Γεώργιος Ακροπολίτης, "Χρονική Συγγραφή"

Σχετικά έγγραφα
Χρονολόγηση after Γεωγραφικός εντοπισμός IΔΡΥΜA ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ. Βyzantine Empire of Nicaea. 1. General

Bυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι Ενότητα 11: 13ος - μέσα 15ου αι.: Ιστορικό πλαίσιο και Ιστοριογραφία. Γεώργιος Ακροπολίτης: Βίος και Έργο.

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

Bυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι Ενότητα 13: Χρονογραφία της Ύστερης περιόδου. Γεώργιος Σφραντζής: Βίος και Έργο

Κωνσταντίνος Ακροπολίτης

Ειδίκευση: Βυζαντινή Ιστορία

Βυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι Ενότητα 2: Βυζαντινή Ιστοριογραφία: κείμενα, συγγραφείς, στόχοι και συγγραφικές αρχές.

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΔΙΑΛΕΞΗ ΕΝΑΤΗ Η ΥΣΤΕΡΗ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Bυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι Ενότητα 10: Λέων Διάκονος: Aπόσπασμα από το έργο του Ἱστορία. Ιωάννης Σκυλίτζης: Βίος και Έργο Κιαπίδου

Α ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΣΑΚΕΙΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΛΕΜΜΥΔΗΣ. Εργασία 8

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

Bυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι Ενότητα 7: Μέση βυζαντινή περίοδος: Ιστορικό πλαίσιο και Ιστοριογραφία. Ιωσήφ Γενέσιος: Βίος και Έργο Κιαπίδου

Για παραπομπή : Παλατινή Ανθολογία

Το χρονικό κατάρρευσης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μ.χ. Λευκή σελίδα

Γεώργιος Ακροπολίτης

Ταρχανειώτες. Περίληψη : Άλλα Ονόματα. Τόπος και Χρόνος Γέννησης. Τόπος και Χρόνος Θανάτου. Κύρια Ιδιότητα IΔΡΥΜA ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Κωνσταντίνος Παλαιολόγος

ΑΜΑΛΙΑ Ν. ΧΟΜΠΗ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΚΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΧΡΟΝΙΚΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ. Ύστερη Περίοδος της Βυζαντινής Ιστοριογραφίας

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία

Η ΑΝΑΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΙΚΗΦΟΡΟ ΦΩΚΑ (961)

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Λογοτεχνία. Επιλογή Βιβλιογραφίας Μαρίνα Λουκάκη Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Φιλολογίας Τομέας Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ

Τα αυτοκρατορικά εγκώμια στην παλαιολόγεια περίοδο

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Σεμνύνεται η πόλη του Διδυμοτείχου όχι μόνο για την πλούσια ιστορία της και τα μοναδικά μνημεία της ή διότι χρημάτισε έδρα βυζαντινών

H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

6ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής & Μεσαιωνικής Ιστορίας

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ 21 / Εισαγωγή στην αρχαία Ελληνική και Πρώιμη Βυζαντινή Λογοτεχνία

Εξεταστέα Ύλη. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να μελετήσουν την ιστορία της περιόδου ελεύθερα από τα προτεινόμενα βασικά εγχειρίδια:

Επιστημονική Ανάπτυξη στην Αυτοκρατορία Νικαίας

Φροντιστήρια "ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ" 1. Οδηγίες για την αξιολόγηση των φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο

ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΛΑΤΙΝΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ (13ος - 18ος αι.)

Για παραπομπή : Μιχαήλ Γαβράς

ヤ Διδασκαλία της Γλώσσας στις τάξεις Γ & Δ

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης

Ανακατάληψη Κωνσταντινούπολης, 1261

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ28 / ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ (19ΟΣ ΚΑΙ 20ΟΣ ΑΙΩΝΑΣ)

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Νικηφόρος Βλεμμύδης (Βλεμίδης, Βλεμύδης) Κωνσταντινούπολη1197- Έφεσος 1272 λόγιος, διδάσκαλος, μοναχός, ιατρός

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Οι πρεσβευτές πρόσωπα σεβαστά και απαραβίαστα

(Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού)

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ15 / Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή Τέχνη

Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»;

Paper 3 Reading and Understanding 1GK0/3F or 3H

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Διεύθυνση αλληλογραφίας: Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας/Φιλοσοφική Σχολή/ Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων/ Τ.Κ

