο Κατά τη διάρκεια παραγωγής γραπτού λόγου χρησιμοποιούν: Το πλάνο τους με τα δομικά στοιχεία Τη φωτογραφία της μητέρας τους Τα κριτήρια που πρέπει να εφαρμόσουν Κριτήρια Παρατηρώ και εφαρμόζω: ΝΑΙ ΟΧΙ 1. Γράφω μικρές, ολοκληρωμένες προτάσεις 2. εν αφήνω πίσω λέξεις και γράμματα. 3. Αρχίζω τις προτάσεις με κεφαλαίο και τελειώνω με τελεία. 4. Κάνω παραγράφους και τις αναπτύσσω με λεπτομέρειες 5. Βάζω τόνους. 6. Προσέχω την ορθογραφία μου. 7. Περιγράφω τα χαρακτηριστικά του προσώπου και του σώματος. 8. Βάζω επίθετα. 9. Γράφω ωραία γράμματα. Μετασυγγραφικό στάδιο Αυτοδιόρθωση του γραπτού Ελέγχουν κατά πόσο έχουν εφαρμόσει τα κριτήρια αξιολόγησης. Εντοπίζουν τα σημεία που δεν εφάρμοσαν. ιορθώνουν, βελτιώνουν και ξαναδιαβάζουν το γραπτό τους. ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1.Εφάρμοσα τα κριτήρια του πίνακα; (Βάλε ν) ΟΛΑ ΑΡΚΕΤΑ ΛΙΓΑ ΚΑΘΟΛΟΥ 2.Ποια σημεία δεν εφάρμοσα;.. 3.Ποια σημεία θα πρέπει να βελτιώσω είγματα Εργασιών Β Τάξης 17

είγματα Εργασιών Β Τάξης Πλάνο ΕΙΓΜΑ 2 ο 18

Συγγραφικό στάδιο 19

Μετασυγγραφικό στάδιο Αυτοαξιολόγηση 20

Τελικό γραπτό 21

Προσυγγραφικό στάδιο Πλάνο ΕΙΓΜΑ 2 ο 22

Συγγραφικό στάδιο 23

Μετασυγγραφικό στάδιο Αυτοαξιολόγηση- Αυτοδιόρθωση Ανάπτυξη μεταγνωστικών και μεταγλωσσικών δεξιοτήτων 24

Αρχή της χρονιάς 25

Σήμερα ΕΙΓΜΑ 1ο 26

είγμα 2 Αρχή της χρονιάς 27

ΣΗΜΕΡΑ 28

ιδακτικές παρεμβάσεις για βελτίωση του περιγραφικού κειμένου Α ΥΝΑΜΙΕΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΣΚΑΛΟΥ ε γράφουν μικρές, ολοκληρωμένες προτάσεις Απουσία επιθέτων στα ουσιαστικά Αδυναμία στην ανάπτυξη παραγράφων. Αδυναμία στη σωστή χρήση των καταλήξεων των ουσιαστικών και των ρημάτων. Εξάσκηση στη δομή της πρότασης ραστηριότητες για τη χρήση επιθέτων, μέσα σε δικές τους προτάσεις. (Προτείνονται επίθετα που ταιριάζουν στο άτομο που περιγράφουν) Γίνεται καθοδήγηση των μαθητών για τον τρόπο διαχωρισμού των παραγράφων, χρησιμοποιώντας ξανά το πλάνο. Επαναφορά και εξάσκηση στα γραμματικά φαινόμενα: Καταλήξεις ρημάτων α, β, γ προσώπου Καταλήξεις ουσιαστικών σε ος, - η, -ι. 29

ΤΑΞΗ Γ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ από τη δασκάλα Στέλλα Σάββα Παττίδου ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙΔΟΣ:ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Θέμα: Περιγραφή προσώπου Τίτλος: «ο παππούς μου» Α. ΠΡΟΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ 1. Φάση Αυθεντικοποίησης (3Χ40 λεπτά) Προβληματισμός σχετικά με τη χρησιμότητα της περιγραφής στη ζωή μας Παρουσίαση των αποτελεσμάτων του προβληματισμού Παιχνίδι ρόλων με βάση τα αποτελέσματα Παιχνίδι «Μάντεψε ποιος;» Ανακοίνωση του θέματος και συζήτηση γύρω από σκοπό του κειμένου, το περιεχόμενο, τη δομή και το ύφος σύμφωνα με τον αποδέκτη του κειμένου(πλαίσιο επικοινωνίας) 2.Φάση Παραγωγής Ιδεών(τεχνικές καθοδήγησης) Τεχνική εικόνων με τη χρήση φωτογραφιών των περιγραφόμενων προσώπων Τεχνική ερωτήσεων από τα παιδιά προς τους συμμαθητές τους σχετικά με το περιγραφόμενο πρόσωπο. Τεχνική χορήγησης βασικών λέξεων (κυρίως επιθέτων και συναισθημάτων) Τεχνική μελέτης πηγών μέσω κειμένου (χρηστικό κείμενο) που αφορούσε το υπό πραγμάτευση θέμα και ποιήματος από το Ανθολόγιο «Λούνα παρκ παππούλη μου» 30

ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ 31

ΧΡΗΣΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ O παππούς μου Ο παππούς μου ονομάζεται Αντρέας, όπως και το δικό μου όνομα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του, είναι γύρω στα εβδομήντα πέντε χρόνια. Φυσικά, δε ξέρω αν μου κρύβει και λίγα χρονάκια. Μένει μαζί με τη γιαγιά μου σε ένα ημιορεινό χωριό με δάσος, τον Κόρνο. Σε αυτό γεννήθηκε και ο πατέρας μου κι έζησε τα πρώτα του χρόνια. Ο παππούς μου είναι ψηλός και λεπτός με άσπρα μαλλιά και μουστάκι. Το μπαστούνι του είναι απαραίτητος σύντροφος. Τα χρόνια τον βάραιναν και δεν μπορεί να περπατήσει με πολλή ευκολία. Έστω και αν το πρόσωπό του πλέον είναι ρυτιδωμένο, εύκολα διακρίνει κανείς τα γαλανά του μάτια. Σαν καπάκι από πάνω τους έρχονται τα δύο μακριά, ασπρόμαυρα και εκφραστικά φρύδια, που κάθε φορά που ο παππούς γελάει ή θυμώνει παίρνουν την ανάλογη έκφραση και αυτά σαν να ακολουθούν τα συναισθήματα του παππού. Το χωριό που μένει ο παππούς είναι πολύ κοντά, έτσι σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο έχω την ευκαιρία να βρίσκομαι μαζί του. Απολαμβάνω πολύ την παρέα του παππού μου. Βλέπετε, είναι πολύ πρόσχαρος και σχεδόν πάντα χαμογελαστός, ιδιαίτερα όταν βλέπει τα παιδιά του και τα εγγόνια του. Παρά την ηλικία του και τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει, βρίσκει τη δύναμη αρκετές φορές να παίζει μαζί μας. Πολύ λίγες είναι οι φορές που τον θυμάμαι σκυθρωπό. Εκείνο όμως το οποίο θα παραδεχόταν κανείς είναι το πόσο φιλόζωος είναι και αυτό το χαρακτηριστικό του φρόντισε να μας το μεταδώσει και εμάς. Μέσα στην αυλή του μπορεί να συναντήσει κανείς όλων των λογιών ζώα, γάτες, σκυλιά, μικρά πουλιά, περιστέρια και άλλα, τα οποία φροντίζει με περισσή αγάπη. Όλοι μας έχουμε και κάποιο ελάττωμα. Έτσι και ο δικός μου παππούς. Κάποτε με τη γιαγιά μου όταν διαφωνήσουν σε κάτι φωνάζει δυνατά και θυμώνει. Εκείνες τις κακές στιγμές δεν πρέπει να βρεθεί τίποτα μπροστά του. Μετά από λίγο τα ξεχνάει όλα και να σου πίσω ο καλός και χαμογελαστός γέροντας. Ώρες πολλές καθόμαστε και συζητάμε. Εγώ του μιλάω για την πόλη που μένουμε, για τους φίλους μου, το σχολείο. Με ακούει με πολλή προσοχή και ενδιαφέρον. Εκείνος μου λέει αληθινές ιστορίες από την παλιά εποχή και τον πόλεμο που είχε γνωρίσει. Μου μιλάει για τη ζωή στο χωριό και τις δυσκολίες του χειμώνα. Μου δίνει σοφές συμβουλές για όλα τα θέματα. Παρέα με τον παππού μου πηγαίνουμε στα χωράφια και τις κατσίκες. Μερικές φορές ανεβαίνουμε τον κοντινό λόφο, όπου έχει εξαιρετική θέα. Αισθάνομαι πολύ τυχερός που έχω ένα τόσο καλό και στοργικό παππού. Είναι ο καλύτερος παππούς του κόσμου. Τον αγαπώ και θα τον αγαπώ πάντα. Εύχομαι να είναι καλά και να ζήσει αρκετά χρόνια ακόμα. 32

ΠΡΟΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑ ΙΟ 3. Φάση Οργάνωσης Ιδεών Χρήση εννοιολογικού χάρτη 2. Εξωτερικά χαρακτηριστικά 2. 1. Γενικά στοιχεία Όνομα: Ηλικία: Καταγωγή: 2. 6. Τι αισθάνομαι για αυτόν; Ο παππούς μου 2. 5. Τι κάνω μαζί του; 4. Συνήθειές του 3. Εσωτερικά χαρακτηριστικά Γ. ΜΕΤΑΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑ ΙΟ Φάση βελτίωσης αρχικού κειμένου Καθορισμός κριτηρίων αξιολόγησης με τη μέθοδο της ετεροαξιολόγησης Ανάγνωση του δικού τους κειμένου Μελέτη του πίνακα αυτοαξιολόγησης Συμπλήρωση του πίνακα αυτοαξιολόγησης Eντοπισμός βασικών λαθών και σημείων που πρέπει να βελτιωθούν 33

