"Νέα Εταιρική Σχέση Ευρώπης-Αγροτών"

Καθηγητής Γιώργος Παπαστάµκος Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μέλος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου Μέλος της Επιτροπής Προϋπολογισµών Επιστολογράφηµα/2 * "Νέα Εταιρική Σχέση Ευρώπης-Αγροτών" 1.3.2012 Κρίσιµα Σηµεία των νοµοθετικών προτάσεων της Κοµισιόν επί τη βάσει των οποίων θα συν-νοµοθετήσουν Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Συµβούλιο Υπουργών Το διαπραγµατευτικό θεµέλιο της "νέας εταιρικής σχέσης Ευρώπης-Αγροτών" - όπως οριοθετείται από τις (επτά) νοµοθετικές προτάσεις της Κοµισιόν (12.10.2011)- συνεπάγεται ποσοτικές και ποιοτικές µεταβολές. Μεταβολές, οι οποίες θα σφραγίσουν το µέλλον της Ελλάδος της Υπαίθρου. Η σύνολη αξιολόγηση των νοµοθετικών προτάσεων της Κοµισιόν αποκαλύπτει µεταρρυθµιστικό δυναµικό, που πρέπει να βρεθεί στο επίκεντρο µίας εις βάθος συζήτησης στο πλαίσιο του εθνικού µας συστήµατος δράσης. Πέραν της όποιας εστίασης στο τί συνεπάγεται ποσοτικά η νέα ΚΑΠ, ειδικά για την Ελλάδα, είναι µία πρώτης τάξεως ευκαιρία να ευθυγραµµίσει τους εθνικούς πολιτικούς στόχους µε τα µελλοντικά ευρωπαϊκά κανονιστικά εργαλεία, έτσι ώστε η ελληνική αγροτική οικονοµία να καταστεί βιώσιµη, ανταγωνιστική, πραγµατικός µοχλός εξόδου της χώρας µας από την οικονοµική κρίση. Κατωτέρω παρατίθενται αξιολογικές παρατηρήσεις επί των νοµοθετικών προτάσεων της Κοµισιόν: (Ανα)κατανοµή των πόρων 1. Καθεστώς Αµέσων Ενισχύσεων Προκειµένου να επιτευχθεί 'δικαιότερη' κατανοµή των αµέσων ενισχύσεων µεταξύ των κρατών µελών, η Επιτροπή εισηγείται, ως προς τα κράτη µέλη µε επίπεδο αµέσων ενισχύσεων κάτω του 90% του µέσου όρου ΕΕ την µείωση της απόκλισης αυτής κατά ένα τρίτο. Η εν λόγω σύγκλιση θα χρηµατοδοτηθεί αναλογικά από όλα τα κράτη µέλη µε επίπεδο αµέσων ενισχύσεων άνω του µέσου όρου ΕΕ, µεταξύ των οποίων και η Ελλάς. Αναπροσαρµόζεται το κατ' έτος εθνικό ανώτατο όριο για κάθε κράτος µέλος (συνολική αξία όλων των χορηγούµενων δικαιωµάτων ενίσχυσης, εθνικό απόθεµα και ανώτατα όρια προσθέτων ενισχύσεων) ως προς κάθε κράτος µέλος. Ο δηµοσιονοµικός φάκελος αµέσων ενισχύσεων για την Ελλάδα ορίζεται στα ακόλουθα επίπεδα: Πρόταση Κανονισµού -Παράρτηµα ΙΙ (σε χιλ. ευρώ) Η µ ε ρ ο λ ο γ ι α κό έτος 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Ελλάς 2 099 920 2 071 481 2 043 111 2 014 751 2 014 751 2 014 751 * Επιστολογράφηµα/1: 12.10.2011 1

Προκύπτει σταδιακή µείωση από 2.217,0 εκατ. ευρώ το 2013 σε 2.015,0 εκατ. ευρώ το 2019 (-9,1%). Η 'δίκαιη' κατανοµή των πόρων της ΚΑΠ µεταξύ των γεωργών των 27 Κρατών Μελών διεκδικεί ήδη κορυφαία θέση στη διαπραγµατευτική στρατηγική των κρατών µελών εν µέσω έντονης κριτικής ως προς τις σηµαντικές αποκλίσεις ανά κράτος µέλος. Η Κοµισιόν εξέτασε αρχικά τη δυνατότητα χρήσης αντικειµενικών κριτηρίων, στηριζοµένων σε οικονοµικούς, φυσικούς και περιβαλλοντικούς δείκτες, για την αναπροσαρµογή ενός ενιαίου -σε επίπεδο ΕΕ- επιπέδου ενίσχυσης ανά εκτάριο. Ωστόσο, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες για την επίτευξη πολιτικής συµφωνίας ως προς την επιλογή των κριτηρίων, προέκρινε τελικά µία 'πραγµατιστική' προσέγγιση (βάσει τρέχοντος επιπέδου στήριξης ανά κράτος µέλος) ως προς την επιδιωκόµενη σύγκλιση, λαµβάνοντας ως κριτήριο τη µέση ενίσχυση ανά εκτάριο στα επιµέρους κράτη µέλη. Ειδικότερα, αυτό προκύπτει κατόπιν διαίρεσης του εθνικού ανωτάτου ορίου (όπως θα ίσχυε κατά το 2016) µε τη δυνητικά επιλέξιµη γη, τη δηλωθείσα κατά το 2009. Όπως προαναφέρθηκε, για τα κράτη µέλη, των οποίων το µέσο ύψος ενισχύσεων είναι κατώτερο του 90% του µέσου όρου στην ΕΕ, θα καλυφθεί το 1/3 της διαφοράς µέσω αναλογικής µεταφοράς πόρων από τα κράτη µέλη που υπερβαίνουν τον µέσο όρο. Εν προκειµένω, η Ελλάς εµφανίζεται ότι λαµβάνει αναλογικά τις µεγαλύτερες ενισχύσεις. Βεβαίως, είναι προς το συµφέρον της χώρας µας ο υπολογισµός της αξίας των ενισχύσεων επί τη βάσει της επιλέξιµης και όχι της (κατά πολύ µικρότερης) χρησιµοποιούµενης γης. Όπως έχω κατ' επανάληψη επισηµάνει, υφίσταται εναλλακτικός τρόπος υπολογισµού του µέσου ύψους ενισχύσεων. Εάν ληφθούν υπόψη οι µέσες ενισχύσεις ανά δικαιούχο και όχι ανά εκτάριο γης, τότε η Ελλάς καταλαµβάνει µία από τις χαµηλότερες θέσεις. Ως προς την κατανοµή των πόρων της ΚΑΠ, θα ήταν επωφελής για τη χώρα µας η χρήση αντικειµενικών κριτηρίων, επί τη βάσει των ιδιαιτεροτήτων του ελληνικού γεωργικού τοµέα, όπως το