Σπουδή στο Άλικο - 2 -

Σπουδή στο Άλικο - 2 -

Arthur Conan Doyle Σπουδή στο Άλικο Arthur Conan Doyle - 3 -

Σπουδή στο Άλικο Τίτλος Πρωτοτύπου : A Study In Scarlet (Blackmask Online 2002) Μετάφραση : Γεωργούτσος Άρης 2004 Εξώφυλλο LIT: Γεωργούτσος Άρης ( 2 ης Έκδοσης 1889) (Photoimpact SE) Εικονογράφηση από: The Sherlock Holms Museum of Baker Street Εργαλεία Αναφοράς & Μετάφρασης: Magenta Golden Lexicon 2003 Encarta Dictionary 2000 Encarta Standard Encyclopedia 2003 Oxford Learner s English-Greek Dictionary Oxford Advanced Learner s Dictionary The Reader s Digest Great Encyclopaedic Dictionary Λεξικό Της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Μπαμπινιώτη) ΝΕΟ Λεξικό Της Ελληνικής Γλώσσας (Σταφυλίδη) Το πρωτότυπο βιβλίο διατίθεται στο Internet υπό το καθεστώς PUBLIC DOMAIN. Το πρωτότυπο κείμενο προσφέρθηκε από τον Randolph Cox και προέρχεται από μια έκδοση του 1887. Το e-text που χρησιμοποιήθηκε για τη μετάφραση προετοιμάστηκε από τον Roger Squires. - 4 -

Arthur Conan Doyle Digital Press Translations 2005-5 -

Σπουδή στο Άλικο ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 6 ΜΕΡΟΣ I 8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ I. Ο Κος ΣΕΡΛΟΚ ΧΟΛΜΣ... 10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ II. Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΩΓΗΣ... 21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ III. ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΛΣΟΥΣ ΛΩΡΙΣΤΟΝ... 35 ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV. ΤΙ ΕΙΧΕ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΕΙ Ο ΤΖΩΝ ΡΑΝΣ... 51 ΚΕΦΑΛΑΙΟ V. Η ΑΓΓΕΛΙΑ ΜΑΣ ΦΕΡΝΕΙ ΕΝΑΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗ... 61 ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI. Ο ΤΟΜΠΑΙΑΣ ΓΚΡΕΓΚΣΟΝ ΜΑΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΙΚΑΝΟΣ ΝΑ ΕΠΙΤΥΧΕΙ... 71 ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII. ΦΩΣ ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ... 84 ΜΕΡΟΣ II 97 ΚΕΦΑΛΑΙΟ I. ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΟΥ ΑΛΚΑΛΙ... 98 ΚΕΦΑΛΑΙΟ II. ΤΟ ΑΝΘΟΣ ΤΗΣ ΓΙΟΥΤΑ... 112 ΚΕΦΑΛΑΙΟ III. Ο ΤΖΩΝ ΦΕΡΡΙΕΡ ΜΙΛΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΟΦΗΤΗ... 122 ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV. ΑΓΩΝΑΣ ΖΩΗΣ... 129 ΚΕΦΑΛΑΙΟ V. ΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ ΤΗΣ ΕΚΔΙΚΗΣΗΣ... 142 ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI. ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΤΖΩΝ ΓΟΥΩΤΣΟΝ, ΙΑΤΡΟΥ... 154 ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII. Η ΕΚΒΑΣΗ... 169-6 -

Arthur Conan Doyle - 7 -

Σπουδή στο Άλικο ΜΕΡΟΣ I (Αποτελεί ανατύπωση εκ των απομνημονευμάτων του Τζων Χ. Γουώτσον, Ιατρού, απόστρατου του Ιατρικού Σώματος Στρατού.) - 8 -

Arthur Conan Doyle - 9 -

Σπουδή στο Άλικο ΚΕΦΑΛΑΙΟ I. Ο Κος ΣΕΡΛΟΚ ΧΟΛΜΣ ΤΟ έτος 1878 έλαβα το πτυχίο Ιατρικής εκ της Πανεπιστημιακής Ιατρικής σχολής του Λονδίνου, και μετέβηκα στο Νέτλυ για να συνεχίσω τις σπουδές μου, όπως επιτασσόταν για τους στρατιωτικούς χειρουργούς. Έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές μου εκεί, αποσπάσθηκα όπως άρμοζε, στο 5ο Σύνταγμα Τυφεκιοφόρων της Northumberland 1, ως βοηθός χειρουργού. Το σύνταγμα ήταν εγκατεστημένο στην Ινδία τη συγκεκριμένη περίοδο, και πριν προλάβω να παρουσιασθώ, ο δεύτερος Αφγανικός Πόλεμος είχε ξεσπάσει 2. Κατά την αποβίβαση μου στη Βομβάη, έμαθα πως το σώμα μου είχε προωθηθεί μέσα από τα περάσματα και βρισκόταν ήδη βαθιά εντός του εχθρικού εδάφους. Ακολούθησα, ωστόσο, με πολλούς άλλους αξιωματικούς οι οποίοι βρίσκονταν στην ίδια με εμένα θέση, και κατόρθωσα να φτάσω στην Κανταχάρ με ασφάλεια, όπου βρήκα το σύνταγμα μου, και ανέλαβα αμέσως τα νέα μου καθήκοντα. Η εκστρατεία έφερε τιμητικές διακρίσεις και προαγωγές για πολλούς, όμως για εμένα δεν είχε άλλο τίποτα παρεκτός δυστυχίας και συμφοράς. Αποσπάστηκα από την Ταξιαρχία μου και προσαρτήθηκα στους Μπέρκσαϊρς, με τους οποίους έλαβα μέρος στη μοιραία μάχη του Μεϊγουάντ. Εκεί χτυπήθηκα στον ώμο από σφαίρα των Τζεζάιλ 3, η οποία θρυμμάτισε το οστό και πέρασε ξυστά από την υποκλείδιο αρτηρία. Θα είχα πέσει στα χέρια των φονικών Γκαζίς 4 αν δεν ήταν για την αφοσίωση και το κουράγιο που επεδείχθη από τον Μάρεϋ, την ορντινάντσα 5 μου, ο οποίος με φόρτωσε πάνω 1 (Σ.τ.Μ.) - Northumberland η βορειότερη κομητεία της Αγγλίας. - (πηγή: Encarta Dictionary) 1880. 2 (Σ.τ.Μ.) Αναφέρεται στον 2ο Άγγλο-Αφγανικό πόλεμο που έλαβε χώρα μεταξύ του 1878 και 3 Jezail αξιωματικού. 4 Ghazis 5 (Σ.τ.Μ.) Ordinaza (Ιταλικά) Στρατιώτης αποσπασμένος στην προσωπική υπηρεσία - 10 -

Arthur Conan Doyle σε ένα υποζύγιο εφοδιασμού και κατόρθωσε να με μεταφέρει με ασφάλεια στις Βρετανικές γραμμές. Καταβεβλημένος από τον πόνο, και εξασθενισμένος από τις παρατεταμένες κακουχίες τις οποίες είχα υπομείνει, αποσπάσθηκα, μαζί με ένα τραίνο γεμάτο τραυματίες, στο νοσοκομείο βάσης της Πεσαβάρ. Εδώ ορθοπόδησα, κι είχα ήδη καλυτερέψει σε σημείο να είμαι ικανός να περιδιαβαίνω τις πτέρυγες, κι ακόμη να ξεσκάζω λίγο στο αίθριο, όταν έπεσα κάτω με τυφοειδή πυρετό, την κατάρα της Ινδικής κατοχή μας. Μήνες ολόκληρους η ζωή μου υπήρξε σκέτη απελπισία, κι όταν εντέλει συνήρθα και πέρασα στην ανάρρωση, ήμουν τόσο αδύναμος και αποσκελετωμένος ώστε κάποια ιατρική επιτροπή αποφάσισε πως ούτε μια ημέρα δεν έπρεπε να χαθεί από την αποστολή μου πίσω στην Αγγλία. Προωθήθηκα, σύμφωνα με τις διαταγές τους, στο οπλιταγωγό «Ορόντες», και αποβιβάσθηκα έναν μήνα αργότερα στην προβλήτα του Πόρτσμουθ, με την υγεία μου αμετάκλητα κατεστραμμένη, αλλά με την άδεια μιας πατρικής κυβέρνησης να αφιερώσω τους επόμενους εννέα μήνες πασχίζοντας να τη βελτιώσω. - 11 -

Σπουδή στο Άλικο Δεν είχα μήτε γνωστούς μήτε συγγενείς στην Αγγλία, κι ήμουν επομένως ελεύθερο πουλί είτε τόσο ελεύθερος όσο ένα εισόδημα έντεκα σεληνίων και έξι πενών ημερησίως θα επέτρεπε σε κάποιον να είναι. Υπό αυτές τις συνθήκες, φυσικά στράφηκα προς το Λονδίνο, εκείνο τον μεγάλο οχετό στον οποίο όλοι οι αργόσχολοι και οι άχρηστοι της Αυτοκρατορίας ακαταμάχητα έρεαν. Εκεί παρέμεινα για ένα διάστημα, ξοδεύοντας τόσα χρήματα όσα είχα, περισσότερο απλόχερα από όσο θα όφειλα. Τόσο ανησυχητική απέβη η κατάσταση των οικονομικών μου, ώστε σύντομα συνειδητοποίησα πως ήμουν αναγκασμένος είτε να εγκαταλείψω τη μητρόπολη και να αποσυρθώ στην ύπαιθρο, κάπου στην επαρχία, είτε πως έπρεπε να προβώ σε μια ριζική αλλαγή του τρόπου ζωής μου. Επιλέγοντας την τελευταία εναλλακτική, άρχισα λαμβάνοντας την απόφαση να αφήσω το ξενοδοχείο, και να νοικιάσω διαμέρισμα σε μια λιγότερο εξεζητημένη και λιγότερο ακριβή περιοχή. Την μέρα που είχα καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα, στεκόμουν στο μπαρ Κραϊτήριον, όταν κάποιος με χτύπησε φιλικά στην πλάτη, και γυρίζοντας αναγνώρισα τον νεαρό Στάμφορντ, ο οποίος είχε ένα ντουλάπι κάτω από εμένα στο Μπάρτς. Η θέα ενός φιλικού προσώπου στην αχανή απεραντοσύνη του Λονδίνου αποτελεί όντως μια ευχάριστη αλλαγή για έναν μοναχικό άνθρωπο. Τον παλιό καιρό ο Στάμφορντ δεν υπήρξε ποτέ φιλαράκι μου, όμως την στιγμή εκείνη τον χαιρέτησα με ενθουσιασμό, και αυτός, με την σειρά του, έδειξε να χαίρεται που με είδε. Στην πληθωρικότητα της χαράς μου, του ζήτησα να δειπνήσει μαζί μου στο Χόλμπορν, και ξεκινήσαμε παρέα με μια άμαξα. 6 «Πως κατάντησες τον εαυτό σου, Γουώτσον;» με ρώτησε με έκδηλη κατάπληξη, καθώς κινούμασταν μέσα στους συνωστισμένους Λονδρέζικους δρόμους. «Είσαι πιο λεπτός από σανίδα και πιο ηλιοκαμένος από καρύδι.» 6 (Σ.τ.Μ.) Hansom δίτροχη άμαξα - 12 -

