Ενότητα 5: Παγκόσμιος ιστός και ηλεκτρονικό εμπόριο
Εισαγωγή Παράδειγμα: Οι έντυπες εφημερίδες βρίσκονται σε δεινή θέση. Το πρόβλημα δεν είναι ότι οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται πλέον για τις ειδήσεις, απλώς οι περισσότεροι δεν αγοράζουν τα έντυπα, εφόσον μπορούν να διαβάσουν ειδήσεις από όλο τον κόσμο στο Διαδίκτυο και μάλιστα δωρεάν. Ακόμα πιο ελκυστική είναι και η δυνατότητα που τους προσφέρεται πλέον να μπουν στη συζήτηση, αναρτώντας τα σχόλιά τους, να παρουσιάσουν τη δική τους επιχειρηματολογία σε άρθρα, καθώς και να συνεισφέρουν τις δικές τους ειδήσεις.
Εισαγωγή Το Διαδίκτυο ισοπέδωσε το επιχειρηματικό μοντέλο των έντυπων εφημερίδων μέσα σε λιγότερο από μία δεκαετία, παρασύροντας και το μεγαλύτερο μέρος του «οικοσυστήματος» που είχε αναπτυχθεί γύρω από αυτές. Για να καταφέρει να ευδοκιμήσει, κάθε οργανισμός θα πρέπει να διαθέτει ισχυρή στρατηγική Διαδικτύου, η οποία να χρησιμοποιεί τον Ιστό για να προσελκύσει πελάτες, να κινητοποιήσει τους εργαζομένους, να ανταγωνιστεί τους αντιπάλους και να αποκτήσει έσοδα.
Εισαγωγή Η ιστοσελίδα αποτελεί το κεντρικό σημείο της διαδικτυακής παρουσίας ενός οργανισμού, αλλά η στρατηγική του θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και άλλους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν και αναζητούν πληροφορίες. Ο στόχος στον οποίο εστιάζει ένας οργανισμός αναφορικά με την ιστοσελίδα του καθορίζει και τις μετέπειτα επιλογές του ως προς το σχεδιασμό, την πλοήγηση, τα χαρακτηριστικά και τους δείκτες μέτρησης της απόδοσης της ιστοσελίδας αυτής.
Στρατηγική Διαδικτύου Πληροφόρηση και ψυχαγωγία Οι οργανισμοί που στοχεύουν στην πληροφόρηση μιας μερίδας του κοινού ή στο να ψυχαγωγήσουν με κάποιον τρόπο τους ανθρώπους προσφέρουν περιεχόμενο που να προσελκύει επισκέπτες στην ιστοσελίδα. Για να αποκτήσουν έσοδα, αρκετές πωλούν διαφημίσεις ή προσφέρουν πριμοδοτημένη πρόσβαση σε ειδικό περιεχόμενο για τα μέλη που πληρώνουν συνδρομή. Τα διαδικτυακά περιοδικά, οι εφημερίδες και οι ιστοσελίδες βίντεο ανήκουν στην κατηγορία επιχειρήσεων που συνήθως υιοθετούν αυτήν τη στρατηγική.
Στρατηγική Διαδικτύου Πληροφόρηση και ψυχαγωγία Ένας infomediary («διαμεσολαβητής πληροφοριών») εστιάζει στην παροχή πληροφόρησης στους επισκέπτες, καθώς και στην ενδυνάμωσή τους, συγκεντρώνοντας πληροφορίες για προϊόντα από διάφορους προμηθευτές. Πολλοί infomediary λειτουργούν και ως ηλεκτρονικές αγορές (e-marketplaces), οι οποίες διευκολύνουν τις συναλλαγές φέρνοντας σε επαφή αγοραστές και πωλητές από όλο τον κόσμο.
Στρατηγική Διαδικτύου Άσκηση επιρροής Οι επιχειρήσεις που δεν πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες μέσω Διαδικτύου προσπαθούν να επηρεάσουν το κοινό τους με έμμεσο τρόπο. Μπορεί να επιλέξουν την ενίσχυση της αναγνωρισιμότητας του εμπορικού τους σήματος (brand awareness), ή να πείσουν τους επισκέπτες να σκεφτούν την προοπτική να αγοράσουν νέες τεχνολογίες ή να αναβαθμίσουν αυτές που ήδη έχουν. Μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί, πολιτικοί οργανισμοί, εκστρατείες ενημέρωσης κα χρησιμοποιούν επίσης το διαδίκτυο για άσκηση επιρροής
Στρατηγική Διαδικτύου Πώληση προϊόντων και υπηρεσιών Οι πωλήσεις αποτελούν τον πρωταρχικό στόχο των επιχειρήσεων αυτών που έχουν μόνο διαδικτυακή παρουσία (π.χ. Amazon) Οι ιστοσελίδες αυτές πρέπει να ενσωματώνουν δυνατότητες που θα βοηθήσουν τους επισκέπτες να διαβάσουν πληροφορίες ή αξιολογήσεις προϊόντων, να δημιουργήσουν wish lists (λίστες επιθυμιών) και να πραγματοποιήσουν αγορές διαδικτυακά. Η διαδικασία ολοκλήρωσης των αγορών (checkout) είναι σημαντική. Η ιστοσελίδα θα πρέπει να παρέχει πολλούς διαφορετικούς τρόπους πληρωμής, εύκολες λύσεις αποστολής, δυνατότητα παρακολούθησης των δεμάτων και απλή διαδικασία επιστροφής των προϊόντων.
