Εγχειρίδιο χρήσης MobileMapper Office 1

MobileMapper Office Software... 4 Εισαγωγή... 4 Εγκατάσταση του MobileMapper Office... 5 Εκκίνηση του MobileMapper Office... 6 MobileMapper Office Main Window (κεντρικό παράθυρο)... 6 Map Display area... 7 Έλεγχος του περιεχοµένου του χάρτη που εµφανίζεται στην οθόνη 7 Πραγµατοποίηση µετρήσεων στο Map Display area 8 ιαγραφή των features 9 ουλέψτε σε αρχεία Job... 9 ηµιουργία ενός καινούριου job 9 Σύνδεση του δέκτη στο PC 10 Upload ενός job στο δέκτη 11 Download ενός ολοκληρωµένου job από το δέκτη 12 είτε το περιεχόµενο ενός Job 14 Εξαγωγή των Jobs σε GIS Formats 15 Η χρήση του Feature Library Editor... 16 Εισαγωγή 16 ηµιουργία ενός καινούργιου, ανεξάρτητου Feature Library αρχείου 18 Εισαγωγή νέων features στο Feature Library 18 Καθορίστε τα χαρακτηριστικά των features (Feature Attributes) 19 Καθορίστε τις τιµές των χαρακτηριστικών (Attribute Values) 21 Επονοµασία ενός feature και καθορισµός της απεικόνισής του στο χάρτη 22 ιαγραφή των features, των attributes ή των τιµών των attributes 24 Αποθήκευση ενός feature library 24 Σύνδεση ενός feature library σε ένα job 25 Εισαγωγή ενός feature library από ένα job σε ένα αρχείο GIS 25 Κάντε upload ένα ανεξάρτητο αρχείο feature library 25 Grid Mapping Utility... 26 Εισαγωγή 26 Features καννάβου vs. Σηµεία καννάβου 26 Ρύθµιση ενός feature καννάβου σε ένα αρχείο feature library 27 Κάντε edit τις ιδιότητες του καννάβου 28 Κάντε upload το feature καννάβου στο δέκτη 29 Η χρήση του Waypoint/Route Editor... 30 Εισαγωγή 30 Η τοποθέτηση των σηµείων 30 ηµιουργία σηµείων από τον πίνακα των σηµείων 31 Εύρεση ενός σηµείου στο χάρτη 31 ιαγραφή σηµείων 32 2

ηµιουργία µίας πορείας 32 Background χάρτες... 33 Εισαγωγή 33 ηµιουργία ενός καινούργιου project background χάρτη 34 Προσθέστε layers σε ένα Background Map Project 35 Αλλάξτε τη σειρά των Layers 36 Μετακινήστε τα Layers 37 Αλλάξτε την εµφάνιση των Layers 37 «Χτίστε» το Background χάρτη 38 Επιλέξτε ένα Background χάρτη για εµφάνιση 38 Ρυθµίστε µία περιοχή του χάρτη 38 Κάντε upload ένα background χάρτη 39 Σύστηµα συντεταγµένων... 40 Εισαγωγή στα συστήµατα συντεταγµένων και στα datums 40 Συστήµατα συντεταγµένων στο MobileMapper Office 42 Επιλέξτε ένα προκαθορισµένο Σύστηµα Συντεταγµένων 43 ηµιουργήστε ένα νέο Σύστηµα Συντεταγµένων 44 Λειτουργία εκτύπωσης... 46 Post-Processing Option... 47 Σκοπός 47 Post-Processed Differential Correction 47 Εφαρµογή στο πεδίο 48 ωρεάν Post-processing δεδοµένα από σταθµούς αναφοράς 49 Κάντε download τα αρχεία µε τις µετρήσεις στο MobileMapper Office 50 3

MobileMapper Office Software Εισαγωγή Στην παρακάτω λίστα µπορείτε να δείτε τις λειτουργίες που υποστηρίζονται από το MobileMapper Office: - ηµιουργία Job Files. Ένα job πρέπει να περιέχει πάντα ένα feature library. Η ονοµασία του συστήµατος συντεταγµένων, που επιλέχθηκε στο πρόγραµµα, προσαρµόζεται αυτόµατα και στο job. Οι ακόλουθες πληροφορίες θα αποθηκευτούν επίσης στο job, αν τα σχετικά δεδοµένα εµφανίζονται στο MobileMapper Office: ονόµατα αρχείων waypoint/route (σηµείου /πορείας) και ονόµατα background χαρτών. - Κάντε upload job files στο MobileMapper χειρός, ώστε οι χρήστες πεδίου να µπορούν να δουλέψουν µε τα προηγούµενα ολοκληρωµένα jobs. Όταν κάνετε αυτό, κάνετε upload όχι µόνο GPS θέσεις και περιγραφές χαρακτηριστικών (features) που «επισκεφθήκατε» νωρίτερα, αλλά και την ονοµασία του συστήµατος συντεταγµένων που χρησιµοποιήθηκε στο job, ολόκληρο το feature library που σχετίζεται µε αυτό το job και πιθανώς τις ονοµασίες του background χάρτη και του αρχείου waypoint/route που σχετίζεται µε αυτό το job. - Κάντε download ολοκληρωµένα job files από τον δέκτη MobileMapper. Και πάλι, όταν κάνετε αυτό, η ονοµασία του συστήµατος συντεταγµένων που χρησιµοποιήθηκε στο job, ολόκληρο το feature library που σχετίζεται µε αυτό το job και προαιρετικά οι ονοµασίες του χάρτη και του αρχείου waypoint/route που σχετίζεται µε αυτό το job γίνονται download, καθώς και οι GPS θέσεις και περιγραφές των χαρακτηριστικών (features) που «επισκεφθήκατε». - Εξαγωγή των jobs σε GIS formats (SHP, MIF, DXF). Σηµειώστε ότι η εξαγωγή σε DXF προϋποθέτει ότι στο job χρησιµοποιήθηκε προβολικό σύστηµα συντεταγµένων (grid system) και όχι σύστηµα γεωγραφικού µήκους/ γεωγραφικού πλάτους (lat/lon system). 4

- ηµιουργήστε standalone feature libraries χρησιµοποιώντας το Feature Library Editor. Τα GIS layers µπορούν να εισαχθούν από το GIS σύστηµα, όταν δηµιουργήσετε ένα feature library. - ηµιουργήστε λίστες από waypoints και routes χρησιµοποιώντας το Waypoint/Route Editor. - ηµιουργήστε background χάρτες χρησιµοποιώντας τις λειτουργίες Background Map και Create Map. Όταν δηµιουργείτε ένα background χάρτη, µπορείτε να εισάγετε αρχεία SHP, DXF ή MIF για να προσθέσετε χρήσιµες λεπτοµέρειες στο χάρτη σας. Θα πρέπει όµως να θυµάστε ότι οι background χάρτες είναι µόνο για να τους βλέπετε. εν µπορείτε να τους κάνετε edit ή να έχετε πρόσβαση στις πληροφορίες των features (χαρακτηριστικών) τους. Παρέχουν ένα φόντο, το οποίο δίνει ένα οπτικό προσανατολισµό για τα αρχεία των δεδοµένων και των σηµείων. Αν θέλετε να κάνετε edit τις θέσεις ή τις περιγραφές ενός SHP, MIF ή DXF αρχείου, θα πρέπει να τα εισαγάγετε σε ένα MobileMapper job αρχείο. - Κάντε upload ξεχωριστά, οποιοδήποτε αρχείο feature library ή background χάρτη στο MobileMapper. - Κάντε download ξεχωριστά, οποιοδήποτε αρχείο feature library, αρχείο background χάρτη ή αρχείο waypoint/route. - Προσδιορίστε το σύστηµα συντεταγµένων που χρησιµοποιείται από το MobileMapper Office για να εµφανιστούν οι συντεταγµένες των features (χαρακτηριστικών) και των waypoints (σηµείων). Εγκατάσταση του MobileMapper Office - Κλείστε όλες τις εφαρµογές που «τρέχουν» στα Windows. - Τοποθετήστε το CD-ROM στον υπολογιστή σας. - Αν το πρόγραµµα Autorun δεν ξεκινήσει αυτοµάτως από το CD-ROM, κάντε κλικ στο Start και επιλέξτε Run. - Πληκτρολογήστε x:/setup (όπου x είναι το όνοµα του CD-ROM drive) και µετά πατήστε Enter. Αφού καθορίσετε που θα εγκαταστήσετε τα προγράµµατα MobileMapper Office και αφού συµφωνήσετε µε τους όρους της άδειας του software, ο υπολογιστής σας θα ολοκληρώσει τη διαδικασία της εγκατάστασης. 5

