Α. ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΗΣΗ ΝΕΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΚΥΡΙΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΕΝΟΥΣ ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ Στους παραδοσιακούς οικισµούς εντάσσονται κατ αρχήν οι εξής 161 οικισµοί που είναι ήδη χαρακτηρισµένοι ως παραδοσιακοί µε βάση την ισχύουσα νοµοθεσία (ΦΕΚ 594/ /1978 & ΦΕΚ 504 /1988): ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝ ΡΟΥ, ΘΗΡΑΣ, ΚΕΑΣ- ΚΥΘΝΟΥ, ΜΗΛΟΥ, ΜΥΚΟΝΟΥ, ΝΑΞΟΥ, ΠΑΡΟΥ, ΤΗΝΟΥ, ΣΥΡΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Α/Α ΚΩ. ΕΣΥΕ 2011 ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΗΜΟΣ 1 5901010101 Άνδρος,η Άνδρου Άνδρου 2 5901010102 Βραχνός,ο Άνδρου Άνδρου 3 5901010103 Λιβάδια,τα Άνδρου Άνδρου 4 5901010104 Μέσα Χωρίον,το Άνδρου Άνδρου 4 5901010201 Αποίκια,τα Άνδρου Άνδρου 5 5901010202 Κατακαλαίοι,οι Άνδρου Άνδρου 6 5901010301 Βουρκωτή,η Άνδρου Άνδρου 7 5901010401 Λάµυρα,τα Άνδρου Άνδρου 8 5901010402 Μεσαθούριον,το Άνδρου Άνδρου 9 5901010403 Στραπουριαί,αι Άνδρου Άνδρου 10 5901010404 Υψηλά,τα Άνδρου Άνδρου 11 5901010501 Μεσαριά,η Άνδρου Άνδρου 12 5901010507 Μένητες,οι Άνδρου Άνδρου 13 5901010510 Φάλλικα,τα Άνδρου Άνδρου 14 5901010602 Μελίδα,η Άνδρου Άνδρου 15 5901010701 Στενιαί,αι Άνδρου Άνδρου 16 5901020102 Αγία Μαρίνα, η Κορθίου Άνδρου 17 5901020103 Αλαµαννιά,η Κορθίου Άνδρου 18 5901020104 Ρογόν,το Κορθίου Άνδρου 19 5901020105 Χώναι,αι Κορθίου Άνδρου 20 5901020203 Πέρα Χωριό,το Κορθίου Άνδρου 21 5901020301 Κόρθιον,το Κορθίου Άνδρου 22 5901020302 Αηδόνια,τα Κορθίου Άνδρου 23 5901020303 Αµονακλιός,ο Κορθίου Άνδρου 24 5901020305 Μουσιώνας,ο Κορθίου Άνδρου 25 5901020306 Πίσω Μεριά,η Κορθίου Άνδρου 26 5901020501 Παλαιόκαστρον,το Κορθίου Άνδρου 27 5901020502 Έξω Βουνίον,το Κορθίου Άνδρου 28 5901020503 Επισκοπειόν,το Κορθίου Άνδρου Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 1
29 5901020504 Μέσα Βουνίον,το Κορθίου Άνδρου 30 5901020505 Σταυρός,ο Κορθίου Άνδρου 31 5901030102 Άγιος Πέτρος,ο Υδρούσας Άνδρου 32 5901030901 Μπατσί,το Υδρούσας Άνδρου 33 5901031001 Παλαιόπολη,η Υδρούσας Άνδρου 34 6001010110 Όρµος Φηρών (Θήρας) Θήρας Θήρας 35 6001010201 Ακρωτήριον,το Θήρας Θήρας 36 6001010301 Βόθων,ο Θήρας Θήρας 37 6001010501 Εµπορείον,το Θήρας Θήρας 38 6001010601 Έξω Γωνιά, η Θήρας Θήρας 39 6001010701 Επισκοπή Γωνιάς,η Θήρας Θήρας 40 6001010801 Ηµεροβίγλιον,το Θήρας Θήρας 41 6001010901 Καρτεράδος,ο Θήρας Θήρας 42 6001011001 Μεγαλοχώριον,το Θήρας Θήρας 43 6001011101 Μεσαριά,η Θήρας Θήρας 44 6001011201 Πύργος Καλλίστης,ο Θήρας Θήρας 45 6001011203 Όρµος Αθηνιός,ο Θήρας Θήρας 46 6001020101 Οία, η Οίας Θήρας 47 6001020102 Θόλος,ο Οίας Θήρας 48 6001020104 Όρµος Αµµουδιού,ο Οίας Θήρας 49 6001020105 Όρµος Αρµένης,ο Οίας Θήρας 50 6001020107 Φοινικιά,η Οίας Θήρας 51 6001020201 Θηρασία, η Οίας Θήρας 52 6002000001 Ανάφη, η - Ανάφης 53 6003000001 Ίος,η - Ίητών 54 6004000001 Σίκινος,η - Σίκινου 55 6005000101 Φολέγανδρος,η - Φολέγανδρου 56 6005000104 Καραβοστάσης,ο - Φολέγανδρου 57 6301000121 Πλαγιά,η - Κέας 58 6301000201 Κορησσία,η - Κέας 59 6301000202 Βουρκάριον,το - Κέας 60 6301000209 Μυλοπόταµος,ο - Κέας 61 6301000210 Οτζιάς,ο - Κέας 62 6302000101 Κύθνος,η - Κύθνου 63 6302000105 Λουτρά,τα - Κύθνου 64 6302000201 ρυοπίς,η - Κύθνου 65 6501000101 Μήλος,η - Μήλου 66 6501000113 Φουρκοβούνι,το - Μήλου Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 2
67 6501000501 Τρυπητή,η - Μήλου 68 6501000505 Κλήµα,το - Μήλου 69 6502000001 Κίµωλος, η - Κιµώλου 70 6503000001 Σέριφος,η - Σερίφου 71 6503000005 Γαλανή,η - Σερίφου 72 6503000008 Κένταρχος,ο - Σερίφου 73 6503000015 Παναγία,η - Σερίφου 74 6504000101 Απολλωνία, η - Σίφνου 75 6504000102 Βαθύ,το - Σίφνου 76 6504000103 Καµάραι,αι - Σίφνου 77 6504000104 Κάστρον,το - Σίφνου 78 6504000105 Κάτω Πετάλιον,το - Σίφνου 79 6504000107 Πλατύς Γιαλός,ο - Σίφνου 80 6504000108 Φάρος,ο - Σίφνου 81 6504000201 Αρτεµών,ο - Σίφνου 82 6504000202 Αγία Μαρίνα,η - Σίφνου 83 6504000204 Χερρόνησος,η - Σίφνου 84 6601000201 Άνω Μερά,η - Μυκόνου 85 6701000101 Αµοργός,η - Αµοργού 86 6701000201 Αιγιάλη,η - Αµοργού 87 6701000204 Ποταµός,ο - Αµοργού 88 6701000501 Θολάρια,τα - Αµοργού 89 6701000601 Κατάπολα,τα - Αµοργού 90 6701000606 Ξυλοκερατίδιον,το - Αµοργού 91 6701000608 Ραχίδιον,το - Αµοργού 92 6702010301 Βίβλος,η Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 93 6702010401 Γαλανάδον,το Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 94 6702010601 Γλινάδον,το Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 95 6702010801 Κινίδαρος,ο Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 96 6702010903 Κουρουνοχώρι,το Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 97 6702011001 Μέση Ποταµιά,η Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 98 6702011002 Άνω Ποταµιά,η Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 99 6702011003 Κάτω Ποταµιά,η Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 100 6702011101 Άνω Σαγκρίον,το Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 101 6702011104 Κάτω Σαγκρίον,το Νάξου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 102 6702030101 Χαλκείον,το ρυµαλίας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 103 6702030201 Απείρανθος ρυµαλίας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 104 6702030301 αµαριώνας,ο ρυµαλίας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 3
105 6702030501 Κεραµωτή,η ρυµαλίας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 106 6702030601 Κορωνίδα, η ρυµαλίας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 107 6702030602 Αγιά,η ρυµαλίας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 108 6702030701 Κόρωνος,η ρυµαλίας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 109 6702030901 Μονή,η ρυµαλίας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 110 6702031101 Φιλότι,το ρυµαλίας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 111 6702040102 Άγιος Γεώργιος,ο Ηράκλειας Νάξου & Μικρών Κυκλάδων 112 6801000201 Αγκαιριά,η - Πάρου 113 6801000301 Μάρµαρα,τα - Πάρου 114 6801000305 Πρόδροµος,ο - Πάρου 115 6801000401 Κώστος,ο - Πάρου 116 6801000402 Ιστέρνι,το - Πάρου 117 6801000403 Μαράθι,το - Πάρου 118 6801000501 Λεύκες,οι - Πάρου 119 6801000601 Μάρπησσα,η - Πάρου 120 6802000001 Αντίπαρος,η - Αντιπάρου 121 5801020101 Άνω Σύρος,η Άνω Σύρου Σύρου 122 5801020107 Επισκοπείον,το Άνω Σύρου Σύρου 123 5801020304 Παρακοπή,η Άνω Σύρου Σύρου 124 5801020401 Χρούσα,τα Άνω Σύρου Σύρου 125 5801030101 Ποσειδωνία,η Ποσειδωνίας Σύρου 126 7001010103 Καρυά,η Τήνου Τήνου 127 7001010104 Μουντάδος,ο Τήνου Τήνου 128 7001010201 ύο Χωρία,τα Τήνου Τήνου 129 7001010202 Αρνάδος,ο Τήνου Τήνου 130 7001010301 Τριαντάρος,ο Τήνου Τήνου 131 7001010305 Μπερδεµιάρος,ο Τήνου Τήνου 132 7001020101 Ξινάρα,η Εξωµβούργου Τήνου 133 7001020103 Κάµπος,ο Εξωµβούργου Τήνου 134 7001020104 Λουτρά,τα Εξωµβούργου Τήνου 135 7001020105 Σµαρδάκιον,το Εξωµβούργου Τήνου 136 7001020106 Ταραµπάδος,ο Εξωµβούργου Τήνου 137 7001020201 Αγάπη,η Εξωµβούργου Τήνου 138 7001020301 Καλλονή, η Εξωµβούργου Τήνου 139 7001020303 Κάτω Κλείσµα,το Εξωµβούργου Τήνου 140 7001020401 Καρδιανή,η Εξωµβούργου Τήνου 141 7001020501 Κτικάδος,ο Εξωµβούργου Τήνου 142 7001020504 Τριπόταµος,ο Εξωµβούργου Τήνου Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 4
