Αντιµετώπιση της µεταγευµατικής υπερτριγλυκεριδαιµίας: µπορεί να αποτελέσει τρόπο µείωσης του υπολειπόµενου κινδύνου; Εισαγωγή Ιστορική Αναδροµή Σηµασ

Αντιµετώπιση της µεταγευµατικής υπερτριγλυκεριδαιµίας: µπορεί να αποτελέσει τρόπο µείωσης του υπολειπόµενου κινδύνου; Γενοβέφα Κολοβού, MD, PhD, FESC, SFASA, FRSH Υπεύθυνη Εξωτερικών Ιατρείων και Προληπτικής Καρδιολογίας Υπεύθυνη Λιπιδαιµικού Ιατρείου και LDL Αφαίρεσης Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο

Αντιµετώπιση της µεταγευµατικής υπερτριγλυκεριδαιµίας: µπορεί να αποτελέσει τρόπο µείωσης του υπολειπόµενου κινδύνου; Εισαγωγή Ιστορική Αναδροµή Σηµασία των Τριγλυκεριδίων Τριγλυκερίδια και Αθηροσκλήρωση Μείωση των Τριγλυκεριδιών

Η επιβίωση του ανθρώπου, εκτός των άλλων, εξαρτάται από την ικανότητά του να ρυθµίζει την αποθήκευση και την κινητοποίηση της ενέργειας. Αυτό πραγµατοποιείται µε τη συνδροµή των τριγλυκεριδίων (ΤΓΛ), τα οποία αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας του οργανισµού µας. Tα ΤΓΛ αποθηκεύονται κυρίως στο λιπώδη ιστό στους σκελετικούς µύες και στο πλάσµα (45-120 mg/dl).

Μεταγευµατική Λιπαιµία Ο όρος µεταγευµατική λιπαιµία αναφέρεται σε µια σειρά µεταβολικών γεγονότων, που συσχετίζονται µε την των ΛΠΤΓΛ (χυλοµικρά, VLDL και τα κατάλοιπα τους), και τα οποία εµφανίζονται µετά από κατανάλωση λιπαρών τροφών. 16-20 ώρες/24ωρο βρισκόµαστε σε µεταγευµατική κατάσταση

Μεταγευµατική Λιπαιµία Μετά από κατανάλωση λιπαρής τροφής τα χυλοµικρά αυξάνουν, µε την υψηλότερη συγκέντρωση σε διάστηµα 3-7 ωρών και εξαφανίζονται µετά από ~ 12 ώρες.

Μεταβολές λιπιδίων µεταγευµατικά 200 TC (mg/dl) 160 TG (mg/dl) 250 * 200 150 100 50 * ** * p<0.001 **p<0.01 80 HDL (mg/dl) 40 Tanaka A, J Atheroscl Thromb 2004

Υπερτριγλυκεριδαιµία, Μεταγευµατική Λιπαιµία Νηστείας >150 mg/dl, Μη-νηστείας >180 mg/dl Μεταγευµατικές τιµές >220 mg/dl.

Υπερτριγλυκεριδαιµία, Μεταγευµατική Λιπαιµία Ιστορική Αναδροµή 1932, Man και Gildea, επίδραση του λίπους της τροφής στα λιπίδια αίµατος 1947, Moreton, συσχέτισε τη PPL µε την αθηροσκλήρωση. 1957, Schwartz και Levick εξέτασαν την επίδραση των πρωτεϊνών, Albrink και Man των υδατανθράκων Havel πλούσιων σε λίπη τροφών PPL 1961, Regan et al, ροή αίµατος και την κατανάλωση 02 στο µυοκάρδιο PPL

Υπερτριγλυκεριδαιµία, Μεταγευµατική Λιπαιµία Ιστορική Αναδροµή 1962, Albach, εισήγαγε τη χορήγηση λιπαρού γεύµατος για τη διερεύνηση της PPL 1962 Zsoter et al, ανακοίνωναν την επίδραση της PPL στη ροή αίµατος στα περιφερικά αγγεία. 1968, Zauner et al, διερεύνησαν την επίδραση της άσκησης στην PPL 1969, McMahon και Ryan την επίδραση του οινοπνεύµατος στην PPL.

