αποτελεί το μοναδικό Ελληνικό Παρατηρητήριο Μεταφορών- Χωροταξίας με χαρακτηριστικά μόνιμης οργάνωσης και λειτουργίας

Επισκόπηση απολογισμού έκδ. 2013 1

πρόλογος το «Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού» συγκροτήθηκε και λειτουργεί από την ΕΟΑΕ ως ένας μηχανισμός παρακολούθησης των χωρικών επιδράσεων της Εγνατίας Οδού (και των καθέτων αξόνων), και κατ επέκταση ως ένα σύγχρονο επιχειρησιακό εργαλείο υποστήριξης πολιτικών και προγραμμάτων χωρικής ανάπτυξης, και ολοκληρωμένης διαχείρισης του αυτοκινητόδρομου. ησυγκρότηση, ανάπτυξη και λειτουργία του Παρατηρητηρίου (2000-2009) έχει συγχρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε. (DG TREN) και το Ε.Π ΟΑΛΑΑ η υλοποίηση των προγραμματισμένων δράσεων του Παρατηρητηρίου για την περίοδο 2011-2015 (ΕΣΠΑ) συγχρηματοδοτείται από το Ε.Π. Ε.Π. αποτελεί το μοναδικό Ελληνικό Παρατηρητήριο Μεταφορών- Χωροταξίας με χαρακτηριστικά μόνιμης οργάνωσης και λειτουργίας 2

σκοπιμότητα: ο αναπτυξιακός ρόλος της ΕΟ Η σημασία του έργου της Εγνατίας Οδού αλλά και το μέγεθος της επένδυσης επιτάσσουν την προώθηση συμπληρωματικών, πέραν της κατασκευής και λειτουργίας-συντήρησης, δράσεων που θα πολλαπλασιάσουν τα αναπτυξιακά οφέλη και θα περιορίσουν τις επιπτώσεις από τη λειτουργία του. Αυτή η σκοπιμότητα είναι πλήρως εναρμονισμένη με τις πολιτικές καθώς και με τις απαιτήσεις των ανάλογων προγραμμάτων και χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ (π.χ. DG REGIO ESPON - ESDP, DG TREN - TEN-T, EEA TERM, ERDF - CF, ESDP, ETISplus), καθώς και με το Ελληνικό θεσμικό πλαίσιο αναπτυξιακού σχεδιασμού (π.χ. ΕΣΠΑ), μεταφορών (π.χ. ΕΠ-ΟΑΛΑΑ και ΕΠ-ΕΠ), περιβάλλοντος (π.χ. ΕΠΠΕΡ) και χωροταξίας-πολεοδομίας (π.χ. το Γενικό και τα Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης). 3

στόχοι Η Εγνατία οδός σχεδιάστηκε για να αποτελέσει το βασικό σημείο αναφοράς για τη σταδιακή διαμόρφωση ενός αναπτυξιακού άξονα στον βορειοελλαδικό χώρο. Επομένως, οι χωρικές επιδράσεις του έργου πρέπει εν τέλει να εκτιμηθούν σε σχέση με τη συμβολή του άξονα στη σύγκλιση του βορειοελλαδικού χώρου με τα μέσα επίπεδα της Ευρώπης, στη μείωση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των περιφερειών και των αστικών κέντρων τους και στην αποφυγή των αρνητικών επιπτώσεων στους φυσικούς πόρους και στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον. Το Παρατηρητήριο συγκροτήθηκε και λειτουργεί ως ένας οργανισμός με μόνιμη σύσταση και επιστημονική/τεχνική συγκρότηση, ώστε να παρέχει έγκυρες και επίκαιρες υπηρεσίες πληροφόρησης, τεκμηρίωσης και υποστήριξης πολιτικών και προγραμμάτων αναπτυξιακού σχεδιασμού, στην υπηρεσία όχι μόνο της ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε., αλλά και όλων των Αρχών και αναπτυξιακών φορέωντηςευρύτερηςπεριοχήςεπιρροήςτηςεγνατίαςοδού 4

πλαίσιο απολογισμού υποδομή οργάνωση παραγωγική λειτουργία αποτελεσματικότητα των διατιθέμενων πόρων αξιοποίηση στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και στην προώθηση της εδαφικής συνοχής και της βιώσιμης ανάπτυξης 5

διοίκηση Συνεργασίες: 1. Τμ. Κυκλοφορίας (Τομέας ΛΕΣ) 2. Τμ. Περιβάλλοντος (Τομέας ΛΕΣ) 3. Τμ. Οδικής Ασφάλειας (Τομέας ΛΕΣ) 4. Τμ. Περιβάλλοντος (Τομέας Έργων) 5. Τμ. GIS (Τομέας Έργων) 6

αντικείμενο εργασιών και δραστηριοτήτων Mε βάση τεκμηριωμένες επιστημονικές μεθόδους και την ανάπτυξη σύγχρονης υποδομής πληροφοριακών συστημάτων, το Παρατηρητήριο συγκεντρώνει, επεξεργάζεται και παρέχει έγκυρα και ενημερωμένα δεδομένα, που αφορούν δείκτες παρακολούθησης των χωρικών επιδράσεων που αφορούν σε ζητήματα όπως: η κινητικότητα και η ευκολία πρόσβασης στις περιφέρειες, στααστικάκέντρα, σε αγορές και υπηρεσίες, το επίπεδο ανάπτυξης, οβαθμόςσυνοχής, η ανταγωνιστικότητα και οι ενδοπεριφερειακές ανισότητες, η οικιστική ανάπτυξη και η δικτύωση των αστικών κέντρων, τα χαρακτηριστικά του συστήματος μεταφορών και λειτουργίας του οδικού δικτύου, και η ποιότητα του περιβάλλοντος 7

αντικείμενο εργασιών και δραστηριοτήτων συλλογή δεδομένων από εξωτερικές πηγές αποκλειστικά δεδομένα από μετρήσεις, έρευνες και μελέτες πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης χωρικών δεδομένων και παρακολούθησης δεικτών υπολογισμός, επεξεργασία, ανάλυση και παρακολούθηση δεικτών δελτία και εκθέσεις αποτελεσμάτων εκθέσεις επιδράσεων ειδικές αναλύσεις και εκθέσεις για χωρικές ή θεματικές ενότητες προβολή και διάχυση παραγόμενου υλικού δικτύωση με άλλους φορείς και συνεργασίες 10

