ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Φυσιολογία Ι Ανοσία - Αναιμία Διδάσκων: Αν. Καθηγήτρια Πατρώνα Βεζυράκη
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.
Αναιμίες
Φωσφορική πυριδοξάλη
Στάδια ωρίμανσης Μεγαλοβλαστών 1-2 Βασίφιλη 3-4 Πολυχρωματόφιλη 5-6 Οξεόφιλη
Δευτεροπαθείς μεγαλοβλαστικές αναιμίες 1.Μεγαλοβλαστική αναιμία κατά την κύηση Οφείλεται :στην έλλειψη φυλλικού οξέος Χορήγηση φυλλικού οξέος βελτίωση αιματολογικής εικόνας 2.Μεγαλοβλαστικές αναιμίες σε παθήσεις στομάχουεντέρου οφείλεται : γαστρεκτομή, καρκίνο στομάχου έλλειψη Ε.Π. εντερικές στενώσεις, συρρίγγια, εντερεκτομή: Λίμναση εντερικού υγρού ανάπτυξη μικροβιακής χλωρίδας Αύξηση της κατανάλωσης της απορροφούμενης Β 12 μείωση Β 12 3.Μεγαλοβλαστική αναιμία ηπατικών παθήσεων οφείλεται: ανικανότητα του ηπατικού παρεγχύματος να απορροφήσει την Β 12, καθώς και την μετατροπή του φυλλικού σε τετραϋδροφυλλικό.
4.Μεγαλοβλαστική αναιμία από παρασίτωση οφείλεται: παρασίτωση από τον βοθριοκέφαλο τον πλατύ προσλαμβάνει την απορροφημένη Β 12 δημιουργείται ένδεια της βιταμίνης. Θεραπεία: εκρίζωση του παρασίτου 5. Μεγαλοβλαστική αναιμία από χρήση οινοπνεύματος Οφείλεται: ένδεια φυλλικού οξέος Χρόνιες επιπτώσεις οινοπνεύματος στο ήπαρ 6.Μεγαλοβλαστική αναιμία σε στεατόρροια οφείλεται: ελλιπή απορρόφηση της Β 12 από τον εντερικό βλεννογόνο, ή και ένδειας φυλλικού οξέος Θεραπεία : χορήγηση Β 12
Απορρόφηση σιδήρου αποθήκευση Αίτια έλλειψης σιδήρου Σιδηροπενική αναιμία
Οι αποθήκες σιδήρου υπό την μορφή φερριτίνης εντοπίζονται: στο πάγκρεας, σπλήνα, ήπαρ, λεμφαδένες του γαστρεντερικού και φλοιό επινεφριδίων τρανσφερρίνη το όχημα μεταφοράς του σιδήρου 1). στον μυελό των οστών κατά την διάρκεια της ερυθροποίησης 2). στις αποθήκες σιδήρου όπου συνδέεται με την αποφερριτίνη για τον σχηματισμό φερριτίνης Η ομοιοστασία του σιδήρου διαταράσσεται όταν οι αποθήκες εκκενωθούν εντελώς.
ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΙΔΗΡΟΥ ΧΟΛΕΡΥΘΡΙΝΗ (απέκκριση ) ΦΕΡΡΙΤΙΝΗ ΑΙΜΟΣΙΔΗΡΙΝΗ ΜΑΚΡΟΦΑΓΑ ΔΙΑΣΠΑΣΗ Hb ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΣΙΔΗΡΟΣ ΑΙΜΗ ΕΝΖΥΜΑ ΙΣΤΟΙ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ (Hb) ΕΡΥΘΡΟΚΥΤΤΑΡΑ ΤΡΑΝΣΦΕΡΙΝΗ-Fe ΠΛΑΣΜΑ Απώλεια Fe (0.7mg Fe) Απορρόφηση Fe++ Απέκκριση-Fe Εμμηνορρυσία λεπτό έντερο 0.6mg/24 h
Ο μηχανισμός του βλεννογονιακού αποκλεισμού από τα επιθηλιακά κύτταρα του τμήματος του εντέρου ελέγχει την - υπερφόρτωση του οργανισμού με σίδηρο - ομοιοστασία του σιδήρου στο πλάσμα Θεωρείται ότι η περιεχόμενη αποφερριτίνη των επιθηλιακών κυττάρων που ανανεώνονται συνεχώς ελέγχει το ποσό του σιδήρου που απορροφάται ή αποβάλλεται εξασφαλίζοντας - την ομοιστασία του σιδήρου στο πλάσμα - την ομαλή σύνθεση της αιμοσφαιρίνης Σε υπερπλήρωση αποθηκών με σίδηρο διακόπτεται η πρόσληψη από τον βλεννογόνο του εντέρου