Υπερτριγλυκεριδαιµία, Μεταγευµατική Λιπαιµία Ιστορική Αναδροµή 1970, Valek et al, σχέση της PPL µε την ισχαιµική καρδιοπάθεια. 1975, Suchy και Sullivan, χορήγησαν από το στόµα λιπαρό γεύµα σε άτοµα µε φυσιολογική λιπιδαιµική εικόνα. 1979, Zilversmit υπέθεσε ότι τα κατάλοιπα των χυλοµικρών διαδραµατίζουν σηµαντικό ρόλο στην αθηρογένεση. 1992, Patsch et al, απέδειξαν τη σχέση µεταξύ της PPL και της CHD

Κατηγοριοποίηση των Τριγλυκεριδίων µε Βάση τις Οδηγίες NIH και NCEP Τριγλυκερίδια 1984 NIH 1993 NCEP ATP II 2001 NCEP ATP III Επιθυµητά <250 <200 <150 Οριακά αυξηµένα 250-499 200-399 150-199 Αυξηµένα 500-999 400-999 200-499 Πολύ αυξηµένα >1000 >1000 >500 Kolovou Γ. Τριγλυκερίδια, Μεταγευµατική Λιπαιµία. Info Health, 2014

2013, An International Atherosclerosis Society Position Paper Τα Επιθυµητά Επίπεδα της LDL Χοληστερόλης και της Non-HDL Χοληστερόλης στην Πρωτογενή και ευτερογενή Πρόληψη Επιθυµητά Επίπεδα Πρωτογενής Πρόληψη ευτερογενής Πρόληψη LDL χοληστερόλη <100 mg/dl <70 mg/dl Non-HDL χοληστερόλη <130 mg/dl <100 mg/dl

Γλυκόζη G6P Γ ΤΓΛ VLDL-ΤΓΛ ΛΟ/ακυλο-συνένζυµο Α Ε VLDL-ΤΓΛ Έκφραση των Γονιδίων Οξείδωση Β ΛΟ ΛΟ Α ΛΟ Α=ΛΟ Πρόσληψη Β=ΛΟ Οξείδωση Γ=De Novo Σύνθεση =VLDL=ΤΓΛ Σύνθεση/Έκκριση Ε=Γονιδιακή Έκφραση Λιπώδης Ιστός Μύες Καρδιά

Λίπος της τροφής Χυλοµικρά VLDL Ινσουλίνη: Μείωση της έκκρισης των VLDL Έντερο Αγγείο LPL LDLR Γλυκερόλη ΤΓΛ LRP ΛΟ Οξείδωση ή αποθήκευση στο λιπώδη ιστό Ήπαρ Κατάλοιπα Χυλοµικρών και VLDL

Υπερτριγλυκεριδαιµία, Μεταγευµατική Λιπαιµία Σηµασία των τριγλυκεριδίων στην καρδιά Η καρδιά προσπορίζεται ενέργεια από ποικίλες πηγές, αλλά σε συνθήκες ενεργειακής επάρκειας, η καρδιά προτιµά σαν ενεργειακή πηγή τα ΛΟ, από τα οποία παράγεται το 60-70% της απαραίτητης ενέργειας.