ΚΡΙΤΗΡΙΑ 1. Ανέπτυξα όλες τις παραγράφους ώστε το περιεχόμενο να είναι ολοκληρωμένο-πέτυχα το σκοπό μου 2. Είναι ωραία τα γράμματά μου ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΠΟΛΥ ΛΙΓΟ ΚΑΘΟΛΟΥ 3. Είναι ευδιάκριτα τα σημεία που ξεκινά η κάθε παράγραφος 4. Οι πληροφορίες που έβαλα σε κάθε παράγραφο έχουν σχέση με το θέμα της παραγράφου 5. Έβαλα αρκετές πληροφορίες στην παράγραφο ούτως ώστε να πετύχω το σκοπό της συγκεκριμένης 6. Κάθε πρόταση ξεκινά με κεφαλαίο και τελειώνει με τελεία 7. Κάθε πρόταση είναι μια ολοκληρωμένη κουβέντα με νόημα 8. Χρησιμοποίησα τους κανόνες γραμματικής για την ορθογραφία των λέξεων 9. Τόνισα σωστά τις λέξεις 10. Μήπως επανέλαβα λέξεις ή φράσεις 11. Χρησιμοποίησα σωστά το ενωτικό 12. Χρησιμοποίησα ενεστώτα 34

Γ. ΜΕΤΑΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑ ΙΟ 2. Φάση τελικής επιμέλειας ιόρθωση και βελτίωση του αρχικού κειμένου Ξαναδιάβασμα του γραπτού τους με τις βελτιωτικές παρεμβάσεις 3. Φάση τελικής αξιολόγησης ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΛΑΝΟ 1 35

36

37

38

Ανάπτυξη Μεταγλωσσικών και Μεταγνωστικών εξιοτήτων 39

40

41

Διδακτικές Παρεμβάσεις για Βελτίωση Περιγραφικού Κειμένου Αδυναμίες Μαθητή Συνεχής χρήση του ρήματος «είναι» Παρουσίαση των χαρακτηριστικών με απλή χρήση επιθέτων, χωρίς περαιτέρω δικαιολόγηση του χαρακτηρισμού Τρόπος έναρξης της κάθε παραγράφου Ο Ρόλος του Δασκάλου Αντικατάσταση των επαναλαμβανόμενων λέξεων με προτεινόμενες Ανάπτυξη,διόρθωση σχετικής παραγράφου(ομαδική διόρθωση) Παρουσίαση του προβλήματος με παραδείγματα από τα παιδιά και εισηγήσεις για βελτίωση 42

ΤΑΞΗ Δ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ από τις δασκάλες Αναστασία Κυριάκου, Μελίνα Κορδάτου-Αλεξάνδρου Κειμενικό είδος:περιγραφή Θέμα: «ένα πρόσωπο που αγαπώ» ιδασκαλία και επεξεργασία του κειμένου: «Το ρολόι» (Βιβλίο «Η Γλώσσα μου»,γ μέρος) ιδασκαλία και επεξεργασία του κειμένου: «Ο παππούς μου». Εντοπισμός των δομικών στοιχείων του κειμένου περιγραφής προσώπου. 43

1 Όνομα, ηλικία 2 Επάγγελμα 3 Εξωτερική περιγραφή 4 Χαρακτήρας 11 Συναισθήματα ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ 5 Συμπεριφορά 6 Ενδιαφέροντα 10 Σκέψεις 7 Συνήθειες 9 Σημαντικά γεγονότα της ζωής του 8 Πώς περνάμε, τι κάνουμε μαζί 44

Προσυγγραφικό στάδιο (Χρόνος διδασκαλίας 80 ) Ιδεοθύελλα. Οργάνωση των ιδεών και κατηγοριοποίηση σε παραγράφους. ημιουργία πλάνου (Συζήτηση για τη δομή της έκθεσης). Συμπλήρωση του πλάνου με λέξεις ή φράσεις. Συγγραφικό στάδιο Υπενθύμιση της διαδικασίας για την περιγραφή προσώπου: Συμβουλεύομαι το πλάνο μου. Θυμάμαι τα στάδια ανάπτυξης περιγραφικού κειμένου (πρόλογος, κυρίως θέμα, επίλογος). Χρησιμοποιώ διάφορα εκφραστικά μέσα (επίθετα, παρομοιώσεις, κ.ά.). Χρησιμοποιώ παροντικούς χρόνους. Αναπτύσσω τις παραγράφους μου χρησιμοποιώντας σύνθετες προτάσεις. Μετασυγγραφικό στάδιο όθηκαν κριτήρια αξιολόγησης. Έγινε επεξήγηση και σχολιασμός του κάθε κριτηρίου ξεχωριστά. Αυτοαξιολόγηση. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων της Αυτοαξιολόγηση και εντοπισμός των σημείων που χρειάζονταν βελτίωση. Κάθε μαθητής έκανε τις απαιτούμενες βελτιώσεις στο γραπτό του. 45

