Για να γίνουν αντιληπτές οι αλλαγές που συντελούνται αυτό τον καιρό

EDITORIAL στροφη ΣΕ νωπα ΚΑΙ βιομηχανικα κηπευτικα ΔΕΙχΝΕΙ Ο ΚΑΛΛΙΕργητΙΚΟΣ χαρτησ οχι ΜΟΝΟ του ΘΕΣΣΑΛΙΚΟυ ΚΑΜΠΟυ ΑΛΛΑ ΚΑΙ τησ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ωσ απαντηση στισ αναγκεσ τησ αγορασ. ΔΑΓΚΩΤΟ ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ επιλεγει Ο ΚΑΜΠΟΣ Για να γίνουν αντιληπτές οι αλλαγές που συντελούνται αυτό τον καιρό στον τομέα της αγροτικής παραγωγής στην Ελλάδα δεν χρειάζεται να φθάσει κανείς ως τις μεγάλες θερμοκηπιακές μονάδες της Δράμας, της Αλεξάνδρειας (Ημαθίας), των Φιλιατρών και της Ιεράπετρας. Αρκεί μια βόλτα στην καρδιά του θεσσαλικού κάμπου, εκεί που άλλοτε «ανθούσαν» μόνο το βαμβάκι, το σιτάρι και τα ζαχαρότευτλα. Μεγάλα αγροκτήματα, σε «πλάκες» ολόκληρες των 100 και 150 στρεμμάτων φυτεμένες με βιομηχανικό σπανάκι, πιπεριές και κρεμμύδια (την άνοιξη) ή με πράσα, λάχανα και κουνουπίδια (το χειμώνα), συνιστούν πρωτόγνωρες εικόνες για τον καλλιεργητικό χάρτη του κάμπου, όχι μόνο στη Θεσσαλία αλλά και σε καλλιεργητικές ζώνες γύρω από τους ποταμούς Αλιάκμονα, Στρυμόνα και Λουδία (Πέλλα Ημαθία), Νέστο και Αξιό (Καβάλα και Ξάνθη) και Έβρο (Θράκη). Η στροφή της ελληνικής γεωργίας στον τομέα της αγροδιατροφής είναι γεγονός, με το κύριο ενδιαφέρον αυτής της προσπάθειας να ξεκινάει από την υψηλής εντάσεως παραγωγή λαχανικών και να διευρύνεται σε ένα μεγάλο φάσμα πυρηνόκαρπων και άλλων δενδρωδών καλλιεργειών, όπως μήλα, ακτινίδια κ.α. Δεν θα ήταν υπερβολή να αναφερθεί εδώ ότι οι μηχανές της εγχώριας παραγωγής προϊόντων που είναι απόλυτα προσαρμοσμένη στις ανάγκες της αγοράς και διακρίνεται για τον εξαγωγικό της κυρίως προσανατολισμό (σπαράγγια, ακτινίδια, κεράσια, ροδάκινα, πιπεριές κ.α.) έχουν πάρει μπροστά. Αυτό το οποίο χρειάζεται είναι ένας καλύτερος σχεδιασμός και μια συντονισμένη προσπάθεια, ώστε αυτό που σήμερα για πολλούς καλλιεργητές μοιάζει με πείραμα, να αποτελέσει τη βάση για την οργάνωση της γεωργίας της νέας εποχής. Οι εξελίξεις δείχνουν ότι οι δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες που επέβαλαν την όλο και μεγαλύτερη απουσία του κράτους από τη διαδικασία οργάνωσης της παραγωγής έχουν διευκολύνει σε σημαντικό βαθμό τον νέο προσανατολισμό της ιδιωτικής οικονομίας. Αρκεί, μην ξανακυλήσουμε! Γιάννης Πανάγος Εκδότης - Διευθυντής ΜΑΪΟΣ 2015 3 03-07_editorial-periexomena-eisagwgi.indd 3 5/20/15 3:34 PM

ΠΕρΙΕχΟΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΚτΙΝΙΔΙΟ ΕρΕυΝΑ 12 Καλύτερες αποδόσεις υπόσχονται οι εγχώριες ποικιλίες ροδάκινων, μήλων και κερασιών ΕΚΘΕΣΗ FRESKON 18 Οι μεγάλοι του λιανεμπορίου, τυποποιητές και παραγωγοί στην 1η Διεθνή Έκθεση Freskon στη Θεσσαλονίκη 20 Πόντους κερδίζουν τα φρούτα από τη συσκευασία, τονίζει ο Αυγερινός χατζηχρυσός της εταιρίας FORLABELS ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ 30 ρομπότ στην Ολλανδία με «τεχνητό χέρι» συγκομίζει πιο εύκολα φρούτα και λαχανικά 38 ο ΠΑρΑΓωΓοσ ΠΑτΑτΑσ εξελισσεται σε συγχρονο μικρο επιχειρήματια με τή ΒοήΘειΑ τήσ MCCAIN ΕΙΔΗΣΕΙΣ - ΕΛΛΑΔΑ 32 «Ζωντανές σαλάτες» πρώτη φορά στην Ελλάδα από την εταιρία βεζύρογλου & ΣΙΑ Ε.Ε. ΠΙΠΕρΙΑ 37 Σημαντική μείωση κόστους παραγωγής με τη βοήθεια εξελιγμένων υβριδίων πιπεριάς ΑγΟρΑ 40 Με σύμμαχο φέτος την καλή ποιότητα και ζήτηση το καρπούζι 41 Ξεκινούν με πιο υψηλές τιμές παραγωγού οι νέες μελιτζάνες εκτός εποχής ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΜΠΑργΚΟ 42 Στο παρά πέντε της συγκομιδής ροδάκινων και κερασιών παραμένει η «σκιά» του ρωσικού εμπάργκο ΕΠΕΝΔυΣΕΙΣ 46 Με κονδύλια 200 εκατ. ευρώ οι ομάδες οπωροκηπευτικών στα προγράμματα προώθησης της ΕΕ βιομηχανικο ροδακινο 48 υψηλότερη από την περσινή ζήτηση για κομπόστα στις ΗΠΑ, ευνοεί το συμπήρυνο 51 Μείωση 13% και 17% στην παραγωγή Ιταλίας και γαλλίας αντίστοιχα για το βιομηχανικό ροδάκινο αναμένεται φέτος ΣυΝΕΝτΕυΞΗ 52 «Οι αλυσίδες του εξωτερικού θέλουν να μιλούν απευθείας με τους παραγωγούς και τους εξαγωγείς», λέει στο Fresher ο χρήστος Μητροσύλης. ΕΠΙτρΑΠΕΖΙΟ ΣτΑΦυΛΙ 58 Στροφή στις κόκκινες και μαύρες ποικιλίες σταφυλιού διακρίνει ο Δημήτρης Σπανός της Mac Ltd ΚΑΛΛΙΕργΗτΙΚΑ 60 Ευελιξία στις επαναφυτεύσεις στον εγχώριο κλάδο της δενδροκομίας προσφέρουν οι μικροεμβολιασμοί 62 ταχύτατη μπορεί να είναι η εξάπλωση του βοτρύτη στις αγγουριές που πλήττει ποιοτικά και ποσοτητά και το υπαίθριο και του θερμοκηπίου 63 Αλευρώδεις, θρίπες και αφίδες καλούνται να αντιμετωπίσουν οι καλλιεργητές της πιπεριάς αυτό το διάστημα μέσα στο θερμοκήπιο ΕΚΔΗΛωΣΕΙΣ 66 Στη ρώμη διοργανώνεται το 7ο διεθνές συνέδριο ντομάτας από 10-12 Ιουνίου 66 Η διεθνής έκθεση εμπορίας νωπών αγροτικών προϊόντων πραγματοποιείται από το διάστημα από 23-24 Ιουνίου στο τελ Αβίβ του Ισραήλ 16 ΚερδιΖοΥν εδαφοσ οι ΚιτρινοσΑρΚεσ ΠοιΚιΛιεσ ΑΚτινιδιοΥ, χαρή στή μεγαλή Ζήτήσή ΑΠο τή νοτιοανατολική ΑσιΑ 56 επεκτεινεται ΚΑι σε ΑΛΛεσ δραστήριοτήτεσ, οπωσ ειναι ή ΠΑρΑσΚεΥή, PREMIUM, ΒιοΛοΓιΚων ΠροΪοντων ή EτΑιρειΑ ΛΑΚωνιΚοι ΚήΠοι Αε 24 μεγαλυτερή ΚΑι ΚΑΛΥτερή ή Φετινή ΠΑρΑΓωΓή ΚερΑσιοΥ τήσ ελλαδασ, ΠοΥ ΘΑ Γινει ΑνΑρΠΑστή ΠΑνεΥρωΠΑΪΚΑ 4 ΜΑΪΟΣ 2015 03-07_editorial-periexomena-eisagwgi.indd 4 5/20/15 3:34 PM

