Ελληνικό Στατιστικό Ινστιτούτο Πρακτικά 17 ου Πανελληνίου Συνεδρίου Στατιστικής (004), σελ. 109-116 ΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΩΝ ΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑ- ΣΗΣ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (1995-00)* αµιανού, Χ. και Συναδινός, Ξ. Τµήµα Μαθηµατικών Πανεπιστήµιο Αθηνών ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η έρευνα αυτή είχε σαν κύριο στόχο να διερευνήσει το πόσο ικανοποιηµένοι είναι οι πτυχιούχοι του Τµήµατος Μαθηµατικών του Παν/µίου Αθηνών από τα εφόδια που τους έχουν δοθεί αναφορικά µε την επιστηµονική και επαγγελµατική τους εξέλιξη. Αποτελεί συνέχεια ανάλογης έρευνας για τους πτυχιούχους µαθηµατικούς των Πανεπιστηµίων Αθηνών, Κρήτης και Ιωαννίνων για την περίοδο (1980-1995). Βασίζεται σε δείγµα 17 πτυχιούχων που έχουν ληφθεί µε συστηµατική δειγµατοληψία και τα δεδοµένα έχουν συλλεχθεί ταχυδροµικά µε χρήση δοµηµένου ερωτηµατολογίου. Μεταξύ άλλων εξετάζονται διάφορα χαρακτηριστικά που αναφέρονται στη διάρκεια σπουδών, στο χρόνο εύρεσης εργασίας και το είδος της εργασίας. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η δειγµατοληπτική έρευνα αναφέρεται στους πτυχιούχους του Τµήµατος Μαθηµατικών του Πανεπιστηµίου Αθηνών που έχουν αποφοιτήσει στο διάστηµα 1995-00 και έχει σαν κύριο στόχο να διερευνήσει το πόσο ικανοποιηµένοι είναι από τα εφόδια που τους έχουν δοθεί από το τµήµα τους όσον αφορά την επιστηµονική και την επαγγελµατική τους εξέλιξη. Το µέγεθος του πληθυσµού σύµφωνα µε επίσηµα στοιχεία της Γραµµατείας του Τµήµατος ήταν 1610 άτοµα. Ανάλογη έρευνα έχει γίνει στα πλαίσια του ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ για µαθηµατικούς των Πανεπιστηµίων Αθηνών, Κρήτης και Ιωαννίνων που είχαν αποφοιτήσει στο διάστηµα 1980-1995 ( αµιανού κ.ά., 1999). Για τη συλλογή των δεδοµένων χρησιµοποιήθηκε ειδικά καταρτισµένο ερωτηµατολόγιο που περιείχε επτά θεµατικές ενότητες. Η πρώτη ενότητα (Α) αναφερόταν σε κάποια γενικά στοιχεία όπως το φύλο, την ηλικία, το βαθµό πτυχίου, τη διάρκεια λήψης πτυχίου κ.ά. Η δεύτερη (Β) και τρίτη (Γ) ενότητα είχαν µεταβλητές * Εργασία µε υποστήριξη του Ειδικού Λογαριασµού Έρευνας (ΕΛΚΕ) του Πανεπιστηµίου Αθηνών µε Κ.Α. 70/4/565. 109
που αναφέρονταν στο χρονικό διάστηµα των σπουδών τους. Η τέταρτη ενότητα (D περιελάµβανε ερωτήσεις σχετικές µε την επαγγελµατική τους αποκατάσταση, ενώ η πέ- µπτη (Ε) αναφερόταν στις µεταπτυχιακές σπουδές. Η έκτη ενότητα (F) ζητούσε να αξιολογηθούν ενδεχόµενες δραστηριότητες του Τµήµατος που θα βοηθούσαν στην επαγγελµατική αποκατάσταση των πτυχιούχων, και τέλος, η έβδοµη ενότητα (G) είχε δύο ερωτήσεις που προσπαθούσαν