143 7001020505 Χατζιράδος,ο Εξωµβούργου Τήνου 144 7001020601 Κώµη,η Εξωµβούργου Τήνου 145 7001020603 Κρόκος,ο Εξωµβούργου Τήνου 146 7001020604 Περάστρα,η Εξωµβούργου Τήνου 147 7001020605 Σκαλάδος,ο Εξωµβούργου Τήνου 148 7001020701 Στενή,η Εξωµβούργου Τήνου 149 7001020702 Κέχρος,ο Εξωµβούργου Τήνου 150 7001020704 Μέση,η Εξωµβούργου Τήνου 151 7001020705 Μυρσίνη,η Εξωµβούργου Τήνου 152 7001020706 Ποταµιά,η Εξωµβούργου Τήνου 153 7001020707 Τζάδος, ο Εξωµβούργου Τήνου 154 7001020801 Υστέρνια,τα Εξωµβούργου Τήνου 155 7001020901 Φαλατάδος,ο Εξωµβούργου Τήνου 156 7001020902 Βώλαξ,ο Εξωµβούργου Τήνου 157 7001020903 Κουµάρος,ο Εξωµβούργου Τήνου 158 7001030101 Πάνορµος,ο Πανόρµου Τήνου 159 7001030102 Βεναρδάτος,ο Πανόρµου Τήνου 160 7001030107 Μαρλάς,ο Πανόρµου Τήνου 161 7001030109 Πλατιά,τα Πανόρµου Τήνου Επίσης στην κατηγορία αυτή περιλαµβάνονται οι κατωτέρω 24 οικισµοί που προτείνονται από τη µελέτη να χαρακτηρισθούν σαν παραδοσιακοί: ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΩΣ ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΩΝ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝ ΡΟΥ, ΘΗΡΑΣ, ΚΕΑΣ-ΚΥΘΝΟΥ, ΜΗΛΟΥ, ΜΥΚΟΝΟΥ, ΝΑΞΟΥ, ΠΑΡΟΥ, ΤΗΝΟΥ, ΣΥΡΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡ. ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Α/Α ΚΩ.ΕΣΥΕ 2011 ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΗΜΟΤΙΚΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ ΗΜΟΣ 1 5901020401 Κόχυλος,ο Όλος ο οικισµός Κορθίου Άνδρου 2 5901020601 Συνέτιον,το Όλος ο οικισµός Κορθίου Άνδρου 3 6001020204 Όρµος Κόρφου,ο Όλος ο οικισµός Οίας Θήρας 4 6001020205 Ποταµός,ο Όλος ο οικισµός Οίας Θήρας 5 6301000101 Ιουλίδα,η Όλος ο οικισµός - Κέας 6 6501000407 Μανδράκια,τα Πυρήνας - Μήλου 7 6701000305 Μαύρη Μύτη,η Όλος ο οικισµός - Αµοργού 8 6701000401 Βρούτσης,ο Όλος ο οικισµός - Αµοργού 9 6701000604 Λεύκαι,αι Πυρήνας - Αµοργού 10 6702010901 Μέλανες,οι Πυρήνας Νάξου Νάξου & Μ.Κυκλάδων 11 6702010904 Μύλοι,οι Πυρήνας Νάξου Νάξου & Μ.Κυκλάδων 12 6702020103 Καλοταρίτισσα,η Όλος ο οικισµός ονούσης Νάξου & Μ.Κυκλάδων Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 5
13 6702020105 Μερσίνη,η Όλος ο οικισµός ονούσης Νάξου & Μ.Κυκλάδων 14 6702020108 Χαραυγή,η Όλος ο οικισµός ονούσης Νάξου & Μ.Κυκλάδων 15 6702030103 Ράχη,η Όλος ο οικισµός ρυµαλίας Νάξου & Μ.Κυκλάδων 16 6702030304 αµαλάς, ο Όλος ο οικισµός ρυµαλίας Νάξου & Μ.Κυκλάδων 17 6702030401 ανακός,ο Όλος ο οικισµός ρυµαλίας Νάξου & Μ.Κυκλάδων 18 6702031001 Σκαδόν,το Όλος ο οικισµός ρυµαλίας Νάξου & Μ.Κυκλάδων 19 6702040101 Ηράκλεια,η Όλος ο οικισµός Ηράκλειας Νάξου & Μ.Κυκλάδων 20 7001020202 Σκλαβοχώριον,το Όλος ο οικισµός Εξωµβούργου Τήνου 21 7001020302 Αετοφωλέα,η Όλος ο οικισµός Εξωµβούργου Τήνου 22 7001020503 Σπεράδος,ο Όλος ο οικισµός Εξωµβούργου Τήνου 23 7001030106 Μαµάδος,ο Όλος ο οικισµός Πανόρµου Τήνου 24 7001030110 Ρόχαρης,ο Πυρήνας Πανόρµου Τήνου 1. Ένταξη κτηρίων στον πολεοδοµικό ιστό και τοποθέτηση κτηρίου στο οικόπεδο: Σε ότι αφορά την τοποθέτηση του κτηρίου στο οικόπεδο, οι ισχύουσες διατάξεις διατηρούνται και εξειδικεύονται περεταίρω µε στόχο τη διαµόρφωση ενός πληρέστερου πλαισίου σχετικών κατευθύνσεων, όπως αναλύεται ακολούθως: Η τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο γίνεται µε τα παρακάτω κριτήρια: Να µην βλάπτεται η συνέχεια του πολεοδοµικού ιστού των οικισµών. Στα τµήµατα των οικισµών όπου η υφιστάµενη κατάσταση έχει δηµιουργήσει κανόνα ως προς την τοποθέτηση των κτισµάτων, τηρούνται οι κοινές συνιστάµενες της σχέσης των οικοδοµών µε τον περιβάλλοντα χώρο και τα γειτονικά κτίσµατα (π.χ. συνεχές µέτωπο, δηµιουργία νοητής οικοδοµικής γραµµής που µπορεί να υλοποιείται µε τµήµατα κτιρίου ή άλλα συµπαγή στοιχεία, όπως περιφράξεις, πρόπυλα, βοηθητικά κτίσµατα, φούρνους κλπ). εικ 1. Στο σχήµα 1 παρουσιάζεται περίπτωση ενδεικνυόµενης τοποθέτησης κτιρακών όγκων σε ήδη δοιαµορφωµένο µέτωπο δόµησης.. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 6
Να επιδιώκεται η βέλτιστη χωροδιάταξη των οικοδοµικών όγκων σε σχέση µε τις ισοϋψείς του εδάφους και τον προσανατολισµό κλειστών και ανοιχτών χώρων, κατά τα πρότυπα της αρχιτεκτονικής παράδοσης του τόπου. Να προστατεύονται βασικά σηµεία θέας κοινοχρήστων χώρων, όπως επίσης οπτικές φυγές και θεάσεις προς χαρακτηρισµένα µνηµεία, αξιόλογα κτίσµατα και στοιχεία της περιοχής (π.χ. κρήνες, φυσικά στοιχεία κ.τ.λ.) Να προστατεύεται κατά το δυνατόν η θέα όµορων οικοπέδων και κτισµάτων, όπως επίσης ο φυσικός ηλιασµός και αερισµός υφιστάµενων γειτονικών οικοδοµών. Να µη διαµορφώνονται υποβαθµισµένοι ελεύθεροι χώροι µεταξύ όµορων οικοπέδων. Να προστατεύεται και να αναδεικνύεται το φυσικό περιβάλλον του οικοπέδου και των όµορων ιδιοκτησιών, όπως και του κοινόχρηστου χώρου έµπροσθεν αυτών. Εφόσον το νέο κτίριο τοποθετείται σε οικόπεδο που προϋπήρχε άλλο παλαιότερο κτίσµα, πρέπει να λαµβάνει υπόψη τη θέση του προγενέστερου καθώς και τη σχέση του µε τα υπάρχοντα γειτονικά κτίρια. Η τήρηση των παραπάνω διατάξεων [καθώς και του συνόλου των παραγράφων του παρόντος] υπόκειται στην κρίση του αρµόδιου Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής, το οποίο εγκρίνει σε κάθε περίπτωση τη θέση του κτιρίου µέσα στο οικόπεδο και δύναται κατά την κρίση του να επιβάλλει επιπλέον περιορισµούς, µε γνώµονα τη διατήρηση της υφιστάµενης δοµής του οικισµού, την ανάδειξη φυσικών στοιχείων ή κοινοχρήστων χώρων. Προκειµένου το αρµόδιο Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής να γνωµοδοτήσει για την τοποθέτηση του κτίσµατος / ή των κτισµάτων στο οικόπεδο, το τοπογραφικό διάγραµµα συνοδεύεται υποχρεωτικά από πρόσφατη δορυφορική εικόνα του ευρύτερου χώρου πέριξ του ακινήτου, από γενική άποψη του οικισµού στην οποία σηµειώνεται η θέση του ακινήτου και από πλήρη φωτογραφική αποτύπωση (έγχρωµες φωτογραφίες µεγέθους τουλάχιστον 9χ12) του οικοπέδου και του άµεσου περιβάλλοντος χώρου: όµορα κτίσµατα, κτίσµατα στην έναντι πλευρά του δρόµου, όµορα οικόπεδα, δρόµοι και κοινόχρηστοι χώροι που βρίσκονται σε άµεση επαφή ή έναντι από το οικόπεδο. Τυχόν κοινόχρηστοι χώροι, χαρακτηρισµένα µνηµεία, διατηρητέα κτίσµατα ή άλλα στοιχεία (κρήνες, φυσικά στοιχεία κλπ), που βρίσκονται σε άµεση γειτνίαση µε το ακίνητο, επισηµαίνονται υποχρεωτικά στο τοπογραφικό διάγραµµα. Οι ανωτέρω διατάξεις, προστίθενται δεδοµένης της κρισιµότητας των σχετικών συνθετικών επιλογών για την επιτυχή ένταξη νέων οικοδοµικών όγκων στους παραδοσιακούς οικισµούς της Π.Ε. 2. Κλίµακα κτηριακών όγκων (µέγεθος, έκταση, συνθετική δοµή): Η οικοδοµική κλίµακα των επιµέρους όγκων της κάθε οικοδοµής αλλά και της συνολικής ογκοµετρικής σύνθεσης των οικοδοµών θα πρέπει να εναρµονίζεται µε την κλίµακα και τα γενικά χαρακτηριστικά του υφιστάµενου δοµηµένου περιβάλλοντος. Για το λόγο αυτό τα νέα οικοδοµικά σύνολα θα πρέπει να έχουν λιτή γεωµετρική µορφή, αποτελούµενη από διακεκριµένες µονάδες πρισµατικών όγκων, καθαρών σχηµάτων τετραγώνου ή ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου που µπορούν να συνδυάζονται µεταξύ τους (π.