αντικείμενο εργασιών και δραστηριοτήτων υποστηρικτικές υπηρεσίες εισηγήσεις - παρουσιάσεις, τεκμηρίωση, δημοσιεύσεις, εκθέσεις, προβολή υποστήριξη ΕΟΑΕ (διαχείριση θεμάτων ΛΕΣ, έρευνες, μελέτες, προβολή και συνεργασίες, συμμετοχή σε διαγωνισμούς κλπ) έλεγχοι, μελέτες και έρευνες Δημοσίων Αρχών και οργάνων της ΕΕ, διαμόρφωση προτάσεων, διάθεση δεδομένων (π.χ. DG REGIO - CSIL: ex-post evaluation of Egnatia motorway, EIB LuxSpace: Habitat monitoring in the Egnatia motorway project, ΥΠΕΚΑ: αναθεώρηση των Περιφερειακών Χωροταξικών) εφαρμογή Ν. 3882/2010 (οδηγία INSPIRE) για τα γεωχωρικά δεδομένα συμμετοχή στην Ομάδα Εργασίας της ΕΟΑΕ για τη διαμόρφωση πολιτικής διάθεσης - συμμετοχή στο Κομβικό Σημείο Επαφής (ΚΟΣΕ) ΓΓΔΕ δείκτες παρακολούθησης-αξιολόγησης έργων αξιολόγηση Ευρωπαϊκού προγράμματος ETISplus εφαρμογές Συστημάτων Ευφυών Μεταφορών (ITS) στην Εγνατία Οδό, ΥΠΟΜΕΔΙ, ΟΔΗΓΙΑ 2010/40/ΕΕ, Τομ. Προτερ. Ι «Βέλτιστη χρήση δεδομένων σχετικά με το οδικό δίκτυο, την κυκλοφορία και τις μετακινήσεις» σχεδιασμός και διαχείριση ιστότοπων 11

πλαίσιο αξιοποίησης ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΠΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ Ε.Ε. ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ - ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Μ.Μ.Ε. ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΙΔΙΩΤΕΣ Ανταποδοτικότητα: κοινωφέλεια υποστήριξη διαμόρφωσης και παρακολούθησης αξιολόγησης πολιτικών διάθεση αποτελεσμάτων και δεδομένων υποδομή, υπηρεσίες και τεχνογνωσία συγχρηματοδότηση ενημέρωση φορέων και πολιτών 12

στάδια ανάπτυξης 1999-2003 1 ο στάδιο: προπαρασκευή και συγκρότηση Συγχρηματοδότηση EU, DG-TREN: 295.000 2004-2009 2 ο στάδιο: κύριαφάσηανάπτυξης, οργάνωσης και παραγωγικής λειτουργίας Συγχρηματοδότηση EU, DG-TREN: 1.146.670,30 13

απολογισμός 2004-2009 (στάδιο ΙΙ) 14

απολογισμός 2004-2009 (στάδιο ΙΙ) ΥΠΟΔΟΜΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Δίκτυο Ηλεκτρονικών Υπολογιστών υποστηριζόμενο από Μηχανισμό Διαχείρισης Γεωγραφικών Δεδομένων και εξοπλισμένο με εξειδικευμένα λειτουργικά προγράμματα (GIS, επεξεργασία μετρήσεων, στατιστικά, γραφικά και Web development, παραγωγή εντύπων κλπ) και περιφερειακά (colour printers, plotter, scanner κλπ.). Επίσημα στοιχεία και επεξεργασμένα στατιστικά δε δομένα των απογραφών και ερευνών της ΕΣΥΕ και της Eurostat-REGIO. Περιβαλλοντικά δεδομένα βάσει των επίσημων στοιχείων της Ε.Ε. (Corine Land Use 1990 & 2000, RAMSAR, NATURA κλπ.). Στοιχεία Κυκλοφορίας και Μεταφορών o μετρήσε ις φόρτων στο οδικό δίκτυο, o στοιχεία σύνθεσης κυκλοφορίας, o στοιχεία εμπορευματικών και συνδυασμένων με τα φορ ών, o στοιχεία κίνησης στους μεθοριακούς σταθμούς, o στοιχεία αποστάσεων και χρονοαποστάσεων επί του οδικού δικτύου, o στοιχεία μετακινήσεω ν κα ι δυναμικότητας για λιμάνια, αεροδρόμια, σιδηρόδρομο, o ιεραρχημένο σύμφωνα με την επίσημη κατάταξη και ενημερωμένο οδικό δίκτυο, o στοιχεία Εθνικών Ερευνών Προέλευσης-Προορισμού κλπ. Στοιχεία Χωροταξίας και Ανάπτυξης o χρή σεις γης, εγκαταστάσεις επιχειρήσεων κα ι αξίες γης πέριξ 16 κόμβων της ΕΟ o δυναμικότητα αναπτυξιακών ζωνών και τουριστικών τόπω ν της Βόρειας Ελλάδας o πολεοδομικά σχέδια (ΓΠΣ και ΣΧΟΑΑΠ) οικισμών στη ζώνη διέλευσης της ΕΟ o κωδικοποιημένο δίκτυο οικισμών της Βόρειας Ελλάδας κ.α. Στοιχεία Περιβάλλοντος o αναλυτικές κατηγορίες χρήσεων γης πέριξ 16 κόμβων της ΕΟ o αποτελέσματα μετρήσεων οδικού κυκλοφοριακού θορύβου και ατμοσφαιρικής ρύπανσης o χαρ τογραφη μένα αποτελέσματα μετρήσεων οδικού κυκλοφοριακού θορύβου για το τμήμα (Α/Κ Καλοχωρίου Α/Κ Ιω νίας) o χρή σεις γης CORINE 1990 και 2000 κα. Ψηφιακά αρχεία Περιφερειακών και Χωροταξικών Σχεδίων κα ι Προγραμμάτων καθώς και στοιχεία της Ε.Ε. για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα (TENsT), τους Πανευρωπαϊκούς Διαδρόμους (TINA), και πολιτικές-προγράμματα περιφερειακής ανάπτυξης. Χαρτογραφικά υπόβαθρα: Ψηφιακό μοντέλο εδάφους (DEM, 3D). Αεροφωτογραφίες, δορυφορικές εικόνες SPOT, IKONOS και ορθοφωτοχάρτες. Διοικητικά και γεωγραφικά όρια (NUTS 13, ΓΠΣ, ΟΤΑΔΔ, προστατευόμενες περιοχές, κλπ.). Ψηφιακά δεδομένα WDC-ESRI. Ενημερωμένο Οδικό κα ι σιδηροδρομικό Δίκτυο. Ενημερωμένο Δίκτυο Οικισμών με κωδικούς, πληθυσμούς και πολύγωνα. Πλήρη ψηφιακά χαρτογραφικά υπόβαθρα με τα περιγράμματα των οικοδομικών τετραγώνων, των αξόνων (δρόμοι) και τω ν κτιρίων, για 47 οικισμούς σε ζώνη 2km εκατέρωθεν του άξονα της Εγνατίας Οδού, καθώς και των καθέτων αξόνων.ενημερωμένο Υδρογραφικό Δίκτυο και ακτογραμμή. Δίκτυο χωροσταθμικών καμπυλών. Εξοπλισμό συγκ οινωνιακών και περιβαλλοντικών μετρήσεων υποστηριζόμενο από σύστημα γεωγραφικού εντοπισμού θέσης (GPS). Ηλεκτρονική βιβλιοθήκη (πάνω από 650 θέματα) και βάση συγκέντρωσης υποστηρικτικού υλικού και μετα-δεδομένων, σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία INSPIRE. πρωτογενή αποκλειστικά χωρικά δεδομένα που αφορούν κυρίως στις άμεσες επιδράσεις της Εγνατίας Οδού το οδικό δίκτυο και οι οικισμοί της Βόρειας Ελλάδας, στοιχεία φόρτων και κινητικότητας, δεδομένα χρήσεων και αξιών γης πέριξ των κόμβων της Εγνατίας Οδού, αποτελέσματα μετρήσεων αποστάσεων και χρονοαποστάσεων για τόπους ειδικού ενδιαφέροντος, περιβαλλοντικές μετρήσεις και χαρτογραφήσεις. δευτερογενή - επεξεργασμένα χωρικά δεδομένα που αναφέρονται κυρίως σε έμμεσες επιδράσεις της Εγνατίας Οδού Πηγές: ΕΣΥΕ, Eurostat, ΕΕΑ, EC-DG-REGIO, ESPON, άλλοι δημόσιοι φορείς 15

ΧΡΟΝΟΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΔΙΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ Ε.Ο. ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΘΕΤΩΝ ΑΞΟΝΩΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥΣ (2006) Ηγουμενίτσα Ιωάννινα Γρεβενά Βέροια Θεσ/νίκη Καβάλα Καστοριά Κοζάνη Σέρρες Αλεξ/πολη Ορεστιάδα Ξάνθη Κομοτηνή Ηγουμενίτσα 0 87 211 319 370 490 251 254 434 644 715 545 591 Ιωάννινα 87 0 125 233 284 404 176 168 348 558 630 459 505 Γρεβενά 211 125 0 108 158 279 63 43 223 433 504 333 380 Βέροια 319 233 108 0 53 174 126 65 118 326 396 228 272 Θεσσαλονίκη 370 284 158 53 0 119 156 116 63 273 344 173 219 Καβάλα 490 404 279 174 119 0 277 236 97 152 223 52 98 Καστοριά 251 176 63 126 156 277 0 61 221 431 502 331 377 Κοζάνη 254 168 43 65 116 236 61 0 180 390 461 291 337 Σέρρες 434 348 223 118 63 97 221 180 0 239 310 130 185 Αλεξ/πολη 644 558 433 326 273 152 431 390 239 0 71 99 47 Ορεστιάδα 715 630 504 396 344 223 502 461 310 71 0 170 117 Ξάνθη 545 459 333 228 173 52 331 291 130 99 170 0 46 Κομοτηνή 591 505 380 272 219 98 377 337 185 47 117 46 0 ΧΡΟΝΟΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΜEΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΔΙΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ Ε.Ο. ΜΕ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥΣ (2010) Ηγουμενίτσα Ιωάννινα Γρεβενά Βέροια Θεσ/νίκη Καβάλα Καστοριά Κοζάνη Σέρρες Αλεξ/πολη Ορεστιάδα Ξάνθη Κομοτηνή Ηγουμενίτσα 0 40 83 134 164 234 117 105 199 306 361 293 280 Ιωάννινα 40 0 58 108 136 206 93 81 171 278 370 236 285 Γρεβενά 83 58 0 52 85 155 38 26 126 228 282 186 231 Βέροια 134 108 52 0 43 132 67 30 76 182 236 163 155 Θεσσαλονίκη 164 136 85 43 0 83 100 63 41 149 218 106 122 Καβάλα 234 206 155 132 83 0 170 160 89 88 143 37 57 Καστοριά 117 93 38 67 100 170 0 41 141 243 297 201 247 Κοζάνη 105 81 26 30 63 160 41 0 105 241 261 190 179 Σέρρες 199 171 126 76 41 89 141 105 0 170 225 120 139 Αλεξ/πολη 306 278 228 182 149 88 243 241 170 0 64 61 33 Ορεστιάδα 361 370 282 236 218 143 297 261 225 64 0 116 87 Ξάνθη 293 236 186 163 106 37 201 190 120 61 116 0 30 Κομοτηνή 280 285 231 155 122 57 247 179 139 33 87 30 0 ΜΕIΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΟΝΟΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ ΜΕ ΤΗ ΠΛΗΡΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΘΕΤΩΝ ΑΞΟΝΩΝ Ηγουμενίτσα Ιωάννινα Γρεβενά Βέροια Θεσ/νίκη Καβάλα Καστοριά Κοζάνη Σέρρες Αλεξ/πολη Ορεστιάδα Ξάνθη Κομοτηνή Ηγουμενίτσα 0 47 128 185 206 256 134 149 235 338 354 252 311 Ιωάννινα 47 0 67 125 148 198 83 87 177 280 260 223 220 Γρεβενά 128 67 0 56 73 124 25 17 97 205 222 147 149 Βέροια 185 125 56 0 10 42 59 35 42 144 160 65 117 Θεσσαλονίκη 206 148 73 10 0 36 56 53 22 124 126 67 97 Καβάλα 256 198 124 42 36 0 107 76 8 64 80 15 41 Καστοριά 134 83 25 59 56 107 0 20 80 188 205 130 130 Κοζάνη 149 87 17 35 53 76 20 0 75 149 200 101 158 Σέρρες 235 177 97 42 22 8 80 75 0 69 85 10 46 Αλεξ/πολη 338 280 205 144 124 64 188 149 69 0 7 38 14 Ορεστιάδα 354 260 222 160 126 80 205 200 85 7 0 54 30 18 Ξάνθη 252 223 147 65 67 15 130 101 10 38 54 0 16 Κομοτηνή 311 220 149 117 97 41 130 158 46 14 30 16 0

ΑΠΟ ΠΡΟΣ KOZANH ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ (m) ΜΕΤΑΞΥ ΚΟΖΑΝΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΟΛΕΩΝ Αλεξανδρούπ ολη Κομοτηνή Ξάνθη Καβάλα Ιωάννινα (ΠΣ) Άρτα Πρέβεζα Ηγουμενίτσα Πριν ΕΟ 465.664 402.395 356.554 301.761 221.916 296.908 347.338 310.833 Μάιος 2007 439.295 385.927 340.629 287.206 157.574 232.471 261.102 244.764 Μετά ΕΟ 422.131 367.469 326.180 274.678 143.423 201.231 229.863 205.227 Μειώσ εις (m.) 43.533 34.926 30.374 27.083 78.493 95.677 117.475 105.606 19

αποτελέσματα δεικτών χωρικές επιδράσεις 20

Δείκτης Δυνητικής Προσπελασιμότητας (προσαρμογή του μοντέλο του SASI) a Ar = W s exp βc rs s W: συνάρτηση δραστηριότητας (αστικός πληθυσμός, ΑΕΠ), c: συνάρτηση αντίστασης (χρονοαπόσταση) r, s: σημεία προέλευσης προορισμού ( ) Shürmann C., Spiekermann K. and Wegener M. (1997) Accessibility Indicators, Berichte aus dem Institute für Raumplanung 39, Universität Dortmund. 23

αποτελέσματα δεικτών χωρικές επιδράσεις Linear regression between time-distance change and GDP change 60% Ioannina y = 0,0004x - 0,2316 R 2 = 0,7064 y = GDP change of the prefecture in constant prices (1995-2004) 50% 40% 30% 20% 10% 0% Kavala Grevena Xanthi Thessaloniki Veria Kozani Komotini Alexandroupoli Igoumenitsa Cities tresspased by the Egnatia Motorway Trendline 0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 x= Reduce of the total time distance from the other cities (min) 25

