Εσωτερικές Οικονοµίες Κλίµακας, Ατελής Ανταγωνισµός και Διεθνές Εµπόριο Καθ. Γιώργος Αλογοσκούφης 1
Προσδιορισµός της Ισορροπίας σε Συνθήκες Μονοπωλίου Κόστος C και Τιμή P P M Μονοπωλιακά Κέρδη Απώλεια Πλεονάσµατος Καταναλωτών AC M AC MC MR D Q M Ποσότητα Q 2
Ζήτηση και Κόστος στη Μονοπωλιακή Αγορά Συνάρτηση Ζήτησης Q=A-bP ή P=(A-Q)/b Συνολικά Έσοδα (TR) PQ=Q(Α-Q)/b Οριακό Έσοδο (MR) P-Q/b 3
Ζήτηση και Κόστος στη Μονοπωλιακή Αγορά (συνέχεια) Συνάρτηση Κόστους ΤC=F+cQ Μέσο Κόστος(AC) AC=C/Q=F/Q+c Οριακό Κόστος(MC) c 4
Ισορροπία στη Μονοπωλιακή Αγορά Μεγιστοποίηση Κερδών MR=MC (Α-2Q)/b=c Παραγωγή και Επίπεδο Τιµών Ισορροπίας Q Μ =(A-bc)/2 P Μ =c+(a-bc)/2b 5
Ζήτηση και Κόστος στη Δυοπωλιακή Αγορά Q=Q 1 +Q 2 P=(A-Q 1 -Q 2 )/b Από τη µεγιστοποίηση των κερδών MR=MC έχουµε, Q 1 =(A-Q 2 -bc 1 )/2 Q 2 =(A-Q 1 -bc 2 )/2 Συναρτήσεις Αντίδρασης: Προσδιορίζουν τη βέλτιστη αντίδραση της κάθε επιχείρησης στο επίπεδο παραγωγής της άλλης 6
Προσδιορισµός της Ισορροπίας σε Συνθήκες Δυοπωλίου Q 2 A-bc 1 Συνάρτηση Αντίδρασης Επιχείρησης 1 1/2(A-bc 2 ) Συνάρτηση Αντίδρασης Επιχείρησης 2 Q 2 Ε E 1/2(A-bc 1 ) A-bc 2 Q 1 Ε Q 1 7
Ισορροπία στη Δυοπωλιακή Αγορά Q D =2(A-bc)/3 P D =c+(a-bc)/3b όπου, c=(c 1 +c 2 )/2 Προφανώς ισχύει, Q D >Q Μ P D <P M 8
Συµµετρικό Ολιγοπώλιο Ν επιχειρήσεις µε ταυτόσηµες συναρτήσεις κόστους παράγουν ένα οµοειδές προϊόν Συνάρτηση κόστους επιχείρησης n C n =F+cq n Συνάρτηση Ζήτησης επιχείρησης n Μεγιστοποίηση Κερδών P=(A-q n -(N-1)q)/b q n =(A-(N-1)q-bc)/2 9
Συµµετρικό Ολιγοπώλιο (συνέχεια) Παραγωγή Ισορροπίας Ολιγοπωλιακής Επιχείρησης q=(a-bc)/(n+1) Συνολική Παραγωγής Ισορροπίας Q=(N/(N+1))(A-bc) Τιµή Ισορροπίας P=c+(A-bc)/(b(N+1)) Αποδεικνύεται ότι, Q/ N > 0 και P/ N < 0 10
Ολιγοπώλιο µε Ελεύθερη Είσοδο Επιχειρήσεων Η είσοδος επιχειρήσεων θα συνεχίζεται όσο η τιµή του προϊόντος υπερβαίνει το µέσο κόστος παραγωγής, και οι επιχειρήσεις πραγµατοποιούν «υπερβολικά» κέρδη Η είσοδος θα σταµατήσει όταν η τιµή εξισωθεί µε το µέσο κόστος Συνθήκη Ισορροπίας P=AC συνεπάγεται, Επιλύοντας c+(a-bc)/(b(n+1))=c+f(n+1)/(a-bc) N+1=(A-bc)/(bF) 1/2 11
Αριθµός Ολιγοπωλιακών Επιχειρήσεων µε Ελεύθερη Είσοδο Κόστος C και Τιμή P Μέσο Κόστος c+f(n+1)/(a-bc) E P E Τιµή P=c+(A-bc)/(b(N+1)) N E Αριθμός Επιχειρήσεων N 12
Μονοπωλιακός Ανταγωνισµός Πολλές επιχειρήσεις, µε διαφοροποιηµένο προϊόν Οι επιχειρήσεις θεωρούν τις τιµές των ανταγωνιστών τους ως δεδοµένες Όλες οι επιχειρήσεις έχουν την ίδια συνάρτηση ζήτησης και κόστους παραγωγής Συνάρτηση Ζήτησης Μονοπωλιακού Ανταγωνισµού Συνάρτηση Κόστους q n =Α[1/N-b(P n -P)] TC n =F+cq n 13