χ. σε σύνθετη διάταξη Γ). Οι όγκοι που διαµορφώνονται µπορούν να βρίσκονται είτε σε επαφή µεταξύ τους είτε να συνδέονται µε ηµιυπαίθριους χώρους ή αυλές, δηµιουργώντας απαραίτητα ενιαίο αρχιτεκτονικό σύνολο µε ενότητα και συνοχή. Οι όγκοι θα πρέπει να είναι συµπαγείς. εν επιτρέπονται υποχωρήσεις που θα είχαν ως αποτέλεσµα τη διαµόρφωση στεγασµένων βεραντών, στοών ή εν γένει ηµιυπαίθριων χώρων στο κυρίως σώµα του κτίσµατος. Απαγορεύεται επίσης η δηµιουργία εξεζητηµένων σχηµάτων σε κάτοψη ή σε όγκο που δεν αιτιολογείται από δεδοµένα του οικοπέδου, του άµεσου οικιστικού περιβάλλοντος ή του φυσικού τοπίου. Επιτρέπεται απόκλιση από την ορθογωνική µορφή σε περίπτωση επαφής του κτίσµατος µε λοξά όρια οικοπέδου. Ηµιυπαίθριοι χώροι επιτρέπονται µόνο στο ισόγειο των κτιρίων εκτός του κυρίως όγκου του κτιρίου. Τα βοηθητικά κτίσµατα και τα διάφορα λειτουργικά ή διακοσµητικά στοιχεία των όψεων (καµινάδες, σκάλες κλπ) µπορεί να έχουν πλαστικότητα µε καµπύλους όγκους και σπασίµατα των επιφανειών τους. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 7
(εικ. 2) εικ 2. Στα σχήµατα 1-3 παρουσιάζονται περιπτώσεις αντενδεικνυόµενης διάσπασης του πρισµατικού όγκου (εικ. 3) εικ 3. Στα σχήµατα 1-2 παρουσιάζονται περιπτώσεις ενδεικνυόµενης διάταξης πρισµατικών όγκων σε επαφή, καθώς και διάταξη γύρω από αυλή και µε ελεύθερου σχήµατος πρόσθετα στοιχεία. Με στόχο να διατηρηθεί κατά το δυνατόν η επικρατούσα οικοδοµική κλίµακα στο εσωτερικό των οικισµών, ο µέγιστος όγκος κάθε διακεκριµένης πρισµατικής µονάδας κτίσµατος κατοικίας, χωρίς να υπολογίζεται ο όγκος της στέγης, ορίζεται: - για µονώροφο κτίσµα σε Vmax = 300 m 3 - για διώροφο κτίσµα σε Vmax = 700 m 3 - Ειδικότερα για κτίσµατα ξενώνων µικρής κλίµακας ή επαγγελµατικής χρήσεως, ο µέγιστος επιτρεπόµενος όγκος προσαυξάνεται σε 800 m3 Για κτίρια πάνω από το Vmax, επιβάλλεται η διάσπαση του όγκου σε επιµέρους ανεξάρτητους, έστω κι αν πρόκειται για λειτουργικά ενιαίο οικοδόµηµα. Οι όγκοι που διαµορφώνονται δε θα πρέπει να είναι πανοµοιότυποι, και µπορούν να βρίσκονται είτε σε επαφή είτε σε απόσταση µεταξύ τους, µε τις ακόλουθες προϋποθέσεις: Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 8
- Η ελάχιστη απόσταση µεταξύ ανεξάρτητων όγκων εντός του οικοπέδου ορίζεται σε 2,50 µ. - Επιβάλλεται ο διαχωρισµός των εν επαφή µονάδων ως προς την κάτοψη, τουλάχιστον κατά 1,50 µ., ως προς τη µία ή την άλλη διεύθυνση και κατά 0,60µ ως προς το ύψος. - Η τελική κτιριακή σύνθεση θα πρέπει να αποτελεί συνεκτικό σύνολο µε ενιαία αρχιτεκτονική ταυτότητα και να οργανώνεται µε κεντρικό συνθετικό στοιχείο τον υπαίθριο χώρο. Απώτερος στόχος είναι κατά περίπτωση η συνέχιση της οικιστικής ανάπτυξης µε παράλληλη διατήρηση των βασικών χαρακτηριστικών του άµεσου δοµηµένου περιβάλλοντος, λαµβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τους περιορισµούς που θέτει ο προσανατολισµός, το φυσικό ανάγλυφο και η επιδιωκόµενη σχέση ανοιχτών και κλειστών χώρων, όπως προσδιορίζονται στις αντίστοιχες παραγράφους. 3. Ογκοπλαστική διάρθρωση (αναλογίες, σχέση ανοικτών, κλειστών και ενδιάµεσων - ηµιυπαίθριων - χώρων): Χαρακτηριστικό γνώρισµα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής αποτελεί η άρρηκτη σύνδεση µεταξύ κλειστών και ανοιχτών χώρων µε κυρίαρχο τον εσωστρεφή χαρακτήρα της υπαίθριας ιδιωτικής ζωής σε σχέση µε τη δηµόσια, εντός των συνεκτικών τµηµάτων των οικισµών. Στο πλαίσιο αυτό, σύµφωνα µε τα πρότυπα της αρχιτεκτονικής παράδοσης του τόπου, ο κτισµένος όγκος κάθε ιδιοκτησίας οργανωνόταν περιµετρικά, κατά κανόνα προς την ανωφέρεια του οικοπέδου, µε τρόπο τέτοιο ώστε να διαµορφώνει τον προστατευµένο υπαίθριο χώρο της οικίας, που ανοιγόταν κατά το δυνατό προς την κατωφέρεια. Σε κάθε περίπτωση, τόσο εντός των συνεκτικών τµηµάτων όσο και στις αραιοδοµηµένες εκτάσεις εκτός αυτών, η αυλή του οικοπέδου θα πρέπει να αντιµετωπίζεται εξαρχής ως δοµικό στοιχείο της σύνθεσης και όχι να προκύπτει ως "υπόλοιπο" των κλειστών χώρων. Στο σύνολο των οικισµών, ειδικότερα σε ότι αφορά την κατοικία, καθώς και κτίσµατα ξενώνων µικρής κλίµακας ή επαγγελµατικής χρήσεως: - Οι αναλογίες των διακεκριµένων πρισµατικών µονάδων ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου του προηγούµενου εδαφίου, ειδικότερα σε ότι αφορά ότι αφορά την κατοικία, καθώς και κτίσµατα ξενώνων µικρής κλίµακας ή επαγγελµατικής χρήσεως, ορίζονται ως εξής: - Στην περίπτωση κτισµάτων ορθογωνικής κάτοψης οι κτιριακοί όγκοι θα πρέπει να κυµαίνονται, βάσει των επικρατούντων αναλογιών µήκους /πλάτους από 1/1,5 έως 1/2,5. - Ως µέγιστο µήκος πλευράς κύριου διώροφου κτίσµατος, ορίζεται το Ymax = 2*Ηmax, (όπου Η το µέγιστο ύψος του οικοδοµήµατος χωρίς να συµπεριλαµβάνεται τυχόν στέγη). Ειδικότερα σε τυχόν κτίσµατα τετράγωνης κάτοψης, ως µέγιστη διάσταση πλευράς τετραγώνου ορίζονται τα 10.00µ. 4. Αριθµός ορόφων, ύψη (ανά τοµέα εάν προτείνεται) και επιτρεπόµενες κατασκευές πάνω από το hmax: Σε ότι αφορά το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος των κτηρίων στους παραδοσιακούς οικισµούς των Κυκλάδων οι ισχύουσες διατάξεις γενικά ορίζουν τα εξής: «Το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος των κτιρίων ορίζεται σε επτά και µισό µέτρα (7,50) µετρούµενο από τη γύρω φυσική ή τεχνική στάθµη εδάφους. Λόγω µεγάλης κλίσης εδάφους επιτρέπεται η µία µόνο πλευρά του κτιρίου να έχει ύψος οκτώ και µισό µέτρα (8,50) από το φυσικό ή τεχνητό έδαφος. Το ύψος της στέγης δε συµπεριλαµβάνεται στο οριζόµενο παραπάνω µέγιστο ύψος του κτηρίου». Στη βάση της παραπάνω διάταξης προτείνεται η εξής διατύπωση αναφορικά µε τα ύψη των νέων κτιρίων: 1. Ο µέγιστος αριθµός ορόφων των κτιρίων ορίζεται σε δύο ή έναν και πατάρι και το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος ορίζεται ως εξής: Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 9