- Η συγκρότηση της ρωμαϊκής πολιτείας Res publica σελ ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Σελ , και 34 (μόνο τα αίτια του Πελοποννησιακού πολέμου)

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ A N A K O I N Ω Σ Η

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου

2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός

Ολυμπία Τσαρουχά, «Εισαγωγή» (για το έργο Κλίνη Σολομώντος του Ιωάννη Μορεζήνου)

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ: Ιστορία της Μεσαιωνικής και Νεότερης Μουσικής

Άλλα Ονόματα John Doukas Laskaris, Kaloïoannes, Joasaph. Τόπος και Χρόνος Γέννησης 1250/1251, Nicaea

BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 20 (2010)

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ

Πατρολογία Ι. Εισαγωγή στην Πατρολογία Γραµµατεία και Θεολογία των Πατέρων των τεσσάρων πρώτων αιώνων.

Φύλλο εργασίας. 1. Από τον «Νουθετικό λόγο» του Κεκαυμένου* προς τον αυτοκράτορα

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος

Πρόσκληση υποβολής ανακοινώσεων ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η Επανάσταση του 1821 στην Ιστορία και την Λογοτεχνία Μαρτίου 2020

Ανασκόπηση Στο προηγούμενο μάθημα είδαμε πως μετά το θάνατο του Βασιλείου Β : το Βυζάντιο έδειχνε ακμαίο, αλλά είχαν τεθεί οι βάσεις της κρίσης στρατι

109 Φιλολογίας Αθήνας

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΓΡΑΨΟΥΜΕ ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται

Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Σ Η

Άλλα Ονόματα Τόπος και Χρόνος Γέννησης 1217, Constantinople. Τόπος και Χρόνος Θανάτου 1282, Constantinople. Κύρια Ιδιότητα IΔΡΥΜA ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ. Διάλεξη 13

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ. Διάλεξη 14

1. ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΟΙ

Προσεγγίσεις στην Τοπική Εκπαιδευτική Ιστορία: Σχολεία και εκπαιδευτικοί της Θεσσαλονίκης. Ενότητα 2 η : Επιστημονική τεχνογραφία

Δημήτρης Κιτσούλης (με τη συνεργασία της Εύας Νικολαΐδου), «Εισαγωγή»

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ : ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΪΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ Ιδ. Γεν. Λύκειο Ηρακλείου «Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ»

106 Ελληνικής Φιλολογίας Θράκης (Κομοτηνή)

Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι Εισαγωγή

Η εκπαίδευση στο Βυζάντιο

ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΒΡΑΧΕΙΩΝ ΛΙΣΤΩΝ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ. Νικόλαος Γ. Χαραλαμπόπουλος Τμήμα Φιλολογίας

Τι είναι το αρχείο Γεωργακά;

Ειδικό θέμα ημερίδας του 39ου Συμποσίου της ΧΑΕ Ιδεολογική και πολιτισμική πρόσληψη του Βυζαντίου από τους άλλους λαούς (7ος-15ος αιώνας)

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΥΛΗ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Α ΚΥΚΛΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ

Bυζαντινοί Ιστορικοί και Χρονογράφοι Ενότητα 9: Συνέχεια του Θεοφάνη. Λέων Διάκονος: Βίος και Έργο Κιαπίδου Ειρήνη-Σοφία Τμήμα Φιλολογίας

BYZANTINA ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 28 (2018),

ΣΑ88 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης. Δημήτρης Πλάντζος

ασηκρίτης Ξενογλωσσα Σημασία: Λατινικα Ο εξ απορρήτων γραμματεύς του παλατίου Εγκυκλοπαιδικά

Για τις προαγωγικές εξετάσεις περιόδου Μαΐου - Ιουνίου 2018 ως εξεταστέα ύλη ορίζεται η ακόλουθη: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Transcript:

