ΙΑΤΡΕΙΟ-ΔΥΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΙ; ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Χατζηκωνσταντίνου Θωμάς, ειδικευόμενος Παθολογίας Παθολογική κλινική Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (ΨΝΘ)
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΣΑΚΧΑΡΩΔΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΗ ΣΤΟΥΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥΣ ΨΥΧΩΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Αυξημένος επιπολασμός στους ασθενείς με ψυχωτική διαταραχή σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Μεγάλος αριθμός επιδημιολογικών μελετών αναφέρουν μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης ΣΔ τύπου 2 στους ασθενείς με ψύχωση. Πολλοί ψυχωτικοί με ΣΔ2 παραμένουν αδιάγνωστοι. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Ασθενείς με ΣΔ τύπου 1 ή 2 έχουν διπλάσια πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης από το γενικό πληθυσμό. Ward M. The epidimiology Σε αντίθεση of diabetes με in psychotic τις ψυχώσεις, disorders, Lancet ο Psychiatry, ΣΔ2 συνήθως 2015 Snoek F. Constructs προηγείται of depression and της distress καταθλιπτικής in diabetes: time for διαταραχής. an appraisal, Lancet Diabetes Endocrinol, 2015
ΑΙΤΙΑ ΑΥΞΗΜΕΝΗΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΣΔ2 ΨΥΧΩΣΕΙΣ Παχυσαρκία Καθιστική ζωή Χαμηλό κοινωνικοοικονομ ικό status ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Παχυσαρκία Καθιστική ζωή *Το άγχος και η ψυχολογική πίεση από τη σωματική νόσο Αντιψυχωτικά (ΣΔ και επιπλοκές φάρμακα (πιο συχνά του) οδηγούν στην τα άτυπα αύξηση της αντιψυχωτικά) συχνότητας των Moulton CD, The Χρόνιο link between σωματικό depression and diabetes: και the search συναισθηματικών for shared mechanisms, ψυχολογικό Lancet Diabetes Endocrinol, stress από 2015 διαταραχών. Ward M. The epidimiology τη νόσο of diabetes in psychotic disorders, Lancet Psychiatry,2015 Snoek F. Constructs of depression and distress in diabetes: time for an appraisal, Lancet Diabetes Endocrinol, 2015
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΣΔ2 ΣΤΟΥΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥΣ Μη συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή ΑΣΘΕΝΕΙΣ Μη συμμόρφωση στη δίαιτα Δυσκολία επικοινωνίας με τον ασθενή/κακή ενημέρωση του ασθενή για τη νόσο Απουσία συνεργασίας ψυχιάτρουδιαβητολόγου Απορρύθμιση της ψυχικής νόσου Χορήγηση αντιψυχωτικών φαρμάκων Διστακτικότητα στη χρήση φαρμάκων που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή υπογλυκαιμία Petrak F., Depression and diabetes: treatment and health-care delivery, Lancet Diabetes Endocrinol, 2015 Chwastiak L., Clinical management of comorbid diabetes and psychotic disorders, Lancet Psychiatry, 2015
ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Η σύγκριση των δημογραφικών και μεταβολικών παραμέτρων μεταξύ ασθενών με ΣΔ τύπου 2 που έχουν ψυχιατρικό ιστορικό και ασθενών χωρίς ψυχιατρικό ιστορικό, που παρακολουθούνται από το τακτικό διαβητολογικό ιατρείο(δι) της Παθολογικής κλινικής του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (ΨΝΘ).
ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Μελετήθηκαν αναδρομικά οι φάκελοι όλων των ασθενών του ΔΙ που προσήλθαν από 1/7/2016 έως 1/9/2016. Στη μελέτη δεν συμπεριλήφθηκαν ασθενείς που διαγνώστηκαν με ΣΔ2 για πρώτη φορά κατά το διάστημα καταγραφής.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ(1) Το σύνολο των ασθενών που πληρούσαν τα κριτήρια της μελέτης ήταν 111. Από αυτούς 47 (42%) ήταν ψυχιατρικά ασθενείς (ομάδα Α), ενώ 64 (58%) δεν έπασχαν από ψυχιατρική ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΕΣ νόσο (ομάδα Β). ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΗΛΙΚ ΙΑ (έτη) ΦΥΛΟ ΚΑΠΝΙΣ ΜΑ ΒΑΡΟ Σ (kg) BMI ΠΕΡΙΜΕ ΤΡΟΣ ΜΕΣΗΣ (cm) HbA1c 64± 10 33% ΑΝΔΡΕΣ 40% ΝΑΙ 81±18 33± 6 104± 13(A) 106± 15(Γ) 7,2%± 1,7 67% ΓΥΝΑΙΚ ΕΣ 60% ΟΧΙ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ(2) Φαρμακευτι κή αγωγή Οι ασθενείς είχαν διαγνωστεί με ΣΔ2 κατά μέσο όρο. πριν 12 ± 9 έτη Το 94% είχε τουλάχιστον μια συνοδό πάθηση, με συχνότερη την αρτηριακή υπέρταση (79%). Από τους ψυχιατρικούς ασθενείς 57% ήταν ψυχωτικοί και 43% είχαν συναισθηματική διαταραχή. Ινσουλίνη Μετφορμίνη Αναστολείς DPP4 Σουλφονυλο υρίες Σύνολο 31% 72% 38% 35,2% ασθενών Ομάδα Α 25% 74,4% 25% 27,3% Ομάδα Β 34% 70,5% 44,3% 39,3% P 0,21 0,75 0,04 0,19
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ(3) Ομάδ α Α Ομάδ α Β Στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ ψυχιατρικών και μη ψυχιατρικών ασθενών βρέθηκαν μόνο ως προς την ηλικία και το κάπνισμα ΗΛΙΚ ΙΑ (έτη) ΕΤΗ ΝΟΣΟΥ ΚΑΠΝΙ ΣΜΑ ΒΑΡΟ Σ (kg) BMI ΠΕΡΙΜΕ ΤΡΟΣ ΜΕΣΗΣ (cm) 60 13,2 61% 82 30 102(A) 104(Γ) 66 12 26% 80 31 105(A) 107(Γ) ΑΡΤΗΡ ΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤ ΑΣΗ 79,1% 80,3% p 0,02 0,25 0,01 0,6 0,25 0,5 0,19
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ(4) ΧΟΛΗΣΤΕΡ ΟΛΗ (mg/dl) ΤΡΙΓΛΥΚΕ ΡΙΔΙΑ (mg/dl) HDL (mg/dl) LDL (mg/dl) HbA1c Ομάδα Α 174 148 46 103 7,1% Ομάδα Β 175 143 50 91 7,2% p 0,9 0,4 0,14 0,08 0,73
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι δύο ομάδες ασθενών δεν διέφεραν ως προς τη ρύθμιση του διαβήτη και το λοιπό μεταβολικό τους προφίλ. Τα αποτελέσματα αυτά είναι ενθαρρυντικά ως προς το επίπεδο της ρύθμισης του ΣΔ2 που μπορεί να επιτευχθεί στους ψυχιατρικούς ασθενείς. Η πλειονότητα των ψυχιατρικών ασθενών που εξετάστηκαν στο ΔΙ κατά το διάστημα καταγραφής είχαν καλά ρυθμισμένη ψυχική νόσο ή/και υποστηρικτικό περιβάλλον(είτε συγγενικό πρόσωπο, είτε το προσωπικό των δομών του ψυχιατρείου). Ειδικά οι ψυχιατρικοί ασθενείς είχαν στενή παρακολούθηση στο ΔΙ.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Εγρήγορση από πλευράς ψυχιάτρων για την έγκαιρη διάγνωση ΣΔ2 στους ασθενείς τους. Στενή παρακολούθηση των ασθενών με συχνές επισκέψεις στο ΔΙ Κατάλληλη υποστήριξη ψυχιατρικών ασθενών από εξιδεικευμένες δομές ή από το συγγενικό περιβάλλον. Καλή συνεργασία ψυχιάτρου-διαβητολόγου Συνύπαρξη δομών που εξυπηρετούν την ψυχική και σωματική υγεία στον ίδιο χώρο. Chwastiak L., Clinical management of comorbid diabetes and psychotic disorders, Lancet Psychiatry,2015 Snoek F. Constructs of depression and distress in diabetes: time for an appraisal, Lancet Diabetes Endocrinol, 2015 Balhara YPS, Diabetes and psychiatric disorders, Indian J Endocrinol Metab, 2011
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