ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΑΑ 2014-2020
Το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 είναι ύψους 4,2 δις κοινοτικής συμμετοχής που μαζί με την εθνική και την ιδιωτική συμμετοχή θα κινητοποιήσει συνολικούς πόρους της τάξης των 6 δις ευρώ. Στη νέα ΚΑΠ και στους δύο Πυλώνες, οι εθνικοί και κοινοτικοί πόροι ανέρχονται στα 20 δις ευρώ για την προγραμματική περίοδο 2014-2020.
Η υλοποίηση των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης προϋποθέτει τη συμμετοχή των Περιφερειών στα διάφορα στάδιά της. Η συμμετοχή αυτή, κατά τη νέα προγραμματική περίοδο θα ενισχυθεί και θα αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο, με σκοπό και στόχο: την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων του προγράμματος, την απλοποίηση των διαδικασιών, τη μείωση του χρόνου διεκπεραίωσης των απαιτούμενων ενεργειών και την άμεση εξυπηρέτηση των δικαιούχων του Προγράμματος.
Η επιτυχία στην εφαρμογή του Νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης έγκειται όχι αποκλειστικά και μόνο στη πλήρη απορρόφηση των κοινοτικών πόρων, αλλά ταυτόχρονα στην επίτευξη ποιοτικών αποτελεσμάτων όπως: την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων του αγροτικού μας τομέα, τη προώθηση της επιχειρηματικότητας, τη καινοτομία και την εξωστρέφεια, τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, την έμπρακτη και μετρίσιμη μέριμνα για την προστασία του περιβάλλοντος και τη διατήρηση της αειφορίας.
Οι προκλήσεις για την ανασυγκρότηση του αγροτικού τομέα και των αγροτικών περιοχών: η αναδιάρθρωση των παραγωγικών κλάδων και τομέων της αγροτικής οικονομίας των αγροτικών περιοχών με σκοπό την δημιουργία κρίσιμης μάζας παραγωγών - καλλιεργειών και παραγόμενων προϊόντων, η αναδιοργάνωση των φορέων των αγροτών με στήριξη των υγιών σχημάτων (ενώσεων ομάδων παραγωγών), η πιστοποίηση των προϊόντων και των παραγωγών τους και η εξασφάλιση ποιοτικών σημάτων για τα προϊόντα (πχ ΠΟΠ, ΠΓΕ, κλπ), η καθετοποίηση της παραγωγής των τοπικών προϊόντων, η προβολή και προώθηση των παραγόμενων τοπικών προϊόντων,
Οι προκλήσεις για την ανασυγκρότηση του αγροτικού τομέα και των αγροτικών περιοχών (συνέχεια): η δημιουργία Τοπικών Συμφώνων Ποιότητας με τη συμμετοχή και εκπροσώπηση όλων των παραγωγικών φορέων και κλάδων της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας, η δημιουργία βασικών δημοσίων υποδομών στις αγροτικές περιοχές, η δημιουργία συμπληρωματικών εισοδημάτων και εναλλακτικών μορφών απασχόλησης (πχ αγροτουρισμός, οικοτεχνία, βιοτεχνία), η δημιουργία κατάλληλων υποδομών για την εκπαίδευση και κατάρτιση του παραγωγικού δυναμικού του πρωτογενή τομέα σε συνδυασμό με υποδομές επιστημονικής και τεχνικής υποστήριξής του.
Οι προκλήσεις και οι ανάγκες αυτές θα εξυπηρετηθούν από τα νέα Μέτρα και Δράσεις που προβλέπουμε στο νέο Πρόγραμμα, μέσω αξιοποίησης: των συνεργειών και της συμπληρωματικότητας που έχουμε εξασφαλίσει με τα υπόλοιπα επενδυτικά και διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε. (ΕΚΤ, ΕΤΠΑ) ως επενδυτικών και χρηματοδοτικών εργαλείων υλοποίησης της στρατηγικής τοπικής ανάπτυξης, της ισόρροπης εφαρμογής και εκχώρησης πόρων και αρμοδιοτήτων στις ελληνικές Περιφέρειες.