µερίδιο του γεωργικού εισοδήµατος στο ΑΕΠ, το πλήθος και η διάρθρωση των γεωργικών εκµεταλλεύσεων, το ποσοστό των γεωργικών γαιών µε φυσικά και άλλα µειονεκτήµατα, οι περιβαλλοντικά ευάλωτες περιοχές, το ποσοστό απασχόλησης στον γεωργικό τοµέα. Η "δίκαιη" κατανοµή των πόρων της ΚΑΠ δεν ταυτίζεται µε την "ίση" κατανοµή, η οποία θα παρέβλεπε τις έντονες διαφορές µεταξύ των κρατών µελών. Η διατήρηση των πόρων στα επίπεδα που ισχύουν σήµερα είναι διαπραγµάτευση οπισθοφυλακής. Στο πλαίσιο της διαπραγµάτευσης των συνολικών κονδυλίων της ΚΑΠ εντός του Πολυετούς Δηµοσιονοµικού Πλαισίου 2014-2020 αναµένονται πιέσεις για περαιτέρω µεταφορά πόρων υπέρ άλλων πολιτικών της ΕΕ. Ως προς την κατανοµή των πόρων της ΚΑΠ στα επιµέρους κράτη µέλη ασκούνται ήδη έντονες πιέσεις για ριζικότερη ανακατανοµή εκ µέρους όσων το ύψος ενισχύσεων είναι (πολύ) κατώτερο του µέσου όρου της ΕΕ. Επιβάλλεται, βάσει των προτάσεων, καθεστώς δηµοσιονοµικής πειθαρχίας προκειµένου να διασφαλισθεί η τήρηση των ανωτάτων ορίων του Πολυετούς Δηµοσιονοµικού Πλαισίου ως προς τη χρηµατοδότηση του α' πυλώνα (άµεσες ενισχύσεις και µέτρα αγοράς). Ειδικότερα, όταν προβλέπεται υπέρβαση των κατ' έτος 2

ανωτάτων ορίων για τη χρηµατοδότηση των εν λόγω µέτρων, τότε θα ορίζεται αναπροσαρµογή του ύψους των αµέσων ενισχύσεων για το οικονοµικό έτος. Διάρθρωση του καθεστώτος αµέσων ενισχύσεων Προβλέπεται (σταδιακή) αντικατάσταση του 'ιστορικού' από το περιφερειακό µοντέλο. Ως περιφέρεια µπορεί να ορίζεται το σύνολο της επικράτειας ενός κράτους µέλους ή επιµέρους εδαφικές ενότητες, οι οποίες θα ορισθούν από τα κράτη µέλη µε αντικειµενικά κριτήρια. Επί τη βάσει αντικειµενικών κριτηρίων θα γίνει και η κατανοµή του εθνικού φακέλου µεταξύ των επιµέρους περιφερειών. H διάρθρωση του συστήµατος των αµέσων ενισχύσεων θα περιλαµβάνει την καλούµενη βασική ενίσχυση, καθώς και πρόσθετες ενισχύσεις. Βασική ενίσχυση- στρεµµατική ενίσχυση σε επίπεδο κράτους-µέλους ή περιφέρειας: Η Κοµισιόν θα ορίζει κατ' έτος το εθνικό ανώτατο όριο για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης, αφαιρώντας από το συνολικό ετήσιο εθνικό ανώτατο όριο τα ποσά που προορίζονται για τις πρόσθετες ενισχύσεις. Η µοναδιαία αξία των δικαιωµάτων ενίσχυσης θα υπολογίζεται διαιρώντας το εθνικό ή περιφερειακό ανώτατο όριο µε τον αριθµό των δικαιωµάτων ενίσχυσης. Το επίπεδο της βασικής ενίσχυσης ανά επιλέξιµο εκτάριο θα είναι ενιαίο σε επίπεδο κράτους-µέλους ή περιφέρειας ήδη από το 2014 ή κατ' εξαίρεση εντός µεταβατικής περιόδου 5 ετών (το αργότερο την 1η Ιανουαρίου 2019 όλα τα ενεργοποιηµένα δικαιώµατα ενίσχυσης εντός ενός κράτους µέλους ή µίας περιφέρειας θα πρέπει να έχουν ενιαία µοναδιαία αξία). Εάν επιλεγεί η 5ετής περίοδος σύγκλισης, κατά το διάστηµα αυτό µπορούν να ληφθούν µερικώς υπόψη και 'ιστορικά' κριτήρια, όπως η συνολική αξία των δικαιωµάτων ενίσχυσης που είχε ο γεωργός κατά την 31η Δεκεµβρίου 2013 υπό το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης (Κανονισµός 73/2009). Ωστόσο, η µοναδιαία αξία των δικαιωµάτων ενίσχυσης θα πρέπει -ήδη από το πρώτο έτος εφαρµογής του νέου καθεστώτος- να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 40% του εθνικού ή περιφερειακού ανωτάτου ορίου. Τα κράτη µέλη που θα επιλέξουν (πριν την 1η Αυγούστου 2013) να εφαρµόσουν το καθεστώς βασικής ενίσχυσης σε επίπεδο περιφέρειας, θα πρέπει να ορίσουν τις περιφέρειες µε αντικειµενικά κριτήρια, όπως τα αγρονοµικά και τα οικονοµικά τους χαρακτηριστικά, τις προοπτικές της γεωργίας στην περιφέρεια ή τη θεσµικήδιοικητική τους διάρθρωση. Η κατανοµή του εθνικού δηµοσιονοµικού φακέλου µεταξύ των επιµέρους περιφερειών θα πρέπει επίσης να γίνει επί τη βάσει αντικειµενικών κριτηρίων. Στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος βασικής ενίσχυσης θα χορηγηθεί στήριξη στους γεωργούς, οι οποίοι θα αποκτήσουν δικαιώµατα ενίσχυσης α) µέσω της πρώτης χορήγησης, β) από το εθνικό απόθεµα ή γ) βάσει µεταφοράς. Ως προς το σηµείο α) θα χορηγηθούν (νέα) δικαιώµατα ενίσχυσης κατά το πρώτο έτος εφαρµογής του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης στους 'ενεργούς' γεωργούς (βλ. ορισµό κατωτέρω) - 3

