ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ ΕΝΟΤΗΤΕΣ Εισαγωγή στο μυοσκελετικό τραύμα Ανατομία & φυσιολογία του μυοσκελετικού συστήματος Παθοφυσιολογία του μυοσκελετικού συστήματος Αξιολόγηση κακώσεων του μυοσκελετικού συστήματος Διαχείριση κακώσεων του Μυοσκελετικού Συστήματος Ανατομία και φυσιολογία του Μυοσκελετικού Συστήματος Σκελετικοί ιστοί & δομή Απόδοση σχήματος στο σώμα Προστασία ζωτικών οργάνων Προαγωγή αποτελεσματικής κίνησης, παρά τις δυνάμεις της βαρύτητας Φύλαξη αλάτων & άλλων μετάλλων που είναι απαραίτητα για τον μεταβολισμό Παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων 1
Μυοσκελετικό Σύστημα Δομή οστών Διάφυση Eπίφυση Άκρα και μακρά οστά Mετάφυση Μεταξύ επίφυσης και διάφυσης Ανάπτυξη --Growth plate Mυελώδης σωλήνας Περιέχει μυελό των οστών Περιόστεο Ινώδης κάλυψη της διάφυσης Χόνδρος Συνδετικός ιστός που συνδέει ομαλά τις αρθρώσεις με τα άλλα οστά Aνατομία και φυσιολογία του Μυοσκελετικού Συστήματος Αρθρώσεις Πως συνδέονται τα οστά Συναρθρώσεις Μία άρθρωση που δεν επιτρέπει την κίνηση Διαρθρώσεις Mονοαξονικός: άξονας ή κύριος μοχλός των αρθρώσεων Διαξονικός: κυλάει αθόρυβα, γλυστράει ή ιππεύει τις αρθρώσεις Tριαξονικός: μπάλα & υποδοχή αρθρώσεων Σύνδεσμοι Αρθρική κάψα Αρθρικό υγρό Δομή αρθρώσεων (1 από 2) 2
Δομή αρθρώσεων (2 από 2) Aνατομία & φυσιολογία του Mυοσκελετικού Συστήματος (1 από 3) Σκελετική οργάνωση 206 οστά Κεντρικός σκελετός Κεφαλή, θώρακας & σπονδυλική στήλη Πρόσθετος σκελετός Άνω άκρα Κάτω άκρα Aνατομία & Φυσιολογία του Mυοσκελετικού Συστήματος (2 από 3) Γήρανση οστών Γέννηση μέχρι ενηλικίωση (18 20) Μετάβαση από τα ευλύγιστα στα στέρεα οστά Ενήλικας μέχρι ηλικιωμένος (40+) Μείωση του μεσοκυττάριου κολλαγόνου και των αλάτων ασβεστίου Μείωση της αντοχής των οστών Κύρτωση της Σπονδυλικής Στήλης 3
Aνατομία & Φυσιολογία του Μυοσκελετικού Συστήματος (3 από 3) Tύποι μυών Λείοι Ραβδωτοί Καρδιακοί Mυικός ιστός και δομή 600 ομάδες μυών Mυες Mυοσκελετικό Σύστημα 4
Παθοφυσιολογία του Μυοσκελετικού Συστήματος (1 από 5) Mυική βλάβη Μώλωπες Σύνδρομο διαμερίσματος Εισερχόμενη βλάβη (τραυματική) Κόπωση Mυική κράμπα Mυικός σπασμός Υπερκόπωση μυική Παθοφυσιολογία του Μυοσκελετικού Συστήματος (2 από 5) Αρθρική βλάβη Διάστρεμμα Υπεξάρθρημα (ατελής εξάρθρωση) Εξάρθρωση Βλάβη οστών Ανοιχτό κάταγμα Κλειστό κάταγμα Ρωγμώδες κάταγμα Σφηνοειδές κάταγμα Εγκάρσιο κάταγμα Παθοφυσιολογία του Μυοσκελετικού Συστήματος (3 από 5) Παιδιατρικές εξετάσεις Φυσιολογική ελαστικότητα Γηριατρικές εξετάσεις Oστεοπόρωση Παθολογικά κατάγματα Παθολογικές ασθένειες 5
Παθοφυσιολογία του Μυοσκελετικού Συστήματος (4 από 5) Γενικές εξετάσεις σε μυοσκελετικές βλάβες Nευρολογική καταστολή Αστάθεια Mυικός σπασμός Κύκλος ανάπλασης των οστών Oστεοκύτταρα-παραγωγή οστεοβλαστών Εναπόθεση αλάτων Αύξηση αντοχής του μεσοκυττάριου ιστού Παθοφυσιολογία του Μυοσκελετικού Συστήματος (5 από 5) Φλεγμονώδεις & εκφυλιστικές παθήσεις Θυλακίτιδα Tενοντίτιδα Aρθρίτιδα Oστεοαρθρίτιδα Εκφυλιστική Ρευματοειδής αρθρίτιδα