Κωδικός Πίνακας αποστάσεων & χρονοποστάσεων τόπων μέσων μεταφοράς και πλησιέστερων κόμβων της Εγνατίας Οδού ή Καθέτων Αξόνων, στη ζώνη των 5 Περιφερειών διέλευσης (Ανατ. Μακεδονία & Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία), 2009 Τόπος Ειδικού Ενδιαφέροντος Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης M.1.1.1 Αεροδρόμιο Αλεξανδρούπολης Συντεταγμένες (χ,ψ ΕΓΣΑ 87) 663716 4524431 Μ.1.1.2 Αεροδρόμιο Καβάλας 552200 4530047 M.1.2.1 Λιμένας Αλεξανδρούπολης 658052 4522871 M.1.2.2 Λιμένας Καβάλας 534538 4531273 M.1.2.3 Λιμάνι Κεραμωτής 558789 4522757 Προέλευση οχημάτων από Δυτικά Δυτικά Πλησιέστερος Κόμβος Εγνατίας Οδού/ Καθέτου Άξονα Α/Κ Αλεξανδρούπολης Έξοδος προς Αεροδρόμιο Αλεξανδρούπολης Απόσταση (km) Χρόνος Διαδρομής (min) Μέση Ταχύτητα Διαδρομής (km/h) Χρόνος Διαδρομής σε Ώρες Αιχμής (min) Μέση Ταχύτητα Διαδρομής σε Ώρες Αιχμής (km/h) Κρίνεται ότι λόγω της προσφερόμενης ειδικής εξόδου επί του Άξονα της Εγνατίας Οδού (δυτικά του Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης) οι χρήστες που κινούνται από δυτικά δεν προτιμούν τη διαδρομή διαμέσου της πόλης της Αλεξανδρούπολης, χρησιμοποιώντας κατά το μέγιστο δυνατόν την Εγνατία Οδό. 6.80 7.65 53.33 - - Ανατολικά Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης 10.00 10.97 54.71 - - Δυτικά A/K Πέρνης 8.20 8.42 58.46 - - Ανατολικά A/K Χρυσούπολης 12.50 12.67 59.21 - - Δυτικά Α/Κ Αλεξανδρούπολης 4.25 8.75 29.14 8.75 29.14 Ανατολικά Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης 13.30 17.18 46.44 17.18 46.44 Ανατολικά Α/Κ Μάκρης 11.30 14.33 47.30 14.33 47.30 Δυτικά Α/Κ Αγ. Σύλλα 4.70 9.29 30.35 10.98 25.69 Ανατολικά A/K Λευκής Άμμου 6.69 9.38 42.80 10.86 36.94 Δυτικά A/K Πέρνης 18.75 19.79 56.84 - - Ανατολικά A/K Χρυσούπολης 23.05 24.04 57.53 - - M.1.2.4 Λιμάνι Νέας Περάμου 526290 4521847 Όλες τις κατευθύνσεις Α/Κ Aγ. Ανδρέα 3.50 4.88 43.08 - - M.1.3.1 Σ.Σ. Αλεξανδρούπολης 658203 4522985 M.1.3.2 Σ.Σ. Ορεστιάδας 711597 4597410 Βόρεια Δυτικά Α/Κ Αλεξανδρούπολης 4.45 9.48 28.17 9.48 28.17 Ανατολικά Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης 13.10 16.47 47.73 16.47 47.73 Ανατολικά Α/Κ Μάκρης 11.50 14.92 46.26 14.92 46.26 Βόρεια Είσοδος από Κάθετο Άξονα Αρδανίου Ορμενίου 3.00 5.25 34.29 5.25 34.29 26

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΑΝΑ ΛΙΜΑΝΙ, 2000-2008 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 ΣΥΝΟΛΟ Θεσσαλονίκη 6.476.466 5.497.793 5.349.416 5.480.272 6.354.788 6.892.413 6.743.697 8.466.459 16.041.842 67.303.146 Καβάλα - Ο.Λ.Κ.* 1.050.505 1.175.245 1.115.240 1.081.675 1.721.496 1.054.195 1.947.199 1.478.005 1.537.837 12.161.397 Βόλος 1.061.311 1.070.464 1.161.332 1.264.297 1.097.235 1.091.057 1.042.506 1.407.047 1.615.244 10.810.493 Αλεξανδρούπολη 298.493 281.329 289.327 500.281 652.331 346.870 355.650 (**) 376.912 3.101.193 ΣΥΝΟΛΟ 8.886.775 8.024.831 7.915.315 8.326.525 9.825.850 9.384.534 10.089.052 11.351.511 19.571.835 93.376.229 Οι τιμές είναι εκφρασμένες σε τόνους. (*) Συμπεριλαμβάνονται τα λιμάνια Κεραμωτής και Ν. Περάμου, που ανήκουν στον Οργανισμό Λιμένος Καβάλας (ΟΛΚ) (**) Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία. Για το λιμάνι της Ν. Περάμου τα στοιχεία για την περίοδο 2002-2005 είναι ελλιπή. Πηγές πρωτογενών δεδομένων: αντίστοιχοι Οργανισμοί Λιμένος, Φεβρουάριος 2009 και Απρίλιος 2010 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΕΠΙΒΑΤΩΝ ΑΝΑ ΛΙΜΑΝΙ, 2000-2008 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 ΣΥΝΟΛΟ Ηγουμενίτσα * 1.241.916 2.536.841 2.552.499 2.447.969 1.352.369 2.419.803 2.504.370 2.508.446 2.687.297 20.251.510 Καβάλα - Ο.Λ.Κ.** 1.380.409 1.390.512 1.445.901 1.454.229 1.386.653 1.448.099 1.636.328 1.853.931 1.808.044 13.804.106 Βόλος 368.643 366.722 356.669 382.417 364.916 377.358 406.283 440.441 434.935 3.498.384 Θεσσαλονίκη 248.429 231.580 218.032 201.282 209.066 217.538 129.684 150.202 163.502 1.769.315 Αλεξανδρούπολη(***) 157.422 158.146 159.452 168.800 168.604 178.203 155.756 172.928 1.319.311 ΣΥΝΟΛΟ 3.396.819 4.683.801 4.732.553 4.654.697 3.481.608 4.641.001 4.832.421 4.953.020 2.579.409 20.391.116 (*) Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για δρομολόγια εσωτερικού το 2000 και δρομολόγια εξωτερικού το 2004 (**) Συμπεριλαβάνονται τα λιμάνια Κεραμωτής και Ν. Περάμου, που ανήκουν στον Οργανισμό Λιμένος Καβάλας (ΟΛΚ) (***) Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία. Για το λιμάνι της Ν. Περάμου τα στοιχεία για τα έτη 2002-2005 και 2008 είναι ελλιπή Πηγές πρωτογενών δεδομένων: αντίστοιχοι Οργανισμοί Λιμένος, Φεβρουάριος 2009 και Απρίλιος 2010 27

ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΜΟΙ ΤΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ (ΒΙΠΕ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ), ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ, ΑΝΑ ΝΟΜΟ, ΔΗΜΟ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ Τόπος Ειδικού Ενδιαφέροντος ΝΟΜΟΣ ΔΗΜΟΣ Πλησιέστερος Κόμβος Εγνατίας Οδού/ Καθέτου Άξονα Απόσταση (km) Χρόνος Διαδρομής (min) ΘΕΣΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ Έκταση σε στρέμματα ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης ΕΒΡΟΥ ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗΣ Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης 1,3 2 Θεσμοθετημένη σε λειτουργία 2.100 ΒΙ.ΠΕ. Κομοτηνής ΡΟΔΟΠΗΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ Ανατολικός Α/Κ Κομοτηνής 7,0 8 Θεσμοθετημένο σε λειτουργία 4.332 ΒΙ.ΠΕ Ξάνθης ΞΑΝΘΗΣ ΞΑΝΘΗΣ Α/Κ Δυτικός Ξάνθης (Βανιάνου) 4,4 5 Θεσμοθετημένο σε λειτουργία 984 ΒΙ.ΠΕ. Δράμας ΔΡΑΜΑΣ ΔΡΑΜΑΣ Α/Κ Αγ. Σύλλα 39,3 44 ΒΙ.ΠΕ. Καβάλας ΚΑΒΑΛΑΣ ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΗΣ Α/Κ Πέρνης 3,3 3 Θεσμοθετημένο σε λειτουργία Θεσμοθετημένο σε λειτουργία 2.231 2.081 ΒΙΟ.ΠΑ. Ορεστιάδας ΕΒΡΟΥ ΟΡΕΣΤΙΑΔΟΣ Κάθετος Άξονας Αρδανίου Ορμενίου 1,1 2 Θεσμοθετημένο σε λειτουργία 470 ΒIO.ΠA. Ορμένιου ΕΒΡΟΥ ΤΡΙΓΩΝΟΥ Κάθετος Άξονας Αρδανίου Ορμενίου 6,7 11 ΒΙΟ.ΠΑ. Σαπών ΡΟΔΟΠΗΣ ΣΑΠΩΝ Α/Κ Μέστης 1,0 2 Θεσμοθετημένο ΒΙΟΠΑ Θεσμοθετημένο σε λειτουργία 633 418 ΒΙΟ.ΠΑ. Καβάλας* Ν.Καρβαλη ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ Α/Κ Λευκής Άμμου 2,9 4 Θεσμοθετημένο ΒΙΟΠΑ 132 ΕΜΠΟΡ/ΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΙΑΣΜΟΥ ΡΟΔΟΠΗΣ ΙΑΣΜΟΥ - - Υπό θεσμοθέτηση 28

Πίνακας αποστάσεων & χρονοποστάσεων μεταξύ τουριστικών και πολιτιστικών τόπων και πλησιέστερων κόμβων της Εγνατίας Οδού ή Καθέτων Αξόνων, στη ζώνη των 5 Περιφερειών διέλευσης (Ανατ. Μακεδονία & Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία), 2009 Κωδικός Τόπος Ειδικού Ενδιαφέροντος Συντεταγμένες Χ (m) Ψ (m) Τ.1.1.5 Ίασμος 599506 4553258 Προέλευση οχημάτων από Όλες τις κατευθύνσεις Πλησιέστερος Κόμβος Εγνατίας Οδού/ Καθέτου Άξονα Απόσταση (km) Χρόνος Διαδρομής (min) Μέση Ταχύτητα Διαδρομής (km/h) Χρόνος Διαδρομής σε Ώρες Αιχμής (min) Μέση Ταχύτητα Διαδρομής σε Ώρες Αιχμής (km/h) Α/Κ Ιάσμου 1.20 2,12 34.02 - - Τ.1.1.6 Αρχαιολογικός χώρος Μαρώνειας 627835 4526216 Δυτικά Ανατολικός Α/Κ Κομοτηνής 34.10 36,58 55,93 - - Ανατολικά Α/Κ Μέστης 20.10 24,78 48.66 - - Τ.1.2.8 Κομοτηνή Δεν αποτυπώθηκε Τ.1.2.11 Ξάνθη 574340 4554367 Ανατολικά Ανατολικός Α/Κ Κομοτηνής 3,44 6,10 63,84 6,10 63,84 Δυτικά Δυτικός Α/Κ Κομοτηνής 3,88 6,42 65,58 6,42 65,58 Δυτικά Ανατολικά Α/Κ Δυτικός Ξάνθης (Βανιάνου) Α/Κ Ανατολικός Ξάνθης (Βαφαιίκων) 9,71 13,74 42,41 16,02 36,38 6,40 11,58 33,15 9,33 41,14 Δυτικά Α/Κ Βανιάνου 35,91 43,41 49,64 45,68 47,17 Τ.1.2.12 Σταυρούπολη 558838 4560624 Όλες τις κατευθύνσεις Α/Κ Χρυσούπολης 31,65 39,17 48,49 - - Ανατολικά Α/Κ Βαφαιίκων 32,96 41,04 48,19 39,18 50,48 Τ.1.2.16 Δράμα 512162 4555176 Νότια Α/Κ Αγ. Σύλλα 32,84 37,78 52,14 38,48 51,20 Ανατολικά Α/Κ Στρυμόνα 50,99 47,63 64,24 48,46 63,13 Ανατολικά Α/Κ Αρδανίου 23,75 19,92 71,55 - - Τ.1.3.1 Τραϊανούπολη 671056 4525538 Δυτικά Α/Κ ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης 17,50 17,48 60,06 - - Δυτικά Έξοδος προς Αεροδρόμιο Αλεξανδρούπολης (μόνο μετάβαση) 14,40 14,30 60,42 - - Τ.1.3.2 Δάσος Δαδιάς 686902 4554463 Όλες τις κατευθύνσεις Κάθετος Άξονας Αρδανίου Ορμενίου 7,05 7,70 54,94 - - Τ.1.3.7 - Τ.1.3.8 Λάγος 593834 4539822 Ανατολικά Δυτικός Α/Κ Κομοτηνής 26,70 20,70 77,39 - - Δυτικά Α/Κ Ιάσμου 27,85 26,00 64,27 - - Δυτικά Α/Κ Βαφαιίκων 20,20 19,08 63,51 - - Τ.1.3.13 Χιονοδρομικό Κέντρο Φαλακρού 505542 4572414 Νότια Α/Κ Αγ. Σύλλα 78,09 86,48 54,18 87,46 53,57 Ανατολικά Α/Κ Στρυμόνα 94,65 93,71 60,60 - - Τ.1.3.17 Παγγαίο - Μουσθένη 509356 4523266 Όλες τις κατευθύνσεις Α/Κ Μουσθένης 3,50 5,75 36,52 - - Τ.1.5.1 Καστανιές 705962 4613086 Τ.1.5.2 Φίλιπποι (Κρηνίδες) 524174 4539766 Δυτικά Νότια Δυτική Είσοδος από τον Κάθετο Άξονα Αρδανίου Ορμενίου Νότια Είσοδος από τον Κάθετο Άξονα Αρδανίου Ορμενίου 1,00 1,53 39,13 - - 1,80 2,33 46,29 - - Δυτικά Α/Κ Αγ. Σύλλα 11,40 12,58 54,36 - - Ανατολικά Α/Κ Λευκής Άμμου Δεν μετρήθηκε, μετά από συνεννόηση με την ΕΟΑΕ, καθώς κρίνεται ότι στην πράξη δεν προτιμάται από τους χρήστες Τ.2.1.3 Αμφίπολη 487107 4519034 Τ.2.1.19 Δίον 371376 4447779 Τ.2.1.22 Πλαταμώνας 379994 4428902 Τ.2.1.30 Βεργίνα 357551 4482945 Όλες τις κατευθύνσεις Όλες τις κατευθύνσεις Όλες τις κατευθύνσεις Όλες τις κατευθύνσεις Α/Κ Στρυμόνα 2,80 3,42 49,19 - - Α/Κ Κλειδίου 57,25 39,66 86,62 - - Α/Κ Κλειδίου 69,50 46,85 89,02 - - Α/Κ Βέροιας 10,80 11,58 55,96 - - Τ.2.1.34 Πέλλα 375627 4512595 Δυτικά Α/Κ Νησελίου 32,05 29,32 65,60 - - 29

