ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. Διοίκηση Εργοταξίου Διδάσκων: Γιάννης Χουλιάρας Κόστος της κατασκευής. Επιτάχυνση κατασκευής του έργου. Βελτιστοποίηση του κόστους. Επίλυση προβλημάτων κόστους χρόνου.
Κόστος κατασκευής Σε κάθε συνολικό χρόνο εκτέλεσης του έργου αντιστοιχεί ένα συνολικό κόστος κατασκευής. Ένα πρόβλημα είναι ποιο ζεύγος κόστους/διάρκειας πρέπει να πετύχουμε στο συγκεκριμένο έργο. Το ελάχιστο κόστος, την ελάχιστη διάρκεια ή μία ισορροπία τους; Άλλο πρόβλημα: Με ποιο τρόπο η μείωση της συνολικής διάρκειας του έργου θα προξενήσει την ελάχιστη αύξηση του συνολικού κόστους; Με αύξηση του δυναμικού ή με υπερωρίες; Και στις δύο περιπτώσεις το κόστος των δραστηριοτήτων αυξάνει.
Ορισμοί Κόστος κατασκευής έργου: Το σύνολο των οικονομικών θυσιών που χρειάζονται για να γίνει η κατασκευή του. Αυτό αναλύεται σε: Άμεσο κόστος έργου: Το άθροισμα του κόστους όλων των δραστηριοτήτων. (Κόστος υλικών, προσωπικού και εξοπλισμού). Εξαρτάται από τη μέθοδο εκτέλεσης κάθε δραστηριότητας και από το διαθέσιμο χρόνο γι αυτήν. Έμμεσο κόστος: Κόστος διοίκησης της εταιρίας, επίβλεψης και οργάνωσης των εργοταξίων, ποινικές ρήτρες, ασφάλειες, κλπ., τόκους, αποσβέσεις, τυχόν δάνεια για χρηματοδότηση της κατασκευής, ενοικίαση γραφείων, μισθοί φυλάκων, κλπ. Το έμμεσο κόστος κατανέμεται αναλογικά σε όλες τις δραστηριότητες.
Ειδικό κόστος δραστηριότητας Ειδικό κόστος δραστηριότητας ή Κόστος επιτάχυνσης του έργου = Κ α Κ ο = ------------ Τ ο Τ α
Σχέση άμεσου κόστους χρόνου κατασκευής
Κόστος δραστηριοτήτων
Κανονική Διάρκεια του έργου, Δ Κ Κανονικό Άμεσο Κόστος, ΑΚ Κ Καμπύλη άμεσου κόστουςδιάρκειας του έργου Εντατικοποιημένη διάρκεια, Δ Ε Ελάχιστο Άμεσος Κόστος Εντατικοποίησης, ΑΚ ΕΕ Αποδοτικοί συνδυασμοί: Καμπύλη ΑΚ(Δ)
Ανάπτυξη της καμπύλης άμεσου κόστους-διάρκειας (α) Δεδομένα: Το δίκτυο ΜΚΔ και η καμπύλη κόστους-διάρκειας για κάθε δραστηριότητα (i, j). Βήμα 1: Με βάση τις κανονικές διάρκειες Τ ijk, καθορίζεται η διάρκεια Δ Κ του έργου και υπολογίζονται οι οριακοί χρόνοι και τα χρονικά περιθώρια των δραστηριοτήτων. Μεταξύ των προγραμμάτων ενωρίτερης έναρξης ΠΕΕ και αργότερης έναρξης ΠΑΕ επιλέγεται το πρόγραμμα με το ελάχιστο κόστος, ΑΚ Κ. Ο συνδυασμός (ΑΚ Κ, Δ Κ ) είναι το πρώτο σημείο της καμπύλης. Βήμα 2: Μεταξύ όλων των δραστηριοτήτων σε κάθε Κρίσιμη Διαδρομή του δικτύου, επιλέγονται οι δραστηριότητες των οποίων οι διάρκειες μπορούν να μειωθούν. Αν δεν υπάρχει τέτοια δραστηριότητα, η διάρκεια του όλου έργου δεν μπορεί να μειωθεί.
Ανάπτυξη της καμπύλης άμεσου κόστους-διάρκειας (β) Βήμα 3: Μεταξύ των δραστηριοτήτων που επιλέγονται στο Βήμα 2 και για κάθε Κρίσιμη Διαδρομή, επιλέγεται η δραστηριότητα της οποίας το κόστος για μείωση της διάρκειας είναι ελάχιστο. Οι διάρκειες των δραστηριοτήτων αυτών μειώνονται κατά μία περίοδο. Το νέο σημείο στην καμπύλη είναι (ΑΚ Κ - μειώσεις, Δ Κ -1). Βήμα 4: (α) Επανεξετάζονται όλα τα συνολικά περιθώρια ΣΠ ij και αναγνωρίζονται τυχόν νέες κρίσιμες διαδρομές που προκύπτουν από τις μειώσεις του Βήματος 3. (β) Επανερχόμαστε στο Βήμα 2.
Σχέση συνολικού κόστους χρόνου εκτέλεσης της κατασκευής
Καμπύλη συνολικού κόστουςδιάρκειας του έργου Η βέλτιστη διάρκεια του έργου αντιστοιχεί στο Ελάχιστο Συνολικό Κόστος.