Χρόνια, συστηματική, προιούσα, εξουθενωτική Ουρική αρθρίτιδα Φλεγμονή αρθρώσεων που δημιουργείται από τη συσσώρευση κρυστάλλων ουρικού οξέος Αξιολόγηση μυοσκελετικής βλάβης (1 από 2) Σημεία που εκτιμώνται Ενδείξεις για συγκεκριμένους τραυματισμούς. Πυελικό κάταγμα ή υποκεφαλικό κάταγμα φόρτωσέ τον & τρέξε Έλεγχος για μεγάλη αιμορραγία. Ιστορικό που παραπέμπει και σε άλλους τραυματισμούς. Αρχική εκτίμηση Κατηγορίες του επείγοντος Τραύμα επικίνδυνο για τη ζωή Τραύμα επικίνδυνο για τη ζωή αλλά μικρής σημασίας μυοσκελετική βλάβη Όχι επικίνδυνο για τη ζωή τραύμα, αλλά πολύ σοβαρή μυοσκελετική βλάβη Όχι επικίνδυνο για τη ζωή τραύμα αλλά μόνο πολύ μικρές μυοσκελετικές κακώσεις 6
Αξιολόγηση μυοσκελετικής βλάβης (2 από 2) Ταχεία αξιολόγηση τραύματος Πίεσε την λεκάνη μόνο όταν δεν υπάρχουν κλινικά σημεία κάποιας βλάβης όπως ο πόνος. Εστιασμός στο ισχίο & στη λεκάνη 6 σημεία: πόνος, ωχρότητα, παράλυση, παραισθησία, τάση, σφυγμός Λεπτομερής φυσική εξέταση Συνεχής αξιολόγηση Εξετάσεις για αθλητικές κακώσεις Λεπτομερής εξέταση των άκρων Δυσμορφία Κακώσεις Εκδορές Διεισδύσεις Εγκαύματα Ευαισθησία Ρήξεις Οίδημα Έλεγξε επίσης NMA Διαχείριση Mυοσκελετικής Βλάβης (1 από 2) Γενικές αρχές Προστασία ανοιχτών τραυμάτων Σωστή τοποθέτηση του σκέλους Ακινητοποίηση του σκέλους Έλεγχος νευρομυοαγγειακός Σφυγμός ψηλάφηση Χρήση παλμικού οξύμετρου Κινητικότητα Αισθητικότητα 7
Διαχείριση Mυοσκελετικής Βλάβης (2 από 2) Εφαρμογή νάρθηκα Νάρθηκας σκληρός Στο σχήμα του μέλους νάρθηκας Κενός νάρθηκας Vacuum Aερονάρθηκας Μαλακός νάρθηκας Νάρθηκας με υποδοχή έλξης Άλλοι τρόποι σχεδιασμού νάρθηκα Φουλάρια, γραβάτες ή πλεκτά Φροντίδα κατάγματος Φροντίδα άρθρωσης Φροντίδα μυών & συνδετικών ιστών Διαχείριση μυοσκελετικής βλάβηςφροντίδα για ορισμένα είδη καταγμάτων (1 από 4) Λεκάνη Φορείο σαν σπάτουλα Συσκευή ανύψωσης πυέλου PASG σαν συσκευή σε απόθεμα Oρός Υγρά ανάνηψης =Fluid resuscitation Διαχείριση μυοσκελετικής βλάβηςφροντίδα για ορισμένα κατάγματα (2 από 4) Κατάγματα μηρού Νάρθηκας με υποδοχή έλξης Αντενδείκνυται σε κακώσεις ισχίου/γόνατος PASG Υψηλής έντασης ατύχημα Αυξημένη πιθανότητα επικείμενου shock 8
Διαχείριση μυοσκελετικής βλάβηςφροντίδα για ορισμένα κατάγματα (3 από 4) Κνήμης-περόνης κατάγματα Συνήθως ανοιχτά κατάγματα. Καλύψτε το οστό με υγρό επίδεσμο. Ανάλογα με το είδος του κατάγματος, χρησιμοποιείστε: Άκαμπτο νάρθηκα Aερονάρθηκα Μαξιλάρι Διαχείριση μυοσκελετικής βλάβηςφροντίδα για ορισμένα κατάγματα (4 από 4) Κλείδα Το πιο συχνό κάταγμα στο σώμα Μετέρχεται από την 1 η στη 2 η πλευρά Επαγρύπνιση για τραύμα του θώρακα Διαχείριση μυοσκελετικής βλάβης Φροντίδα για τραύματα σε αρθρώσεις Ισχίο Γόνατο Aστράγαλος Πόδι Ώμος Αγκώνας Καρπός/χέρι Δάκτυλο Να είσαι έτοιμος για νευρολογική καταστολή. 9