i) στην περίπτωση κατασκευής δώµατος 4.00 µ. για µονώροφο κτίσµα και 7,00 µ. για διώροφο ii) στην περίπτωση κατασκευής θόλου 5.50 µ. για µονώροφο κτίσµα και 8.00µ. για διώροφο κτίσµα. 2. Σε περίπτωση µεγάλης κλίσης του εδάφους (άνω του 25%), το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος της µίας µόνο πλευράς του κτιρίου που βρίσκεται στην κλίση, διαµορφώνεται ως εξής: i) στην περίπτωση κατασκευής δώµατος το µέγιστο ύψος της µίας πλευράς του διαµορφώνεται για µονώροφο κτίριο έως 5.00 µ. και για διώροφο έως 8.00 µ. ii) στην περίπτωση κατασκευής θόλου τότε η µία µόνο πλευρά του που βρίσκεται στην µεγαλύτερη κλίση δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 6,00 µ. για µονώροφο κτίσµα και 8,50 µ. για διώροφο κτίσµα. 3. Επιτρέπεται µόνο η µερική επίχωση του εδάφους για την προσαρµογή του κτιρίου σε αυτό, µε την προϋπόθεση ότι σε κανένα σηµείο η οριστική στάθµη του εδάφους δεν απέχει περισσότερο από 0.80µ από τη στάθµη του φυσικού εδάφους. 4. Το ύψος σε κάθε περίπτωση προσµετρείται από τη φυσική στάθµη του περιβάλλοντος εδάφους στο περίγραµµα του κτιρίου, µη συµπεριλαµβανοµένου και του στηθαίου του δώµατος, έτσι ώστε η προβολή του ύψους του κτιρίου σε καµιά περίπτωση να µην υπερβαίνει το µέγιστο επιτρεπόµενο από τις ισχύουσες διατάξεις ύψος. 5. Η οροφή του υπογείου δεν επιτρέπεται σε κανένα σηµείο του κτιρίου να βρίσκεται σε ύψος µεγαλύτερο του 0,80µ. από τη στάθµη του γύρω φυσικού εδάφους, χωρίς να ξεπερνάει συνολικά το κτίριο το µέγιστο επιτρεπόµενο ύψος. εν επιτρέπεται η πρόσβαση προς το υπόγειο από τον εξωτερικό χώρο του κτιρίου, αλλιώς η επιφάνεια που καταλαµβάνει προσµετράται στον συντελεστή δόµησης. 6. Πάνω από το επιτρεπόµενο µέγιστο ύψος του κτιρίου απαγορεύεται οποιαδήποτε κατασκευή, πλην στέγης, της καπνοδόχου και του στηθαίου σε περίπτωση δώµατος. 5. Υπόσκαφα Κτίρια: Σε ότι αφορά την προσαρµογή των κτηρίων στο έδαφος µε τη χρήση υπόσκαφων κτιρίων, δεν υπήρχαν διατάξεις που να προβλέπουν την αντίστοιχη διαµόρφωση στο παρελθόν και πριν τον ΝΟΚ (Ν4067/12). Οι διατάξεις του ΝΟΚ συµπληρώνονται και εµπλουτίζονται µε επιπλέον κατευθύνσεις και περιορισµούς µε στόχο την προστασία της γεωµορφολογίας του εδάφους ως βασικού χαρακτηριστικού της φυσιογνωµίας των Κυκλάδων. Πιο συγκεκριµένα διατυπώνονται τα εξής : 1. Η κατασκευή υπόσκαφων κτηρίων επιτρέπεται µόνο σε γήπεδα µε κλίση άνω του 20%, εφόσον κατά το αρµόδιο Σ.Α., εγκριθεί για λόγους ένταξης στο ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον εντός και πέριξ των οικισµών. 2. Ειδικότερα, σε τυχόν άρτια γήπεδα σε κρίσιµα σηµεία κορυφογραµµών το αρµόδιο Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής µπορεί να επιβάλλει την πλήρη ενσωµάτωση του όγκου στο έδαφος, σε συνδυασµό µε την εφαρµογή φυσικών πρωτογενών υλικών στην ορατή όψη. 3. Σε κάθε περίπτωση, το µέγιστο ύψος του κτιρίου υπό τη στάθµη του φυσικού εδάφους, δε δύναται να υπερβαίνει τα 4,50 µ. 4. Η κατασκευή υπόσκαφων κτισµάτων απαγορεύεται σε περιοχές µε αρχαιολογικό ενδιαφέρον.. 6. Μέγιστη κλίση εδάφους για οικοδοµησιµότητα: εν κρίνεται αναγκαίο να οριστεί εντός των ορίων των οικισµών. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 10
7. Αναλογίες και θέση ανοιγµάτων, τύποι κουφωµάτων: Σε ότι αφορά τα ανοίγµατα των κτιριακών όγκων, οι ισχύουσες διατάξεις προέβλεπαν τα εξής: "Τα ανοίγµατα των όψεων (θύρες - παράθυρα) επιβάλλεται να ακολουθούν τα παραδοσιακά πρότυπα τόσο όσο αφορά τη θέση όσο και σε ότι αφορά τη µορφή και τις συνηθισµένες αναλογίες και διαστάσεις." Η εν λόγω διάταξη κρίθηκε ελλιπής ως προς την εξειδίκευση µε συγκεκριµένους όρους, µε αποτέλεσµα η διαµόρφωση των ανοιγµάτων στους νέους οικοδοµικούς όγκους να υπόκειται στον τρόπο µε τον οποίο ο κάθε µελετητής αντιλαµβάνεται την έννοια των "παραδοσιακών προτύπων". εδοµένου ότι εντοπίστηκαν ατυχείς επιµέρους επιλογές (π.χ. τετράγωνα και τοξωτά ανοίγµατα, ανοίγµατα µεγάλων διαστάσεων που καταργούν τη επικρατούσα αναλογία πλήρους - κενού των όψεων, περιµετρικές διακοσµήσεις των ανοιγµάτων µε πλακίδια κ.α.) προστίθενται οι ακόλουθες διατάξεις: 1. Οι όψεις των κτιρίων φέρουν ορθογώνια ανοίγµατα, κατασκευασµένα κατά τα τοπικά πρότυπα, διατηρώντας τις αναλογίες πλήρους - κενού και ο σχεδιασµός τους (ο ρυθµός και οι αναλογίες τους) θα πρέπει να εναρµονίζεται µε το άµεσο δοµηµένο και φυσικό περιβάλλον του κτιρίου. 2. Τα ανοίγµατα θα πρέπει να έχουν σχήµα ορθογωνικό, µε αναλογία πλάτους - ύψους περίπου από 1/1,5 έως 1/2 για τα παράθυρα και 1:2 έως 1:2.5 για τις µονόφυλλες πόρτες και 1:1.5 για τις δίφυλλες, µη συµπεριλαµβανοµένων των φεγγιτών. 3. Τα εξωτερικά ανοίγµατα ανά επιφάνεια όψης δεν θα πρέπει να ξεπερνούν το 30% της συνολικής επιφάνειας της αντίστοιχης όψης. 4. Η ελάχιστη απόσταση ανοίγµατος από τις γωνίες του κτίσµατος ορίζεται σε 0,80 µ., ενώ η ελάχιστη απόσταση µεταξύ ανοιγµάτων σε 0,50 µ. 5. Οι φεγγίτες επιτρέπονται και δεν συµπεριλαµβάνονται στην παραπάνω συνολική αναλογία ύψους - πλάτους των κουφωµάτων. 6. Στην περίπτωση εισόδου σε κλειστό χώρο στάθµευσης, το µέγιστο πλάτος του ανοίγµατος ορίζεται σε 2,50 µ και το µέγιστο ύψος σε 2,20 µ. 7. Σε περίπτωση κατασκευής θόλου ή παταριού τα ανοίγµατα των χώρων θα είναι περιορισµένων διαστάσεων (µορφή φεγγίτη). 8. Σε τοιχοποιίες εµφανούς λιθοδοµής, η διαµόρφωση των ανοιγµάτων επιτρέπεται να γίνεται και µε ενιαίο ξύλινο πρέκι. 9. Τα υπέρθυρα µπορεί να είναι ευθύγραµµα ή ελαφρώς πεταλόµορφα, σύµφωνα µε τις επικρατούσες µορφές στον οικισµό. 10. Απαγορεύονται ανοίγµατα άλλων σχηµάτων πλην του ορθογωνικού (π.χ. κυκλικά, πολύπλευρα, τοξωτά, αψιδωτά, τρίγωνα κ.α.). 11. Σε τοιχοποιίες εµφανούς λιθοδοµής, η διαµόρφωση των ανοιγµάτων επιτρέπεται να γίνεται µε ενιαίο ξύλινο πρέκι. 12. Τα διακοσµητικά περιγράµµατα (µαντώµατα) επιτρέπεται να είναι επιχρισµένα µε λείο σοβά και να προεξέχουν ή εισέχουν 0,01µ - 0,02µ. από την επιφάνεια της όψης του κτιρίου. Μπορεί όµως να κατασκευάζονται και από πωρόλιθο ή τοπική πέτρα. 13. εν επιτρέπεται όταν είναι εκτός τοπικών προτύπων - η κατασκευή τόξων, αψίδων, βολτών ή άλλων διακοσµητικών στοιχείων στην εξωτερική όψη των κτιριακών όγκων, καθώς και στις περιφράξεις των γηπέδων. 14. εν επιτρέπονται κάθε είδους επενδύσεις των κατακόρυφων επιφανειών µε διάφορα υλικά, όπως σχιστόπλακες ή άλλους πλακοειδούς µορφής λίθους, κεραµικά, και οι τεχνοτροπίες επιχρισµάτων που παραπέµπουν στα ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά άλλων περιοχών. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 11
15. Τα εξωτερικά κουφώµατα κάθε κτιρίου επιβάλλεται να έχουν ενιαίο χρωµατισµό και υλικό. 16. Τα υαλοστάσια επιβάλλεται να είναι ξύλινα, ανοιγόµενα ή και ανακλινόµενα. Τα υαλοστάσια των παραθύρων υποδιαιρούνται µε ένα ή δύο οριζόντια καίτια, κατά την έννοια του ύψους. 17. Τα εξώφυλλα επιβάλλεται να είναι ξύλινα, ανοιγόµενα, γαλλικού ή γερµανικού τύπου, ή ανακλινόµενα, καρφωτά, ή ταµπλαδωτά. 18. Τα σίδερα ασφαλείας στα ανοίγµατα ή τους φεγγίτες πρέπει να είναι ενσωµατωµένα στο αντίστοιχο άνοιγµα και η κατασκευή τους γίνεται από οριζόντιες διατοµές απλής µορφής χωρίς νεοπαραδοσιακές διακοσµήσεις. 19. Απαγορεύονται οι διακοσµητικοί (φερ-φορζέ) µεντεσέδες Οι ορατοί µεντεσέδες είναι ευθύγραµµοι χωρίς διακοσµήσεις. 20. Απαγορεύονται τα συρόµενα κουφώµατα. 21. Απαγορεύονται οι αλουµινοκατασκευές κάθε είδους. 22. Σε καταστήµατα και χώρους στάθµευσης επιτρέπεται η κατασκευή των κουφωµάτων από σίδηρο. 23. Οι αυλόθυρες είναι ξύλινες ή σιδερένιες απλής µορφής βαµµένες στο χρώµα των κουφωµάτων. Απαγορεύεται η κατασκευή στεγάστρων πάνω από αυτές. 24. Τα µεταλλικά στοιχεία των κουφωµάτων (µεντεσέδες, σίδερα ασφαλείας, κ.λ.π.) επιβάλλεται να βάφονται στο ίδιο χρώµα, εκτός αν είναι ανοξείδωτα. 25. Τα κουφώµατα δεν επιτρέπεται να είναι στις φυσικές αποχρώσεις του ξύλου, αλλά µονόχρωµα σε διάφορους χρωµατισµούς (ενδεικτικά: µπλε, πράσινο, καφεκόκκινο, κυπαρισσί, γκρι), εφόσον συναντώνται στον εκάστοτε οικισµό και κατόπιν έγκρισης του αρµοδίου Σ.