Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές II

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές II Περιγραφή και απαιτήσεις του μαθήματος Η/Υ II Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Αθανάσιος Σταυρακούδης

Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές ΙΙ Περιγραφή και στόχοι του μαθήματος Οδηγίες προς ναυτιλομένους Αθανάσιος Σταυρακούδης http://stavrakoudis.econ.uoi.gr Άνοιξη 2014 1 / 43

Γνωριμία Ονομα : Αθανάσιος Σταυρακούδης Ηλ. ταχυδρομείο : astavrak@uoi.gr Ιστότοπος : http://stavrakoudis.econ.uoi.gr Τηλέφωνο : 265 100 5935 Ωρες γραφείου : Τρίτη 1 2μμ και Παρασκευή 11 12πμ Γραφείο: 1ος όροφος, κεντρική βιβλιοθήκη http://stavrakoudis.econ.uoi.gr/stavrakoudis/?iid=152 2 / 43

Επισκόπηση 1 1 Δεδομένα, καταγραφή δεδομένων, επεξεργασία δεδομένων 2 Περιεχόμενο και ύλη του μαθήματος 3 Βιβλιογραφία, Εύδοξος, Βιβλιοθήκη 4 Αξιολόγηση φοιτητών, εξετάσεις, εργασίες, βαθμολογίες, επιδοτήσεις κ.λπ. 5 Ασκήσεις εξάσκησης και προετοιμασίας 6 Επιπλέον βοήθεια, αλληλοβοήθεια, συνεργατική μάθηση, κριτική, και άλλες πολιτικές. 7 Προετοιμασία για το επόμενο μάθημα 3 / 43

Καταγραφή δεδομένων στη Βίβλο Καὶ ἐγένετο μετὰ τὴν πληγὴν καὶ ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωυσῆν καὶ Ελεάζαρ τὸν ἱερέα λέγων λαβὲ τὴν ἀρχὴν πάσης συναγωγῆς υἱῶν Ισραὴλ ἀπὸ εἰκοσαετοῦς καὶ ἐπάνω κατ οἴκους πατριῶν αὐτῶν, πᾶς ὁ ἐκπορευόμενος παρατάξασθαι ἐν Ισραήλ καὶ ἐλάλησε Μωυσῆς καὶ Ελεάζαρ ὁ ἱερεὺς ἐν Ἀραβὼθ Μωὰβ ἐπὶ τοῦ Ιορδάνου κατὰ Ιεριχὼ λέγων ἀπὸ εἰκοσαετοῦς καὶ ἐπάνω, ὃν τρόπον συνέταξε Κύριος τῷ Μωυσῇ καὶ οἱ υἱοὶ Ισραὴλ οἱ ἐξελθόντες ἐξ Αἰγύπτου Ρουβὴν πρωτότοκος Ισραήλ. υἱοὶ δὲ Ρουβήν Ενὼχ καὶ δῆμος τοῦ Ενώχ τῷ Φαλλοὺ δῆμος τοῦ Φαλλουΐ τῷ Ἀσρὼν δῆμος τοῦ Ἀσρωνί Παλαιά Διαθήκη, Πεντάτευχος, Αριθμοί, κεφ. 26 http://www.myriobiblos.gr/bible/ot/chapter.asp?book=4&page=26 4 / 43

Κέκρωψ Πρώτος βασιλιάς της Αθήνας, του αποδίδονται: 1 Η προτίμηση της Αθηνάς στο αγώνα Αθηνάς Ποσειδώνα 2 Η διαίρεση του πληθυσμού της Αττικής σε Φυλές και Δήμους 3 Η καταγραφή του πληθυσμού 4 Η καθιέρωση της μονογαμίας και η αναγραφή του πατρωνύμου 5 Η ανακάλυψη του αλφάβητου Εικόνα από: http://en.wikipedia.org/wiki/cecrops_i 5 / 43

Δεδομένα στην αρχαιότητα και στο μεσαίωνα Στρατολογικοί κατάλογοι Φορολογικοί κατάλογοι Δωρητές Ναών, Μοναστηριών, κ.λπ. Καταγραφή αγροτικής παραγωγής Καταγραφή εμπορικών συναλλαγών 6 / 43

Δεδομένα στις αρχές του 20ου αιώνα Ολα τα προηγηγούμενα Γενική απογραφή πληθυσμού Καταγραφή μαθητών σχολείων και βαθμολόγιο Τήρηση λογιστικών βιβλίων Εργατικά και επαγγελματικά σωματεία Βιβλιοθήκες Εκλογικοί κατάλογοι, αποτελέσματα εκλογών Λεπτομερής καταγραφή απωλειών πολέμου 7 / 43

