ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣ Ηαποφυγή µιας ανεπιθύµητης εγκυµοσύνης, που αποτελεί συχνό πρόβληµα.
ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣ Μη συµµόρφωση των γυναικών Μη σωστή χρήση της αντισύλληψης Αποτυχία της ίδιας της µεθόδου
ΕΚΦΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΙΑΣ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΗΣ ΜΕΘΟ ΟΥ 1. Θεωρητική (Ποσοστά εγκυµοσύνης µεταξύ των γυναικών που χρησιµοποιούν σωστά τη µέθοδο) 2. Πραγµατική (Υψηλότερα ποσοστά εγκυµοσύνης, λόγω µη συνεπούςή µη σωστήςχρήσης)
ΜΕΘΟ ΟΙ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣ 1. Στειροποίηση 2. Ορµονικές µέθοδοι 3. Μέθοδοι φραγµού 4. Ενδοµήτριο σπείραµα 5. Άλλες µέθοδοι
ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ Η ορµονική αντισύλληψη είναι η συχνότερα χρησιµοποιούµενη αναστρέψιµη µέθοδος αντισύλληψης σε όλο τον κόσµο
ΟΡΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ Αντισυλληπτικά από το στόµα Συνδυασµός οιστρογόνου µε προγεσταγόνο Μόνο προγεσταγόνο Επείγουσα αντισύλληψη (post-coital contraception) Ενέσιµα αντισυλληπτικά Αντισυλληπτικά εµφυτεύµατα Ενδοµήτρια συστήµατα
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΡΑΣΗΣ Ενώ υπάρχει µεγάλη αύξηση στον αριθµό των επιλογών για την ορµονική αντισύλληψη, οι περισσότερες από αυτές τις επιλογές είναι «παραλλαγές στο ίδιο θέµα» και έχουν παρόµοιους µηχανισµούς δράσης
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΡΑΣΗΣ Ο µηχανισµός δράσης της ορµονικής αντισύλληψης είναι, πρωταρχικά, µέσω της καταστολής της ωοθυλακιορρηξίας Η κύρια αντισυλληπτική δραστηριότητα προέρχεται από τη δράση του προγεσταγόνου Η συνδυασµένη χορήγηση έχει ισχυρότερες δράσεις
ΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΙΚΕΣ ΡΑΣΕΙΣ Καταστολή της µεσοκυκλικής αιχµής της LH ηµιουργία παχύρρευστης και πυκνής τραχηλικής βλέννης Αναστολή της ενεργοποίησης των σπερµατοζωαρίων Παρεµπόδιση της εµφύτευσης του ζυγώτη
ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΙΚΕΣ ΡΑΣΕΙΣ Καταστολή της FSH και της LH Αλλοίωση των εκκρίσεων και των κυτταρικών δοµών του ενδοµητρίου
ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ 1. Οιστρογόνα Αιθινυλική οιστραδιόλη Μεστρανόλη Τα αντισυλληπτικά δισκία που διατίθενται σήµερα στο εµπόριο περιέχουν 35µg αιθινυλικής οιστραδιόλης ή λιγότερο
2. Προγεσταγόνα ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ Οιστράνες (νορεθινδρόνη, οξική νορεθινδρόνη, διοξική αιθινοδιόλη, λυνεστρενόλη, λεβονοργεστρέλη) Γονάνες (δεσογεστρέλη, νοργεστιµάτη, γεστοδένη) Οι οιστράνες και οι γονάνες εµφανίζουν διαφορετικές δράσεις και µεταβολικά χαρακτηριστικά
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Υπάρχουν ενδογενείς δυσκολίες στις µεθοδολογίες για τον προσδιορισµό της αποτελεσµατικότητας µιας αντισυλληπτικής µεθόδου Συνολικά, όσο περισσότερο χρησιµοποιεί η γυναίκα µια αντισυλληπτική µέθοδο, τόσο λιγότερο πιθανό είναι η µέθοδος αυτή να αποτύχει