να αντλήσουν τη γενική άποψη των πτυχιούχων για το Τµήµα. Για τα στοιχεία της πρώτης ενότητας έχουµε και τα αντίστοιχα πληθυσµιακά δεδοµένα και έτσι µπορεί να ελεγχθεί και η αντιπροσωπευτικότητα του δείγµατος για την αξιοπιστία των συµπερασµάτων.. ΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ εδοµένου ότι είχαµε στη διάθεσή µας τον πλήρη κατάλογο (πλαίσιο, λίστα) των πτυχιούχων ( N = 1610) από το 1995 έως το 00 και θεωρώντας ότι ήσαν καταχωρη- µένοι κατά τυχαίο τρόπο, αποφασίστηκε να εφαρµοστεί συστηµατική δειγµατοληψία. Για τον προσδιορισµό του µεγέθους δείγµατος (n) χρησιµοποιήθηκε ο τύπος της απλής τυχαίας δειγµατοληψίας (α.τ.δ.) για την εκτίµηση ποσοστού (P) (βλ. Cochran (1977), αµιανού (1999)) n0 n = µε n0 1+ N n zα / 0 = P( 1 P) d (1) για το οποίο αναµένεται µε πιθανότητα 1 α να δώσει εκτίµηση P ˆ = p του ποσοστού Ρ µε προκαθορισµένη µέγιστη απόκλιση d = P ˆ P. Επιλέγοντας το P = 0, 5 έχουµε για δεδοµένο d το µέγιστο δυνατό δείγµα. Θεωρώντας ως ικανοποιητική προσέγγιση το d = 0,05 και πιθανότητα 1 α = 0, 95 ( z α / = 1,96) προκύπτει δείγµα 310 περίπου πτυχιούχων. Επί πλέον αν υποθέσουµε ότι µία εκτίµηση p του ποσοστού Ρ θεωρείται από άποψη ακρίβειας ικανοποιητική όταν ο συντελεστής µεταβλητότητας είναι µικρότερος του 10%, προκύπτει ότι το µέγιστο µέγεθος δείγµατος που απαιτείται για P 0, 5 είναι 301 άτοµα. Το µέγεθος δείγµατος που απαιτείται για την εκτίµηση µε α.τ.δ. της µέσης τιµής, Y ˆ = y, και υποθέτοντας ότι y ακολουθεί κανονική κατανοµή, δίνεται επίσης από την (1) µε n0 = ( Sza / / d). Για την εκτίµηση της µέσης διάρκειας λήψης πτυχίου µε µέγιστη απόκλιση d = 13 έτη (= 4 µήνες) και πιθανότητα 1 α = 95% βρίσκουµε n = 194 όπου S =, 53 όπως προκύπτει από τα πληθυσµιακά δεδοµένα. Επίσης για την εκτίµηση της µέσης διάρκειας εύρεσης εργασίας µε d = 1 µήνα και 1 α = 95% βρήκαµε από πιλοτική έρευνα s = 10 µήνες, που οδηγούν σε απαιτούµενο µέγεθος δείγµατος n = 310. 110
Παρόλα αυτά, λαµβάνοντας υπόψη και το υψηλό ποσοστό µη ανταπόκρισης που συνήθως έχουµε σε δειγµατοληπτικές έρευνες µε ταχυδροµική συλλογή των δεδοµένων (βλ. Τζωρτζόπουλος (001)), χρησιµοποιήσαµε συστηµατική δειγµατοληψία µε βήµα κ = 4 που οδηγεί σε δείγµα 404 πτυχιούχων. Έγινε τηλεφωνική επικοινωνία όπου τους εξηγήθηκε ο σκοπός της έρευνας και στις 4 Ιουνίου 003 στάλθηκαν ταχυδροµικά τα ερωτηµατολόγια µε προπληρωµένο απαντητικό φάκελο. Τελικά απάντησαν 17 πτυχιούχοι (µέχρι 5 Αυγούστου) που αποτελούν και το δείγµα της µελέτης µας και αντιστοιχεί στο 10,7% του συνόλου των πτυχιούχων στην εξεταζόµενη χρονική περίοδο (1995-00). Η επεξεργασία και η ανάλυση των δεδοµένων έγιναν µε τη βοήθεια των στατιστικών πακέτων Statgraphics Plus 5.0, SPSS 11 και SPLUS 000. 3. AΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Όπως αναφέρθηκε προηγούµενα το ερωτηµατολόγιο περιείχε 7 θεµατικές ενότητες µε διάφορα χαρακτηριστικά. Στην παρούσα εργασία θα περιοριστούµε µόνο σε µερικά χαρακτηριστικά, όπως: βαθµός πτυχίου, διάρκεια σπουδών, χρόνος εξεύρεσης δουλειάς, είδος δουλειάς. Στον Πίνακα 1 δίνονται συγκεντρωτικά τα αποτελέσµατα για το βαθµό πτυχίου και τη διάρκεια λήψης πτυχίου όπως αυτά προέκυψαν από τον πληθυσµό ( N = 1610) και το δείγµα ( n = 17), αντίστοιχα. Παρατηρούµε ότι ο µέσος βαθµός πτυχίου είναι 6,34 χρόνια στον πληθυσµό και 6,37 χρόνια στο δείγµα µε τυπικό σφάλµα 0,05 χρόνια. Η µέση διάρκεια λήψης πτυχίου είναι 6,68 χρόνια για τον πληθυσµό και 6,08 χρόνια για το δείγµα µε τυπικό σφάλµα 0,15 χρόνια. Η διαφορά αυτή πιθανόν να αποδίδεται στο ότι άτοµα µε µεγάλη διάρκεια λήψης πτυχίου αρνήθηκαν τελικά να απαντήσουν στο ερωτηµατολόγιο Πίνακας 1 Στατιστικά στοιχεία για τον πληθυσµό και το δείγµα ΒΑΘΜΟΣ ΙΑΡΚΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΠΤΥ- ΧΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΙΓΜΑ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΙΓΜΑ ΜΕΣΟΣ 6,34 6,37 6,68 6,08 ΙΑΜΕΣΟΣ 6,18 6,0 6,0 5,4 ΙΑΣΠΟΡΑ 0,41 0,45 6,4 4,17 ΤΥΠΙΚΗ ΑΠΟΚΛΙ- ΣΗ 0,64 0,67,53,04 ΤΥΠΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ - 0,05-0,15 ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΤΙΜΗ 5,00 5,00 3,50 3,50 ΜΕΓΙΣΤΗ ΤΙΜΗ 9,51 9,0 6,48 14,75 ΕΥΡΟΣ ΤΙΜΩΝ 4,51 4,0,98 11,5 ΑΣΥΜΜΕΤΡΙΑ 1,6 1,60,05 1,58 ΚΥΡΤΩΣΗ 3,8 3,74 7,75 3,0 111
Εφαρµόζοντας τα κριτήρια χ, Kolmogorov-Smirnov, Shapiro-Wilk βρέθηκε ότι καµία από τις κατανοµές κανονική, λογαριθµοκανονική, Weilbull ή Logistic δεν προσαρµόζεται ικανοποιητικά στα δεδοµένα. Στα Γραφήµατα 1(α) και 1(β) δίνονται οι α- θροιστικές κατανοµές του βαθµού και της διάρκειας λήψης πτυχίου για τον πληθυσµό και για το δείγµα. Εφαρµόζοντας το κριτήριο Kolmogorov-Smirnov βρέθηκε ότι δεν υπάρχουν στατιστικά σηµαντικές διαφορές τόσο για το βαθµό ( P τιµή = 0,069) όσο και για τη διάρκεια σπουδών ( P τιµή = 0,0003). Υπολογίζοντας τη συσχέτιση µεταξύ βαθµού πτυχίου και διάρκειας σπουδών βρέθηκε ότι υπάρχει αρνητική συσχέτιση ( r = 0,465) στατιστικά σηµαντική ( P τιµή = 0). ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ 1 1 ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 0,8 ΕΙΓΜΑ 0,8 0,6 0,6 0,4 0,4 0, 0, 0 0 0 5 10 15 0 5 30 5 6 7 8 9 10 ΙΑΡΚΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥ ΒΑΘΜΟΣ Γράφηµα 1(α) Γράφηµα 1 (β) Αυτό αποτυπώνεται και από τα δεδοµένα του Πίνακα. Πίνακας Συσχέτιση βαθµού πτυχίου και διάρκειας σπουδών Βαθµός πτυχίου Καλώς Λίαν Καλώς Άριστα Ποσοστό 67,1% 30,9%,0% Μέση ιάρκεια σπουδών(σε έτη) 6,9 6,1 5,77 4. