Γράφει: Ματκάρης Τ. Μιλτιάδης, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος Πώς πρέπει να υπολογίζω τον κύκλο και την ωορρηξία μου; Ο κύκλος μιας γυναίκας μετριέται από την πρώτη μέρα της περιόδου της μέχρι την πρώτη μέρα της επόμενης περιόδου. Κατά μέσο όρο, ο κύκλος της γυναίκας είναι 28 με 32 μέρες, αλλά μερικές γυναίκες έχουν πολύ μικρότερους ή πολύ μεγαλύτερους κύκλους. Η μέρα της ωορρηξίας συνήθως είναι 12-16 μέρες πριν την έναρξη της επόμενης περιόδου. Αυτό το διάστημα είναι που ονομάζουμε «γόνιμες μέρες», γιατί μεγαλώνει η πιθανότητα σύλληψης αν υπάρξει σεξουαλική επαφή τις μέρες αυτές. Η μέρα της ωορρηξίας δεν είναι σταθερή σε κάθε κύκλο. Γι' αυτό είναι σημαντικό να παρακολουθείτε το κύκλο σας. Πώς δημιουργείται η εγκυμοσύνη; Για να δημιουργηθεί εγκυμοσύνη, πρέπει το ωάριο της γυναίκας να συναντήσει το σπερματοζωάριο του άνδρα. Η συνάντηση αυτή πρέπει να γίνει μέσα σε 24 ώρες από την ωορρηξία. Μετά από αυτό το διάστημα, το ωάριο δεν έχει πλέον την δυνατότητα να γονιμοποιηθεί και άρα η γυναίκα δεν μπορεί να μείνει έγκυος. Τι ακριβώς είναι η ωορρηξία; Είναι η στιγμή που το ώριμο ωάριο απελευθερώνεται από την ωοθήκη όπου αναπτύχθηκε. Κατόπιν κινείται μέσα στην σάλπιγγα και έχει την ικανότητα να γονιμοποιηθεί τις επόμενες 24 ώρες. Αν δεν υπάρξει γονιμοποίηση σύλληψη, τότε το ενδομήτριο μαζί με αίμα θα απομακρυνθούν, δημιουργώντας την έμμηνο ρύση (περίοδο). Γιατί πρέπει να ξέρω πότε έχω ωορρηξία; Η παρακολούθηση της ωορρηξίας σας βοηθάει να διαπιστώσετε ποιές μέρες του κύκλου είστε γόνιμη, ώστε να έρθετε σε επαφή και να μείνετε έγκυος. Μπορώ να καταλάβω πότε έχω ωορρηξία; Μπορείτε εν μέρει, από τα κολπικά υγρά και την θερμοκρασία του σώματος. Τα κολπικά υγρά είναι περισσότερα και πιο βλενώδη, λίγο πριν την ωορρηξία και μέχρι το τέλος της. Το 1 / 6
θερμόμετρο καταγράφει μικρή άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος, αμέσως μετά την ωορρηξία. Μερικές γυναίκες μπορεί να αισθάνονται λίγο πόνο κόντα στις ωοθήκες (χαμηλά στην κοιλιά), κατά την διάρκεια της ωορρηξίας και άλλες μπορεί να έχουν κηλίδες αίματος εκείνη την ημέρα. Αν δεν καταλαβαίνω την ωορρηξία μου, πώς μπορώ να την παρακολουθήσω; Το κολπικό υπερηχογράφημα που γίνεται στο ιατρείο, είναι η πιο αξιόπιστη μέθοδος για να παρακολουθήσετε την ωορρηξία σας. Προβλέπει την ωορρηξία 48 ώρες πριν συμβεί. Συγχρόνως εξασφαλίζει ότι δεν υπάρχουν αιτίες που θα εμποδίσουν την ωορρηξία πχ κύστη ωοθήκης. Είναι δύσκολο να έρθω στο ιατρείο. Υπάρχει άλλος τρόπος; Ένας άλλος τρόπος για να παρακολουθήσετε την ωορρηξία είναι με κιτ ωορρηξίας και γονιμότητας, που μπορείτε να προμηθευτείτε σε φαρμακεία ή στο διαδύκτιο. Ωστόσο είναι μέθοδος ακριβή γιατί πρέπει να κάνετε ένα τεστ κάθε 8 ώρες. Τι πρέπει να ξέρω για την ωορρηξία; Το ωάριο ζει για το πολύ 24 ώρες αφότου απελευθερωθεί από την ωοθήκη, αυτό είναι το μόνο χρονικό διάστημα που η γυναίκα είναι γόνιμη κάθε μήνα. Αν το ωάριο συναντήσει σπερματοζωάρια, γονιμοποιείται και η εγκυμοσύνη ξεκινάει. Συνήθως μόνο ένα ωάριο ωριμάζει σε κάθε ωορρηξία. Η ωορρηξία μπορεί να επηρεαστεί από το άγχος, μια ασθένεια ή σημαντικές αλλαγές του τρόπου ζωής. Η εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου γίνεται σε 6-12 μέρες μετά την ωορρηξία. Κάθε γυναίκα γεννιέται με εκατομμύρια ανώριμων ωαρίων, που περιμένουν να ωριμάσουν. 2 / 6