ΔΕΙΓΜΑ 1 ΑΥΤΟΔΙΟΡΘΩΣΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ 46

ΕΙΓΜΑ 2 ο ΕΙΓΜΑ 2 47

ΑΥΤΟΔΙΟΡΘΩΣΗ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΓΡΑΠΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑ 2 48

ΔΕΙΓΜΑ 3 ΑΥΤΟΔΙΟΡΘΩΣΗ 49

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 50

ΕΙΓΜΑ 4 51

Αδυναμίες μαθητών 1. Επανάληψη κοινόχρηστων λέξεων,φράσεων 2. Αδυναμία στην τεκμηρίωση δηλώσεων ή χαρακτηρισμών που παρουσίαζαν το περιγραφόμενο πρόσωπο (σύντομες παράγραφοι χωρίς επεξηγηματικές προτάσεις). 3. Απουσία επιλόγου. 4. Τρόπος παρουσίασης του περιγραφόμενου προσώπου στον πρόλογο. 5. Ορθογραφικά λάθη. Παρέμβαση του δασκάλου 1. Αναδιατύπωση των προτάσεων με πιο ελκυστικό τρόπο. 2.Χρήση επιθέτων και επεξηγηματικών προτάσεων, παραδείγματα από τη ζωή του περιγραφόμενου προσώπου. 3.Απαραίτητη η καταγραφή σκέψεων, συναισθημάτων και συμπεράσματος. 4.Ανάγνωση ελκυστικών προλόγων, σύγκριση και αναδιατύπωση. 5.Παραπομπή σε λεξικά και στο βιβλίο Γραμματικής 52

ΤΑΞΗ Ε ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ από τους δασκάλους Παύλο Ρήγα, Αίμιλη Χαραλάμπους ΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΕΙ ΟΣ: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Θέμα: Ένα πρόσωπο που Θαυμάζω Στάδια: 1. ιδασκαλία και επεξεργασία του κειμένου: Η διδασκαλία κειμένου σχετικού με περιγραφή είναι ένα είδος εργασίας που επαναλαμβάνεται συχνά σχεδόν σε κάθε ενότητα του καινούργιου βιβλίου γλώσσας των παιδιών της Ε τάξης. Γι αυτό και δεν ασχοληθήκαμε με τη διδασκαλία ή την επεξεργασία κάποιου κειμένου πριν από τη συγγραφή της περιγραφής αυτής. 2.Χαρακτηρισμός του κειμένου ως προς το είδος του 3.Εντοπισμός των δομικών στοιχείων του κειμένου : Εισαγωγή:όνομα, καταγωγή, επάγγελμα, η σχέση του προσώπου μ εμένα Εξωτερική περιγραφή του ατόμου Χαρακτήρας του προσώπου που περιγράφουμε (προτερήματα-ελαττώματα) Ενδιαφέροντα/συνήθειες Προσυγγραφικό Στάδιο Τα παιδιά επέλεξαν το άτομο το οποίο θα περιέγραφαν. Υπενθυμίσαμε στα παιδιά την αναγκαιότητα τήρησης των δομικών στοιχείων κατά την περιγραφή. Αναφέραμε τη χρήση του σωστού ρηματικού χρόνου ο οποίος στην προκειμένη περίπτωση ήταν ο Ενεστώτας. Υπενθυμίσαμε τη χρήση επιθέτων και αιτιολογικών προτάσεων. Τονίσαμε τη χρήση παραγράφων και σημείων στίξης. Συζητήσαμε και άρχισαν την παραγωγή γραπτού λόγου 53

ΠΛΑΝΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 54

Συγγραφικό στάδιο Δείγματα εργασιών Ε 1 τάξης είγμα 1 55

είγμα 2 56

Συγγραφικό στάδιο είγματα εργασιών Ε 2 τάξης είγμα 1 57

είγμα 2 58

Φάση βελτιωτικής αναδιαμόρφωσης του αρχικού κειμένου (χρήση υλικού που δόθηκε στα παιδιά από εμάς) Τα παιδιά: ιάβασαν το κείμενο που έγραψαν Μελέτησαν τα σημεία αυτοαξιολόγησης Φάση τελικής επιμέλειας Τα παιδιά: Έλεγξαν κατά πόσο είχαν εφαρμόσει τα κριτήρια στο γραπτό τους. Εντόπισαν τα σημεία που δεν εφάρμοσαν ιόρθωσαν, βελτίωσαν και ξαναδιάβασαν το γραπτό τους.. Error! 59