Συμμετοχή των Περιφερειών της Ζώνης IV στις καταγεγραμμένες διανυκτερεύσεις σε τουριστικά καταλύματα, 2002-2007 8,97% 16,32% ΑΝ. ΜΑΚΕΔ. & ΘΡΑΚΗ 18,52% ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Πληρότητα τουριστικών καταλυμάτων, 2000-2007 3,90% ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ 70,00% 52,29% Συμμετοχή των Νομών της Ζώνης IV στις καταγεγραμμένες διανυκτερεύσεις σε τουριστικά καταλύματα, 2002-2007 8,61% ΚΑΒΑΛΑ 32,02% 16,59% ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑ ποσοστό πληρότητας 60,00% 50,00% 40,00% Σύνολο Χώρας Ζώνη IV ΑΝ. ΜΑΚ. & ΘΡΑΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑ 4,39% 11,63% 1,45% 25,32% ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΝΟΜΟΙ 30,00% 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 30

Α/Α κόμβο υ Όνομα κόμβου ΠΙΝΑΚΑΣ 2: Συγκεντρωτικά Αποτελέσματα Γραμμικής Δόμησης Συνολική έκταση περιοχής μελέτης (στρέμματα) Εκταση Γραμμικής Δόμησης 1998 (στρέμματα) Εκταση Γραμμικής Δόμησης 2007 (στρέμματα) Μεταβολή Γραμμικής Αστικής Δόμησης (στρέμματα) Ποσοστό μεταβολής Γραμμικής Αστικής Δόμησης 1 Ηγουμενίτσας 6.757 150,16 195,57 45,41 30,24% 9 Ανατ. Γρεβενών 4.000 103,11 142,10 38,99 37,81% 11 Καλαμιάς 4.000 32,53 34,98 2,45 7,52% 12 Κοζάνης 10.000 424,45 634,36 209,91 49,46% 14 Βέροιας 9.999 305,29 496,79 191,50 62,73% 21 Καλοχωρίου Κ1 34.187,43 993,78 1.238,43 244,66 24,62% 22 23-23Α 24 Ιωνίας Διαβατών Κ2 Ευκαρπίας Κ4- Γηροκομείου Λαγκαδά Σερρών 33.058,96 1.630,44 1.746,43 115,99 7,11% 50.811,63 2.407,41 2.938,08 530,66 22,04% 6822,40 210,90 334,84 123,94 58,77% 31 Αγ. Σύλλα 4172,90 158,68 225,04 66,37 41,83% 32 Λευκής Αμμου 10.198,05 386,62 460,61 73,99 19,14% 34 35 Βανιάνου (Δυτ. Ξάνθης) Βαφαίικα (Ανατ. Ξάνθης) 4.000,04 32,03 61,08 29,06 90,73% 4.000 227,58 245,31 17,73 7,79% 37 Δυτ. Κομοτηνής 10.000 505,69 584,14 78,45 15,51% 41 Αλεξανδρούπολ ης Συγκεντρωτικά Αποτελέσματα: 4.000 93,69 120,11 26,42 28,20% 196.008 7.662,35 9457,86 1.795,53 23,43% 32

αποτελέσματα δεικτών χωρικές επιδράσεις ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΕΙΚΤΗ SET 17 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ ΕΚΤΑΣΗ ΓΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ΒΑΣΗΣ 1998 (στρ.) ΕΚΤΑΣΗ ΓΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ 2009 (στρ.) ΑΠΟΛΥΤΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ 1998-2009 (στρ.) ΠΟΣΟΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΓΗ 1.598,48 3.182,37 1.583,89 99,09% ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΓΗ 6.437,38 7.381,13 943,75 14,66% ΓΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΜΑΖΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΤΑΚΟΜΙΣΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΓΗ ΚΤΙΡΙΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κ.Λ.Π. 439,24 772,96 333,72 75,98% 545,12 710,86 165,74 30,40% ΓΗ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ 122,24 211,84 89,60 73,30% ΓΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΕΩΝ 434,19 751,22 317,03 73,02% ΓΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ / ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 336,98 365,83 28,85 8,56% ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ 288,47 328,37 39,90 13,83% ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ 67,52 479,32 411,80 609,89% ΕΙΔΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ (ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ - ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ) 812,51 826,20 13,69 1,68% 33

αποτελέσματα δεικτών χωρικές επιδράσεις ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΛΑΧΙΣΤΩΝ, ΜΕΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΣΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΑΞΙΩΝ 1998 ΚΑΙ 2009 ΑΝΑ ΚΟΜΒΟ Α/Α κόμβου Όνομα κόμβου Ελάχιστη μεταβολή αξιών Μέγιστη μεταβολή αξιών Μέση μεταβολή αξιών 1 01 Ηγουμενίτσας 201% 1704% 618% 09 Ανατ. Γρεβενών 60% 381% 179% 11 Καλαμιάς 141% 141% 141% 12 Κοζάνης -36% 141% 66% 14 Βέροιας 28% 434% 326% 21 Καλοχωρίου Κ1-40% 157% 16% 22 Ιωνίας Διαβατών Κ2 15% 221% 116% 23-23Α Ευκαρπίας Κ4- Γηροκομείου -20% 381% 67% 24 Λαγκαδά Σερρών 11% 862% 98% 31 Αγ. Σύλλα 116% 321% 231% 32 34 35 Λευκής Άμμου (Καβάλας) Βανιάνου (Δυτ. Ξάνθης) Βαφαίικων (Ανατ. Ξάνθης) 141% 1103% 327% 189% 1824% 798% -44% 702% 93% 37 Δυτ. Κομοτηνής -36% 1183% 240% 41 Αλεξανδρούπολης 20% 742% 392% 34

αποτελέσματα δεικτών χωρικές επιδράσεις ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΟΕΥΛΕΥΣΗΣ - ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ, Α εξαμ. 2009 50% 45% 43% 40% 35% 30% 28% 25% 20% 21% 15% 10% 8% 5% 0% Ενδοπεριφερειακές Διαπεριφερειακές (Εντός Ελλάδος) Διακρατικές 36 Transit