εφόσον υποβάλλουν σχετική αίτηση έως τις 15 Μαΐου 2014- κατόπιν δήλωσης των 'επιλεξίµων εκταρίων', και υπό την προϋπόθεση ότι είχαν ενεργοποιήσει τουλάχιστον ένα δικαίωµα ενίσχυσης κατά το 2011. Κατ' εξαίρεση, δικαιώµατα ενίσχυσης θα αποκτήσουν και γεωργοί, οι οποίοι δεν ενεργοποίησαν κανένα δικαίωµα ενίσχυσης το 2011, υπό συγκεκριµένες προϋποθέσεις (π.χ. εφόσον παρήγαγαν αποκλειστικά οπωροκηπευτικά ή καλλιεργούσαν αποκλειστικά αµπελώνες). Ορισµός ενεργού γεωργού: Προτείνεται η µη καταβολή ενισχύσεων σε φυσικά ή νοµικά πρόσωπα, εφόσον συντρέχει ένα από τα ακόλουθα: είτε α) το ετήσιο ποσό των αµέσων ενισχύσεων είναι κατώτερο του 5% των συνολικών εισοδηµάτων που απέκτησαν από µη γεωργικές δραστηριότητες κατά το πλέον πρόσφατο οικονοµικό έτος, είτε β) οι γεωργικές τους εκτάσεις είναι κυρίως εκτάσεις που φυσικώς διατηρούνται σε κατάσταση κατάλληλη για βοσκή ή καλλιέργεια και δεν ασκούν στις εν λόγω εκτάσεις 'ελάχιστη γεωργική δραστηριότητα' (όπως αυτή ορίζεται από κάθε κράτος µέλος). Κατ' εξαίρεση δεν θα εφαρµόζεται η ως άνω πρόνοια στους γεωργούς, οι οποίοι έλαβαν άµεσες πληρωµές ύψους χαµηλοτέρου των 5000 ευρώ κατά το προηγούµενο έτος. Αναµφίβολα, ο ορισµός του ενεργού γεωργού, που εισηγείται η Κοµισιόν, εγείρει ένα κρίσιµο ερώτηµα, ήτοι κατά πόσο επιλέγουµε τη διεύρυνση των δικαιούχων ή τη στόχευση των πόρων στους κατ' επάγγελµα γεωργούς. Ορισµός γεωργικής δραστηριότητας: Ως γεωργική δραστηριότητα νοείται: η εκτροφή ζώων ή η καλλιέργεια γεωργικών προϊόντων, η διατήρηση της γης σε κατάσταση, η οποία την καθιστά κατάλληλη για βοσκή και καλλιέργεια, ή η άσκηση της ελάχιστης δραστηριότητας που θεσπίζεται από κράτος µέλος για γεωργικές περιοχές εκ φύσεως κατάλληλες για βοσκή ή καλλιέργεια Πολλαπλή συµµόρφωση Απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη τόσο της βασικής, όσο και των προσθέτων ενισχύσεων αποτελεί η τήρηση των απαιτήσεων 'πολλαπλής συµµόρφωσης'. Σηµειώνεται ότι η Κοµισιόν προτείνει αναθεώρηση του καταλόγου των κανόνων πολλαπλής συµµόρφωσης, στον οποίον συγκαταλέγονται (13) 'Κανονιστικές απαιτήσεις διαχείρισης' (µεταξύ των οποίων και η Οδηγία για την προστασία των υδάτων από τη νιτρορύπανση) και (8) πρότυπα για την 'Καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση'. Πρόσθετες ενισχύσεις: - υποχρεωτική (για το κράτος µέλος και τον γεωργό) πρόσθετη ενίσχυση (30% του ετήσιου εθνικού ανωτάτου ορίου) στους γεωργούς που εφαρµόζουν γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίµα και το περιβάλλον (βλ. αναλυτικά κατωτέρω), - υποχρεωτική πρόσθετη ενίσχυση (έως 2% του ετήσιου εθνικού ανωτάτου ορίου) στους νέους γεωργούς κατά την εγκατάσταση για διάστηµα έως 5 έτη 4

(συµπληρωµατική της ενίσχυσης στο πλαίσιο του β' πυλώνα). Το ποσό της ετήσιας ενίσχυσης θα προκύπτει µε πολλαπλασιασµό του ισοδυνάµου του 25% της µέσης αξίας των δικαιωµάτων ενίσχυσης, που κατέχει ο γεωργός, επί τον αριθµό των δικαιωµάτων που έχει ενεργοποιήσει βάσει των επιλέξιµων εκταρίων. Προβλέπεται οροφή ως προς τον µέγιστο αριθµό ενεργοποιηθέντων δικαιωµάτων (τα οποία θα ληφθούν υπόψη για τον υπολογισµό), ο οποίος ορίζεται σε 25 για τα κράτη µέλη µε µέσο µέγεθος γεωργικών εκµεταλλεύσεων µικρότερο ή ίσο µε 25 εκτάρια. - προαιρετική πρόσθετη ενίσχυση (έως 5% του ετήσιου εθνικού ανωτάτου ορίου) για τους γεωργούς σε περιοχές µε φυσικά µειονεκτήµατα (συµπληρωµατική της ισχύουσας ήδη ενίσχυσης στο πλαίσιο του β' πυλώνα), την οποία τα κράτη µέλη µπορούν να χορηγούν σε όλες τις περιοχές που ορίζονται ως τέτοιες (ορεινές, µειονεκτικές περιοχές πλην των ορεινών, περιοχές που πλήττονται από ειδικά µειονεκτήµατα) ή να περιορίζουν τις πληρωµές σε ορισµένες εξ' αυτών, βάσει αντικειµενικών κριτηρίων, Περαιτέρω, προβλέπεται προαιρετική συνδεδεµένη ενίσχυση για τοµείς (εκ της δέσµης τοµέων που ορίζονται στην πρόταση Κανονισµού, µεταξύ των οποίων δεν περιλαµβάνεται η καπνοκαλλιέργεια) ή περιφέρειες ενός Κράτους Μέλους, όπου συγκεκριµένοι τύποι γεωργίας ή γεωργικοί τοµείς βρίσκονται αντιµέτωποι µε δυσκολίες και είναι ιδιαιτέρως σηµαντικοί από οικονοµικής, και/ή κοινωνικής και/ή περιβαλλοντικής σκοπιάς. Θα παρέχεται ενίσχυση στο βαθµό που απαιτείται, προκειµένου να δηµιουργηθεί κίνητρο για τη διατήρηση του τρέχοντος επιπέδου παραγωγής στις εν λόγω περιφέρειες (έως 5% του ετήσιου εθνικού ανωτάτου ορίου µε κατ' εξαίρεση δυνατότητα επέκτασης α) έως και 10% ή ακόµη και β) άνω του 10% υπό συγκεκριµένες προϋποθέσεις). Ακόµη, προνοείται απλοποιηµένο σύστηµα (υποχρεωτικό για το κράτος µέλος, προαιρετικό για τον γεωργό) υπέρ των µικρών γεωργών, οι οποίοι θα λαµβάνουν κατ' αποκοπήν πληρωµή, που θα αντικαθιστά όλες τις άµεσες