Δεδομένα στις αρχές του 21ου αιώνα Ολα τα προηγηγούμενα Ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων της κυβέρνησης: Ληξιαρχείο, ασφαλιστικοί φορείς, φοιτητολόγιο, φορολογικές δηλώσεις, μισθοδοσία Δ/Υ, κ.α. Τήρηση τραπεζικών συνναλαγών Πελατολόγιο, παραγγελίες, πωλήσεις, χρηματικές ροές, κ.λπ. Επικοινωνία, τηλέφωνα, μηνύματα, βιντεοκλήσεις, κ.λπ. Μετακινήσεις, εισητήρια, διόδια, κ.λπ. και: 8 / 43

Δεδομένα από ηλεκτρονική δραστηριότητα 9 / 43

Ορολογία data, database, data management data structure, structured data, unstructured data relational database, object oriented database, multimedia database data recording, data minimg, data science row data, statistical data, business data, personal data data encryption, data transfer, data distribution data dictionary, data catalog, metadata OLAP, ERP, DBMS, XML 10 / 43

Στόχος του μαθήματος 1 Το μάθημα έχει στόχο την εξοικείωση με τις βάσεις δεδομένων και τις εφαρμογές τους στην Οικονομία και τη Διοίκηση. 2 Δεν σχετίζεται 100% με το μάθημα «Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές Ι», και έχει μικρότερη συγγένεια με τα υπόλοιπα μαθήματα του εξαμήνου από όσο είχε το μάθημα «Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές Ι». 3 Το μάθημα είναι προσαρμοσμένο στις γνώσεις και απαιτήσεις των φοιτητών τμήματος Οικονομικών Επιστημών: Δεν πηγαίνει πολύ στα βαθιά, αλλά δεν μένει και στα πολύ ρηχά. Ιστοσελίδα μαθήματος: http://bit.ly/hy-ii 13 / 43

Περιεχόμενο και ύλη του μαθήματος 1 Βάσεις δεδομένων και στατιστικές εφαρμογές. 2 Εισαγωγή στα συστήματα διαχείρισης βάσεων δεδομένων. 3 Μοντέλα δεδομένων με έμφαση στο σχεσιακό. Εισαγωγή στη σχεσιακή άλγεβρα και σχεσιακό λογισμό. 4 Εννοιολογικά μοντέλα: το μοντέλο οντοτήτων-συσχετίσεων. 5 Θεωρία εξαρτήσεων. Κανονικοποίηση σχήματος (1NF, 2NF, 3NF, BCNF). Σχεδιασμός βάσεων δεδομένων. 6 Αναλυτική παρουσίαση της γλώσσας SQL. 7 Εξαγωγή δεδομένων από βάσεις δεδομένων και στατιστική ανάλυση. Ελεγχοι υποθέσεων, παλινδρόμηση, κύβοι OLAP. 8 Βάσεις δεδομένων στο διαδίκτυο. Εφαρμογές με MySQL/R. 14 / 43

Βιβλία και ύλη 1 Θα καλύψουμε όλη την ύλη του βιβλίου «Βάσεις δεδομένων και SQL: Μια πρακτική προσέγγιση». 2 Θα σας δοθούν κάποιες επιπλέον σημειώσεις (γλώσσα R) για τη στατιστική επεξεργασία δεδομένων. 3 Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε άλλο βιβλίο ή σημειώσεις, δεν υπάρχει καμία απολύτως απαίτηση να ακολουθείτε τη μία ή την άλλη προσέγγιση. 4 Υπάρχουν δεκάδες βιβλία για να μάθετε (σε επίπεδο χρήστη) τη γλώσσα SQL, διαβάστε όποιο σας είναι περισσότερο εύκολο και κατανοητό. 5 Στο μάθημα δε θα ασχοληθούμε με το φυσικό επίπεδο οργάνωσης βάσεων δεδομένων. 15 / 43