Arthur Conan Doyle Του έδωσα μια σύντομη περιγραφή των περιπετειών μου, και μόλις που είχα προλάβει να την ολοκληρώσω την ώρα που φτάσαμε στον προορισμό μας. «Φουκαρά μου!» είπε, συμπονετικά, όταν είχε ακούσει τις δυστυχίες μου. «Τι κάνεις αυτόν τον καιρό;» «Ψάχνω για σπίτι.» απάντησα. «Προσπαθώ να λύσω το πρόβλημα όσον αφορά το αν είναι δυνατόν να βρω άνετα δωμάτια σε λογική τιμή.» «Τι περίεργο πράγμα», σχολίασε ο σύντροφος μου «είσαι ο δεύτερος άνθρωπος σήμερα που μου λέει το ίδιο.» «Και ποιος ήταν ο πρώτος;» ρώτησα. «Ένας τύπος που εργάζεται σε ένα χημείο πάνω στο νοσοκομείο. Έκλαιγε τη μοίρα του σήμερα το πρωί γιατί δεν έβρισκε κανέναν να βάλει τα μισά μαζί του για ένα καθωσπρέπει διαμέρισμα που είχε βρει, και το οποίο πήγαινε πολύ για την τσέπη του. «Μα τον Ιώβ!» φώναξα, «αν πράγματι θέλει κάποιον να μοιραστεί τα δωμάτια και τα έξοδα, τότε είμαι ο άνθρωπος του. Θα προτιμούσα να έχω παρέα από το να είμαι μόνος.» Ο νεαρός Στάμφορντ με κοίταξε μάλλον παραξενεμένα πάνω από το ποτήρι του κρασιού του. «Δεν γνώρισες ακόμη τον Σέρλοκ Χολμς», είπε «ίσως να μην ενδιαφερόσουν για εκείνον σαν σταθερή παρέα.» «Γιατί, υπάρχει κάτι εναντίον του;» «Ωού, δεν είπα πως υπάρχει κάτι εναντίον του. Είναι λίγο αλλόκοτος στις ιδέες του παθιασμένος με ορισμένους επιστημονικούς κλάδους. Από όσο γνωρίζω πρόκειται για έναν αρκετά καθωσπρέπει τύπο.» «Σπουδαστής της Ιατρικής, να υποθέσω;» είπα. «Όχι δεν έχω ιδέα τι σκοπεύει να ακολουθήσει. Θεωρώ πως έχει μπει για τα καλά στην ανατομία, και είναι πρώτης τάξης χημικός ωστόσο, από όσο γνωρίζω, ποτέ του δεν έχει παρακολουθήσει κάποια τακτικά μαθήματα ιατρικής. Οι σπουδές του είναι εξαιρετικά ασυνάρτητες και ιδιόρρυθμες, ωστόσο έχει συσσωρεύσει αρκετές πολύπλευρες γνώσεις οι οποίες θα εξέπλητταν τους καθηγητές του.» - 13 -

Σπουδή στο Άλικο «Έτυχε να τον ρωτήσεις ποτέ σε τι θα ήθελε να επιδοθεί;» ρώτησα. «Όχι δεν πρόκειται για άνθρωπο που είναι εύκολο να του πάρεις λέξη, μολονότι γίνεται αρκετά δεκτικός όποτε τον πιάνει η διάθεση.» «Θα ήθελα να τον συναντήσω», είπα. «Αν πρόκειται να συγκατοικήσω με κάποιον, θα προτιμούσα έναν άνθρωπο με φιλομαθείς και ήσυχες συνήθειες. Δεν είμαι αρκετά δυνατός ακόμη να αντέξω υπερβολική φασαρία ή συγκινήσεις. Είχα αρκετά και από τα δυο στο Αφγανιστάν για να μου αρκέσουν για το υπόλοιπο της φυσικής μου ζωής. Πως θα γινόταν να συναντήσω τον φίλο σου;» «Είναι βέβαιο πως θα βρίσκεται στο εργαστήριο», αποκρίθηκε ο σύντροφος μου. «Είτε θα αποφεύγει το μέρος για εβδομάδες, ή θα εργάζεται εκεί από το πρωί ως το βράδυ. Αν θέλεις, περνάμε από εκεί παρέα μετά το γεύμα.» «Βεβαίως», απάντησα, και η κουβέντα παρασύρθηκε σε άλλα κανάλια. Καθώς κατευθυνθήκαμε προς το νοσοκομείο έχοντας αφήσει το Χόλμπορν, ο Στάμφορντ μου έδωσε ορισμένες περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τον κύριο τον οποίο σκόπευα να δεχθώ ως συγκάτοικο. «Μην με κατηγορήσεις αν δεν τα βρεις μαζί του», είπε «δε γνωρίζω τίποτα περισσότερο για εκείνον από όσα έμαθα συναντώντας τον κατά καιρούς στο εργαστήριο. Εσύ πρότεινες τον συγκεκριμένο διακανονισμό, οπότε δεν πρέπει να με θεωρήσεις υπαίτιο.» «Αν δεν τα βρούμε το πιο απλό θα είναι να χωρίσουμε τα τσανάκια μας», απάντησα. «Έχω την εντύπωση, Στάμφορντ», προσέθεσα, κοιτώντας σκληρά τον σύντροφο μου, «πως έχεις κάποιον λόγο να νίπτεις τας χείρας σου όσον αφορά το ζήτημα. Τόσο τρομερός είναι ο χαρακτήρας του τύπου, αν μη τι άλλο; Μη μου τα μασάς σχετικά με το ζήτημα.» «Δεν είναι εύκολο να εκφράσεις ότι δεν εκφράζεται,» απάντησε με ένα γέλιο. «Ο Χολμς είναι ολίγον τι υπερβολικά - 14 -

Arthur Conan Doyle επιστημονικός για τα γούστα μου προσεγγίζει τα όρια της ψυχρότητας. Θα τον φανταζόμουν να δίνει σε έναν φίλο μια μικρή πρέζα από το τελευταίο αλκαλοειδές φυτό, όχι ωθούμενος από κακία, μα απλά εξαιτίας της ερευνητικής του φύσης ώστε να έχει μια ακριβής ιδέα των επιδράσεων του. Για να πω το δίκαιο, πιστεύω πως θα το έπαιρνε κι ο ίδιος με την ίδια αμεσότητα. Δείχνει να έχει πάθος για τη συγκεκριμένη και ακριβής γνώση.» «Εξαιρετικά σωστό επίσης.» «Ναι, ενδέχεται όμως να περάσει στα όρια της υπερβολής. Όταν φτάνει να χτυπά τα υποκείμενα στα ανατομεία με ένα ραβδί, το βέβαιον είναι πως λαμβάνει μια μάλλον αλλόκοτη μορφή.» «Χτυπά τα υποκείμενα!» «Ναι, για να εξακριβώσει σε ποια έκταση οι μώλωπες είναι δυνατόν να παραχθούν κατόπιν του θανάτου. Τον είδα να το πραγματοποιεί με τα ίδια μου τα μάτια.» «Και εντούτοις λες πως δεν είναι σπουδαστής της Ιατρικής;» «Όχι. Ένας Θεός ξέρει ποιο είναι το αντικείμενο των σπουδών του. Όμως φτάσαμε, και εσύ υποχρεούσαι να σχηματίσεις τις δικές σου εντυπώσεις σχετικά με το άτομο του.» Καθώς μιλούσε, στρίψαμε σε μια στενή πάροδο και περάσαμε από μια μικρή πλαϊνή είσοδο, η οποία έβγαζε σε μια πτέρυγα του μεγάλου νοσοκομείου. Αποτελούσε γνώριμο έδαφος για μένα, και δεν χρειάστηκα καθοδήγηση καθώς ανεβήκαμε την έρημη πέτρινη σκάλα και κατηφορίσαμε τον μακρύ διάδρομο με τους ατέλειωτους ασπρισμένους τοίχους και τις καφετιές πόρτες. Κοντά στην αντικρινή του πλευρά ένας χαμηλός θολωτός διάδρομος διακλαδωνόταν από εκείνον οδηγώντας στο χημείο. Επρόκειτο περί μιας ψηλοτάβανης αίθουσας, πλαισιωμένης και γεμάτης από αναρίθμητες φιάλες. Φαρδιοί, χαμηλοί πάγκοι βρίσκονταν διάσπαρτοι παντού, οι οποίοι έβριθαν από αποστακτήρες, δοκιμαστικούς σωλήνες, και μικρές εστίες Μπάνσεν, με τις γαλάζιες τους τρεμουλιαστές - 15 -

Σπουδή στο Άλικο φλόγες. Υπήρχε μόνον ένας σπουδαστής στην αίθουσα, ο οποίος ήταν σκυμμένος πάνω από έναν μακρινό πάγκο, απορροφημένος στην εργασία του. Στον ήχο των βημάτων μας έριξε μια ματιά τριγύρω και πετάχτηκε όρθιος με μια κραυγή χαράς. «Το βρήκα! Το βρήκα», φώναξε στον σύντροφο μου, τρέχοντας προς το μέρος μας με έναν δοκιμαστικό σωλήνα στα χέρια του. «Βρήκα ένα αντιδραστήριο το οποίο διασπάται από την αιμοσφαιρίνη και από τίποτα άλλο.» Και χρυσωρυχείο να είχε ανακαλύψει, μεγαλύτερη χαρά δεν θα είχε διαφανεί στα χαρακτηριστικά του. «Δρ. Γουώτσον, ο Κος Σέρλοκ Χολμς», είπε ο Στάμφορντ, κάνοντας τις συστάσεις.» «Πως είσαι;» είπε εγκάρδια, σφίγγοντας το χέρι μου με τόση δύναμη που ούτε θα του το είχα. «Ήσουν στο Αφγανιστάν, όπως αντιλαμβάνομαι.» «Πως στο καλό το κατάλαβες;» ρώτησα με έκπληξη. «Δεν έχει σημασία», είπε εκείνος, γελώντας. «Το ζήτημα επί της παρούσης είναι η αιμοσφαιρίνη. Αναμφισβή- - 16 -