Μπάνεβ Γκέντσο,, Περίληψη : Η Χρονική συγγραφή κατατάσσεται στα σημαντικότερα βυζαντινά ιστοριογραφικά έργα. Καλύπτοντας την περίοδο 1203-1261, αποτελεί βασική πηγή για την ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Νικαίας. Έργο του ανώτατου αξιωματούχου (μέγα λογοθέτη) και ενεργού παράγοντα στον πολιτικό στίβο Γεώργιου Ακροπολίτη, διακρίνεται για την αντικειμενική εξιστόρηση των γεγονότων, τις αξιόπιστες πληροφορίες και τη σαφήνεια της έκφρασης, κατέστη δε σημείο αναφοράς για τους μετέπειτα Bυζαντινούς ιστοριογράφους και χρονογράφους. Διασκευάστηκε από τον ίδιο συγγραφέα σε επίτομη μορφή με τον τίτλο Ποίημα Χρονικόν. Χρονολόγηση μετά το 1261 Γεωγραφικός εντοπισμός Βυζαντινή Αυτοκρατορία Νικαίας 1. Γενικά Η Χρονική συγγραφή (Annales) αποτελεί το σημαντικότερο και πλέον αντιπροσωπευτικό έργο του λόγιου και ανώτατου αξιωματούχου (μέγα λογοθέτη) Γεώργιου Ακροπολίτη. Καταδεικνύει δε την κύρια ιδιότητα του συγγραφέα, αυτή του ιστορικού. Γράφτηκε μετά την ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Λατίνους και την αποκατάσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας το 1261. Καλύπτοντας την περίοδο 1203-1261, εμφανίζεται ως συνέχεια του ιστορικού έργου Χρονική Διήγηση του Νικήτα Χωνιάτη και θεωρείται η κατεξοχήν πηγή για την ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Νικαίας. Διακρίνεται για την αντικειμενική εξιστόρηση των γεγονότων, τις αξιόπιστες πληροφορίες και τη σαφήνεια της έκφρασης. Η Χρονική συγγραφή αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τα γεγονότα της εποχής και χρησιμοποιήθηκε ως πηγή από τον Θεόδωρο Σκουταριώτη, 1 τον μοναχό-χρονικογράφο Εφραίμ, 2 τον Νικηφόρο Γρηγορά (Ρωμαϊκή Ιστορία) και τον Γεώργιο Σφραντζή. Συνεχιστής του Γεώργιου Ακροπολίτη για την περίοδο 1258-1308 υπήρξε ο Γεώργιος Παχυμέρης (Συγγραφικαί ιστορίαι). Στη σύγχρονη ιστορική επιστήμη, πρώτος ο Krumbacher στάθηκε στο ιστοριογραφικό έργο του Ακροπολίτη. 3 Το ενδιαφέρον των μελετητών αυξήθηκε μετά την κριτική έκδοση της Χρονικής Συγγραφής από τον Heisenberg το 1903. Ως σημαντικότερες έχουν διακριθεί οι μελέτες των Λάμπρου, 4 Prachter, 5 Jorga, 6 Andreeva 7 και Zhavornikov. 8 Τελευταία η έρευνα έχει στραφεί προς τη μετάφραση και την ερμηνεία, ενώ εξακολουθούν να μελετώνται τα στοιχεία που υποδεικνύουν την κοσμοθεωρία και την πολιτική στάση του Ακροπολίτη, και παράλληλα βοηθούν στην κατανόηση του ευρύτερου πολιτιστικού και ιδεολογικού πλαισίου του 13 αιώνα. Η Χρονική συγγραφή έχει διασωθεί σε τρία χειρόγραφα. Τα δύο παρουσιάζουν το έργο στην πρωτότυπή του μορφή (Annales). 9 Το τρίτο, γνωστό με τον τίτλο «Ποίημα Χρονικόν Ημιτελές» (Historia in brevius redacta), αποτελεί επίτομη έκδοση που την επιμελήθηκε ο ίδιος ο Ακροπολίτης και εκτιμάται περισσότερο ως φιλολογική παρά ως ιστορική πηγή. 10 2. Δομή και εξιστόρηση Η Χρονική Συγγραφή συντάχτηκε κατά πάσα πιθανότητα ως ενιαίο βιβλίο 11 και είχε σκοπό τη διήγηση της πολιτικής ιστορίας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας της Νίκαιας. Στο προοίμιο ο Ακροπολίτης εξηγεί τα κίνητρα που τον οδήγησαν στη συγγραφή, σχολιάζοντας «το της ιστορίας χρήσιμο». Ο ιστοριογράφος αρκείται να τονίσει ότι δεν συμφωνεί με τη συγγραφή ιστορίας από κτίσεως κόσμου, ενώ επιφυλάσσεται γενικά να μεταχειρίζεται κοινούς τόπους σχετικά με τη χρησιμότητα της ιστορίας, ξεχωρίζοντας κατ αυτό τον τρόπο από τους λοιπούς ομοτέχνους του (π.χ. τον Προκόπιο Καισαρείας, τον Μιχαήλ Ατταλειάτη, τον Γεώργιο Παχυμέρη κ.ά.). Στη συνέχεια δηλώνει τη διάθεσή του να μην παραχαράξει τα πράγματα και διατυπώνει τη βασική αρχή που ακολούθησε, γράφοντας «ούτε γουν προς χάριν ούτε προς φθόνον, αλλ ουδέ προς μίσος ή και προς εύνοιαν συγγράφειν χρεών εστι τον συγγράφοντα, αλλ ιστορίας μόνον χάριν και του μη λήθης βυθώ».το χωρίο Δημιουργήθηκε στις 2/2/2017 Σελίδα 1/5