Μεγιστοποίηση των Κερδών στον Μονοπωλιακό Ανταγωνισµό Το οριακό έσοδο κάθε επιχείρησης θα είναι MR=P n -q n /Ab Κάθε επιχείρηση θα εξισώσει το οριακό έσοδο µε το οριακό κόστος P n -q n /Ab=c ή P n =c+q n /Ab Αν όλες οι επιχειρήσεις έχουν την ίδια συνάρτηση κόστους και αντιµετωπίζουν την ίδια συνάρτηση ζήτησης, θα παράγουν την ίδια ποσότητα και θα χρεώνουν την ίδια τιµή. 14
Συµµετρική Ισορροπία: Τιµές, Ποσότητες και Μέσο Κόστος Στη συµµετρική ισορροπία, P n =P=c+1/bN q n =q=a/n Κάθε επιχείρηση έχει µερίδιο 1/Ν και η τιµή είναι αρνητική συνάρτηση του αριθµού των επιχειρήσεων Ν Tο µέσο κόστος κάθε επιχείρησης δίνεται από, AC=c+F/q=c+N(F/A) Το µέσο κόστος είναι θετική συνάρτηση του αριθµού των επιχειρήσεων στον κλάδο. 15
Ισορροπία µε Ελεύθερη Είσοδο Επιχειρήσεων Η είσοδος επιχειρήσεων θα συνεχίζεται όσο η τιµή του προϊόντος υπερβαίνει το µέσο κόστος παραγωγής, και οι επιχειρήσεις πραγµατοποιούν «υπερβολικά» κέρδη Η είσοδος θα σταµατήσει όταν η τιµή εξισωθεί µε το µέσο κόστος Συνθήκη Ισορροπίας P=AC συνεπάγεται, Επιλύοντας c+1/bn=c+n(f/a) N=(A/bF) 1/2 16
Αριθµός Επιχειρήσεων σε Συνθήκες Μονοπωλιακού Ανταγωνισµού Κόστος C και Τιμή P AC=n(F/S)+c E P E P=c+1/bn n E Αριθμός Επιχειρήσεων n 17
Ολιγοπώλιο και Διεθνές Εµπόριο Κόστος C και Τιμή P Μέσο Κόστος c+f(n+1)/(a-bc) Μέσο Κόστος c+f(n+1)/2(a-bc) E P E W P W Τιµή P=c+(A-bc)/(b(N+1)) N E N W Αριθμός Επιχειρήσεων N 18
Μονοπωλιακός Ανταγωνισµός και Διεθνές Εµπόριο Κόστος C και Τιμή P AC=N(F/A)+c AC=N(F/2A)+c E P E W P W P=c+1/bN N E N W Αριθμός Επιχειρήσεων N 19
Ολιγοπώλιο, Μονοπωλιακός Ανταγωνισµός και Διεθνές Εµπόριο Η διεύρυνση της αγοράς που προκαλεί το διεθνές εµπόριο, οδηγεί σε αύξηση της ποικιλίας των προϊόντων (περισσότερες επιχειρήσεις) και σε µείωση της µέσης τιµής τους. Το υπόδειγµα αυτό επίσης εξηγεί το ενδο-κλαδικό διεθνές εµπόριο, κάτι που τα προηγούµενα υποδείγµατα δεν µπορούσαν να εξηγήσουν. Το ενδο-κλαδικό εµπόριο αποτελεί σηµαντικό µέρος του διεθνούς εµπορίου βιοµηχανικών προϊόντων µεταξύ των αναπτυγµένων οικονοµιών. 20
Κόστος Διεθνούς Εµπορίου και η Απόφαση για Εξαγωγές Κόστος, Τιµή Κόστος, Τιµή c 2 +t c* c* c 2 c 2 c 1 +t c 1 c 1 D D Ποσότητα Ποσότητα 1. Αγορά Ηµεδαπής 2. Αγορά Αλλοδαπής 21
Κόστος Διεθνούς Εµπορίου, Τιµές και Κέρδη στη Εγχώρια και Διεθνή Αγορά Κόστος, Τιµή Κόστος, Τιµή Λειτουργικά Κέρδη από Εγχώρια Αγορά Λειτουργικά Κέρδη από Εξαγωγές c* c* P n P n * c n +t c n c n MR D MR D Ποσότητα Ποσότητα 1. Αγορά Ηµεδαπής 2. Αγορά Αλλοδαπής 22