Στρατηγική Διαδικτύου Πώληση προϊόντων και υπηρεσιών Οι ηλεκτρονικές αγορές συχνά κατηγοριοποιούνται βάσει του είδους των αγοραστών και των προμηθευτών που εξυπηρετούν, αν δηλαδή εστιάζουν σε συναλλαγές μεταξύ: επιχειρήσεων και καταναλωτών [επιχείρηση προς καταναλωτή business to consumer (B2C)] επιχειρήσεων [επιχείρηση προς επιχείρηση business to business (B2B)] καταναλωτών [καταναλωτής προς καταναλωτής - consumer to consumer (C2C)] καταναλωτών και επιχειρήσεων [καταναλωτής προς επιχείρηση - consumer to business (C2B)]
Στρατηγική Διαδικτύου Διευκόλυνση των εκτός Διαδικτύου σχέσεων Οι ιστοσελίδες που ως στόχο τους έχουν να διευκολυνθούν και να διευρυνθούν οι σχέσεις με τους πελάτες εκτός Διαδικτύου θα πρέπει να οικοδομούν την αναγνωρισιμότητα του εμπορικού σήματος και να ενθαρρύνει τη δημιουργία ισχυρότερων και ευρύτερων δεσμών εκτός Διαδικτύου. Οι ιστοσελίδες κολεγίων και πανεπιστημίων συνήθως περιέχουν ελκυστικές περιηγήσεις στις εγκαταστάσεις τους για τους υποψήφιους φοιτητές, καθώς και δικτυακές πύλες για τους φοιτητές, το εκπαιδευτικό προσωπικό, τους αποφοίτους και τους υπόλοιπους εργαζομένους.
Ονοματοδοσία ιστοσελίδων Η επιλογή ονόματος για την ιστοσελίδα είναι ένα κρίσιμης σημασίας πρώτο βήμα. Η URL (ενιαίος εντοπιστής πόρου uniform resource locator) είναι η μοναδική παγκόσμια διεύθυνση μίας ιστοσελίδας ή άλλης διαδικτυακής πηγής. Κάθε συσκευή που συνδέεται στο Διαδίκτυο διαθέτει μία μοναδική αριθμητική διεύθυνση IP. Επειδή οι διευθύνσεις IP δεν είναι εύχρηστες προστέθηκε και το Σύστημα Ονομάτων Τομέα (Domain Name System DNS). Πρόκειται για ένα ιεραρχικό σύστημα ονοματοδοσίας, το οποίο αντιστοιχεί στην πραγματική διεύθυνση IP μια πιο εύκολα ανακλήσιμη στη μνήμη διεύθυνση URL.
Ονοματοδοσία ιστοσελίδων Ηypertext transfer protocol http:// : πρωτόκολο το οποίο διευκρινίζει ότι η πηγή είναι μια ιστοσελίδα που περιέχει κώδικα τον οποίο ο φυλλομετρητής ιστού (browser) είναι σε θέση να ερμηνεύσει και να προβάλει Το όνομα της ιστοσελίδας έπεται του πρωτοκόλλου, π.χ. www.teilar.gr ή diosnysos.teilar.gr Το τελευταίο τμήμα του ονόματος αποτελεί τον τομέα πρώτου επιπέδου (top-level domain), ο οποίος μπορεί να δείχνει το είδους του οργανισμού ή τον κωδικό της χώρας (π.χ. com, edu, org, mil, gr, de, uk, cn)
Διαχείριση των ονομάτων χώρου Παρότι σήμερα διατίθενται πολύ περισσότεροι τομείς πρώτου επιπέδου, υπάρχει έντονος ανταγωνισμός για το ποιος θα προλάβει να κατοχυρώσει τα «καλύτερα ονόματα», αυτά που χαράσσονται ευκολότερα στη μνήμη των επισκεπτών. Internet Corporation for Assigned Names and Numbers Numbers (ICANN Διαδικτυακή Εταιρεία Ονοματοδοσίας και Αριθμοδότησης): μη κερδοσκοπικός οργανισμός υπεύθυνος για την επίβλεψη του συστήματος ονοματοδοσίας στο Διαδίκτυο. Ο ICANN συνάπτει συμφωνίες με τους οργανισμούς που διαχειρίζονται τις επιδόσεις των URL για καθέναν από τους τομείς πρώτου επιπέδου, διαπιστεύει τους διαχειριστές που πωλούν τα ονόματα τομέων, επιλύει τυχόν διαφορές και καθορίζει πολιτικές
