ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΠ 2000-2006 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2000 2006 NOΕΜΒΡΙΟΣ 2006
2 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 6: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΟΡΕΙΝΟΥ ΧΩΡΟΥ, ΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΖΩΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΙΟΝΕΚΤΙΚΩΝ/ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ
3 ΜΕΤΡΟ 6.7: Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας σε αγροτικές περιοχές και προστασία αγροτικού περιβάλλοντος Α ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΟΥ ΚΩΔ. ΟΠΣ 3 ΚΠΣ 2000 2006 13 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 6 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Ανάπτυξη ορεινού χώρου, των εσωτερικών ζωνών και των μειονεκτικών / προβληματικών περιοχών 7 ΜΕΤΡΟ Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας σε αγροτικές περιοχές και προστασία αγροτικού περιβάλλοντος ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Επιλεγμένες περιοχές εφαρμογής ολοκληρωμένων προγραμμάτων της Περιφέρειας Ορεινές μειονεκτικές και προβληματικές περιοχές εκτός των επιλεγμένων ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΡΟ Γεωργοί Φυσικά και Νομικά πρόσωπα Κάτοικοι των περιοχών παρέμβασης ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 2000 2006 1307 1310 1311 1312 ΠΕΔΙΟ/Α ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Διαφοροποίηση των γεωργικών και παραλλήλων προς τη γεωργία δραστηριοτήτων, για την προσφορά πολλαπλών δραστηριοτήτων ή εναλλακτικών εισοδημάτων (20%) Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων (50%) Ενθάρρυνση χειροτεχνικών δραστηριοτήτων (25%) Διατήρηση του περιβάλλοντος σε σύνδεση με τη διατήρηση της γης, των δασών και του τοπίου, καθώς και με τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων (5%)
4 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σε χιλ. ΕΥΡΩ ΠΟΣΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΗ Δ.Δ. ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟΝ ΑΞΟΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ % Σ.Κ. % Δ.Δ. % Σ.Κ. % Δ.Δ. Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 32906,841 39,60 2,20 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 16875,303 20,31 28,17 1,13 1,37 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΓΤΠΕ-Π) Εθνική Δημόσια Δαπάνη 11982,591 71,01% 1 14,42 20,01 0,80 0,98 4892,712 28,99% 5,89 8,17 0,33 0,40 Ιδιωτική Συμμετοχή 16031,538 19,29 1,07 Δανεισμός - - - 1 Η Κοινοτική Συμμετοχή υπολογίζεται ως 35% κατά μέγιστο του Συνολικού Κόστους για όσες επενδύσεις είναι παραγωγικές
5 Β ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ/ΟΙ ΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΕΙΚΤΕΣ Αναλυτική περιγραφή μέτρου Οι δράσεις του μέτρου προβλέπονται από το άρθρο 33, 7 η, 10 η και 11 η παύλα του Κανονισμού 1257/99. Στόχοι του Μέτρου είναι: Α) Να παρασχεθεί η δυνατότητα δημιουργίας πολλαπλών δραστηριοτήτων ή απόκτησης εναλλακτικών εισοδημάτων σε κατοίκους των περιοχών παρέμβασης για την μείωση της υποαπασχόλησης, την δημιουργία ίσων ευκαιριών, την βελτίωση των εισοδημάτων και τη συγκράτηση του αγροτικού πληθυσμού στον τόπο τους. Β) Η δημιουργία δυνατοτήτων απασχόλησης σε τομείς εκτός της γεωργίας για τους κατοίκους της περιοχής αυτής και η δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για την προσέλκυση και την εγκατάσταση και νέων κατοίκων και επιχειρήσεων. Γ) Δράσεις που στοχεύουν στην προστασία και ανάδειξη οικολογικά ευαίσθητων περιοχών και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Το Μέτρο εξυπηρετεί τον ειδικό στόχο του άξονα προτεραιότητας 6 ο οποίος περιλαμβάνει: «την προώθηση οικονομικών δραστηριοτήτων συμπληρωματικών στη γεωργία: διαφοροποίηση γεωργικής δραστηριότητας, ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού, στήριξη βιοτεχνίας και οικοτεχνίας μικρής κλίμακας κ.