Notes. Notes. Notes. Notes

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Notes. Notes. Notes. Notes"

Νέφθυς Παπαντωνίου
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Αγορές - Κώστας Ρουμανιάς Ο.Π.Α. Τμήμα Δ. Ε. Ο. Σ. 6 Δεκεμβρίου 2012 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 Ως τώρα, υποθέσαμε ότι οι αγορές είναι ανταγωνιστικές. Μία συνέπεια των υποθέσεών μας είναι ότι η επιχείρηση δε μπορεί να επηρεάσει την τιμή του προϊόντος μέσα από την επιλογή ποσότητας παραγωγής. Αυτό διότι οι επιχειρήσεις είναι συχνά μικρές σε σχέση με το μέγεθος της αγοράς. Υπάρχουν αγορές στις οποίες οι επιχειρήσεις, όσο μεγάλες κι αν είναι, κατέχουν πολύ μικρό κομμάτι της αγοράς. Παράδειγμα τέτοιων αγορών είναι οι αγορές γεωργικών προϊόντων. Συχνά όμως, επιχειρήσεις είναι αρκετά μεγάλες, ώστε να είναι σε θέση να επηρεάσουν τις τιμές. Π.χ. ποιος θα ισχυριστεί ότι η Microsoft είναι δέκτης τιμών; Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 Ας εξετάσουμε πώς τιμολογεί ένας μονοπωλητής. Ο μονοπωλητής, όπως και μια ανταγωνιστική επιχείρηση μεγιστοποιεί τα κέρδη του. Κέρδη = έσοδα - κόστος = τιμή x ποσότητα - κόστος. Οπως και στην ανταγωνιστική επιχείρηση. Η διαφορά όμως είναι ότι ενώ στον τέλειο ανταγωνισμό η επιλογή ποσότητας από την εταιρεία δεν επηρεάζει την τιμή, στην περίπτωση του μονοπωλίου, όλη η προσφορά της αγοράς είναι η προσφορά του μονοπωλητή. Επομένως μια μεταβολή της ποσότητας θα επηρεάσει την τιμή πώλησης. Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 Η διαφορά γίνεται ξεκάθαρη όταν εξετάσουμε το πρόβλημα μεγιστοποίησης κερδών του μονοπωλητή. max π() = () } {{ } R()= Εσοδα C() Εδώ () είναι η αντίστροφη συνάρτηση ζήτησης. Αντί να εκφράσουμε τη ζητούμενη ποσότητα ως συνάρτηση της τιμής, αντιστρέφουμε τη συνάρτηση και εκφράζουμε την τιμή ως συνάρτηση της ποσότητας. Γιατί μπορούμε κανονικά να το κάνουμε αυτό όταν η ζήτηση έχει τη συνήθη κλίση; Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26

2 F..C.: dπ() d = 0 () + () = C () (1) () = MC() (2) Η ποσότητα στο αριστερό μέρος της (2) είναι τα οριακά έσοδα. Πόσο αυξάνουν τα έσοδα του μονοπωλητή αν αυξήσει λίγο την ποσότητα που παράγει. Δεξιά είναι το γνωστό οριακό κόστος. Δείτε ότι αν η καμπύλη ζήτησης έχει τη συνήθη αρνητική κλίση ( () < 0), τότε () = () + () < (). Και άρα η καμπύλη οριακών εσόδων βρίσκεται κάτω από την καμπύλη ζήτησης: Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 () Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 MC() () Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26

