ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΧΕΜ. ΕΞΑΜΗΝΟ 2009-2010 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 7ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΙΙΙ ΠΛΑΝΟ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Τάξη:.. ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Αρ. Μαθητών: 16 Ημερομηνία:..-.-2009 Ονοματεπώνυμο:. Ομάδα:. 1 η ώρα: Γλώσσα (Ενότητα 5: Ασφαλώς...Κυκλοφορώ υποενότητα: Στο δρόμο με το Σωτήρη) Γενικοί Στόχοι Οι μαθητές και οι μαθήτριες: Να διατυπώνουν, να εξηγούν και να επιχειρηματολογούν με ακρίβεια και αυτοπεποίθηση. Να αναφέρουν προσωπικές εμπειρίες. Να εκθέτουν την προσωπική και την τεκμηριωμένη τους γνώμη πάνω σ αυτά που διάβασαν. Να διαβάζουν και να κατανοούν μικρά κείμενα. Ειδικοί Στόχοι Οι μαθητές και οι μαθήτριες: Να γνωρίζουν τα σήματα της Τροχαίας. Να εντοπίζουν και να σχολιάζουν τις αιτίες των τροχαίων ατυχημάτων. Να ευαισθητοποιηθούν ώστε να είναι προσεκτικοί στο δρόμο και να εφαρμόζουν τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Να εντοπίζουν τον τρόπο με τον οποίο τα φυλλάδια οδικής κυκλοφορίας χρησιμοποιούν τα γλωσσικά μέσα, για να προβληματίσουν και να ευαισθητοποιήσουν τους αναγνώστες. - 1 -
Να αναγνωρίζουν το ύφους ενός κειμένου και να κρίνουν αν είναι κατάλληλο για το συγκεκριμένο θέμα. Να συμμετέχουν στη συζήτηση. Υλικά Σχολικό εγχειρίδιο: Θα διαβάσουμε το κείμενο της σελίδας 79, θα σχολιάσουμε τον τρόπο που είναι τυπωμένο το κείμενο και με βάση κάποιες οδηγίες του οι μαθητές θα προβληματιστούν. Περιοδικό ramkid, τεύχος 30, Νοέμβριος 2007, σελίδες 6-7: Θα αναφέρω κάποια στοιχεία για το ποδήλατο και θα δείξω μια εικόνα. Αυτές οι πληροφορίες θα αποτελέσουν και την αφόρμηση για να ξεκινήσουμε τα μάθημά μας. Βιβλίο: Ο δρόμος και εγώ: Πήρα πληροφορίες για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στους δρόμους με βάση τις οδηγίες του κειμένου του σχολικού εγχειριδίου (ΚΕΔΥΚΕΤ) Βιβλίο: Ο δρόμος και εγώ - Το τετράδιο του μαθητή: Θα αναφέρω κάποιες συμβουλές που καταγράφονται στο συγκεκριμένο βιβλίο. (ΚΕΔΥΚΕΤ) Βιβλίο: Κυκλοφοριακή Αγωγή - Ατυχήματα 11-14 ετών, Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων: Πήρα πληροφορίες για τις αιτίες των τροχαίων ατυχημάτων. (ΚΕΔΥΚΕΤ) Βιβλίο: Κυκλοφοριακή Αγωγή - Ατυχήματα - Βιβλίο του καθηγητή, Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων: Πήρα πληροφορίες για τις αιτίες των τροχαίων ατυχημάτων. (ΚΕΔΥΚΕΤ) Ένα φυλλάδιο: Θα μοιραστεί σε κάθε μαθητή/τρια και περιέχει συμβουλές που έχω συλλέξει από τα παραπάνω βιβλία. Ένα φυλλάδιο: Δεν θα μοιραστεί στους μαθητές/τριες. Το κείμενο του είναι η τελευταία «καμπάνια» για την εκστρατεία εναντίον της οδήγησης υπό την επήρεια του αλκοόλ. Το κείμενο δεν θα το διαβάσω αυτούσιο, γιατί είναι πάρα πολύ συναισθηματικό για μικρά παιδιά και γιατί περιέχει λέξεις - όπως μαμά, μπαμπά, κ.ά. - και δεν ξέρω την οικογενειακή κατάσταση των παιδιών. Γι' αυτό αποφάσισα να αναφέρω την ιστορία με δικά μου λόγια, για να μην πληγώσω κάποιο παιδί άθελά μου. Ωστόσο παραμένει βασικός στόχος μου να ευαισθητοποιήσω τα παιδιά και να μην αποτελέσει απλά ένα ενημερωτικό φυλλάδιο. Μέσα από την ιστορία πρόκειται να εντοπίσουμε έναν άλλο τρόπο ευαισθητοποίησης πάνω σε κοινωνικά προβλήματα. - 2 -