πληρωµές. Το ύψος της ενίσχυσης, το οποίο θα καθορίζεται από το κράτος µέλος, θα κυµαίνεται από 500 έως 1000 ευρώ. Εξαιρούνται της υποχρέωσης εφαρµογής "γεωργικών πρακτικών επωφελών για το κλίµα και το περιβάλλον" οι γεωργοί, οι οποίοι θα επιλέξουν (υποβάλλοντας σχετική αίτηση έως τις 15 Οκτωβρίου 2014) το εν λόγω σύστηµα. Η συνολική χρηµατοδότησή του συστήµατος δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 10% του ετήσιου εθνικού ανωτάτου ορίου. Πληρωµές για γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίµα και το περιβάλλον Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θα λαµβάνουν πρόσθετη ενίσχυση -ανά επιλέξιµο εκτάριο- οι γεωργοί που εφαρµόζουν πρακτικές επωφελείς για το κλίµα και το περιβάλλον, οι οποίες θα βαίνουν πέραν των υποχρεώσεων της πολλαπλής συµµόρφωσης, ως ακολούθως: - διαφοροποίηση καλλιεργειών: στις περιπτώσεις όπου η αρόσιµος γη ξεπερνά τα 3 εκτάρια, θα πρέπει να περιλαµβάνονται 3 τουλάχιστον διαφορετικές καλλιέργειες, καθεµία εκ των οποίων θα πρέπει να καλύπτει τουλάχιστον 5% της αροσίµου γης, µε την κύρια καλλιέργεια να µην υπερβαίνει το 70% της αροσίµου γης, - µόνιµοι λειµώνες (διατήρησή τους), 5

- περιοχή οικολογικής εστίασης: οι γεωργοί θα πρέπει να αφιερώνουν τουλάχιστον το 7% των επιλεξίµων εκταρίων (εξαιρουµένων των εκτάσεων που διατηρούνται ως µόνιµοι λειµώνες) ως περιοχή οικολογικής εστίασης (π.χ. ζώνες ανάσχεσης, ακαλλιέργητο περιθώριο, αναβαθµίδες, διατήρηση χαρακτηριστικών τοπίου, αναδασωµένες περιοχές). Ως µέλη της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναγνωρίζουµε πλήρως την αναγκαιότητα ορθής διαχείρισης των γαιών και των φυσικών πόρων και µίας βιώσιµης γεωργικής ανάπτυξης εν γένει. Έχουµε, παράλληλα, εισηγηθεί τα µέτρα της οικολογικής συνιστώσας να είναι απλά στην εφαρµογή τους, να συνοδεύονται από επαρκές αντιστάθµισµα, να εξισορροπούν την περιβαλλοντική και την οικονοµική απόδοση, και να µην δηµιουργούν επιπρόσθετο διοικητικό άχθος (ει δυνατόν ταυτόχρονη διαδικασία ελέγχων πολλαπλής συµµόρφωσης και προσθέτων υποχρεώσεων). Υποστηρίζω δε την ανάγκη ενός καταλόγου πλειόνων µέτρων, στον οποίο θα συµπεριληφθούν και µέτρα που ανταποκρίνονται στις ιδιαιτερότητες της χώρας µας και των λοιπών µεσογειακών κρατών µελών (π.χ. διατήρηση µονίµων καλλιεργειών, όπως οπωρώνες, αµπελώνες, ελαιώνες, οι οποίες εµφανίζουν σηµαντικά περιβαλλοντικά οφέλη). Αυτοδικαίως δικαιούχοι της εν λόγω πρόσθετης ενίσχυσης θα είναι οι γεωργοί των οποίων οι εκµεταλλεύσεις βρίσκονται ολικώς ή µερικώς σε περιοχές 'Natura 2000', υπό την προϋπόθεση ότι οι πρακτικές τους συνάδουν µε τους στόχους που ορίζει το σχετικό νοµοθετικό πλαίσιο της ΕΕ (Οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, και Οδηγία 2009/147/ΕΚ περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών). Δεδοµένης της αναγνωρισµένης επωφελούς επίδρασης των συστηµάτων βιολογικής γεωργίας στο περιβάλλον, άνευ άλλου τινός, θα λαµβάνουν την πρόσθετη ενίσχυση οι γεωργοί που πληρούν τις προϋποθέσεις που θεσπίζει το νοµοθετικό πλαίσιο της ΕΕ (Κανονισµός (ΕΚ) 834/2007 του Συµβουλίου της 28ης Ιουνίου 2007 για τη βιολογική παραγωγή και την επισήµανση των βιολογικών προϊόντων και την κατάργηση του κανονισµού (ΕΟΚ) αριθ. 2092/91). Βαµβάκι Διατηρείται η ειδική ενίσχυση για το βαµβάκι. Ως προς την Ελλάδα, η 'εθνική βασική έκταση' ορίζεται -στην πρόταση Κανονισµού- σε 250.000 εκτάρια, η 'καθορισµένη απόδοση κατά την περίοδο αναφοράς' σε 3,2 τόνους/εκτάριο, και σε 238,86 ευρώ το 'ποσό αναφοράς' το οποίο πολλαπλασιάζεται επί την 'απόδοση', ώστε να προκύψει το ύψος της ειδικής καλλιεργητικής ενίσχυσης. Ελάχιστες προϋποθέσεις για τη λήψη αµέσων ενισχύσεων: Προτείνεται η µη καταβολή ενισχύσεων στις περιπτώσεις, στις οποίες το συνολικό ποσό της ετήσιας πληρωµής, που θα λαµβάνει ένας γεωργός, θα είναι κατώτερο των 100 ευρώ ή η επιλέξιµη περιοχή της καλλιέργειας είναι κάτω του ενός εκταρίου. Δεδοµένης, ωστόσο, της ετερογενούς διάρθρωσης των εκµεταλλεύσεων, τα κράτη µέλη θα µπορούν να εφαρµόζουν κατώτατα επίπεδα (εντός των ορίων που 6