60

Μετασυγγραφικό Στάδιο είγματα εργασιών Ε 1 τάξης είγμα 1 61

είγμα 2 62

Μετασυγγραφικό Στάδιο είγματα εργασιών Ε 2 τάξης είγμα 1 63

ΠΡΙΝ είγμα 2 64

Ανάπτυξη μεταγνωστικών και μεταγλωσσικών δεξιοτήτων (τάξη Ε 1) ΜΕΤΑ 65

66

Ανάπτυξη μεταγνωστικών και μεταγλωσσικών δεξιοτήτων (τάξη Ε 2) 67

68

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Α ΥΝΑΜΙΕΣ ΜΑΘΗΤΗ Η παρουσίαση του ατόμου που θα περιγράφανε ήταν από αρκετά παιδιά ελλιπής, όσο αφορά τη χρήση επιθέτων. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΣΚΑΛΟΥ Συζητήσαμε προσωπικά με τα παιδιά και δώσαμε παραδείγματα της χρήσης επιθέτων(προφορικά και γραπτά στο πίνακα). Αρκετά παιδιά απέφυγαν ή άγγιξαν ελάχιστα την περιγραφή των ελαττωμάτων και των προτερημάτων των προσώπων που περιγράφανε. εν έγινε χρήση από κάποια παιδιά του Ενεστώτα. Το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών έκαναν υπερβολικά ορθογραφικά λάθη. ώσαμε ξανά οδηγίες και επεξηγήσεις για τις λέξεις ελαττώματα και προτερήματα. Εργαστήκαμε μαζί με τα παιδιά όλης της τάξης με παραδείγματα. Υπογραμμίσαμε το κάθε ρήμα σε λάθος χρόνο με κυματιστή γραμμή και ζητήσαμε από τα παιδιά να τα διορθώσουν. Υπογραμμίσαμε το κάθε ορθογραφικό λάθος με ίσια γραμμή και ζητήσαμε από τα παιδιά να το διορθώσουν(βοήθεια λεξικού). 69

ΤΑΞΗ ΣΤ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ από τις Β.. Αθανασία Χατζητοφή, Άντρη Μιχαήλ 1.Προσυγγραφικό στάδιο (3Χ 80 ) Επιλογή- ιδασκαλία των δυο κειμένων Πρόγραμμα χαρτογράφησης εννοιών (Kidspiration) Ετοιμασία αραχνογράμματος με την τεχνική της ιδεοθύελλας Συζήτηση και καθορισμός κριτηρίων του περιεχομένου Ανάλυση της δομής και αναφορά σε ενδεικτικό λεξιλόγιο-καταγραφή λεξιλογίου 2.Συγγραφικό στάδιο(1χ 80 ) Τα παιδιά γράφουν και συμβουλεύονται το αραχνόγραμμα, το ενδεικτικό λεξιλόγιο που εισηγήθηκαν μετά από ομαδική συζήτηση και το λεξικό τους. 70

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ 71

ΠΛΑΝΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑ ΙΟ ΕΙΓΜΑ 1ο 72

3.ΜΕΤΑΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΣΤΑ ΙΟ Ετοιμασία του πλάνου αξιολόγησης με βάση το αραχνόγραμμα. (συμπεριλαμβάνει κριτήρια περιεχομένου, δομής, γραμματικής, συντακτικού, γενικής εντύπωσης) Μελέτη των γραπτών κειμένων των μαθητών Καταγραφή αδυναμιών από το δάσκαλο ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕ ΟΜΑ ΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ Α ΥΝΑΜΙΩΝ 73

ΦΑΣΗ ΤΕΛΙΚΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ-ΦΑΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Ο μαθητής συμπληρώνει το πλάνο αξιολόγησης μετά από προσεκτική μελέτη του γραπτού του. Ατομική συζήτηση με το δάσκαλο για να οριστούν τα σημεία που μπορούν να βελτιωθούν. Ακολουθεί η αυτοδιόρθωση του γραπτού κειμένου ( 80 λεπτά) 74

ΕΙΓΜΑ 1 ΣΥΝΕΧΕΙΑ 75

76

ΕΙΓΜΑ 2 ΣΥΝΕΧΕΙΑ 77

ΕΙΓΜΑ 2 78

79

ΔΕΙΓΜΑ 3 80

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΓΝΩΣΤΙΚΏΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΔΕΙΓΜΑ 4 81

ΔΕΙΓΜΑ 5 82

ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ 83

Ο ίδιος μαθητής μετά από 6 μήνες... 84

Διδακτικές παρεμβάσεις για βελτίωση περιγραφικού κειμένου Αδυναμίες- δυσκολίεςκοινόχρηστα λάθη Πολλά ορθογραφικά λάθη Αδυναμίες στον πρόλογο- επίλογο Ανάμειξη περιεχομένου παραγράφων Αδυναμία στη χρήση των σημείων στίξης(τελείες, τόνοι) Ρόλος του δασκάλου Αυτοδιόρθωση(χρήση λεξικού) Αλληλοβοήθεια στην αυτοδιόρθωση από συμμαθητές Διαβάστηκαν δείγματα πετυχημένων προλόγων-επιλόγων/αυτοδιόρθωση Τίτλος στις προβληματικές παραγράφους για διαπίστωση της αδυναμίας -βελτίωση Εντοπισμός διόρθωση περιπτώσεων παρατονισμού και λανθασμένης χρήσης της τελείας Συμπλήρωση σε κείμενο των σημείων στίξης που λείπουν Επανάληψη λέξεων (τόσο στη σύνδεση όσο και στην ανάπτυξη της παραγράφου) Χρήση απλών κι όχι επαυξημένων προτάσεων Μεγαλόφωνη ανάγνωση εντοπισμός των αδυναμιών Εισηγήσεις για άλλους τρόπους έκφρασης (συνώνυμα) Άσκηση μετατροπής απλών σε επαυξημένες προτάσεις (απουσία επιθέτων, μεταφορών, παρομοιώσεων) 85

Σχόλια για την εφαρμογή της ιδέας Ενδιαφέρουσα εφαρμογή. Οι μαθητές απέκτησαν μεταγνωστικές και μεταγλωσσικές δεξιότητες. Η διαδικασία ήταν χρονοβόρα αλλά εποικοδομητική. Το προσυγγραφικό στάδιο βοήθησε πάρα πολύ στην πληρέστερη ανάλυση των παραγράφων. Οπτικοποιήθηκαν οι παράγραφοι και βελτιώθηκε η δομή του γραπτού λόγου των μαθητών. Υπήρξε εποικοδομητική αλληλεπίδραση, αλληλοεπικοινωνία και συνεργασία ιδιαίτερα με το αδελφό τμήμα. Είναι αναγκαίο να εφαρμόζεται το κειμενοκεντρικόδιαδικαστικό μοντέλο για κάθε νέο κειμενικό είδος με το οποίο έρχονται σε επαφή οι μαθητές. 86

Β )ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ από τη σχολική σύμβουλο Μπέττυ Ανδρέου 87

Αξιολόγηση του σχεδίου δράσης (από τη σχολική σύμβουλο Μπέττυ Ανδρέου) Κατά την εφαρμογή και ολοκλήρωση του συγκεκριμένου σχεδίου δράσης διαπιστώθηκαν τα παρακάτω : Αρχικά οι μαθητές έγραφαν όπως ακριβώς μιλούσαν στο επίπεδο της παράθεσης πληροφοριών(knowledge telling),παρουσίαζαν ελλειπτικό λόγο και κατά παράταξη σύνταξη. Μετά την εφαρμογή του μοντέλου οι μαθητές μετέβηκαν από το επίπεδο παράθεσης πληροφοριών σε επίπεδο μετασχηματισμού πληροφοριών (knowledge transforming). Η εφαρμογή και επεξεργασία από όλες τις τάξεις του ίδιου κειμενικού είδους, της Περιγραφής,βοήθησε στο να γνωρίσει ο κάθε εκπαιδευτικός τους γνωστικούς στόχους όχι μόνο της τάξης του, αλλά και της προηγούμενης και της επόμενης. Oι τεχνικές καθοδήγησης των εκπαιδευτικών (πλάνο, εικόνες κ.ά.) βοήθησε τους μαθητές στην παραγωγή ιδεών αλλά και να οπτικοποιήσουν την παραγραφοποίηση του κειμένου, όπου στην συνέχεια μετατράπηκε σε συνεχή λόγο. Η παραγωγή περιγραφικών κειμένων ανά τάξη στηρίχθηκε στην σπειροειδή διάταξη της ύλης της περιγραφής,όπου στις μικρές τάξεις γίνεται απλή παράθεση πληροφοριών(υψηλό επίπεδο γενίκευσης) ενώ στις μεγαλύτερες επανέρχεται και εμπλουτίζεται με λεπτομέρειες και πληρέστερη πληροφόρηση. Επίσης στις μικρές τάξεις γίνεται απλή αναφορά επιθέτων ενώ στις μεγαλύτερες περιγράφουν έμμεσα με την παράθεση μικροεπεισοδίων που αποκαλύπτουν τα χαρακτηριστικά του. H ενεργή συμμετοχή των μαθητών στην αυτοβελτίωση και αυτοδιόρθωση των γραπτών τους αύξησαν το ενδιαφέρον τους και ανέπτυξαν τις μεταγλωσσικές και μεταγνωστικές δεξιότητες που με τη σειρά τους συνέβαλλαν στην αυτόνομη ανάπτυξή τους.. Δημιουργήθηκαν γέφυρες αλληλεπίδρασης και αλληλεπικοινωνίας μεταξύ των συγκεκριμένων εκπαιδευτικών με κοινό επίτευγμα την ομαλή γνωσιολογική μετάβαση των μαθητών στην επόμενη τάξη. 88

Γ) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ από τη διευθύντρια του δημοτικού σχολείου κα Ελένη Κυριακίδου 89