ΜΑΪΟΣ 2015 5 03-07_editorial-periexomena-eisagwgi.indd 5 5/20/15 3:34 PM

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΚΤΙΝΙΔΙΟ επενδυτικη ευκαιρια η αυξανομενη ζητηση για τυποποιημενα φρουτα και λαχανικα Αύξηση σε όγκο της τάξης του 3% - 5% αναμένεται να σημειώσει το 2015 η συνολική κατανάλωση τυποποιημένων νωπών οπωροκηπευτικών στην Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη της ICAP. Αυτή η ανοδική τάση επιβεβαιώνει τα περιθώρια ανάπτυξης του κλάδου και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για την είσοδο νέων παικτών, με την οποία συγκλίνουν και διεθνείς αναλύσεις (άνοδος 5% στις διεθνείς πωλήσεις φρουτολαχανικών σε σχέση με το 2010, προβλέπει η MarketLine). Βέβαια δεν πρέπει να παραγνωρίζονται και οι ανασταλτικοί ως προς την ανάπτυξη παράγοντες στη χώρα μας, όπως η έλλειψη οργάνωσης που καθιστά αδύναμους τους παραγωγούς κατά τη διαπραγμάτευση των τιμών αλλά και οι ανταγωνιστικές πιέσεις από τις εισαγωγές. Ειδικότερα, με βάση τη μελέτη της ICAP, α- νοδικά κινήθηκε την περίοδο 2005-2013 η εγχώρια παραγωγή τυποποιημένων νωπών Εκτιμώμενα μερίδια στη διακίνηση Λαϊκές αγορές Σούπερ μάρκετ 15-20% 25-30% 15-20% 35-40% Κεντρικές αγορές Χονδρεμπορικές επιχειρήσεις οπωροκηπευτικών με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 1,5%, με εξαίρεση το 2012. Τα φρούτα κάλυψαν την 9ετία, κατά μέσο ό- ρο το 60% της συνολικής παραγωγής και τα λαχανικά το 40%. Ενώ, οι εξαγωγές είχαν μερίδιο 37%-47% επί της συνολικής παραγωγής, την ώρα που στο 20% - 22% της κατανάλωσης αντιστοιχούν οι εισαγωγές. «Ο όγκος της εγχώριας φαινομενικής κατανάλωσης τυποποιημένων νωπών οπωροκηπευτικών παρουσίασε ετήσιες αυξομειώσεις την τελευταία δεκαετία», σύμφωνα με τη Δ/ ντρια Οικονομικών και Κλαδικών Μελετών της ICAP Group, κ. Σταματίνα Παντελαίου. Πρωτιά για εσπεριδοειδή & πατάτες Τα εσπεριδοειδή καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης φρούτων με μερίδιο 30%. Ακολουθούν οι κατηγορίες των μηλοειδών και των πυρηνόκαρπων, καλύπτοντας η καθεμία περίπου το 25% της αγοράς τυποποιημένων φρούτων. Η κατανάλωση τυποποιημένης-συσκευασμένης πατάτας κάλυψε περίπου το 61% της συνολικής εγχώριας αγοράς τυποποιημένων λαχανικών. Δεύτερη σημαντικότερη κατηγορία είναι οι ντομάτες, με μερίδιο συμμετοχής περίπου 15%. Ανταγωνισμός στο επιχειρείν Στη μελέτη της ICAP επιχειρείται μεταξύ άλλων μια ανάλυση του επιχειρηματικού προφίλ του κλάδου: Ευκολία εισόδου νέων επιχειρήσεων στον κλάδο. Όμως σε επίπεδο ΕΕ, η έ- νταξη και άλλων χωρών δίνει τη δυνατότητα για μεγάλες εισαγωγές οπωροκηπευτικών από τρίτες χώρες. Τα νωπά οπωροκηπευτικά αποτελούν βασικό είδος διατροφής και δεν έχουν υ- ποκατάστατα. Δεν φαίνεται να είναι μεγάλη η διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών του κλάδου διαλογής τυποποίησης και συσκευασίας νωπών οπωροκηπευτικών, καθώς είναι πολλοί σε αριθμό και διασπαρμένοι σ όλη τη χώρα.αντίθετα, οι α- γοραστές του κλάδου είναι πιο ισχυροί λόγω της πληθώρας των επιχειρήσεων. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου είναι έντονος. Περιοδικά παρατηρείται υψηλή προσφορά προϊόντων σε σχετικά χαμηλές τιμές, γεγονός που οδηγεί σε συμπίεση των περιθωρίων κέρδους των παραγωγών. Φανή Γιαννακοπούλου Αρχισυντάκτρια 6 ΜΑΪΟΣ 2015 03-07_editorial-periexomena-eisagwgi.indd 6 5/20/15 3:34 PM

ΜΑΪΟΣ 2015 7 03-07_editorial-periexomena-eisagwgi.indd 7 5/20/15 3:34 PM

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΣΠΑΝΑΚΙ ΡΙΖΩΣΕ ΣΤΟΝ ΚΑΜΠΟ ΤΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΣΠΑΝΑΚΙ Τη δική του θέση στο καλλιεργητικό χάρτη του θεσσαλικού κάµπου εδραιώνει σταδιακά το βιοµηχανικό σπανάκι «απειλώντας» µάλιστα να κερδίσει στο άµεσο µέλλον ακόµα περισσότερα στρέµµατα από παραδοσιακές αροτραίες καλλιέργειες της περιοχής. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΣΧΑΛΗ-ΤΣΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΤΣΑΚΗΣ 8 ΜΑΪΟΣ 2015 08_11_spanaki.indd 8 5/20/15 4:21 PM

Μέχρι πρόσφατα το συγκεκριμένο προϊόν ήταν σχεδόν αποκλειστικό «προνόμιο» της Βόρειας Ελλάδας και, πιο συγκεκριμένα, του νομού Πέλλας στην οποία πραγματοποίησε άλλωστε πριν κάποια χρόνια και τα πρώτα του βήματα επί ελληνικού εδάφους. Ε- δώ και μερικούς μήνες, ωστόσο, το βιομηχανικό σπανάκι κάνει αισθητή την παρουσία του νοτιότερα και υπεύθυνες γι αυτό είναι οι δυο ανήσυχες παρέες παραγωγών από τη Θεσσαλία οι ο- ποίες, με διαφορά λίγων μηνών, αποφάσισαν να καλλιεργήσουν το προϊόν και, μάλιστα, σε συμβολαιακή βάση σε συνεργασία με δύο γνωστές βιομηχανίες κατεψυγμένων λαχανικών. Πίσω από την πρώτη χρονικά προσπάθεια βρίσκεται ο συνεταιρισμός ΘΕΣΓΗ ο οποίος συμφώνησε με την Μπάρμπα Στάθης για την καλλιέργεια σε πρώτη φάση 500 στρεμμάτων βιομηχανικού σπανακιού με τις πρώτες σπορές να πραγματοποιούνται το φθινόπωρο του 2014 και την τιμή να κινείται, σύμφωνα με πληροφορίες, μεσοσταθμικά στα 17 λεπτά το κιλό. Μαζί με τον αρακά - ο οποίος καλλιεργήθηκε σε ισάριθμα στρέμματα- αυτά ήταν και τα πρώτα λαχανικά που πρόσθεσε στο «ρεπερτόριό» του ο δραστήριος συνεταιρισμός και η συνέχεια, ό- πως πληροφορείται το Fresher, θα δοθεί σύντομα με το μπρόκολο. Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου Ο Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου του Νικολάου γεννήθηκε το 1981 στην Χάλκη του δήμου Κιλελέρ ν. Λάρισας. Η γενιά του υπήρξε, στα βάθη των χρόνων, αγροτική με πατέρα που καλλιεργούσε βαμβάκι, σιτάρι, καλαμπόκι και τεύτλα. Σπούδασε Τεχνολόγος Γεωπόνος στο ΤΕΙ Λάρισας και για τέσσερα χρόνια εργάστηκε ως Γεωπόνος-Πωλητής Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας σε εταιρεία Σποροπαραγωγής στα Σέρβια Κοζάνης. Ύστερα από σημαντικές συνεργασίες που αποτέλεσαν μοναδικές εμπειρίες στο αντικείμενο που σπούδασε, επέστρεψε οριστικά πέρσι και ασχολείται αποκλειστικά με τα χωράφια. Καλλιεργεί στα 210 δικά του στερέματα και 204 ενοικιαστά, σπανάκι-βαμβάκι (43 στρεμ.), σιτάρι σκληρό (241 στρεμ.), ζέα (90 στρεμ.) και βιομηχανική τομάτα (40 στρεμ.). Αν στην πρώτη περίπτωση, η συμφωνία συνοδεύτηκε από επίσημες ανακοινώσεις, το δεύτερο εγχείρημα υλοποιήθηκε μάλλον αθόρυβα αλλά εξίσου αποτελεσματικά και εμπλέκει τέσσερις μεγαλοπαραγωγούς από την περιοχή της Χάλκης οι οποίοι, σε συνεννόηση με την εταιρεία Αλτέρα, προχώρησαν την άνοιξη στην καλλιέργεια 250 στρεμμάτων με βιομηχανικό σπανάκι για τη φετινή πρώτη «πιλοτική» σεζόν με προοπτική οι εκτάσεις να πολλαπλασιαστούν από του χρόνου. Η συμφωνία προέβλεπε τιμή 20 λεπτών/κιλό για την πρώτη συγκομιδή και 18 λεπτών/κιλό για το δεύτερο «μαχαίρι» που συγκομίστηκε λίγο μετά το Πάσχα. Οι ισχυρές βροχοπτώσεις που «έπνιξαν» φέτος αρκετά χωράφια της Πέλλας ήταν ο ένας, συγκυριακός λόγος, που ώθησε τις επιχειρήσεις να «κατέβουν» φέτος νοτιότερα και να αναζητήσουν πρώτη ύλη και παραγωγούς για συνεργασία. Ο δεύτερος, όμως, και πιο διαχρονικός έχει να κάνει με την υψηλή ζήτηση που καταγράφεται στην αγορά για το βιομηχανικό σπανάκι όπως και για μια σειρά άλλων κηπευτικών (μπρόκολο, αρακάς, κουνουπίδι, λάχανο κ.α.). Το αξιοσημείωτο, δε, είναι ότι το εν λόγω προϊόν δείχνει να «ταιριάζει» στο θεσσαλικό κάμπο. Όπως λέει στο Fresher ο ένας εκ των τεσσάρων παραγωγών της παρέας της Χάλκης, αν και τυπικά οι αποδόσεις για το βιομηχανικό σπανάκι κυμαίνονται γύρω στους 2 τόνους το στρέμμα το κλίμα και το έδαφος της περιοχής -σε συνδυασμό φυσικά με το υψηλό επίπεδο οργάνωσης και εξοπλισμού των παραγωγών- αφήνουν. υ- ποσχέσεις για υψηλότερες αποδόσεις της τάξης των 2,5-3 τόνων/στρέμμα. Σύμφωνα με τον ίδιο, ένα ακόμα στοιχείο που ΜΑΪΟΣ 2015 9 08_11_spanaki.indd 9 5/20/15 4:21 PM

