ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2: ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΥΟ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ

Transcript

1 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2: ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΔΥΟ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ Ασημίνα Γανωτοπούλου1, Αθανασία Παπαζαφειροπούλου1, Φλωρεντία Μπακομήτρου2, Γ. Χριστοφιλίδης1, Αικατερίνη Τρικαλλινού1, Β. Γκιζλής1, Δ. Γουγουρέλας2, Χ. Βέρρας1, Α. Κουτσοβασίλης2, Σ. Μπούσμπουλας2, Α. Μελιδώνης1 1: Διαβητολογικό Κέντρο Γ.Ν.Π. Τζάνειο, Πειραιάς, Ελλάδα 2: Διαβητολογικό Κέντρο Γ.Ν.Ν. Άγιος Παντελεήμων, Πειραιάς, Ελλάδα

2

3 Σακχαρώδης Διαβήτης & Ποιότητα Ζωής ΣΔτ2 - Χρόνια, εξελισσόμενη νόσος Αυξημένη νοσηρότητα & θνητότητα Θεραπευτικές παρεμβάσεις σύνθετες, ισόβιες Αποτυχίες θεραπευτικών στόχων Ανεπιθύμητες ενέργειες αγωγής Κακή Ποιότητα Ζωής

4 Μελέτη DAWN : Εξουθένωση από το Διαβήτη (Diabetes Burnout) Περίπου το 50 % των ατόμων με διαβήτη έχουν συνεχώς το φόβο ότι η νόσος τους θα επιδεινωθεί Το 1/6 των ατόμων αισθάνονται ότι η θεραπεία τους είναι πολύ περίπλοκη Για το 1 /3 των ατόμων είναι πολύ κουραστική η συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή Το 1/3 των ατόμων αισθάνονται άγχος και ανησυχία για το διαβήτη τους Το 40 % των ατόμων αισθάνονται ότι δεν θα μπορούν πια να ανταποκριθούν στις οικογενειακές τους υποχρεώσεις

5 Προβλήματα ποιότητας ζωής διαβητικών ασθενών Διαβήτης Γενικός population Patients reporting problems (%) 10 * 7.5 * * * Κινητικότητα *P < 0.01 * Αυτοφροντίδα Συνήθεις δραστηριότητες Πόνος/ Δυσκαμψία Άγχος/ Κατάθλιψη Adapted from Williams R, et al. The True Costs of Type 2 Diabetes in the UK. Findings from T2ARDIS and CODE-2 UK, GlaxoSmithKline, 2002.

6 Επίπτωση Σεξουαλικής Δυσλειτουργίας σε άτομα με ΣΔτ2 Μετανάλυση 42 μελετών Αυξημένη Επίπτωση Κατάθλιψης σε άτομα με ΣΔτ2 έναντι Μη Διαβητικών

7 Σκοπός Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η εκτίμηση της ποιότητας ζωής και των επί μέρους παραμέτρων που την καθορίζουν σε άτομα με ΣΔ2

8 Υλικό- Μέθοδος Στη μελέτη συμμετείχαν 258 άτομα με ΣΔ2: 124 γυναίκες/134 άνδρες μέσης ηλικίας: 58,1 ± 11,1 έτη HbA1c: 7,1 ± 1,4% ΔΜΣ: 31,5 ± 7,1Kg/m2 διάρκεια ΣΔ: 10,3 ± 3,8 έτη που προσήλθαν στα Διαβητολογικά κέντρα των ΓΝΠειραιά «Τζάνειο» και ΓΝΝίκαια «Αγ.Παντελεήμων» το χρονικό διάστημα Σεπτέμβριος Δεκέμβριος Σε όλα τα άτομα της μελέτης έγινε καταγραφή των κλινικών και δημογραφικών χαρακτηριστικών και συμπλήρωση του ερωτηματολογίου Audit of Diabetes-Dependent Quality of Life (ADDQOL) 19.

9 ADDQOL 19 (1) Το πρώτο μέρος του ερωτηματολογίου περιλαμβάνει 2 γενικές ερωτήσεις για την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής του ασθενούς και για την αξιολόγηση των επιπτώσεων της νόσου στην ποιότητα ζωής του. Οι ερωτήσεις αυτές βαθμολογούνται σε δύο 7-βάθμιες και 5βάθμιες κλίμακες τύπου Likert, με βαθμολογήσεις: από 3 έως -3 (3: εξαιρετική και -3: υπερβολικά κακή) από -3 έως 1 (-3: πάρα πολύ καλύτερη και 1: χειρότερη)

10 ADDQOL 19

11 ADDQOL 19 (2) Το δεύτερο μέρος αποτελείται από 19 ειδικές ερωτήσεις για τις επιπτώσεις του ΣΔ σε διάφορους τομείς της ζωής των ασθενών, όπως είναι: δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου εργασία μετακινήσεις και ταξίδια διακοπές σωματικές δραστηριότητες οικογενειακή ζωή φιλία κοινωνική ζωή προσωπικές σχέσεις σεξουαλική ζωή εμφάνιση κ.ά.