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΡΝΟΥ Αρχ. Μακαρίου Γ, 7640 Κόρνος ΤΗΛ: 22533818 ΤΗΛΕΟΜ:22870451 Email: kornos.dim.la@cytanet.com.cy ΘΕΜΑ: «Παραγωγή Γραπτού Λόγου Αυτοαξιολόγηση Μαθητών εντός της Σχολικής Μονάδας» Αξιολόγηση Συμπεράσματα της εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης από τη διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου Κόρνου, Ελένη Κυριακίδου. Στο Δημοτικό Σχολείο Κόρνου φοιτούν 162 παιδιά και διδάσκουν συνολικά 17 εκπαιδευτικοί (με έδρα το σχολείο, επισκέπτες και ειδικής εκπαίδευσης). Επιθεωρήτρια του σχολείου είναι η Δρ Μαρία Μιχαηλίδου. Με πρωτοβουλία της επιθεωρήτριας του σχολείου και υπό την καθοδήγηση της συμβούλου Ελληνικών κας Μπέττυς Ανδρέου - η οποία τυγχάνει να υπηρετεί 3/5 στο Δημοτικό Σχολείο Κόρνου -, το διδακτικό προσωπικό του σχολείου ανέλαβε την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης υπό μορφή «μικροέρευνας», με θέμα: «Παραγωγή Γραπτού Λόγου-Αυτοαξιολόγηση Μαθητών εντός της Σχολικής Μονάδας». Η ενημέρωση επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για το Σχέδιο Δράσης έγινε στο χρόνο της Εβδομαδιαίας Συνεδρίας Προσωπικού (14/2/2007 και 21/2 2007). Μετά την ενημέρωση άρχισαν οι πρώτες «αντιδράσεις», οι συζητήσεις, ο προβληματισμός και η ανησυχία για τον τρόπο οργάνωσης και συντονισμού των 10 τμημάτων της σχολικής μονάδας. Ακολούθησε το στάδιο των διευκρινίσεων και αφού δημιουργήθηκε το κατάλληλο κλίμα (παρωθητικό περιβάλλον εργασίας), έγινε κατανομή ευθυνών και ρόλων. Την εφαρμογή του «Σχεδίου Δράσης» ανέλαβαν δέκα εκπαιδευτικοί : Αθανασία Χατζητοφή (Β.Δ.), Άντρη Μιχαήλ (Β.Δ.), Παύλος Ρήγας, Αίμιλη Χαραλάμπους, Αναστασία Κυριάκου, Μελίνα Κορδάτου-Αλεξάνδρου, Στέλλα Παττίδου, Μαριλένα Μαύρου, Αλεξία Τζιαπούρα και Άντρη Λοϊζίδου. Για την υλοποίηση της «μικροέρευνας» η σχολική μονάδα ως «σκεπτόμενη» και «προβληματιζόμενη», άρχισε τη διαδικασία ενορχήστρωσης της δράσης με στόχο τη πραγμάτωση του σχεδίου. Οι εκπαιδευτικοί σ αυτό το χρονικό διάστημα ήταν σε μια κατάσταση κινητοποίησης, ανταλλαγής απόψεων, εξωτερίκευσης των σκέψεων και συναισθημάτων τους. Ακολούθησε το στάδιο της οργάνωσης των δραστηριοτήτων και του συντονισμού αρχικά των αδελφών τμημάτων και στη συνέχεια των άλλων τμημάτων του σχολείου. Για την καλύτερη οργάνωση των δραστηριοτήτων και την πορεία των εργασιών οι εκπαιδευτικοί είχαν ως οδηγό το σχετικό καθοδηγητικό υλικό που δόθηκε από τη σύμβουλο του Γλωσσικού Μαθήματος. Επιπλέον αξιοποίησαν και άλλες πηγές αναφοράς αλλά και τις γνώσεις και εμπειρίες τους από τα συνέδρια. 90