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ Εξετάζοντας τους πτυχιούχους µαθηµατικούς ανά διετία ανάλογα µε το έτος αποφοίτησης και την εξεύρεση δουλειάς πλήρους ή µερικής απασχόλησης καταλήγουµε στον Πίνακα 3. Με εφαρµογή του κριτηρίου χ η υπόθεση ανεξαρτησίας απορρίπτεται (τιµή κριτήριου = 48, 9, β.ε. = 6, P τιµή = 0). Το 66,7% αυτών που εργάζονται (εκτός από ιδιαίτερα µαθήµατα) έχει εργασία σχετική µε το πτυχίο ενώ το υπόλοιπο 33,3% έχει εργασία άσχετη µε το πτυχίο. Είναι σηµαντικό ότι µεταξύ αυτών που δήλωσαν ότι εργάζονται ένα υψηλό ποσοστό,5% συνέχισαν να εργάζονται στην ίδια δουλειά που είχαν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Ο µέσος χρόνος εύρεσης δουλειάς υπολογίστηκε σε 9,1 µήνες µε τυπική απόκλιση s = 10 µήνες και τυπικό σφάλµα 0,7 µήνες. 11
Πίνακας 3 Πίνακας συνάφειας για το είδος εργασίας και έτους αποφοίτησης ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΛΗΡΟΥΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΤΟΣ ΑΠΟΦΟΙΤΗΣΗΣ 1995-1996 1997-1998 1999-000 001-00 34 35 19 1 11 5 8 14 ΣΥΝΟΛΟ 100 (58,1%) 38 (,1%) ΚΑΜΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ 1 4 5 4 34 (19,8%) ΣΥΝΟΛΟ 46 44 3 50 17 1-ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ -ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΙΚΑ/ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ 4- ΙΟΙΚΗΣΗ 5-ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΑ/ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ 6-ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 7-ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 8-ΕΡΕΥΝΑ/ΜΕΛΕΤΕΣ/ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ 9-MARKETING/ΠΩΛΗΣΕΙΣ 10-ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ 11-ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ 1-ΑΛΛΟ 13-ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ/ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 1-ΤΡΑΠΕΖΑ -ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 3-ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ/ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ 4-ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 5-ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ 6-ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ / ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 7-ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ 10-ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 11-ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ 1- ΗΜΟΣΙΑ ΙΟΙΚΗΣΗ 13-ΑΛΛΟ 3,1% 