Υπερτριγλυκεριδαιµία, Μεταγευµατική Λιπαιµία Λιπώδης καρδιά Παρατηρείται: Παχυσαρκία, Σ τ2 γενικά στις παθήσεις µε ΤΓΛ Παρουσία µεγάλου αριθµού λιποειδικών σταγονιδίων στο εσωτερικό των µυοκαρδιακών κυττάρων. Αποτέλεσµα Αύξηση της µάζας της αριστεράς κοιλίας, ιαστολική δυσλειτουργία, αυξηµένο έργο και αυξηµένες ανάγκες της καρδιάς σε οξυγόνο. Λιποτοξίκωση των µυοκαρδιακών κυττάρων, απόπτωση και αύξηση της εναπόθεσης λιποειδών στο επικάρδιο.

Υπερτριγλυκεριδαιµία, Μεταγευµατική Λιπαιµία Σηµασία των τριγλυκεριδίων στην καρδιά Το επικαρδιακό λίπος συσχετίζεται µε το σπλαχνικό λίπος, το δείκτη µάζας σώµατος, όπως και µε αυξηµένο αριθµό συνιστωσών του µεταβολικού συνδρόµου

Αντιµετώπιση της µεταγευµατικής υπερτριγλυκεριδαιµίας: µπορεί να αποτελέσει τρόπο µείωσης του υπολειπόµενου κινδύνου; Εισαγωγή Ιστορική Αναδροµή Σηµασία των Τριγλυκεριδίων Τριγλυκερίδια και Αθηροσκλήρωση Μείωση των Τριγλυκεριδίων

Αυλός του αγγείου ΤΓΛ ΛΠΤΓΛ ΛΠΤΓΛ ΛΥ LPL ΠΓ ΕΚ EK LPL ΠΓ ΛΟ Μq Θεωρία των κατάλοιπων Αύξηση προσκόλλησης Αύξηση φλεγµονής Θεωρία λιπολυτικής τοξικότητας

Αυλός του Αγγείου Κατάλοιπα Λιποπρωτεϊνών Προσκολλητικά Μόρια MCP-1 ΕΚ Κατάλοιπα Κυτοκίνες Τροποποιηµένα Κατάλοιπα Μακροφάγα Αφρώδη Κύτταρα

Τριγλυκερίδια νηστείας και µη και ΣΝ Συσχέτιση ΤΓΛ µε ΚΑΑ κίνδυνο: MRFIT, NPHSII, PHS, PROCAM, ARIC, AMORIS, EWET, ΜΕΛΑΝΥ και WHS. Πρέπει, όµως, να σηµειωθεί ότι υπάρχουν άλλες τόσες µελέτες, που δεν συσχετίζουν τα ΤΓΛ µε τα ΚΑΝ.

Τριγλυκερίδια νηστείας και µη και Περιφερικά Αγγεία

Μεταναλύσεις (Ι) Hokanson και Austin 16 µελετών, 46.000 άνδρες και 11.000 γυναίκες, ό λόγος των σχετικών πιθανοτήτων ήταν 1,32 στους άνδρες και 1,76 στις γυναίκες για κάθε αύξηση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων κατά 88,5 mg/dl, µε αντίστοιχες τιµές 1,14 στους άνδρες και 1,37 στις γυναίκες, µετά την προσαρµογή για την HDL χοληστερόλη. 2007, Sarwar et al, 29 µελετών, 262.000 άτοµα, λόγος σχετικών πιθανοτήτων για ΚΑΑ επεισόδια 1,7, µεταξύ χαµηλής και υψηλής εκατοστιαία θέσης των ΤΓΛ.

Μεταναλύσεις (ΙΙ) Emerging Risk Factors Collaboration Study, 68 µελέτες, 302.430 εξάλειψη της ισχυρής συσχέτισης µεταξύ ΤΓΛ και ΚΑΑ επεισοδίων µε την προσθήκη της HDL και της non-hdl-c. Morrison και Hokanson, 46 µελέτες, ΤΓΛ ανεξάρτητος ΠΚ εµφάνισης ΚΑΑ επεισοδίων, µη επηρεαζόµενος από τα επίπεδα της HDL-C. Η προαναφερόµενη συσχέτιση εξαλείφεται στα άτοµα υψηλού κινδύνου, λόγω επικράτησης άλλων παραγόντων κινδύνου.