Η περίοδος μπορεί να εμφανιστεί ακόμα κι αν δεν υπάρχει ωορρηξία. Η ωορρηξία μπορεί να υπάρξει ακόμα κι αν δεν εμφανιστεί περίοδος. Αν το ωάριο δεν γονιμοποιηθεί, τότε αποσυντίθεται και απορροφάται μέσα στο ενδομήτριο. Αν κάνω σεξ χωρίς προφυλάξεις, θα μείνω έγκυος με την πρώτη φορά; Η στατιστική λέει όχι. Αν έχετε επαφές τις ημέρες της ωορρηξίας, λογικά σε 4-6 μήνες θα έχετε μείνει έγκυος. Είναι απαραίτητος ο ιατρικός έλεγχος και των δύο συντρόφων, πριν ξεκινήσουμε τις προσπάθειες; Ο έλεγχος της υγείας των μελλοντικών γονέων αυξάνει τις πιθανότητες μιας εγκυμοσύνης χωρίς προβλήματα. Ποιές είναι οι γόνιμες μέρες του κύκλου; Η ημέρα της ωορρηξίας. Αν δεν αισθάνεστε την ωορρηξία σας, μετρείστε 14 ημέρες ΠΡΙΝ από την αναμενόμενη ημέρα της ΕΠΟΜΕΝΗΣ περιόδου σας. Για μένα που δεν έχω κύκλο 28 ημερών πως θα υπολογίσω την ημερομηνία ωοθυλακιορρηξίας (πότε δηλαδή είναι οι γόνιμες ημέρες μου); Αν δεν έχετε μηνιαίο κύκλο 28 ημερών (και έχετε π.χ 25 ή 34 ημερών), να ξέρετε ότι οι γόνιμες ημέρες (ωοθυλακιορρηξία) είναι περίπου 14 ημέρες πριν την επόμενη περίοδο. Έτσι: Κύκλος 25 ημερών: η ωοθυλακιορρηξία γίνεται την 11η ημέρα Κύκλος 26 ημερών: η ωοθυλακιορρηξία γίνεται την 12η ημέρα 3 / 6
Κύκλος 27 ημερών: η ωοθυλακιορρηξία γίνεται την 13η ημέρα Κύκλος 28 ημερών: η ωοθυλακιορρηξία γίνεται την 14η ημέρα (μέσος όρος) Κύκλος 29 ημερών: η ωοθυλακιορρηξία γίνεται την 15η ημέρα Κύκλος 30 ημερών: η ωοθυλακιορρηξία γίνεται την 16η ημέρα Κύκλος 31 ημερών: η ωοθυλακιορρηξία γίνεται την 17η ημέρα Κύκλος 32 ημερών: η ωοθυλακιορρηξία γίνεται την 18η ημέρα Κύκλος 33 ημερών: η ωοθυλακιορρηξία γίνεται την 19η ημέρα Τι να κάνω μετά το σεξ για να αυξήσω τις πιθανότητες σύλληψης; Μετά την εκσπερμάτιση του συντρόφου σας μείνετε ξαπλωμένη για 10 λεπτά. Πρέπει να πάρω βιταμίνες; Ξεκινήστε να παίρνετε φολικό οξύ. Έτσι μειώνεται την πιθανότητα να γεννήσετε ένα μωρό με ανωμαλίες του νωτιαίου σωλήνα κατά 50%-70%. Μπορείτε να λαμβάνετε 0.4 mg φολικού οξέος κάθε μέρα για 2-3 μήνες πριν αρχίσετε προσπάθειες σύλληψης. Θα συνεχίσετε να το παίρνετε και στην διάρκεια της εγκυμοσύνης. Δεν επηρεάζει το έμβρυο, δεν παχαίνει. Πρέπει να αλλάξω την διατροφή μου; Η υγιεινή διατροφή βοηθάει στη ρύθμιση της ωορηξίας. Ελλατώστε καφέ και τσάι. Κόψτε το κάπνισμα. Το κάπνισμα επηρεάζει την γονιμότητα; 4 / 6
Ναι. Οι γυναίκες που καπνίζουν συλλαμβάνουν πιο δύσκολα και έχουναυξημένες πιθανότητες αποβολής. Αν εγώ και ο σύντροφός μου είμαστε απόλυτα υγιείς και ερχόμαστε σε επαφή τις κατάλληλες μέρες, τι πιθανότητες εγκυμοσύνης έχουμε; Θυμηθείτε πως η σύλληψη είναι θέμα πιθανοτήτων. Ακόμα κι αν κάνετε τα πάντα σωστά, οι πιθανότητες να μείνετε έγκυος είναι 25% με 30% σε κάθε κύκλο. Πέρασαν αρκετοί μήνες και δεν έχω μείνει έγκυος, πρέπει να πάω στον Γυναικολόγο; Αν πέρασαν πάνω από 10-12 