Εκκίνηση του MobileMapper Office Από τα Windows επιλέξτε Start, Programs και MobileMapper Office. Έτσι θα ξεκινήσει το πρόγραµµα και στην οθόνη του PC σας θα ανοίξει το κεντρικό παράθυρο. Εναλλακτικά µπορείτε να ξεκινήσετε το Feature Library Editor στη λειτουργία MobileMapper Transfer µε σκοπό να χρησιµοποιήσετε αυτές τις εφαρµογές. MobileMapper Office Main Window (κεντρικό παράθυρο) Το βασικό µενού του MobileMapper Office αναλύεται πιο κάτω: - Το Map Display εκτείνεται από το κάτω µέρος του Menu bar έως το κάτω µέρος της οθόνης. Καταλαµβάνει περίπου τα 2/3 της οθόνης, από τα δεξιά προς τα αριστερά. - Στο κάτω µέρος του παραθύρου, στο status bar, υπάρχει ένα κουτάκι που χρησιµοποιείται για να εµφανίζεται η γεωγραφική θέση του κάρσορα στο επιλεγµένο σύστηµα συντεταγµένων. - Το δεξί µέρος του παραθύρου χρησιµοποιείται για να εµφανίζεται η λίστα Layer. Όταν ανοιχθεί, το παράθυρο που σχετίζεται µε τη λίστα 6

Waypoints ή µε τη λίστα Routes θα τοποθετηθεί πάνω από τη λίστα Layer. - Οι ρουτίνες Create Map και Feature Library εµφανίζονται η κάθε µία σε ένα δευτερεύον παράθυρο στο κέντρο της οθόνης. Map Display area Έλεγχος του περιεχοµένου του χάρτη που εµφανίζεται στην οθόνη Τα δεδοµένα που εµφανίζονται στην οθόνη ελέγχονται από τη λίστα Layers που βρίσκεται στο δεξί µέρος του κεντρικού παραθύρου. Όταν θελήσετε να εµφανιστεί στo Map Display area ένα από τα layers που βρίσκονται στη λίστα, τσεκάρετε το κουτάκι που βρίσκεται πριν από το όνοµα του συγκεκριµένου layer. Το αποτέλεσµα θα είναι όλα τα στοιχεία που αφορούν αυτό το layer να εµφανιστούν στo Map Display area. Αντίστροφα, αν «καθαρίσετε» το κουτάκι, κανένα από τα στοιχεία δε θα είναι ορατό. Έχει πάντως προκαθοριστεί να εµφανίζονται τα ακόλουθα δύο layers: - Waypoints (σηµεία) - Background χάρτης Αν είναι ανοιχτό κάποιο job, το κάθε feature (χαρακτηριστικό) από το feature library που χρησιµοποιήθηκε στο job, θα εµφανίζεται επίσης ως ένα layer το οποίο µπορεί είτε να εµφανίζεται είτε να κρύβεται στo Map Display area. Επιπρόσθετα, για αυτά τα layers, µπορείτε να αλλάξετε το πώς εµφανίζονται κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο όνοµά τους. Υπάρχουν διαφορετικά εικονίδια για τα point features και διαφορετικά χρώµατα για τα line, area και grid features (γραµµής, εµβαδού και καννάβου). Αν εισαγάγετε ένα MIF ή SHP αρχείο από το GIS σύστηµα, θα προστεθούν νέα layers στη λίστα. Στο µενού Options υπάρχουν πολλές επιλογές, οι οποίες σας επιτρέπουν να διαµορφώσετε το πώς θα φαίνονται τα πεδία στo Map Display area. Μπορείτε για παράδειγµα, να εµφανίσετε ή να κρύψετε τις τιµές καννάβου, το βήµα της κλίµακας, τα σύµβολα των features (χαρακτηριστικών) και των waypoints (σηµείων). Ακολουθεί µία λίστα µε τα κουµπάκια που µπορείτε να χρησιµοποιήσετε για να δουλέψετε στο περιεχόµενο του Map Display area: 7

1. Σας επιτρέπουν να κάνετε ζουµ και να προσαρµόζετε την κλίµακα στο περιεχόµενο του χάρτη. 2. Σας επιτρέπει να προσαρµόσετε την κλίµακα στις προκαθορισµένες τιµές. 3. Σας επιτρέπει να τραβήξετε το χάρτη προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. 4. Σας επιτρέπει να επιλέξετε το χάρτη ενός στοιχείου για να εµφανιστεί στo Map Display area ως ένα φόντο για τα δεδοµένα του job (καθώς και για το background του χάρτη, αν εµφανίζεται). 5. Παρέχει πρόσβαση στο dialog των background χαρτών (Background Maps dialog) µέσω του οποίου µπορείτε να συνδέσετε ή να αποσυνδέσετε ένα background χάρτη για το job που έχετε ανοιχτό. 6. Παρέχει πρόσβαση στο παράθυρο της ρουτίνας Feature Library (δε σχετίζεται µε το χάρτη). 7. Σας επιτρέπει να µετρήσετε αποστάσεις στο χάρτη. 8. Σας επιτρέπει να καθορίσετε µία περιοχή του χάρτη. 9. Σας επιτρέπει να τοποθετήσετε καινούργια σηµεία στο Map Display area. 10. Σας επιτρέπει να ζωγραφίσετε γραµµές που συνδέουν σηµεία, τα οποία φαίνονται στο χάρτη. Πραγµατοποίηση µετρήσεων στο Map Display area Μπορείτε να µετρήσετε την απόσταση και τη γωνία διεύθυνσης ανάµεσα σε οποιαδήποτε σηµεία που εµφανίζονται στο Map Display area: - Πατήστε το σύµβολο που σας επιτρέπει να µετράτε αποστάσεις. Στη συνέχεια, κάντε κλικ στο σηµείο του χάρτη από το οποίο θέλετε να ξεκινήσει η µέτρηση. Το σηµείο εκκίνησης θα µαρκαριστεί µε ένα µικρό τετράγωνο σύµβολο. - Έπειτα καθώς θα µετακινείτε τον κάρσορα µακριά από το σηµείο εκκίνησης, το MobileMapper Office θα υπολογίσει το µήκος και τη γωνία διεύθυνσης από την τρέχουσα θέση του κάρσορα σε αυτό το σηµείο. - Αν κάνετε κλικ σε ένα δεύτερο σηµείο, µία ευθεία γραµµή θα εµφανιστεί στο χάρτη, ανάµεσα στο σηµείο εκκίνησης και στο δεύτερο σηµείο. Επίσης, το MobileMapper Office θα αρχίσει να υπολογίζει την απόσταση 8

και τη γωνία διεύθυνσης από την τρέχουσα θέση του κάρσορα στο δεύτερο σηµείο, καθώς και το συνολικό µήκος από το σηµείο εκκίνησης της µέτρησης. - Για να σταµατήσετε να µετράτε αποστάσεις και γωνίες διεύθυνσης στο χάρτη, πατήστε Esc. ιαγραφή των features Μπορείτε να διαγράψετε features από το Map Display area, άρα και από το ανοιχτό job, ακολουθώντας την εξής διαδικασία: - Βεβαιωθείτε ότι δεν είναι ενεργό κανένα κουµπάκι από το toolbar. - Κάντε κλικ στο feature που θέλετε να διαγράψετε. Γύρω από το feature θα εµφανιστεί ένα ροζ πλαίσιο. - Επιλέξτε από το µενού Tools>Delete Feature, ή πιέστε Del key από το πληκτρολόγιο. Θα εµφανιστεί ένα µήνυµα που θα σας ζητήσει να επιβεβαιώσετε τη διαδικασία της διαγραφής. - Κάντε κλικ στο Yes για να επιτρέψετε στο MobileMapper να διαγράψει το feature, ή στο No για να ακυρώσετε αυτή τη διαδικασία. ουλέψτε σε αρχεία Job ηµιουργία ενός καινούριου job Πριν ζητήσετε από τους χειριστές του πεδίου να δηµιουργήσουν ένα καινούργιο job, χρειάζεται να δηµιουργήσετε το κατάλληλο feature library και να το κάνετε upload στους δέκτες. Οι χειριστές του πεδίου θα πρέπει απλώς να δηµιουργήσουν ένα νέο job βασισµένο σε αυτό το feature library. Μπορείτε επίσης, να προετοιµάσετε ένα «κενό» job ακολουθώντας την παρακάτω διαδικασία και να ζητήσετε από τους χειριστές του πεδίου να ανοίξουν αυτό το job για τις εργασίες τους. Χρησιµοποιώντας τον όρο «κενό» job εννοούµε ότι το job δεν έχει ακόµα features. Περιέχει όµως σηµεία, πορείες και ένα background χάρτη. Για να δηµιουργήσετε αρχεία job, χρησιµοποιήστε την εντολή New από το µενού File. Επιλέξτε Save από το µενού File, πληκτρολογήστε ένα όνοµα για το job και κάντε κλικ στο Save, για να δηµιουργήσετε ένα νέο *.mmj αρχείο στο Docs folder (προκαθορισµένη ρύθµιση). 9