Βιβλία και σημειώσεις 1 Η ύλη των βάσεων δεδομένων καλύπτεται από οποιοδήποτε βιβλίο επιλέξετε ( 400 σελ.) 2 Στη διάρκεια του εξαμήνου σας δοθούν επιπλέον σημειώσεις ( 100 σελ.) 3 Θα δοθεί επιπλέον βιβλιογραφία ( 200 σελ.), η οποία επικαλύπτει την ύλη του μαθήματος, δεν είναι εντελώς απαραίτητη να τη διαβάσετε, αλλά μια δεύτερη άποψη θα σας βοηθήσει πολύ, ιδιαίτερα στην εργασία 4 Θα χρειαστεί επίσης να κρατήσετε καλές σημειώσεις από το μάθημα, το εργαστήριο, και την προσωπική σας μελέτη ( 200 300 σελ.) 16 / 43

Βάσεις Δεδομένων και SQL: Μια πρακτική προσέγγιση 19 / 43

Σχεδιασμός Πληροφορριακών Συστημάτων και Σχεσιακών Βάσεων Δεδομένων 20 / 43

Συστήματα Βάσεων Δεδομένων 21 / 43

Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων 22 / 43

Γενική βιβλιογραφία I Συστήματα βάσεων δεδομένων SQL Ε. Ι. Γιαννακουδάκης http://bit.ly/1axf4o2 Σχεσιακές βάσεις δεδομένων : θεωρία και εργαστηριακές ασκήσεις Ε. Κεχρής http://bit.ly/lsdp5d Συστήματα διαχείρισης βάσεων δεδομένων Ramakrishnan, Raghu, Gehrke http://bit.ly/1cxwhfz 23 / 43

Γενική βιβλιογραφία II Θεμελιώδεις αρχές συστημάτων βάσεων δεδομένων R. Elmasri, S.B. Navathe http://bit.ly/lb1oml Βασικές αρχές για τα συστήματα βάσεων δεδομένων J.D. Ullman, J. Widom http://bit.ly/1ewnqws Συστήματα βάσεων δεδομένων A. Silberschatz, H. F. Korth, S. Sudarshan http://bit.ly/1iu43x8 24 / 43

Τρόπος εξέτασης 1 Μια τελική εξέταση για το 100% του βαθμού 2 Οι εξετάσεις θα περιλαμβάνουν 5 ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 3 Κάθε ερώτηση έχει 4 απαντήσεις, αλλά είναι άγνωστο το πλήθος των σωστών ή λανθασμένων απαντήσεων 4 Υπάρχει πιθανότητα να είναι όλες σωστές ή 2 σωστές και 2 λάθος, κ.λπ. 5 Πρέπει να «μαρκάρετε» όλες τις απαντήσεις ως «σωστό» ή «λάθος» Πρόσβαση στα θέματα της εξέτασης: http://stavrakoudis.econ.uoi.gr/stavrakoudis/?iid=567 27 / 43

Τρόπος βαθμολόγησης Σε κάθε ερώτηση δίνονται πόντοι ανάλογα με το πόσες απαντήσεις έχετε «μαρκάρει» σωστά: 0-3 πόντους 1 0 πόντους 2 2 πόντους 3 8 πόντους 4 12 πόντους Ο τελικός βαθμός είναι το ακέραιο μέρος της διαίρεσης του αθροίσματος των πόντων σας με το 5 (πλήθος ερωτήσεων). Περιγραφή βαθμολόγησης: http://stavrakoudis.econ.uoi.gr/stavrakoudis/?iid=372 28 / 43

Εργαστήριο Η/Υ 1 Το μάθημα συνοδεύεται από κάποιες ώρες στο εργαστήριο Η/Υ. 2 Η παρουσία, όπως και στη διάλεξη, δεν είναι υποχρεωτική. 3 Το μεγαλύτερο μέρος των ασκήσεων πρέπει να το κάνετε μόνοι σας, ως εξάσκηση. 4 Οι ώρες λειτουργίας του εργαστηρίου θα ανακοινωθούν σύντομα από την κ. Πανούση. 31 / 43

Δύο συμβουλές για περάσετε εύκολα το μάθημα 1 Ξοδέψτε χρόνο: είστε νέες και νέοι και αυτό που έχετε μπροστά σας είναι χρόνος. 2 Ξοδέψτε χρόνο με αγάπη και αφοσίωση στο αντικείμενο: μόνο η αγάπη αξίζει στη ζωή και μόνο με αγάπη θα βρείτε ανταπόδοση για το χρόνο που ξοδεύετε. 32 / 43