μήνες προσπαθειών χωρίς εγκυμοσύνη, πρέπει να έρθετε για διερεύνηση. Δεν σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα, ίσως χρειαστείτε κάποιες συμβουλές. Να έχετε μαζί σας τις ημερομηνίες που ήρθαν οι τελευταίες 3-5 περίοδο και τις ημερομηνίες που υπήρξαν επαφές. Για εσάς που θέλετε να ξέρετε όλες τι λεπτομέρειες: Ο κύκλος της ωορρηξίας χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος του κύκλου ονομάζεται ωοθυλακική φάση, ξεκινά την πρώτη μέρα της περιόδου και συνεχίζει μέχρι την ωορρηξία. Το πρώτο μισό του κύκλου μπορεί να διαφέρει σημαντικά σε κάθε γυναίκα, έχοντας διάρκεια από 7 έως 40 μέρες. Το δεύτερο μισό του κύκλου ονομάζεται εκκριτική ή ωχρινική φάση και διαρκεί από την ωορρηξία μέχρι την έναρξη της επόμενης περιόδου. Η ωχρινική φάση είναι πιο σταθερή σε διάρκεια και κυμαίνεται από 12 έως 16 ημέρες. Βασικά, αυτό σημαίνει πως η μέρα της ωορρηξίας καθορίζει τον κύκλο. Επίσης, εξωτερικοί παράγοντες (άγχος, ασθένεια, διαταραχή της ρουτίνας κλπ.) μπορούν να επηρεάσουν την ωορρηξία και κατά συνέπεια να αλλάξουν το πότε θα έρθει η περίοδος. Ετσι, η παλιά πεποίθηση πως το άγχος μπορεί να επηρεάσει την περίοδο είναι εν μέρει σωστή: το άγχος επηρεάζει το πότε θα γίνει η ωορρηξία και πότε θα έρθει η περίοδος, αλλά το άγχος λίγο πριν την περίοδο δεν παίζει κανένα ρόλο, αφού η περίοδος έχει καθοριστεί 12-16 μέρες νωρίτερα. Όταν ξεκινά η περίοδος, τα επίπεδα των οιστρογόνων είναι χαμηλά. Ο υποθάλαμος (υπεύθυνος για να διατηρεί τα επίπεδα των ορμονών) στέλνει ένα μύνημα στην υπόφυση και στη συνέχεια εκκρίνει την FSH. Η FSH ενεργοποιεί ορισμένα από τα ωοθυλάκια να αναπτυχθούν σε ώριμα ωάρια. Ένα από αυτά θα εξελιχθεί στο κυρίαρχο ωοθυλάκιο, που θα απελευθερώσει το ώριμο ωάριο, ενώ τα υπόλοιπα θα εκφυλιστούν. Καθώς τα ωοθυλάκια ωριμάζουν, εκκρίνουν οιστρογόνα. Τα υψηλά επίπεδα οιστρογόνων «ειδοποιούν» τον υποθάλαμο και την υπόφυση ότι υπάρχει ένα ώριμο ωάριο. Τότε, εκκρίνεται η ορμόνη LH, 5 / 6
που δημιουργεί την λεγόμενη κορυφή LH. Η κορυφή LH προκαλεί την ρήξη του ωοθυλακίου μέσα σε 24-36 ώρες και το ωάριο ξεκινά το ταξίδι του από την ωοθήκη μέσω της σάλπιγγας για γονιμοποίηση. Το ωοθυλάκιο που ελευθέρωσε το ωάριο λέγεται ωχρό σωμάτιο και εκκρίνει την ορμόνη προγεστερόνη. Η προγεστερόνη προετοιμάζει τα τοιχώματα της μήτρας για εμφύτευση. Το ερηγμένο ωοθυλάκιο παράγει προγεστερόνη για 12-16 μέρες, την ωχρινική φάση του κύκλου. Αν το ωάριο γονιμοποιηθεί, το ωχρό σωμάτιο συνεχίζει να παράγει προγεστερόνη μέχρι να αναλάβει ο πλακούντας. Τα συμπτώματα της κύησης μπορεί να ξεκινήσουν μόλις μία εβδομάδα μετά την σύλληψη. Αν δεν υπάρξει γονιμοποίηση, το ωάριο θα αποσυντεθεί μετά από 24 ώρες. Σε αυτή την φάση τα επίπεδα των ορμονών θα πέσουν και το ενδομήτριο θα απομακρυνθεί περίπου 12 με 16 μέρες μετά την ωορρηξία. Αυτό είναι η έμμηνος ρύση (περίοδος), που μας φέρνει πίσω στην πρώτη μέρα του κύκλου. Το ταξίδι θα ξεκινήσει από την αρχή. Ματκάρης Τ. Μιλτιάδης Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος www.matkarismiltiadis.gr Joomla SEO powered by JoomSEF 6 / 6