Ένα job file δε µπορεί να χρησιµοποιηθεί χωρίς ένα feature library, καθώς οι χειριστές του πεδίου χρειάζονται ένα feature library για να ολοκληρώσουν τα jobs τους. Αυτός είναι και ο λόγος που πρέπει να εισάγετε ένα feature library που δηµιουργήθηκε νωρίτερα στο job πριν να κάνετε upload το job στο δέκτη. Μπορείτε να το κάνετε αυτό χρησιµοποιώντας την εντολή Import από το µενού File, προσδιορίζοντας την επιλογή Feature Library Files στο πεδίο Files of Type, επιλέγοντας το feature library που θα συνδυαστεί µε το job και στη συνέχεια κάνοντας κλικ στο Open. Ως αποτέλεσµα, όλα τα features που θα διαβάζονται από αυτό το library θα εµφανίζονται ως layers στο job. Μπορείτε ακόµα, να προσθέσετε σηµεία, πορείες και ένα background χάρτη ως µέρος του job. Αυτό γίνεται εύκολα, αν «σώσετε» το job όταν µία λίστα σηµείου/ πορείας εµφανίζεται στο δεξί µέρος της οθόνης και ένας background χάρτης προσαρτάται στο job και φαίνεται στο Map Display area. Το σύστηµα συντεταγµένων που έχει προσαρτηθεί στο job θα είναι αυτό που επιλέξατε στο MobileMapper Office. Αυτή την πληροφορία θα τη χρειαστεί ο δέκτης, εφόσον έχετε δηµιουργήσει µία λίστα σηµείων, οπότε ο δέκτης θα µπορεί να αναγνωρίσει το σύστηµα συντεταγµένων που χρησιµοποιήθηκε για να εκφράσει αυτές τις συντεταγµένες των σηµείων. Σύνδεση του δέκτη στο PC - Συνδέστε το δέκτη σε µία από τις σειριακές θύρες του PC σας χρησιµοποιώντας το καλώδιο που παρέχεται µαζί µε το δέκτη. - Εάν συνδέετε το δέκτη µε το PC για πρώτη φορά, κάντε τα ακόλουθα: Από το µενού επιλέξτε Options και µετά GPS Settings Στο κουτάκι διαλόγου, που θα εµφανιστεί, κάντε κλικ στο Autodetect. Τότε τo MobileMapper θα ξεκινήσει µια σειρά ενεργειών για να προσδιορίσει τη θύρα µε την οποία είναι συνδεδεµένο, καθώς και το baud rate που χρησιµοποιήθηκε κατά τη διάρκεια αυτού του τεστ. Μετά από αυτή τη διαδικασία, θα εµφανιστεί το µήνυµα Found MobileMapper ως η κατάσταση κάποιας από τις θύρες. Κάντε κλικ στο OK για να κλείσετε το κουτάκι διαλόγου. 10

- Αν η επικοινωνία µε το δέκτη έχει ήδη επιτευχθεί κατά τη διάρκεια αυτής της εργασίας και θέλετε να βεβαιωθείτε ότι το MobileMapper επικοινωνεί ακόµη µε το δέκτη, κάντε τα ακόλουθα: Από το µενού επιλέξτε Options και µετά GPS Settings Στο κουτάκι διαλόγου, που θα εµφανιστεί, κάντε κλικ στο Test. Τότε το MobileMapper θα ελέγξει τη σύνδεση των δεδοµένων µε το δέκτη, υποδεικνύοντας ποιο baud rate χρησιµοποιείται κατά τη διάρκεια αυτού του τεστ. Το µήνυµα Found MobileMapper θα εµφανιστεί ως η κατάσταση της θύρας που είναι συνδεδεµένη µε το δέκτη. Κάντε κλικ στο OK για να κλείσετε το κουτάκι διαλόγου. Upload ενός job στο δέκτη Κατ αρχήν θα πρέπει να συνδέσετε το δέκτη στο PC που «τρέχει» το MobileMapper Office και να ελέγξετε τη σύνδεση, όπως εξηγήσαµε στο προηγούµενο κεφάλαιο. - Ανοίξτε το αρχείο job στο MobileMapper Office χρησιµοποιώντας την εντολή File>Open. Τα ονόµατα των αρχείων job είναι στη µορφή *.mmj. - Από το µενού του κεντρικού παραθύρου του MobileMapper Office επιλέξτε File, Upload to GPS και Job. Τότε το MobileMapper Office θα αναζητήσει το σωστό baud rate για να επικοινωνήσει µε το δέκτη. Όταν επιτευχθεί η επικοινωνία µε το δέκτη, η διαδικασία upload αρχίζει αυτόµατα. Ένα κουτί διαλόγου σας κρατά ενήµερους για το αρχείο που µεταφέρεται. Επίσης, εµφανίζεται ένα µήνυµα στο δέκτη που σας πληροφορεί ότι γίνεται η µεταφορά του αρχείου. Αυτές οι δύο ενδείξεις σβήνουν από τις οθόνες του PC και του δέκτη όταν ολοκληρωθεί η µεταφορά των δεδοµένων. ΠΡΟΣΟΧΗ! Όταν κάνετε upload ένα αρχείο, δεν κάνετε upload µόνο τα σηµεία που έχετε καταγράψει (αν έχετε καταγράψει κάποια), αλλά και το feature library που χρησιµοποιήσατε στο job. Όλα τα αρχεία job έχουν κι ένα feature library. 11

Download ενός ολοκληρωµένου job από το δέκτη Το MobileMapper Office χρησιµοποιεί το MobileMapper Transfer ως ένα «συνδετικό» πρόγραµµα που παρέχει πρόσβαση στα αρχεία που αποθηκεύτηκαν στο δέκτη. Κατ αρχήν θα πρέπει να συνδέσετε το δέκτη στο PC που «τρέχει» το MobileMapper Office και να ελέγξετε τη σύνδεση. - Από το µενού επιλέξτε File>Download from GPS. Αυτό ανοίγει το παράθυρο του MobileMapper Transfer στην οθόνη σας. Στο δεξί µέρος υπάρχει µία λίστα µε όλα τα αρχεία που υπάρχουν στο προκαθορισµένο directory ( /Docs) στο PC σας (δείτε το παράδειγµα). Στο αριστερό µέρος θα εµφανιστεί µία λίστα µε τα αρχεία που είναι αποθηκευµένα στο δέκτη µόλις γίνει η σύνδεση µε τη συσκευή αυτή. - Για να γίνει η σύνδεση µε το δέκτη, από το µενού επιλέξτε File>Connect>GPS Device via Cable. Αυτό θα κάνει τη λειτουργία της µεταφοράς να ελέγξει ποιο baud rate θα πρέπει να χρησιµοποιηθεί για να επικοινωνήσει µε το δέκτη. Όταν επιτευχθεί η επικοινωνία, η λειτουργία της µεταφοράς θα αρχίσει «να διαβάζει» το περιεχόµενο της µνήµης του δέκτη. Μετά από λίγο, στο αριστερό µέρος του παραθύρου θα υπάρχει µία λίστα µε το περιεχόµενο της µνήµης του δέκτη. 12

Κάντε download ένα αρχείο job - Μεταφέρετε αυτό το αρχείο από το αριστερό στο δεξί µέρος του παραθύρου. - Κλείστε το παράθυρο MobileMapper Transfer. Αυτό θα εισαγάγει το job που έχετε κάνει download, στο τρέχον job που έχετε ανοιχτό, µε την προϋπόθεση ότι τα δύο jobs χρησιµοποιούν το ίδιο feature library. ιαφορετικά ένα µήνυµα θα σας πληροφορήσει ότι είναι αδύνατον να εισαγάγετε αυτό το job. Η διαδικασία της εισαγωγής, που πραγµατοποιήθηκε στο γενικό πλαίσιο του download του job, είναι παρόµοια µε τη χρήση της εντολής Import από το µενού File. Με αυτή τη λειτουργία, τα δεδοµένα, που έχουν γίνει download, αυτοµάτως θα προστεθούν στα δεδοµένα του job που είναι ανοιχτό. Αυτό σηµαίνει ότι µπορείτε να συγχωνεύσετε πολλαπλά αρχεία job, που έχουν δηµιουργηθεί για ένα µόνο project, προτού εξάγετε όλα τα δεδοµένα στο GIS σας. Σ αυτή τη συγκεκριµένη περίπτωση, είναι πράγµατι πολύ πιθανό ότι όλα αυτά τα αρχεία job είχαν δηµιουργηθεί βασισµένα στο ίδιο feature library. 13

ιαγραφή ενός αρχείου από το δέκτη Επιλέξτε αυτό το αρχείο στο αριστερό µέρος και πατήστε το πλήκτρο Del. Τότε το MobileMapper Office θα σας ζητήσει να επιβεβαιώσετε ότι θέλετε να διαγράψετε το αρχείο. Πατήστε Yes αν πράγµατι θέλετε να κάνετε τη διαγραφή. είτε το περιεχόµενο ενός Job Αφού κάνετε download ένα ολοκληρωµένο job στο MobileMapper Office, όπως εξηγήσαµε στο προηγούµενο κεφάλαιο, µπορείτε να το ανοίξετε στο MobileMapper Office χρησιµοποιώντας την εντολή File>Open. Ως αποτέλεσµα, το MobileMapper Office δείχνει το περιεχόµενο αυτού του job στο κεντρικό παράθυρο. Κατ αρχάς, µπορείτε να δείτε τη λίστα των layers που υπάρχουν σ αυτό το job στο δεξί µέρος της οθόνης. Επιλέξτε ποια layers θέλετε να βλέπετε στο Map Display Area. Αν µπορεί να εµφανιστεί, ο background χάρτης που φαίνεται, είναι εκείνος που επελέγη στη λίστα Background Map. Τώρα ο βασικός λόγος για να δείτε ένα job στο MobileMapper Office είναι για να εντοπίσετε τα features που καταγράφτηκαν κατά τη διάρκεια της εργασίας σας στο πεδίο. Αν µπορούν να εµφανιστούν, αυτά τα features παρουσιάζονται στo Map Display area, σύµφωνα µε τις επιλογές που έγιναν για τα αντίστοιχα layers. Μπορείτε να κάνετε περισσότερα, από το να βλέπετε απλώς αυτά τα features. Μπορείτε να δείτε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καταγράφηκαν αυτά τα features. Για να το κάνετε αυτό, απλώς κάντε κλικ σ αυτά τα features, στο ένα µετά το άλλο, στο Map Display area. Έτσι θα ανοίξει ένα νέο παράθυρο, στο οποίο µπορείτε να δείτε τα χαρακτηριστικά αυτών των features. Στο παρακάτω παράδειγµα, το MobileMapper Office δίνει τα χαρακτηριστικά ενός line feature: 14