Arthur Conan Doyle τητα θα αντιλαμβάνεσαι τη σπουδαιότητα της ανακάλυψης μου;» «Είναι ενδιαφέρουσα, από χημικής άποψης, δίχως αμφιβολία», απάντησα, «εντούτοις πρακτικά» «Μα, άνθρωπε, πρόκειται για την πλέον πρακτική ιατροδικαστική ανακάλυψη εδώ και χρόνια. Δεν βλέπεις πως μας προσφέρει μια αλάνθαστη εξέταση κηλίδων αίματος. Έλα εδώ αμέσως!» Με άρπαξε από το μανίκι μέσα στον ενθουσιασμό του και με έσυρε μέχρι τον πάγκο στον οποίο εργαζόταν. «Ας πάρουμε λίγο φρέσκο αίμα», είπε, καρφώνοντας μια μακριά βελόνα στο δάκτυλο του, και αντλώντας τη σταγόνα αίματος σε ένα χημικό σιφώνιο. «Τώρα, προσθέτω τη μικρή αυτή ποσότητα αίματος σε ένα λίτρο νερού. Παρατηρείς πως το προκύπτον μίγμα έχει την εμφάνιση διαυγούς νερού. Η αναλογία του αίματος δεν είναι δυνατόν να είναι μεγαλύτερης του ενός εκατομμυριοστού. Δεν έχω αμφιβολία, ωστόσο, πως θα κατορθώσουμε να επιτύχουμε την χαρακτηριστική αντίδραση.» Ενώ μιλούσε, έριξε μέσα στο δοχείο μερικούς λευκούς κρυστάλλους, και κατόπιν προσέθεσε μερικές σταγόνες από ένα διαυγές υγρό. Στην στιγμή το περιεχόμενο έλαβε μια βαθιά καστανέρυθρη χροιά, και ένα υπόφαιο ίζημα κατακρημνίσθηκε στον πάτο του γυάλινου δοχείου. «Χα! Χα!» φώναξε, χτυπώντας τα χέρια του, και δείχνοντας τόσο ευτυχισμένος όσο κάποιο παιδί με ένα καινούργιο παιχνίδι. «Τι γνώμη έχεις περί αυτού;» «Δείχνει να πρόκειται περί ενός εξαιρετικά λεπτού πειράματος», σχολίασα. «Υπέροχα! Υπέροχα! Η παλιά εξέταση Γκουιάκουμ ήταν τόσο αδέξια και ασαφής. Το ίδιο και η μικροσκοπική εξέταση των αιμοσφαιρίων του αίματος. Η τελευταία δεν έχει ουδεμία αξία αν οι κηλίδες είναι μερικών ωρών. Στην περίπτωση μας, το συγκεκριμένο παρουσιάζεται, να ενεργεί εξίσου καλά ασχέτως του αν το αίμα είναι φρέσκο ή όχι. Αν η προκειμένη εξέταση είχε ήδη εφευρεθεί, πολλοί από τους εκατοντάδες ανθρώπους που τριγυρίζουν ελεύθεροι θα είχαν πληρώσει προ πολλού το τίμημα των εγκλημάτων τους.» - 17 -

Σπουδή στο Άλικο «Όντως!» μουρμούρισα. «Οι ποινικές υποθέσεις μονίμως εξαρτώνται από αυτό το στοιχείο. Κάποιος κρίνεται ύποπτος για ένα έγκλημα μήνες κατόπιν της διάπραξης του. Τα ασπρόρουχα ή τα ρούχα του εξετάζονται, και καφετιές κηλίδες ανακαλύπτονται πάνω τους. Πρόκειται περί κηλίδων αίματος, λεκέδων λάσπης, σκουριάς, λεκέδων φρούτων, ή κάτι άλλου; Αποτελεί ένα ζήτημα το οποίο έχει πονοκεφαλιάσει πολλούς ειδικούς, και για ποιον λόγο; Επειδή δεν υπήρχε κάποια αξιόπιστη εξέταση. Τώρα πια έχουμε την εξέταση Σέρλοκ Χολμς, και δεν θα υπάρξει πλέον καμία δυσκολία.» Τα μάτια του έλαμπαν καθώς μιλούσε, έφερε το χέρι μπροστά στην καρδιά του και υποκλίθηκε σα να βρισκόταν ενώπιον ενός επιδοκιμαστικού πλήθους το οποίο είχε επικαλεσθεί η φαντασία του. «Θα πρέπει να επαινεθείς», σχολίασα, εξαιρετικά ξαφνιασμένος από τον ενθουσιασμό του. «Υπήρξε η υπόθεση του Βον Μπίσχοφ στην Φρανκφούρτη τον προηγούμενο χρόνο. Σίγουρα θα είχε κρεμαστεί αν υπήρχε ετούτη η εξέταση. Έπειτα υπήρξαν ο Μέισον του Μπράντφορντ και ο περιβόητος Μιούλερ και ο Λεφέβρ του Μοντπελιέ και ο Σάμσον της Νέας Ορλεάνης. Θα μπορούσα να κατονομάσω μυριάδες υποθέσεις στις οποίες θα είχε αποβεί καθοριστική.» «Μοιάζεις με ζωντανό ημερολόγιο του εγκλήματος», είπε ο Στάμφορντ με ένα γέλιο. «Θα μπορούσες να αρχίσεις μια εφημερίδα με όλα αυτά. Να την ονομάσεις τα Αστυνομικά Νέα του Παρελθόντος.» «Εξαιρετικά ενδιαφέρον ανάγνωσμα θα ήταν, κάλλιστα», σχολίασε ο Σέρλοκ Χολμς, κολλώντας ένα κομματάκι τσιρότο πάνω στην πληγή του δάκτυλου του. «Υποχρεούμαι να προσέχω», συνέχισε, στρεφόμενος σε μένα με ένα χαμόγελο, «καταπιάνομαι αρκετά με δηλητήρια.» Άπλωσε μπροστά το χέρια καθώς μιλούσε, και πρόσεξα πως ήταν ολόκληρα διάστικτα από παρόμοια κομμάτια τσιρότου, και αποχρωματισμένα από ισχυρά οξέα.» - 18 -

Arthur Conan Doyle «Ήρθαμε εδώ για δουλειά», είπε ο Στάμφορντ, καθώς κάθισε σε ένα τρίποδο σκαμνί, και έσπρωξε άλλο ένα προς το μέρος μου με το πόδι του. Ο φίλος μου από εδώ θέλει να βρει στέγη 7, και καθώς παραπονιόσουν πως δεν έβρισκες κανέναν να το πιάσει μισό-μισό μαζί σου, σκέφτηκα πως θα έκανα καλά να σας φέρω σε επαφή.» Ο Σέρλοκ Χολμς έδειξε ικανοποιημένος στην ιδέα να μοιραστεί το σπίτι μαζί μου. «Έχω βάλει στο μάτι ένα διαμέρισμα στην Οδό Μπέϊκερ», είπε, «το οποίο θα μας ταίριαζε πέρα για πέρα. Δεν σε ενοχλεί η μυρωδιά του δυνατού καπνού, ελπίζω;» «Καπνίζω διαρκώς καραβιές 8 ο ίδιος», απάντησα. «Αρκετά καλό. Γενικά έχω τριγύρω χημικά, και περιστασιακά κάνω πειράματα. Μήπως θα σε ενοχλούσε;» «Καθόλου.» «Κάτσε να σκεφθώ ποια είναι τα άλλα μου ελαττώματα. Με πιάνουν οι μαύρες μου κατά καιρούς, και περνάνε μέρες δίχως να βγάλω λέξη. Μην θεωρήσεις πως είμαι μουτρωμένος όταν βρίσκομαι σε αυτήν την κατάσταση. Απλά άφησε με ήσυχο, και σύντομα θα είμαι εντάξει. Τι έχεις να εξομολογηθείς εσύ τώρα; Είναι εξίσου καλό για δυο ανθρώπους να γνωρίζουν τα χειρότερα ο ένας για τον άλλο πριν επιχειρήσουν να ζήσουν παρέα.» Γέλασα στην αντεξέταση του. «Έχω ένα γέρικο σκυλί ράτσας μπούλ», είπα, «και αποδοκιμάζω τις φασαρίες επειδή τα νεύρα μου έχουν κλονισθεί, ξυπνώ σε εντελώς ακατάλληλες ώρες, και είμαι εξαιρετικά τεμπέλης. Έχω άλλο ένα σετ από διαστροφές όταν είμαι καλά, αλλά αυτά είναι τα σημαντικά επί του παρόντος.» «Συμπεριλαμβάνεις το παίξιμο του βιολιού στην κατηγορία της φασαρίας;» ρώτησε ανήσυχα. 7 diggings 8 ship s?? - 19 -

Σπουδή στο Άλικο «Εξαρτάται τον βιολιστή», απάντησα. «Ένα καλώς παιγμένο βιολί αποτελεί τέρψη των θεών ένα κακώς παιγμένο» «Α! Ουδέν πρόβλημα», φώναξε με ένα χαρούμενο γέλιο. «Πιστεύω πως κάλλιστα μπορούμε να θεωρήσουμε πως το ζήτημα κανονίστηκε φυσικά, αν το διαμέρισμα σου κάνει.» «Πότε θα το δούμε;» «Πέρασε να με συναντήσεις αύριο το μεσημέρι, και θα πάμε παρέα να τα κανονίσουμε όλα», απάντησε. «Εντάξει μεσημέρι ακριβώς», είπα εγώ, σφίγγοντας του το χέρι. Τον αφήσαμε να εργάζεται ανάμεσα στα χημικά του, και περπατήσαμε παρέα προς το ξενοδοχείο μου. «Επί τη ευκαιρία», ρώτησα άξαφνα, σταματώντας και γυρνώντας στον Στάμφορντ, «πως στο δαίμονα ήξερε πως είχα έρθει από το Αφγανιστάν;» Ο σύντροφος μου χαμογέλασε με ένα αινιγματικό χαμόγελο. «Πρόκειται απλώς για τη μικρή του ιδιαιτερότητα», είπε. «Αρκετοί ήταν εκείνοι που θέλησαν να μάθουν πως ανακαλύπτει το πώς έχουν κάποια πράγματα.» «Ω! Μυστήριο δηλαδή;» φώναξα, τρίβοντας τα χέρια μου. «Είναι εξαιρετικά σκαμπρόζικο. Σου είμαι υποχρεωμένος που μας έφερες σε επαφή. Για να μελετήσεις καταλλήλως την ανθρωπότητα ξεκινάς από τον άνθρωπο, ξέρεις.» «Επιβάλλεται να τον μελετήσεις, τότε», είπε ο Στάμφορντ, καθώς με αποχαιρετούσε. «Ωστόσο, θα ανακαλύψεις πως αποτελεί δυσεπίλυτο πρόβλημα. Στοιχηματίζω πως θα μάθει περισσότερα σχετικά με εσένα από όσα εσύ για εκείνον. Αντίο.» «Αντίο», απάντησα, και περπάτησα προς το ξενοδοχείο μου, με εξαιρετικό ενδιαφέρον για την καινούργια μου γνωριμία. - 20 -

