ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΘΛΗΤΕΣ & ΑΘΛΗΤΡΙΕΣ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΕΠΕΑΕΚ: ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΛΟΥ ΚΑΙ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΘΛΗΤΕΣ & ΑΘΛΗΤΡΙΕΣ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ιάλεξη 10η Οµοφυλοφιλία και οµοφυλοφοβία στο γυναικείο αθλητισµό ΙΙ
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων προπονητριών για την Οι οµοφυλόφιλες γυναίκες αισθάνονται µεγάλη πίεση όταν πρέπει να κρύβουν την ταυτότητα τους Χρησιµοποιούν διάφορες στρατηγικές που βασίζονται στις ερωτήσεις: Πόσο Πόσο από τον εαυτό µου πρέπει να κρύβω και από ποιον? Ποιον µπορώ να εµπιστεύοµαι? Ποιες θα είναι οι συνέπειες αν συγκεκριµένα άτοµα µάθουν ότι είµαι λεσβία? Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται µια σειρά στρατηγικών που χρησιµοποιούν οι γυναίκες για να καλύψουν την ταυτότητα τους. Στις στρατηγικές αυτές περιλαµβάνεται αυτοαξιολόγηση, καθώς και αξιολόγηση των αντιδράσεων των άλλων
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων προπονητριών για την Εντελώς κρυφή Περνάει σαν ετεροφυλόφιλη Καλύπτει την ταυτότητα της Εκδηλώνεται έµµεσα Εκδηλώνεται άµεσα Εκδηλώνεται δηµοσίως Κρύβει την ταυτότητα της από όλους στον αθλητικό χώρο Εσκεµµένα οδηγεί επιλεγµένα άτοµα από τον αθλητικό χώρο να την θεωρούν ετεροφυλόφιλη Κρύβει την ταυτότητα της από επιλεγµένα άτοµα στον αθλητικό χώρο Αφήνει επιλεγµένα άτοµα στον αθλητικό χώρο να καταλάβουν ότι είναι οµοφυλόφιλη χωρίς να το λέει Αποκαλύπτει εσκεµµένα σε επιλεγµένα άτοµα στον αθλητικό χώρο την ταυτότητα της Αποκαλύπτει την ταυτότητα της σε όλους στον αθλητικό χώρο
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων προπονητριών για την Εντελώς κρυφή Οι γυναίκες σ αυτή την κατηγορία αισθάνονται µοναξιά, καθώς δεν µιλάνε ποτέ για την προσωπική τους ζωή Εκδηλώνεται δηµοσίως Ελάχιστες είναι οι προπονήτριες που εντάσσονται σ αυτή την κατηγορία. Οι περισσότερες προπονήτριες εντάσσονται σε κάποια από τις υπόλοιπες 4 κατηγορίες. Βρίσκονται σε διαρκή εγρήγορση σχετικά µε τα άτοµα τα τα οποία µπορεί να υποπτεύονται την ταυτότητα τους, τα άτοµα που µπορούν να εµπιστευθούν ή τα άτοµα στα οποία µπορεί να µιλήσουν ανοιχτά.