αποτελέσματα δεικτών χωρικές επιδράσεις Destination - Origin / Weekends Percentage of the total average daily movements distance (km) Thessaloniki - Skopje 9,9% 233 Thessaloniki - Strumica 3,9% 128 Serres - Sandanski 3,7% 66 Serres - Petrich 3,7% 61 Evros (Alexandroupoli) - Edirne 3,3% 183 Thessaloniki - Sofiya 3,1% 296 Kilkis - Strumica 3,1% 95 Evros (Alexandroupoli) - Slivengrad 2,8% 171 Kilkis-Skopje 2,7% 201 Drama - Gotse Delchev 2,2% 75 OD / Weekday % of the total average daily movements Average distance in km Thessaloniki - Skopje 7,7% 233 Thessaloniki - Strumica 5,4% 128 Serres - Petrich 4,6% 61 Thessaloniki - Sofiya 3,6% 296 Serres - Sandanski 3,5% 66 Evros - Slivengrad 2,6% 171 Kilkis - Strumica 2,6% 95 Ioannina - Gjirokaster 2,2% 75 Athens - Sofiya 2,2% 795 Drama - Gotse Delchev 2,1% 75 Total 36,5% - 37

απολογισμός 2004-2009 (στάδιο ΙΙ) Πραγματοποιήθηκαν οι εργασίες υπολογισμού και παρακολούθησης για 45 δείκτες και εκδόθηκαν τα ανάλογα ετήσια Δελτία Αποτελεσμάτων και οι ετήσιες Εκθέσεις Αποτελεσμάτων. Υλοποιήθηκε το πρόγραμμα μελετών στο πλαίσιο του οποίου ανατέθηκαν και ολοκληρώθηκαν 6 έρευνες-μελέτες: 1. Έκθεση κατάστασης των Ζωνών Επιρροής της Εγνατίας Οδού (2004) 2. Πιλοτική μελέτη πολεοδομικών μεταβολών σε τρεις επιλεγμένες αστικές περιοχές της άμεσης ζώνης επιρροήςτηςεγνατίαςοδού(2006) 3. Μελέτη Πολεοδομικών Μεταβολών Χρήσεων Γης, Εγκατάστασης Επιχειρήσεων και Αξιών Γης πέριξ 16 κόμβων της Εγνατίας Οδού (2009), 4. Μέτρηση και χαρτογράφηση οδικού κυκλοφοριακού θορύβου (2008), 5. Μελέτη συγκοινωνιακών δεικτών: εμπορευματικές και συνδυασμένες μεταφορές, χαρακτηριστικά μετακινήσεων στους μεθοριακούς σταθμούς. Και μετακινήσεις με εναλλακτικά μέσα (2009), 6. Μελέτη Δεικτών Προσπελασιμότητας για τόπους (2009). Συντάχθηκαν και εκδόθηκαν πάνω από 70 ειδικές Εκθέσεις και Κείμενα Εργασίας, καθώς και πλήθος θεματικών χαρτών. 41

απολογισμός 2004-2009 (στάδιο ΙΙ) http://observatory.egnatia.gr Το διάστημα λειτουργίας από 06/06/2005 έως 31/10/2010 ο ιστότοπος δέχτηκε, πάνω από 6,5 εκατ. εύστοχες αποκρίσεις (hits) οι οποίες αντιστοιχούν σε 330.000 επισκέψεις (μ.ο.=180/ημέρα) και 120.000 μοναδικούς επισκέπτες. Στον ιστότοπο λειτουργεί ειδική φόρμα επικοινωνίας μέσω της οποίας κάθε επισκέπτης μπορεί να υποβάλλει ερωτήματα ή αιτήματα. Επίσης λειτουργεί υπηρεσία εγγραφής στο ενημερωτικό φυλλάδιο (e-newsletter) που αποστέλλεται μέσω email. 6 έντυπα παρουσίασης-προβολής του Παρατηρητηρίου (ελληνική και αγγλική έκδοση) 21 ενημερωτικά φυλλάδια και 12 e-newsletters που είναι προσβάσιμα μέσω του ιστότοπου και απεστάλησαν σε περίπου 450 εγγεγραμμένους αποδέκτες 1η Έκθεση Χωρικών Επιδράσεων (σε ελληνική και αγγλική έκδοση), που αποστάλθηκε ταχυδρομικώς σε 430 ενδιαφερόμενους φορείς, ερευνητικά κέντρα και προσωπικότητες, σε Ελλάδα και εξωτερικό Παροχή παραγόμενου υλικού (χωρικά δεδομένα, στατιστικά στοιχεία, εκθέσεις κλπ) σε πάνω από 600 καταγεγραμμένους αποδέκτες (60% δημόσιοι οργανισμοί, 30% πανεπιστήμια-ερευνητές-φοιτητές, 10% ιδιώτες), μη συμπεριλαμβανομένου του αριθμού των ατόμων που προμηθευτήκαν υλικό μέσω του Ίντερνετ). Παρουσιάσεις-εισηγήσεις σε 34 συνέδρια-ημερίδες, πραγματοποιήθηκαν 11 δημοσιεύσεις, και έγινε παρακολούθηση 16 επιστημονικών σεμιναρίων και workshops Υποστηρίχθηκαν είκοσι πέντε (25) εισηγήσεις και παρουσιάσεις της διοίκησης και στελεχών της ΕΟΑΕ Πάνω από 100 καταχωρήσεις-αναφορές για το Παρατηρητήριο σε ημερήσιο τύπο (αποδελτίωση ΕΟΑΕ). 43