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Υπάρχουν δύο ποσοστά αποτυχίας, που χρησιµοποιούνται συχνά για τη σύγκριση της αποτελεσµατικότητας των αντισυλληπτικών µεθόδων Θεωρητική αποτελεσµατικότητα Πραγµατική αποτελεσµατικότητα
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΩΝ ΙΣΚΙΩΝ Αναστρέψιµη µέθοδος αντισύλληψης Αύξηση οστικής πυκνότητας Μείωση του πόνου σε πρωτοπαθή δυσµηνόρροια Μείωση ροής αίµατος κατά την εµµηνορρυσία Βελτίωση υπερτρίχωσης και ακµής
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΩΝ ΙΣΚΙΩΝ Πρόληψη λειτουργικών κύστεων των ωοθηκών Μείωση κινδύνου για καλοήθη νόσο του µαστού Πρόληψη καρκίνου ωοθηκών και ενδοµητρίου Μείωση κινδύνου για εξωµήτρια εγκυµοσύνη Μείωση κινδύνου για συµπτωµατική πυελική φλεγµονώδη νόσο
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΩΝ ΙΣΚΙΩΝ Ηµερήσια χορήγηση Ανεπιθύµητες αλλαγές στον εµµηνορρυσιακό κύκλο (αιµορραγία εκ διαφυγής, αµηνόρροια) Ναυτία και έµετοι Κεφαλαλγίες Έλλειψη προστασίας από σεξουαλικώς µεταδιδόµενα νοσήµατα
ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΩΝ ΙΣΚΙΩΝ Αύξηση του τραχηλικού εκτρόπιου και των λοιµώξεων από χλαµύδια υνητικός κίνδυνος για αύξηση στην καρδιακή νόσο Επιτάχυνση της ανάπτυξης χολοκυστοπάθειας Ηπατικό αδένωµα
ΑΝΤΕΝ ΕΙΞΕΙΣ Ιστορικό Εν τω βάθει φλεβοθρόµβωσης ή πνευµονικής εµβολής Αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου Στεφανιαίας νόσου ή ισχαιµικής καρδιοπάθειας Οιστρογονοεξαρτώµενου καρκίνου Καρκίνου του µαστού
ΑΝΤΕΝ ΕΙΞΕΙΣ Σακχαρώδης διαβήτης διάρκειας >20 έτη ή µε νευροπάθεια ή αµφιβληστροειοδοπάθεια Εγκυµοσύνη Κεφαλαλγίες, περιλαµβάνοντας ηµικρανίες µε εστιακά νευρολογικά συµπτώµατα Υπέρταση (>160/100mmHg) Ηπατικά νοσήµατα Μεγάλη χειρουργική επέµβαση, µε παρατεταµένη ακινησία ή οποιαδήποτε επέµβαση στα κάτω άκρα Ηλικία >35 ετών και κάπνισµα >20 τσιγάρα/ηµέρα
ΕΙ ΙΚΕΣ ΕΠΙΦΥΛΑΞΕΙΣ Καρκίνος µαστού Κίνδυνος θροµβοεµβολής Κίνδυνος εµφράγµατος µυοκαρδίου Κίνδυνος για εγκεφαλικό Καρκίνος ήπατος Χολοκυστοπάθεια
ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΟΣΗΣ Μονοφασικά (σταθερή περιεκτικότητα ορµονών σε όλα τα χάπια) Πολυφασικά (σταθερή δόση οιστρογόνου και αυξανόµενη δόση προγεσταγόνου ή αυξανόµενη δόση οιστρογόνου και σταθερή δόση προγεσταγόνου) ιφασικό χάπι: µία αύξηση δόσης προγεσταγόνου [π.χ.:από 0,5 mg νορεθινδρόνης (1η-10η) σε 1mg (11η σε 21η) Τριφασικό χάπι=δύο αυξήσεις στη δόση προγεσταγόνου [π.χ.: από 100µg (1-7ηµ) σε 125 (8-14ηµ) και 150µg (15-21ηµ)]
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΩΝ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΕΣΤΑΓΟΝΟΥ 1 ης γενιάς αντισυλληπτικά (διοξική αιθινοδιόλη, νορεθινδρόνη, οξική µεδροξυπρογεστερόνη, οξική νορεθινδρόνη, νοργεστρέλη, λυνεστρενόλη) 2 ης γενιάς αντισυλληπτικά λεβονοργεστρέλη) 3 ης γενιάς αντισυλληπτικά (δεσογεστρέλη, νοργεστιµάτη, γεστοδένη) 4 ης γενιάς αντισυλληπτικά (δροσπιρενόνη)