Αξιολογώντας την όλη εργασία από το αρχικό στάδιο της ενημέρωσης μέχρι την παρουσίαση των αποτελεσμάτων έγιναν οι πιο κάτω διαπιστώσεις: α) σε επίπεδο διδακτικού προσωπικού: ανάπτυξη πνεύματος συνεργασίας, αμοιβαίου σεβασμού και δημιουργικότητας ανάπτυξη πνεύματος ευθύνης αλληλοενημέρωση και αλληλεπίδραση ενημέρωση για νέες διδακτικές προσεγγίσεις (στην προκειμένη περίπτωση κειμενοκεντρική προσέγγιση στην παραγωγή γραπτού λόγου). β) σε επίπεδο μαθητών: ανάπτυξη πνεύματος συνεργασίας, αμοιβαίου σεβασμού, υπευθυνότητας και δημιουργικότητας ενεργός συμμετοχή και χαρά της μάθησης ανάπτυξη δεξιοτήτων όπως είναι η αυτοαξιολόγηση που οδηγεί στην αυτοβελτίωση και αυτόνομη ανάπτυξη του ατόμου γ) σε επίπεδο σχολικής μονάδας: Εξασφάλιση πληροφοριών που είναι χρήσιμες για το σχολείο, όπως: - η διάγνωση της παρούσας κατάστασης - τρόποι βελτίωσης και ανάπτυξης της σχολικής μονάδας Συναντίληψη όλων των εμπλεκομένων και κοινή προσδοκία και όραμα για ποιοτική αναβάθμιση της εκπαίδευσης Ενίσχυση και σταδιακή αυτονόμηση της σχολικής μονάδας Από την όλη εργασία προέκυψαν και κάποια προβλήματα ιδιαίτερα στο συντονισμό της εργασίας και αυτά οφείλονται στην έλλειψη χρόνου για: α) συντονισμό, β)συγκέντρωση και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων. Το σύστημα αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας είναι μια ανάγκη για την εκπαίδευση μας. Επιτρέπει στους συμμετέχοντες να αναπτύξουν κίνητρα και ικανότητες τέτοιες που θα προβάλουν τον καλύτερο τους εαυτό, να βιώσουν το αίσθημα του «ανήκειν» στη σχολική μονάδα. Η αυτοαξιολόγηση είναι μια διαδικασία που ξεπερνά την αξιολόγηση «χάριν της αξιολόγησης» αφού γίνεται μέσα σε περιβάλλον αλληλοσεβασμού και διαφάνειας, με ορατούς στόχους και ουσιαστικά κίνητρα. Ευχαριστώ θερμά και συγχαίρω όλους τους εμπλεκόμενους στην οργάνωση του συνεδρίου και εύχομαι η εμπειρία αυτή να μεταφερθεί και σε άλλες σχολικές μονάδες με στόχο την αυτοαξιολόγηση (σε επίπεδο μαθητή, δασκάλου, σχολείου) με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της σχολικής μονάδας και γενικότερα, ποιοτική αναβάθμση της εκπαίδευσης 22 Μαρτίου 2007 91

Δ)ΤΕΛΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΕΩΣ από την Επιθεωρήτρια Δημοτικής Εκπαίδευσης Δρ.Μαρία Μιχαηλίδου 92

Γενικά συμπεράσματα του σχεδίου δράσης για την παραγωγή του γραπτού λόγου Τώρα,που είμαστε στην ολοκλήρωση και παρουσίαση του αρχικού μέρους του σχεδίου δράσης, το οποίο απασχόλησε και ενεργοποίησε αυτό το τρίμηνο, την παρούσα σχολική μονάδα, αναφορικά με το θέμα «Παραγωγή του Γραπτού Λόγου»,μπορούμε να σταθούμε για λίγο και να στοχαστούμε, όλο αυτό το δημιουργικό ταξίδι, που ανάλαβαν οι δάσκαλοι του σχολείου με τις αντίστοιχες τάξεις τους, με τη διαρκή ενθάρρυνση και βοήθεια από τη διευθύντρια του σχολείου κα Ελένη Κυριακίδου και τη συνεχή, εποικοδομητική και καθοδηγητική αρωγή της Συμβούλου για το γλωσσικό μάθημα κας Μπέττυς Ανδρέου. Οι επισκέψεις και η συνεργασία μου με όλους, όσοι πήραν ενεργό μέρος στο σχέδιο δράσης για βελτίωση του γραπτού λόγου των μαθητών μας, μου επιτρέπει να σταχυολογήσω ορισμένα γενικά συμπεράσματα που διέπουν την όλη προσπάθεια, τα οποία είναι τα πιο κάτω: Οι στόχοι του σχεδίου δράσης έχουν καλυφθεί και σ ένα μεγάλο βαθμό, είναι ορατή η ευόδωση των στόχων αυτών. Το σημερινό συνέδριο άλλωστε μπορεί να καταδείξει το ποσοστό της επιτυχίας τους. Η πρόθυμη, αυτόβουλη και ενσυνείδητη ανάληψη της υπευθυνότητας για υλοποίηση του σχεδίου από τα μέλη του διδακτικού προσωπικού και τη διεύθυνση του σχολείου υπήρξε καθοριστική και σημαντική. Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο, ότι οι μαθητές όλων των τάξεων, επέδειξαν ενδιαφέρον για το τελικό προϊόν της γραπτής τους έκφρασης διδάχθηκαν με ουσιαστικό τρόπο, το πώς να αποδίδουν γραπτώς τις σκέψεις τους και το πώς να βελτιώσουν το γραπτό τους λόγο με τη χρήση συγκεκριμένων τεχνικών, και την εφαρμογή συγκεκριμένων κριτηρίων. ακόμα, ωφελήθηκαν τα μέγιστα, με την αξιοποίηση της αυτοδιόρθωσης και της αυτοαξιολόγησης της γραπτής τους εργασίας, με απώτερο σκοπό τη βελτίωσή της, τόσο εκφραστικά, όσο και αισθητικά. Είναι περισσότερο από βέβαιο,ότι η παραγωγή γραπτού λόγου, για 93