Η επιχειρηματικότητα στο διαδίκτυο Υπηρεσίες διαδικτύου και προγραμματισμού. Πληροφορίες στο τηλέφωνο : 2271 0 81694 Website : www.webpromotion.com.gr Η δική σας ιστοσελίδα πουλάει; Παρουσίαση και ανάλυση αποτελεσμάτων έρευνας αγοράς για τη χιώτικη επιχείρηση στο διαδίκτυο
ο αστικός μύθος Μα καλά, ποιός είπε ότι το internet έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας; Ποιός είπε ότι η «μέση» επιχείρηση διαθέτει πλέον ιστοσελίδα και ποιά είναι πια αυτή η «μέση» επιχείρηση; Πόσο αντιπροσωπευτικές είναι οι στατιστικές μελέτες της Ελλάδας, σε σχέση με τη Χίο; Πόσοι από εμάς κατανοούμε πραγματικά τις δυνατότητες που προσφέρει ένα ηλεκτρονικό κατάστημα (e-shop) σε μια μικρομεσαία χιώτικη επιχείρηση; Ποιός είναι αυτός ο απρόσωπος «διαδικτυακός» πελάτης και τι γνωρίζουμε για αυτόν; Ποιος στραβός δε θέλει το φώς του; και η επαρχιακή πραγματικότητα Όπως φάνηκε στην ανάλυση των αποτελεσμάτων σχετικής έρευνας αγοράς που έγινε αποκλειστικά για το νησί μας, μάλλον...πολλοί Χιώτες επιχειρηματίες δε θέλουν, ή έστω δεν ξέρουν που να αναζητήσουν λύσεις σε μία περίοδο κρίσης. Παρατηρήθηκε σχετικά μεγάλη απόκλιση ανάμεσα στις απόψεις των καταναλωτών, οι οποίοι δείχνουν να χρησιμοποιούν το internet ως μέσο αναζήτησης προϊόντων και υπηρεσιών της χιώτικης αγοράς, και στις απόψεις των επιχειρηματιών, οι οποίοι εμφανίζονται να έχουν πολύ περιορισμένη έως και ανύπαρκτη σχέση με τις υπηρεσίες του internet για επαγγελματίες. Διερεύνηση Η έρευνα αγοράς διεξήχθη το φετινό δεκαπενταύγουστο και απευθύνθηκε στους καταναλωτές του νησιού και στους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στη Χίο. Στόχος της έρευνας ήταν να εξετάσει μεθοδικά δύο αλληλοσχετιζόμενες θεματικές ενότητες: (1) Οι καταναλωτές της Χίου χρησιμοποιούν το διαδίκτυο (internet) για την αναζήτηση χιώτικων προϊόντων και υπηρεσιών; Πόσο εύκολα βρίσκουν αυτό που ψάχνουν; Αυτό που ψάχνουν στο διαδίκτυο υπάρχει; (2) Οι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στη Χίο αξιοποιούν τις υπηρεσίες του διαδικτύου; Έχουν ιστοσελίδα για την επιχείρησή τους; Λειτουργεί αποδοτικά ή απλά υπάρχει κάπου στο χάος του διαδικτύου; Διαφημίζονται σε χιώτικους τουριστικούς οδηγούς στο internet; Για τη διερεύνηση των παραπάνω θεμάτων σχεδιάστηκαν, μοιράστηκαν και αναλύθηκαν δύο ερωτηματολόγια ένα για τους καταναλωτές και ένα για τους επιχειρηματίες. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο συμπληρωματικό χαρακτήρα των δύο ερωτηματολογίων, έτσι ώστε να προκύψει μία ολοκληρωμένη εικόνα της αγοράς του διαδικτύου στη Χίο. Για παράδειγμα, οι καταναλωτές ρωτήθηκαν εάν ψάχνουν για ιστοσελίδες χιώτικων επιχειρήσεων, ενώ οι επιχειρηματίες ρωτήθηκαν εάν έχουν ιστοσελίδα για την επιχείρησή τους. Όπως είναι προφανές, ο συνδυασμός των συνηθέστερων απαντήσεων στις δύο αυτές ερωτήσεις μπορεί βοηθήσει έναν