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων προπονητριών για την Περνάει σαν ετεροφυλόφιλη Αυτές οι γυναίκες λένε ψέµατα για τους σηµαντικούς άλλους στη ζωή τους. Όταν µιλάνε για τη σύντροφο τους χρησιµοποιούν το αρσενικό γένος.. Αν χρειαστεί να πάνε σε µια κοινωνική εκδήλωση σαν ζευγάρι, ζητάνε από κάποιον φίλο να τις συνοδεύσει και πολλές φορές αφήνουν να υπονοηθεί µια ροµαντική σχέση. Πολλές οµοφυλόφιλες γυναίκες παντρεύονται, κάνουν παιδιά και χρησιµοποιούν αυτό το γεγονός σαν επιχείρηµα για την απόκρυψη της ταυτότητας τους
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων προπονητριών για την Καλύπτει την ταυτότητα της Πρόκειται για µια ενδιάµεση κατάσταση. Οι γυναίκες αυτής της κατηγορίας δεν αποκαλύπτουν την ταυτότητα τους, αλλά δεν προβάλλουν εικόνα ετεροσεξουαλικότητας.. εν µιλάνε για τις προσωπικές τους σχέσεις και αναφέρουν τη σηµαντική άλλη γυναίκα σαν συγκάτοικο ή καλή φίλη. Πηγαίνουν µόνες τους στις κοινωνικές εκδηλώσεις. Το πρόβληµα είναι όταν θέλουν να µοιραστούν δηµοσίως τον εορτασµό ό και τη χαρά µιας επιτυχίας, να δείξουν την αναγνώριση τους στην υποστήριξη της συντρόφου τους. Αισθάνονται ότι θα πρέπει να διαλέξουν αν θα παραµείνουν στον αθλητισµό ή µε τη σύντροφο τους
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων προπονητριών για την Εκδηλώνεται έµµεσα Είναι ένα ενδιάµεσο βήµα στην απόφαση µιας οµοφυλόφιλης γυναίκας να εκδηλωθεί. Σταµατάει να κρύβεται αλλά δεν ονοµάζει την ταυτότητα της. Ζει τη ζωή της µε τέτοιο τρόπο ώστε οι άλλοι να µπορούν να δουν αυτό που θέλουν. εν λέει ότι είναι οµοφυλόφιλη, αλλά θεωρεί ότι οι άλλοι το ξέρουν ή θα το καταλάβουν. Στις κοινωνικές εκδηλώσεις πάει µαζί µε τη φίλη η της ή καλεί κόσµο στο σπίτι της. Οι αθλήτριες είναι πολύ περίεργες για τη σεξουαλική ταυτότητα της προπονήτριας τους. Η στρατηγική αυτή αφήνει κάποια ευελιξία στην προπονήτρια. Αν χρειαστεί µπορεί να επιστρέψει στη στρατηγική της απόκρυψης, αλλά εφόσον δε δε λέει ψέµατα για την ταυτότητα της αισθάνεται µεγαλύτερη αυτό-ολοκλήρωση.
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων προπονητριών για την Εκδηλώνεται άµεσα Είναι ένα καθοριστικό βήµα στην απόφαση µιας οµοφυλόφιλης γυναίκας να εκδηλωθεί, αφού δεν µπορεί να επιστρέψει στη στρατηγική της απόκρυψης. Οι λεσβίες που αποφασίζουν να εκδηλωθούν άµεσα, σκέφτονται προσεκτικά τις συνέπειες και επιλέγουν σε ποια άτοµα θα µιλήσουν. Συνήθως επιλέγουν ε άλλες προπονήτριες που γνωρίζουν ότι είναι και αυτές οµοφυλόφιλες, αλλά δεν µιλάνε στις αθλήτριες τους. Συνήθως κρατάνε µια απόσταση από τη ζωή των αθλητριών τους εκτός και αν εµπλακούν προσωπικά θέµατα στην αθλητική απόδοση. Πολύ λίγες προπονήτριες εκδηλώνονται άµεσα. Οι περισσότερες, για να καταφέρουν να παραµείνουν στον αθλητισµό, διαχωρίζουν την προσωπική από την επαγγελµατική τους ζωή.
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων αθλητριών για την Οι οµοφυλόφιλες αθλήτριες χρησιµοποιούν διαφορετικές στρατηγικές για γ την απ ότι οι οµοφυλόφιλες προπονήτριες. Και αυτό γιατί οι αθλήτριες είναι νεότερες, έρχονται για πρώτη φορά αντιµέτωπες µε τις οµοφυλοφιλικές τους τάσεις και θα πρέπει να αποκρύψουν την ταυτότητα τους από τους γονείς, τις προπονήτριες και συναθλήτριες ς τους. Οι στρατηγικές που χρησιµοποιούν µπορούν να ενταχθούν σε 5 κατηγορίες: Αντί-οµοφυλοφιλία / άρνηση Ξεχωριστές φίλες / ντροπή και µίσος για τον εαυτό τους Μέλη µιας µυστικής «οµάδας» Συνετή και περήφανη Εξωστρεφής και περήφανη
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων αθλητριών για την Αντί - οµοφυλοφιλία / άρνηση Πολλές νεαρές αθλήτριες τροµοκρατούνται από την έλξη που νοιώθουν για άλλες γυναίκες. Εκφράζουν ανοιχτά την αντίθεση τους στην οµοφυλοφιλία φιλία και προσπαθούν να απωθήσουν αυτή την έλξη, να αποδείξουν πρώτα στον εαυτό τους και µετά στους άλλους ότι δεν είναι λεσβίες. Αυτό έχει ι σαν αποτέλεσµα να καταφέρονται και να αγωνίζονται εναντίον των οµοφυλόφιλων γυναικών, να προσαρµόζουν την αθλητική τους καριέρα έτσι ώστε να αποφεύγουν τη συναναστροφή µε οµοφυλόφιλες γυναίκες.