Α. 8. ώµατα Στέγες: 1. Η στέγαση των κτιρίων γίνεται µε δώµα ή θόλο ή µε συνδυασµό δώµατος και θόλου, η µε στέγη όπου επιτρέπεται από το τοπικό πρότυπο µε ειδικές διατάξεις. 2. Σε περίπτωση κατασκευής θόλου, αυτός τοποθετείται κατά µήκος του µεγάλου άξονα σε ορθογωνική κάτοψη. Η κατασκευή του θόλου θα ξεκινά περίπου 0.30 µ. πιο µέσα από την ακµή της µακριάς πλευράς της κάτοψης. 3. Το δάπεδο βατού δώµατος µπορεί να διαµορφώνεται από φυσικούς λίθους ή τσιµεντοκονία. Ως προς την επικάλυψη των µη βατών δωµάτων πάνω από την στεγανωτική στρώση επιβάλλεται η χρήση φυσικών υλικών (π.χ. συµπιεσµένων αδρανών υλικών: χαλίκια, συνδυασµός αδρανών και αργίλου κ.λ.π). 4. Το στηθαίο του δώµατος επιβάλλεται να είναι συµπαγές, κτιστό πλάτους τουλάχιστον 0.30 µ., ορθογωνικής ή καµπύλης διατοµής (σαµαράκι). 5. Το στηθαίο βατού δώµατος επιβάλλεται να είναι χτιστό και τοποθετείται στη θέση του περιγράµµατος του υποκείµενου ορόφου, και όχι σε τυχόν διαµορφωµένες προεξοχές της πλάκας 6. Όπου επιτρέπεται ή επιβάλλεται η κάλυψη των κτιρίων µε στέγη αυτή θα είναι µονόρριχτη, δίρριχτη ή τετράρριχτη ανάλογα µε τις επικρατούσες παραδοσιακές µορφές στέγης στον οικισµό. Το µέγιστο ύψος στέγης ορίζεται σε 1,50 µ. και η µέγιστη κλίση ορίζεται σε 35%. Η τοποθέτηση και η κλίση των προστεγασµάτων να ακολουθεί εκείνες της στέγης. 7. Όπου επιτρέπεται η επιβάλλεται η στέγαση των κτισµάτων µε στέγη, αυτή θα έχει επικάλυψη από κεραµίδια βυζαντινού τύπου, χρώµατος κεραµιδί (απαγορεύεται το κόκκινο) ή καφέ (terracotta). Σε ισόγεια κτίσµατα επιτρέπεται επίσης η διαµόρφωση δίριχτης ή µονόριχτης στέγης. Στους οικισµούς µε ανάλογο πρότυπο επιτρέπεται επίσης η επικάλυψη µε τοπικές σχιστόπλακες. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 12
8. Κάθε διακριτός τετράγωνος ή ορθογωνικός όγκος καλύπτεται από µία µόνο στέγη. 9. Στις περιπτώσεις συνδυασµού ισοϋψών ορθογωνικών όγκων σε σύνθετες διατάξεις π.χ. διάταξη Γ, και επιλογή στέγασης µε στέγη, αυτή επιβάλλεται να είναι ενιαία και να ακολουθεί το περίγραµµα της κάτοψης του υποκείµενου ορόφου. 10. Απαγορεύεται η επαναλαµβανόµενη, σε σειρά, στέγαση ισοϋψών µονάδων µε συνεχόµενες τετράριχτες ή δίριχτες στέγες 11. Η µέγιστη επιτρεπόµενη προεξοχή της στέγης περιµετρικά του κτίσµατος ορίζεται στα 0,20 µέτρα συµπεριλαµβανοµένης της επικάλυψης. 12. Τα κλιµατιστικά µηχανήµατα τοποθετούνται υποχρεωτικά σε θέση µη ορατή από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο, σε ειδικές διαµορφώσεις των όψεων ή διαµορφωµένες εσοχές του κτίσµατος, µε επικάλυψη περσίδων και όχι στις κύριες όψεις ή στην οροφή - στέγη αυτού. 13. Η κατασκευή της στέγης, όπου προβλέπεται από την µελέτη, είναι υποχρεωτική ακόµα και εάν δεν εξαντλείται ο επιτρεπόµενος συντελεστής δόµησης ή εάν προβλέπεται µελλοντικά η ανέγερση επιπλέον ορόφου. 14. Απαγορεύεται κάθε είδους κατασκευή πάνω από τα δώµατα και τις στέγες όπως: κουβούκλια απόληξης κλιµακοστασίων, στέγαστρα κλπ εξαιρουµένων των καπνοδόχων. Οι καπνοδόχοι των κτιρίων θα είναι πήλινες ή κτιστές, κατά τα παραδοσιακά πρότυπα της περιοχής, όταν δε είναι κτιστές επιχρίονται και βάφονται µε χρώµα όπως και οι όψεις. 9. Επιµέρους µορφολογικά στοιχεία (εξώστες, εξωτερικές κλίµακες, χαγιάτια, σκιάδια µάνδρες, περιφράξεις, υδρορροές, κ. λ. π.): α. Εξώστες (ανοιχτοί) Σε ότι αφορά την κατασκευή ανοιχτών εξωστών, οι σχετικές διατάξεις π.χ. του άρθρου 1 του ΦΕΚ 345/ /1989 προέβλεπαν τα εξής: "Επιτρέπεται η κατασκευή ανοικτών εξωστών σε πρόβολο, µετά από έγκριση της ΕΠΑΕ µεγίστου πλάτους 1µ, και µε µέγιστο συνολικό µήκος όχι µεγαλύτερο από το 1/3 του µήκους της όψης του κτιρίου. Το µέγιστο µήκος κάθε εξώστη ορίζεται στα 2,50µ. Απαγορεύονται οι γωνιακοί εξώστες σε πρόβολο. Τα στηθαία των εξωστών είναι κτιστά, ξύλινα ή σιδερένια." Η εν λόγω παράγραφος τροποποιείται µε τις ακόλουθες διατάξεις οι οποίες αφενός εξειδικεύουν το πλαίσιο µε επιπλέον περιορισµούς λαµβάνοντας παράλληλα υπόψη τις ιδιαιτερότητες αλλά και την αλλοίωση που έχουν υποστεί οι επιµέρους οικισµοί, αφετέρου δε καταργούν προγενέστερες, που µέσω της εφαρµογής τους αποδείχθηκε ότι οδήγησαν σε νεοπαραδοσιακές µορφές επί των σύγχρονων κατασκευών. Αναλυτικότερα: 1. Επιτρέπεται η κατασκευή µεµονωµένων ανοικτών εξωστών σε πρόβολο, µετά από σύµφωνη γνώµη του Σ.Α.. Για την κατασκευή εξώστη σε τµήµατα του οικισµού ή δρόµου µε συνεχή µέτωπα κτιρίων χωρίς µπαλκόνια απαιτείται έγκριση του αρµόδιου Σ.Α. 2. εν επιτρέπεται η κατασκευή κλειστών εξωστών κατά ΝΟΚ. 3. Οι εξώστες κατασκευάζονται από µπετόν ή ξύλο ή σίδερο µε ξύλινο δάπεδο κατά τα τοπικά πρότυπα και έχουν ορθογωνική κάτοψη. 4. Η απόσταση των εξωστών από τις ακµές του κτιρίου και η µεταξύ τους απόσταση να είναι µεγαλύτερη του 1,00 µ 5. Απαγορεύεται η κατασκευή ανοιχτών γωνιακών ή περιµετρικών εξωστών. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 13
6. Το αρµόδιο Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής µπορεί να επιβάλλει επιπλέον περιορισµούς ως προς τη θέση και το µέγεθος των εξωστών (ανοιχτών και κλειστών) σε κάθε κτίριο ξεχωριστά για λόγους προσαρµογής και προστασίας του κτισµένου και φυσικού χώρου που το περιβάλλει. 7. εν επιτρέπεται η χρήση γύψινων στοιχείων - µπαλούστρων 8. Το ελάχιστο πλάτος ανοικτού εξώστη ορίζεται σε 0,80 µ. ενώ το µέγιστο σε 1,20 µ. Το µήκος του δεν µπορεί να είναι µεγαλύτερο των 2/3 της αντίστοιχης εν επαφή όψης. 9. Στην περίπτωση εξώστη οπλισµένου σκυροδέµατος ως µέγιστο πάχος πλάκας ορίζονται τα 0,15 µ. ενώ δεν επιτρέπεται η κατασκευή δοκών ή µπετονένιων φουρουσιών, καθώς και η κάθε είδους περιµετρική κρέµαση. 10. Ανά διακεκριµένη µονάδα όγκου, ειδικότερα σε ότι αφορά την κατοικία, καθώς και κτίσµατα ξενώνων µικρής κλίµακας ή επαγγελµατικής χρήσεως, επιτρέπεται η κατασκευή µόνο ενός ανοιχτού εξώστη στη στενή πλευρά των κτισµάτων και µέχρι δύο συνολικά ανοιχτών εξωστών στην µεγάλη πλευρά των κτισµάτων. 11. Σε περίπτωση διαµόρφωσης ανοιχτών εξωστών σε δύο κάθετες µεταξύ τους πλευρές, η ελάχιστη απόσταση από την γωνία, τουλάχιστον για τον έναν εκ των δύο, ορίζεται στα 1,50 µ. 12. Το προστέγασµα ανοιχτού εξώστη µπορεί επίσης να διαµορφώνεται ως ανεξάρτητη, οριζόντια ή µε µικρή κλίση έως 3%, ελαφριά, µεταλλική ή ξύλινη κατασκευή ορθογωνικής κάτοψης και οµοίων διαστάσεων µε τον εξώστη, από απλές διατοµές χωρίς διακοσµητικές απολήξεις διαµορφώσεις. Η ανώτερη επιφάνεια των στεγάστρων, στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να απέχει τουλάχιστον 0,50 µ από την απόληξη της τοιχοποιίας. Η επικάλυψη του προστεγάσµατος µπορεί να γίνεται µε φυσικό πράσινο (κληµαταριές, αναρριχόµενα φυτά) είτε µε ξύλινες ορθογωνικές, ή µεταλλικές διατοµές, ή εν γένει φυσικά υλικά (π.χ. καλάµια). Απαγορεύεται η τοποθέτηση κεραµοσκεπής. Εναλλακτικά επιτρέπεται επίσης η τοποθέτηση υαλοπινάκων ή αναλόγου διαφανούς υλικού. 13. Τα κιγκλιδώµατα ανοιχτών εξωστών διαµορφώνονται µε γραµµικά, κατακόρυφα ή οριζόντια στοιχεία απλής µορφής, ξύλινα ή µεταλλικά. Επιτρέπεται επίσης ο συνδυασµός των δύο υλικών. 