2ης vs. 3ης γενιάς αντισυλληπτικά και εν τω βάθει φλεβοθρόµβωση εν είναι σηµαντικά µεγαλύτερος (1,5-2,7) ο κίνδυνος εν τω βάθει φλεβοθρόµβωσης από τα 3ης γενιάς αντισυλληπτικά δισκία
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ο ΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΩΝ gr. is id am vr ia.a r w g w s. w idi am vr ia.a w w w
ΝΕΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ όση οιστρογόνου 20-25µg (Mircette, Lo-Estrin στις ΗΠΑ) Σκευάσµατα µε 24 χάπια µε δραστική ουσία (Lo-Estrin 24-4, Yaz στις ΗΠΑ) Χάπι συνεχούς χορήγησης-continous pill (84 χάπια και 7 ηµέρες διακοπή-seasonale στις ΗΠΑ) Αντισυλληπτικό patch (Ortho Evra στις ΗΠΑ) Κολπικός δακτύλιος (Nuvaring στις ΗΠΑ)
ΑΝΑΛΟΓΑ ΣΠΙΡΟΝΟΛΑΚΤΟΝΗΣ ροσπιρενόνη: ουσία µε προγεστερονική και αντιαλατοκορτικοειδική δράση Yasmin 30µg αιθινυλικής οιστραδιόλης + 3mg drospirenone εν αυξάνει το βάρος των γυναικών Προσοχή για υπερκαλιαιµία
ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ Η επείγουσα αντισύλληψη αναφέρεται στη χορήγηση φαρµάκων µέσα σε 72 ώρες, σε γυναίκες που είχαν επαφή χωρίς αντισυλληπτική προστασία, ή σε γυναίκες στις οποίες υπήρξε αποτυχία µιας άλλης αντισυλληπτικής µεθόδου (ρήξη προφυλακτικού)
ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ- ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ Αιθινυλική οιστραδιόλη µε λεβονοργεστρέλη Λεβονοργεστρέλη Υψηλές δόσεις οιστρογόνων Μιφεπριστόνη (φαρµακευτική έκτρωση)
ΑΙΘΙΝΥΛΙΚΗ ΟΙΣΤΡΑ ΙΟΛΗ ΜΕ ΛΕΒΟΝΟΡΓΕΣΤΡΕΛΗ Αιθινυλική οιστραδιόλη 100µg και λεβονοργεστρέλη 0,5mg δύο φορές µε µεσοδιάστηµα 12 ωρών
ΑΙΘΙΝΥΛΙΚΗ ΟΙΣΤΡΑ ΙΟΛΗ ΜΕ ΛΕΒΟΝΟΡΓΕΣΤΡΕΛΗ Ποσοστό επιτυχίας 75%
ΛΕΒΟΝΟΡΓΕΣΤΡΕΛΗ Λεβονοργεστρέλη, σε δόση 0,75mg δύο φορές µε µεσοδιάστηµα 12 ωρών Γίνεται καλύτερα ανεκτή από το σχήµα οιστρογόνου και προγεσταγόνου
ΛΕΒΟΝΟΡΓΕΣΤΡΕΛΗ Ποσοστό επιτυχίας 85%
ΥΨΗΛΕΣ ΟΣΕΙΣ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΩΝ Αιθινυλική οιστραδιόλη 5mg την ηµέρα για πέντε ηµέρες Οι γιατροί προτιµούν το συνδυασµό λεβονοργεστρέλης-αιθινυλικής οιστραδιόλης γιατί χορηγείται για µία µόνο ηµέρα
ΥΨΗΛΕΣ ΟΣΕΙΣ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΩΝ Ποσοστό επιτυχίας 75%
ΜΙΦΕΠΡΙΣΤΟΝΗ (RU-486) Χορηγείται σε εφάπαξ δόση 600 mg (3Χ200 mg) Εκτρωτικό «χάπι» Έχει χορηγηθεί και σε µικρότερες δόσεις (10 mg)
ΜΙΦΕΠΡΙΣΤΟΝΗ (RU-486) Ποσοστό επιτυχίας 100%
ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ Στο πλαίσιο της επείγουσας αντισύλληψης, περιγράφεται και η επείγουσα τοποθέτηση ενδοµήτριου σπειράµατος µε προγεστερόνη, µέχρι και πέντε ηµέρες από την εκτιµώµενη ηµέρα της ωοθυλακιορρηξίας Ποσοστό επιτυχίας 100%
