EETT Δημόςια Διαβούλευςη ςχετικά με την εκχώρηςη δικαιώματων χρήςησ ραδιοςυχνοτήτων ςτη Ζώνη 27,5 29,5 GHz
1. Περί των Τύπων των Υπηρεςιών και των Δικτύων Η οικονομικώσ αποτελεςματικό χρόςη του φϊςματοσ εύναι ϋνασ από τουσ καύριουσ παρϊγοντεσ για την επιτυχό ανταγωνιςτικότητα ςτην αγορϊ, και ςυγχρόνωσ ϋνα ξεκϊθαρο ρυθμιςτικό προαπαιτούμενο. Η απόφαςη του ρυθμιςτό να καταςτόςει διαθϋςιμεσ τισ ςυχνότητεσ για ςημεύο-πολυςημειακϊ (ΣΠΣ) ραδιοδύκτυα εύναι ξεκϊθαρα η κϊλλιςτη επιλογό. Τα ΣΠΣ ραδιοδύκτυα παρϋχουν το υψηλότερο επύπεδο φαςματικόσ αποτελεςματικότητασ λόγω του ότι η δικτυακό τοπολογύα επιτρϋπει ςτισ υπηρεςύεσ να μοιρϊζονται το ςύνολο του φαςματικού εύρουσ, παρϋχοντασ ϋναν ςυντελεςτό κλύμακοσ απαραύτητο για την χρόςη τεχνικών διαχεύριςησ κυκλοφορύασ, ο οπούοσ επιτρϋπει παρόμοιεσ υπηρεςύεσ να παρϋχονται με λιγότερη χρόςη φϊςματοσ. 2. Συμβολέσ επί των Φαςματικών Τμημάτων και των Τεχνικών Όρων. Πιςτεύουμε ςε μια πολιτικό τεχνολογικόσ ουδετερότητασ, διότι παρϋχει την καλύτερη μακροπρόθεςμη αξύα, εκτόσ του ότι αποτελεύ και μια βαςικό ρυθμιςτικό αρχό. Βρύςκεται εντόσ του πεδύου τησ αρχόσ αυτόσ το γεγονόσ ότι όδη υπϊρχουςεσ αποφϊςεισ ρυθμύζουν την επιτρεπόμενη πολυπλεξύα για κϊθε ζώνη των 27,5 29,5 GHz. Εύναι ςημαντικό να υπομνόςουμε ότι μικτϊ FDD/TDD ςυςτόματα υπϊρχουν και πρϊγματι παρϋχουν ϋνα εξαιρετικό εργαλεύο διαχεύριςησ φϊςματοσ. Προκειμϋνου να αποκομιςτεύ το καλύτερο αποτϋλεςμα από το διαθϋςιμο φϊςμα ςτη ζώνη των 27,5 29,5 GHz εύναι ςημαντικό οι τεχνικού όροι να ξεκαθαρύζουν ότι τα ςυςτόματα που βαςύζονται ςε FDD μπορούν να μοιρϊζονται φορεύσ μεταξύ πελατών και ότι αυτόσ ο μηχανιςμόσ μεριςμού φορϋων μπορεύ να βαςύζεται ςε TDD. Οι περιςςότερεσ ΣΠΣ ραδιοτεχνολογύεσ ϋχουν ϋναν ςοβαρό περιοριςμό ςτην χρόςη καθαρού FDD ςτον ανϊντη τομϋα του δικτύου, διότι περιορύζει τον αριθμό των ςυνδρομητών, κυρύωσ λόγω των φαινομϋνων χοϊνησ θορύβου (noise funneling). H ανοχό εφαρμογόσ ςυςτημϊτων οργϊνωςησ φορϋων FDD, τα οποια εφραμόζουν TDD για τον μεριςμό φορϋων μεταξύ ςυνδρομητών, 2