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΣΠΑΝΑΚΙ «Ο φετινός χειμώνας, που σε άλλες καλλιέργειες ήταν ζημιογόνος, στο σπανάκι, όπως και στα σιτηρά έκανε καλό. Ήταν μία ικανοποιητική από θέμα απόδοσης καλλιέργεια, αφού μου έδωσε 2,5 τόνους ανά στρέμμα και την δυνατότητα μίας ακόμη καλλιέργειας στο ίδιο χωράφι.» έπαιξε ρόλο ήταν η τοποθεσία των χωραφιών, πολύ κοντά στην Εθνική Οδό και δίπλα στον κόμβο του Συκουρίου- στοιχεία που διευκολύνουν τη μεταφορά στο εργοστάσιο της εταιρείας στα Γιαννιτσά. Όσον αφορά στο κόστος παραγωγής, σύμφωνα με το συνομιλητή μας, διαμορφώνεται στα 150 ευρώ ανά στρέμμα (δίχως να περιλαμβάνεται νερό ή πετρέλαιο)- 70 ευρώ για το σπόρο (παρέχεται από την εταιρεία) και 80 ευρώ για τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Επιλέξατε την επιστροφή στην καλλιέργεια της γης. Τι σας έσπρωξε σε αυτή σας την επιλογή; Σίγουρα όχι η έλλειψη εργασίας, γιατί και εργασία ικανοποιητική είχα και σε μεγαλούπολη ζούσα Το θεώρησα φυσική εξέλιξη να επιστρέψω και οι λόγοι ήταν πολλοί. Πρώτον λόγω καταγωγής, αφού κατάγομαι πάππου προς πάππου από αγροτική οικογένεια. Οι εικόνες, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, είναι πάντα στα χωράφια, να προσπαθώ να προλάβω τον πατέρα μου βαδίζοντας πάνω στα χνάρια του Ο πατέρας μου, εύθυμος και αισιόδοξος άνθρωπος, από νωρίς συνειδητά με έβαλε σε μία διαδικασία, που είχε ως στόχο να αγαπήσω το συγκεκριμένο επάγγελμα. Να αγαπάς τη Γη, να την σέβεσαι και να είσαι παραγωγικός, με συμβούλευε και με συμβουλεύει ακόμα και σήμερα Είναι ευγνώμων, που παρά την σκληρή δουλειά του γεωργού την οποία έκανε, μπόρεσε, όπως λέει να στήσει ένα καλό νοικοκυριό και να σπουδάσει δύο παιδιά,- η αδερφή μου είναι παιδίατρος στην Αθήνα. Επιπλέον στα γυμνασιακά μου χρόνια είχα την τύχη να διδάσκομαι και εγώ και οι συνομήλικοι της περιοχής μου, από αξιόλογους καθηγητές οι οποίοι μας ενημέρωναν για την φύση του επαγγέλματος και μας παρότρυναν να το α- κολουθήσουμε Πιστεύω στην τελική ότι η αγάπη μου για το χωριό μου και την τοπική κοινωνία του, η οποία στις πρόσφατες εκλογές με τίμησε ως δημοτικό σύμβουλο, έπαιξε και αυτή τον δικό της ρόλο. Σας βρίσκουμε στο χωράφι, πάνω στην δεύτερη κοπή του σπανακιού, το οποίο καλλιεργείτε για πρώτη φορά. Γιατί επιλέξετε την συγκεκριμένη καλλιέργεια; Την περίοδο που ουσιαστικά γίνεται η έρευνα για το τι θα καλλιεργήσεις, έμαθα ότι υπήρχε πληθώρα βιομηχανικής τομάτας και θεώρησα ότι θα ήταν δύσκολο να απορροφηθεί από τα λιγοστά εργοστάσια. Έτσι αναγκάστηκα, κάνοντας έρευνα αγοράς, να ψάξω να βρω άλλη καλλιέργεια να αντικαταστήσει μέρος της προσόδου. Επιπλέον ήθελα να δοκιμάσω διπλή καλλιέργεια στο ίδιο χωράφι. Τότε πληροφορήθηκα πως προέκυψε συνεργασία του Συνεταιρισμού «ΘΕΣΓΗ» με την εταιρεία «Μπάρμπα Στάθης». Προσέγγισα λοιπόν τον Συνεταιρισμό και μετά από ενδελεχή συζήτηση α- ποφάσισα να προχωρήσω σε συμβολαιακή καλλιέργεια του Σπανακιού. Ποιά υπήρξε η διαδικασία υλοποίησης αυτής σας της απόφασης; Αμέσως αγόρασα από την παραπάνω εταιρεία, μέσω του Συνεταιρισμού, σπόρους ποικιλίας την οποία επιθυμούσαν. Άρχισα στις 14 Γενάρη με βασική λίπανση του χωραφιού, στις 16 σπορά, την ίδια μέρα πραγματοποίησα προφυτρωτική ζιζανιοκτονία και στην συνέχεια πότισμα για φύτρωμα. Βρήκατε δυσκολίες στην καλλιέργεια σπανακιού; Όχι, απλά ήταν πρωτόγνωρο για μένα να μπαίνω σε διαδικασία καλλιέργειας από τον Γενάρη και να ποτίζω χειμωνιάτικα με παγωνιά Να φανταστείτε ότι από την ράμπα ποτίσματος κρέμονταν οι κρύσταλλοι και όλος ο εξοπλισμός έμοιαζε με γλυπτό πάγου απαράμιλλης τέχνης! Υπήρξε κάτι που να σας «έλυσε» τα χέρια; Η πυκνή συνεργασία που είχα, κατά την διάρκεια της καλλιέργειας, με τους γεωπόνους του ΘΕΣ- ΓΗ και της εταιρείας «Μπάρμπα Στάθης». Με συχνή παρουσία τους στα χωράφια, μου παρείχαν συμβουλευτικές και τεχνικές υπηρεσίες σε θέματα που αφορούσαν τις λιπάνσεις, το πότισμα και την μη χημική καταπολέμηση των ζιζανίων. Έγιναν άλλες δύο εφαρμογές σε λίπανση και δύο σε νερό, ελέω του φετινού βροχερού χειμώνα. Και φτάνουμε την ημέρα της συγκομιδής, 21 Απριλίου, όπου η συλλεκτική μηχανή μπήκε στο χωράφι για την πρώτη κοπή. Η συγκομιδή έγινε όλη την νύχτα μέχρι το ξημέρωμα για να είναι άμεσος ο χρόνος έως την κατάψυξη, λόγω της ευαισθησίας του σπανακιού, αλλά και της μεγαλύτερης διαδρομής από το κλείσιμο των Τεμπών εκείνων των ημερών. 10 ΜΑΪΟΣ 2015 08_11_spanaki.indd 10 5/20/15 4:21 PM

αυτό που επιθυμεί η εταιρεία και σε συνέχεια ο τελικός αποδέκτης, ο καταναλωτής. Ράμπα ποτίσματος για φύτρωμα του σπανακιού χειμωνιάτικα. ύο βδομάδες μετά, μας βρίσκετε εδώ για την δεύτερη κοπή. Υπήρξε δηλαδή, αυτό που έχει α- νάγκη ο παραγωγός και αποτελεί και ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης καλλιέργειας, παροχή τεχνογνωσίας και άριστη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων, ώστε το τελικό προϊόν να είναι Σκέφτεστε δηλαδή να επαναλάβετε το παραπάνω εγχείρημά σας, να καλλιεργήσετε ξανά σπανάκι; Ασφαλώς! Ο φετινός χειμώνας, που σε άλλες καλλιέργειες ήταν ζημιογόνος, στο σπανάκι, ό- πως και στα σιτηρά έκανε καλό. Ήταν μία ικανοποιητική από θέμα απόδοσης καλλιέργεια, αφού μου έδωσε 2,5 τόνους ανά στρέμμα και την δυνατότητα μίας ακόμη καλλιέργειας στο ίδιο χωράφι. Αποτελεί μοναδική διέξοδο για μας τους αγρότες, να μπορούμε να καλλιεργούμε και να κερδίζουμε διπλά! Σας βρίσκει το ίδιο αισιόδοξο και το μέλλον γενικά του επαγγέλματός σας; Ναι, υπό προϋποθέσεις ιαφαίνεται καλό μόνο όταν υπάρχει άριστη συνεργασία και αρμονία ομάδων παραγωγών και μεταποιητικών μονάδων. ΜΑΪΟΣ 2015 11 08_11_spanaki.indd 11 5/20/15 4:21 PM

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΑ Μπακιρτζέικα κεράσια Λεμονάτα ροδάκινα Βόλου ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΜΕ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΠΟΥ ΞΕΧΩΡΙΖΟΥΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΡΟΔΑΚΙΝΩΝ, ΜΗΛΩΝ ΚΑΙ ΚΕΡΑΣΙΩΝ ΕΓΧΩΡΙΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΠΟυ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΑΠΟ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΛΙΑΜΗ Στη δημιουργία ενός δικτύου για την αξιοποίηση της βιοποικιλότητας και της βελτίωσης της ποιότητας των ελληνικών οπωροφόρων δέντρων, με σκοπό την παραγωγή φρούτων που θα αποδίδουν και καλύτερο εισόδημα στον Έλληνα παραγωγό προχωρά μια ομάδα ερευνητών της εγχώριας πανεπιστημιακής κοινότητας, από κοινού με ιδιωτικές εταιρείες του χώρου. Στόχος όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά είναι, σε πρώτη φάση, η παραγωγή ροδάκινων, μήλων και κερασιών εγχώριων ποικιλιών τα οποία θα είναι απαλλαγμένα από ασθένειες και θα έχουν ενισχυμένες τις ι- διαιτερότητες, που τα έχουν κάνει, ήδη, να ξεχωρίζουν στην αγορά και να τα προτιμούν οι καταναλωτές όπως είναι η γεύση, τα πλούσια οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους, το ζωηρό χρώμα και άλλα. «Προσπαθούμε, μέσα από τρεις ελληνικές ποικιλίες, οι οποίες είναι τα ροδάκινα Λεμονάτα Βόλου, τα κεράσια ποικιλία Μπακιρτζέικα και τα μήλα ποικιλία Πιλαφά, να απομονώσουμε 12 ΜΑΪΟΣ 2015 12-15_PARAGWGH_ereunitiko-project.indd 12 5/20/15 2:43 PM

Mήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως Έχει ολοκληρωθεί και η έρευνα α- γοράς για την αποδοχή των συγκεκριμένων προϊόντων από το καταναλωτικό κοινό, για να υπάρχει τεκμηριωμένη αντίληψη για το τι ισχύει εμπορικά με αυτά. κάποιους συγκεκριμένους κλώνους, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, να τους εξυγιάνουμε, να δούμε τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των καρπών και τί παραπάνω προσφέρουν στους καταναλωτές», εξηγεί στο Fresher η δρ Κατερίνα Γρηγοριάδου και τονίζει πως το εγχείρημα υλοποιείται από τις αρχές του 2014, στο πλαίσιο προγράμματος βιομηχανικής έρευνας με χρηματοδότηση από τη Γενική Γραμματεία Έ- ρευνας Τεχνολογίας. Στόχος είναι, σύμφωνα με την επιστήμονα, την οποία συναντήσαμε στην έκθεση Freskon, τα ι- διαίτερα αυτά στοιχεία, που θα απομονωθούν, να πολλαπλασιαστούν στο εργαστήριο και κατόπιν να διαδοθούν, το δυνατό περισσότερο, στους παραγωγούς και να προωθηθεί η εμπορία τους μέσα από έρευνα αγοράς με υψηλότερη προστιθέμενη αξία. «Το ενδιαφέρον σε αυτή την περίπτωση είναι ότι και οι τρεις οι ποικιλίες τυγχάνουν πολλή μεγάλης αποδοχής από τους καταναλωτές. Τα ροδάκινα Λεμονάτα Βόλου, απορροφώνται στην αγορά του Βόλου και έχουν τιμές που κυμαίνονται μεταξύ 3 και 5 ευρώ το κιλό, πολύ υψηλότερα από ό,τι στα συνηθισμένα ροδάκινα», εξηγεί η συνομιλήτριά μας και σημειώνει «Βρήκαμε ότι κάποια δέντρα έχουν καλύτερα χαρακτηριστικά και αυτά τα πήραμε, τα εξυγιάναμε, ώστε να μην έχουν ιώσεις, ασθένειες κ.λπ.» πως «το ίδιο συμβαίνει με τα μήλα ποικιλίας Πιλαφά, και τα Μπακιρτζέικα κεράσια, που έ- χουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως μεγάλο μέγεθος, τραγανή υφή και λίγο όξινη γεύση και αυτό αρέσει στις αγορές του εξωτερικού». Στους περίπου 15 μήνες που έχουν παρέλθει από την έναρξη του προγράμματος έχει γίνει η απομόνωση κάποιων συγκεκριμένων κλώνων από τις συγκεκριμένες ποικιλίες, οι οποίοι έχουν μελετηθεί από την ερευνητική ομάδα. «Βρήκαμε ότι κάποια δέντρα έχουν καλύτερα χαρακτηριστικά και αυτά τα πήραμε, τα εξυγιάναμε, ώστε να μην έχουν ιώσεις, ασθένειες κλπ», αναφέρει η κ. Γρηγοριάδου και διευκρινίζει ότι «τα δέντρα αυτά πολλαπλασιάστηκαν και έχουμε ήδη δημιουργήσει τη μητρική φυτεία, το υλικό, δηλαδή, που θα διατηρηθεί και θα χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια για περαιτέρω γενετική βελτίωση. Παράλληλα, με την εργασία αυτή έχει ολοκληρωθεί και η έρευνα αγοράς για την αποδοχή των συγκεκριμένων προϊόντων από το καταναλωτικό κοινό, για να υπάρχει τεκμηριωμένη α- ντίληψη για το τι ισχύει εμπορικά με αυτά, ό- πως επίσης και τα πρωτόκολλα ολοκληρωμένης παραγωγής». Η ειδική ερευνήτρια, ωστόσο, σπεύδει να ξεκαθαρίσει πως ανεξάρτητα από την ποιότητα εργασίας που έχει συντελεστεί μέχρι στιγμή «μέσα σε 18 μήνες δεν μπορείς να τα κάνεις όλα. Η ερευνητική διαδικασία που απαιτείται για τη δημιουργία μιας καθαρής ποικιλίας είναι κοπιώδης και μακρά, καθώς απαιτούνται περί τα 10-12 χρόνια δουλειάς στο εργαστήριο, πριν έρθει το ποθητό αποτέλεσμα». Στο πλαίσιο αυτό δε, σημειώνει πως θα χρειαστεί να υπάρξει έ- να νέο πρόγραμμα για να συνεχιστεί η δουλειά που ξεκίνησε μέσω της υφιστάμενης δράσης, κάτι που όπως επισημαίνει, το έχουν ασπαστεί και στη ΓΓΕΤ. ΜΑΪΟΣ 2015 13 12-15_PARAGWGH_ereunitiko-project.indd 13 5/20/15 2:43 PM

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΑ Τα Μπακιρτζέικα κεράσια Είναι μια αξιόλογη ελληνική ποικιλία κερασιών, που έχει μελετηθεί από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας. Ο καρπός της έχει χαρακτηριστική γλυκόξινη γεύση η ο- ποία είναι ιδιαίτερα επιθυμητή από τους καταναλωτές της Βόρειας Ευρώπης και της Ρωσίας. Παρουσιάζει ποικιλία επιθυμητών χαρακτηριστικών όπως το μεγάλο μέγεθος του καρπού, το καλό χρώμα και σχήμα, την τραγανότητα της σάρκας και την αντοχή του καρπού στο σχίσιμο, την σχετικά όψιμη άνθιση και ω- ρίμανση των καρπών, τη ζωηρότητα της ποικιλίας. Κάποια αρνητικά στοιχεία της ποικιλίας είναι το χαμηλό ποσοστό καρπόδεσης που παρουσιάζει σε αρκετές περιοχές και χρονιές και τέλος την παντελή έλλειψη επιλογής κλώνων μέσα στην ποικιλία. Εξαιτίας των πολλών θετικών εμπορικών χαρακτηριστικών που παρουσιάζει η ποικιλία Μπακιρτζέικα θα πρέπει να μελετηθεί περεταίρω ώστε να εξαλειφθούν τα όποια ανεπιθύμητα αγρονονομικά χαρακτηριστικά ώστε με την επέκτασή της να συμβάλει στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών στις οποίες καλλιεργείτε. Στο πρόγραμμα «65 ΒΕΤ 2013» μελετώνται διάφοροι κλώνοι της ποικιλίας, σε ποικίλα μικροκλίματα τριών περιφερειακών ενοτήτων της Κ. Μακεδονίας με σκοπό την επιλογή δένδρων με άριστα χαρακτηριστικά για περαιτέρω μελέτη, πολλαπλασιασμό και διάδοση. Τα Λεμονάτα ροδάκινα Βόλου Στο δυτικό Πήλιο, στην πεδινή και ημιορεινή ζώνη, αναπτύχθηκε για πολλές δεκαετίες μια σειρά επιλογών σπορόφυτων από ροδάκινα με χαρακτηριστικό πρασινοκίτρινο χρώμα φλοιού και υπόλευκο χρώμα, με υψηλή γευστική ποιότητα σάρκας στην ωρίμανση και με χαρακτηριστικό άρωμα. Η ομάδα αυτή των επιλογών ονομάζεται Λεμονάτα και οι παραγωγοί που τα καλλιεργούν απολαμβάνουν τις υψηλότερες τιμές από όλες τις ποικιλίες ροδάκινων που διακινούνται στην Ελλάδα. Η παραπάνω ποικιλία περιέχει (με τοπική επιλογή εμβολιοφόρων βλαστών) μια σειρά κλώνων με διαφορετική εποχή ωρίμανσης από τα μέσα Ιουλίου έως τα μέσα Σεπτεμβρίου. Τα Λεμονάτα, πέραν της υψηλής γευστικής ποιότητας και αρώματος του καρπού, παρουσιάζουν ποικιλία χαρακτηριστικών τα οποία δεν έχουν μελετηθεί μέχρι σήμερα και αυτά είναι: η γενετική παραλλακτικότητα, η φυτοϋγεία των καλλιεργούμενων δένδρων, η ευαισθησία σε εχθρούς και ασθένειες, η ευαισθησία στο μωλωπισμό του καρπού και τέλος η διατροφική του αξία λόγω της σχετικής στυφότητας που παρουσιάζει η σάρκα του. Στο πρόγραμμα «65 ΒΕΤ 2013» θα γίνει προσπάθεια επιλογής κλώνων με τα πλέον επιθυμητά εμπορικά και αγρονομικά χαρακτηριστικά της ποικιλίας Λεμονάτα, προκειμένου, μέσω του οργανωμένου πολλαπλασιασμού αυτών, να επεκταθεί η καλλιέργεια. Σύμπραξη ιδιωτικου τομέα με την ερευνητική ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Ένα από τα πλέον αισιόδοξα στοιχεία της περίπτωσης του συγκεκριμένου ερευνητικού προγράμματος, το οποίο ολοκληρώνεται στο τέλος Ιουλίου του 2015, είναι ότι για την υλοποίησή του έχουν συμπράξει ιδιωτικές εταιρείες ακόμη και ανταγωνιστικές μεταξύ τους- με πολλά διακεκριμένα μέλη της ερευνητικής κοινότητας. Συντονιστής έχει αναλάβει η εταιρεία παραγωγής πολλαπλασιαστικού υλικού «Βίτρο Ελλάς» και συμμετέχουν ακόμη τα Φυτώρια Γκλαβάκη, η ArkaFroze, η οποία κάνει την παραγωγή, συντήρηση και εμπορία των μήλων Πιλαφά, η Ευρωφάρμ, η Franklin Covey, η DMS που ασχολείται με την έρευνα αγοράς και το μάρκετινγκ των προϊόντων και η Nova Cert, με αντικείμενο στην πιστοποίηση τους. Μετέχουν επίσης ως εκπρόσωποι ερευνητικών φορέων, ο κ. Γιώργος Νάνος από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ο κ. Νότης Αργυρίου από το ΕΚΕΤΑ κι ο κ. Σταύρος Βέμος από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. 14 ΜΑΪΟΣ 2015 12-15_PARAGWGH_ereunitiko-project.indd 14 5/20/15 2:44 PM