Μπάνεβ Γκέντσο,, αυτό παραπέμπει στη ρήση του Τάκιτου «sine ira et studio», 12 που συνιστά κοινό τόπο στη βυζαντινή ιστοριογραφία. Δεδομένου ότι ως μέγας λογοθέτης είχε εμπλακεί ενεργά στις πολιτικές και τις στρατιωτικές εξελίξεις, ο Ακροπολίτης επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στην εξωτερική πολιτική. Δεν παραλείπει να τονίσει τον προσωπικό του ρόλο και την παρουσία του σε γεγονότα στα οποία έλαβε μέρος. Γίνεται φανερή η προσπάθειά του να θέσει ως κύριο άξονα την πορεία προς την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Ελάχιστα θίγονται θέματα σχετικά με την εσωτερική πολιτική. Φαινόμενα κοινωνικών ζυμώσεων, όπως η συγκρότηση παράταξης αναδυόμενων εκπροσώπων των κατώτερων στρωμάτων γύρω από το πρόσωπο του αυτοκράτορα (Ιωάννη Γ' Βατάτζη και αργότερα Θεοδώρου Β' Λασκάρεως) και η συσπείρωση των αριστοκρατικών κύκλων σε αντίπαλο στρατόπεδο, καλύπτονται ανεπαρκώς. Σποραδικά μόνο αναφέρονται κάποια γεγονότα που οδήγησαν σε ανοιχτές συγκρούσεις. Ως πολύτιμες εκτιμώνται οι πληροφορίες που αφορούν τα αξιώματα και την οργάνωση της διοίκησης. Η εξιστόρηση ακολουθεί τη χρονολογική ροή των γεγονότων. Με ανάγλυφο τρόπο παρουσιάζονται οι ελιγμοί στην πολιτική των Λασκάρεων. Φαίνεται ότι ο Ακροπολίτης είχε πλήρη εποπτεία των εξελίξεων, καθώς ο ίδιος είχε συμμετάσχει ενεργά στα περισσότερα γεγονότα, ενώ είχε πρόσβαση και σε επίσημες πηγές. Εντύπωση προξενεί η ικανότητα του συγγραφέα να διακρίνει τους ιστορικούς συσχετισμούς. Πέρα από αναγωγές και αναφορές στο παρελθόν, με χαρακτηριστικότερη την ερμηνεία της λεηλασίας της Μακεδονίας από τον Βούλγαρο τσάρο Καλογιάννη (1197-1207), τον οποίο αποκαλεί «Ρωμαιοκτόνο» κατ' αναλογία προς τον Βασίλειο Β' Βουλγαροκτόνο, ο Ακροπολίτης προβαίνει και σε γενικότερες εκτιμήσεις. Αναφερόμενος στην Δ' Σταυροφορία τη χαρακτηρίζει «πρόφασις εις ελευθερία της Ιερουσαλήμ». Με επιτυχή τρόπο ο ιστορικός επιχειρεί την τοποθέτηση της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας στον ευρύτερο πολιτικό χάρτη. Πραγματεύεται διεξοδικά τις σχέσεις με λαούς και κράτη και αναλύει τις διπλωματικές προσεγγίσεις και τις στρατιωτικές συγκρούσεις με τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις (Λατίνους Κωνσταντινουπόλεως, δυτικά κράτη, Βούλγαρους, Σελτζούκους, Αρμένιους, Κουμάνους κ.λπ.). Παρότι ο Ακροπολίτης κατά κανόνα προσπαθεί να είναι αντικειμενικός, γίνεται αντιληπτή η περιφρονητική στάση προς το αντίζηλο βυζαντινό κράτος της Ηπείρου και η συστηματική παρασιώπηση σχετικά με τους Μεγάλους Κομνηνούς της Τραπεζούντας. Χαρακτηριστικές είναι οι προσωπογραφίες των αυτοκρατόρων, όπου ο Ακροπολίτης εμφανίζεται περισσότερο μεροληπτικός. Στο πρόσωπο του Θεοδώρου Α' Λασκάρεως αναγνωρίζεται