προβλέπονται στην πρόταση Κανονισµού, τα οποία ως προς την Ελλάδα ορίζονται στα 400 ευρώ και 0,4 εκτάρια), τα οποία ανταποκρίνονται στην ιδιαίτερη κατάστασή τους. Η Ελλάς, σύµφωνα µε την πρόταση της Κοµισιόν, δύναται να µην εφαρµόσει ελάχιστες προϋποθέσεις ως προς τη λήψη αµέσων ενισχύσεων στα µικρά νησιά του Αιγαίου. Προοδευτική µείωση έως και οροφή: Στον αντίποδα, προβλέπεται προοδευτική µείωση έως και οροφή στην καταβολή των αµέσων ενισχύσεων, λαµβανοµένης, βεβαίως, υπόψη της έντασης της µισθωτής εργασίας. Οροφή δεν θα ισχύει ως προς τις 'πράσινες' ενισχύσεις. Μείωση: - κατά 20% για ποσά άνω των 150.000 έως και 200 000 ευρώ, - κατά 40% για ποσά άνω των 200 000 έως και 250 000 ευρώ, - κατά 70% για ποσά άνω των 250 000 έως και 300 000 ευρώ, - κατά 100% για ποσά άνω των 300 000 ευρώ. Τα ως άνω ποσά αµέσων ενισχύσεων προκύπτουν κατόπιν αφαίρεσης της καταβληθείσης και δηλωθείσης µισθοδοσίας κατά το προηγούµενο έτος, περιλαµβανοµένων των φόρων και των κοινωνικών εισφορών που συνδέονται µε την εργασία, από το συνολικό ποσό των αµέσων ενισχύσεων. Δεν θα καταβάλλονται άµεσες ενισχύσεις σε γεωργούς, για τους οποίους έχει κριθεί ότι τεχνηέντως δηµιούργησαν τις συνθήκες εκείνες, που θα τους επέτρεπαν την αποφυγή των επιπτώσεων του ως άνω περιορισµού. Επιδιώκεται, εν προκειµένω, η αποτροπή καταστρατήγησης της εν λόγω πρόνοιας, µέσω λ.χ. πολυτεµαχισµού των αγροτεµαχίων. Οι εξοικονοµούµενοι πόροι, σύµφωνα µε την πρόταση της Επιτροπής, θα παραµένουν στο κράτος µέλος προέλευσης και θα χρησιµοποιούνται για τη χρηµατοδότηση προγραµµάτων µε σηµαντική συνεισφορά στην καινοτοµία στο πλαίσιο του β' πυλώνα. Δηµιουργία εθνικού αποθέµατος από τα κράτη µέλη: Προς τούτο, κατά το πρώτο έτος εφαρµογής του συστήµατος βασικής ενίσχυσης, τα κράτη µέλη θα προβούν σε γραµµική ποσοστιαία µείωση (όχι άνω του 3%) του ανωτάτου ορίου του συστήµατος βασικής ενίσχυσης σε εθνικό επίπεδο. Τα κράτη µέλη θα χρησιµοποιούν το εθνικό απόθεµα για να κατανέµουν δικαιώµατα ενίσχυσης, µε αντικειµενικά κριτήρια, και κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται ίση µεταχείριση των γεωργών και να αποφεύγονται στρεβλώσεις της αγοράς και του ανταγωνισµού, κατά προτεραιότητα σε νέους γεωργούς που εκκινούν τη γεωργική τους δραστηριότητα. Τα κράτη µέλη µπορούν να κάνουν χρήση του εθνικού αποθέµατος προκειµένου να: - καταβάλουν πληρωµές σε γεωργούς, σε περιοχές που υπόκεινται σε αναδιάρθρωση και/ή προγράµµατα ανάπτυξης που σχετίζονται µε µορφή δηµόσιας παρέµβασης, προκειµένου να αποτραπεί η εγκατάλειψη των γαιών και/ή να αντισταθµισθούν συγκεκριµένα µειονεκτήµατα στις εν λόγω περιοχές, - αυξήσουν γραµµικά την αξία των δικαιωµάτων ενίσχυσης υπό το σύστηµα βασικής ενίσχυσης σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο υπό συγκεκριµένες προϋποθέσεις. Ευελιξία µεταξύ των δύο πυλώνων 7

Δίνεται η δυνατότητα στα κράτη µέλη (µε απόφασή τους έως την 1η Αυγούστου 2013) να διαθέσουν ως πρόσθετη στήριξη για µέτρα του πυλώνα Ανάπτυξης της Υπαίθρου έως και 10% των πόρων του ετήσιου εθνικού ανωτάτου ορίου (άµεσες ενισχύσεις). Αντιστρόφως, ορισµένα κράτη µέλη (στα οποία δεν συµπεριλαµβάνεται η Ελλάς) δύνανται να κάνουν χρήση πόρων του β' πυλώνα (έως 5% του εθνικού φακέλου) για την καταβολή αµέσων ενισχύσεων. 2. Ανάπτυξη της Υπαίθρου Διατηρούνται οι στρατηγικοί στόχοι της πολιτικής της Ανάπτυξης της Υπαίθρου, ως προς α) την ανταγωνιστικότητα του γεωργικού τοµέα, β) τη βιώσιµη διαχείριση των φυσικών πόρων και τη δράση για το κλίµα, καθώς και γ) την ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη των περιοχών της υπαίθρου. Συµφώνως προς την στρατηγική ΕΕ 2020, οι ανωτέρω τρεις στόχοι εξειδικεύονται περαιτέρω στο πλαίσιο έξι προτεραιοτήτων σε επίπεδο ΕΕ, οι οποίες και θα αποτελέσουν τη βάση του προγραµµατισµού εκ µέρους των κρατών µελών (αντικαθιστώντας τους ισχύοντες 3 άξονες): 1. Προώθηση της µεταφοράς γνώσης και της καινοτοµίας στη γεωργία και στη δασοκοµία. 2. Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας και της βιωσιµότητας των γεωργικών εκµεταλλεύσεων. 3. Προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίµων και της διαχείρισης κινδύνων στη γεωργία. 4. Ενίσχυση των οικοσυστηµάτων που εξαρτώνται από τη γεωργία και τη δασοκοµία. 5. Προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων και στήριξη της µεταστροφής προς µία οικονοµία χαµηλών εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα στους τοµείς της γεωργίας, των τροφίµων και της δασοκοµίας. 6. Προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της µείωσης της φτώχειας και της οικονοµικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές. Σηµειωτέον ότι η Καινοτοµία, το Περιβάλλον και η Κλιµατική Αλλαγή συνιστούν θεµατικές οι οποίες διαπερνούν οριζόντια όλες τις ως άνω προτεραιότητες. To Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταµείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο, το Ταµείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταµείο Αλιείας θα λειτουργούν υπό Κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ, το οποίο θα εφαρµόζεται σε εθνικό επίπεδο µέσω Εταιρικών Συµβάσεων που θα συνάπτει η Κοµισιόν µε τα επιµέρους κράτη µέλη. Η Κοµισιόν ζητεί τον εκ των προτέρων καθορισµό µετρήσιµων στόχων και δεικτών αποτελεσµατικότητας (ως προαπαιτούµενα για την αξιολόγηση της απόδοσης και συνωδά την χορήγηση των πόρων) στα προγράµµατα αγροτικής ανάπτυξης των κρατών µελών, στα οποία θα περιλαµβάνονται στρατηγική και στόχοι για κάθε µία από τις έξι προτεραιότητες. Πέραν των όποιων ενστάσεων ως προς το πρόσθετο διοικητικό άχθος, η νέα αυτή προσέγγιση αποτελεί πρόκληση για ορθολογικότερη αξιοποίηση των πόρων µε πραγµατικούς αναπτυξιακούς όρους για την Ελλάδα της υπαίθρου. Η ανα-κατανοµή των πόρων θα γίνει επί τη βάσει α) αντικειµενικών κριτηρίων, τα οποία θα συνδέονται µε τους ορισθέντες στόχους της πολιτικής ανάπτυξης της υπαίθρου, καθώς και β) της τρέχουσας κατανοµής. 8

Κάθε κράτος µέλος θα υποβάλει είτε ενιαίο εθνικό πρόγραµµα είτε επιµέρους περιφερειακά προγράµµατα. Επίσης, παρέχεται δυνατότητα συµπερίληψης στα προγράµµατα αγροτικής ανάπτυξης και θεµατικών υποπρογραµµάτων σχετικά µε: α) τους νέους γεωργούς, β) τις µικρές γεωργικές εκµεταλλεύσεις, γ) τις ορεινές περιοχές, δ) τις βραχείες αλυσίδες εφοδιασµού. Ο κατάλογος των επιµέρους µέτρων επανεξετάσθηκε και περιλαµβάνει πλέον 26 µέτρα (έναντι των 40 ισχυόντων). Πέραν αυτών, διατηρείται και ενισχύεται το πρόγραµµα Leader, υπέρ του οποίου θα πρέπει να προορίζεται τουλάχιστον το 5% της συνολικής συνεισφοράς του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταµείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Επιπλέον, εισάγεται η "Ευρωπαϊκή Σύµπραξη Καινοτοµίας", η οποία θα υλοποιείται µέσω επιχειρησιακών οµάδων, (απαρτιζοµένων από παραγωγούς, ερευνητές, επιχειρήσεις και άλλους δρώντες) και θα υποστηρίζεται από ειδικό δίκτυο, το δίκτο Ευρωπαϊκής Συµπράξης Καινοτοµίας. Δίδεται ιδιαίτερη έµφαση στην µεταφορά γνώσης και στις συµβουλευτικές υπηρεσίες υπέρ των γεωργών και των γεωργικών Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων. Επίσης, υπό το µέτρο 'Συνεργασία' στηρίζονται µορφές συνεργασίας µεταξύ των γεωργών και άλλων παραγόντων της αλυσίδας τροφίµων για δράσεις όπως η ανάπτυξη, νέων προϊόντων και τεχνολογιών, βραχειών αλυσίδων διανοµής και τοπικών αγορών, και η παραγωγή βιοµάζας. Στο πλαίσιο του µέτρου 'Ανάπτυξη γεωργικών εκµεταλλεύσεων και επιχειρήσεων', προβλέπεται ενίσχυση εκκίνησης επιχείρησης για νέους γεωργούς (κατ' αποκοπή ενίσχυση για περίοδο 5 ετών κατ' ανώτατο όριο, έως 70.000 ευρώ, λαµβανοµένης υπόψη της κοινωνικο-οικονοµικής κατάστασης της περιοχής στην οποία εφαρµόζεται το πρόγραµµα για τον καθαρισµό του καταβλητέου ποσού) και για µικρές εκµεταλλεύσεις. Επίσης, στο πλαίσιο του µέτρου 'Επενδύσεις σε στοιχεία του ενεργητικού', προνοείται υψηλότερο ποσοστό ενίσχυσης για νέους γεωργούς, για συλλογικές επενδύσεις και επενδύσεις σε περιοχές µε σηµαντικά φυσικά µειονεκτήµατα. Κατά την Κοµισιόν, οι ορεινές περιοχές και οι περιοχές µε φυσικά ή άλλα ειδικά µειονεκτήµατα πρέπει να προσδιορίζονται επί τη βάσει αντικειµενικών κριτηρίων. Ειδικά ως προς τις περιοχές µε φυσικά µειονεκτήµατα, προβλέπεται επαναπροσδιορισµός τους, λαµβάνοντας υπόψη βιοφυσικά κριτήρια. Η Κοµισιόν αναγνωρίζει την αναγκαιότητα µεταβατικών διατάξεων ενόψει της διακοπής των πληρωµών σε περιοχές, οι οποίες δεν θα εντάσσονται πλέον στο καθεστώς, άµα τη εφαρµογή των νέων κριτηρίων. Η ένταξη του µέτρου των αγροπεριβαλλοντικών ενισχύσεων στα προγράµµατα αγροτικής ανάπτυξης των κρατών µελών είναι υποχρεωτική, ενώ οι δεσµεύσεις που θα αναλαµβάνουν οι δικαιούχοι θα είναι διάρκειας πέντε έως επτά ετών. Προβλέπεται ειδικό µέτρο για τη στήριξη της βιολογικής γεωργίας (µετατροπή και διατήρηση), ενώ ενθαρρύνονται συλλογικές συµβάσεις ή συνεργασία µεταξύ γεωργών για την κάλυψη µεγαλύτερων εκτάσεων. Προβλέπεται στήριξη για τη σύσταση οµάδων παραγωγών, εφόσον εµπίπτουν στον ορισµό της Μικροµεσαίας Επιχείρησης. Επίσης, προκειµένου να ενθαρρυνθεί η συµµετοχή των παραγωγών σε συστήµατα ποιότητος γεωργικών προϊόντων, 9