α. Ιεράρχηση των αναγκών και προτεραιοτήτων του μέτρου και σημαντικότητα ως προς την επίτευξη του στόχου του μέτρου. Η ιεράρχηση των προτεραιοτήτων περιλαμβάνεται εφαρμογής των ολοκληρωμένων προγραμμάτων. στα Επιχειρησιακά Σχέδια για τις περιοχές Συνοπτική περιγραφή κατηγοριών πράξεων και ενδεικτικές προβλεπόμενες πράξεις. Ενέργεια 1 η : Διαφοροποίηση των γεωργικών δραστηριοτήτων και των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη γεωργία για να παρασχεθεί η δυνατότητα δημιουργίας πολλαπλών δραστηριοτήτων ή απόκτησης εναλλακτικών εισοδημάτων (Άρθρο 33, 7η παύλα του 1257/99) Στο πλαίσιο του μέτρου θα υλοποιηθούν επενδυτικά σχέδια από γεωργούς, κατά κύρια ή μερική απασχόληση, τα οποία θα αφορούν σε ανάπτυξη εναλλακτικών προς τη γεωργία δραστηριοτήτων. Ενδεικτικές πράξεις οι οποίες μπορούν να αναληφθούν στο πλαίσιο του μέτρου είναι η διενέργεια επενδύσεων για την ανάπτυξη αγροτουριστικών δραστηριοτήτων, η ενίσχυση αντίστοιχων δραστηριοτήτων οικοτεχνίας, κ.λ.π. Το ύψος και το ποσοστό ενίσχυσης των παραπάνω ενεργειών, όπως καθορίζονται σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. 505/2002, είναι: Το συνολικό επιλέξιμο κόστος του επενδυτικού σχεδίου δεν μπορεί να
6 υπερβαίνει τα 440.000 Ευρώ και το ποσοστό ενίσχυσης ανέρχεται σε 55% σε όλη την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εκτός του Νομού Θεσσαλονίκης στον οποίο ανέρχεται σε 50%. Στην περίπτωση της μικτής επένδυσης το τμήμα της επένδυσης εντός της γεωργικής εκμετάλλευσης γίνεται σύμφωνα με τους όρους των Μέτρων 4.1 και 6.1 και υποβάλλεται και χρεώνεται στα αντίστοιχα Μέτρα και καταχωρείται στον κωδικό 111. Ενέργεια 2 η : Ενθάρρυνση τουριστικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων (Άρθρο 33, 10η παύλα του 1257/99) Στο πλαίσιο του μέτρου θα υλοποιηθούν μικρής κλίμακας παρεμβάσεις οι οποίες αφορούν σε επενδύσεις στον τουριστικό τομέα, στο βιοτεχνικό τομέα των περιοχών παρέμβασης, καθώς και παρεμβάσεις για την προβολή των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιοχών αυτών. Ειδικότερα, στο πλαίσιο του μέτρου θα υλοποιηθούν οι ακόλουθες κατηγορίες πράξεων: 1. Ενίσχυση τουριστικών δραστηριοτήτων Στο πλαίσιο της δράσης ενισχύονται επενδύσεις οι οποίες : Αυξάνουν την επισκεψιμότητα της περιοχής παρέμβασης και την επέκταση της τουριστικής περιόδου σε αυτή, με την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Βελτιώνουν την οργάνωση του αγροτουριστικού προϊόντος. Συμβάλλουν στη δημιουργία συλλογικών σχημάτων και δικτύων για τη βελτιστοποίηση της χρησιμοποίησης των φυσικών, ανθρωπίνων και επενδυτικών αγροτουριστικών πόρων. Η δράση θα ενισχύσει μικρά επενδυτικά σχέδια τα οποία αφορούν στην συμπλήρωση ή ανάπτυξη της τουριστικής υποδομής των περιοχών παρέμβασης, σύμφωνα με πρότυπα συμβατά με το είδος του τουριστικού προϊόντος που μπορεί να παρασχεθεί από αυτές. Ως ενδεικτικές πράξεις οι οποίες αναφέρονται σε αυτό το πλαίσιο είναι η δημιουργία ή ο εκσυγχρονισμός αγροτοτουριστικών καταλυμάτων και παραδοσιακών ξενώνων, χώρων εστίασης και αναψυχής, χώρων αναψυχής και κατασκήνωσης σε σημεία φυσικού κάλλους, υπαιθρίων χώρων κατάκλισης, αναψυκτηρίων, ορεινών καταφυγίων, η αναβίωση παραδοσιακών καφενείων και λοιπές συναφείς δραστηριότητες. 2. Ενίσχυση βιοτεχνικών δραστηριοτήτων Στο πλαίσιο της δράσης ενισχύονται επενδύσεις οι οποίες : Δημιουργούν νέες ή βελτιώνουν υφιστάμενες βιοτεχνικές δραστηριότητες. Βελτιώνουν την οργάνωση του βιοτεχνικού προϊόντος. Συμβάλλουν στη δημιουργία συλλογικών σχημάτων και δικτύων για τη βελτιστοποίηση της χρησιμοποίησης των φυσικών, ανθρωπίνων και επενδυτικών πόρων. Ως ενδεικτικές πράξεις οι οποίες αναφέρονται σε αυτό το πλαίσιο είναι η δημιουργία ή ο εκσυγχρονισμός βιοτεχνικών μονάδων παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων (όπως τα προϊόντα παραδοσιακής ζαχαροπλαστικής, ξυλογλυπτικής, αγγειοπλαστικής, παραδοσιακά προϊόντα καλλιτεχνικού χαρακτήρα κλπ), η ενίσχυση αγροτικών συνεταιρισμών γυναικών για την παραγωγή τέτοιων προϊόντων, και λοιπές συναφείς δραστηριότητες.