Arthur Conan Doyle ΚΕΦΑΛΑΙΟ II. Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΩΓΗΣ Συναντηθήκαμε την επομένη όπως είχαμε κανονίσει, και επιθεωρήσαμε το διαμέρισμα στο 221Β της οδού Μπέϊκερ, για το οποίο είχαμε συζητήσει στην συνάντηση μας. Περιελάμβανε δυο άνετα υπνοδωμάτια και ένα ευρύχωρο καθιστικό, επιπλωμένο με γούστο, και φωτιζόμενο από δυο πλατιά παράθυρα. Τόσο ευκταίο από κάθε άποψη ήταν το διαμέρισμα, και τόσο χαλαροί φαίνονταν οι όροι όταν επιμερίζονταν μεταξύ μας, ώστε το παζάρι ολοκληρώθηκε επιτόπου, και αμέσως το ενοικιάσαμε. Το ίδιο πρωινό εγώ μετακόμισα τα πράγματα μου από το ξενοδοχείο, και το επόμενο πρωινό ο Σέρλοκ Χολμς με ακολούθησε με αρκετά κουτιά και ταξιδιωτικά μπαούλα. Για ένα διήμερο ήμασταν απασχολημένοι με το ξεπακετάρισμα και την διευθέτηση των υπαρχόντων μας προς το μέγιστο όφελος μας. Τελειώνοντας, βαθμιαία αρχίσαμε να κατασταλάζουμε και να προσαρμοζόμαστε στο νέο μας περιβάλλον. Ο Χολμς ήταν σίγουρο πως δεν επρόκειτο για έναν δύστροπο άνθρωπο να ζεις μαζί του. Ήταν ήρεμος στην συμπεριφορά του, και οι συνήθειες του ήταν τακτικές. Σπάνια θα έμενε ξύπνιος μετά τις δέκα το βράδυ, και το ίδιο τακτικά θα είχε ήδη πάρει το πρωινό του και αναχωρήσει πριν ξυπνήσω το πρωινό. Μερικές φορές περνούσε τη μέρα του στο χημείο, μερικές φορές στο ανατομείο, και περιστασιακά σε μακρινούς περιπάτους, οι οποίοι έδειχναν να τον μεταφέρουν στα κακόφημα μέρη 9 της Πόλης. Τίποτα δεν ήταν δυνατόν να ξεπεράσει τα όρια της αντοχής του όταν η εργασιακή του μανία τον καταλάμβανε όμως κατά καιρούς μια κατάπτωση θα τον καταλάμβανε, και για ημέρες θα έμενε ξαπλωμένος στον καναπέ του καθιστικού, δίχως να αρθρώνει λέξη ή να κινεί ένα δάκτυλο από πρωί μέχρι βράδυ. Σε εκείνες τις περιπτώσεις είχα παρατηρήσει μια τόσο απλανή έκφραση 9 lowest portions - 21 -

Σπουδή στο Άλικο ονειροπόλησης στο βλέμμα του, εκ της οποίας ίσως να υποπτευόμουν πως ήταν εξαρτημένος στην χρήση κάποιου ναρκωτικού, αν η εγκράτεια και η ακεραιότητα όλης του της ζωής δεν απαγόρευαν μια τέτοια αντίληψη. Καθώς οι εβδομάδες περνούσαν, το ενδιαφέρον μου για εκείνον και η περιέργεια μου σχετικά με τους στόχους του στην ζωή, σταδιακά βάθαιναν και ενισχύονταν. Τόσο ο ίδιος ως άτομο όσο και η εμφάνιση του ήταν τέτοια ώστε να προκαλέσει την προσοχή του πλέον φλεγματικού παρατηρητή. Σε ύψος έφτανε σχεδόν τα δυο μέτρα, και ήταν τόσο υπερβολικά λιγνός που φάνταζε εξαιρετικά ψηλότερος. Τα μάτια του ήταν τετραπέρατα και διεισδυτικά, εκτός κατά την διάρκεια εκείνων των περιόδων του λήθαργου στο οποίο έχω αναφερθεί και η λεπτή, γερακίσια μύτη έδινε στην όλη του έκφραση έναν αέρα επαγρύπνησης και τόλμης. Το πηγούνι του, επίσης, είχε την περιωπή και την θέληση οι οποίες διακρίνουν τον άντρα που είναι αποφασισμένος. Τα χέρια του ήταν μονίμως μουτζουρωμένα από μελάνι και κηλιδωμένα από χημικά, εντούτοις ήταν προικισμένος με εξαιρετικά λεπτό άγγιγμα, όπως είχα συχνά την ευκαιρία να αντιληφθώ όταν τον παρακολουθούσα να χειρίζεται τα εύθραυστα εξειδικευμένα όργανα των μελετών του. Ο αναγνώστης ίσως να με κατατάξει ως έναν αμετανόητο ανακατωσούρη, όταν ομολογώ πόσο πολύ αυτός ο άνθρωπος μου κέντριζε την περιέργεια, και πόσο συχνά είχα επιχειρήσει να διαπεράσω την επιφυλακτικότητα του σε όλα όσα τον αφορούσαν. Πριν αποδοθεί κρίση, ωστόσο, να υπενθυμισθεί, πόσο κενή ήταν η ζωή μου, και πόσο ελάχιστα υπήρχαν να προσελκύσουν την προσοχή μου. Η κατάσταση της υγείας μου απαγόρευε να βγαίνω έξω εκτός και αν ο καιρός ήταν εξαιρετικά ήπιος, και δεν είχα φίλους τους οποίους να επισκεφθώ ώστε να σπάσω τη μονοτονία της καθημερινής μου ύπαρξης. Υπό τις συνθήκες αυτές, με προθυμία χαιρέτιζα το λιγοστό μυστήριο το οποίο πλανιόταν γύρω από τον σύντροφο μου, και αφιέρωνα αρκετόν από τον χρόνο μου στο εγχείρημα μου να το ξεδιαλύνω. - 22 -

Arthur Conan Doyle Δεν σπούδαζε ιατρική. Είχε ο ίδιος, σε απάντηση μιας ερώτησης, επιβεβαιώσει την γνώμη του Στάμφορντ σχετικά με το ζήτημα. Ούτε και έδειχνε να έχει ακολουθήσει κάποια συστηματική πορεία μελέτης η οποία ενδεχομένως να του άρμοζε σχετικά με κάποιο πτυχίο στις επιστήμες ή κάποια άλλη αναγνωρισμένη δίοδο η οποία να του προσέφερε ένα σημείο εισόδου στον κόσμο των διανοουμένων. Εντούτοις ο ζήλος που εκδήλωνε για ορισμένες μελέτες ήταν αξιοσημείωτος, και εντός ιδιαζόντων ορίων η γνώση του ήταν εξαιρετικά επαρκής και ενδελεχής ώστε οι παρατηρήσεις του με είχαν καταπλήξει αρκετά. Σίγουρα κανείς δεν θα εργαζόταν τόσο σκληρά ή θα αποκτούσε τόσο ακριβείς πληροφορίες αν δεν είχε κάποιον προκαθορισμένο στόχο υπόψη του. Μη συστηματικοί αναγνώστες είναι σπανίως αξιοθαύμαστοι για την ακρίβεια της γνώσης τους. Κανείς δεν επιβαρύνει το μυαλό του με ασήμαντα ζητήματα εκτός αν έχει κάποιον εξαιρετικά καλό λόγο για να το πραγματοποιεί. Η άγνοια του ήταν εξίσου αξιοσημείωτη όσο και η γνώση του. Από συγκαιρινή λογοτεχνία, φιλοσοφία και πολιτική εμφανιζόταν να γνωρίζει από ελάχιστα έως τίποτα. Κατόπιν μιας αναφοράς μου στον Τόμας Καρλάιλ, ρώτησε με τον πλέον αφελή τρόπο ποιος ήταν και τι είχε κάνει. Η έκπληξη μου κορυφώθηκε, εντούτοις, όταν ανακάλυψα τυχαία πως είχε άγνοια της Κοπερνίκειας Θεωρίας και της σύνθεσης του Ηλιακού Συστήματος. Το γεγονός πως κάποιος πολιτισμένος άνθρωπος σε ετούτο τον δέκατο ένατο αιώνα να μην έχει επίγνώση πως η γη περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο μου φαινόταν ένα τόσο εκπληκτικό γεγονός που μόλις και μετά βίας το κατανοούσα. «Δείχνεις να έχεις σαστίσει», είπε, χαμογελώντας στην έκφραση της έκπληξης μου. «Τώρα που το έμαθα θα πρέπει όσο το δυνατόν καλύτερα μπορώ να το ξεχάσω.» «Να το ξεχάσεις!» «Βλέπεις», εξήγησε, «θεωρώ ότι το ανθρώπινο μυαλό αρχικά μοιάζει με μια μικρή άδεια σοφίτα, και οφείλεις να το γεμίσεις με κάθε είδος επίπλωσης που θα επιλέξεις. Ένας - 23 -