βάµβακος ή τροφίµων, θα παρέχεται στήριξη για νέες (µόνον) συµµετοχές και για χρονικό διάστηµα που δεν θα ξεπερνά την πενταετία. Στο πλαίσιο των προτεινοµένων εργαλείων για τη διαχείριση κινδύνων περιλαµβάνονται η στήριξη για α) την ασφάλιση καλλιεργειών, ζώων και φυτών (από δυσµενές κλιµατικό συµβάν, ή ζωική ή φυτική ασθένεια), β) ταµεία αλληλοβοήθειας για τις ζωικές και φυτικές ασθένειες και τα περιβαλλοντικά συµβάντα, ενώ προβλέπεται γ) ένα νέο εργαλείο σταθεροποίησης εισοδήµατος προκειµένου να παρέχεται αντιστάθµιση σε περίπτωση µείωσης εισοδήµατος άνω του 30% του µ.ο. της τελευταίας τριετίας. Υποστηρίζω την αναγκαιότητα αποτελεσµατικών εργαλείων ρύθµισης της αγοράς και διαχείρισης κινδύνων, ασφάλισης της γεωργικής παραγωγής και σταθεροποίησης του εισοδήµατος, δεδοµένης της εντεινόµενης αστάθειας των τιµών και της ρευστότητας στις γεωργικές αγορές, καθώς και των αυξανόµενων περιβαλλοντικών/κλιµατικών κινδύνων και διατροφικών κρίσεων. Μείζον ζήτηµα συνιστά η ενίσχυση της διαπραγµατευτικής θέσης των παραγωγών στο πλαίσιο της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως επιχειρείται επί του παρόντος στον γαλακτοκοµικό τοµέα µέσω των νοµοθετικών προτάσεων που υιοθετήσαµε για τη ρύθµιση των συµβατικών σχέσεων. Απαραίτητη προϋπόθεση η ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών και των διεπαγγελµατικών οργανώσεων. 3. Στήριξη στους αµπελοκαλλιεργητές Μεταξύ των νοµοθετικών προτάσεων για την ΚΑΠ µετά το 2013 περιλαµβάνεται και η πρόταση για την τροποποίηση του Κανονισµού (1234/2007) όσον αφορά το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης και τη στήριξη στους αµπελοκαλλιεργητές. Στο πλαίσιο της εν λόγω πρότασης της Κοµισιόν, τα κράτη µέλη καλούνται να αποφασίσουν, έως την 1η Δεκεµβρίου 2012, εάν θα παρέχουν στήριξη στους αµπελοκαλλιεργητές από το 2014 χορηγώντας τους δικαιώµατα ενίσχυσης στο πλαίσιο του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης. Στην περίπτωση αυτή µειώνεται κατ'αναλογία το ποσό των κονδυλίων που διατίθενται για µέτρα στο πλαίσιο των εθνικών προγραµµάτων στήριξης στον αµπελοοινικό τοµέα και η στήριξη παραµένει οριστικά εντός του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης. 4. Κοινή οργάνωση των αγορών γεωργικών προϊόντων (Κανονισµός ενιαίας ΚΟΑ) Ως προς τα µέτρα αγοράς, διατηρούνται τα εργαλεία της δηµόσιας παρέµβασης και της ιδιωτικής αποθεµατοποίησης. Ως Επιτροπή Γεωργίας έχουµε ζητήσει την αποτελεσµατικότερη εφαρµογή τους µέσω ταχύτερων και περισσότερω ευέλικτων διαδικασιών ενεργοποίησης, καθώς και της αναπροσσαρµογής των τιµών παρέµβασης. 10

Επίσης, διατηρούνται τα καθεστώτα για την προώθηση της κατανάλωσης α) γάλακτος και β) φρούτων στα σχολεία, µε προβλεπόµενη διεύρυνση των δυνατοτήτων συγχρηµατοδότησης εκ µέρους της ΕΕ. Στον τοµέα των οπωροκηπευτικών, θα εξακολουθήσουν να χρηµατοδοτούνται τα επιχειρησιακά προγράµµατα των οργανώσεων παραγωγών. Η ενωσιακή χρηµατοδοτική συνδροµή µπορεί να ανέλθει σε ποσοστό έως 50%, εντός του ορίου του 4,1% της αξίας της παραγωγής που διατίθεται στο εµπόριο. Επεκτείνεται η δυνατότητα αναγνώρισης Οργανώσεων Παραγωγών, ενώσεων Οργανώσεων Παραγωγών και Διεπαγγελµατικών Οργανώσεων, σε όλους πλέον τους τοµείς της ενιαίας ΚΟΑ. Ακόµη, προβλέπεται η δυνατότητα επέκτασης των κανόνων τους και επιβολής εισφορών και σε µη µέλη της οργάνωσης/ ένωσης, που δραστηριοποιούνται στην ίδια περιφέρεια, εφόσον η οργάνωση/ένωση α) αντιπροσωπεύει το 60% της παραγωγής στον τοµέα οπωροκηπευτικών, ή τα 2/3 στους λοιπούς τοµείς, και β) συγκεντρώνει το 50% των παραγωγών. Η στήριξη για τη σύσταση οµάδων παραγωγών στον κλάδο των οπωροκηπευτικών µετατίθεται στον πυλώνα της αγροτικής ανάπτυξης. Η Κοµισιόν εισηγείται την κατάργηση ορισµένων τοµεακών ενισχύσεων (αποβουτυρωµένο γάλα, λυκίσκος και µεταξοσκώληκες), την παύση του καθεστώτος ποσοστώσεων ζάχαρης, την αποσύνδεση του καθεστώτος ενισχύσεων στον τοµέα των µεταξοσκωλήκων,. Σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία, προβλέπεται η λήξη του συστήµατος των γαλακτοκοµικών ποσοστώσεων και η κατάργηση της απαγόρευσης νέων φυτεύσεων αµπέλων. Παρέχεται η δυνατότητα λήψης εκτάκτων µέτρων α) κατά της διατάραξης της αγοράς, και β)στήριξης της αγοράς σε περιπτώσεις ασθένειας των ζώων και κλονισµού της εµπιστοσύνης των καταναλωτών εξ' αιτίας κινδύνων για τη δηµόσια υγεία, ή την υγεία των φυτών ή των ζώων, και γ) για την αντιµετώπιση ειδικών