εύναι μια ςημαντικό τεχνικό για την επύλυςη αυτών των ζητημϊτων. Θεωρούμε ότι αυτό η τεχνικό εύναι κατϊλληλη για χρόςη ςτο φαςματικό τμόμα 27,9405 28,4445 GHz ςυζευγμϋνο με το τμόμα 28,9485 29,4525 GHz, αλλα εύναι ςημαντικό οποιοιδόποτε όροι τησ απονεμηθηςόμενησ ϊδειασ για αυτό τη ζώνη να εύναι ξεκϊθαροι ςτο ςυγκεκριμϋνο ζότημα. 3. Συμβολέσ επί τησ διάρκειασ των Εκχωρήςεων Η γνώμη μασ επύ τησ προτεινόμενησ διϊρκειασ τησ ϊδειασ εύναι ότι ο περιοριςμόσ ςε μια εκχώρηςη εννϋα (9) ετών αποτελεύ εμπόδιο για πολλϊ επιχειρηςιακϊ μοντϋλα οικονομικόσ βιωςιμότητοσ. Τυπικϋσ ϊδειεσ που ϋχουν εκχωρηθεύ ςε αυτϋσ τισ ζώνεσ ανϊμεςα ςε ϊλλεσ χώρεσ τησ ΕΕ, και επύςησ ςε παρόμοιεσ ζώνεσ των 26GHz, βαςύζονται ςε μύα δεκαπενταετό (15) ανανεώςιμη διϊρκεια. Εύναι γνωςτό ότι μια πλόρησ ανϊπτυξη ενόσ φυςιολογικού δικτύου ςταθερόσ υπηρεςύασ (ακόμα και αν εύναι αςύρματο) διαρκεύ τρύα με πϋντε χρόνια προκειμϋνου να επιτευχθεύ. Το γεγονόσ αυτό εμπεριϋχει μακροχρόνιεσ επιςτροφϋσ επύ του επενδεδυμϋνου κεφαλαύου, τυπικϊ τουλϊχιςτον οκτώ με εννϋα ετών. Για το λόγο αυτό, η γνώμη μασ εύναι ότι μια εννεαετόσ μη ανανεώςιμησ διϊρκειασ ϊδεια αποτελεύ ϋνα αναςταλτικό περιοριςμό για ϋνα ςοβαρό επενδυτικό εγχεύρημα, και προτεύνει αντύθετα μια διϊρκεια ϊδειασ όμοια με τισ ϊλλεσ εντόσ τησ ΕΕ. 5. Συμβολέσ επί των Προτεινόμενων Τελών Άδειασ Η γνώμη μασ εύναι ότι τα τϋλη αδειών πρϋπει να υπολογιςτούν, βϊςει ενόσ παγκόςμιου μϋτρου ςύγκριςησ (global benchmark),ϋναντι τησ αξύασ χρόςησ του φϊςματοσ. Υπό αυτό το πλαύςιο, παρακϊτω παρουςιϊζονται τρύα κύρια ζητόματα τα οπούα πρϋπει να ληφθούν υπόψη: Α) Αναλογικότητα με αποτελεςματικό γεωγραφικό κϊλυψη. Β) Αναλογικότητα με αποτελεςματικώσ χρόςιμοποιούμενο φϊςμα Γ) Αναλογικότητα με αποτελεςματικότητα κϊλυψησ ςυγκρινόμενη με ϊλλεσ ζώνεσ ςυχνοτότων. 3