ο θεμελιωτής της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας και υπογραμμίζονται οι στρατιωτικές του αρετές, η ανδρεία και η γενναιοδωρία του. Οι αναφορές στον Ιωάννη Γ' Βατάτζη έχουν περισσότερο εγκωμιαστικό χαρακτήρα. Ο Βατάτζης σκιαγραφείται ως ικανότατος και ανδρείος στρατηλάτης, γενναιόδωρος προστάτης των γραμμάτων, ευσπλαχνικός και σεμνός. Αξιοσημείωτο είναι ότι επί Βατάτζη ο Ακροπολίτης ανήλθε σε υψηλά αξιώματα, καθώς επίσης και ότι σημειώθηκε μια περισσότερο ήπια στάση από μέρους του αυτοκράτορα απέναντι στους εξεγερθέντες αριστοκράτες. Ο διάδοχος Θεόδωρος Β' Λάσκαρις προέβη σε ανοιχτή σύγκρουση με τους διαφωνούντες κύκλους των αριστοκρατών, πολλοί εκ των οποίων εξαναγκάστηκαν σε εξορία. Παρότι στον Επιτάφιο τω αοιδίμω βασιλεί κυρώ Ιωάννη Δούκα το πρόσωπο του Θεοδώρου Β' Λασκάρεως περιγράφεται με σεβασμό, ενώ τονίζονται οι αρετές και η μόρφωσή του, στη Χρονική Συγγραφή γίνεται αισθητή η εχθρική στάση του Ακροπολίτη απέναντι στον αυτοκράτορα και μαθητή του. Ο δε αυτοκράτορας Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος παρουσιάζεται ως ηγεμόνας σταλμένος από τη Θεία Πρόνοια και φαίνεται να συγκεντρώνει όλη τη συμπάθεια του συγγραφέα. Ο σφετερισμός του θρόνου και ο βίαιος παραμερισμός του νόμιμου διαδόχου Ιωάννη Δ' Λασκάρεως δεν αναφέρονται καθόλου. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Ακροπολίτης, παρότι εμφανίζεται ενίοτε μεροληπτικός και αποσιωπά τα θετικά χαρακτηριστικά των αντιπάλων του, δεν αναφέρεται σε αυτούς με συκοφαντίες ούτε επιχειρεί να τους διαβάλει. Βασικό προτέρημα της Χρονικής Συγγραφής είναι οι αξιόπιστες πληροφορίες και η αντικειμενική αφήγηση. Καλά πληροφορημένος για τα γεγονότα, ο Ακροπολίτης κατονομάζει τις πηγές στις οποίες στηρίχτηκε. 3. Εκφραστικά μέσα Η Χρονική Συγγραφή διακρίνεται για τη σαφήνεια της έκφρασης και την εγκατάλειψη της γλωσσικής επιτήδευσης που χαρακτήριζε εν γένει τους παλαιότερους ιστοριογράφους και χρονικούς. Η αφήγηση είναι σύντομη και νηφάλια. Εντυπωσιάζει η προσπάθεια για δικαιοκρισία και αμεροληψία, όπου ασφαλώς η προβολή της ίδιας προσωπικότητας δεν εξασθενεί το προσόν αυτό. Η γλώσσα είναι απλή και περιεκτική. Αποφεύγονται τα ρητορικά σχήματα και οι κοινοί τόποι. Ο συγγραφέας κρατά απόσταση από τα πρόσωπα του έργου. Χαρακτηριστικά είναι τα σύντομα αλλά καθόλου τυποποιημένα σωματοψυχογραφήματα. Η χρήση ενός πλούσιου λεξιλογίου που περιλαμβάνει από ομηρικές λέξεις μέχρι και εκφράσεις της καθομιλουμένης της εποχής φανερώνει την κατάρτιση και την εποπτεία του συγγραφέα σε όλη την ελληνική γραμματεία. Τα εθνικά ονόματα κατά κανόνα δίνονται με τους αρχαϊκούς τύπους (Πέρσαι = Τούρκοι, Σκύθοι = Κουμάνοι κ.ά.), όπως Δημιουργήθηκε στις 2/2/2017 Σελίδα 2/5