Ένα χαρτόνι πάνω στο οποίο θα βρίσκονται κολλημένα 12 βασικές πινακίδες, τις οποίες μπορούν τα παιδιά να βρουν κατά τη διαδρομή τους προς το σχολείο. 12 καρτέλες: Θα αναγράφουν τις σημασίες των παραπάνω πινακίδων. Θα διαβάζουμε την καρτέλα και θα πρέπει ένα παιδί να σηκώνετε και να τοποθετεί την καρτέλα της δίπλα στο σωστό σήμα. Βιβλίο: Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας: Από το οποίο πήρα τις εικόνες των παραπάνω πινακίδων. 5 καρτέλες: Θα χρησιμοποιηθούν ως το βασικό σχεδιάγραμμα για τις αιτίες των τροχαίων ατυχημάτων, το οποίο θα συμπληρωθεί από τα παιδιά. Στατιστικά στοιχεία από το Υπουργείο Μεταφορών και από την Τροχαία: Τα στοιχεία αυτά τα βρήκα στο διαδίκτυο και θα χρησιμοποιηθούν ως αφόρμηση για να ξεκινήσει η συζήτηση για τις αιτίες των τροχαίων οχημάτων. Πίνακας Μέθοδος Θα ακολουθήσω μαθητοκεντρική διδασκαλία, δηλαδή τον κυρίαρχο λόγο θα τον έχουν τα παιδιά. Επειδή το τμήμα είναι «ανήσυχο», όπως μας ανέφερε η ίδια η δασκάλα τους αλλά και όπως είδαμε κατά την παρατήρηση μας σχεδόν όλα τα παιδιά κάνουν φασαρία, δεν θα αλλάξω τη διάταξη των θρανίων για να μην προκαλέσουμε μεγαλύτερη αναστάτωση. Επίσης, για να τραβήξω το ενδιαφέρον τους θα προσπαθήσω τόσο να τα ευαισθητοποιήσω όσο και να διασκεδάσουμε μέσα από παιχνίδια. Φάσεις Διδασκαλίας Α ΦΑΣΗ: ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΚΗ 1) Γνωριμία με τους μαθητές, εισαγωγή του νέου μαθήματος και πληροφόρηση των μαθητών και των μαθητριών για τους βασικούς στόχους που έθεσα για την συγκεκριμένη διδασκαλία. (τρία λεπτά) 2) Θα αναφέρω στοιχεία από το περιοδικό ramkid για τη χρήση του ποδηλάτου και κατά πόσο είναι επικίνδυνη η μετακίνηση με το ποδήλατο. (τρία λεπτά) Β ΦΑΣΗ: ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ 3) Θα διαβάσουν κάποιοι/ες μαθητές/τριες το κείμενο του σχολικού εγχειριδίου στη σελίδα 79, χωρίς να δουν τις λέξεις που κρύβουν τα εικονίδια. (Οι λέξεις που - 3 -
κρύβουν οι εικόνες που βρίσκονται στην άσκηση 1 στη σελίδα 80). Θα γίνει συζήτηση για τον τρόπο που είναι τυπωμένο το κείμενο, τους στόχους που θέλουν να πετύχουν οι συντάκτες του, σε ποιους απευθύνονται και ποιες είναι οι βασικές οδηγίες του. (δεκατέσσερα λεπτά) Γ ΦΑΣΗ: ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ ΜΕΤΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ 4) Αφού πρώτα γίνει η διάκριση μεταξύ δυστυχήματος και ατυχήματος, έπειτα θα γίνει αναφορά σε στατιστικά στοιχεία που δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι πρώτη χώρα σε τροχαία ατυχήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι μεγάλο ποσοστό των θυμάτων είναι παιδιά. Οι μαθητές θα σχολιάσουν τα ερευνητικά δεδομένα. Θα αναφέρουμε στη συνέχεια τις αιτίες των τροχαίων ατυχημάτων και ειδικά τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα παιδιά του δρόμου. Οι αιτίες θα καταγράφονται κάτω από τη σωστή ομάδα των αιτιών. Οι ομάδες των αιτιών θα είναι με τη μορφή καρτέλας και θα είναι αναρτημένες στον πίνακα. Όταν γίνει αναφορά στο αλκοόλ, που είναι και η βασική αιτία τροχαίων ατυχημάτων, θα τους πω μια ιστορία (είναι η βασική ιδέα του κείμενου που γράφτηκε για τη νέα τελευταία εκστρατεία εναντίον της οδήγησης υπό την επήρεια του αλκοόλ). Στη συνέχεια θα σχολιάσουμε την ιστορία ώστε τα παιδιά να αντιληφθούν πόσο κακό κάνει το αλκοόλ κατά την οδήγηση αλλά και ότι όποιος οδηγεί (αυτοκίνητο, ποδήλατο, μηχανάκι, κ.ά.) είναι υπεύθυνοι όχι μόνο για τη ζωή του αλλά και για τη ζωή των άλλων. (δεκαπέντε λεπτά) 5) Για να «αποφορτιστεί» το κλίμα θα σχολιάσουμε κατά πόσο όλοι μας γνωρίζουμε τα σήματα. Θα αναφέρω κάποια βιωματική εμπειρία που θεωρώ ότι θα τις προκαλέσει το γέλιο και θα χαλαρώσουν. Ύστερα θα παίξουμε το παιχνίδι, όπου τα παιδιά θα πρέπει να βρουν και να κολλήσουν τη σημασία του σήματος στην αντίστοιχη πινακίδα. (έξι λεπτά) Δ ΦΑΣΗ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 6) Θα ζητήσω από τα παιδιά με βάση αυτά, που έχουμε πει μέχρι τώρα, να αναφέρουν τι πρέπει να κάνουν όλοι οι άνθρωποι, ώστε να σταματήσουν τα τροχαία ατυχήματα. Στο τέλος θα τους/τις μοιράσω ένα φυλλάδιο, που θα περιέχει συμβουλές για ασφαλείς μετακινήσεις - οι οποίες θα έχουν ήδη αναφερθεί από τα παιδιά. (τέσσερα λεπτά) - 4 -
Αξιολόγηση Οι μαθητές/τριες αξιολογούνται από: τη συμμετοχή τους στη συζήτηση τις απαντήσεις και τα επιχειρήματά τους τη συμμετοχή τους στο παιχνίδι - 5 -