προβληµάτων. Επιπλέον, εντός του Πολυετούς Δηµοσιονοµικού πλαισίου 2014-2020 (εκτός ΚΑΠ) δηµιουργείται αποθεµατικό έκτακτης ανάγκης για τη διαχείριση κρίσεων σε όλους τους γεωργικούς τοµείς (500 εκατ. ευρώ κατ' έτος µόνον). Τέλος, στις προτάσεις της Κοµισιόν εντάσσεται και η επέκταση του πεδίου εφαρµογής του Ευρωπαϊκού Ταµείου Παγκοσµιοποίησης, ώστε να στηρίζονται οι γεωργοί, οι οποίοι πλήττονται από το άνοιγµα της ευρωπαϊκής αγοράς γεωργικών προϊόντων. Πάγια θέση µου είναι η παραµονή των ευρωπαίων γεωργών στην παραγωγή και προφανώς δεν αποτελεί λύση η αποζηµίωσή τους. Συνεπώς, η ΕΕ οφείλει εκ των προτέρων να λαµβάνει υπόψη και να προασπίζει τα γεωργικά συµφέροντα κατά τη διαπραγµάτευση και σύναψη εµπορικών συµφωνιών µε τρίτες χώρες. Εύλογες είναι οι ανησυχίες των ευρωπαϊκών γεωργικών φορέων για τις επιπτώσεις των προτάσεων της Κοµισιόν περί επιβολής πρόσθετων προϋποθέσεων συµµόρφωσης επί της ανταγωνιστικότητας του ευρωπαϊκού γεωργικού τοµέα, ο οποίος βρίσκεται ήδη αντιµέτωπος µε τις πιέσεις των αθρόων εισαγωγών προϊόντων τρίτων χωρών ελαστικότερων προδιαγραφών. Πολλώ δε µάλλον που η Κοµισιόν δεν θέτει τις προϋποθέσεις υπαγωγής των εισαγοµένων σε ισοδύναµες προδιαγραφές µε τα 11

εντός ΕΕ παραγόµενα προϊόντα, παρά τη σθεναρή στάση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς αυτή την κατεύθυνση, όπως, άλλωστε, αποτυπώθηκε στην Έκθεσή µου, η οποία υιοθετήθηκε από την Ολοµέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, "Ευρωπαϊκή Γεωργία και Διεθνές Εµπόριο". * * * Το ελληνικό σύστηµα διακυβέρνησης οφείλει να εκπονήσει τις απαραίτητες µελέτες προσοµοίωσης, οι οποίες θα αποτελέσουν ασφαλή οδοδείκτη τόσο κατά το στάδιο της διαπραγµάτευσης, όσο και της εφαρµογής του µελλοντικού ρυθµιστικού πλαισίου της ΚΑΠ (µεταξύ άλλων, ως προς τον ορισµό του ενεργού αγρότη, τον προσδιορισµό των επιµέρους περιφερειών της χώρας για την κατανοµή των αµέσων ενισχύσεων και τα περιφερειακά προγράµµατα αγροτικής ανάπτυξης, τα θεµατικά υποπρογράµµατα, τα κριτήρια για τον προσδιορισµό των περιοχών µε φυσικά µειονεκτήµατα, τις προαιρετικές άµεσες ενισχύσεις, όπως είναι οι συνδεδεµένες). Η αγροτική ανάπτυξη οφείλει να τεθεί στην πρώτη γραµµή των πολιτικών που δύνανται να δώσουν µία βιώσιµη διέξοδο ανάπτυξης για την ελληνική ύπαιθρο, µε πολλαπλασιαστική προστιθέµενη αξία, συµβάλλοντας αποφασιστικά στην εθνική προσπάθεια εξόδου της Ελλάδος από την κρίση. Ζητούµενο είναι η ανάπτυξη συνεργειών µεταξύ ποιοτικής γεωργικής παραγωγής, αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης και διατήρησης τοπικού φυσικού και πολιτιστικού πλούτου. * * * 12

Ως γνωστόν, η Κοµισιόν έχει ήδη δηµοσιοποιήσει τις από 29 Ιουνίου 2011 προτάσεις της σχετικά µε το πολυετές δηµοσιονοµικό πλαίσιο 2014-2020. 3. Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020 ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΌΣ ΠΡΟΤΕΙΝΌΜΕΝΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΌΣ 386,9 ΔΙΣ. ΕΥΡΏ (ΣΕ ΤΡΈΧΟΥΣΕΣ ΤΙΜΈΣ 2011) Πρώτος πυλώνας: άμεσες πληρωμές και μέτρα αγοράς Δεύτερος πυλώνας: ανάπτυξη της υπαίθρου Επιπλέον -πέραν της ΚΑΠ-πόροι Ασφάλεια τροφίμων Επισιτιστικά προγράμματα απόρων Αποθεματικό για τη διαχείριση κρίσεων Ευρωπαϊκό Ταμείο παγκοσμιοποίησης Έρευνα και Καινοτομία στους τομείς της ασφάλειας των τροφίμων, της βιο-οικονομίας, και της βιώσιμης γεωργίας (εντός του Κοινού Στρατηγικού Πλαισίου για την Έρευνα και την Καινοτομία) 281,8 δισ.ευρώ 89,9 δισ.ευρώ 15,2 δισ.ευρώ Σύνολο 2,2 δισ.ευρώ 2,5 δισ. ευρώ 3,5 δισ. ευρώ έως 2,5 δισ. ευρώ 4,5 δισ. ευρώ Η Κοµισιόν οµιλεί για 'πάγωµα' ως προς τον προϋπολογισµό της ΚΑΠ. Ερωτήµατα ανακύπτουν από την σύγκριση µεταξύ σταθερών τιµών στις οποίες εκφράζονται οι πόροι της ΚΑΠ για την δηµοσιονοµική περίοδο 2014-2020 και τρεχουσών τιµών της περιόδου 2007-2013. Σε κάθε περίπτωση, εν σχέσει προς την αφετηριακή απαισιοδοξία, η πρόταση της Επιτροπής αξιολογείται ως εύλογη βάση διαπραγµατεύσεων. Εν προκειµένω, αναγνωρίζεται ως καθοριστική η σθεναρή στάση της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που ζητεί οι πόροι της ΚΑΠ τουλάχιστον να διατηρηθούν στα επίπεδα του 2013. Η διαπραγµάτευση αναµένεται ιδιαιτέρως δύσκολη, δεδοµένων και των πιέσεων, εντεινοµένων εν µέσω οικονοµικής κρίσης, τις οποίες ασκούν ορισµένα κράτη µέλη προς την κατεύθυνση της αποψίλωσης της ΚΑΠ και της µεταφοράς πόρων υπέρ άλλων τοµέων της ευρωπαϊκής οικονοµίας. 13