Σπουδή στο Άλικο ανόητος μαζεύει εντός κάθε είδους σαβούρα που συναντά, έτσι ώστε η γνώση η οποία ίσως να του ήταν ωφέλιμη συνωστίζεται εκτός, είτε στην καλύτερη περίπτωση ανακατεύεται με αναρίθμητα άλλα πράγματα έτσι ώστε δυσκολεύεται να την προσεγγίσει. Στο θέμα μας ο επιδέξιος τεχνίτης είναι εξαιρετικά προσεκτικός στο έπακρο όσον αφορά τι θα δεχθεί εντός του μυαλού-σοφίτας. Δεν θα συγκεντρώσει τίποτα άλλο παρά μόνο τα εργαλεία τα οποία υπάρχει περίπτωση να συμβάλουν στην δουλειά του, ωστόσο από αυτά έχει μια τεράστια ποικιλία, και όλα στην τελειότερη τάξη. Αποτελεί σφάλμα να σκεφθείς πως αυτό το μικρό δωμάτιο έχει ελαστικούς τοίχους και δύναται να επεκταθεί προς κάθε κατεύθυνση. Βασιζόμενος σε αυτό έρχεται ένας καιρός όταν για κάθε προσθήκη γνώσης ξεχνάς κάτι το οποίο γνώριζες προηγουμένως. Αποτελεί ζήτημα υψίστης σημασίας, επομένως, να μην επιτρέπεις σε άχρηστα δεδομένα να παραγκωνίζουν τα ωφέλιμα.» «Μα το Ηλιακό Σύστημα!» διαμαρτυρήθηκα. «Τι στον δαίμονα έχει να κάνει με μένα;» διέκοψε ανυπόμονα «λες πως πάμε γύρω από τον ήλιο. Και γύρω από την σελήνη να πηγαίναμε δεν θα είχε έστω και μια πεντάρα διαφορά για μένα είτε την δουλειά μου.» Ήμουν έτοιμος να τον ρωτήσω ποια ήταν η δουλειά του, όμως κάτι στην συμπεριφορά του μου έδειξε πως η ερώτηση δεν θα ήταν ευπρόσδεκτη. Συλλογίσθηκα αρκετά την σύντομη συζήτηση μας, ωστόσο, και επιχείρησα να εξάγω τα συμπεράσματα εξ αυτής. Είπε πως δεν αναζητούσε γνώση η οποία δεν σχετιζόταν με το αντικείμενο του. Επομένως όλη η γνώση την οποία κατείχε ήταν τέτοια ώστε να του είναι χρήσιμη. Αρίθμησα μέσα στο μυαλό μου όλα τα διαφορετικά στοιχεία τα οποία μου είχε δείξει πως ήταν υπέρμετρα ενημερωμένος. Πήρα ακόμη και μολύβι και τα σημείωσα. Δεν μπόρεσα να μην χαμογελάσω με το κείμενο όταν το είχα ολοκληρώσει. Είχε ως εξής ΣΕΡΛΟΚ ΧΟΛΜΣ τα όρια του. - 24 -

Arthur Conan Doyle Λογοτεχνικές Γνώσεις. μηδενικές. Φιλοσοφία. μηδενικές. Αστρονομία μηδενικές. Πολιτική. ελάχιστες. Βοτανική. κυμαινόμενες. Ξεσκολισμένος στη μπελαντόνα, το όπιο, και γενικώς τα δηλητήρια. Δεν γνωρίζει το παραμικρό από γενική κηπουρική. Γεωλογία. πρακτικές μα περιορισμένες. Διακρίνει με μια ματιά διαφορετικά είδη εδάφους μεταξύ τους. Κατόπιν περιπάτων μου έδειξε πιτσιλιές πάνω στο παντελόνι του και μου ανέφερε από το χρώμα τους και την σύσταση τους από πια περιοχή του Λονδίνου είχαν αποκτηθεί. Χημεία. Εμβριθείς. Ανατομία Ακριβείς, άλλα ασυστηματοποίητες. Πολύκροτη βιβλιογραφία. Αχανείς. Εμφανίζεται να γνωρίζει κάθε λεπτομέρεια κάθε ειδεχθούς περιστατικού το οποίο διεπράχθη εντός του αιώνα. Παίζει βιολί καλά. Είναι δεξιοτέχνης στο ραβδί, μποξέρ, και ξιφομάχος. Έχει μια ικανοποιητική πρακτική γνώση της Βρετανικής νομοθεσίας. Όταν είχα προχωρήσει ως εκείνο το σημείο στην λίστα μου την πέταξα απελπισμένος στην φωτιά. «Αν μόνον είμαι σε θέση να βρω που θέλει να καταλήξει ο τύπος με την συνύπαρξη 10 όλων αυτών των επιτευγμάτων, και να ανακαλύψω μια κλίση η οποία να τα αξιοποιεί όλα τους», είπα στον εαυτό μου, «τότε καλά θα κάνω να εγκαταλείψω την προσπάθεια αμέσως.» Βλέπω ότι έθιξα παραπάνω τις ικανότητες του επί του βιολιού. Ήταν ιδιαίτερα αξιόλογες, άλλα τόσο εκκεντρικές όσο και τα υπόλοιπα επιτεύγματα του. Το γεγονός πως ήταν σε θέση να εκτελέσει κομμάτια, δύσκολα κομμάτια, το γνώριζα 10 (reconciling) - 25 -

Σπουδή στο Άλικο καλά, επειδή κατόπιν παράκλησης μου είχε εκτελέσει μέρος από μονωδίες του Μέντελσον, και άλλα αγαπημένα. Όταν αφηνόταν στην ησυχία του, εντούτοις, σπανίως θα παρήγαγε κάποια μουσική είτε θα επιχειρούσε κάποιο αναγνωρίσιμο ύφος. Γέρνοντας πίσω στην πολυθρόνα του τα βράδια, θα έκλεινε τα μάτια του και θα γρατζούναγε ασυναίσθητα το δοξάρι το οποίο θα σερνόταν πάνω στο γόνατο του. Μερικές φορές οι συγχορδίες ήταν βαθιές και μελαγχολικές. Περιστασιακά ήταν φανταστικές και εύθυμες. Σαφώς αντανακλούσαν τις σκέψεις οι οποίες τον διακατείχαν, ωστόσο το αν η μουσική συνέβαλε στις σκέψεις εκείνες, είτε αν το παίξιμο ήταν απλώς το αποτέλεσμα ενός καπρίτσιου ή κάποιας φαντασίωσης υπερέβαινε την ικανότητα μου να το προσδιορίσω. Ίσως να είχα επαναστατήσει ενάντια σε εκείνα τα εξοργιστικά σόλο αν δεν υπήρχε το γεγονός πως όταν τα τελείωνε έπαιζε σε γοργή διαδοχή μια πλήρη σειρά από τις αγαπημένες μου μελωδίες ως μια ελάχιστη ανταπόδοση για την υποβολή σε δοκιμασία της υπομονής μου. - 26 -

Arthur Conan Doyle Κατά την πρώτη εβδομάδα ή κάπου εκεί δεν είχαμε καθόλου επισκέπτες, και είχα αρχίσει να σκέφτομαι πως ο σύντροφος μου ήταν το ίδιο στερούμενος φίλων όσο και εγώ. Λίαν συντόμως, ωστόσο, ανακάλυψα πως είχε πολλούς γνωστούς, και μάλιστα από τις πλέον διαφορετικές κοινωνικές τάξεις. Υπήρχε ένας μικροκαμωμένος ωχρός ποντικομούρης, μαυρομάτης τύπος ο οποίος μου συστήθηκε ως Κος Λεστρέιντ, και ο οποίος πέρασε τρεις ή τέσσερις φορές εντός μιας εβδομάδας. Ένα πρωί μας επισκέφτηκε μια νεαρή κοπέλα, κομψά ντυμένη, και έμεινε για μισή ώρα ή και περισσότερο. Το ίδιο απόγευμα έφερε έναν φτωχικό επισκέπτη με γκριζαρισμένη γενειάδα, που έμοιαζε με Εβραίο γυρολόγο, ο οποίος μου έδωσε την εντύπωση πως ήταν εξαιρετικά αναστατωμένος, και ο οποίος κατόπιν ελάχιστης ώρας ακολουθήθηκε από μια ηλικιωμένη γυναίκα με φτωχικά παπούτσια. Σε μια άλλη περίσταση ένας ηλικιωμένος ασπρομάλλης κύριος είχε μια συζήτηση με τον σύντροφο μου και σε άλλη μια κάποιος αχθοφόρος του σιδηροδρόμου με την κοτλέ φόρμα του. Μόλις ένα από εκείνα τα δυσπροσδιόριστα άτομα έκαναν την εμφάνιση τους, ο Σέρλοκ Χολμς συνήθιζε να ζητά την χρήση του καθιστικού, και εγώ θα αποσυρόμουν στο υπνοδωμάτιο μου. Πάντοτε μου ζητούσε συγνώμη που με έβαζε σε αυτή τη φασαρία. «Είναι ανάγκη να χρησιμοποιώ το δωμάτιο αυτό ως χώρο εργασίας», είπε, «και οι άνθρωποι αυτοί είναι πελάτες μου.» Ξανά μου δινόταν η ευκαιρία να τον ρωτήσω απερίφραστα, και ξανά η λεπτότητα μου με απέτρεπε να υποχρεώσω κάποιον άλλο να με εμπιστευθεί. Εκείνον τον καιρό φαντάσθηκα πως είχε κάποιον σοβαρό λόγο να μην αναφέρει σχετικά, όμως σύντομα διέλυσε την ιδέα μου επανερχόμενος στο θέμα με δική του πρωτοβουλία. Επρόκειτο για την 4η του Μαρτίου, καθώς έχω καλό λόγο να θυμάμαι, που σηκώθηκα νωρίτερα από ότι συνήθως, και βρήκα πως ο Σέρλοκ Χολμς δεν είχε ακόμη τελειώσει το πρωινό του. Η σπιτονοικοκυρά ήταν τόσο μαθημένη στην συνήθεια μου να ξυπνώ αργά ώστε η θέση μου δεν είχε στρωθεί ούτε ο καφές μου ετοιμασθεί. Με την παράλογη - 27 -