Ανάπτυξη εναλλακτικών μεθόδων
Χρονικός προγραμματισμός με τη CPM 1. Εκτίμηση της καμπύλης κόστους-διάρκειας K ij, T ij για κάθε δραστηριότητα (i, j). 2. Επιλογή ενός συνδυασμού K ij, T ij για κάθε (i, j). 3. Υπολογισμός των οριακών χρόνων των δραστηριοτήτων και της διάρκειας του έργου (διάρκεια της μακρύτερης διαδρομής). 4. Υπολογισμός των χρονικών περιθωρίων όπου κάθε δραστηριότητα μπορεί να εκτελεστεί χωρίς καθυστέρηση του έργου πάνω απ τη διάρκεια που υπολογίστηκε στο βήμα (3). 5. Αναγνώριση των κρίσιμων δραστηριοτήτων. 6. Ανάπτυξη της καμπύλης Κόστους-Διάρκειας για το όλο έργο (με τα άμεσα και έμμεσα έξοδα) και επιλογή της επιθυμητής διάρκειας του έργου. 7. Προσαρμογή των χρόνων εκτέλεσης, με εκμετάλλευση των χρονικών περιθωρίων των δραστηριοτήτων, ώστε να διαμορφωθεί μια ικανοποιητική διαχρονική διακύμανση κάθε συντελεστή παραγωγής (ανθρώπων, μηχανών, κλπ.) 8. Αναφορά του προγράμματος σε συγκεκριμένες ημερομηνίες για κάθε δραστηριότητα (Ημερολόγιο του έργου).
Ανάγκες για συμπίεση του χρονοδιαγράμματος Ανάγκη για βελτιστοποίηση του κόστους-χρόνου του έργου μεταξύ των δυνατών συνδυασμών. Ανάγκη για μείωση της διάρκειας του έργου όταν στην πορεία της κατασκευής προκύπτουν δυσκολίες και καθυστερήσεις, ώστε το υπολειπόμενο μέρος να επισπευσθεί για να αποφευχθούν ποινικές ρήτρες και επιπλέον έμμεσα έξοδα.
Βελτιστοποίηση του κόστους του έργου Πριν από τη μείωση των διαρκειών κρίσιμων δραστηριοτήτων (με αυξημένα μέσα, κόστος, υπερωρίες, κλπ.) ελέγχονται: - Μήπως έχει παραβλεφθεί κανένας σημαντικός παράγοντας στην οργάνωση της δραστηριότητας ή στον υπολογισμό της διάρκειας; - Μήπως θα μπορούσε να ανατεθεί μια κρίσιμη δραστηριότητα σε υπεργολάβο; - Μήπως θα μπορούσε να καταμεριστεί η κρίσιμη δραστηριότητα σε τμήματα και να εκτελεστούν παράλληλα; - Μήπως θα μπορούσε να αλλάξει η λογική του δικτύου και να αναπτυχθεί μια διαφορετική μέθοδος κατασκευής; Αν επιλεγεί η μείωση της διάρκειας μιας δραστηριότητας μήπως θα μπορούσε το δυναμικό να προέλθει από άλλες μη κρίσιμες δραστηριότητες;
Διάγραμμα οικονομικού προγραμματισμού
Διαγραμματική ροή εσόδων εξόδων εργολάβου
Διάγραμμα δαπανών - εισπράξεων τεχνικής εταιρίας
Στοιχεία Τεχνικής Οικονομικής Βασικές οικονομικές έννοιες: Τόκος: Τ = Q. ρ. n (Η απόδοση ποσού χρημάτων Q, με επιτόκιο ρ%, για n έτη). Ο τόκος αποτελεί το κόστος κεφαλαίου. Ανατοκισμός: Η τοποθέτηση των τόκων στο κεφάλαιο στο τέλος του έτους για νέο τοκισμό. Τοκοχρεωλυτική απόδοση: Η αποπληρωμή δανεισθέντος ποσού Q με ετήσιες πληρωμές ποσού R (τοκοχρεωλύσιο), που περιλαμβάνει και τον ετήσιο ανατοκισμό του κεφαλαίου. Παρούσα αξία: Q π = Q n / (1+ρ) n (Η σημερινή αξία ποσού Q n, που τοκίζεται με επιτόκιο ρ και θα εισπραχθεί μετά από n έτη. Προεξόφληση: Η πράξη πώλησης συναλαγματικής αξίας Q n πριν από τη λήξη της με ποσό Q π Q n
Βασικές οικονομικές έννοιες Απόσβεση: Η αποταμίευση ενός ποσού για αντικατάσταση εξοπλισμού ίσης αξίας μετά από n έτη. Περιουσία: Το σύνολο των θετικών (ενεργητικών) και αρνητικών (παθητικών) περιουσιακών στοιχείων. Ενεργητικό: Πάγιο (οικόπεδα, κτίρια, μηχανήματα, κλπ.) και κυκλοφορούν (εμπορεύματα, υλικά, κλπ.) Παθητικό: Οι υποχρεώσεις της επιχείρησης (ίδια κεφάλαια, αποθεματικά και υποχρεώσεις προς τρίτους (δάνεια, κλπ.). Ισολογισμός: Περιληπτική λογιστική κατάσταση που δείχνει τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης σε μία δεδομένη στιγμή.
Διάγραμμα νεκρού σημείου του κύκλου εργασιών μιας επιχείρησης
Τεχνικές οικονομικές έννοιες Προμέτρηση εργασιών: Εκτίμηση των ποσοτήτων των εργασιών πριν από την κατασκευή του έργου. Ανάλυση τιμών: Η διαδικασία υπολογισμού της τιμής μονάδας κάθε εργασίας του έργου. (Τιμές εφαρμογής, Βοηθητικές τιμές, Βασικές τιμές). Χρήση ΑΤΟΕ, ΑΤΕΟ, ΑΤΗΕ, ΠΡΣ, ΑΤΥΕ, ΑΤΛΕ, ΑΤΕΒΕ, κλπ.). Επιμέτρηση εργασιών: Μέτρηση των ποσοτήτων των εργασιών μετά την κατασκευή του έργου.
Προϋπολογισμός έργου