Τα κριτήρια στα οποία θα βασιστεί η διαδικασία εκχώρησης των μέτρων του νέου ΠΑΑ αφορούν κυρίως στο εάν: τα μέτρα αφορούν μεν οριζόντιες πολιτικές και στρατηγικές αλλά έχει πραγματοποιηθεί περιφερειακή εξειδίκευση της εφαρμογής (πχ Διαχειριστικά σχέδια απορροής λεκανών) τα μέτρα αφορούν σε περιφερειακές ιδιαιτερότητες και χωρικές ανάγκες, που αναγνωρίζονται και εξειδικεύονται μέσα από τις μελέτες για την έξυπνη εξειδίκευση των περιφερειών (RIS3), το επίπεδο υποδομών υποστήριξης, αλλά και η ύπαρξη στελεχιακού δυναμικού των Περιφερειών δύναται να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις απαιτητικές ανάγκες του Προγράμματος,
Τα κριτήρια στα οποία θα βασιστεί η διαδικασία εκχώρησης των μέτρων του νέου ΠΑΑ αφορούν κυρίως στο εάν: για τα σχετικά μέτρα σχεδιάζεται η εφαρμογή ολοκληρωμένων έργων, που απαιτεί προκήρυξη προκαθορισμένης ομάδας μέτρων/δράσεων και κατάθεση ενιαίας αίτησης, βάσει επιχειρηματικού σχεδίου που θα απαντά σε δεδομένες ανάγκες των εν δυνάμει δικαιούχων χωρικές ή τομεακές. επιτυγχάνεται για τους δικαιούχους αλλά και την διοίκηση, μείωση διοικητικού βάρους (εγγύτητα αποφάσεων, επιτάχυνση διαδικασιών, παροχή δυνατότητας στους δικαιούχους να υποβάλλουν ολοκληρωμένα επενδυτικά σε περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο, κ.λπ.).
Τα μέτρα/δράσεις για τα οποία με βάση τις προβλέψεις του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης πρόκειται να εκχωρηθεί η διαχείριση πόρων και αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες είναι: Τουλάχιστον το 30% των πόρων του ΠΑΑ που αφορούν στα Σχέδια Βελτίωσης Τουλάχιστον το 25% των πόρων του ΠΑΑ που αφορούν στη Μεταποίηση Τουλάχιστον το 70% των πόρων του ΠΑΑ που αφορούν σε Νέους Αγρότες Το 100% του προϋπολογισμού δράσεων για την ενίσχυση εκκίνησης επιχειρήσεων αφενός μεν για μη γεωργικές δραστηριότητες σε αγροτικές περιοχές, σε συνέργεια με δράσεις των ΠΕΠ (ΕΤΠΑ, ΕΚΤ), αφετέρου για την ανάπτυξη μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων,
Τα μέτρα/δράσεις για τα οποία με βάση τις προβλέψεις του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης πρόκειται να εκχωρηθεί η διαχείριση πόρων και αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες είναι: το 100% του προϋπολογισμού δράσεων για τα μικρά εγγειοβελτιωτικά έργα, Το 100% του προϋπολογισμού των δράσεων αναδασμών και δασικής οδοποιίας, Το 100% του προϋπολογισμού της περιβαλλοντικής δράσης που αφορά στην αναχλόαση των βοσκοτόπων το 100% του νέου LEADER,
Τα δεδομένα αλλάζουν, οι κοινοτικοί πόροι διατίθενται με περισσότερη φειδώ και έλεγχο, πιο στοχευμένα και με περισσότερους όρους και προϋποθέσεις. Το ζητούμενο για την νέα περίοδο σε σχέση με το παρελθόν είναι να αλλάξουμε τρόπο σκέψης και δράσης. Σημασία έχει να κάνουμε εκείνα που πρέπει για να τύχουμε της ενίσχυσης των κοινοτικών προγραμμάτων και όχι να συνεχίσουμε να κάνουμε εκείνα που συνηθίζαμε μέχρι σήμερα και που οδήγησαν στην δημιουργία παρασιτικών φαινομένων ενισχύσεων επιδοματικού και όχι αναπτυξιακού χαρακτήρα.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