Σπουδή στο Άλικο ανυπομονησία της ανθρωπότητας χτύπησα το κουδούνι και ειδοποίησα ευγενικά πως ήμουν έτοιμος. Κατόπιν διάλεξα ένα περιοδικό από το τραπέζι και επιχείρησα να σκοτώσω την ώρα μαζί του, ενώ ο σύντροφος μου μασουλούσε σιωπηλός την φρυγανιά του. Ένα από τα άρθρα είχε μια μολυβιά στον τίτλο, και φυσικά το μάτι μου παρασύρθηκε εντός του. Ο σχετικά φιλόδοξος τίτλος του ήταν «Το Βιβλίο της Ζωής», και επιχειρούσε να παρουσιάσει πόσα ήταν δυνατόν να μάθει, ένας παρατηρητικός άνθρωπος, από μια ακριβής και συστηματική εξέταση όλων όσων συναντούσε. Μου έδωσε την εντύπωση ενός ιδιόμορφου κράματος διορατικότητας και παραλογισμού. Η συλλογιστική ήταν ενδελεχής και σφοδρή, όμως τα συμπεράσματα μου φάνταζαν παρατραβηγμένα και υπερβολικά. Ο συγγραφέας αξίωνε πως από μια στιγμιαία έκφραση, μια σύσπαση ενός μύ ή μια ματιά, κατανοούσε τις βαθύτερες σκέψεις ενός ανθρώπου. Η παραπλάνηση, σύμφωνα με εκείνον, απέβαινε ανέφικτη στην περίπτωση κάποιου εκπαιδευμένου στην παρατήρηση και την ανάλυση. Τα συμπεράσματα του ήταν αλάνθαστα όπως τόσα πολλά θεωρήματα του Ευκλείδη. Τόσο εκπληκτικά θα παρουσιάζονταν τα ευρήματα του στους αμύητους ώστε μέχρι να μάθουν τις διεργασίες υπό τις οποίες είχε καταλήξει σε εκείνα θα μπορούσαν κάλλιστα να τον θεωρούν νεκρομάντη. «Από μια σταγόνα νερού», έλεγε ο συγγραφέας, «ένας κάτοχος της επιστήμης της λογικής θα ήταν σε θέση να συμπεράνει την πιθανότητα ύπαρξη ενός Ατλαντικού ή ενός Νιαγάρα δίχως να έχει δει ή ακούσει κανέναν εκ των δυο. Καθ αυτόν τον τρόπο όλη η ζωή αποτελεί μια μεγάλη αλυσίδα, η φύση της οποίας γίνεται γνωστή όποτε παρατεθεί ενώπιον μας ένας και μόνο κρίκος της. Όπως όλες οι υπόλοιπες τέχνες, η Επιστήμη της Αναγωγής και της Ανάλυσης είναι δυνατόν να αποκτηθεί μόνον κατόπιν μακράς και υπομονετικής μελέτης αλλά ούτε η διάρκεια της ζωής είναι αρκετά μεγάλη για να επιτρέψει σε κάποιον θνητό να επιτύχει τον μέγιστο βαθμό τελειότητας της. Πριν στραφεί στις ηθικές και διανοητικές προοπτικές του ζητήματος οι οποίες προβάλλουν τις σημαντι- - 28 -

Arthur Conan Doyle κότερες δυσκολίες, ο ερευνητής ας ξεκινήσει κυριαρχώντας σε περισσότερο στοιχειώδη προβλήματα. Ας αρχίσει, συναντώντας έναν συνάνθρωπο του, μαθαίνοντας με μια ματιά να ξεχωρίζει το ιστορικό του ανθρώπου, και το επάγγελμα στο οποίο ανήκει. Παιδαριώδης όσο είναι δυνατόν να φαίνεται μια τέτοια άσκηση, ακονίζει τις ικανότητες παρατήρησης, και διδάσκει καθέναν που να ψάχνει και τι να ψάχνει. Από τα νύχια ενός ανθρώπου, από το μανίκι του σακακιού του, από τις μπότες του, από τα γόνατα του παντελονιού του, από τους ρόζους του δείκτη και του αντίχειρα του, από την έκφραση του, από τα μανίκια του πουκάμισου του από καθένα εξ αυτών των πραγμάτων αποκαλύπτεται η απασχόληση του ανθρώπου με ευχέρεια. Η πιθανότητα όλων αυτών συνδυασμένων να αποτύχουν να διαφωτίσουν τον ικανό ερευνητή σε κάθε περίπτωση είναι σχεδόν αδιανόητη.» «Τι ανεκδιήγητη ανοησία!» αναφώνησα, χτυπώντας το περιοδικό πάνω στο τραπέζι, «ποτέ στην ζωή μου δεν διάβασα τέτοια σκουπίδια.» «Περί τίνος πρόκειται;» ρώτησε ο Σέρλοκ Χολμς. «Μα, τούτο το άρθρο», είπε, δείχνοντας με το κουτάλι του αυγού μου καθώς κάθισα να πάρω το πρωινό μου. «Βλέπω πως το έχεις διαβάσει αφού το σημείωσες. Δεν αρνούμαι πως είναι έξυπνα γραμμένο. Ωστόσο με εξοργίζει. Αποτελεί εμφανώς την θεωρία κάποιου θρονιασμένου σε κάποια πολυθρόνα αργόσχολου ο οποίος αναπτύσσει όλα αυτά τα τακτικά μικρά παράδοξα στην απομόνωση του γραφείου του. Δεν είναι πρακτικό. Θα ήθελα να τον τσακώσω και να τον βάλω σε ένα βαγόνι της χαμηλής τάξης του Υπόγειου, και να τον ρωτήσω να μου παραθέσει τα επαγγέλματα όλων των συνταξιδιωτών του. Θα έβαζα χίλια προς ένα ενάντια του.» «Θα έχανες τα λεφτά σου», σχολίασε ήρεμα ο Σέρλοκ Χολμς. «Όσο για το άρθρο το έγραψα ο ίδιος.» «Εσύ!» «Ναι, έχω κλήση τόσο στην παρατήρηση όσο και στην αναγωγή. Οι θεωρίες που εξέφρασα εκεί, και οι οποίες σου - 29 -

Σπουδή στο Άλικο φαίνονται τόσο χιμαιρικές είναι στην πραγματικότητα εξαιρετικά πρακτικές τόσο πρακτικές ώστε εξαρτώμαι από αυτές για τα προς το ζην μου.» «Και πως;» ρώτησα απρόθυμα. «Λοιπόν, έχω το δικό μου επάγγελμα. Υποθέτω πως είμαι ο μοναδικός στον κόσμο. Είμαι ένας συμβουλευτικός ντετέκτιβ, αν μπορείς να κατανοήσεις τι μπορεί να σημαίνει. Εδώ στο Λονδίνο έχουμε αρκετούς κυβερνητικούς ντετέκτιβ και πολλούς ιδιωτικούς επίσης. Όταν όλοι τους τα έχουν χαμένα έρχονται σε εμένα, και εγώ καταφέρνω να τους υποδείξω που να ψάξουν. Παραθέτουν όλα τα στοιχεία ενώπιον μου, και σε γενικές γραμμές είμαι σε θέση, με την βοήθεια της γνώσης μου σχετικά με την ιστορία του εγκλήματος, να τους υποδείξω την σωστή κατεύθυνση. Υπάρχει μια ισχυρή ομοιογένεια όσον αφορά τις εγκληματικές ενέργειες, και αν έχεις όλες τις λεπτομέρειες μιας χιλιάδας τους στα ακροδάχτυλα σου, θα είναι περίεργο να μην ξεδιαλύνεις την χιλιοστή πρώτη. Ο Λεστρέιντ είναι ένας ιδιαίτερα γνωστός ντετέκτιβ. Βρέθηκε στην ομίχλη προσφάτως σχετικά με μια υπόθεση παραχάραξης, και αυτό ήταν που τον έφερε εδώ.» «Και όλοι οι άλλοι;» «Κυρίως στέλνονται από ιδιωτικές υπηρεσίες ερευνών. Είναι όλοι τους άνθρωποι που έχουν κάποιο πρόβλημα με κάτι, και έχουν ανάγκη λίγης διαφώτισης. Ακούω την ιστορία τους, ακούν τα σχόλια μου, και κατόπιν τσεπώνω την αμοιβή.» «Δηλαδή θέλεις να μου πεις», είπα, «πως δίχως να αφήσεις το δωμάτιο σου είσαι σε θέση να ξεδιαλύνεις κάποιο κόμπο για τον οποίο άλλοι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα, μολονότι γνωρίζουν κάθε λεπτομέρεια προσωπικά;» «Πολύ σωστά. Έχω κάποιου είδους διαίσθηση σχετικά. Κατά καιρούς κάνει την εμφάνιση της και κάποια υπόθεση η οποία να είναι ελάχιστα περιπλοκότερη. Τότε αναγκάζομαι να δραστηριοποιηθώ και να δω τα πράγματα με τα ίδια μου τα μάτια. Βλέπεις έχω αρκετή εξειδικευμένη γνώση την οποία εφαρμόζω στο πρόβλημα, και η οποία διευκολύνει τις - 30 -

Arthur Conan Doyle καταστάσεις περίφημα. Οι κανόνες της αναγωγής που παραθέτονται στο άρθρο εκείνο το οποίο ξεσήκωσε τον χλευασμό σου, μου είναι ανεκτίμητοι στην εξάσκηση της δουλειάς μου. Η παρατήρηση αποτελεί την δεύτερη φύση μου. Έδειξες να εκπλήσσεσαι όταν σου ανέφερα, κατά την πρώτη μας συνάντηση, πως είχες έρθει από το Αφγανιστάν.» «Θα σου το είχαν πει, αναμφίβολα.» «Τίποτα τέτοιο. Γνώριζα πως ήρθες από το Αφγανιστάν. Χάριν μακράς συνήθειας ο ειρμός των σκέψεων τρέχει τόσο γοργά μέσα στο μυαλό μου, ώστε κατέληξα στο συμπέρασμα δίχως να έχω συναίσθηση των ενδιάμεσων βημάτων. Υπήρξαν τέτοια βήματα, εντούτοις. Ο ειρμός του συλλογισμού είχε ως εξής: Εδώ έχουμε έναν κύριο ιατρικού τύπου, ωστόσο με τον αέρα ενός στρατιωτικού. Σαφώς ένας στρατιωτικός ιατρός, τότε. Έχει μόλις έρθει από τους τροπικούς, γιατί το πρόσωπο του είναι μαυρισμένο, και δεν αποτελεί τη φυσική απόχρωση του δέρματος του, διότι οι καρποί του είναι λευκοί. Έχει περάσει κακουχίες και ασθένεια όπως το καταβεβλημένο του πρόσωπο υποδηλώνει ξεκάθαρα. Το αριστερό του χέρι έχει πληγωθεί. Το κρατά με έναν άκαμπτο και αφύσικο τρόπο. Που στους τροπικούς θα υπήρχε περίπτωση ένας Άγγλος στρατιωτικός ιατρός να έχει δει τόσες κακουχίες και να τραυμάτισε το χέρι του; Σαφώς στο Αφγανιστάν. Ολόκληρος ο συλλογισμός μου δεν διάρκεσε ούτε ένα δευτερόλεπτο. Κατόπιν σχολίασα πως ήρθες από το Αφγανιστάν, και έμεινες κατάπληκτος.» «Είναι αρκετά απλό όπως το εξηγείς», είπα, χαμογελώντας. «Μου φέρνεις στο μυαλό τον Ντυπέν 11 του Έντγκαρ Άλλαν Πόε. Δεν είχα ιδέα πως τέτοια άτομα υπήρχαν εκτός ιστοριών.» Ο Σέρλοκ Χολμς σήκωσε και άναψε την πίπα του. «Αναμφίβολα θεωρείς πως μου μιλάς φιλοφρονητικά συγκρίνοντας εμένα με τον Ντυπέν», παρατήρησε. «Τώρα, κατά την γνώμη μου, ο Ντυπέν ήταν ένας εξαιρετικά 11 (Σ.τ.Μ.) Dupin Μυθιστορηματικός ήρωας του Edgar Allan Poe. - 31 -