Μέσα από το πρόγραμμα «65 ΒΕΤ 2013» πέραν της επιλογής αξιόλογων κλώνων, της μελέτης αυτών για την παραγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού, θα γίνει και προσπάθεια για βελτίωση των μεθόδων καλλιέργειας. Τα μήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως Τα μήλα Ντελίσιους Πιλαφά προήλθαν α- πό σπορόφυτα της ποικιλίας Golden Russet μια ποικιλία με ευρεία διάδοση στις ανατολικές Η.Π.Α. και Καναδά στα μέσα του 19ου αιώνα μετά από επικονίαση από ερυθρά μήλα, πριν από περίπου ένα αιώνα στην περιοχή της Αρκαδίας. Έτσι οι καρποί της συγκεκριμένης ποικιλίας έχουν χαρακτηριστική σκουριά και κόκκινο επίχρωμα πέραν της απαράμιλλης γευστικής τους ποιότητας. Είναι ιδιαίτερα γνωστή στο καταναλωτικό κοινό της Νότιας Ελλάδας ως Ελληνική ποικιλία μήλων, ενώ έ- χει αναγνωριστεί ως Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.) με την ονομασία «Μήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως». Τα μήλα Ντελίσιους Πιλαφά είναι τραγανά, με ελαφρά όξινη δροσιστική γεύση. Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις α- νέρχονται σε περίπου 1.500 στρέμματα και ε- ντοπίζονται κυρίως στο Ν. Αρκαδίας. Η αιτία της μη επέκτασης της παραπάνω ποικιλίας είναι η έλλειψη έρευνας πάνω στο πολλαπλασιαστικό της υλικό, με αποτέλεσμα να παρατηρείται υψηλή παραλλακτικότητα στην ανάπτυξη της χαρακτηριστικής σκουριάς, της τραγανότητας, της γεύσης των καρπών, καθώς και της αντοχής των φυτών στο φουζικλάδιο. Μέσα από το πρόγραμμα «65 ΒΕΤ 2013» πέραν της επιλογής αξιόλογων κλώνων, της μελέτης αυτών για την παραγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού, θα γίνει και προσπάθεια για βελτίωση των μεθόδων καλλιέργειας, των συνθηκών συντήρησης και τέλος της τυποποίησης του προϊόντος. ΜΑΪΟΣ 2015 15 12-15_PARAGWGH_ereunitiko-project.indd 15 5/20/15 2:44 PM

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΚΤΙΝΙΔΙΟ Προ των πυλών η καλλιέργεια της ποικιλίας «Soreli» ένα ΝΕΟ project που θα χρειαστεί τουλαχιστον ΕΩΣ ΚΑΙ 5 χρονια για ΝΑ ΑΝΑΠτυχθεί ΣΕ όλη του τη διασταση ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΛΙΑΜΗ προς την καλλιέργεια κιτρινόσαρκων ποικιλιών ακτινιδίου για «Στροφή» τις οποίες υπάρχει μεγάλη ζήτηση, κυρίως από τις αγορές της Νοτιοανατολικής Α- σίας, που δεν μπορεί να ικανοποιηθεί από την υφιστάμενη προσφορά διεθνώς, διαπιστώνεται όλο και περισσότερο το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας. Ενδεικτικό της τάσης που καταγράφεται για τις συγκεκριμένες ποικιλίες είναι το γεγονός ό- τι ο όμιλος Κολιός ΑΒΕΕ, από την Άρτα, ετοιμάζεται να υπογράψει σχετική συμφωνία ώ- στε να αναλάβει την ανάπτυξη στην Ελλάδα της καλλιέργειας της κιτρινόσαρκης νέας ποικιλίας «Soreli», ενώ σημαντικά βήματα, σε επίπεδο έρευνας, προς την κατεύθυνση αυτή, έ- χει κάνει και η Ζεύς Ακτινίδια από την περιοχή της Πιερίας. Στην περίπτωση της Κολιός ΑΒΕΕ, η διοίκηση της επιχείρησης έχει σε εξέλιξη συζητήσεις με τη νοτιοαφρικανική εταιρεία Bio-Gold, προκειμένου να εξασφαλίσει την άδεια μεταφοράς στην ελληνική ύπαιθρο της ποικιλίας Soreli. Για την τελευταία οι νοτιοαφρικανοί έχουν ήδη α- ποκτήσει τα δικαιώματα από το πανεπιστήμιο του Ούντινε, στην Ιταλία, στα εργαστήρια του ο- ποίου αναπτύχθηκε η Soreli. «Είμαστε στο τελικό στάδιο για τη συμφωνία, που θα προβλέπει ότι η Bio-Gold θα μας παραχωρήσει το δικαίωμα κατανομής της καλλιέργειας σε έκταση 500 στρεμμάτων, αλλά και για την εμπορία του προϊόντος που θα γίνεται με ειδική σήμανση αυθεντικότητας, ώστε να έχει υψηλή προστιθέμενη αξία και για τον παραγωγό», είπε στo Fresher ο πρόεδρος του ομίλου κ. Χρήστος Κολιός. Όπως εξήγησε ο επιχειρηματίας, δεδομένου ό- τι η έδρα της επιχείρησης είναι στην Άρτα, η περιοχή θα έχει ένα «προβάδισμα», όσον αφορά στην κατανομή των νέων φυτεύσεων, αλλά σε κάθε περίπτωση γίνονται επαφές και για άλλα μέρη της χώρας. «Υπάρχουν ήδη κάποιοι παραγωγοί από την περιοχή μας, οι οποίοι έχουν συμφωνήσει ό- τι θα μπουν στο κλαμπ, αλλά, πέραν αυτών, είναι και αρκετοί άλλοι οι οποίοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν» σημειώνει ο κ. Κολιός και υπογραμμίζει πως «το πλάνο, άλλωστε, δεν θα «Το ξεχωριστό της ποικιλίας είναι ότι έχει μια γεύση η οποία όταν ωριμάσει προσομοιάζει με αυτή της μπανάνας και του μήλου» ΖΕΥΣ ΑΚΤΙΝΙΔΙΑ Η ενασχόληση με τις κιτρινόσαρκες ποικιλίες ακτινιδίου απασχολεί σοβαρά και την εταιρεία Ζεύς Ακτινίδια, καθώς διαβλέπει ότι υπάρχουν θετικές προοπτικές για το προϊόν στην αγορά. 16 ΜΑΪΟΣ 2015 16-17_PROIONTA_aktinidio.indd 16 5/20/15 2:07 PM

«το ξεχωριστό της ποικιλίας είναι ότι έχει µια γεύση η οποία όταν ωριµάσει προσοµοιάζει µε αυτή της µπανάνας και του µήλου», µας λέει ο κ. χρήστος κολιός και σηµειώνει πως «υπάρχουν αγορές που ζητούν έντονα το κιτρινόσαρκο ακτινίδιο, όπως είναι αυτές της ασίας» ξεδιπλωθεί σε ένα χρόνο. Είναι ένα project που θα χρειαστεί τουλάχιστον 4-5 χρόνια για να α- ναπτυχθεί σε όλη του τη διάσταση». Στο πρόσφατο παρελθόν, πάντως, είχε γίνει μια ακόμη απόπειρα να «έρθει» στην Ελλάδα η ποικιλία «Soreli» (σ.σ. την άδεια, τότε, την είχε παραχωρήσει το Πανεπιστήμιο του Ούντινε, αλλά κατόπιν την ανακάλεσε, λέει ο κ. Κολιός) και από εκείνη την περίοδο έχουν απομείνει περί τα 100 στρέμματα καλλιέργειας, που, ε- πίσης, θα περάσουν κάτω από την «ομπρέλα» της ομάδας παραγωγών, που θα συγκροτήσει προσεχώς η Κολιός ΑΒΕΕ. Μάλιστα από την παραγωγή των υφιστάμενων εκτάσεων η επιχείρηση φέτος επιχείρησε να κάνει ένα «τεστ» της ποικιλίας στο εγχώριο καταναλωτικό κοινό, «ρίχνοντας» στην αγορά 25 τόνους προϊόντος, μέσω γνωστής λιανεμπορικής αλυσίδας, με θετικά αποτελέσματα. «το ξεχωριστό της ποικιλίας είναι ότι έχει μια γεύση η οποία όταν ωριμάσει προσομοιάζει με αυτή της μπανάνας και του μήλου», μας λέει ο κ. Κολιός και σημειώνει πως «υπάρχουν αγορές που ζητούν έντονα το κιτρινόσαρκο ακτινίδιο, όπως είναι αυτές της Ασίας». η ενασχόληση με τις κιτρινόσαρκες ποικιλίες ακτινιδίου, όμως, απασχολεί σοβαρά και την ε- ταιρεία Ζεύς Ακτινίδια, καθώς διαβλέπει ότι υ- πάρχουν θετικές προοπτικές για το προϊόν στην αγορά. Όπως επισημαίνει στo Fresher η κ. Χρ. Μανώση, η επιχείρηση από την Πιερία κατά τα τελευταία 2-3 χρόνια έχει αποταθεί σε ερευνητικά κέντρα στη γειτονική μας Ιταλία και χρηματοδοτεί συστηματικά την έρευνα γύρω από την ανάπτυξη τέτοιων ποικιλιών και «ήδη έ- χουν βρεθεί 2-3 ενδιαφέρουσες περιπτώσεις». Για τα κιτρινόσαρκα ακτινίδια το ενδιαφέρον των καταναλωτών, τονίζει η ίδια, είναι ισχυρό και εκδηλώνεται κυρίως από τις αγορές της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπου η καταγεγραμμένη ζήτηση, υπερτερεί σημαντικά της υπάρχουσας προσφοράς. Στην τρέχουσα εμπορική περίοδο, εξάλλου, η Ζεύς Ακτινίδια διαχειρίστηκε περί τους 4.500 τόνους προϊόντος και τα περισσότερα εξήχθησαν στο εξωτερικό. Αντίστοιχα, η Κολιός ΑΒΕΕ, η οποία αυτή την περίοδο φυτεύει περί τα 220 στρέμματα της ποικιλίας Χέιγουορθ, φέτος επεξεργάστηκε και εμπορεύτηκε γύρω στους 2.500 3.000 τόνους και κατά 95% αυτές οι ποσότητες εξήχθησαν σε αγορές του εξωτερικού. μαϊόσ 2015 17 16-17_PROIONTA_aktinidio.indd 17 5/20/15 2:07 PM