Εξαγωγή των Jobs σε GIS Formats Η πιο σηµαντική διαδικασία για τα δεδοµένα είναι η εξαγωγή τους σε ένα GIS. Η εξαγωγή των δεδοµένων έχει δύο διαδικασίες: τη µετατροπή των αρχείων σε ένα συγκεκριµένο format, που µπορεί να το διαβάσει ένα GIS και στη συνέχεια την καθ αυτή µεταφορά του αρχείου. Για να µετατρέψετε τα δεδοµένα σας σε SHP, MIF ή DXF: - Από το µενού επιλέξτε File>Open για να κάνετε µία λίστα µε τα αρχεία job στο MobileMapper Office. - Επιλέξτε το αρχείο που θέλετε να εξαγάγετε και κάντε κλικ στο Open. Το περιεχόµενο του αρχείου θα εµφανιστεί στην οθόνη. - Επιλέξτε File>Export. - Επιλέξτε το directory στο οποίο θα µεταφερθεί το αρχείο που υπέστη τη µετατροπή. Αν δεν ξέρετε που να τοποθετήσετε αυτό το αρχείο, επιλέξτε µία προσωρινή θέση και κάντε κλικ στο Export. Το job σας θα µετατραπεί και θα µεταφερθεί αυτοµάτως στο επιλεγµένο folder. Μπορείτε να επιλέξετε οποιοδήποτε folder είναι προσβάσιµο από το PC σας συµπεριλαµβανοµένων και όσων βρίσκονται στο δίκτυό σας. Όταν αρχίσετε να καταγράφετε τα δεδοµένα για να τα εξαγάγετε σε ένα GIS, θα εξαγάγετε δεδοµένα σε µία βάση δεδοµένων GIS. 15

Όταν εξάγετε ένα αρχείο job σε ένα SPH format, δηµιουργούνται τα ακόλουθα αρχεία για κάθε τύπο feature (layer, theme) στο αρχείο: - featurename.shp - featurename.dbf - featurename.shx Όταν εξάγετε ένα αρχείο job σε ένα MIF format, δηµιουργούνται τα ακόλουθα αρχεία για κάθε τύπο feature (layer, theme) στο αρχείο: - featurename.mif - featurename.mid Ένα αρχείο DXF δηµιουργείται για κάθε υπάρχοντα τύπο feature, όταν εξάγετε ένα job σε ένα DXF format. Η χρήση του Feature Library Editor Εισαγωγή Το MobileMapper Office σας επιτρέπει να δηµιουργήσετε καινούργια feature libraries χρησιµοποιώντας το Feature Library Editor. Τα feature libraries χρησιµοποιούνται από τους χειριστές στο πεδίου ως µία συνήθης βάση για την περιγραφή των features που επισκέπτονται στο πεδίο. Ένα feature library περιγράφει ορισµένα features, τα οποία θα πρέπει να επισκεφθούν οι χειριστές στο πεδίο. Το κάθε feature καθορίζεται ως ένα σετ χαρακτηριστικών. Ουσιαστικά, η αποστολή των χειριστών στο πεδίο θα είναι να παράσχουν µία τιµή για το κάθε χαρακτηριστικό του feature, αναλόγως µε το τι βλέπουν ή τι µετράνε, όταν βρίσκονται κοντά σε αυτό το feature. Το παρακάτω διάγραµµα δείχνει τη γενικότερη αρχιτεκτονική ενός feature library µέσω ενός απλού παραδείγµατος. 16

Feature Library Hydrant Τιµές χαρακτηριστικών Feature #1 Χρώµα Κόκκινο Attribute #1 Menu type Ύψος Πορτοκαλί Γκρι Επιλογές στο µενού xxx Feature #2 xxx Feature #n Attribute #2 Numeric type ιεύθυνση δρόµου ιεύθυνση Attribute #3 Text type Οποιαδήποτε τιµή µεταξύ 0,0 και 1,5 Οποιαδήποτε λέξη έως 20 χαρακτήρες Υπάρχουν τέσσερις διαφορετικοί τύποι features: - Point feature (χαρακτηριστικό σηµείου): Αυτό το feature µπορεί να περιγραφεί ως ένα σηµείο, µιλώντας γεωµετρικά. Οι χειριστές στο πεδίο θα πρέπει να καταγράφουν τα point features σε static mode, θα πρέπει δηλαδή να παραµένουν ακίνητοι στα σηµεία αυτά για τουλάχιστον ένα δευτερόλεπτο. - Line feature (χαρακτηριστικό γραµµής): Αυτό το feature µπορεί να περιγραφεί ως µία γραµµή. Οι χειριστές στο πεδίο θα πρέπει να καταγράφουν line features σε kinematic mode, θα πρέπει δηλαδή να αρχίσουν να καταγράφουν αυτόν τον τύπο feature στην αρχή της γραµµής, να µετακινηθούν κατά µήκος της γραµµής και να σταµατήσουν την καταγραφή, όταν φτάσουν στο τέλος της γραµµής. - Area feature (χαρακτηριστικό εµβαδού): Αυτό το feature µπορεί να περιγραφεί ως ένα εµβαδόν. Οι χειριστές του πεδίου µπορούν να καταγράψουν τα area features είτε σε kinematic mode (γενικά) είτε σε multi-static mode σε περίπτωση µε κανονικές ισοϋψείς. - Grid feature (χαρακτηριστικό καννάβου): Αυτό το feature καθορίζει µία συγκέντρωση σηµείων παρατεταγµένων οµοιόµορφα, όπου οι χειριστές στο πεδίο καταγράφουν παρατηρήσεις ή κάνουν µετρήσεις χρησιµοποιώντας κάποια όργανα. Υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι χαρακτηριστικών: 17

- Menu style (από το µενού): η τιµή µπορεί να προέλθει µόνο από τις προκαθορισµένες τιµές του µενού που έχει ρυθµίσει ο χειριστής. - Numeric style (νούµερο): η τιµή µπορεί να προέλθει µόνο από µία προκαθορισµένη γκάµα τιµών. - Text style (κείµενο): η τιµή είναι σε µορφή κειµένου και δε θα πρέπει να υπερβαίνει τους 20 χαρακτήρες. ηµιουργία ενός καινούργιου, ανεξάρτητου Feature Library αρχείου - Από το µενού επιλέξτε Tools και στη συνέχεια Feature Library Editor. Έτσι θα ανοίξει το παράθυρο Feature Library Editor στο κέντρο της οθόνης. ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν ένα job είναι ανοιχτό στο κεντρικό παράθυρο του MobileMapper Office, το παράθυρο του Feature Library Editor εµφανίζει το feature library που χρησιµοποιήθηκε στο ανοιχτό job. Αυτό το library δεν µπορεί να αλλάξει. Γι αυτό πρέπει να κάνετε τα ακόλουθα. - Από το µενού επιλέξτε File και στη συνέχεια Save As. Θα ανοίξει ένα νέο κουτί διαλόγου στο οποίο µπορείτε να ονοµάσετε και να διαλέξετε το folder στο οποίο θέλετε να αποθηκεύσετε το καινούργιο feature library. Το προκαθορισµένο folder είναι /Docs. Καλό θα είναι να οµαδοποιήσετε στο Docs όλα τα αρχεία feature library. Αυτά τα αρχεία µπορούν να σωθούν µόνο ως mmf αρχεία, όπως αναφέρθηκε στο πεδίο Save as type:. - Εισάγετε ένα όνοµα για το library στο πεδίο File name:. Για παράδειγµα, πληκτρολογήστε Libr#1 και κάντε κλικ στο Save. Το καινούργιο όνοµα του feature library εµφανίζεται τώρα στο αριστερό µέρος του παραθύρου Feature Library Editor. Εισαγωγή νέων features στο Feature Library - Στο παράθυρο Feature Library Editor, κάντε δεξί κλικ στο feature library name και επιλέξτε Insert Feature. Ένα νέο κουτάκι διαλόγου θα ανοίξει και θα µπορείτε να καθορίσετε το πρώτο feature για το library: 18