5,77% 1,9% 0,64% 1 13 10 9 11 8 10 1 13 11 1 7 1 6 5 4 7 6 5 4 3 ΓΡΑΦΗΜΑ (α) Ειδικότητα Εργασίας ΓΡΑΦΗΜΑ (β) Κλάδος Εργασίας Από το σύνολο των πτυχιούχων που δήλωσαν ότι εργάζονται, στο 5% το αντικεί- µενο της δουλειάς τους είναι η εκπαίδευση εκ των οποίων 5% παραδίδουν ιδιαίτερα µαθήµατα, 36% εργάζονται σε φροντιστήριο 3% σε φροντιστήριο και ιδιαίτερα, 0% σε δηµόσιο και 9% σε ιδιωτικό σχολείο (βλ. Γράφηµα (α)). Από τους υπόλοιπους το 30% εργάζεται σε τράπεζες, το 15% σε εµπορική επιχείρηση, το 1% σε εταιρεία πληροφορικής, το 11% σε γραφείο µελετών και µικρότερα ποσοστά σε άλλους κλάδους (βλ. Γράφηµα (β)). Πληροφορίες για άλλα χαρακτηριστικά, όπως παράγοντες που έπαιξαν βασικό ρόλο για την εύρεση δουλειάς, µεταπτυχιακές σπουδές, συσχετίσεις σειράς προτίµησης για το Μαθηµατικό, βαθµού πτυχίου και διάρκειας σπουδών, ενδεχόµενες δραστηριότητες του Τµήµατος Μαθηµατικών που θα βοηθούσαν στην επαγγελµατική αποκατάσταση των πτυχιούχων βλ. Συναδινός (004). 113
5. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΚΑΤΑ ΟΜΑ ΕΣ ΣΤΑ Ε ΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΕΙΓΜΑΤΟΣ Θα εφαρµόσουµε τη µέθοδο της ανάλυσης σε οµάδες (συστάδες) (cluster analysis) στα δεδοµένα του δείγµατος. Μας ενδιαφέρει να ερευνήσουµε αν τα δεδοµένα µας χωρίζονται σε οµάδες µε βάση κάποια χαρακτηριστικά. Οι µεταβλητές (χαρακτηριστικά) που επιλέξαµε να πάρουν µέρος στην ανάλυση είναι το φύλο, η ηλικία, ο βαθµός πτυχίου, η διάρκεια λήψης πτυχίου, η κατεύθυνση σπουδών, η σειρά προτίµησης εισαγωγής στο Μαθηµατικό Τµήµα, το ποσοστό παρακολούθησης των µαθηµάτων, η εξοικείωση µε Η/Υ και το διαδίκτυο, η εργασία και οι µεταπτυχιακές σπουδές. Στα δεδοµένα του δείγµατος εφαρµόσαµε την µη-ιεραρχική µέθοδο partitioning around medoids και από τις ιεραρχικές µεθόδους χρησιµοποιήσαµε συσσωρευτικούς αλγόριθµους (Linkage type: average, complete και Ward) και τη διαιρετική µέθοδο Diana (βλ. Kaufman and Rousseeuw (1990)). Για όλους τους παραπάνω αλγορίθ- µους υπολογίσαµε τον πίνακα αποστάσεων για µεικτού τύπου δεδοµένα µε τη βοήθεια του στατιστικού πακέτου S-PLUS (ο υπολογισµός του πίνακα αποστάσεων βασίζεται στο µέτρο απόστασης για µεικτού τύπου δεδοµένα που ορίστηκε από τον Gower). Η µέθοδος που είχε την καλύτερη εφαρµογή ήταν η συσσωρευτική µέθοδος του Ward (AC=0,95). Στηριζόµενοι στο Γράφηµα 3 (δενδρόγραµµα της µεθόδου του Ward) και στα αποτελέσµατα αποφασίστηκε η οµαδοποίηση των δεδοµένων σε 3 οµάδες σύµφωνα µε αυτή τη µέθοδο (βλ. Gordon(1999)). Η οµάδα 1 των πτυχιούχων Μαθηµατικών αποτελείται από 90 άτοµα, η οµάδα από 35 άτοµα και η οµάδα 3 από 47 άτοµα. Ας δούµε κάποια βασικά χαρακτηριστικά της κάθε οµάδας. ΟΜΑ Α 1 Η οµάδα 1 αποτελείται µόνο από άντρες, που έχουν ηλικίες από 5 έως 44 χρόνια. Ο µέσος βαθµός πτυχίου τους είναι 6,0 ενώ η µέση διάρκεια λήψης πτυχίου Height 0.0 0.5 1.0 1.5.0 1 134 1 50 44 88 140 154 71 85 95 165 117 33 109 74 10 96 14 105 75 131 47 48 145 78 80 171 16 15 164 4 51 6 110 83 115 8 49 59 169 114 87 101 19 138 3 14 17 56 170 99 103 89 166 7 69 36 61 17 84 1 136 6 3 8 9 46 66 94 163 17 5 4 77 86 97 146 118 130 5 153 137 111 141 161 4 7 90 7 151 3 55 159 6 147 0 13 10 13 93 148 19 139 150 16 1 57 18 79 91 31 135 8 73 53 157 38 45 9 106 104 18 119 81 107 98 10 11 116 13 5 155 30 144 158 15 41 16 34 9 143 37 11 67 108 11 14 60 40 15 63 156 54 35 65 168 58 39 167 43 100 70 64 160 76 113 68 133 149 ΓΡΑΦΗΜΑ 3 (WARD METHOD) 114
είναι 6,5 χρόνια. Οι περισσότεροι από τους πτυχιούχους της οµάδας 1 είχαν δηλώσει την κατεύθυνση των Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών, είχαν δηλώσει το Τµήµα στο µηχανογραφικό τους µε σειρά προτίµησης από η έως 5 η, παρακολουθούσαν στις παραδόσεις σε ποσοστό 50%-80% και ήταν εξοικειωµένοι λίγο µε τη χρήση Η/Υ και καθόλου µε το διαδίκτυο στο τέλος των σπουδών τους. Τέλος, τα περισσότερα άτοµα είχαν εργασία πλήρους απασχόλησης όταν πραγµατοποιήθηκε η έρευνα και δεν είχαν κάνει ούτε έκαναν µεταπτυχιακές σπουδές. (17 πτυχιούχοι της οµάδας 1 είχαν ακολουθήσει την κατεύθυνση των θεωρητικών Μαθηµατικών). ΟΜΑ Α Η οµάδα αποτελείται από 0 γυναίκες και 15 άντρες, που έχουν ηλικίες από έως 31 χρόνια. Ο µέσος βαθµός πτυχίου τους είναι 6,85 ενώ η µέση διάρκεια λήψης πτυχίου είναι 5,19 χρόνια. Οι περισσότεροι πτυχιούχοι της οµάδας είχαν δηλώσει την κατεύθυνση των Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών ενώ 5 πτυχιούχοι της οµάδας έχουν δηλώσει περισσότερες από µια κατευθύνσεις. Επίσης οι περισσότεροι είχαν δηλώσει το Τµήµα στο µηχανογραφικό τους µε σειρά προτίµησης από 1 η έως 5 η, παρακολουθούσαν στις παραδόσεις σε ποσοστό µεγαλύτερο του 80% (ενώ υπήρχαν και 1 άτοµα που παρακολουθούσαν σε ποσοστό 50%- 80%) και ήταν εξοικειωµένοι αρκετά έως πολύ µε τη χρήση Η/Υ και το διαδίκτυο στο τέλος των σπουδών τους. Τέλος, τα περισσότερα άτοµα δεν είχαν εργασία όταν πραγµατοποιήθηκε η έρευνα και έκαναν εκείνο τον καιρό µεταπτυχιακές σπουδές. ΟΜΑ Α 3 Η οµάδα 3 αποτελείται από 46 γυναίκες και έναν άντρα, που έχουν ηλικίες από 3 έως 37 χρόνια. Ο µέσος βαθµός πτυχίου τους είναι 6,35 ενώ η µέση διάρκεια λήψης πτυχίου είναι 5,90 χρόνια. Πίνακας 4 Χαρακτηριστικά των 3 οµάδων (συστάδων) Οµάδα Χαρακτηριστικά Ελάχιστη Μέγιστη Μέση Τυπική Τιµή Τιµή Τιµή Απόκλιση Ηλικία 5 44 30,96 3,5 1 Βαθµός 5,00 8,85 6,0 0,53 n1 = 90 ιάρκεια λήψης πτυχίου 