14. Τα ξύλινα στοιχεία των ανοιχτών εξωστών (κιγκλιδώµατα, στέγαστρα, επικαλύψεις) δεν θα πρέπει να είναι στο φυσικό τους χρώµα, ενώ στην περίπτωση µεταλλικών στοιχείων, επιτρέπονται οι χρωµατισµοί µαύρο, ή διάφορες αποχρώσεις του γκρι (γκρί-µπλέ, γκρί-πράσινο κλπ). β. Εξωτερικές κλίµακες Προκειµένου να διαµορφωθεί ένα πλαίσιο κατευθύνσεων για αντίστοιχες σύγχρονες κατασκευές, σε αρµονία µε τις λοιπές παραγράφους του παρόντος, κρίθηκε σκόπιµο να προστεθούν οι εξής σχετικές διατάξεις για το σύνολο των οικισµών: 1. Εξωτερικά κλιµακοστάσια κατασκευάζονται συµπαγή και εφαπτόµενα παράλληλα στο σώµα του κτιρίου τουλάχιστον κατά τα 2/3 του µήκους τους και όχι κάθετα ή υπό γωνία, µε ή χωρίς κτιστό στηθαίο ή κάγκελο. Κάθετα προς την όψη του κτιρίου µπορούν να κατασκευαστούν µόνον κλίµακες πρόσβασης σε υπερυψωµένα ισόγεια κτίσµατα που σε κάθε περίπτωση δεν µπορεί να υπερβαίνουν τα έξι συνεχόµενα πατήµατα. 2. Η εξωτερική, ανοιχτή κλίµακα µπορεί να έχει µέγιστο πλάτος 1,00µ. συµπεριλαµβανοµένου και του στηθαίου, εκτός αν αυτό είναι από λιθοδοµή, οπότε το πάχος του µε µέγιστο τα 0,50µ µπορεί να είναι πέραν του 1,00µ, δεν υπολογίζεται στο ποσοστό κάλυψης και το συντελεστή δόµησης και αναπτύσσεται παράλληλα µε το κτίριο, τουλάχιστον κατά τα 2/3 του µήκους της. 3. Οι εξωτερικές κλίµακες επιβάλλεται να µένουν ακάλυπτες σε όλο το µήκος τους. 4. Κλίµακες που οδηγούν στο δώµα επιβάλλεται να είναι κτιστές και ενσωµατωµένες στον όγκο της οικοδοµής, ή σε συνέχεια πλευρικών τοίχων στηθαίων του υποκείµενου ορόφου. Επιτρέπεται κατ Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 14
εξαίρεση η πρόσβαση σε δώµα µε διαδοχικούς λίθους σε εκφορά από την λιθοδοµή της τοιχοποιίας του κτιρίου. εικ 4. Στα σχήµατα 1-2 παρουσιάζονται ενδεικνυόµενες περιπτώσεις κλιµάκων προς το δώµα κτιρίων. 5. Οι εξωτερικές κλίµακες µπορούν να είναι, είτε συµπαγείς, οπότε η επίστρωση των βαθµίδων γίνεται µε φυσικά πετρώµατα ή τσιµεντοκονία, είτε ελαφριάς ξύλινης κατασκευής, είτε µικτής κατασκευής. 6. Τα στηθαία των κλιµάκων επιβάλλεται να είναι είτε κτιστά (πλάτους τουλάχιστον 0,25µ. όταν δεν αποτελούνται από λιθοδοµή, οπότε το ελάχιστο πλάτος τους είναι 0,50µ) συµπαγή σοβατισµένα και βαµµένα σε χρώµα όπως το κτίριο, είτε ξύλινα, ή κιγκλίδωµα που κατασκευάζεται κατ' αντιστοιχία των κιγκλιδωµάτων των εξωστών βαµµένα σε χρωµατισµούς ανάλογους µε αυτούς των κουφωµάτων. Η απόληξη του κτιστού στηθαίου επικαλύπτεται µε λίθινη πλάκα ή επίχρισµα τσιµεντοκονία. γ. Σκίαστρα Οι προτεινόµενες διατάξεις είναι οι εξής: 1. εν επιτρέπονται οι συνδυασµοί πολλών επιµέρους διαφορετικών κατασκευών και τύπων σκίασης στο ίδιο κτίριο. 2. Τα κάθε είδους σκίαστρα - στέγαστρα - πέργκολες διαµορφώνονται ως ελαφριές, µεταλλικές ή ξύλινες κατασκευές από απλές διατοµές χωρίς διακοσµητικές απολήξεις διαµορφώσεις και επικαλύπτονται µε φυσικό πράσινο (κληµαταριές, αναρριχόµενα φυτά) µε ξύλινες ορθογωνικές, ή µεταλλικές διατοµές, ή εν γένει φυσικά υλικά. 3. Για τη στέγαση µεµονωµένων ανοιγµάτων της οικοδοµής (π.χ. θύρα εισόδου, παράθυρα) επιτρέπεται η διαµόρφωση οριζόντιου σκιάστρου, ορθογωνικής κάτοψης και ελαφριάς µεταλλικής - ξύλινης κατασκευής σε πρόβολο. Το µέγιστο πλάτος του σκιάστρου ορίζεται σε 0,40µ. προκειµένου για παράθυρα και 1,00 µ. προκειµένου για θύρες εισόδου. 4. Απαγορεύεται η τοποθέτηση κεραµιδιών στα σκίαστρα 5. Τα ξύλινα στοιχεία σε σκίαστρα - στέγαστρα- πέργκολες θα πρέπει να είναι στο φυσικό τους χρώµα η άσπρα η γκρί, ενώ στην περίπτωση µεταλλικών στοιχείων, επιτρέπονται οι χρωµατισµοί µαύρο, σκούρο καφέ ή αποχρώσεις του γκρι. 6. Επιτρέπεται η τοποθέτηση τεντών λευκού υφάσµατος στις περιπτώσεις καταστηµάτων, χώρων παραµονής ατόµων και κέντρων αναψυχής µόνο µετά από έγκριση των αρµόδιων υπηρεσιών που προβλέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 15
δ. Περιφράξεις Σε ότι αφορά την κατασκευή περιφράξεων, η σχετική διάταξη της παραγράφου 20 του άρθρου 2 του ΦΕΚ 504/ /1988 προέβλεπε τα εξής: "Οι περιφράξεις των οικοπέδων κατασκευάζονται από τοιχοποιία, που σε περίπτωση λιθοδοµής µπορε ί να παραµείνει ανεπίχριστη, ενώ σε περίπτωση χρήσης άλλου υλικού (οπτοπλίνθων τσιµεντοπλίνθων) επιχρίζεται υποχρεωτικά. Οι αυλόθυρες των περιφράξεων αυτών κατασκευάζονται από υλικά, µορφή και ύψοςι σύµφωνα µε τα παραδοσιακά πρότυπα. Η εν λόγω διάταξη διατηρείται ως έχει ενώ προστίθενται επιπλέον οι εξής περιορισµοί: 1. Οι περιφράξεις των γηπέδων και οι τοίχοι αντιστήριξης κατασκευάζονται από ξερολιθιά ή λιθοδοµή χωρίς τονισµένους αρµούς η οποία µπορεί να παραµείνει ανεπίχριστη, ενώ κάθε άλλο δοµικό στοιχείο επιχρίεται. 2. Το µέγιστο ύψος του συµπαγούς τµήµατος των περιτοιχίσεων ορίζεται σε 1.50µ., συµπεριλαµβανοµένου του τυχόν στηθαίου, και το πάχος του τουλάχιστον σε 0.40µ. 3. Σε δρόµους µε συνεχή µέτωπα από όψεις κτιρίων και ψηλές µάνδρες, δεν επιτρέπεται η κατασκευή χαµηλών περιτοιχίσεων, ή η τοποθέτηση κιγκλιδωµάτων. 4. εν επιτρέπονται κάθε είδους επενδύσεις των επιφανειών των περιφράξεων και τοίχων αντιστήριξης µε διάφορα υλικά, όπως σχιστόπλακες ή άλλους πλακοειδής, κεραµικά, λίθους, και οι τεχνοτροπίες επιχρισµάτων που παραπέµπουν στα ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά άλλων περιοχών. 5. Σε περίπτωση µεγάλης υψοµετρικής διαφοράς επί της ρυµοτοµικής γραµµής µεταξύ οικοπέδου και στάθµης δρόµου επιτρέπεται η διαµόρφωση αναληµµατικών τοίχων αναλόγου ύψους, µε την προϋπόθεση διατήρησης του αναγλύφου και τυχόν φυσικών σχηµατισµών. 6. Η κατασκευή των κάθε είδους τοιχίων και περιφράξεων γίνεται από ξηρολιθοδοµή είτε από ανεπίχριστη λιθοδοµή χωρίς τονισµένους αρµούς, υποχρεωτικά µε λίθους τοπικής προέλευσης, µε τις προδιαγραφές του εδαφίου 3.7.2. 7. Επιτρέπεται µόνο η οριζόντια διαµόρφωση του πρεκιού της αυλόπορτας. Στο σηµείο του ανοίγµατος της αυλόθυρας, η περίφραξη µπορεί να φτάνει τα 2,20 µ. 8. Οι υφιστάµενες παραδοσιακές περιφράξεις ιδιοκτησιών διατηρούνται ή αποκαθίστανται στην αυθεντική τους µορφή, ως προς τα υλικά, τους χρωµατισµούς και τις διαστάσεις. ε. Υδρορρόες Οι υδρορρόες των κτισµάτων θα πρέπει να λαµβάνονται υπόψη στη διαµόρφωση των αντίστοιχων όψεων, ώστε να ενσωµατώνονται αρµονικά στη σύνθεση ως µορφολογικά στοιχεία του κτίσµατος. Η ακριβής θέση τους θα πρέπει να υποδεικνύεται στα προς έγκριση σχέδια της µελέτης. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η χρήση εµφανών πλαστικών υδρορροών. στ. Λοιπά χαρακτηριστικά Στις νέες οικοδοµές δεν πρέπει να γίνεται αποδεκτός ο στείρος µιµητισµός των παλαιότερων κτισµάτων µε την αναπαραγωγή µεµονωµένων παραδοσιακών στοιχείων και την αυθαίρετη χρήση τους σε τυχαίους συνδυασµούς. Οι σύγχρονες κατασκευές οφείλουν να εκφράζουν την εποχή τους και να προσαρµόζονται στο δοµηµένο περιβάλλον υιοθετώντας τις γενικές αρχές της αρχιτεκτονικής παράδοσης µε αφαιρετικές αναφορές στα επιµέρους χαρακτηριστικά της. Στο πλαίσιο αυτό ενδεικτικά αναφέρεται ότι (στα κτίσµατα, στις περιφράξεις και εν γένει στις διαµορφώσεις δηµόσιων και ιδιωτικών χώρων των οικισµών), απαγορεύονται στοιχεία όπως επενδύσεις µε λίθινες πλάκες ή πλακίδια µικρού πάχους, έναντι λίθων, πρόσθετα ή ανάγλυφα διακοσµητικά στοιχεία (σειρά κεραµιδιών στην περίµετρο δωµάτων, γύψινα Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 16