Μπάνεβ Γκέντσο,, ήταν η κοινή πρακτική των ιστοριογράφων της εποχής. Στη ζωντάνια της διήγησης συμβάλλουν οι ρεαλιστικά δοσμένες σκηνές, ενώ συχνά παρατηρούνται και χιουμοριστικά στοιχεία. 4. Πολιτική στάση Η Χρονική Συγγραφή επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο στη διήγηση πολιτικών γεγονότων, ενώ λείπουν παντελώς αναπτύξεις και διατυπώσεις γενικής φύσης. Η έρευνα αποκομίζει εικόνα σχετικά με τις πολιτικές και ιδεολογικές απόψεις του Ακροπολίτη από τα συμφραζόμενα, καθώς επίσης από κάποια στοιχεία στα ρητορικά έργα, όπως τον Επιτάφιο τω αοιδίμω βασιλεί κυρώ Ιωάννη Δούκα. Από τις προσωπογραφίες των αυτοκρατόρων διαγράφεται το ιδεώδες του συγγραφέα για το πρόσωπο του αυτοκράτορα, ο οποίος πρέπει να είναι κατά κύριο λόγο ικανός στρατηγός και πολεμιστής, διπλωμάτης, γενναιόδωρος προστάτης των γραμμάτων, μορφωμένος, εύσπλαχνος, ελεήμων και συγκρατημένος. Η αντιπαραβολή του προσώπου και της πολιτικής του Θεόδωρου Β' Λασκάρεως με του Μιχαήλ Η' Παλαιολόγου υποδεικνύει τη στάση και τα «ιδεολογία» ενός αριστοκράτη που εναντιωνόταν στην άνοδο των κατώτερων στρωμάτων στην εξουσία. 1. Ο Θεόδωρος Σκουταριώτης, ιστοριογράφος από την Κύζικο, μετά το 1282 συνέγραψε χρονογραφία με τίτλο Σύνοψις χρονική. Έργο συμπιληματικού χαρακτήρα, πραγματεύεται τα γεγονότα από κτίσεως κόσμου έως το 1261. Κατά κύριο μέρος αποτελεί αντιγραφή από το Χωνιάτη και τον Ακροπολίτη. Εκδόθηκε πρώτη φορά ως ανεξάρτητο και αυτόνομο έργο από τον Κων. Σάθα (Μεσαιωνική βιβλ. VII (1894) 1-556), εξ ου και έγινε γνωστό ως Σύνοψις Σάθα. Ο Heisenberg, A., Analekta, Mitteilungen aus italienischen Handschriftent byzantinischer Chronographen (München1901), ταύτισε το συγγραφέα με το Θεόδωρο Σκουταριώτη και διέκρινε τις προσθήκες που αφορούσαν το έργο του Ακροπολίτη. 2. Ο Εφραίμ υπήρξε ιστοριογράφος και ποιητής του 14ου αιώνα. Στο μεγάλο έμμετρο χρονικό που συνέγραψε επεξεργάστηκε το κείμενο του Ακροπολίτη. 3. Krumbacher, K., Geschichte der byzantinischen Literatur von Justinian bis zum Ende des ostromischen Reiches (527-1453) (München 1897) ελλ. έκδ. Ιστορία της Βυζαντινής Λογοτεχνίας, μτφ. Γ. Σωτηριάδου, Αθήναι 1900/2), σελ. 88-89. 4. Λάμπρος, Σπ., «Ακροπολίτης όνομα παραγνωρισθέν», στο ΝΕ 2 (1905), σελ. 159. 5. Prachter, K., "Zur Geschichte des Georgios Akropolites", στο BZ 14 (1905), σελ. 257-259. 6. Jorga, N., "Medaillons d histoire litteraire byzantine", στο Byz. 2 (1925), σελ. 286-287. 7. Andreeva, M.A., Ocerki po klul ture vizantijskogo dvore v XIII veko [Δοκίμια περί του πολιτισμού της βυζαντινής αυλής το 13 αι.] (Prague 1927), σελ. 11-13. 8. Zhavornikov, P., "Nekatorye aspekty mirovozrenija Georgija Akropolita" [Ορισμένες Πτυχές της Κοσμοθεωρίας του Γ.Α.], VizVrem 47 (1986), σελ. 125-33. 9. Ο κώδικας Vatic. Barber. 163 κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1651 στο corpus Migne (Leo Allatius & Theodorus Dousa εκδ., «Γεωργίου του Ακροπολίτου του Μεγάλου Λογοθέτου, Χρονική Συγγραφή», στο MPG 140 (Paris 1651), σελ. 969-1219), και αργότερα στο corpus της Βόννης («Georgius Acropolites, Annales», εκδ. Immanuel Bekker, CSHB (Bonn: Weber, 1836). Στην έγκυρη έκδοση του 1903, ο Heisenberg εξέδωσε τον κώδικα Vatic. Graec. 163, τον οποίο και θεώρησε ως αρχέτυπο καθώς χρονολογείται το 14 αιώνα. 10. Το χειρόγραφο της επίτομης έκδοσης γνώρισε και την πρώτη έκδοση το 1614, στα νεότερα χρόνια. Georgius Logotheta Acropolita, Chronicon Constantinopolitanum... Nunc primum Graece et Latine editum, Notisque illustratum (Ex Bibliotheca Theodori Dousae, Leiden, Govert Basson, 1614). Επανεκδόθηκε το 1903 με υπομνηματισμό από τον A. Heisenberg (Georgius Acropolites, Historia in brevius redacta, Georgii Acropolitae opera, τόμ. 1, σελ. 193-274 (Leipzig: Teubner, 1903, ανατύπωση Stuttgart: 1978, 1η αναθεωρ. έκδοση P. Wirth). 11. Στην κριτική του έκδοση το έργο χωρίστηκε σε κεφάλαια. Ο εκδότης A. Heisenberg, Georgii Acropolitae opera, τόμ. i-ii (Leipzig: Teubner, 1903, ανατύπωση Stuttgart: 1978, αναθεωρημένο από τον P. Wirth), στην έκδοση των έργων του Ακροπολίτη, υιοθέτησε ως προς τη Χρονική Συγγραφή τη διαίρεση σε κεφάλαια, όπως είχε κάνει στην πρώτη έκδοση ο Λέοντας Αλλάτιος (Allatius, Leo & Theodorus Douza εκδ., Γεωργίου του Ακροπολίτου Δημιουργήθηκε στις 2/2/2017 Σελίδα 3/5