Μελέτες Φάρµακο N ΤΓΛ µείωση Καταληκτικό Σηµείο HHS Γεµφιβροζίλη 4081 43% 34% VA-HIT Γεµφιβροζίλη 2531 31% 24% BIP Βεζαφιβράτη 3090 21% 7% FIELD Φαινοφιβράτη 9795 29% 11% ACCORD- LIPID Φαινοφιβράτη 2535 20% 8%

Παράγοντες που επηρεάζουν τη µεταγευµατική λιπαιµία Τριγλυκερίδια νηστείας Φύλο Ηλικία είκτης µάζας σώµατος Αντίσταση στην ινσουλίνη Ποσότητα λίπους Ποιότητα Χρονική στιγµή γεύµατος Αλκοόλ Κάπνισµα Άσκηση Γονίδια

Λίπος της τροφής Χυλοµικρά VLDL Ινσουλίνη: Μείωση της έκκρισης των VLDL Έντερο Αγγείο LPL LDLR Γλυκερόλη ΤΓΛ LRP ΛΟ Οξείδωση ή αποθήκευση στο λιπώδη ιστό Ήπαρ Κατάλοιπα Χυλοµικρών και VLDL

Λίπος της τροφής Χυλοµικρά Αγγείο VLDL Ήπαρ Έντερο Γλυκερόλη ΛΟ Οξείδωση/Aποθήκευση στο λιπώδη ιστό HDL σωµατίδια LPL ΤΓΛ Κατάλοιπα Χυλοµικρών/VLDL CETP ΤΓΛ-ΕΧ Καταβολισµός των HDL-ΤΓΛ ΛΠΤΓΛ Αντίσταση στην ινσουλίνη CETP ΤΓΛ-ΕΧ Μικρά, πυκνά LDL Ινσουλίνη: VLDL LDL σωµατίδια HL

Ασθενείς υψηλού κινδύνου για αγγειακά νοσήµατα, που έχουν µεγάλη πιθανότητα να εµφανίσουν µεταγευµατική υπερτριγλυκεριδαιµία: ΣΝ Υπερτασικοί Σ τ2 Υπέρβαροι Παχύσαρκοι Γυναίκες που βρίσκονται στην εµµηνόπαυση Ηλικιωµένοι >65 ετών Ασθενείς µε µεταβολικό σύνδροµο

Αντιµετώπιση της µεταγευµατικής υπερτριγλυκεριδαιµίας: µπορεί να αποτελέσει τρόπο µείωσης του υπολειπόµενου κινδύνου; Εισαγωγή Ιστορική Αναδροµή Σηµασία των Τριγλυκεριδίων Τριγλυκερίδια και Αθηροσκλήρωση Μείωση των Τριγλυκεριδίων

Λίπος της τροφής Χυλοµικρά Αγγείο VLDL Ήπαρ Έντερο LPL Γλυκερόλη ΤΓΛ Κατάλοιπα Χυλοµικρών/VLDL ΛΟ Οξείδωση ή αποθήκευση στο λιπώδη ιστό HDL σωµατίδια CETP ΤΓΛ-ΕΧ Καταβολισµός των HDL-ΤΓΛ ΛΠΤΓΛ Αντίσταση στην ινσουλίνη CETP ΤΓΛ-ΕΧ Μικρά, πυκνά LDL Ινσουλίνη: Μείωση της έκκρισης των VLDL LDL σωµατίδια HL

Λίπος της τροφής Χυλοµικρά Αγγείο VLDL Ήπαρ Έντερο LPL Γλυκερόλη ΤΓΛ Κατάλοιπα Χυλοµικρών/VLDL ΛΟ Οξείδωση ή αποθήκευση στο λιπώδη ιστό HDL σωµατίδια CETP ΤΓΛ-ΕΧ Καταβολισµός των HDL-ΤΓΛ ΛΠΤΓΛ Αντίσταση στην ινσουλίνη CETP ΤΓΛ-ΕΧ Μικρά, πυκνά LDL Ινσουλίνη: VLDL LDL σωµατίδια HL