απολογισμός 2004-2009 (στάδιο ΙΙ) Διακρίσεις Αναφορές Το Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού εξετάστηκε από το ερευνητικό ινστιτούτο NordRegio ως παραδειγματική περίπτωση εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Χωροταξικού Σχεδίου ESDP (European Spatial Planning Perspective) στα πλαίσια του προγράμματος ESPON (European Spatial Planning Observatory Network), 2007, URL: http://www.espon.eu/mmp/online/website/content/projects/243/366/index_en.html Στα εγκεκριμένα Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού των Περιφερειών Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας και Δυτικής Μακεδονίας περιλαμβάνεται ειδική αναφορά στο Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού και τονίζεται πως: «είναι προφανής η αναγκαιότητα συνεργασίας του Παρατηρητήριου με τον τρέχοντα χωροταξικό σχεδιασμό σε επίπεδο Περιφέρειας, ιδιαίτερα για θέματα που αφορούν στον ενδοπεριφερειακό χώρο και τις επιπτώσεις στη χωρική οργάνωση αλλά και στον άμεσο συνοριακό χώρο» (Αρ. ΦΕΚ: 1471Β /9-10-2003, 218 Β /6-2-2004 και 1472Β /9-10-2003). Στα επίσημα κείμενα της Δ Προγραμματικής Περιόδου (π.χ. ΕΣΠΑ, ΕΠ-ΕΠ, και ΕΠ Μακεδονίας-Θράκης) χρησιμοποιούνται στοιχεία και γίνονται παραπομπές σε εκθέσεις του Παρατηρητηρίου, με βάση τα οποία τεκμηριώνεται η αξιολόγηση των έργων του ΕΠ ΟΑΛΑΑ (Γ ΚΠΣ), και ειδικότερα της Εγνατίας Οδού, τόσο σε επίπεδο ευρύτερων χωρικών επιδράσεων, όσο και σε επίπεδο ανάδειξης της αναγκαιότητας και σημασίας παρακολούθησης αυτών των επιδράσεων. Το Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ανάλογους φορείς (Παρατηρητήριο Απασχόλησης, Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας) που προσδιορίζονται ως οι βασικές πηγές για την παρακολούθηση και αξιολόγηση δεικτών εκροών ως αναφορά τα αποτελέσματα και τις επιδράσεις επιλεγμένων πράξεων του ΕΠ-ΕΠ και του ΕΠ Μακεδονίας-Θράκης. Ειδικότερα, το Παρατηρητήριο της Εγνατίας Οδού θεωρείται πως αποτελεί την πηγή για δείκτες όπως η προσπελασιμότητα, η χρονοαπόσταση, και η αναβάθμιση του περιφερειακού και τοπικού δικτύου. Η εμπειρία, η τεχνογνωσία, καθώς και το υλικό του Παρατηρητήριου, εκτιμήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν στις περιπτώσεις σχεδιασμού και διαβούλευσης για την συγκρότηση του Παρατηρητηρίου Οδικών Αξόνων Δυτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου και του Παρατηρητηρίου Κοινωνικοοικονομικών και Αστικών Μεγεθών HABITAT για την πόλη της Κομοτηνής. Το 2006 ο ιστότοπος του Παρατηρητηρίου πέρασε από ειδική αξιολόγηση που διενέργησε η Ειδική Υπηρεσία Στρατηγικής, Σχεδιασμού και Αξιολόγησης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων του ΥΠΟΙΟ, βάσει των κατευθύνσεων που έχουν τεθεί από τον "Οδηγό Δημοσιότητας", τον "Οδηγό Οργάνωσης και Εφαρμογής Ιστοσελίδων του Γ ΚΠΣ" και τους σχετικούς κανόνες και παρατηρήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα με το πόρισμα της αξιολόγησης δεν παρατηρήθηκαν ελλείψεις ή λάθη στη δομή και τις παρεχόμενες υπηρεσίες πληροφόρησης. Ο ιστότοπος του Παρατηρητηρίου έχει πιστοποιηθεί επιτυχώς ως προς τα κριτήρια διαδικτυακής λειτουργίας CSS & HTML που θέτει ο διεθνής οργανισμός World Wide Web Consortium (W3C). 44

απολογισμός 2004-2009 (στάδιο ΙΙ) Αδυναμίες και προβλήματα Δείκτες παρακολούθησης και αξιολόγησης έργων (π.χ. απασχόληση) Μοντελοποίηση σεναρίων με βάση την ανάπτυξη πολιτικών και έργων και υπολογισμών δεικτών Αναμόρφωση συγκοινωνιακών δεικτών σύνδεση με τη χρήση και αξιοποίηση του κυκλοφοριακού μοντέλου της ΕΟΑΕ Ομογενοποίηση βάσης γεωχωρικών δεδομένων Στατικό web site Διερεύνηση ρόλου και επιδράσεων της ΕΟ στο χώρο της ΝΑ Ευρώπης Μέτρια αξιοποίηση σε επίπεδο σχεδιασμού και αξιολόγησης Χαμηλός βαθμός ενεργούς δικτύωσης και συνεργασίας με Περιφερειακές αρχές και τοπικούς φορείς 45

2010-2015: προγραμματισμός και υλοποίηση δράσεων 2ος γύρος εκτίμησης, παρακολούθησης και αξιολόγησης των χωρικών επιδράσεων της Εγνατίας Οδού σύνθεση αποτελεσμάτων εκθέσεις χωρικών επιδράσεων αξιολόγηση - προοπτικές διερεύνηση επέκτασης δραστηριοτήτων επικέντρωση στους δείκτες άμεσων επιδράσεων και περιβαλλοντικών επιπτώσεων στελέχωση επιστημονική υποστήριξη μετρήσεις έρευνες μελέτες ολοκλήρωση υποδομής γεωχωρικών δεδομένων αναβάθμιση online υπηρεσιών και web site εκθέσεις και υποστήριξη της πολιτικής μεταφορών και του αναπτυξιακού-χωροταξικού σχεδιασμού προβολή και διάχυση προϊόντων - εκδηλώσεις 46

2010-2015: προγραμματισμός και υλοποίηση δράσεων ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ 2011-2015 Δράση Ι: Επιστημονική υποστήριξη σύμβουλοι. υποστήριξη των εργασιών του Παρατηρητηρίου από εξειδικευμένους επιστημονικούς συμβούλους και ειδικούς εμπειρογνώμονες, για την οργάνωση των συστημάτων διαχείρισης δεδομένων, την παραγωγή αποτελεσμάτων και εκθέσεων, καθώς και την αναβάθμιση του ιστότοπου Δράση ΙΙ: Πρόγραμμα ερευνών-μελετών. αξιολόγηση των δραστηριοτήτων του Παρατηρητηρίου μέχρι σήμερα και στην εκπόνηση των απαραίτητων ερευνών-μελετών για τον υπολογισμό και την παρακολούθηση δεικτών Δράση IΙΙ: Ενέργειες διάχυσης των αποτελεσμάτων. υλοποίηση των απαραίτητων ενεργειών διάχυσης των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων του Παρατηρητηρίου, ώστε να υπάρξει ουσιαστική αξιοποίησή τους προς όφελος της περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης Δράση ΙV: Προμήθειες υποστήριξης ερευνητικού έργου. υλοποίηση των απαραίτητων προμηθειών για την εκτέλεση συστηματικής μέτρησης και καταγραφής στοιχείων για τις χρήσεις γης, τον κυκλοφοριακό φόρτο και τους ατμοσφαιρικούς ρύπους. 47

2010-2015: προγραμματισμός και υλοποίηση δράσεων ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΓΔΕ (ΕΥΔ/ΕΠ-ΕΠ/οικ.2669-27.07.2011) Ένταξη της Πράξης «Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού» στον Άξονα Προτεραιότητας ΙΓ «ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΞΟΝΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΤΑΜΕΙΟΥ ΣΥΝΟΧΗΣ» του Ε.Π. «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ» Κοινοτική χρηματοδότηση: 85% Εθνική συμμετοχή: 15% Θεσμικό πλαίσιο: Ανοιχτή διαδικασία, Π.Δ. 4/2002, Ν.3316/2005, Κανονισμός Προμηθειών της ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. 48

συμπεράσματα - ζητήματα Εργασίες και συντονισμός Υλοποίηση Προγράμματος Δράσης Ενίσχυση υποδομής και υπηρεσιών Οργάνωση Στελέχωση Παραγωγική λειτουργία Δικτύωση και διάχυση-προβολή Αξιολόγηση Προοπτικές Εμπέδωση μηχανισμού και ρόλου Διεύρυνση δραστηριοτήτων ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ 49

http://observatory.egnatia.gr Email: observe@egnatia.gr 50