στοιχεία, γλυπτά, µίµηση κιόνων και αετωµάτων, περίτεχνα γείσα κ.α.), διακοσµητικές καµάρες, αψίδες, τόξα κ.τ.λ. Απώτερος στόχος είναι η αποφυγή της αναπαραγωγής του "νεοπαραδοσιακού" στυλ, που συναντάται συχνά στην σύγχρονη οικοδοµική δραστηριότητα της περιοχής, υποβαθµίζοντας αισθητικά τόσο το φυσικό όσο και το δοµηµένο περιβάλλον των Κυκλάδων 10. ιαφηµίσεις - Επιγραφές 1. Απαγορεύεται η τοποθέτηση κάθε είδους επιγραφών και διαφηµίσεων σε οποιαδήποτε θέση των ακινήτων καθώς και σε ικριώµατα µέσα στο χώρο των οικοπέδων/γηπέδων ή µπροστά απ' αυτά. Απαγορεύεται επίσης η τοποθέτησή τους στην οροφή των κτισµάτων και σε στηθαία εξωστών, λιακών κτλ. Επιτρέπονται µόνο επιγραφές που πληροφορούν για τη χρήση των χώρων του κτιρίου και οι οποίες τοποθετούνται σε όψη του κτίσµατος, σε θέση που δεν καλύπτουν ή αλλοιώνουν τη µορφή του. Οι επιγραφές θα πρέπει να ενσωµατώνονται στη λογική διαµόρφωσης της όψης, να µη διαταράσσουν τη χρωµατική οργάνωση του κτηρίου και να είναι περιορισµένων διαστάσεων. Οι παραπάνω επιγραφές πρέπει να είναι γραµµένες στην ελληνική γλώσσα. Επιτρέπεται η ύπαρξη µαζί µε την ελληνόγλωσση επιγραφή και ξενόγλωσσων, που µεταφράζουν την ελληνική µε τον όρο ότι τα ξενόγλωσσα στοιχεία δεν υπερβαίνουν σε µέγεθος τα ελληνικά. 2. Η ακριβής θέση, το µέγεθος και η µορφή των επιγραφών, θα προσδιορίζονται στα προς έγκριση σχέδια σε κάθε περίπτωση ανέγερσης, επιδιόρθωσης, προσθήκης ή αλλαγής χρήσης οικοδοµής. 3. Απαγορεύεται η τοποθέτηση φωτεινών επιγραφών και πινακίδων. 4. Επιβάλλεται η σταδιακή και εντός δύο ετών από την δηµοσίευση του παρόντος αποµάκρυνση των φωτεινών, ξενόγλωσσων και ακαλαίσθητων εν γένει επιγραφών, διαφηµίσεων ή πινακίδων σήµανσης. 11. Στοιχεία τεχνολογικού εξοπλισµού, Βιοκλιµατικά, Α.Π.Ε. κλπ ( τοποθέτηση κλιµατιστικών, ηλιοθερµοσίφωνες κ.λ.π.): Τα στοιχεία τεχνολογικού εξοπλισµού που επηρεάζουν την εξωτερική εικόνα των οικοδοµών, και κατ' επέκταση την εικόνα του δηµόσιου χώρου των οικισµών, επιβαρύνοντάς τη σηµαντικά σε περίπτωση κακής τοποθέτησης ή επιµέρους ατυχών επιλογών, όπως διαπιστώθηκε από την ανάλυση της υφιστάµενης κατάστασης. Για το λόγο αυτό αναγκαίο κρίθηκε να προστεθούν οι ακόλουθες διατάξεις: 1. Κατά τον σχεδιασµό του κτιρίου, απαιτείται ιδιαίτερη επιµέλεια των βιοκλιµατικών αρχών αρχιτεκτονικής και ενθαρρύνεται η χρήση ΑΠΕ. Υστερα από έγκριση του Σ.Α, επιτρέπεται η εγκατάσταση στα δώµατα και στις στέγες των κτιρίων µέσων ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, όπως ηλιακοί θερµοσίφωνες, κατά τρόπο που δεν αλλοιώνεται ή θίγεται η αρχιτεκτονική µορφή του κτιρίου. 2. Οι ηλιακοί συλλέκτες, οι δεξαµενές αποθήκευσης νερού καθώς και τυχόν λοιπές µηχανολογικές ή άλλες εγκαταστάσεις τοποθετούνται υποχρεωτικά σε σηµείο µη ορατό από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο. Απαγορεύεται η τοποθέτησή τους σε όψεις των κτισµάτων και στην οροφή - στέγη των οικοδοµών. 3. Τα κλιµατιστικά µηχανήµατα τοποθετούνται υποχρεωτικά σε θέση µη ορατή από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο, σε ειδικές διαµορφώσεις των όψεων ή διαµορφωµένες εσοχές του κτίσµατος, µε επικάλυψη περσίδων και όχι στις κύριες όψεις ή στην οροφή - στέγη αυτού. 4. Στις επιφάνειες των στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισµού απαγορεύεται η αναγραφή επιγραφών του κατασκευαστή αυτών. 5. Απαγορεύεται η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στοιχείων εντός των ορίων και εντός της ζώνης 500 µ εκτός ορίων των οικισµών. 6. Επιβάλλεται η κατασκευή υπόγειων δεξαµενών νερού οι οποίες δεν προσµετρώνται στο συντελεστή δόµησης και στην κάλυψη του οικοπέδου. Ο ελάχιστος όγκος της δεξαµενής αντιστοιχεί στο 35% της Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 17
συνολικής επιφάνειας συλλογής (δώµα και υπερκείµενες βεράντες της δεξαµενής) για τα ξενοδοχεία και λοιπά κτίρια τουριστικής χρήσης και στο 30% για την κατοικία. 7. Απαγορεύεται επίσης η τοποθέτηση τεχνολογικού εξοπλισµού στις όψεις υφιστάµενων παραδοσιακών κτισµάτων. Επιτρέπεται µόνο σε σηµεία του ακαλύπτου των οικοπέδων/γηπέδων, που δεν είναι ορατά από οποιονδήποτε κοινόχρηστο χώρο του οικισµού. 8. Επιβάλλεται η σταδιακή συµµόρφωση προς τις παραπάνω διατάξεις, υφιστάµενων στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισµού, σε διάστηµα που θα οριστεί από τη ηµοτική αρχή από τη δηµοσίευση του διατάγµατος. 9. Σε κάθε οικόπεδο/γήπεδο µπορεί να τοποθετείται µόνο µια κεραία τηλεόρασης και σε θέση που να µην προσβάλλονται τα κτίρια. Υποχρέωση του ήµου είναι να τοποθετήσει µέσα σε εύλογο χρόνο οµαδική δορυφορική κεραία στον οικισµό. Μετά την τοποθέτησή της θα αποµακρύνονται υποχρεωτικά οι ατοµικές. 10. Οι µετρητές ηλεκτρικού ρεύµατος, όπως και η τοποθέτηση κάθε άλλου στοιχείου παροχών, ΟΚΩ, τοποθετείται σε εσοχή στο σώµα ή στην περίφραξη του κτιρίου 11. Επιβάλλεται η σταδιακή συµµόρφωση προς τις παραπάνω διατάξεις, υφιστάµενων στοιχείων τεχνολογικού εξοπλισµού, σε διάστηµα που θα οριστεί από τη ηµοτική αρχή από τη δηµοσίευση του διατάγµατος. 12. Στοιχεία εξοπλισµού κοινοχρήστων χώρων, ειδικές διατάξεις (υλικά, λιθόστρωτα, επιπλώσεις- - παγκάκια, σκιάδια, δίκτυα κοινωφελών υπηρεσιών - στύλοι ΕΗ, φωτισµοί, επιγραφές, διαφηµιστικές εγκαταστάσεις κ.λ.π.) Σε ότι αφορά τις διαµορφώσεις του δηµόσιου χώρου των οικισµών διατηρείται η ισχύουσα διάταξη της σύµφωνα µε την οποία "Για κάθε εργασία που αφορά διαµόρφωση, τροποποίηση, ανάπλαση κοινοχρήστων χώρων (οδών, πλατειών, πεζοδροµίων, τοίχων αντιστήριξης κλπ.) απαιτείται έγκριση της ΕΠΑΕ (ΝΥΝ Σ.Α.)". Επιπλέον προστίθενται τα εξής: 1. Η υπάρχουσα δοµή του δηµόσιου χώρου (δρόµοι, πλατείες, πλατώµατα), διατηρείται. Επιβάλλεται η διατήρηση αυθεντικών παραδοσιακών λιθόστρωτων, πλακόστρωτων, ξερολιθιών και λοιπών ανάλογων στοιχείων (αναβαθµοί, πεζούλια, κρήνες, κ.α.) του δηµόσιου χώρου εντός και εκτός των ορίων του οικισµού. Σε περίπτωση ανάγκης αντικατάστασης ή επισκευής των παραπάνω στοιχείων λόγω φθοράς, οι εργασίες θα πρέπει να γίνονται µε τη χρήση ίδιων υλικών και κατάλληλων τεχνικών, για την επαναφορά τους στην αυθεντική τους µορφή. 2. Κάθε εργασία που αφορά στην επίστρωση, διαµόρφωση, τροποποίηση, ανάπλαση κοινοχρήστων χώρων, όπως οδών, πλατειών, κρηπιδωµάτων κα, εκτελείται µε τρόπο προσαρµοσµένο στα τοπικά πρότυπα και ύστερα από έγκριση του ΣΑ. 3. Κάθε διαµόρφωση, τροποποίηση ή ανάπλαση κοινοχρήστων χώρων, εκτελείται µε τρόπο τέτοιο ώστε να ενσωµατώνεται στην παραδοσιακή φυσιογνωµία και την κλίµακα των οικισµών. Οι επεµβάσεις αυτές θα πρέπει να γίνονται µε τρόπο και υλικά που ακολουθούν την τοπική κατασκευαστική παράδοση. 4. Η επιλογή των υλικών θα πρέπει να γίνεται στα πλαίσια µιας συνολικότερης βιοκλιµατικής προσέγγισης του δηµόσιου χώρου, σε άµεσο πάντοτε συσχετισµό µε τα τοπικά δεδοµένα (π.χ. το κλίµα της περιοχής). Στην κατεύθυνση αυτή, θα πρέπει να ελαχιστοποιούνται οι σκληρές επιφάνειες. Στις δαπεδοστρώσεις των κοινόχρηστων χώρων εφαρµόζονται εν γένει φυσικά τοπικά (π.χ. τοπική πέτρα) και διαπερατά υλικά (π.χ. συµπιεστό χώµα). Επιτρέπονται επίσης λιτές, σύγχρονες διαµορφώσεις σκληρών επιφανειών (π.χ. δάπεδα σκυροδέµατος µε τη µορφή χτυπητού, Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 18