Διαχείριση των ονομάτων χώρου Δεν λείπουν και οι δικαστικές διαμάχες καθώς οι διαφορές γύρω από τα ονόματα των τομέων προκαλούν φιλονικίες, ενώ οι καταγγελίες κάθε χρόνο αυξάνονται. Κυβερνοκατάληψη (cybersquatting): κάποιος καταχωρεί ένα όνομα τομέα το οποίο είναι το εμπορικό σήμα μιας εταιρείας, ελπίζοντας ότι θα το πουλήσει στην εταιρεία σε εξωφρενική τιμή «πειρατεία URL» (typosquatting): κατοχύρωση μιας ιστοσελίδαςαντιγράφου με μια παραλλαγή στην ορθογραφία του εμπορικού σήματος, την οποία κάλλιστα οι χρήστες μπορεί να θεωρήσουν ότι είναι η πραγματική και να εισάγουν προσωπικά στοιχεία και κωδικούς πρόσβασης, τα οποία οι «καταληψίες» χρησιμοποιούν για δόλιους σκοπούς
Σχεδιασμός ιστοσελίδας Άριστα σχεδιασμένη ιστοσελίδα είναι αυτή η οποία επιτυγχάνει τους στόχους της. Η αρχιτεκτονική μιας ιστοσελίδας καθορίζει το πόσο εύχρηστη και καλαίσθητη είναι. Οι σχεδιαστές θα πρέπει να βρουν τρόπους οργάνωσης των πληροφοριών, να παρέχουν εργαλεία πλοήγησης και να διασφαλίσουν ότι οι επισκέπτες της ιστοσελίδας δεν θα δυσκολευτούν να βρουν αυτό που ψάχνουν και να ολοκληρώσουν μια συναλλαγή.
Σχεδιασμός ιστοσελίδας
Σχεδιασμός ιστοσελίδας Επίπεδη αρχιτεκτονική (flat architecture): Για μια πολύ μικρή ιστοσελίδα, όπου μια αρχική σελίδα παρέχει σύνδεση σε τέσσερις ή πέντε επιπλέον σελίδες Ιεραρχική αρχιτεκτονική (hierarchical architecture): για μεγαλύτερες ιστοσελίδες, όπου στο επάνω σημείο της αρχικής σελίδας περιέχονται σύνδεσμοι για σελίδες δευτέρου επιπέδου, οι οποίες με τη σειρά τους παρέχουν συνδέσμους σε άλλες σχετικές σελίδες.
Σχεδιασμός ιστοσελίδας Πολυδιάστατη αρχιτεκτονική (multi-dimensional architecture): οι πληροφορίες κατηγοριοποιούνται με πολλούς τρόπους, και συνεπώς μπορούν να ακολουθυηθούν πολλά διαφορετικά μονοπάτια εντός της ίδιας ιστοσελίδας Σειριακή αρχιτεκτονική (sequential architecture): οι επισκέπτες προχωρούν βήμα βήμα σε μια συναλλαγή, έρευνα ή εκπαιδευτική ενότητα
Σχεδιασμός διεπαφής χρήστης Χρηστικότητα Προσβασιμότητα
Στρατηγικές ανάπτυξης λογισμικού Φυλλομετρητής ιστού HTML (γλώσσα σήμανσης υπερκειμένου)
Διδραστικές ιστοσελίδες Javascript AJAX Flash
Συστήματα διαχείρισης διαδικτυακού περιεχομένου Διαχείριση περιεχομένου Επάλληλα φύλλα στιλ
Ηλεκτρονικό εμπόριο Διαδικτυακές συναλλαγές Ασφάλεια Εμπιστοσύνη
Προώθηση της ιστοσελίδας (1:2) Βελτιστοποίηση ιστοσελίδας για μηχανές αναζήτησης Κατάταξη σελίδας (PageRank) και συνάφεια Λέξεις και φράσεις κλειδιά Απάτες με τις μηχανές αναζήτησης
Προώθηση της ιστοσελίδας (2:2) Βελτιστοποίηση ιστοσελίδας για μηχανές αναζήτησης Κατάταξη σελίδας (PageRank) και συνάφεια Όροι αναζήτησης και λέξεις-κλειδιά Απάτες με τις μηχανές αναζήτησης
Διαδικτυακή διαφήμιση (1:2) Αναλογία κλικ προς αριθμό εμφανίσεων (CTR) Στόχευση διαφημίσεων
Διαδικτυακή διαφήμιση (2:2) Πύλες αναζήτησης Προκλήσεις του διαδικτυακού μάρκετινγκ
Web 2.0 Crowdsourcing (πληθοπορισμός) Επέκταση δεδομένων Μανθάνων ιστός
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη, σύμφωνα με το Ν. 2121/1993 και τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με τον Ν. 100/1975)