Αναφορικϊ με το (Α) προτεινουμε τα Δικαιώματα χρόςησ να οφεύλονται αναλογικϊ με την επιτυγχανόμενη αποτελεςματικό γεωγραφικό κϊλυψη. Προκειμϋνου να προωθηθούν οι επενδύςεισ εύναι ςημαντικό να μειωθούν τα εμπόδια ειςόδου και ϋνα από τα πιο ςημαντικϊ εμπόδια εύναι η προβλεψιμότητα των χρονοδιαγραμμϊτων ανϊπτυξησ επϋκταςησ, λόγω τησ ύπαρξησ ενόσ αριθμού αςτϊθμητων εξαρτόςεων (αδειοδότηςη από τισ δημοτικϋσ αρχϋσ για την εγκατϊςταςη ςταθμών βϊςησ, αδειοδότηςη για καταςκευό και ανϊπτυξη δικτύου κορμού κλπ). Προκειμϋνου να αμβλυνθεύ ο κύνδυνοσ ανϊπτυξησ εύναι εξαιρετικϊ ςημαντικό τα τϋλη αδεύασ να καταβϊλλονται ςε αποτελεςματικώσ καλυπτόμενεσ περιοχϋσ. Επιπλϋον. Κϊθε χρονοδιϊγραμμα ανϊπτυξησ απαιτεύ ϋνα ςημαντικό μϋγεθοσ χρόνου προκειμϋνου να επιτύχει πλόρη κϊλυψη, για το λόγο αυτό, τα οφειλόμενα τϋλη πρϋπει να αυξϊνονται βαθμιαύα. Αναφορικϊ με την κλιμϊκωςη των ποςών ςχετικϊ με το χρηςιμοποιούμενο φϊςμα εύναι κρύςιμο ότι, ακόμα και αν ϋνα μεγαλύτερο τμόμα ςυχνοτότων δεςμευθεύ, ϊδειεσ θα απονϋμονται μόνο ςε τμόματα ςυχνοτότων τα οπούα παρϋχουν υπηρεςύεσ ςε καταναλωτϋσ (πολλαπλϊςια των τμημϊτων 2x28GHz αποτελεςματικώσ χρηςιμοποιούμενα). Αυτό η μϋθοδοσ υπολογιςμού τελών παρϋχει μια δύκαιη ανταπόδοςη ςτον ρυθμιςτό/ κυβϋρνηςη ςχετικό με την ποςότητα των υπηρεςιών (και ούτωσ των εςόδων) τα οπούα παρϊγονται από το φϊςμα. Οπωςδόποτε όλοι αυτού οι παρϊγοντεσ δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη χωρύσ μια ςταθερό οριογραμμό ενόσ υποχρεωτικώσ χρηςιμοποιούμενου φϊςματοσ, αλλϊ κϊποιοσ βαθμόσ διαχεύριςησ κινδύνου πρϋπει να ενςωματωθεύ ςτον υπολογιςμό του τϋλουσ ϊδειασ. Τϋλοσ, επύςησ θεωρούμε ότι η απόλυτη τιμό που προτεύνεται για τα τϋλη εκχώρηςησ φϊςματοσ δεν εύναι αναλογικό ςτην αξύα του φϊςματοσ. Εύναι ςημαντικό να υπογραμμύςουμε ότι: - Οι απώλειεσ Διϊδοςησ Ελεύθερου Χώρου των 28 GHz (Free Space Propagation losses) εύναι περύπου δϋκα φορϋσ υψηλότερεσ από αυτϋσ ςτισ ζώνεσ των 2.5GHz, απαιτώντασ κατ αυτόν τον τρόπο περιςςότερη ιςχύ εκπομπόσ και ούτωσ εξοπλιςμό CAPEX. - Στισ ζώνεσ των 28GHz, φαινόμενα αποδυνϊμωςησ βροχόσ (rain fade) περαιτϋρω περιορύζουν τισ επιτυγχανόμενεσ αποςτϊςεισ κϊλυψησ από μοναδικό ςταθμό εκπομπόσ. 4