- Εισάγετε ένα όνοµα γι αυτό το feature στο πεδίο Feature Type Name. Μερικές φορές είναι καλό να διαλέγετε ονόµατα που αντανακλούν το γεωµετρικό τύπο του feature. Για παράδειγµα, χρησιµοποιήστε τους δύο τελευταίους χαρακτήρες του ονόµατος για να γράψετε Ln για ένα line feature, Ar για ένα area feature, Gd για ένα grid feature και Pt για ένα point feature (παρόλο που τα ονόµατα των point features υποδεικνύουν συνήθως το είδος τους). Ο λόγος που θα το κάνετε αυτό είναι ότι ο χειριστής στο πεδίο θα µπορεί να βασιστεί στα ονόµατα των features για να αναγνωρίσει τον τύπο του feature που επιλέγει από τη λίστα. - Υποδείξτε τον τύπο του feature. Για παράδειγµα, αν το feature είναι ένας πυροσβεστικός κρουνός, τσεκάρετε το Point, αν είναι ακτογραµµή, τσεκάρετε το Line, αν είναι ένα πάρκινγκ, τσεκάρετε το Area, αν είναι µία περιοχή όπου οι µετρήσεις πρέπει να εκτελεστούν σύµφωνα µε µία προκαθορισµένη διάταξη σηµείων, τσεκάρετε το Grid. - Κάντε κλικ στο Add. Το κουτάκι διαλόγου του Insert Feature Type θα εµφανιστεί ξανά ώστε να µπορέσετε να καθορίσετε το δεύτερο feature για το library. - Καθορίστε τον τύπο του δεύτερου feature, όπως εξηγήσαµε παραπάνω και στη συνέχεια κάντε κλικ στο Add. - Επαναλάβετε τα παραπάνω βήµατα έως ότου καθοριστούν όλα τα features. - Όταν καθοριστεί και το τελευταίο feature, κάντε κλικ στο Close. Καθορίστε τα χαρακτηριστικά των features (Feature Attributes) - Κάτω από το όνοµα του feature library, στο αριστερό µέρος του παραθύρου Feature Library Editor, επιλέξτε το πρώτο feature, κάντε 19

δεξί κλικ και επιλέξτε Insert Attribute. Θα ανοίξει ένα νέο κουτάκι διαλόγου, όπου µπορείτε να καθορίσετε το πρώτο χαρακτηριστικό (attribute) για το feature: - Εισάγετε ένα όνοµα γι αυτό το attribute στο πεδίο Attribute Name. - Υποδείξτε τον τύπο του attribute. Υπάρχουν τρεις τύποι: Μενού (Menu), Νούµερο (Numeric) και Κείµενο (Text). Αν το attribute αποτελείται από µία λίστα πραγµάτων και ο χειριστής στο πεδίο θα πρέπει να επιλέξει µεταξύ αυτών, τσεκάρετε το Menu. Aν αναφέρεται σε ένα νούµερο που ο χειριστής στο πεδίο θα πρέπει να εισαγάγει, τσεκάρετε το Numeric. Αν το feature αναφέρεται σε µία περιγραφή που ο χειριστής θα πρέπει να πληκτρολογήσει, τσεκάρετε το Text. - Έπειτα κάντε κλικ στο Add για να προσθέσετε και άλλο attribute για το σηµείο, ή κάντε κλικ στο Close, αφού έχει καθοριστεί και το τελευταίο attribute. - Επιλέξτε το δεύτερο feature στα δεξιά, κάντε δεξί κλικ, επιλέξτε Insert Attribute και στη συνέχεια καθορίστε όλα τα attributes του feature, όπως εξηγήσαµε παραπάνω. Όταν τελειώσετε, κάντε κλικ στο Close. - Επαναλάβετε τα παραπάνω βήµατα, έως ότου καθοριστούν όλα τα attributes για όλα τα features που υπάρχουν στο library. 20

Καθορίστε τις τιµές των χαρακτηριστικών (Attribute Values) Μπορείτε να καθορίσετε τις τιµές των attributes στο δεξί µέρος του παραθύρου του Feature library Editor. - Κάντε κλικ στο όνοµα του πρώτου attribute του πρώτου feature. Το δεξί µέρος του παραθύρου Feature Library Editor σας δείχνει τώρα έναν πίνακα που περιέχει τον ορισµό αυτού του attribute. Το επιλεγµένο κελί είναι το µέρος, όπου µπορείτε να εισαγάγετε την πρώτη τιµή γι αυτό το attribute. Κάντε κλικ σ αυτό το κελί. - Πληκτρολογήστε την τιµή και πατήστε ENTER στο πληκτρολόγιό σας. Μία νέα σειρά προστίθεται στον πίνακα, όπου µπορείτε να εισαγάγετε µία δεύτερη τιµή κ.λπ. - Όταν τελειώσετε µε τις τιµές αυτού του attribute, κάντε κλικ στο δεύτερο attribute στο αριστερό µέρος του παραθύρου Feature Library Editor. Επαναλάβετε αυτά τα βήµατα όσες φορές χρειαστεί. - Παράδειγµα attribute τιµών (κόκκινο, πορτοκαλί, γκρι) για ένα από τα attributes (χρώµα) ενός feature σηµείου (πυροσβεστικός κρουνός): Για ένα Menu style attribute, θα πρέπει να καθορίσετε µία λίστα επιλογών, από τις οποίες θα πρέπει να διαλέξει ο χειριστής στο πεδίο. Για ένα Numeric style attribute, θα πρέπει να καθορίσετε την ακρίβεια, την προκαθορισµένη τιµή και τη γκάµα των πιθανών τιµών για το attribute (minimum και maximum τιµές). Για ένα Text style attribute, θα πρέπει να καθορίσετε το maximum αριθµό επιτρεπόµενων χαρακτήρων και την προκαθορισµένη τιµή για το attribute. 21

Επονοµασία ενός feature και καθορισµός της απεικόνισής του στο χάρτη Και πάλι, από το παράθυρο Feature Library Editor, µπορείτε να αλλάξετε το όνοµα ενός feature, όπως εξηγήσαµε παραπάνω: - Στο αριστερό µέρος του παραθύρου, κάντε κλικ στο όνοµα του feature που θέλετε να κάνετε edit. Έτσι στα δεξιά θα εµφανιστεί ο πίνακας Feature Type. - Κάντε διπλό κλικ στο κελί που περιέχει το όνοµα του feature (βλ. το παρακάτω παράδειγµα) και πληκτρολογήστε ένα νέο όνοµα. - Πιέστε το Enter για να αποθηκεύσετε την αλλαγή. Από τον ίδιο πίνακα, µπορείτε επίσης να αλλάξετε το σχήµα και την εµφάνιση που έχει δοθεί σε ένα feature στο χάρτη. Η παρουσίαση ενός feature σηµείου στο χάρτη είναι µία απεικόνιση που µπορείτε να προσδιορίσετε, όπως εξηγείται παρακάτω: - Στη σειρά Icon αυτού του πίνακα, κάντε κλικ στο κουτάκι µε τις τελείες που βρίσκεται δεξιά. θα ανοίξει ένα νέο κουτάκι διαλόγου στο οποίο µπορείτε να επιλέξετε µία καινούργια απεικόνιση για το feature: 22

Σ αυτό το κουτί υπάρχουν 22 διαφορετικά εικονίδια. Το εικονίδιο που θα επιλέξετε εδώ, θα απεικονίζεται και στην οθόνη Map του δέκτη κατά τη διάρκεια των µετρήσεων στο πεδίο, που θα έχουν σχέση µε features αυτού του τύπου. Η παρουσίαση ενός line ή area feature στο χάρτη βασίζεται σε ιδιότητες της γραµµής (line properties), τις οποίες µπορείτε να καθορίσετε όπως εξηγείται παρακάτω: - Στη σειρά Στυλ/ Χρώµα/ Πλάτος (Style/Color/Width) αυτού του πίνακα κάντε κλικ στο κουτάκι µε τις τελείες. Θα ανοίξει ένα καινούργιο κουτάκι διαλόγου στο οποίο µπορείτε να καθορίσετε τις ιδιότητες της γραµµής που αναπαριστά το line feature ή τις ιδιότητες του area feature (χρώµα, στυλ και πλάτος): 23

ιαγραφή των features, των attributes ή των τιµών των attributes Το Feature Library Editor σας επιτρέπει να διαγράφετε µε έναν πολύ απλό τρόπο οποιοδήποτε feature, attribute (χαρακτηριστικό) ή τιµές των attributes από το ανοιχτό Feature Library. - Για να διαγράψετε ένα feature, απλώς επιλέξτε το όνοµά του και πατήστε το Delete από το πληκτρολόγιό σας. Η διαγραφή είναι αυτόµατη καθώς το MobileMapper Office δε χρειάζεται την έγκριση του χρήστη. ιαγράφοντας ένα feature, διαγράφετε επίσης όλα τα χαρακτηριστικά που ανήκουν σ αυτό το feature καθώς και τις τιµές τους. - Για να διαγράψετε ένα χαρακτηριστικό από ένα feature, επεκτείνετε αυτό το feature στο αριστερό µέρος του παραθύρου του Feature Library Editor, επιλέξτε το χαρακτηριστικό που θέλετε να διαγράψετε και πατήστε το Delete στο πληκτρολόγιό σας. Η διαγραφή είναι αυτόµατη καθώς το MobileMapper Office δε χρειάζεται την έγκριση του χρήστη. ιαγράφοντας ένα χαρακτηριστικό, διαγράφετε επίσης όλες τις τιµές των χαρακτηριστικών που ανήκουν σ αυτό το χαρακτηριστικό. - Για να διαγράψετε µία τιµή ενός χαρακτηριστικού από τη λίστα των πιθανών τιµών ενός Menu-style χαρακτηριστικού, επιλέξτε πρώτα το συγκεκριµένο χαρακτηριστικό στο αριστερό µέρος του παραθύρου του Feature Library Editor. Στη συνέχεια, στο δεξί µέρος του παραθύρου επιλέξτε το κελί που περιέχει την τιµή που θέλετε να διαγράψετε και πατήστε το Delete από το πληκτρολόγιό σας. Η διαγραφή είναι αυτόµατη καθώς το MobileMapper Office δε χρειάζεται την έγκριση του χρήστη. Αποθήκευση ενός feature library Όταν ολοκληρώσετε µε τον προσδιορισµό ενός αρχείου feature library, µην ξεχάσετε να αποθηκεύσετε το αρχείο επιλέγοντας File>Save από το µενού του παραθύρου Feature Library Editor. 24