7 3. Προβολή συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιοχών παρέμβασης Η δράση περιλαμβάνει ενισχύσεις για την προβολή των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιοχών, είτε όσον αφορά τη προσέλκυση επενδυτών για τη διενέργεια μικρών επενδυτικών σχεδίων στους παραπάνω τομείς, είτε όσον αφορά τους φυσικούς και πολιτιστικούς τους πόρους, οι οποίοι θα μπορούσαν να αποτελέσουν στοιχεία έλξης ειδικών ομάδων τουριστών. Ως ενδεικτικές πράξης αυτής της μορφής αναφέρονται η έκδοση έντυπου και ηλεκτρονικού υλικού που εξυπηρετεί τους στόχους προβολής των περιοχών παρέμβασης, ο σχεδιασμός και εκτύπωση επενδυτικών οδηγών, η δημιουργία ιστοσελίδων και δικτυακών τόπων, η κάλυψη του κόστους καταχωρήσεων σε τουριστικούς οδηγούς και λοιπές συναφείς δραστηριότητες. Οι δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι μη γεωργοί. Ύψος ενίσχυσης Το ύψος και το ποσοστό ενίσχυσης των παραπάνω ενεργειών, όπως καθορίζονται σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. 505/2002, είναι: 1. Ενίσχυση τουριστικών δραστηριοτήτων: Το συνολικό επιλέξιμο κόστος του επενδυτικού σχεδίου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 440.000 Ευρώ και το ποσοστό ενίσχυσης ανέρχεται σε 55% σε όλη την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εκτός του Νομού Θεσσαλονίκης στον οποίο ανέρχεται σε 50%. 2. Ενίσχυση βιοτεχνικών δραστηριοτήτων: Το συνολικό επιλέξιμο κόστος του επενδυτικού σχεδίου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 440.000 Ευρώ και το ποσοστό ενίσχυσης ανέρχεται σε 55% σε όλη την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εκτός του Νομού Θεσσαλονίκης στον οποίο ανέρχεται σε 50%. 3. Προβολή των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των περιοχών παρέμβασης: Ύψος ενίσχυσης 100.000 Ευρώ/διακαιούχο/τριετία και ποσοστό ενίσχυσης 70% του συνολικού επιλέξιμου κόστους. Ενέργεια 3η: Προστασία περιβάλλοντος σε συνδυασμό με τη γεωργία, τη δασοκομία, τη διατήρηση τοπίου, καθώς και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων. (Άρθρο 33, 11η παύλα του 1257/99) Το μέτρο περιλαμβάνει: Δράσεις για την προστασία, ανάδειξη και ανάπτυξη του γεωργικού και αγροτικού περιβάλλοντος και ειδικότερα δράσεις ανάδειξης και διατήρησης τοπίου σε δασικά συμπλέγματα μεγάλης οικολογικής σημασίας και οικολογικά συμπλέγματα του δικτύου Natura 2000. Για την παραπάνω ενέργεια ισχύουν όσα αναφέρονται στο Μέτρο 4.5 για την αντίστοιχη δράση.