υδροβοληµµένου ή εµφανών αδρανών δαπέδου) που ενσωµατώνονται διακριτικά στον παλαιότερο χαρακτήρα του δηµόσιου χώρου των οικισµών. 5. Στη περίπτωση κατασκευής λιθόστρωτων θα πρέπει να χρησιµοποιούνται φυσικοί λίθοι τοπικής προέλευσης, που θα επαναλαµβάνουν το χαρακτήρα των παραδοσιακών ως προς το µέγεθος και την τοποθέτηση. Ως λιθόστρωτο νοείται η επίστρωση µε λίθους ελάχιστου πάχους 10εκ. 6. Απαγορεύεται η εκτέλεση έργων µετατροπής των παραδοσιακών οδών διασύνδεσης (καλντερίµια) σε οδούς εξυπηρέτησης τροχοφόρων. 7. Απαγορεύεται η εκτέλεση έργων µετατροπής ρεµάτων σε οδούς εξυπηρέτησης τροχοφόρων ή πεζοδρόµους». 8. Απαγορεύονται οι ασφαλτοστρώσεις δηµοσίων χώρων πλην των οδικών αξόνων. 9. Τυχόν κατάλοιπα αυθεντικών λιθόστρωτων που ενδεχοµένως να αποκαλυφθούν κατά τη διάρκεια εκτέλεσης έργων σε δηµόσιους χώρους, θα πρέπει να αξιολογούνται µε στόχο τη διατήρηση και διακριτική ενσωµάτωσή τους σε νέες διαµορφώσεις. 10. Για τον εξοπλισµό των κοινοχρήστων χώρων εφαρµόζονται λιτές, κατά το δυνατόν, µορφές, που δεν αναπαράγουν "νεοπαραδοσιακά" στοιχεία (π.χ. αετώµατα, κίονες κ.λ.π.) 11. Τα έργα υποδοµής των Οργανισµών Κοινής Ωφέλειας (.Ε.Η., Ο.Τ.Ε. κλπ.) επιβάλλεται να είναι υπόγεια. 12. Η τοποθέτηση των µετρητών του ηλεκτρικού ρεύµατος κλπ. όπως και η τοποθέτηση κάθε άλλου στοιχείου παροχών Οργανισµών Κοινής Ωφέλειας επιβάλλεται να γίνεται σε ειδικές εσοχές του κτιρίου ή της περίφραξης. 13. Οι Οργανισµοί Κοινής Ωφέλειας αναλαµβάνουν µε δαπάνες τους την αναµόρφωση και βελτίωση των εγκαταστάσεών τους, όπως και τη σταδιακή υπογειοποίηση του υφιστάµενου δικτύου, ώστε να µην προσβάλλεται το περιβάλλον και να αποκατασταθεί παράλληλα η αλλοίωση της εικόνας των οικισµών. Υποχρεούνται επίσης να αναλαµβάνουν την αποκατάσταση της αρχικής µορφής των δρόµων και κοινοχρήστων χώρων όπου επενέβησαν για την εγκατάσταση των δικτύων τους. 14. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφηµίσεων στα µέτωπα των δρόµων. Επιτρέπεται µόνο σε ειδικά διαµορφωµένες θέσεις σε κοινόχρηστους χώρους. 13. Υλικά (προτεινόµενα οικοδοµικά υλικά, τεχνικές, σοβάδες / είδη, υφές, χρωµατισµοί κ.λ.π.) συµβατά µε το ύφος της περιοχής, εναρµονιζόµενα µεταξύ τους: Σε ότι αφορά τα υλικά των τοιχοποιιών των κτισµάτων, η σχετικές διατάξεις των παραγράφων 18 και 19 του άρθρου 2 του ΦΕΚ 504/ /1988 προέβλεπαν τα εξής: Η τελική επεξεργασία των εξωτερικών όψεων των κτιρίων διαµορφώνεται κατά τα παραδοσιακά πρότυπα από απόψεως υλικού και τρόπου κατασκευής. Επιτρέπεται προεξοχή στην όψη κατά 0,10 0,15 εκ της πέτρινης επίστρωσης στηθαίου και η δηµιουργία λίθινης διακοσµητικής ζώνης κατά µήκος της όψης του κτιρίου στη στάθµη του πρεκιού των κουφωµάτων, εφ όσον τα µορφοιλογικά αυτά στοιχεία απαντώνται στον οικισµό. Επίσης στην παράγραφο 21 του ίδιου άρθρου αναφερότραν: "Για το χρωµατισµό των όψεων των κτιρίων χρησιµοποιείται υδρόχρωµα λευκό. Επιτρέπεται σε µικρή αναλογία η πρόσµιξη γαλάζιου χρώµατος, που δεν αλλοιώνει τον επικρατούντα λευκό χρωµατικό τόνο του κτιρίου. Ο χρωµατισµός εσοχών, στοιχείων, τµηµάτων ή ολοκλήρου του κτιρίου µε χρώµα πλην του λευκού υπόκειται στην έγκριση της ΕΠΑΕ. Η χρήση µαρµαροκονίας στη σύνθεση των επιχρισµάτων των εξωτερικών όψεων του κτιρίου επιτρέπεται µόνο σε νεοκλασσικού ρυθµού κτίρια και µετά από έγκριση της αρµόδιας ΕΠΑΕ". Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 19
Οι εν λόγω διατάξεις κρίνονται ως ελλιπείς ως προς επιµέρους εξειδικεύσεις και περιορισµούς σύµφωνα µε τις ιδιαιτερότητες που εντοπίζονται στον κάθε οικισµό. Για το λόγο αυτό τροποποιείται και συµπληρώνεται σύµφωνα µε τα ακόλουθα: 1. Οι εξωτερικές τοιχοποιίες κατασκευάζονται είτε από εµφανή λιθοδοµή χωρίς τονισµένους αρµούς είτε από άλλο υλικό οπότε επιβάλλεται να επιχρίονται µε κοινό σοβά τριφτό χωρίς οδηγούς και χωρίς µαρµαροκονία αποκλειοµένου του αρτιφισέλ, ρελιέφ, πεταχτού κ.λ,π., 2. Η χρήση µαρµαροκονίας στη σύνθεση των επιχρισµάτων των εξωτερικών όψεων του κτιρίου επιτρέπεται µόνο σε νεοκλασσικού ρυθµού υφιστάµενα κτίρια και µετά από έγκριση του Σ.Α.. 3. Προδιαγραφές κατασκευής λιθοδοµών - Η λιθοδοµή επιβάλλεται να κατασκευάζεται από τοπικά πετρώµατα στις αποχρώσεις τους. Οι λίθοι µπορεί να είναι είτε καθόλου επεξεργασµένοι (αργολιθοδοµή), είτε µερικώς επεξεργασµένοι σε ορθογώνια µορφή (ηµιλαξευτή τοιχοποιία). εν νοείται λίθινος τοίχος λεπτότερος από 45cm. Οι τυχόν επενδύσεις τοιχοποιίας µε λίθους έχουν ελάχιστο πάχος 20 εκ., ώστε να προσοµοιάζουν της αυθεντικής παραδοσιακής λιθοδοµής. - Κατά την αρµολόγηση υφιστάµενων λιθοδοµών γίνεται χρήση κονιαµάτων µε βάση την φυσική άσβεστο και όχι χρήση τσιµέντου. Στις νέες λιθοδοµές η αρµολόγηση γίνεται µε αντίστοιχα κονιάµατα, η δε απόχρωση του αρµολογήµατος θα πρέπει να είναι γαιώδης η γκρί. εν επιτρέπεται η διαµόρφωση εξεχόντων αρµών. - Η τοποθέτηση των λίθων γίνεται σε επάλληλες οριζόντιες στρώσεις. Η θέση των κατακόρυφων αρµών θα πρέπει να εναλλάσσεται, ώστε να µην δηµιουργούνται συνεχείς κατακόρυφοι αρµοί. Το ύψος της κάθε λίθου δεν πρέπει να ξεπερνά το πλάτος της. 4. Απαγορεύεται η επίχριση υφιστάµενων κτισµάτων µε εµφανή, εξωτερικά, λιθοδοµή. 5. Σε περίπτωση επίχρισης των εξωτερικών όψεων να εφαρµόζονται αδρά επιχρίσµατα µε βάση την φυσική άσβεστο. 6. Οι χρωµατισµοί γίνονται µε ασβέστη ή λευκό υδρόχρωµα, ειδάλλως οι χρωστικές προστίθενται στο ίδιο το κονίαµα του επιχρίσµατος. Επιτρέπονται οι λευκές, υπόλευκες και γαιώδεις αποχρώσεις. Κατόπιν έγκρισης του αρµοδίου Σ.Α. δύναται να επιτραπούν και άλλοι χρωµατισµοί (π.χ. λουλακί, ώχρα), εφόσον συναντώνται στον εκάστοτε οικισµό. 7. εν επιτρέπονται οι επιλογές µη συµβατών επιχρισµάτων και έντονων χρωµατισµών, µοτίβων (πχ έντονοι χρωµατισµοί, ζωγραφικές απεικονίσεις και τεχνοτροπίες επιχρισµάτων που παραπέµπουν σε ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά άλλων περιοχών. 8. Αλουµίνια, πλαστικά, λαµαρίνες, λείες ανακλαστικές επιφάνειες, επενδύσεις µε λεπτές πλάκες, κεραµικά πλακίδια ή κάθε είδους διακοσµητικά πλακίδια και εν γένει επιλογές υλικών που δεν εναρµονίζονται µε τις επικρατούσες υφές των οικισµών, απαγορεύονται. Η απαγόρευση ισχύει και για τα στοιχεία που τοποθετούνται σε κοινόχρηστους χώρους του οικισµού. - ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ 9. Τα εξωτερικά κουφώµατα κάθε κτιρίου επιβάλλεται να έχουν ενιαίο χρωµατισµό και υλικό. 10. Τα υαλοστάσια επιβάλλεται να είναι ξύλινα, ανοιγόµενα ή και ανακλινόµενα. Τα υαλοστάσια των παραθύρων υποδιαιρούνται µε δύο οριζόντια καίτια, κατά την έννοια του ύψους 11. Τα εξώφυλλα επιβάλλεται να είναι ξύλινα, ανοιγόµενα, γαλλικού ή γερµανικού τύπου, ή ανακλινόµενα, καρφωτά, περσιδωτά ή ταµπλαδωτά. Β' ΦΑΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 20