Σύνδεση ενός feature library σε ένα job Εάν θέλετε να συνδέσετε ένα feature library σε ένα GIS job, θα πρέπει να εισαγάγετε αυτό το feature library στο job, το οποίο θα είναι ανοιχτό στο κεντρικό παράθυρο, χρησιµοποιώντας την εντολή File>Import. Τα features που περιέχονται στο feature library θα εµφανίζονται σ αυτό το job ως layers. Όταν θα αποθηκεύσετε το job, θα αποθηκευτεί και το ολοκληρωµένο feature library σ αυτό το job. Οµοίως, όταν ανοίγετε ένα job, αφού το έχετε κάνει download από ένα δέκτη MobileMapper, τα features απ το αρχείο library που χρησιµοποιήθηκαν γι αυτό το job θα εµφανιστούν αυτοµάτως ως layers που ανήκουν στο job. Aν ανοίξετε το παράθυρο Feature Library Editor σε αυτή την περίπτωση, τότε στο παράθυρο θα εµφανιστεί το feature library που χρησιµοποιήθηκε σ αυτό το job. Εισαγωγή ενός feature library από ένα job σε ένα αρχείο GIS Χρησιµοποιώντας την εντολή File>Import στο παράθυρο Feature Library Editor, µπορείτε να εισαγάγετε το feature library που χρησιµοποιήθηκε σε ένα ήδη υπάρχον job ή από ένα αρχείο MIF ή SHP. Κάντε upload ένα ανεξάρτητο αρχείο feature library - Επιλέξτε Tools>Feature Library Editor για να ανοίξετε το παράθυρο Feature Library Editor. - Χρησιµοποιήστε την εντολή File>Open για να ανοίξετε το αρχείο feature library που θέλετε να κάνετε upload. Τα ονόµατα των αρχείων feature library έχουν την εξής µορφή: *.mmf. Αν θέλετε να κάνετε upload το feature library που χρησιµοποιήθηκε στο ανοιχτό job, θα πρέπει να το σώσετε ως ένα αρχείο mmf µέσα από το παράθυρο Feature Library Editor, πριν να κάνετε upload αυτό το αρχείο στο δέκτη. - Από το µενού του παραθύρου Feature Library Editor, επιλέξτε File και µετά Upload to GPS. Το MobileMapper Office θα αναζητήσει το σωστό baud rate για να επικοινωνήσει µε το δέκτη. Όταν επιτευχθεί η επικοινωνία µε το δέκτη, θα ξεκινήσει αυτοµάτως η διαδικασία του upload. Ένα κουτάκι διαλόγου σας πληροφορεί για το αρχείο που µεταφέρεται. Εµφανίζεται επίσης ένα µήνυµα στο δέκτη που σας πληροφορεί ότι γίνεται η µεταφορά του αρχείου. Οι δύο αυτές 25

ενδείξεις εξαφανίζονται από τις οθόνες του PC και του δέκτη, όταν ολοκληρωθεί η µεταφορά των δεδοµένων. Grid Mapper Utility Εισαγωγή Η λειτουργία Grid Mapper είναι ένας εύκολος τρόπος για να καταγράψετε GPS θέσεις και GIS δεδοµένα σε σηµεία που είναι οµοιόµορφα κατανεµηµένα σε έναν καννάβο. Αυτό σας επιτρέπει να συγκεντρώσετε µετρήσεις που έχουν γίνει από αισθητήρες πεδίου, όπως είναι οι ανιχνευτές χηµικών και τα µαγνητόµετρα σε µία οργανωµένη µορφή, µε ένα εύκολο στη χρήση feature πλοήγησης. Μπορείτε τότε να δηµιουργήσετε ολοκληρωµένους χάρτες µε την αναγκαία πυκνότητα δεδοµένων, ενώ θα αποφύγετε τα όποια κενά που µπορεί να σας αναγκάσουν να επιστρέψετε στο πεδίο. Features καννάβου vs. Σηµεία καννάβου Η λειτουργία Grid Mapper αφορά δύο διαφορετικές έννοιες: τα grid features (features καννάβου) και τα grid points (σηµεία καννάβου). - Τα features καννάβου είναι σειρές σηµείων που βρίσκονται οµοιόµορφα κατανεµηµένα σε σειρές και στήλες. - Τα σηµεία καννάβου είναι features πλοήγησης, παρόµοια µε τις πορείες. Είναι δηµιουργηµένα από το MobileMapper Office και έχουν γίνει upload στο δέκτη. Πλοηγηθείτε σε κάθε σηµείο καννάβου χρησιµοποιώντας το MobileMapper και καταγράψτε τις παρατηρήσεις ή τις µετρήσεις χρησιµοποιώντας το software καταγραφής δεδοµένων. Φανταστείτε ένα κήπο µε µηλιές, όπου οι σειρές των δέντρων απέχουν περίπου 15 πόδια (5 µέτρα) η µία από την άλλη και το κάθε δέντρο απέχει περίπου 5 µέτρα από το επόµενο δέντρο, που βρίσκεται στην ίδια γραµµή. Ο κήπος είναι ένα feature καννάβου. Η θέση του κάθε δέντρου είναι ένα σηµείο καννάβου. Ο αριθµός των µήλων σε κάθε δέντρο είναι το attribute (χαρακτηριστικό) που θέλετε να καταγράψετε. 26

Όπως και ένα feature σηµείου, γραµµής ή εµβαδού, το feature καννάβου είναι ένα feature γεωµετρικού τύπου. Μπορείτε να δείτε την οµοιότητα σε δύο σηµεία: - Όπως ακριβώς ένα feature γραµµής ή εµβαδού αποτελείται από µία σειρά θέσεων σηµείων, έτσι και ένα feature καννάβου αποτελείται από ένα σύνολο σηµείων. - Όπως και µε τα features γραµµής ή εµβαδού, ένα µόνο όνοµα αντιστοιχεί σε ολόκληρο το feature καννάβου. Σε ένα job µπορεί να θέλετε να καταγράψετε θέσεις και περιγραφές ορισµένων line features που είναι ταξινοµηµένα ως «δρόµοι» και δύο features εµβαδού που είναι ταξινοµηµένα ως «λίµνες». Και ίσως να χρησιµοποιήσετε ένα feature καννάβου µε την ονοµασία «βάθος νερού» και άλλο ένα µε την ονοµασία «µαγνητικό πεδίο». Όµως τα features γραµµής και εµβαδού διαφέρουν από τα features καννάβου σε δύο σηµαντικά σηµεία: - Οι θέσεις που συνθέτουν features γραµµής και features εµβαδού, αποτυπώνουν τις τοποθεσίες αληθινών πραγµάτων, όπως είναι οι δρόµοι, οι λίµνες κ.λπ. Όµως τα σηµεία που συνθέτουν ένα feature καννάβου είναι ανύπαρκτοι στόχοι στους οποίους πλοηγείστε. - Τα χαρακτηριστικά (attributes) που καταγράφετε για έναν δρόµο ή µία λίµνη αφορούν το ίδιο την κάθε µία από τις θέσεις των σηµείων που δηµιουργούν ένα feature, αλλά τυπικά καταγράφετε διαφορετικές περιγραφές σε κάθε σηµείο καννάβου που δηµιουργεί το feature καννάβου. Ρύθµιση ενός feature καννάβου σε ένα αρχείο feature library Χρησιµοποιήστε το παράθυρο Feature Library Editor για να ρυθµίσετε ένα feature καννάβου. Για να προσθέσετε ένα feature καννάβου σε ένα feature library: - Κάντε δεξί κλικ στο όνοµα του feature library και επιλέξτε Insert Feature. Στη συνέχεια, επιλέξτε Grid για τον τύπο του feature. - Κάντε κλικ στο Add και στη συνέχεια στο Close. - Έπειτα, καθορίστε τα χαρακτηριστικά (attributes) του feature σηµείου, που θα καταγράψετε σε κάθε σηµείο καννάβου. Κάντε αυτές τις ενέργειες, όπως θα τις κάνατε για οποιοδήποτε feature 27