επιχειρηματία να αποφασίσει εάν έχει νόημα να αποκτήσει μία ιστοσελίδα για την επιχείρησή του ή όχι. Ανάλυση αποτελεσμάτων της έρευνας Με μια πρώτη ματιά, οι απαντήσεις από τα ερωτηματολόγια φαίνονται λογικές και αναμενόμενες. Πίσω όμως από τις μεμονωμένες απαντήσεις κρύβονται οι συλλογικές τάσεις της χιώτικης αγοράς - παρουσιάζονται ευκαιρίες και προοπτικές για επιχειρηματική ανάπτυξη, καθώς και συγκριτικά πλεονεκτήματα σε ένα πλήρως ανταγωνιστικό περιβάλλον. Με πιο απλά λόγια, η σύνοψη των απόψεων των καταναλωτών, σε συνδυασμό με τη σύνοψη των απόψεων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του νησιού, αποκαλύπτουν ένα σχεδόν ανεκμετάλλευτο περιβάλλον επιχειρηματικότητας: το χώρο της διαδικτυακής ανάπτυξης. Από τη μία, η πλευρά των καταναλωτών του νησιού μας δηλώνει αρκετά δραστήρια ως προς την αναζήτηση χιώτικων προϊόντων και υπηρεσιών στο internet. Από την άλλη, η πλευρά των επιχειρηματιών παρουσιάζεται ιδιαίτερα διστακτική και αδρανής ως προς την αξιοποίηση της διαδικτυακής αγοράς. Αυτό βέβαια δεν είναι απαραίτητα κακό. Η διαφορά δυναμικού μεταξύ ζήτησης και προσφοράς στο internet (όπως φυσικά και σε οποιαδήποτε άλλη αγορά) είναι ο πιο καθοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη και την ενίσχυση των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων. Στο σχήμα 1, βλέπουμε ότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων [33.2 %] χρησιμοποιεί το internet μέχρι 3 ώρες τη μέρα, ενώ το σχήμα 2 μας δείχνει ότι το 74.2 % χρησιμοποιεί διαδικτυακά καταστήματα (e-shops). Η κατανομή αυτή των απαντήσεων είναι αρκετά ικανοποιητική για την αγορά, ιδιαίτερα εάν συνυπολογίσουμε την κατανομή των ηλικιών των ερωτηθέντων. Η περιορισμένη, συχνή και πολύ συχνή χρήση των e- shops δίνει την εικόνα πως οι Χιώτες καταναλωτές όχι μόνο εμπιστεύονται το διαδίκτυο για τις αγορές τους, αλλά έχουν και την κατάρτιση να ψάξουν και να αγοράσουν από μία διαδικτυακή επιχείρηση. Το σχήμα 3 στη συνέχεια μας δείχνει ότι πολλοί χρήστες του internet αντιμετωπίζουν μικρές ή και μεγάλες δυσκολίες κατά την αναζήτηση χιώτικων προϊόντων και υπηρεσιών διαδικτυακά. Αυτό, βέβαια, μπορεί να οφείλεται σε γενικευμένες δυσκολίες των χρηστών κατά την αναζήτηση πληροφοριών στο internet (π.