Μπάνεβ Γκέντσο,, του Μεγάλου Λογοθέτου, Χρονική Συγγραφή (Annales e capta anno Cristi MCCIV a Latinis Cpoli usque ad eamdem anno MCCLXI a Michaele Paleologo recupertatem) (Paris 1651). 12. Τάκιτος, Γάιος Κορνήλιος: Λατίνος ιστορικός (55-120 μ.χ.), Cornelii Taciti, Annalium Ab Excessu Divi Augusti Libri, εκδ. C.D. Fisher, 1906, βιβλ. 1, 1: 15. Βιβλιογραφία : Hunger H., Βυζαντινή λογοτεχνία. H λόγια κοσμική γραμματεία των Βυζαντινών, 2: Ιστοριογραφία, Φιλολογία, Ποίηση, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1992, Κόλιας, Τ. Συνελλή, Κ. Μακρής, Γ.Χ. Βάσσης, Ι. (μτφρ.) Constantinides C.N., Higher Education in Byzantium in the Thirteenth and Early Fourteenth Centuries (1204-ca. 1310), Nicosia 1982 Angold M., A Byzantine Government in Exile. Government and Society under the Lascarids of Nicaea (1204-1261), Oxford 1975 Андреева М.А., Очерки по культуре византийского двора в XIII веке, Прага 1927 Τωμαδάκη Ν., Σύλλαβος βυζαντινών μελετών και κειμένων, Αθήνα 1961 Heisenberg A., Studie zur Textgeschichte der Georgios Akropolites, Landau 1894 Κρουμπάχερ Κ., Ιστορία της βυζαντινής λογοτεχνίας 2, Αθήνα 1964, Σωτηριάδου, Γ. (μτφρ.) Jorga N., "Medaillons d' histoire litteraire byzantine", Byzantion, 2, 1925, 286-287 Macrides R., "George Acropolites", The Oxford Dictionary of Byzantium 1, New York-Oxford 1991, 49 Prachter K., "Zur Geschichte des Georgios Akropolites", BZ, 14, 1905, 257-259 Richter G.M.A., "Des Georgios Akropolites Gedenken über Theologie, Kirche und Kircheneinheit", BZ, 54, 1984, 276-299 П. И. Жаворонков П.И., "Некоторые аспекты мировоззрения Георгия Акрополита.", Византийский Временник, 47, 1986, 125-133 Λάμπρος Σπυρίδων, "Ακροπολίτης όνομα παραγνωρισθέν", Νέος Ελληνομνήμων, 2, 1905, 159 Σαββίδης Α., "Ακροπολίτης, Γεώργιος", Εγκυκλοπαιδικό Προσωπογραφικό Λεξικό Βυζαντινής Ιστορίας και Πολιτισμού 1, 1998, 193-195 Δικτυογραφία : Acropolites Georgios http://www.bautz.de/bbkl/a/akropolites_g.shtml Ελληνική ιστορία, Ύστερη Βυζαντινή Περίοδος. Πολιτική. Ιωάννης Γ Βατάτζης http://www.ime.gr/chronos/10/gr/pl/pn/pnf3.html ГЕОРГИЙ АКРОПОЛИТ, ЕДИНОБОРСТВО СУЛТАНА С ИМПЕРАТОРОМ: РАССКАЗ ГЕОРГИЯ Δημιουργήθηκε στις 2/2/2017 Σελίδα 4/5