Σπουδή στο Άλικο υποδεέστερος τύπος. Το κολπάκι του να παρέμβει στις σκέψεις των φίλων του με κάποιο ευκαιριακό σχόλιο κατόπιν ενός τέταρτου της ώρας σιωπής είναι πραγματικά αργό και επιπόλαιο. Είχε κάποια αναλυτική ευφυΐα, δίχως αμφιβολία ωστόσο δεν επρόκειτο επ ουδενεί λόγο περί ενός φαινομένου όπως ο Πόε φάνηκε να πιστεύει. «Έχεις διαβάσει τα έργα του Γκαμποριό 12 ;» ρώτησα. «Μήπως ο Λεκόκ ανταποκρίνεται στην ιδέα σου για έναν ντετέκτιβ;» Ο Σέρλοκ Χολμς ρουθούνισε σαρδόνια. «Ο Λεκόκ ήταν ένας άθλιος σκιτζής», είπε, με θυμωμένη φωνή «είχε μόνον ένα πράγμα να τον αναδεικνύει, και επρόκειτο για το κουράγιο του. Εκείνο το βιβλίο με αηδίασε εντελώς. Το ζητούμενο ήταν πώς να αναγνωρίσει έναν άγνωστο κρατούμενο. Θα το είχα επιτύχει σε είκοσι-τέσσερις ώρες. Ο Λεκόκ χρειάστηκε έξι μήνες για να το κατορθώσει. Θα ήταν δυνατόν να αποτελέσει ένα εκπαιδευτικό εγχειρίδιο για ντετέκτιβ το οποίο να τους διδάσκει τι να αποφεύγουν.» Ένοιωσα σχεδόν αγανάκτηση για την υπεροπτική του στάση απέναντι σε δυο από τους χαρακτήρες τους οποίους είχα θαυμάσει. Περπάτησα μέχρι το παράθυρο, και στάθηκα κοιτώντας τον γεμάτο δρόμο. «Ο τύπος πιθανόν να είναι εξαιρετικά έξυπνος», είπα στον εαυτό μου, «αλλά είναι σίγουρα υπερβολικά ματαιόδοξος.» «Δεν υπάρχουν εγκλήματα και εγκληματίες στις μέρες μας», είπε με γκρινιάρικη φωνή. «Ποιος ο λόγος να έχουμε μυαλά στο επάγγελμα μας. Γνωρίζω πολύ καλά πως το έχω μέσα μου να κάνω το όνομα μου διάσημο. Δεν ζει ή δεν έζησε ποτέ κανείς ο οποίος να κατείχε αντίστοιχα μεγέθη μελέτης και φυσικού ταλέντου στον εντοπισμό του εγκλήματος από όσα κατέχω. Και ποιο το αποτέλεσμα; Δεν υπάρχει έγκλημα να εξιχνιάσω, είτε, το πολύ, κάποιο τσαπατσούλικο εγληματάκι με ένα κίνητρο τόσο διαφανές ώστε ακόμη και 12 (Σ.τ.Μ.) Emile Gaboriau Γάλλος συγγραφέας αστυνομικού μυθιστορήματος, προγενέστερος του Arthur Conan Doyle και ο οποίος έκανε χρήση του χαρακτήρα Lecoq σε ορισμένα από τα μυθιστορήματα του. - 32 -

Arthur Conan Doyle ένας αξιωματικός της Σκότλαντ Γιάρντ να είναι σε θέση να το φέρει εις πέρας.» Ήμουν ακόμη ενοχλημένος από το αλαζονικό στυλ της συζήτησης του. Θεώρησα σωστό να αλλάξω το θέμα. «Αναρωτιέμαι για τι να ψάχνει εκείνος ο τύπος;» ρώτησα, δείχνοντας προς ένα γεροδεμένο, απλοντυμένο άτομο το οποίο κατηφόριζε περπατώντας αργά την απέναντι πλευρά του δρόμου, κοιτώντας επίμονα τους αριθμούς. Μετέφερε έναν μεγάλο γαλάζιο φάκελο στο χέρι του, και επρόκειτο εμφανώς για τον κομιστή ενός μηνύματος. «Εννοείς τον απόστρατο λοχία των Πεζοναυτών», είπε ο Σέρλοκ Χολμς. «Καυχησιά και έπαρση!» σκέφτηκα από μέσα μου. «Γνωρίζει πως δεν έχω την δυνατότητα να επαληθεύσω την υπόθεση του.» Η σκέψη δεν είχε σβήσει από το μυαλό μου όταν ο άντρας τον οποίο παρακολουθούσαμε είδε τον αριθμό στην πόρτα μας, και διέσχισε βιαστικά τον δρόμο. Ακούσαμε ένα δυνατό χτύπημα, μια βαθιά φωνή από κάτω, και βαριά βήματα να ανεβαίνουν στις σκάλες. «Για τον Κο Σέρλοκ Χολμς», είπε, εισερχόμενος στο δωμάτιο και παραδίδοντας στον φίλο μου την επιστολή. - 33 -

Σπουδή στο Άλικο Την στιγμή εκείνη μου δινόταν η ευκαιρία να εξαλείψω την έπαρση του. Ελάχιστα το σκέφτηκα όταν προέβηκα στην τυχαία αναφορά. «Επιτρέπεται να ρωτήσω, παλικάρι μου», είπα, με την πιο ήπια φωνή, «τι επαγγέλλεσαι;» «Ένστολος 13, κύριε», είπε, τραχιά. «Η στολή μου έχει πάει για επιδιόρθωση.» «Και ήσουν;» ρώτησα, με μια ελαφρώς κακεντρεχή ματιά προς τον σύντροφο μου. «Λοχίας, κύριε, Βασιλικό Σώμα Πεζοναυτών, κύριε. Καμία απάντηση; Καλώς, κύριε.» Χτύπησε προσοχή, ύψωσε το χέρι του σε χαιρετισμό, και χάθηκε. 13 Commissionaire - 34 -

Arthur Conan Doyle ΚΕΦΑΛΑΙΟ III. ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΛΣΟΥΣ ΛΩΡΙΣΤΟΝ Ομολογώ πως ήμουν σημαντικά ξαφνιασμένος από ετούτη την νεώτερη απόδειξη της πρακτικής φύσης των θεωριών του συντρόφου μου. Ο σεβασμός μου προς τις αναλυτικές του ικανότητες αυξήθηκε αφάνταστα. Παρέμενε ακόμη κάποιο ίχνος υποψίας στο μυαλό μου, εντούτοις, πως το όλο θέμα αποτελούσε ένα συμφωνημένο επεισόδιο, με την πρόθεση να με αφήσει έκθαμβο, μολονότι ποιον στο καλό σκοπό θα ήταν δυνατόν να έχει για να με ξεγελάσει υπερέβαινε τα όρια της κατανόησης μου. Όταν τον κοίταξα είχε τελειώσει την ανάγνωση του μηνύματος, και τα μάτια του είχαν λάβει την απλανή μουντή έκφραση η οποία εκδήλωνε διανοητική αφαίρεση. «Πως στο καλό το συμπέρανες;» ρώτησα. «Συμπέρανα τι;» είπε εκείνος, αψίθυμα. «Μα, πως επρόκειτο για απόστρατο λοχία των Πεζοναυτών;» «Δεν έχω χρόνο για μικροπράγματα», απάντησε, κοφτά κατόπιν με ένα χαμόγελο, «Συγχώρεσε την αγένεια μου. Διέκοψες το συλλογισμό μου όμως ίσως να είναι εξίσου καλό. Ώστε πραγματικά δεν ήσουν σε θέση να δεις πως εκείνος ο άνθρωπος διετέλεσε λοχίας των Πεζοναυτών;» «Όχι, όντως.» «Ήταν ευκολότερο να το γνωρίζω από όσο να εξηγήσω πως το γνώριζα. Αν σε ρωτούσαν να αποδείξεις ότι δυο και δυο κάνουν τέσσερα, ίσως να συναντούσες κάποια δυσκολία, αλλά εντούτοις είσαι απολύτως βέβαιος για το γεγονός. Ακόμη και από την απέναντι μεριά του δρόμου ήμουν σε θέση να διακρίνω μια μεγάλη μπλε άγκυρα στο τατουάζ στην αναστροφή του χεριού του τύπου. Απόπνεε θάλασσα. Είχε ένα στρατιωτικό παράστημα, ωστόσο, και φαβορίτες βάση του κανονισμού. Ορίστε που έχουμε τον Πεζοναύτη. Επρόκειτο για άνθρωπο με κάποια σχετική υπεροψία και έναν συγκεκριμένο αέρα διοικούντος. Θα πρέπει να παρατήρησες τον τρόπο κατά - 35 -