εντερο Aίμα Φυσιολογικές συνθήκες Συνθήκες ελλείψεως σιδήρου Fe Fe Fe Fe+αποφ. φερριτίνη Fe+αποφ φερριτίνη Fe+ Τρανσφερ. Μηχανισμός απορρόφησης του σιδήρου της δίαιτας συνθήκες φυσιολογικές (Α), έλλειψης (Β) και υπερφόρτωσης (Γ) του οργανισμού σε σίδηρο. Συνθήκες υπερφόρτωσης σιδήρου Fe Fe+αποφ. φερριτίνη
Εικόνα σιδηροπενικής αναιμίας από περιφερικό αίμα όπου φαίνεται η υποχρωμία των ερυθρών ( RBC red-blood-cell)
Αιμόλυση Αιμολυτικές αναιμίες
Ωσμωτική αντίσταση RBC Ισότονα διαλύματα ΝaCl =0.9% Γλυκόζη= 5% Εύρος αιμόλυσης Φυσιολογικό 0.48-0.33% NaCl 1. Ωσμωτική αντίσταση -Νεαρά RBC -Δρεπανοκυτταρική αναιμία -Μεσογειακή αναιμία 2. Ωσμωτική αντίσταση -Γηρασμένα RBC -Σφαιροκύτταρα
Ωσμωτική αντίσταση -Γηρασμένα RBC -Σφαιροκύτταρα 2. Αιμόλυση λόγω ρήξης της μεμβράνης -Σαπωνοποιητικές ουσίες -Οργανικούς διαλύτες σαπωνίνες Απορρυπαντικά αιθέρας, ακετόνη Χλωροφόρμιο, Τετραχλωράνθρακας
Συγγενείς Αιμολυτικές αναιμίες
Αιμολυτικές κρίσεις : Πυρετό Κοιλιακά άλγη Ίκτερος Επίταση της αναιμίας Μετάγγιση σε μεγάλες κρίσεις Αιτιοπαθογένεια: 1. Συγγενής Σφαιροκυττάρωση Παθολογική διαπερατότητα κυτταρικής μεμβράνης Είσοδος Να + χωρίς έξοδο Κ + Είσοδος Η 2 Ο Υπερλειτουργία αντλίας Να + -Κ + Ενεργειακών αποθεμάτων σφαιροκύτταρο Μεταβίβαση: Επικρατούντα χαρακτήρα Αιματολογική εικόνα: R.B.C. Aναιμία- Δ.Ε.Κ.: 20-40% Αύξηση των σφαιροκυττάρων Μείωση της Ω.Α. των R.B.C Αύξηση της χολερυθρίνης ορού
ΕΠΙΚΤΗΤΕΣ ΑΙΜΟΛΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΙΜΙΕΣ 1.Χημικά αίτια Δινιτροβενζόλιο-τρινιτροτολουόλη αρσενικούχο υδρογόνο (As H2 ) Βενζίνη Μόλυβδος Φαινακετίνη Συνέπειες Αιμόλυση Δικτυοερυθροκυτταρική κρίση Μόλυβδος Αναστολή σύνθεσης - αίμης - σφαιρίνης Απλαστική αναιμία
2.Λοιμώδη αίτια Πρωτόζωα: Τοξόπλασμα Μικρόβια: στρεπτόκοκκος,πνευμονιόκοκκος Ιοί:Λοιμώδης Μονοπυρήνωση, ιός Ηπατίτιδας Λυτικός παράγων: α-λεκιθινάση Δράση: Ρήξη της κυτταρικής μεμβράνης 3.α. Δηλητήρια Ζώων-εντόμων Φίδια- σκορπιοί- αράχνες μέλισσες Λυτικός παράγων: α-λεκιθινάση Δράση: Ρήξη της κυτταρικής μεμβράνης 3.β.Δηλητήρια φυτών-σαπωνίνες αιμολυτική δράση
4.Φυσικά αίτια Α. Εγκαυμα αυξημένη θερμότητα Β. Τεχνητές βαλβίδες μηχανική αιμόλυση λόγω στροβιλώδους ροής
Τέλος Ενότητας
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Σημειώματα
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: Έκδοση 1.0 διαθέσιμη εδώ. http://ecourse.uoi.gr/course/view.php?id=1058.
Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδάσκων: Αν. Καθηγήτρια Πατρώνα Βεζυράκη. «Φυσιολογία Ι. Ανοσία - Αναιμία». Έκδοση: 1.0. Ιωάννινα 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: http://ecourse.uoi.gr/course/view.php?id=1058.
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή, Διεθνής Έκδοση 4.0 [1] ή μεταγενέστερη. [1] https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/.