Μπάνεβ Γκέντσο,, АКРОПОЛИТА В СВЕТЕ СЕЛЬДЖУКСКИХ ХРОНИК http://www.vostlit.info/texts/rus11/akropolit/pred.phtml?id=29 ГЕОРГИЙ АКРОПОЛИТ, ХРОНИКА http://www.vostlit.info/texts/rus11/akropolit/text.phtml?id=30 Γλωσσάριo : μέγας λογοθέτης, ο Ο μέγας λογοθέτης ήταν ο επικεφαλής της πολιτικής διοίκησης του βυζαντινού κράτους. Το αξίωμα του μεγάλου λογοθέτη εμφανίστηκε την περίοδο της βασιλείας του Ισαάκ Β Αγγέλου (1185-1195) και αντικατέστησε εκείνο του λογοθέτη των σεκρέτων, το οποίο δημιουργήθηκε στα χρόνια του Aλεξίου A Kομνηνού (1081-1118) για τον έλεγχο όλων των πολιτικών υπηρεσιών από ένα πρόσωπο. Πηγές Ephraem, Chronicon, εκδ. I. Bekker, Ephraemius (Corpus scriptorum historiae Byzantinae. Bonn: Weber, 1840). Georgius Pachymeres, Relations historiques (Συγγραφικαί Ιστορίαι, Libri VI. de Michaele Paleopogo), (επιμ.) A. Failler, (γαλλ. μτφ.) V. Laurent (CFHB αρ. 24/1 2, Paris 1984). Georgius Sphrantzes, Chronicon sive Minus [Sp.], ed. V. Grecu, Georgios Sphrantzes. Memorii 1401 1477 (Scriptores Byzantini 5. Bucharest: Academie Republicii Socialiste Romania, 1966), 2 146. Joannes VI Cantacuzenus, Historiae, εκδ. L. Schopen, Ioannis Cantacuzeni eximperatoris historiarum libri iv, 1, 68 (Corpus scriptorum historiae Byzantinae. Bonn: Weber, 1828). Constantine Akropolites, Diatheke, εκδ. M. Treu, DIEE 4, 48 (xx1892). Μαρκόπουλος Α. Φ.,«Θεοδώρου Βʹ Λασκάρεως, Ανέκδοτον εγκώμιον προς τον Γεώργιον Ακροπολίτην», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 36 (1968), σελ. 104 118. Παραθέματα Σφραγίδα του μεγάλου λογοθέτου Γεώργιου Ακροπολίτη επιγραφή στην εμπρόσθια όψη: Ο άγιος Γ[ε]ώργιος οπίσθια όψη: Ακροπολίτου τας γρα[φ]άς, Μάρτυς, κύρου ομωνυμούντος μεγάλου λογοθέτου Oikonomides, N., A Collection of Dated Byzantine Lead Seals (Washington D.C. 1986), σελ. 128, αρ. 136 Δημιουργήθηκε στις 2/2/2017 Σελίδα 5/5