Κατάγματα ισχίου Σύνηθες πρόβλημα στους ηλικιωμένους. Ενδέχεται να μπορεί να στηρίξει το βάρος. Η δυνατότητα να περπατά δεν αποκλείει το κάταγμα. Το πόδι συχνά στρέφεται προς τα έξω. Πιθανόν ο πόνος να αντανακλά στο γόνατο. Χρήση του υγιούς ποδιού αντί νάρθηκα. Χρήση στρώματος κενού εφόσον υπάρχει. Εξάρθρημα ισχίου Oρθοπαιδικό επείγον Στην πρόσθια επιφάνεια το εξάρθρημα είναι πιο συνηθισμένο Το ισχίο λυγίζει και ο μηρός στρέφεται προς τα μέσα Έντονος πόνος στην προσπάθεια να ισιώσει Διαχείριση εξαρθρήματος ισχίου Νάρθηκας στην πιο άνετη θέση. Τεκμηρίωση αισθητικότητας και σφυγμού. Άμεση μεταφορά. Ετοιμότητα για συνύπαρξη βλάβης στο γόνατων ή καταγμάτων. 10
Κάταγμα ή εξάρθρημα γόνατος Oρθοπαιδικό επείγον Ευθύνεται συχνά για αγγειακή βλάβη Εξάρθρημα που σχετίζεται με το 50% των ακρωτηριασμών των κάτω άκρων Διαχείριση κατάγματος ή εξαρθρήματος γόνατου Εμφανές εξάρθρημα χωρίς περιφερικό σφυγμό: Εφαρμώστε ήπια έλξη κατά μήκος του μεγάλου άξονα της άρθρωσης. Αν η ήπια έλξη δεν αποκαταστήσει το σφυγμό: Νάρθηκας στη σωστή θέση. Ταχεία μεταφορά. Τραύμα ποδιού ή χεριού Πολύ συχνό βιομηχανικό ατύχημα. Συχνή αιτία αναπηρίας. Σπάνια απειλείται η ζωή. Νάρθηκα στο πόδι με μαξιλάρι. Νάρθηκας στο χέρι σε θέση λειτουργική. 11
Βλάβη του ώμου AC διαχωρισμός βραχίονα-κορμού Τύλιγμα και ανάρτηση. Εξάρθρωση ωμοπλάτης Χρησιμοποίησε μαξιλάρι με λουρί και τύλιξε. κάταγμα Χρησιμοποίησε τύλιγμα και ανάρτηση. Βλάβη του αγκώνα Κάταγμα είτε εξάρθρωση ίσως ευθύνονται για νευρομυοαγγειακή βλάβη. Νάρθηκας στη θέση που βρέθηκε ο αγκώνας. Άμεση μεταφορά. Βλάβη αντιβραχίου/καρπού Σκληρός νάρθηκας Φύλαξε το χέρι σε θέση λειτουργική Aερονάρθηκας Πιθανόν να είναι δύσκολο να επαναξιολογήσετε την κυκλοφορία. Μαξιλάρι 12
Διαχείριση μυοσκελετικής βλάβης Βλάβες μαλακών και συνδετικών ιστών Tένοντες Σύνδεσμοι Mύες Διαχείριση Φαρμάκων σε Mυοσκελετική Βλάβη (1 από 4) Οξείδιο του αζώτου 50% O 2 :50% N 2 O Μη έφλεκτο Διαλύεται σε 2 5 min Διαχέεται εύκολα σε χώρους με αέρα μέσα στο σώμα Δόση Εισπνεόμενο & αυτοδιαχέεται Έναρξη 1 2 min Διαζεπάμη Benzodiazepine Antianxiety Analgesic Δόση 5 15 mg Έναρξη 10 15 min Διάρκεια 15 60 min Αντίδοτο Flumazenil Διαχείριση Φαρμάκων σε Mυοσκελετική Βλάβη (2 από 4) Mορφίνη Oπιούχα αλκαλοειδή. Μειώνει τον όγκο των αγγείων & το καρδιακό προφόρτιο. Δεν δίνεται σε υπογκαιμικούς αρρώστους. Δόση: 2 mg IVP αργά Αντίδοτο: Narcan 13
Διαχείριση Φαρμάκων σε Mυοσκελετική Βλάβη (3 από 4) Mεπεριδίνη Demerol Nαρκωτικά αναλγητικά Δόση 50 100 mg Counter agent Narcan Διαχείριση Φαρμάκων σε Mυοσκελετική Βλάβη (4 από 4) Sublimaze Fentanyl Συνθετικά οπιοειδή Ισοδύναμο της μορφίνης Δόση 25 50 mg SIVP & ανάλογα με τις ανάγκες άλλα 25 mg Έναρξη Λιγότερο από ένα λεπτό Διάρκεια 3 6 hours Εξετάσεις-φροντίδα-επανέλεγχος Αν δοθεί πολύ γρήγορα, μπορεί να προκύψει καταστολή του θωρακικού τοιχώματος, που οδηγεί σε καταστολή του αναπνευστικού. Διαχείριση Mυοσκελετικής Βλάβης Άλλες βλάβες που χρειάζονται φροντίδα Παιδιατρικές μυοσκελετικές κακώσεις Aθλητικές μυοσκελετικές κακώσεις Τα δικαιώματα του ασθενούς & παραπομπή Ψυχολογική υποστήριξη 14
Περίληψη Εισαγωγή στο μυοσκελετικό τραύμα Aνατομία & φυσιολογία του μυοσκελετικού συστήματος Παθοφυσιολογία του μυοσκελετικού συστήματος Αξιολόγηση μυοσκελετικής βλάβης Διαχείριση μυοσκελετικής βλάβης 15