12 ADDQOL 19 (3) Κάθε μία από αυτές τις ερωτήσεις εμπεριέχει 2 σκέλη: στο πρώτο σκέλος αξιολογεί την εκτιμούμενη από τον ασθενή ποιότητα ζωής που θα απολάμβανε στο συγκεκριμένο τομέα αν δεν είχε ΣΔ. στο δεύτερο σκέλος σημειώνεται η αξιολόγηση της σημαντικότητας του συγκεκριμένου τομέα από τον ίδιο τον ασθενή.

13 ADDQOL 19

14 ADDQOL 19 (4) Όσον αφορά στα ψυχομετρικά χαρακτηριστικά του ADDQoL, η αξιοπιστία και η εγκυρότητα του ερωτηματολογίου είναι ιδιαιτέρως υψηλή, αφού οι δημιουργοί του αναφέρουν ότι ο συντελεστής εσωτερικής συνέπειας (Cronbach a) ξεπερνάει το 0,8 ακόμη και το 0,9, γεγονός που πιστοποιείται συνεχώς και στις ξενόγλωσσες προσαρμογές του.

15 Αποτελέσματα (1) Χαρακτηριστικά πληθυσμού μελέτης 54,3% έγγαμοι 62,4% απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 50,7%εισόδημα 700 Ευρώ/μήνα Αντιδιαβητική αγωγή 77,5% αντιδιαβητικά δισκία 44,8% ινσουλίνη Επιπλοκές ΣΔ2 14,2% ΣΝ 4,0% ΑΕΕ 4,5% περιφερική αρτηριοπάθεια 9,5% αμφιβληστροειδοπάθεια 4,9% νευροπάθεια 4,6% νεφροπάθεια

16 Αποτελέσματα (2) Η συνολική βαθμολογία του ADDQOL κυμαινόταν από -9,0 έως 0 (τιμές αναφοράς -9 έως +3). Η μέση τιμή του ADDQOL ήταν -2,7 ± 2,2. 37,3% των ατόμων θεωρεί ότι ο ΣΔ2 έχει επηρεάσει αρνητικά των ποιότητα ζωής 32,9% θεωρεί ότι η ζωή τους θα ήταν καλύτερη χωρίς την παρουσία του ΣΔ2 5 ασθενείς (1,9%) σημείωσαν βαθμολογία ADDQOL ίση με μηδέν, που σημαίνει ότι η παρουσία του ΣΔ2 δεν επηρέασε την ποιότητα ζωής τους.

17 Αποτελέσματα (3) Η παρουσία του ΣΔ2 είχε δυσμενή επίδραση στην: εργασιακή ζωή (-1,3 ± 0,6) σωματική υγεία (-1,3 ± 0,2) οικογενειακή ζωή (-1,3 ± 0,6) σεξουαλική ζωή (-1,3 ± 0,3) μελλοντικές προσδοκίες (-1,3 ± 0,4) διατροφικές συνήθειες (-1,7 ± 0,2)

18 Αποτελέσματα (4) Στη συνέχεια τα άτομα της μελέτης χωρίστηκαν σε δύο ομάδες με βάση τη βαθμολογία του ADDQOL (42,3% των ατόμων είχε ADDQOL <-3 έναντι 57,7% με ADDQOL 3). Η λογαριθμική πολυπαραγοντική ανάλυση έδειξε ότι η ποιότητα ζωής σχετιζόταν με την: ηλικία (OR:0,94, 95% ΔΕ:0,91-1,98, P=0,008) οικογενειακή κατάσταση (OR:0,43, 95%ΔΕ:0,21-0,90, P=0,03). Δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση μεταξύ ποιότητας ζωής και φύλου, διάρκειας ΣΔ, ΔΜΣ, HbA1c, καπνίσματος, μορφωτικού επιπέδου, αντιδιαβητικής αγωγής και των μακροαγγειακών επιπλοκών του ΣΔ2.

19 Συμπεράσματα

20 Τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας έδειξαν ότι η παρουσία του ΣΔ2 επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών και κυρίως την εργασιακή τους ζωή, τη σωματική υγεία, την οικογενειακή και σεξουαλική ζωή, τις μελλοντικές τους προσδοκίες και τις διατροφικές τους συνήθειες. Η ηλικία και η οικογενειακή κατάσταση αποτελούν τους μόνους ανεξάρτητους παράγοντες που επιδρούν δυσμενώς στην ποιότητα ζωής των ατόμων με ΣΔ2.

21