ΕΝΕΣΙΜΑ ΑΝTΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ-ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ Οξική µεδροξυπρογεστερόνη σε µορφή depot Οξική µεδροξυπρογεστερόνη+συπιωνική οιστραδιόλη
ΟΞΙΚΗ ΜΕ ΡΟΞΥΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗ σε µορφή depot Η οξική µεδροξυπρογεστερόνη σε µορφή depot (depot-provera) χορηγείται σε δόση 150mg και έχει ως αποτέλεσµα επαρκή αντισύλληψη για τρεις έως τέσσερις µήνες
ΟΞΙΚΗ ΜΕ ΡΟΞΥΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗ σε µορφή depot Η θεωρητική και η πραγµατική αποτελεσµατικότητα για το depot- Provera είναι 99,7%
ΟΞΙΚΗ ΜΕ ΡΟΞΥΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗ σε µορφή depot-παρενεργειεσ Αµηνόρροια Ακανόνιστες αιµορραγίες Αύξηση βάρους (1-3 Kg) ερµατικές εκδηλώσεις Κεφαλαλγία Κατάθλιψη Επάνοδος γονιµότητας 18 µήνες αργότερα
ΟΞΙΚΗ ΜΕ ΡΟΞΥΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗ+ ΣΥΠΙΩΝΙΚΗ ΟΙΣΤΡΑ ΙΟΛΗ Lunelle στις ΗΠΑ Συνδυασµός 25 mg οξικής µεδροξυπρογεστερόνης και 5mg συπιωνικής οιστραδιόλης, για ενδοµυϊκή ένεση, µία φορά τα µήνα
ΟΞΙΚΗ ΜΕ ΡΟΞΥΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗ+ ΣΥΠΙΩΝΙΚΗ ΟΙΣΤΡΑ ΙΟΛΗ Έχει σχεδόν 100% αποτελεσµατικότητα στην αποτροπή της εγκυµοσύνης
ΟΞΙΚΗ ΜΕ ΡΟΞΥΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗ+ ΣΥΠΙΩΝΙΚΗ ΟΙΣΤΡΑ ΙΟΛΗ Οι παρενέργειες εµφανίζονται σε λιγότερο από το 10% των γυναικών και συµπεριλαµβάνουν την υπέρταση, την κεφαλαλγία και τη µαστοδυνία Επάνοδος γονιµότητας σε 3-4 µήνες
ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΟ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑ (Jadelle- ΛΕΒΟΝΟΡΓΕΣΤΡΕΛΗ) Είναι σκεύασµα προγεσταγόνου, σε υποδόριο εµφύτευµα, ισχυρότερο ανδρογόνο από τη µεδροξυπρογεστερόνη depot (depot- Provera), που παρέχει αποτελεσµατική αντισύλληψη για πέντε χρόνια
ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΟ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑ (ΛΕΒΟΝΟΡΓΕΣΤΡΕΛΗ) Έχει σχεδόν 100% αποτελεσµατικότητα, πραγµατική και θεωρητική, στην αποτροπή της εγκυµοσύνης
ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΟ ΕΜΦΥΤΕΥΜΑ (ΛΕΒΟΝΟΡΓΕΣΤΡΕΛΗ) Οι συχνότερες παρενέργειες είναι: Ακανόνιστη αιµορραγία Κεφαλαλγία Αύξηση βάρους Η επάνοδος της γονιµότητας είναι ταχεία (µερικές ηµέρες)
ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΟ ΣΠΕΙΡΑΜΑ Με λεβονοργεστρέλη (Mirena)-Χρήση έως και για 5 έτη Υποχώρηση δυσµηνόρροιας Ελάττωση ροής εµµήνων κατά 40-50% Άνοδος αιµοσφαιρίνης κατά 1,2g/dl στην 5ετία ΑΜΗΝΟΡΡΟΙΑ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η µεγάλη ποικιλία των διαθέσιµων µεθόδων, αλλά και το γεγονός ότι η ορµονική αντισύλληψη είναι η κύρια χρησιµοποιούµενη αναστρέψιµη µέθοδος αντισύλληψης, πρέπει να αυξήσει τον αριθµό των γυναικών που θα επιλέξουν την ορµονική αντισύλληψη και, επιπλέον, να αυξήσει τη συµµόρφωση των γυναικών