σηµείου, γραµµής ή εµβαδού. Τυπικά, αυτά είναι τα χαρακτηριστικά (σε µορφή κειµένου) για οπτικές παρατηρήσεις και χαρακτηριστικά (µε νούµερα) για µετρήσεις που έγιναν µε όργανα. Επίσης, είναι δυνατόν να καταγράψετε παρατηρήσεις χρησιµοποιώντας χαρακτηριστικά σε µορφή κειµένου. Κάντε edit τις ιδιότητες του καννάβου Όταν ολοκληρώσετε την προσθήκη των χαρακτηριστικών στο feature καννάβου, θα δείτε το σύµβολο του καννάβου και το όνοµα του feature καννάβου στο διάγραµµα του feature library. Αν κάνετε κλικ στο όνοµα του feature καννάβου, θα δείτε στα δεξιά έναν πίνακα µε δύο στήλες µε επικεφαλίδα Feature Type. Έκεί εµφανίζονται οι προκαθορισµένες τιµές του feature καννάβου. Αν θέλετε να αλλάξετε κάποια από αυτές τις τιµές, κάντε διπλό κλικ στην τιµή και πληκτρολογήστε µία νέα. Name: Ονόµατα features όπως «στύλος», «δρόµος» ή «λίµνη» σας διευκολύνουν να αναγνωρίσετε τη γεωµετρία των features σηµείου, γραµµής και εµβαδού. Αυτό δεν είναι τόσο εύκολο να γίνει µε τα σηµεία καννάβου. Μπορείτε να διευκολυνθείτε µε το να εισάγετε τη λέξη «κάνναβος» στα ονόµατα των σηµείων καννάβου. Όµως επειδή υπάρχει το όριο των 10 χαρακτήρων στο µήκος του ονόµατος, ίσως να προτιµήσετε να δώσετε στους τύπους καννάβου χαρακτηριστικά ονόµατα όπως mag.field, H 2 O βάθος ή CO 2 conc.. Γεωµετρία και # χαρακτηριστικών: εν µπορούν να γίνουν edit. Αριθµός στηλών/ αριθµός γραµµών: Ο ευκολότερος τρόπος για να καθορίσετε το πόσο µεγάλος πρέπει να είναι ολόκληρος ο κάνναβος για να µετρήσετε το εµβαδόν χρησιµοποιώντας έναν background χάρτη που δείχνει τα ανάλογα layers. Μπορείτε να σχεδιάσετε ένα ορθογώνιο πάνω από την περιοχή που θα χαρτογραφηθεί και να µετρήσετε τις δύο πλευρές του ορθογωνίου σε µέτρα. Στη συνέχεια, διαιρέστε την κάθε απόσταση µε το κενό του feature καννάβου. Φανταστείτε τον εαυτό σας να στέκεται σε µία από τις δύο γωνίες του ορθογωνίου, όπου το feature καννάβου είναι τοποθετηµένο µπροστά και στα δεξιά σας. Ο αριθµός των στηλών είναι το µήκος της δεξιάς, ως προς εσάς, πλευράς του ορθογωνίου διαιρεµένο µε το κενό του καννάβου (σε µέτρα). Ο αριθµός των γραµµών είναι το µήκος της πλευράς του ορθογωνίου, που βρίσκεται µπροστά σας, διαιρεµένο µε το κενό του καννάβου. 28

Γωνία διεύθυνσης (Heading): Η προκαθορισµένη ρύθµιση είναι 0 0 (από το βορρά). Αν αφήσετε τη γωνία διεύθυνσης σε αυτή την προκαθορισµένη τιµή, σηµαίνει ότι το feature καννάβου θα είναι τοποθετηµένο βορειοανατολικά της θέσης σας, επειδή αυτές είναι οι κατευθύνσεις µπροστά και δεξιά σας. Αν θέλετε το feature καννάβου να είναι προσανατολισµένο προς οποιαδήποτε άλλη κατεύθυνση, απλώς πληκτρολογήστε την κατεύθυνση που θα βλέπετε όταν στέκεστε µε τον κάνναβο µπροστά και δεξιά σας. Spacingtep καννάβου: Η προκαθορισµένη ρύθµιση για την απόσταση ανάµεσα σε γειτονικά σηµεία καννάβου είναι 50 µέτρα. Μπορείτε να αλλάξετε αυτή τη ρύθµιση στον αριθµό των µέτρων που επιθυµείτε. Ο αριθµός αυτός θα µετατραπεί για οποιαδήποτε απόσταση που έχει ρυθµιστεί στο δέκτη. Όταν αλλάξετε την προκαθορισµένη ρύθµιση των 50 µέτρων, να θυµάστε ότι η επιλεγµένη τιµή θα καθορίσει την ακρίβεια των µετρήσεων. Αν ο αριθµός αυτός είναι µικρότερος από 5 µέτρα, δεν έχει νόηµα να χρησιµοποιείτε ένα feature καννάβου. Περπατήστε και πάρτε δείγµατα εκτιµώντας οπτικά την απαιτούµενη ακρίβεια. Αν αυξήσετε την απόσταση, να είστε σίγουροι ότι υποστηρίζεται η ακρίβεια που χρειάζεστε για τις µετρήσεις. Κάντε upload το feature καννάβου στο δέκτη Για να κάνετε upload τα σηµεία καννάβου στο δέκτη, θα πρέπει να κάνετε upload το feature library που τα περιέχει. Μπορείτε να κάνετε upload το feature library ως ένα ξεχωριστό library, το οποίο µπορεί ο χειριστής στο πεδίο να το επιλέξει για να καταγράψει ένα καινούργιο job. Επίσης, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε το MobileMapper Office για να εισαγάγετε το feature library σε ένα job που δηµιουργήθηκε στο γραφείο. Και στις δύο περιπτώσεις πρέπει απλώς να κάνετε κλικ στο File>Upload to GPS και να επιλέξετε το αρχείο που θέλετε να χρησιµοποιήσετε στο πεδίο. Αν θέλετε να πληροφορήσετε το χειριστή στο πεδίο που να ξεκινήσει την καταγραφή του feature καννάβου, δηµιουργήστε ένα σηµείο στο MobileMapper Office κάνοντας κλικ στο Tools>Place Waypoints. Βεβαιωθείτε ότι αλλάξατε το όνοµα από την προκαθορισµένη ρύθµιση WPT001 σε ένα όνοµα που πληροφορεί το χρήστη ότι αυτό είναι το σηµείο για να αρχίσει η καταγραφή ενός καννάβου. Στη συνέχεια, κάντε upload αυτό το σηµείο. 29

Η χρήση του Waypoint/Route Editor Εισαγωγή Το Waypoint/Route Editor σας επιτρέπει να δηµιουργήσετε µε ευκολία µία λίστα σηµείων που ίσως να είναι χρήσιµα για το χρήστη στο πεδίο, όταν εκτελεί ένα GIS job. Για παράδειγµα, ένα από αυτά τα σηµεία µπορεί να βοηθήσουν να εντοπιστεί ένα σηµείο που είναι µε δυσκολία ορατό. Το Waypoint/Route Editor σας επιτρέπει επίσης να χτίσετε νέες πορείες, βασισµένες στην υπάρχουσα λίστα σηµείων. Για να «σώσετε» τα σηµεία και τις πορείες, θα πρέπει να αποθηκεύσετε το job που έχετε ανοιχτό. Όταν το κάνετε αυτό και υπάρχουν σηµεία και πορείες στο job, τότε το MobileMapper Office δηµιουργεί ένα χωριστό wpt αρχείο που περιέχει αυτή τη λίστα των σηµείων και των πορειών. Η τοποθέτηση των σηµείων - Πρώτα κάντε κλικ στο κάτω βελάκι και επιλέξτε την περιοχή, όπου θα γίνουν τα jobs σας. Ως αποτέλεσµα, θα εµφανιστεί ένας χάρτης της περιοχής στο Map Display area. - Κάντε κλικ στο κουτάκι µε το µεγεθυντικό φακό και έπειτα ζωγραφίστε ένα ορθογώνιο γύρω από το µέρος του χάρτη που θέλετε να µεγεθύνετε. Όταν αφήνετε το ποντίκι, η κλίµακα του χάρτη προσαρµόζεται ώστε το Map Display area να δείχνει µόνο αυτό το µέρος του χάρτη. - Κάντε κλικ στο Αυτό ανοίγει ένα νέο παράθυρο στο δεξί µέρος του παραθύρου, όπου µπορείτε να κάνετε edit τους ορισµούς των σηµείων. - Κάντε κλικ στο Map Display area εκεί όπου πρέπει να τοποθετηθεί το πρώτο σας σηµείο. Ένα εικονίδιο εµφανίζεται στο χάρτη µε το όνοµα του σηµείου να αναγράφεται δίπλα του. - Στο πάνω και δεξί µέρος του παραθύρου, µπορείτε να κάνετε αλλαγές στον ορισµό αυτού του σηµείου (όνοµα, συντεταγµένες, εικονίδιο, προαιρετικό σχόλιο). 30