3,50 14,75 6,5,3 Ηλικία 31 5,51,04 Βαθµός 5,90 9,0 6,85 0,79 n = 35 ιάρκεια λήψης πτυχίου 3,75 1,00 5,19 1,68 Ηλικία 3 37 9,55 3,0 3 Βαθµός 5,50 8,66 6,35 0,65 n 3 = 47 ιάρκεια λήψης πτυχίου 3,75 10,75 5,90 1,65 Οι περισσότεροι από τους πτυχιούχους της οµάδας 3 είχαν δηλώσει την κατεύθυνση των Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών, είχαν δηλώσει το Τµήµα στο µηχανογραφικό τους 115
µε πρώτη σειρά προτίµησης, παρακολουθούσαν στις παραδόσεις σε ποσοστό µεγαλύτερο του 50% και ήταν εξοικειωµένοι λίγο έως αρκετά µε τη χρήση Η/Υ και καθόλου έως λίγο µε το διαδίκτυο στο τέλος των σπουδών τους. Τέλος, τα περισσότερα άτοµα είχαν εργασία πλήρους απασχόλησης όταν πραγµατοποιήθηκε η έρευνα και δεν είχαν κάνει ούτε έκαναν εκείνο τον καιρό µεταπτυχιακές σπουδές. (13 άτοµα της οµάδας 3 είχαν εργασία µερικής απασχόλησης όταν έγινε η έρευνα). Στον Πίνακα 4 φαίνονται κάποια στατιστικά στοιχεία σχετικά µε τα τρία συνεχή χαρακτηριστικά (Ηλικία, Βαθµός, ιάρκεια λήψης πτυχίου). ABSTRACT The main objective of this survey is to investigate the satisfaction level that graduates of the Mathematic Department of the University of Athens have, according to the gained benefits referring to their scientific and professional development. This piece of research examines similar characteristics with a relevant past survey about mathematics graduates from the Universities of Athens, Crete and Ioannina for the period (1980-1995). It is based on a systematic sample of 17 graduates and the data have been selected by mail, using a structured questionnaire. Among the several characteristics examined there is reference to the duration of studies, the time of the job seeking process and the field of work. ΑΝΑΦΟΡΕΣ Cochran, W.G. (1977): Sampling Techniques, 3rd Ed John Wiley. αµιανού Χ. (1999): Μεθοδολογία ειγµατοληψίας: Τεχνικές και Εφαρµογές. Εκδόσεις «Αίθρα». αµιανού Χ., Κουνιάς Σ., Μπελετσιώτη Σ., Χαλδαίου Γ. (1999): ειγµατοληπτική έ- ρευνα για την αναµόρφωση και αναβάθµιση των Μαθηµατικών σπουδών στην Ελλάδα. Πρακτικά 10ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Στατιστικής, Σπέτσες. Gordon, A. D. (1999). Classification, nd ed., Chapmann and Hall, London. Kaufman, L. and Rousseeuw, P. J. (1990). Finding Groups in Data: An Indroduction to Cluster Analysis, Wiley, New York. Συναδινός Ξ. (004): ειγµατοληπτική έρευνα των στάσεων και επαγγελµατικής αποκατάστασης των πτυχιούχων Μαθηµατικών του Πανεπιστηµίου Αθηνών (1995-00). ιπλωµατική Εργασία για το Μ.Π.Σ. στη Στατιστική και Επιχειρησιακή Έρευνα, Τµήµα Μαθηµατικών. Τζωρτζόπουλος (001): Οργάνωση και διεξαγωγή δειγµατοληπτικών ερευνών, Αθήνα. 116