Σπουδή στο Άλικο τον οποίο σήκωνε το κεφάλι του και περιέστρεφε το μπαστούνι του. Ένας μετρημένος, καθωσπρέπει, μεσήλικας, επίσης, κατά πως έδειχνε όλα τα στοιχεία με οδήγησαν να θεωρήσω πως είχε διατελέσει λοχίας.» «Υπέροχα!» αναφώνησα. «Κοινότυπο», είπε ο Χολμς, ωστόσο έκρινα, από την έκφραση του, πως ήταν ικανοποιημένος από την πρόδηλη έκπληξη και τον θαυμασμό μου. «Είπα τώρα μόλις πως δεν υπάρχουν εγκληματίες. Καθώς φαίνεται έσφαλα δες εδώ!» Μου πέταξε το σημείωμα το οποίο είχε φέρει ο ένστολος.» «Μα», φώναξα, καθώς έστρεψα τα μάτια μου πάνω του, «είναι τρομερό!» «Πράγματι δείχνει να είναι λιγάκι εκτός του συνηθισμένου», σχολίασε, ήρεμα. «Θα σε πείραζε να το διαβάσεις δυνατά;» Αυτό είναι το γράμμα το οποίο του διάβασα «ΑΓΑΠΗΤΕ ΜΟΥ Κε ΣΕΡΛΟΚ ΧΟΛΜΣ, Έλαβε χώρα μια δυσάρεστη κατάσταση κατά την νύχτα στον αριθμό 3, του Άλσους Λώριστον, σε πάροδο επί του δρόμου του Μπρίξτον. Ο άνθρωπος μας ο οποίος βρισκόταν σε περιπολία είδε φως εκεί περί τις δυο το πρωί, και καθώς επρόκειτο περί μιας κενής οικίας, υποπτεύθηκε πως κάτι δεν πήγαινε καλά. Βρήκε την πόρτα ανοικτή, και στο μπροστινό δωμάτιο, το οποίο είναι γυμνό από επίπλωση, ανακάλυψε το σώμα ενός κυρίου, καλοντυμένου, και έχοντας κάρτες στην τσέπη του οι οποίες φέρουν το όνομα Ενοκ Τ. Ντρέμπερ, Κλήβελαντ, Οχάιο, Η.Π.Α. Δεν υπήρξε ληστεία, ούτε κάποιο άλλο στοιχείο σχετικά με τον τρόπο υπό τον οποίο ο άνθρωπος βρήκε τον θάνατο. Υπάρχουν ίχνη αίματος στο δωμάτιο, όμως δεν υπάρχει κανένα τραύμα επάνω του. Βρισκόμαστε σε πλήρη αμηχανία σχετικά με το πώς μπήκε στο άδειο σπίτι στην πραγματικότητα, η όλη υπόθεση είναι μια σπαζοκεφαλιά. Αν μπορείς να περάσεις από το σπίτι οποιαδήποτε ώρα πριν τις - 36 -

Arthur Conan Doyle δώδεκα, θα με βρεις εκεί. Άφησα τα πάντα σε status quo 14 μέχρι να έχω νέα σου. Αν δεν κατορθώσεις να έρθεις θα σου δώσω πληρέστερα στοιχεία, και θα το εκλάμβανα ως εξαιρετική καλοσύνη αν με διευκόλυνες με την γνώμη σου. Διατελώ μετά τιμής, «ΤΟΜΠΑΙΑΣ ΓΚΡΕΓΚΣΟΝ.» «Ο Γκρέγκσον είναι από τους ανθρώπους της Σκότλαντ Γιάρντ», σχολίασε ο φίλος μου «εκείνος και ο Λεστρέιντ αποτελούν τον αφρό από όλα τα κουμάσια. Είναι και οι δυο οξυδερκείς και δραστήριοι, πάρα ταύτα συμβατικοί εκπληκτικά συμβατικοί. Βρίσκονται επίσης στα μαχαίρια μεταξύ τους. Είναι τόσο ζηλόφθονοι όσο ένα ζευγάρι καλλονών καριέρας. Θα έχει πλάκα η υπόθεση αν βρεθούν και οι δυο στην ίδια οσμή.» Έμεινα έκπληκτος με τον ήρεμο τρόπο με τον οποίο κελάρυζε. «Το βέβαιον είναι πως δεν πρέπει να χαθεί ούτε στιγμή», φώναξα, «να πάω να σου καλέσω ένα αμάξι;» «Δεν είμαι σίγουρος σχετικά με το αν θα πάω. Είμαι ο πλέον αθεράπευτα τεμπέλης διαβολάκος 15 που έζησε και περπάτησε 16 φυσικά, όταν με έχει πιάσει η κρίση μου, διότι μπορώ να γίνω αρκετά δραστήριος κατά καιρούς.» «Μα, πρόκειται ακριβώς για μια ευκαιρία σαν αυτές που λαχταρούσες.» «Αγαπητέ μου φίλε, τι σημασία έχει για μένα. Υποθέτοντας πως ξεδιαλύνω την όλη υπόθεση, να είσαι βέβαιος πως ο Γκρέγκσον, ο Λεστρέιντ, και οι Συνεργάτες θα τσεπώσουν όλα τα εύσημα. Αυτό συμβαίνει όταν είσαι ανεπίσημο προσωπικό.» «Μα σε εκλιπαρεί να τον βοηθήσεις.» «Ναι. Γνωρίζει πως είμαι ανώτερος του, και το αποδέχεται ενώπιον μου ωστόσο θα έκοβε την γλώσσα του 14 (Σ.τ.Μ.) status-quo ισχύουσα κατάσταση, ως έχουν τα πράγματα 15 (lazy devil) 16 (in shoe leather) - 37 -

Σπουδή στο Άλικο πριν το παραδεχθεί ενώπιον τρίτου. Εντούτοις, θα μπορούσαμε επίσης να πάμε και να ρίξουμε μια ματιά. Θα το επιλύσω με τον δικό μου τρόπο. Ίσως και να γελάσω μαζί τους αν δεν έχω κάτι άλλο. Έλα!» Φόρεσε βιαστικά το πανωφόρι του, και κινήθηκε με φούρια κατά τρόπο που έδειχνε πως μια κρίση δραστηριότητας είχε διαδεχθεί εκείνη της απάθειας. «Πάρε το καπέλο σου», είπε. «Θέλεις να έρθω μαζί σου;» «Ναι, αν δεν έχεις τίποτα καλύτερο να κάνεις.» Μια στιγμή αργότερα βρισκόμασταν και οι δυο σε μια δίτροχη άμαξα, η οποία κατηφόριζε βιαστικά προς τον δρόμο του Μπρίξτον. Ήταν ένα ομιχλώδες, συννεφιασμένο πρωινό, και ένα υπόφαιο πέπλο κρεμόταν πάνω από τις στέγες των σπιτιών, μοιάζοντας με αντανάκλαση των λασπόχρωμων δρόμων χαμηλότερα. Ο σύντροφος μου είχε τα κέφια του, και φλυαρούσε σχετικά με τα βιολιά της Κρεμόνα 17, και την διαφορά μεταξύ ενός Στραντιβάριους και ενός Αμάτι. Όσο για μένα, ήμουν σιωπηλός, γιατί ο μουντός καιρός και η θλιβερή δουλειά στην οποία είχαμε εμπλακεί, μου προκαλούσε κατάθλιψη. «Δεν δείχνεις να δίνεις ιδιαίτερη σκέψη στο προκείμενο θέμα», είπα τελικά, διακόπτοντας τη μουσική πραγματεία του Χολμς. «Δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία», απάντησε. «Αποτελεί καίριο σφάλμα να προβαίνεις σε θεωρίες πριν να έχεις στην διάθεση σου όλα τα στοιχεία. Επηρεάζει αρνητικά την κρίση.» «Θα έχεις τα στοιχεία σου σύντομα», σχολίασα, δείχνοντας με το δάκτυλο μου «αυτή είναι η Οδός Μπρίξτον, και αυτό είναι το σπίτι, αν δεν πέφτω εντελώς έξω.» 17 (Σ.τ.Μ.) - Cremona - Πόλη της Ιταλίας στην οποία ξεκίνησε μια μεγάλη «σχολή» βιολιών λίγο αργότερα από το 1500μ.χ. Ιδρυτής της «σχολής» ήταν ο Αντρέα Αμάτι, και ο ίσως ακόμη πιο ξακουστός Αντώνιο Στραντιβάρι. - 38 -

Arthur Conan Doyle «Έτσι είναι. Σταμάτα, αμαξά, σταμάτα!» Σταθήκαμε εκατό ή κάπου τόσα μέτρα μακρύτερα, όμως εκείνος επέμεινε να αποβιβασθούμε, και να τελειώσουμε το ταξίδι μας πεζοί. Το νούμερο 3, του Άλσους Λώρινστον είχε μια δυσοίωνη και απειλητική εμφάνιση. Ήταν ένα από τα τέσσερα που υψώνονταν κάπως μακρύτερα από τον δρόμο, δυο κατειλημμένα και δυο κενά. Τα τελευταία κοιτούσαν έξω από τρία διαζώματα αδειανών μελαγχολικών παράθυρων, τα οποία ήταν κενά και καταθλιπτικά, εκτός από κάποιο «προς ενοικίαση» που και που αναρτημένο σαν καταρράχτης πάνω στα θολωμένα τζάμια. Ένας μικρός κήπος πασπαλισμένος από διάσπαρτα ασθενικά φυτά χώριζαν καθένα από εκείνα τα σπίτια από τον δρόμο, και διασχιζόταν από ένα στενό μονοπάτι, κιτρινωπό σε χρώμα, και αποτελούμενο προφανώς από ένα μίγμα αργίλου και χαλικιού. Όλο το μέρος ήταν εξαιρετικά λασπωμένο από την βροχή η οποία είχε πέσει κατά την διάρκεια της νύχτας. Ο κήπος περιφραζόταν από ένα πλίνθινο τοίχο ενός μέτρου με μια παρυφή 18 από ξύλινα κιγκλιδώματα στην κορυφή του, και πάνω στον τοίχο ακουμπούσε ένας γεροδεμένος αστυνομικός, περικυκλωμένος από ένα μικρό πλήθος χασομέρηδων, οι οποίοι ξελαιμιάζονταν και στριφογύριζαν τα μάτια τους στη μάταιη ελπίδα να ξεχωρίσουν κάτι από την δραστηριότητα εντός. Είχα φαντασθεί πως ο Σέρλοκ Χολμς θα είχε σπεύσει να μπει μέσα στο σπίτι και να βουτήξει στη μελέτη του μυστηρίου. Τίποτα δεν φάνηκε να απέχει περισσότερο από την πρόθεση του. Με έναν αέρα αδιαφορίας ο οποίος, υπό τις περιστάσεις, μου έδινε την εντύπωση πως έφθανε στα όρια του εντυπωσιασμού, κινήθηκε νωχελικά από τη μια άκρη του πεζοδρομίου ως την άλλη, κοιτάζοντας με απάθεια το έδαφος, τον ουρανό, τα αντικρινά σπίτια, και την γραμμή του κιγκλιδώματος. Έχοντας τελειώσει την εξονυχιστική του εξέταση, συνέχισε κατηφορίζοντας αργά το μονοπάτι, ή μάλλον τις παρυφές του χορταριού το οποίο το πλαισίωνε, 18 fringe - 39 -