- ίπλα στην περιοχή του ορισµού, µπορείτε να προσδιορίσετε το όνοµα και το εικονίδιο για το επόµενο σηµείο που θα δηµιουργήσετε. Όταν ολοκληρώσετε µε τον ορισµό του πρώτου σηµείου, δηµιουργήστε το δεύτερο σηµείο κάνοντας κλικ στο χάρτη εκεί, όπου θα πρέπει να βρίσκεται το δεύτερο σηµείο. Και πάλι, µπορείτε να προσαρµόσετε τον ορισµό αυτού του σηµείου στο δεξί και πάνω µέρος του παραθύρου, κ.λπ. Σηµειώστε ότι ένας πίνακας σηµείων ενηµερώνεται στο κάτω δεξιά µέρος του παραθύρου, καθώς δηµιουργείτε καινούργια σηµεία. Μπορείτε να τοποθετήσετε αυτόν τον πίνακα οριζόντια και να κάνετε edit το κάθε ένα από τα κελιά, αν είναι απαραίτητο. Η δεύτερη στήλη (Όνοµα) περιέχει ένα κουτάκι που σας επιτρέπει να κρύβετε ή να εµφανίζετε το εικονίδιο και το όνοµα του κάθε σηµείου στο Map Display area. ηµιουργία σηµείων από τον πίνακα των σηµείων Ένας πολύ γρήγορος τρόπος για να δηµιουργήσετε νέα σηµεία, είναι να χρησιµοποιήσετε τον πίνακα των σηµείων. - Κάντε δεξί κλικ οπουδήποτε σε αυτόν τον πίνακα και επιλέξτε New Waypoint στο µενού που θα εµφανιστεί. Ως αποτέλεσµα ένα νέο σηµείο προστίθεται στον πίνακα των σηµείων µε προκαθορισµένες παραµέτρους και µηδενικές συντεταγµένες. - Μπορείτε να κάνετε edit το κάθε κελί για να ολοκληρώσετε τον καθορισµό του νέου σηµείου. Έπειτα, το σηµείο θα εµφανιστεί στο χάρτη (αν βρίσκεται στην περιοχή που καλύπτεται από αυτό το χάρτη). Εύρεση ενός σηµείου στο χάρτη Το MobileMapper σας διευκολύνει να βρείτε γρήγορα τη θέση ενός waypoint. 31

- Στον πίνακα των σηµείων κάντε δεξί κλικ στη σειρά που περιέχει τον ορισµό του σηµείου και επιλέξτε View. Ο χάρτης τότε µετακινείται στο MobileMapper area και µας επιτρέπει να έχουµε το σηµείο που ψάχνουµε, ακριβώς στο κέντρο του Map Display area. ιαγραφή σηµείων Το κάθε σηµείο πρέπει να διαγραφεί χωριστά από τον πίνακα των σηµείων. - Επιλέξτε τη σειρά που περιέχει το σηµείο που θέλετε να διαγράψετε. - Πατήστε Del ή κάντε δεξί κλικ στη σειρά και επιλέξτε Delete. Τα σηµεία διαγράφονται αυτόµατα, χωρίς να χρειάζεται επιβεβαίωση από το χρήστη. Μπορείτε επίσης, να διαγράψετε όλα τα υπάρχοντα σηµεία και τις πορείες µέσω µιας απλής διαδικασίας, επιλέγοντας Clear All Waypoints από το µενού Tools. Σ αυτή την περίπτωση, το MobileMapper Office θα σας ζητήσει να αποθηκεύσετε όλα αυτά τα σηµεία και τις πορείες σε ένα ξεχωριστό wpt αρχείο, προτού τα διαγράψετε από τον πίνακα των σηµείων (π.χ. από το ανοιχτό job). Αν κάνετε κλικ στο Yes θα πρέπει να ονοµάσετε το wpt αρχείο και να προσδιορίσετε το folder, όπου θα αποθηκεύσετε αυτό το αρχείο. ηµιουργία µίας πορείας Αφού δηµιουργήσετε έναν αριθµό σηµείων, όπως εξηγήσαµε στο προηγούµενο κεφάλαιο, µπορείτε να προσδιορίσετε πορείες γραφικά. Για να το κάνετε αυτό, ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες. - Κάντε κλικ στο.έτσι θα ανοίξει ένα νέο παράθυρο στο πάνω δεξιά µέρος του παραθύρου όπου το MobileMapper αυτόµατα δηµιουργεί µία νέα πορεία µε το όνοµα Route 1 (αν είναι η πρώτη στη λίστα). Σηµειώστε ότι το MobileMapper Office συνεχίζει να εµφανίζει τον πίνακα των σηµείων κάτω από αυτό το παράθυρο. - Επιστρέψτε στο Map Display area και κάντε κλικ στο σηµείο που θέλετε να ορίσετε ως σηµείο εκκίνησης της πορείας. - Έπειτα, κάντε κλικ στο δεύτερο σηµείο, µετά στο τρίτο κ.ο.κ. Κάθε φορά που θα κάνετε κλικ σε ένα νέο σηµείο, θα εµφανίζεται δίπλα 32

του η λέξη Finish που σηµαίνει ότι έχει ολοκληρωθεί ο ορισµός της πορείας. Το MobileMapper Office θα «καταλάβει» ότι έχει ολοκληρωθεί ο ορισµός της πορείας, όταν προχωρήσετε σε κάποια άλλη εργασία στο software. Σηµειώστε ότι µπορείτε να κάνετε edit το όνοµα της πορείας κάνοντας διπλό κλικ. Μπορείτε επίσης να µετακινήσετε ένα σηµείο από την πορεία κάνοντας δεξί κλικ και επιλέγοντας Delete. Το Map Display area ενηµερώνεται ώστε να περάσει αυτή την αλλαγή στον ορισµό της πορείας. Background χάρτες Εισαγωγή Οι background χάρτες είναι σχεδιασµένοι έτσι, ώστε να παρέχουν χρήσιµες λεπτοµέρειες για τις περιοχές, όπου εργάζεστε. Οι χειριστές στο πεδίο προτιµούν να βλέπουν αυτές τις λεπτοµέρειες στην οθόνη του δέκτη καθώς προχωρούν στα jobs τους, ώστε να µπορούν µε ευκολία να πάνε στα σηµεία που πρέπει να επισκεφτούν. Οι background χάρτες προσφέρονται µόνο για θέαση. ε µπορείτε να τους κάνετε edit και δεν έχετε πρόσβαση στις πληροφορίες των features τους. Παρέχουν ένα backdrop, το οποίο δίνει οπτικό προσανατολισµό για τα δεδοµένα σας και για τα αρχεία των σηµείων. Οι background χάρτες φαίνονται στο Map Display area του κεντρικού παραθύρου του MobileMapper Office. Είναι ανεξάρτητοι από τα jobs. Ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ένα ανοιχτό job ή όχι, µπορεί να εµφανίζεται ένας background χάρτης. Μπορείτε να δηµιουργήσετε αυτό το χάρτη µία φορά και µετά να χρησιµοποιείται ως background για πολλά jobs σε µία συγκεκριµένη τοποθεσία. Τα background map projects δηµιουργούνται µε τη χρησιµοποίηση του Create Map editor ( ηµιουργήστε Χάρτη). Αυτό το project σας επιτρέπει να καθορίσετε τα διαφορετικά layers από τα οποία θα προκύψει ο background χάρτης καθώς και έναν αριθµό παραµέτρων, π.χ. ρύθµιση κλίµακας χάρτη, όνοµα χάρτη κ.λπ. Χρησιµοποιήστε την εντολή Tools>Background Maps για να αποκτήσετε πρόσβαση στο Create Map editor. Τα background map projects αποθηκεύονται ως ξεχωριστά αρχεία mmp. 33

Όταν ορίσετε και αποθηκεύσετε ένα background map project, χρησιµοποιήστε την εντολή Operations>Create Map για να φτιάξετε το background χάρτη για το ανοιχτό background map project. Συνήθως απαιτείται χρόνος για τη δηµιουργία ενός χάρτη, οπότε καλό θα ήταν να το κάνετε µία φορά. Αφού φτιάξετε το background χάρτη, θα εµφανιστεί στη λίστα των background χαρτών µε το όνοµα που του δόθηκε και θα µπορείτε να τον επιλέξετε οποιαδήποτε στιγµή ως background για διαφορετικά job δεδοµένα. Ένας background χάρτης αποτελείται από τη βάση του χάρτη και κάποιες επιπρόσθετες λεπτοµέρειες που µπορείτε να εισαγάγετε από το GIS σύστηµα. Έτσι, ένας background χάρτης είναι ένα σύνολο από κάποια layers (όπως συµβαίνει και µε τα layers σε ένα job αρχείο, τα οποία µπορείτε να επιλέξετε στο Map Display area) που οδηγούν σε ένα χωριστό, συγχωνευµένο χάρτη στο Map Display area, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής κάποιου αυτόνοµου στοιχείου, που φαίνεται σ αυτό το χάρτη. Το MobileMapper Office µπορεί να δεχτεί MIF, SHP και DXF αρχεία µε ΕΓΣΑ84 lat/lon ως πηγή δεδοµένων. Αυτό συµπεριλαµβάνει και αρχεία από GIS αρχεία και MapSend χάρτες. Όλοι οι background χάρτες είναι σε ΕΓΣΑ84, lat/lon. Όταν κάνετε upload ένα job αρχείο στο δέκτη MobileMapper, ο background χάρτης που υπήρχε στο Map Display area όταν σώσατε το job ΕΝ έχει γίνει upload στο δέκτη ως µέρος του job. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να χρησιµοποιήσετε την εντολή File>Upload to GPS>Background Map για να κάνετε upload το background χάρτη στο δέκτη. ηµιουργία ενός καινούργιου project background χάρτη - Από το µενού επιλέξτε Tools και στη συνέχεια Background Map. Έτσι θα ανοίξει το παράθυρο Background Χάρτες. 34