3 M MC() () M Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 Η Συνθήκη = MC Ας εξετάσουμε λίγο τη συνθήκη μεγιστοποίησης κερδών του μονοπωλίου. Γιατί πρέπει τα οριακά έσοδα να ισούνται με το οριακό κόστος; Τί είναι οριακά έσοδα; Μας δίνουν το πόσο μεταβάλλονται τα έσοδα αν μεταβληθεί ελάχιστα η ποσότητα που παράγει ο μονοπωλητής. Αντίστοιχα MC μας δίνει το πόσο μεταβάλλεται το κόστος αν ο μονοπωλητής μεταβάλει απειροελάχιστα την ποσότητα παραγωγής του. Αν ο μονοπωλητής παράγει ποσότητα έστω 1 και μεταβάλλοντας ελάχιστα την παραγωγή του συμβαίνει ( 1 ) > MC( 1 ) τότε το 1 δε μπορεί να είναι άριστο. Αυξάνοντας ελάχιστα την παραγωγή του, τα έσοδα θα αυξηθούν κατά ( 1 ) ενώ το κόστος θα αυξηθεί λιγότερο, κατά MC( 1 ) < ( 1 ). Άρα ο μονοπωλητής θα έχει κέρδη παράγοντας περισσότερο από 1. Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 Η Συνθήκη = MC Αν πάλι συμβαίνει ( 1 ) < MC( 1 ) τότε το και πάλι 1 δε μπορεί να είναι άριστο. Μειώνοντας ελάχιστα την παραγωγή του, τα έσοδα θα μειωθούν κατά ( 1 ) ενώ το κόστος θα μειωθεί περισσότερο, κατά MC( 1 ) > ( 1 ). Άρα ο μονοπωλητής θα έχει κέρδη παράγοντας λιγότερο από 1. Το μόνο που μπορεί να ισχύει στο άριστο είναι: ( M ) = MC( M ) και μόνο η ποσότητα M για την οποία ισχύει η παραπάνω συνθήκη μπορεί να είναι η βέλτιστη ποσότητα παραγωγής του μονοπωλητή. Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 και απώλεια ευημερίας. Συχνά γίνεται λόγος για πολιτική ανταγωνισμού και νόμους κατά των trusts. Γιατί; Σίγουρα, σε ένα, η θέση των παραγωγών (μονοπωλητή) είναι καλύτερη απ ό,τι υπό τέλεια ανταγωνιστικές συνθήκες. (Σκεφτείτε ότι ο μονοπωλητής μπορεί πάντα να χρεώσει ανταγωνιστική τιμή. Αφού δεν το κάνει, σημαίνει ότι προτιμά την μονοπωλιακή χρέωση). Γιατί θέλουμε να διατηρήσουμε συνθήκες ανταγωνισμού στην οικονομία; Είναι μόνο θέμα αναδιανομής; Δηλαδή οι καταναλωτές έχουν μεγαλύτερη πολιτική δύναμη από τους ς; Ας εξετάσουμε το συνολικό πλεόνασμα της οικονομίας υπό τέλειο ανταγωνισμό και. Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26

4 1 0 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 1 C 0 C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 1 C 0 C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 1 C 0 C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26

5 1 C 0 C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 1 M 0 M Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 1 M 0 M Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 1 M 0 M Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26

6 1 M 0 M Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 1 M C 0 M C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 1 M C 0 M C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 1 Απώλεια ευημερίας λόγω μονοπωλίου M C 0 M C Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26

7 και καμπύλη προσφοράς. Στον ανταγωνισμό είδαμε ότι η επιχείρηση έχει καμπύλη (συνάρτηση) προσφοράς που εξαρτάται μόνο από το οριακό της κόστος. Είναι δηλαδή ανεξάρτητη της ζήτησης. Στον ανταγωνισμό δε συμβαίνει κάτι τέτοιο. Από το πρόβλημα μεγιστοποίησης κέρδους του μονοπωλίου και από τις συνθήκες πρώτης τάξης, είναι φανερό ότι η προσφερόμενη ποσότητα του μονοπωλητή εξαρτάται από την καμπύλη ζήτησης. Ο μονοπωλητής δεν έχει καμπύλη προσφοράς. Η προσφορά του εν γένει αλλάζει αν μετατοπιστεί η ζήτηση. Θυμηθείτε ότι ο μονοπωλητής δεν είναι δέκτης τιμών. Επιλέγει το συνδυασμό τιμής - ποσότητας που μεγιστοποιεί τα κέρδη του. Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26 και ελαστικότητα. Η ανταγωνιστική επιχείρηση είδαμε ότι τιμολογεί στο οριακό της κόστος. Ο μονοπωλητής πόσο πάνω από το οριακό του κόστος τιμολογεί; Εξαρτάται από την ελαστικότητα της ζήτησης: F..C. monopoly:() = MC() + d d = MC MC = d d MC = d d MC = 1 = 1 d ɛ, d Άρα η προσαύξηση πάνω από το οριακό κόστος (Monopoly markup) είναι μεγαλύτερη όσο πιο ανελαστική είναι η ζήτηση. Τί σημαίνει αυτό την ευημερία; (Σκεφτείτε μια απείρως ελαστική ζήτηση) Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) Αγορές - 6 Δεκεμβρίου / 26

Σχετικά έγγραφα

Μικροοικονοµική Θεωρία. Μονοπώλιο. Μονοπώλιο. Μονοπώλιο. Notes. Notes. Notes. Notes. Κώστας Ρουµανιάς. 23 Σεπτεµβρίου 2014

Μικροοικονοµική Θεωρία. Μονοπώλιο. Μονοπώλιο. Μονοπώλιο. Notes. Notes. Notes. Notes. Κώστας Ρουµανιάς. 23 Σεπτεµβρίου 2014 Μικροοικονοµική Θεωρία Κώστας Ρουµανιάς Ο.Π.Α. Τµήµα. Ε. Ο. Σ. 23 Σεπτεµβρίου 2014 Κώστας Ρουµανιάς (.Ε.Ο.Σ.) Μικροοικονοµική Θεωρία 23 Σεπτεµβρίου 2014 1 / 26 Ως τώρα, υποθέσαµε ότι οι αγορές είναι ανταγωνιστικές.