Μελέτες Επιβίωσης [1] Αλλαγή του Τρόπου Ζωής (απώλεια σωµατικού βάρους και αύξηση φυσικής δραστηριότητας) 2007, Tirosh et al παρακολούθησαν ( F-up 10,5 χρόνια) 13.953 υγιές 26-45 ετών άνδρες (από τη µελέτη MELANY) ΤΓΛ Καρδιαγγειακών Επεισοδίων

Μελέτες Επιβίωσης [2] Φιβράτες Λίγες µελέτες φιβρατών, συγκριτικά µε των στατινών, εξετάζουν KAN. Υπάρχουν µόνο Post hoc αναλύσεις, µετα-αναλύσεις σε ασθενείς µε υπερτριγλυκεριδαιµία, στους οποίους έχει ήδη επιτευχθεί LDL-C µε στατίνες ACCORD (Σ ασθενείς) πιθανότητα επιπλέον οφέλους στη ΚΑΝ µε την προσθήκη φαινοφιβράτης στην σιµβαστατίνη εν υπήρξε όφελος Ωστόσο, υποοµάδα των ασθενών, ACCORD LIPID, µαζί µε προηγούµενες µελέτες µε φιβράτες, υποστηρίζουν ότι η θεραπεία µε φιβράτες µπορεί ΚΑΝ (ΤΓΛ >200mg/dl και HDL-C <40 mg/dl). Μετα-ανάλυση 18 µελετών µε φιβράτες: 10% µείζονα καρδιακά επεισόδια (p = 0,0048) και 13% αγγειακά επεισόδια (p = 0,0001). Yποοµάδες: άτοµα µε µεµονωµένη υπερτριγλυκεριδαιµία, ή µε υπερτριγλυκεριδαιµία και HDL-C

Μελέτες Επιβίωσης [3] Στατίνες Αρχικώς ΤΓΛ πρόβλεπαν ΚΑΝ Στατίνες ΚΑΝ σε άτοµα µε αρχικώς αυξηµένα ΤΓΛ LIPID, ΤΓΛ κατά 89 mg/dl 11%, τον κίνδυνο ΚΑΝ και κατά 14%, µετά από προσαρµογή των µη-λιπιδαιµικών παραµέτρων. PROVE-IT-TIMI διαπιστώθηκε η σηµασία των ΤΓΛ ως ανεξάρτητου ΠΚ. ΚΑ επεισόδια µε LDL-C <70 mg/dl KA επεισόδια στα άτοµα µε ΤΓΛ <150 mg/dl vs ΤΓΛ >150 mg/dl (27%). Κάθε ΤΓΛ κατά 10 mg/dl ΚΑΝ (1,8%). IDEAL + TNT ΚΑ κίνδυνος κατά 30% στα άτοµα υπό υπολιπιδαιµική θεραπεία + ΤΓΛ >150 mg/dl,vs ΤΓΛ < 150 mg/dl. Η διαφορά ήταν 63 %µεταξύ ατόµων στην υψηλότερη και χαµηλότερη εκατοστιαία θέση.

Vasiliki Giannakopoulou Vana Kolovou Ioannis Vasiliadis Georgios Hatzigeorgiou Constantinos Mihas Antzi Karakosta Katerina Anagnostopoulou Dimitris Damaskos Olga Diakoumakou Peggy Kostakou Sophie Mavrogeni Φ Κόκκινος Eleni Bilianou Dimitris Mikhailidis Niki Katsiski Georgios Dedoussis Evaggelos Manolopoulos Christina Marvaki Constantinos Dimopoulos 49 triglycerides, 29 PPL 14 review