χ. κακή χρήση λέξεων-κλειδιών στο Google-search). Αν συγκρίνουμε όμως τις αντίστοιχες απαντήσεις των επιχειρηματιών στο σχήμα 9, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι είναι πιο πιθανό ότι οι ιστοσελίδες που ψάχνουν οι καταναλωτές δεν προβάλλονται επαρκώς ή δεν υπάρχουν καν. Τα σχήματα 4, 5 και 6 δίνουν κάποια δημογραφικά στοιχεία του δείγματος των ερωτηθέντων καταναλωτών (κατανομές ηλικιών, γένους και επιπέδου σπουδών). Σημειώνεται εδώ ότι το 25 % των ερωτηθέντων είχε απολυτήριο λυκείου, ενώ το υπόλοιπο 75 % είχε κάποιον τίτλο ανώτερων ή ανώτατων σπουδών. Από τις απαντήσεις των επιχειρηματιών, σχήμα 7 και 9, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εξής αντίφαση: Παρόλο που η πλειοψηφία [86.4 %] αναγνωρίζει ότι μία ιστοσελίδα είναι μια κερδοφόρα επένδυση για την επιχείρηση, μόνο το 14.6 % έχει ιστοσελίδα για την δική του επιχείρηση. Αυτή ακριβώς η αντίφαση θα
μπορούσε από μόνη της να ερμηνεύσει το χάσμα ανάμεσα στη ζήτηση και την προσφορά που σχολιάστηκε παραπάνω. Οι επιχειρηματίες θα εμπιστεύονταν μία καλοσχεδιασμένη ιστοσελίδα ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την επιχείρησή τους [σχήμα 8], αλλά, στην πραγματικότητα, δεν το τολμούν. Πιθανότατα είχαν επιλέξει κάποια πρόχειρη σελίδα στο παρελθόν και δεν απέδωσε ή ίσως αισθάνονται οικονομικά ανίσχυροι ώστε να διστάζουν να επενδύσουν στην διαδικτυακή αγορά. Εδώ αντίστοιχα κρύβεται και η μεγάλη ευκαιρία για τους επιχειρηματίες που θα εμπιστευτούν και θα αξιοποιήσουν το διαδίκτυο προς το συμφέρον τους, καλύπτοντας την ανικανοποίητη ζήτηση της χιώτικης αγοράς. Μία σχετικά μικρή επένδυση ίσως να δώσει λύσεις εκεί που οι άλλοι βλέπουν μόνο αδιέξοδα.
Σχήμα 1 χρήση διαδικτύου από τους καταναλωτές Σχήμα 2 οι καταναλωτές και το e-shopping
Σχήμα 3 επίπεδο δυσκολίας στην αναζήτηση χιώτικων επιχειρήσεων στο internet
Σχήμα 4 φάσμα ηλικιών ερωτηθέντων καταναλωτών
Σχήμα 5 γένος ερωτηθέντων καταναλωτών
Σχήμα 6 επίπεδο σπουδών ερωτηθέντων καταναλωτών
Σχήμα 7 απόψεις επιχειρηματιών της Χίου Σχήμα 8 επιχειρηματικός ανταγωνισμός στο internet Σχήμα 9 websites
Η άποψη των καταναλωτών της Χίου (δημοφιλέστερες απαντήσεις) Το ερωτηματολόγιο των καταναλωτών μοιράστηκε στην αιχμή της τουριστικής περιόδου του καλοκαιριού, με αποτέλεσμα να δεχτεί απαντήσεις από - εποχιακούς Έλληνες τουρίστες - εποχιακούς ξένους τουρίστες - άτομα που διαμένουν το μεγαλύτερο διάστημα του έτους στο νησί (μόνιμοι κάτοικοι, φοιτητές, στρατιωτικοί). Οι συνηθέστερες απαντήσεις που δόθηκαν ήταν οι ακόλουθες: (Ε = ερώτηση, Α = απάντηση, [ %] = ποσοστό επί τοις εκατό) Ε: Πόσο συχνά χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο ανά ημέρα; Α: Έως 3 ώρες [33.2 %] Ε: Εμπιστεύεστε το διαδίκτυο ως μέσο για τις συναλλαγές σας; Α: Ναι [66.1 %] Ε: Αν βλέπατε μια χιώτικη διαφήμιση