8 Ποσοτικοποίηση στόχων μέτρου Δείκτες Α. ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΕΚΡΟΩΝ) ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ ΣΤΟΧΟΣ 2006 Επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται στον τομέα του τουρισμού (αρ.) Επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται στον τομέα της βιοτεχνίας (αρ.) Επενδυτικά σχέδια σχετικά με την διαφοροποίηση στην γεωργική παραγωγή (αρ.) 132 2 50 62 3 30 --- 15 Παρεμβάσεις σε οικολογικά ευαίσθητες περιοχές (αρ.) --- 5 Β. ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Αύξηση αριθμού κλινών σε τουριστικά καταλύματα (αρ. και %) Αύξηση αριθμού βιοτεχνικών καταστημάτων (πλήθος και %) Ποσοστό γεωργικού εισοδήματος που προέρχεται από τη διαφοροποίηση της παραγωγής (%) Γ. ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Θέσεις απασχόλησης που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα του τουρισμού (αριθμός) Θέσεις απασχόλησης που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων στον τομέα της βιοτεχνίας (αριθμός) Θέσεις απασχόλησης που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων διαφοροποίησης των γεωργικών δραστηριοτήτων (αριθμός) 3.014 400 και 13,3%% 682 10 και 1,5% --- 0,1% --- 50 --- 45 --- 7 Αύξηση του γεωργικού οικογενειακού εισοδήματος (%) --- 60% 2 Αριθμός επενδυτικών σχεδίων την περίοδο 1994-1999 3 Αριθμός επενδυτικών σχεδίων την περίοδο 1994-1999
9 Γ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ: 6 ΜΕΤΡΟ: 7 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΡΟΥ ΑΝΑ ΕΤΟΣ (σε Ευρώ) ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΠΕΔΙΑ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Σύνολο Δημόσιας Δαπάνης Δ Η Μ Ο Σ Ι Α Δ Α Π Α Ν Η Κοινοτική Συμμετοχή Εθνική Δημόσια Δαπάνη Σύνολο ΕΤΠΑ ΕΚΤ ΕΓΤΠΕ-Π ΧΜΠΑ Σύνολο Κεντρική Περιφ/κή Τοπική Άλλη Ιδιώτες Ταμείο Συνοχής Λοιπά χρημ/τικά μέσα Δάνεια ΕΤΕ 1=2+13 2=3+8 3=4+5+6+7 4 5 6 7 8=9+10+11 9 10 11 12 13 14 15 16 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1311-1312 3.396.981 1.828.485 1.292.240 1.292.240 536.245 536.245 1.568.496 1311-1312 4.289.049 2.228.811 1.566.847 1.566.847 661.964 661.964 2.060.238 1311-1312 4.469.141 2.337.700 1.643.360 1.643.360 694.340 694.340 2.131.441 1311-1312 4.972.595 2.648.004 1.871.872 1.871.872 776.132 776.132 2.324.591 1311-1312 4.672.114 2.437.017 1.713.148 1.713.148 723.869 723.869 2.235.097 1311-1312 11.106.961 5.395.286 3.895.124 3.895.124 1.500.162 1.500.162 5.711.675 ΣΥΝΟΛΑ 32.906.841 16.875.303 11.982.591 11.982.591 4.892.712 4.892.712 16.031.538
10 Δ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Ενέργεια 1 η : Διαφοροποίηση των γεωργικών δραστηριοτήτων και των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη γεωργία για να παρασχεθεί η δυνατότητα δημιουργίας πολλαπλών δραστηριοτήτων ή απόκτησης εναλλακτικών εισοδημάτων Το μέτρο θα εφαρμοσθεί στις επιλεγμένες περιοχές των ολοκληρωμένων προγραμμάτων της Περιφέρειας. Η εφαρμογή του Μέτρου θα γίνει στη βάση της Κ.Υ.Α. 505/2002 των αρμοδίων Υπουργείων η οποία προσδιορίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής της ενίσχυσης των επιχειρήσεων. Ενέργεια 2η: Ενθάρρυνση τουριστικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων Το μέτρο θα εφαρμοσθεί στις επιλεγμένες περιοχές των ολοκληρωμένων προγραμμάτων της Περιφέρειας. Η εφαρμογή του Μέτρου θα γίνει στη βάση της Κ.Υ.Α. 505/2002 των αρμοδίων Υπουργείων η οποία προσδιορίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής της ενίσχυσης των επιχειρήσεων. Ενέργεια 3η: Προστασία περιβάλλοντος σε συνδυασμό με τη γεωργία, τη δασοκομία, τη διατήρηση τοπίου, καθώς και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων Η συγκεκριμένη ενέργεια θα εφαρμοστεί στις επιλεγμένες περιοχές των ολοκληρωμένων προγραμμάτων της Περιφέρειας. Για την εφαρμογή της δράσης ισχύουν όσα αναφέρονται στο Μέτρο 4.5 για την αντίστοιχη δράση λαμβάνοντας υπόψη τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες των δομών στήριξης. Ε ΤΕΛΙΚΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ Τελικοί δικαιούχοι του Μέτρου ανάλογα με τη φύση και το είδος της πράξης είναι οι παρακάτω: Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Νομαρχειακές Αυτοδικοικήσεις, Ο.Τ.Α. ΣΤ ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ Όποιες κρατικές ενισχύσεις διατεθούν στο πλαίσιο αυτού του Μέτρου θα απορρέουν εν μέρει από τον Κανονισμό του Συμβουλίου (EC) No. 1257/99 όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 1783/03 και εν μέρει από τον Κανονισμό (EC) No. 70/2001.