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων αθλητριών για την Ξεχωριστές φίλες / ντροπή και µίσος για τον εαυτό τους Οι αθλήτριες που εντάσσονται σ αυτή την κατηγορία µπορεί να έχουν ευκαιριακές σχέσεις µε άλλες γυναίκες, αλλά δεν παραδέχονται την ταυτότητα τους. Μπορεί να συνδράµουν σε αγώνες για τα δικαιώµατα των οµοφυλόφιλων, σε ακτιβισµό, σε πολιτικές οµάδες και γενικά επιλέγουν µια ανοικτή συµπεριφορά για τους άλλους οµοφυλόφιλους, αλλά όχι για τον εαυτό τους. Ντρέπονται για τις ευκαιριακές τους σχέσεις και δεν αναγνωρίζουν ότι είναι µόνο οµοφυλόφιλες.
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων αθλητριών για την Μέλη µιας µυστικής «οµάδας» Αρκετές οµοφυλόφιλες αθλήτριες παρά τη µυστικότητα τους, καταφέρνουν να διευρύνουν το κοινωνικό τους δίκτυο, στο οποίο περιλαµβάνονται άλλες ά οµοφυλόφιλες αθλήτριες που εξωτερικεύονται µόνο αναµεταξύ τους. Τα µέλη αυτής της «οµάδας» δεν θέλουν να γνωρίζουν οι άλλοι για την ταυτότητα τους. Συναντιούνται σε σπίτια ή µπαρ έξω από το αθλητικό περιβάλλον λον και αποµονώνονται από άλλα άτοµα ή κοινωνικές δραστηριότητες. Αυτό γιατί γ εκτός από την έλλειψη χρόνου, βρίσκουν σ αυτή την «οµάδα» φιλία,, αγάπη, έρωτα και κοινωνική ζωή σε ένα περιβάλλον που διατηρεί τη µυστικότητα τους. Η «οµάδα» αυτή άλλωστε αποτελεί µια σηµαντική πηγή υποστήριξης και αυτό-επιβεβαίωσης όταν το εξωτερικό κοινωνικό περιβάλλον είναι εχθρικό προς την οµοφυλοφιλία
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων αθλητριών για την Συνετή και περήφανη Αυτές οι αθλήτριες έχουν αναπτύξει µια αίσθηση αυτό-παραδοχής. Τους αρέσει αυτό που είναι και δεν ενδιαφέρονται για µυστικότητα. Συχνά αποκαλύπτουν την ταυτότητα τους σε συναθλήτριες και προπονήτριες.. εν ανέχονται την αντί οµοφυλοφιλική συµπεριφορά και µεταχείριση, αντίθετα απαιτούν δίκαιη µεταχείριση. Αποδέχονται τη προτίµηση για µυστικότητα των άλλων οµοφυλοφίλων συναθλητριών τους. Αποφεύγουν να εκδηλώνουν την ταυτότητα τους εκτός ε αθλητικού χώρου για το καλό της οµάδας τους.
οι ενέργειες των οµοφυλόφιλων αθλητριών για την Εξωστρεφής και περήφανη Αυτές οι οµοφυλόφιλες αθλήτριες έχουν την αίσθηση του τίτλου που τους αποδίδεται. εν προσπαθούν να κρύψουν τίποτε από την ταυτότητα τους, ούτε στο ντύσιµο τους, αλλά ούτε και στη συµπεριφορά τους. Αποδοκιµάζουν τη µυστικοπάθεια των άλλων οµοφυλόφιλων συναθλητριών τους. Μιλούν ανοιχτά για την οµοφυλοφιλία και τον τρόπο ζωής τους και συνήθως οι συναναστροφές τους επεκτείνονται έξω από τον αθλητικό χώρο. Συµµετέχουν σε αγώνες και διεκδικήσεις των δικαιωµάτων των οµοφυλόφιλων, έστω και χωρίς υποστήριξη µέσα από το χώρο του αθλητισµού.