στο Facebook θα την ακολουθούσατε για να δείτε το αντικείμενο που διαφημίζεται; Α: Ναι [69.7 %] Ε: Χρησιμοποιείτε διαδικτυακά καταστήματα (e-shops) για τις αγορές σας; Α: Ναι [74.2 %] Ε: Καταφεύγετε στο διαδίκτυο προκειμένου να βρείτε οικονομικότερες προσφορές για τις αγορές σας; Α: Ναι [54.9 %] Ε: Ποια/ποιες μηχανές αναζήτησης γνωρίζετε και χρησιμοποιείτε συχνότερα; Α: Google [96 %] E: Αναζητάτε πληροφορίες σχετικά με χιώτικες επιχειρήσεις στις μηχανές αναζήτησης; Α: Ναι [81.0 %] Ε: Σχετικά με χιώτικες επιχειρήσεις, βρίσκετε εύκολα τις πληροφορίες που ψάχνετε στις μηχανές αναζήτησης (π.χ. την ιστοσελίδα μίας χιώτικης επιχείρησης); Α: Όχι [73.6 %]
Η άποψη των επιχειρηματιών της Χίου (δημοφιλέστερες απαντήσεις) Το ερωτηματολόγιο των επιχειρηματιών μοιράστηκε λίγες μέρες αργότερα, σε επιχειρήσεις της πόλης της Χίου και του Καρφά, των δύο μεγαλύτερων τουριστικών πόλων έλξης του νησιού. Οι συνηθέστερες απαντήσεις που δόθηκαν ήταν οι ακόλουθες: (Ε = ερώτηση, Α = απάντηση, [ %] = ποσοστό επί τοις εκατό) Ε: Πιστεύετε ότι η στοχευμένη διαφήμιση μπορεί να αυξήσει το αγοραστικό κοινό της επιχείρησής σας; Α: Ναι [93.6 %] Ε: Ποια μορφή διαφήμισης θεωρείτε πιο κατάλληλη για την επιχείρηση σας, (α) έντυπη ή (β) ηλεκτρονική; Α: έντυπη [79.4 %] Ε: Έχετε διαφημιστεί ποτέ στο διαδίκτυο; Α: Όχι [75.1 %] Ε: Πιστεύετε ότι η προβολή από την ιστοσελίδα μιας επιχείρησης μπορεί να αυξήσει το αγοραστικό κοινό της; Α: Ναι [86.4 %] Ε: Πιστεύετε ότι μια επιχείρηση που έχει κάνει σωστή μελέτη και σχεδιασμό της ιστοσελίδας της είναι πιο κερδοφόρα από έναν ανταγωνιστή της που δεν έχει καθόλου ιστοσελίδα; Α: Ναι [90.3 %] Ε: Έχετε ιστοσελίδα για την επιχείρησή σας; Α: Όχι [85.4 %] Ε: Γνωρίζετε τη διαδικασία κοστολόγησης μιας ιστοσελίδας; Α: Όχι [98.2 %] Ε: Ποια/ποιες μηχανές αναζήτησης γνωρίζετε και χρησιμοποιείτε συχνότερα; Α: Google [93.6 %] Ε: Πιστεύετε ότι τα αποτελέσματα που εμφανίζονται πρώτα σε μια αναζήτηση είναι και τα πιο σχετικά με αυτήν; A: Ναι [71.6 %] Ε: Πιστεύετε ότι οι επιχειρήσεις που εμφανίζονται πρώτες σε μια αναζήτηση δέχονται περισσότερους διαδικτυακούς επισκέπτες; Α: Ναι [84.8 %]
Ε: Search Engine Optimization (SEO) είναι η διαδικασία βελτιστοποίησης ενός ισότοπου, προκειμένου να έχει καλύτερη προβολή στις μηχανές αναζήτησης. Έχετε ξανακούσει τον όρο αυτό στο παρελθόν; Α: Όχι [98.2 %] Ε: Εάν αποφασίζατε να αποκτήσετε μια ιστοσελίδα για την επιχείρησή σας, θα προτιμούσατε: (α) μια οικονομική λύση χωρίς προβολή στις μηχανές αναζήτησης ή (β) μια ακριβότερη λύση με προβολή στις μηχανές αναζήτησης; Α: μια ακριβότερη λύση με προβολή στις μηχανές αναζήτησης [51.6 %]