Αν χρειάζεστε βοήθεια 1 Αν για οποιοδήποτε λόγο (οικογένεια, υγεία, κτλ) χρειάζεστε επιπλέον βοήθεια στο μάθημα πρέπει να το πείτε τώρα. 2 Δεν έχει νόημα να μου εξηγείτε οτιδήποτε μετά τις εξετάσεις. 3 Δεν υπάρχει κανείς λόγος να ντρέπεστε ή να φοβάστε. 4 Ζητήστε βοήθεια και θα λάβετε βοήθεια, χάρες δεν γίνονται ποτέ και σε κανέναν. 35 / 43

Βοηθάμε ο ένας τον άλλον 1 Προσφέρουμε απλόχερα βοήθεια ο ένας στον άλλον. 2 Η συνεργατική μάθηση είναι από τις πιο πετυχημένες μεθόδους για να μάθει κάνει κάτι αποτελεσματικά, καλά, και σε βάθος χρόνου. 3 Θα έχετε πολλές ευκαιρίες να βοηθήσετε ο ένας τον άλλον και θα ανταμειφθείτε πλουσιοπάροχα για την ενεργή συμμετοχή σας στο μάθημα. 4 Η βοήθεια είναι βοήθεια, δεν είναι απατεωνιά και κλεψιά στις εξετάσεις. 36 / 43

Κριτική στον καθηγητή και στον τρόπο του μαθήματος 1 Οσες και όσοι έχετε όρεξη για αντιπαράθεση στο πλαίσιο του μαθήματος θα χαρώ ιδιαίτερα να το κάνετε. 2 Μπορείτε οποιαδήποτε ώρα και στιγμή να αμφισβητήσετε τα πάντα γύρω από το μάθημα: Τι κάνουμε. Γιατί το κάνουμε. Πως το κάνουμε. 3 Την αμφισβήτηση πρέπει να την πληρώσετε με επιπλέον διάβασμα και εναλλακτικές προτάσεις. 4 Οποιαδήποτε πρόταση επικροτείται από τους συμφοιτητές σας επιβραβεύεται με γενναία βαθμολογική επιδότηση. 37 / 43

Πηγές οικονομικών δεδομένων 1 The Word Bank http://data.worldbank.org 2 Federal Reserve Economic Data http://research.stlouisfed.org/fred2 3 Eurostat http://ec.europa.eu/eurostat 4 Data Market http://datamarket.com 5 Fao Stat http://faostat.fao.org 6 Index Mundi http://www.indexmundi.com 7 Ελληνικά Δημόσια Δεδομένα http://data.gov.gr 40 / 43

Εξάσκηση με διαδικτυακές βάσεις δεδομένων Επισκεφτείτε τις αντίστοιχες ιστοσελίδες και εξοικειωθείτε με το περιεχόμενό τους. Βρείτε δεδομένα σχετικά με οικονομικά μεγέθη, π.χ. ποσοστό ανεργίας κατώτατος μισθός, δείκτης οικονομικής ανισότητας Χρησιμοποιείστε τα εργαλεία γραφικής απεικόνισης. «Κατεβάστε τα δεδομένα» και κάντε εσείς τη γραφική παράσταση, π.χ. με το Excel/Calc, ή την R. Πάρτε δεδομένα για περισσότερες χώρες και κάντε κάποια σύγκριση. Προσπαθήστε να πάρετε τα ίδια δεδομένα από δύο διαφορετικές πηγές και συγκρίνετέ τα μεταξύ τους. Υπάρχουν διαφορές και αποκλίσεις; 41 / 43

Πιθανές εργασίες με στοιχεία της Ελληνικής Οικονομίας Μακροοικονομικά Μεγέθη και Ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας Βάση Δεδομένων Ελληνικής Οικονομίας Μετασχηματισμός δεδομένων από.xls σε.csv ή/και.txt και αποθήκευσή τους σε σχεσιακή βάση δεδομένων SQL. Σοφία Δημέλη Καθηγήτρια τμήματος Πληροφορικής ΑΣΣΟΕ 42 / 43

Σχόλια και ερωτήσεις Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας Είμαι στη διάθεσή σας για σχόλια, απορίες και ερωτήσεις 43 / 43

Τέλος Ενότητας

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Σημειώματα

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: Έκδοση 1.0 διαθέσιμη εδώ. http://ecourse.uoi.gr/course/view.php?id=1065.

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Αθανάσιος Σταυρακούδης. «Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές II. Περιγραφή και απαιτήσεις του μαθήματος Η/Υ II». Έκδοση: 1.0. Ιωάννινα 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: http://ecourse.uoi.gr/course/view.php?id=1065.

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή, Διεθνής Έκδοση 4.0 [1] ή μεταγενέστερη. [1] https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/.