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ρεπορταζ ΠετΥχηΜενο το εγχειρημα τησ FResKon ΕΠΕνΔΥΤΕσ ΑΠΟ Τισ ΜΕγΑλΕσ ΑγΟρΕσ ΤΟΥ ΚΟσΜΟΥ ΜΕ ΕΚΤΟΠισΜΑ 3,2 Δισ. ΕΥρω ΠρΟσΕλΚΥσΕ Η ΕΚΘΕσΗ ΤΗσ φανησ γιαννακοπουλου Τους πιο σημαντικούς παίκτες του διεθνούς λιανεμπορίου κατάφερε να προσελκύσει η διεθνής έκθεση φρέσκων φρούτων και λαχανικών Freskon αλλά και το διεθνές συνέδριο κερασιού στη Θεσσαλονίκη, που πραγματοποιήθηκαν από 23-25 Απριλίου και χορηγοί επικοινωνίας ήταν η εφημερίδα Agrenda και το περιοδικό Fresher, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία α- πό την πρώτη τους κιόλας διοργάνωση. Ειδικότερα στην έκθεση, που είναι η μοναδική στη νοτιοανατολική Ευρώπη με αυτό το αντικείμενο, έδωσαν το παρόν αντιπροσωπείες στελεχών του βρετανικού κολοσσού της Tesco, άλλων 18 αλυσίδων α- πό την ευρύτερη γειτονιάς μας, της Fresca, που κατέχει τη 2η θέση στον κλάδο των φρέσκων φρούτων και λαχανικών στη Βρετανία με τζίρο 328 ε- κατ. λιρών, της LLC ATB Market, που είναι η μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ της Ουκρανίας με 870 καταστήματα σε 229 πόλεις, της Greenery, που διακινεί 80% της τοπικής παραγωγής στα σούπερ μάρκετ της Ολλανδίας, της KAF, η οποία είναι ο πιο μεγάλος εισαγωγέας του ντουμπάι, 4 μεγάλων αλυσίδων λιανεμπορίου της Κίνας και της Faitrasa, της μεγαλύτερης εταιρείας εμπορίας βιολογικών προϊόντων στον κόσμο αλλά και άλλοι. Πιο συγκεκριμένα, προσελκύστηκαν 198 εκθέτες, πάνω από 200 εμπορικούς επισκέπτες, εκ των ο- ποίων οι 120 ήταν οι ξένοι hosted buyers που είχε προσκαλέσει η ΔΕΘ-Helexpo από 21 χώρες, ε- νώ είχαν προγραμματισθεί περισσότερα από 2.500 επιχειρηματικά «ραντεβού». Μεταξύ των στόχων της έκθεσης ήταν η ανάπτυξη των ελληνικών εξαγωγών και η ανάδειξη του ελληνικού brand name στον κλάδο διεθνώς, σύμφωνα με την υπεύθυνη της Freskon, κ. Τ. νικολαΐδου. στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων ξεχώρισαν η FreshCon Market, η οποία έβαλε στο οπτικό πεδίο των ξένων λιανεμπόρων για πρώτη φορά με οργανωμένο τρόπο την εγχώρια αγορά και το Διεθνές συνέδριο Κερασιού, που είχε ως στόχο, μεταξύ άλλων, την επιτάχυνση της εξαγωγικής διείσδυσης του ελληνικού κερασιού σε ξένες αγορές. φρέναραν οι έξαγωγέσ ΤΗσ Τουρκιασ στην ακμή τους οι εξαγωγές μήλων με αύξηση 208% Μείωση στις τουρκικές εξαγωγές κηπευτικών του 2014 της τάξης του 35% και παράλληλη πτώση 38% στις εξαγωγές των εσπεριδοειδών της, καταδεικνύουν τα στατιστικά στοιχεία της Ένωσης Εξαγωγέων της Μεσογείου (UEM). Αντίθετα οι εξαγωγές φρούτων της Τουρκίας αυξήθηκαν 72% σε όγκο και 2% σε αξία. Τα τουρκικά μήλα βρίσκονται στο ζενίθ σημειώνοντας μία αύξηση 208% σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2014, αντιπροσωπεύοντας το 75% των συνολικών εξαγωγών, με τις φράουλες να ακολουθούν. Τα ρόδια από την άλλη, παρά την αύξηση 73% σε όγκο, βρίσκονται μόλις στην 6η θέση της λίστας των εξαγωγών. Οι τρεις μεγαλύτερες εισαγωγικές χώρες για τα τουρκικά προϊόντα κατά σειρά είναι: το ιράκ (αντιπροσωπεύει το 66% της αγοράς με αύξηση εξαγωγών 166%), η ρωσία (13% της αγοράς) και η συρία με ποσοστό 12% μετά από μια ανάκαμψη των εισαγωγών της στο 268% σε σύγκριση με το 2014. να σημειωθεί ότι σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρσι, οι φετινές εισαγωγές της Βρετανίας αυξήθηκαν κατά 34%, ενώ στη γερμανία σημείωσαν μείωση 10%. 18 ΜΑΪΟΣ 2015 18-23_REPORTAZ_Freskon.indd 18 5/20/15 2:13 PM

Η σημερινή τεχνολογία στα συστήματα διαλογής και ταξινόμησης των φρούτων, μας προσφέρει πολλές δυνατότητες στο να επεκτείνουμε τη διατήρηση των προϊόντων στο ράφι. Ακόμα έχουμε καλύτερα α- ποτελέσματα στην εμφάνιση και την ποιότητα των προϊόντων, σημειώνει ο κ. Χρήστος Καραθανάσης, πρόεδρος της NOVATEC ΑΕ στην ομιλία του στα πλαίσια της Freskon που διοργάνωσε η ΔΕΘ στη Θεσσαλονί. Αυτό είναι το τελικό αποτέλεσμα που θέλουμε όλοι (παραγωγοί, συσκευαστές, έμποροι, κατασκευαστές μηχανημάτων ) για να κάνουμε τους τελικούς μας πελάτες (τον καταναλωτή δηλαδή) να επιλέξουν τα δικά μας δικά σας προϊόντα από τα ράφια, τονίζει ο κ. Καραθανάσης. Πιο συγκεκριμένα ο πρόεδρος της NOVATEC ΑΕ μίλησε για την καινοτόμα τεχνολογία που μπορεί να προσφέρει η εταιρεία, στην ποιοτική διαλογή των μήλων με το σύστημα Apple Vision. Η συνεχής καινοτομία που διακρίνει την UNITEC προσφέρει νέες λύσεις στην διαλογή, ταξινόμηση και τυποποίηση των μήλων. Έτσι λοιπόν η τεχνολογία του Apple Vision επιλέγει με βάση τις ποιοτικές παραμέτρους του κόκκινου, του κίτρινου και του πράσινου: εσωτερικά κι ε- ξωτερικά ποιοτικά ελαττώματα, ξηρότητα και σκληρότητα περιεχομένου και βαθμούς ζαχάρων (Brix), και όλα αυτά ως επιπρόσθετα στις κλασικές παραμέτρους διαλογής και ταξινόμησης, δηλαδή μέγεθος, χρώμα και σχήμα. η τεχνολογια apple vision ΣΩΖΕΙ τα ΜΗΛΑ Όλεσ οι ΤΕλΕΥΤΑιεσ εξελιξεισ στη διαλογη των φρεσκων φρουτων ΚΑι των λαχανικων ΑΠΟ ΤΗ NOVATEC AE ΤΟΥ ΧρήσΤΟΥ Καραθανάση Τι προσφέρει το Apple Vision: Εγγύηση ποιότητας και διάρκειας ζωής των μήλων με την τεχνολογία του Apple Vision ώστε να ικανοποιηθούν ακόμα και οι πιο απαιτητικές και επικερδείς αγορές. Με την καινοτόμία της NOVATEC, τα μήλα είναι έτοιμα για οποιαδήποτε αγορά. Η τεχνολογία αυτή είναι διαθέσιμη για όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους.η τεχνολογία του Apple Vision και το ειδικά σχεδιασμένο λογισμικό ανίχνευσης μπορούν να εγγυηθούν μία λύση σε κάθε ανάγκη τόσο για τον παραγωγό όσο και για τον καταναλωτή. Η τεχνολογία αυτή μπορεί να προσαρμοσθεί σε συστήματα όλων των μεγεθών, α- πό το μικρότερο έως το μεγαλύτερο και έως το πιο περίπλοκο. Επιπλέον, δίδεται πάντα η εγγύηση της υψηλότερης αξιοπιστίας. Η υψηλή τεχνολογία μπορεί να κάνει μεγάλο μέρος της δουλειάς στη βιομηχανία του μήλου και μπορεί να την κάνει πολύ καλά. Κι αυτό γιατί: Η επεξεργασία των φρούτων γίνεται με πολύ απαλό τρόπο. Το φρούτο ταξινομείται και συσκευάζεται χωρίς επεμβάσεις και πάντα με σεβασμό στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Υπάρχει μεγάλη ευελιξία στο τρόπο διαλογής και ταξινόμησης με την πλέον αναλυτικότερη τεχνολογία. Υπάρχει συνεχής καταγραφή όλων των απαιτούμενων πληροφοριών για σκοπούς ανιχνευσιμότητας (traceability) Έχουμε υψηλή παραγωγικότητα. Μία γραμμή ταξινόμησης της εταιρείας μας με Apple Vision σας επιτρέπει να δουλεύετε με έως και 10 φρούτα ανά δευτερόλεπτο για κάθε γραμμή, δηλαδή από 5 έως και 40 τόνους προϊόντων ανά ώρα, τονίζει ο κ. Καραθανάσης. Οι συσκευασίες γίνονται κατά παραγγελία, καθώς οι γραμμές προσαρμόζονται ώστε να δουλεύουν με κάθε τύπο και είδος συσκευασίας. Κλείνοντας ο πρόεδρος της NOVATEC AE διαβεβαίωσε ότι όλα τα συστήματα που προσφέρει η εταιρία είναι πλήρως συμμορφωμένα με τις απαιτήσεις της επιχείρησης σας, για το παρόν και για το μέλλον. ΜΑΪΟΣ 2015 19 18-23_REPORTAZ_Freskon.indd 19 5/20/15 2:13 PM

ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ρεπορταζ ΜοχλοΣ ΒιΩΣιΜηΣ αναπτυξησ η ΠΡοΩΘηΣη ΠΡοΪοντΩν εν ΚαιΡΩ ΚΡιΣηΣ «ΔΕν ΕιΜΑσΤΕ ΤΟ ΚΕνΤρΟ ΤΟΥ ΚΟσΜΟΥ ΑλλΑ ΕιΜΑσΤΕ ΜΟνΑΔιΚΟι, ΟφΕιλΟΥΜΕ να ΑλλΑξΟΥΜΕ νοοτροπια» TOY ΠΑνΤΕλΗ σκαρλατοy οι έννοιες κλειδιά, προώθηση και βιώσιμη ανάπτυξη, για τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα στην Ελλάδα ειδικά στη σημερινή εξαιρετικά δυσχερή περίοδο που διανύουμε σκιαγραφήθηκαν από τον κ. Παντελή σκαρλάτο, ιδρυτή και διευθήνοντα σύμβουλο της Οικονομοτεχνική ΕΠΕ, κατά τη σχηματοποίηση μιας στρατηγικής προώθησης στα πλαίσια της ο- μιλίας του στη διεθνή έκθεση φρέσκων φρούτων και λαχανικών Freskon στη Θεσσαλονίκη. Αρχικά ο κ. σκαρλάτος παρέθεσε ορισμένα οικονομικά δεδομένα που αναδεικνύουν τη σημασία του αγροδιατροφικού τομέα εν καιρώ κρίσης: Η αξία της ελληνικής γεωργικής παραγωγής άγγιζε τα 10,2 δισ. ευρώ το 2013: το 2,5% της συνολικής αξίας της γεωργικής παραγωγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) των 28 (408 δισ.). Ο κύκλος εργασιών του κλάδου τροφίμων και ποτών ανήλθε στα 11,3 δισ. και του αντίστοιχου ευρωπαϊκού στο 1 τρισ. ευρώ το 2013. Η αξία των εξαγωγών μας ανήλθε το 2014 στα 4,28 δισ. (16,5% των συνολικών εξαγωγών), με τα 3,2 δισ. ευρώ να είναι προς την ΕΕ28 ενώ την ίδια ώρα η αξία των ευρωπαϊκών εξαγωγών ανήλθε στα 388,4 δισ. (8,38% επί του συνόλου). Ο διεθνώς αποδεκτός ορισμός για τη βιώσιμη α- 20 ΜΑΪΟΣ 2015 18-23_REPORTAZ_Freskon.indd 20 5/20/15 2:13 PM

νάπτυξη την ορίζει ως αυτή που ικανοποιεί τις α- νάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύει την ι- κανότητα των επόμενων γενεών να ικανοποιούν τις δικές τους ανάγκες στο μέλλον. Η βιώσιμη α- νάπτυξη γενικά καλύπτει το ζωτικό χώρο τριών εφαπτόμενων και αλληλοεξαρτώμενων κύκλων: κοινωνία, οικονομία και περιβάλλον. Ειδικά στον αγροδιατροφικό τομέα αυτό μεταφράζεται στην ισόρροπη ανάπτυξη σε όλα τα επίπεδα: βιώσιμος εφοδιασμός, επάρκεια και αποδοτικότητα πόρων σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα και βιώσιμη κατανάλωση, σημείωνει χαρακτηριστικά ο κ. Σκαρλάτος. Στο πρόγραμμα Αγροτική Ανάπτυξη 2014-2020 όπως έχει υποβληθεί στην Κομισιόν τίθεται ως στρατηγικός στόχος η μετάβαση σ ένα ισχυρό, αειφόρο αγροδιατροφικό σύστημα με αποτέλεσμα την ενδυνάμωση της σχέσης του αγροτικού τομέα με αυτόν της μεταποίησης/τυποποίησης και των καταναλωτών, έτσι ώστε να υπάρξουν οι συνθήκες δημιουργίας ενός ισχυρού και ανταγωνιστικού αγροδιατροφικού συστήματος και αειφορία ενός τέτοιου συστήματος. Ο στόχος συμπλέει με τον στόχο που έχει θέσει ο αγροδιατροφικός τομέας στην ΕΕ προκειμένου να διατηρηθεί το μακροπρόθεσμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε όλη την ευρωπαϊκή εφοδιαστική α- λυσίδα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει όμως ότι η παραγωγή άριστων τροφίμων και ποτών, μοναδικών και ποιοτικά διαφοροποιημένων, δεν είναι αρκετή. Έτσι θέτει την προώθηση ως το βασικό μέσο για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας των Ευρωπαίων παραγωγών σε υψηλά ε- πίπεδα. Συνοπτικά η κατάσταση του αγροδιατροφικού τομέα στη χώρα μας εντοπίζοντας τα πιο σημαντικά κατά τη γνώμη του κ. Σκαρλάτου, θετικά και αρνητικά στοιχεία είναι τα εξής: Τα αρνητικά: η παθητική προσαρμογή στη μεταβαλλόμενη Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) η απουσία συνολικής μακροπρόθεσμης αναπτυξιακής στρατηγικής εξαγωγών η περιορισμένη έκτασης τυποποίηση των α- γροτικών προϊόντων η αδυναμία προώθησής τους / διείσδυσής τους στις αγορές του εξωτερικού και τέλος η χαμηλή ανταγωνιστικότητα Τα θετικά: οι ικανοποιητικοί φυσικοί πόροι και οι εξαιρετικές κλιματολογικές συνθήκες το γεγονός ότι παράγουμε αγροτικά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας τα σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης στην τυποποίηση και διαφοροποίηση προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία Η εγγύτητα νέων αναπτυσσόμενων αγορών (Αν. Ευρώπη, Βαλκάνια, Μ. Ανατολή) Η Κοινή Ευρωπαϊκή Αγορά των 500 εκατομμυρίων καταναλωτών. ποια είναι η αγορά μας; Ο αγροδιατροφικός τομέας στην Ελλάδα είναι παγκοσμιοποιημένος καθώς τα προϊόντα μας είναι τοποθετημένα σε όλες τις αγορές του κόσμου. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε την πραγματικότητα: Η βασική μας αγορά είναι η Ευρώπη των 28 Κρατών Μελών. Με αυτή θα πρέπει να συμβαδίζουμε, να την διαμορφώνουμε, να την προσαρμόσουμε στις δικές μας ικανότητες και να προσαρμοζόμαστε στις δικές τις ανάγκες. Ποιο είναι το μήνυμα / αφήγημα που θέλουμε να περάσουμε, ποιος ο χρονικός ορίζοντας και τι χρήματα διαθέτουμε; Το αφήγημα μας πρέπει να έχει την βιώσιμη ανάπτυξη στο επίκεντρο: στην χώρα μας παράγουμε αγροτικά προϊόντα σε απόλυτη αρμονία με τις ευνοϊκές συνθήκες παραγωγής. Συνθήκες που εξασφαλίζουν το μοναδικό, εδαφολογικά και κλιματολογικά, πλούσιο περιβάλλον της χώρας μας, η στενή σχέση των ανθρώπων με αυτό και η μακραίωνη παράδοση και ιδιαίτερη τεχνογνωσία στην παραγωγή τροφίμων και ποτών με υψηλή διατροφική αξία. Αξιοποιώντας πλήρως στην παραγωγή και την μεταποίηση τις πλούσιες πηγές ενέργειας, μειώνοντας στο ελάχιστο το ενεργειακό αποτύπωμα και ανακυκλώνοντας το μεγαλύτερο ποσοστό των αποβλήτων μας. Από ελληνικές πρώτες ύλες προσφέρουμε υψηλής προστιθέμενης αξίας τρόφιμα και ποτά, που ικανοποιούν πλήρως τις ανάγκες, προτιμήσεις και επιθυμίες των καταναλωτών με σεβασμό στο παρόν και το μέλλον. Το αφήγημα αυτό δεν έχει χρονικό ορίζοντα: Η προώθηση είναι, τέλος, η διαδικασία εμπλοκής και επικοινωνίας με το ευρύ ή ένα εξειδικευμένο κοινό με τη χρήση διαφορετικών μηχανισμών μάρκετινγκ που στηρίζονται σε ένα συγκεκριμένο μήνυμα ή ιδέα: σε ένα συγκεκριμένο αφήγημα, προσθέτει μεταξύ άλλων ο δ/ νων σύμβουλος της Οικονομοτεχνικής. πρέπει να είναι σταθερό, ομοιόμορφο, προσαρμοσμένο στις περιφερειακές και τοπικές ιδιαιτερότητες και να αναδεικνύει όλα τα επιμέρους πλεονεκτήματα τους. Η χρηματοδότηση σε εθνικό επίπεδο πρέπει να συνδεθεί με την αξία των εξαγωγών ως ποσοστό τους. Παράλληλα οι πόροι του Εθνικού Συστήματος Πλαισίου Αναφοράς 2014-2020 θα πρέπει να αξιοποιηθούν στο έπακρο. Στα πλαίσια του νέου Κανονισμού 1144/2014 για ενέργειες προώθησης και ενημέρωσης, οι φορείς (συνεταιρισμοί, ομάδες παραγωγών, μεταποιητικές επιχειρήσεις) θα πρέπει να προχωρήσουν σε λειτουργικές ομαδοποιήσεις που θα εκμεταλλευτούν τα υψηλά ποσοστά χρηματοδότησης που έχουν προβλεφθεί. Τέλος η ιδιωτική πρωτοβουλία θα πρέπει να εργαστεί με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές ενδυναμώνοντας τις συνέργειες σε δράσεις προώθησης. τι στόχους έχουμε θέσει; Ο στόχος είναι απλός: ο αγροδιατροφικός τομέας στην Ελλάδα πυλώνας της εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής. Όντας στο επίκεντρο της κοινωνίας, της οικονομίας και του περιβάλλοντος, η βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα αποτελεί όχι μόνο προτεραιότητα αλλά και επιτακτική ανάγκη. Τι θελουμε να επιτύχουμε; Η αντιστροφή του εμπορικού ελλείμματος αγροτικών προϊόντων είναι ένα αποτέλεσμα που θα προκύψει από την αύξηση των εξαγωγών σε υφιστάμενες και νέες αγορές και από την αύξηση της προστιθέμενης αξίας της παραγωγής προς όφελος ολόκληρης της ελληνικής εφοδιαστικής αλυσίδας. Δευτερευόντως από την αύξηση της παραγωγής διαφοροποιημένων προϊόντων όπως τα προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ, τα παραδοσιακά και τα βιολογικά. ΜΑΪΟΣ 2015 21 18-23_REPORTAZ_Freskon.indd 21 5/20/15 2:13 PM