- Λόγω των ανωτϋρω παραγόντων, ϋνασ μοναδικόσ ςταθμόσ εκπομπόσ θα ϋχει μια περιοχό κϊλυψησ 1.000 με 1.500 φορϋσ μικρότερη εϊν ςυγκριθεύ με UHF, ό 200 φορϋσ μικρότερη εϊν ςυγκριθεύ με τισ ζώνεσ των 2.5GHz Αναλογιζόμενοι όλουσ τουσ ανωτϋρω παρϊγοντεσ, πιςτεύουμε ότι οι προςδοκύεσ τησ ΕΕΤΤ επύ τησ αξύασ του φϊςματοσ εύναι υπερεκτιμημϋνεσ και για αυτό τον λόγο αποτελούν ϋνα ςημαντικό εμπόδιο ςτην ανϊπτυξη δικτύων τα οπούα χρηςιμοποιούν αποτελεςματικϊ αυτϋσ τισ ςυχνότητεσ. Πρόταςη μασ ειναι οτι τα τϋλη αδειών θα πρϋπει να ςυγκριθούν με μϋτρο παρόμιεσ εφαρμογϋσ ςτην ΕΕ και να υπολογιςτούν αναλόγωσ. Ωσ παρϊδειγμα παραθϋτουμε μερικϋσ γνωςτϋσ περιπτώςεισ όπου επιχειρόςεισ ςτη ζώνη των 28GHZ εύχαν κϊποια επιτυχύα: - Ηνωμϋνο Βαςύλειο, πϊροχοσ, Arquiva: 2x224MHz Εθνικό Άδεια για ϊπαξ καταβαλλόμενο ποςό 260.500 για τη ςυνολικό διϊρκεια τησ Εθνικόσ Άδειασ (15 χρόνια). - Ηνωμϋνο Βαςύλειο, πϊροχοσ Transfinite: Περιφερειακό ϊδεια 2x224MHz καλύπτουςα το 55% του πληθυςμού του Ηνωμϋνου Βαςιλεύου (περύπου 38,7 εκατομμύρια ϊτομα) για ϊπαξ καταβαλλόμενο ποςό 20.000 για τη ςυνολικό διϊρκεια τησ ϊδειασ (15 χρόνια). - Ηνωμϋνο Βαςύλειο, πϊροχοσ Red-M: Περιφερειακό ϊδεια 2x224MHz καλύπτουςα το 35% του πληθυςμού του Ηνωμϋνου Βαςιλεύου (περύπου 23,7 εκατομμύρια ϊτομα) για ϊπαξ καταβαλλόμενο ποςό 12.500 για τη ςυνολικό διϊρκεια τησ ϊδειασ (15 χρόνια) - Ηνωμϋνο Βαςύλειο, πϊροχοσ Faultbasic: Περιφερειακό ϊδεια 2x224MHz καλύπτουςα το 68% του πληθυςμού του Ηνωμϋνου Βαςιλεύου (περύπου 47,7 εκατομμύρια ϊτομα) για ϊπαξ καταβαλλόμενο ποςό 30.000 για τη ςυνολικό διϊρκεια τησ ϊδειασ (15 χρόνια) - Πορτογαλύα, πϊροχοσ WTS/Ar Telecom: Περιφερειακό ϊδεια 2x175MHz καλύπτουςα το 60% του πληθυςμού (περύπου 6 εκατομμύρια ϊτομα) για ετόςιο τϋλοσ 50.000 για την περύοδο τησ ϊδειασ (15 χρόνια). Πιςτεύουμε ότι εύναι προσ το βϋλτιςτο ςυμφϋρον του ανταγωνιςμού και τησ ανϊπτυξησ τησ Ελληνικόσ αγορϊσ τηλεπικοινωνιών, η προταθεύςα τιμό που 5
διατυπώθηκε ςτην διαβούλευςη τησ ΕΕΤΤ να αναθεωρηθεύ με ςκοπό τα επιχειρηματικϊ εγχειρόματα που θα χρηςιμοποιόςουν αυτϋσ τισ ςυχνότητεσ να ϋχουν μια πιθανότητα οικονομικόσ βιωςιμότητασ ςτην Ελλϊδα. 6