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ρεπορταζ οχι χυμα ΦΡοΥτα αλλα Με ΣηΜα Η συσκευασια ωσ ΠρΟσΤιΘΕΜΕνΗ ΑξιΑ στα φρεσκα ΟΠωρΟΚΗΠΕΥΤιΚΑ ΤΟΥ AΥγΕρινΟΥ ΧΑΤΖΗΧρΥσΟΥ σ το ρόλο που έχει ή που θα έπρεπε να έχει μέχρι σήμερα, αλλά και στο μέλλον η συσκευασία, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι η συσκευασία είναι πολύ περισσότερα από όσα συνήθως φανταζόμαστε αναφέρθηκε ο κ. Αυγερινός Χατζηχρυσός Διευθύνων σύμβουλος και Εμπορικός Διευθυντής της FORLABELS, στην ομιλία του στα πλαίσια της Freskon. «Είναι ένα μέρος του branding. Ένα από τα στοιχεία που το συνθέτουν. Ενσωματώνει την "εικόνα" και τις αξίες του προϊόντος, εκφράζει τη φιλοσοφία του, πειθαρχεί σε έναν κοινό σκοπό που είναι η δημιουργία της καλής φήμης, της αναγνωρισιμότητας και της εν γένει ισχυρής εικόνας του προϊόντος. Πάνω από όλα όμως μπορεί να γίνει το διαβατήριο των ελληνικών φρέσκων φρούτων και λαχανικών και ένα εργαλείο marketing και διαφοροποίησης για την επιτυχημένη είσοδό τους στην ελληνική αλλά και στις διεθνείς αγορές. Και αυτό επιτυγχάνεται ό- ταν διατίθεται όχι χύμα αλλά με σήμα. Επιπλέον ο παραγωγός δημιουργεί ένα brand που τον κάνει ισχυρό σε βάθος χρόνου», σημειώνει ο κ. Χατζηχρυσός. «Εμείς στη FORLABELS», προσέθεσε, «είμαστε στη διάθεσή σας να σας ενημερώσουμε για όλες τις νέες τεχνικές δυνατότητες που μπορούν να σας εμπνεύσουν ώ- στε να ζωντανέψετε τη συσκευασία των προϊόντων σας που προορίζονται για εξαγωγές και να τα κάνουν πιο ελκυστικά και το ενδιαφέροντα για τον ξένο καταναλωτή». «Πιο συγκεκριμένα», τόνισε, «μπορούμε να στηρίξουμε τον μικρό παραγωγό ή το μεγάλο συσσκευαστήριο να κερδίσουν τις εντυπώσεις και το στοίχημα στις διεθνείς αγορές με διαφοροποιημένες συσκευασίες που δεν περνούν απαρατήρητες. Κυρίως μπορούμε να στηρίξουμε και τις εταιρίες που ε- ξάγουν φρέσκα φρούτα και λαχανικά ιδιωτικής ετικέτας (private label) γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά τις υψηλές απαιτήσεις, σε ποιότητα, χρόνο τροφοδοσίας, αξιοπιστία και προδιαγραφές που απαιτούνται για τα προϊόντα private labels που προορίζονται για τις ξένες αγορές». μέσο ιαφοροποιησησ απο ΤΗ FoRlABels Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που προσφέρει η FORLABELS στον Έλληνα παραγωγό και στα συσκευαστήρια συμβάλλοντας να γίνει η συσκευασία φρέσκων φρούτων και λαχανικών εργαλείο διαφοροποίησης και παράγοντας προστιθέμενης αξίας είναι: Κλασικές αυτοκόλλητες ετικέτες, χάρτινες ή συνθετικές, τυπωμένες με υψηλή ευκρίνεια, σε κουπάκι, 22 ΜΑΪΟΣ 2015 18-23_REPORTAZ_Freskon.indd 22 5/20/15 2:13 PM

σκαφάκι. συνθετική ταινία για διχτάκι για συσκευασία εσπεριδοειδών, πατάτας, κρεμμυδιών κ.λπ. Θερμικές λευκές η έγχρωμες. γραβάτες και συσκευασία για δίχτυ. Ετικέτες για καρπό που δεν ξεκολλάνε από το καρπό και φθάνουν επώνυμα στα προϊόντα μέχρι το ψυγείο του καταναλωτή. Μηχανές για επικόλληση ετικετών στον καλιμπραδόρο, στο χαρτοκιβώτιο Πιστολάκια μπαταρίας για γρήγορη επικόλληση στον καρπό. Ειδικές εφαρμογές συσκευασίας. Εκτύπωση στην κόλλα, τόσο στην εξωτερική επιφάνεια, όσο και στην εσωτερική πλευρά της κόλλας Μεταβλητά δεδομένα Εκτυπώσεις σε μικρές ποσότητες για δειγματισμό QR CODES και Augmented reality στη συνέχεια ο κ. Χατζηχρυσός αναφέρθηκε στη σημασία της ταχύτητας παράδοσης των ετικετών, αφού έχουμε να κάνουμε με έναν πολύ μεγάλο αριθμό προϊόντων που δημιουργούν μεγάλες ανάγκες, σε ότι αφορά στην ταχύτητα τροφοδοσίας. συγκεκριμένα αναφέρθηκε στην οργάνωση και τις υποδομές που έχει αναπτύξει η FORLABELS, ώστε να επιτυγχάνει χρόνους παράδοσης έξω από τα συνηθισμένα, τηρώντας με απόλυτη συνέπεια τις υποσχέσεις της. Όπως λέει χαρακτηριστικά: Επενδύουμε στην επικοινωνία του αύριο, επειδή ακούμε συχνά τη φράση «το θέλω χτες». Ένας σημαντικός ακόμα παράγοντας για την επιτυχία μιας εταιρίας με προσανατολισμό τις εξαγωγές, σύμφωνα με τον κ. Χατζηχρυσό είναι η στήριξη των μικρών πελατών στο ξεκίνημά τους, αλλά και στήριξη των μικρών Η συσκευασια ΕΚΠΕΜΠΕι ΕνΑ ΜΗνΥΜΑ ΚΑι ΖΗΤΑ ΑΠΟ ΤΟν ΚΑΤΑνΑλωΤΗ να ΤΟ ΑΠΟΚωΔιΚΟΠΟιΗσΕι ΚΑι να ΑνΤιΔρΑσΕι ΘΕΤιΚΑ ΑγΟρΑΖΟνΤΑσ ΤΟ ΠρΟΪΟν κωδικών ενός μεγάλου πελάτη τη στιγμή που γεννιούνται. για τη FORLABELS δεν υπάρχουν μικρές και μεγάλες εταιρίες. Υπάρχουν μικρές και μεγάλες ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν με την ίδια συνέπεια γι αυτό λέει συχνά στην επικοινωνία της: για μας είναι μεγάλη υ- πόθεση να είσαι μικρός. στη συνέχεια αναφέρθηκε στην άποψη, που απορρέει από μια open mind αντίληψη της FORLABELS για τη συσκευασία, ότι η συσκευασία είναι ένα εργαλείο marketing και επικοινωνίας που μπορεί να ενισχύσει τη σχέση που δημιουργείται ανάμεσα στο προϊόν και τον καταναλωτή. Και όσο εξελίσσεται η τεχνολογία, τόσο πιο αποτελεσματικό και εντυπωσιακό γίνεται αυτό το εργαλείο. στο πλαίσιο αυτό ανέπτυξε τη φιλοσοφία της FORLABELS ότι η συσκευασία είναι ένας κοινός τόπος που συναντούνται οι καταναλωτές με τους παραγωγούς ή καλύτερα, οι ανάγκες των καταναλωτών με τους στόχους των παραγωγών. Ένας κοινός τόπος που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ιστότοπος. Ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης που συμμετέχουν το προϊόν και κατ επέκταση η εταιρία που το παράγει, οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από το προϊόν και ο καταναλωτής. Η συσκευασία εκπέμπει ένα μήνυμα και ζητά από τον καταναλωτή να το κατανοήσει, να το αποκωδικοποιήσει και να αντιδράσει θετικά αγοράζοντας το προϊόν. Ο καταναλωτής αγοράζοντας το προϊόν, απαντά είτε συνειδητά είτε τυχαία σε αυτό το μήνυμα. Η επικοινωνία έ- χει αρχίσει. Ο καταναλωτής έχει κάνει like με τον τρόπο του και έχει γίνει «φίλος» ή «follower» του προϊόντος. Αλλά και φίλος του παραγωγού. Είναι μια επικοινωνία face to face ανάμεσα στον καταναλωτή και το προϊόν. Αυτό που στη FOARLABELS ονομάζουν facepack. Ένας σηµαντικός παράγοντας για την επιτυχία µιας εταιρίας µε προσανατολισµό τις εξαγωγές, είναι η στήριξη των µικρών πελατών στο ξεκίνηµά τους, ο ιευθύνων σύµβουλος και έµπορικός ιευθυντής της FoRlABels κ. αυγερινός χατζηχρυσός (αριστερά), µε τους συνεργάτες του στην έκθεση Freskon. ΜΑΪΟΣ 2015 23 18-23_REPORTAZ_Freskon.indd 23 5/20/15 2:13 PM