Βιολογικές Μεμβράνες και Μεταγωγή Σήματος

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιολογικές Μεμβράνες και Μεταγωγή Σήματος Διαλογή Στόχευση Διδάσκουσα: Καθ. Μαρία - Ελένη Ε. Λέκκα

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

3 ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗ ΜΕΜΒΡΑΝΙΚΩΝ ΛΙΠΙΔΙΩΝ

4

5

6 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΣΤΙΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ-ΣΤΟΧΟΥΣ

7 ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΩΝ

8

9

10

11 ΔΙΑΛΟΓΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΕΥΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ SORTING-TARGETING

12 Διαλογή πρωτεϊνών (sorting) H διαδικασία επιλογής των πρωτεϊνών για μεταφορά τους από το σημείο παραγωγής στο διαμέρισμα που είναι ο τόπος λειτουργίας τους Στόχευση πρωτεϊνών (targeting) H διαδικασία μεταφοράς των πρωτεϊνών από το σημείο παραγωγής στο σημείο λειτουργίας τους

13 ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗ ΔΙΑΛΥΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΜΒΡΑΝΙΚΩΝ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ

14 ΣΤΟΧΕΥΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ Πετυχαίνεται με τη βοήθεια σηματοδοτικών ακολουθιών

15 Οι πρωτεΐνες εισάγονται στα οργανίδια με τρεις μηχανισμούς 1. Οι πρωτεΐνες που μετακινούνται από το κυτταροδιάλυμα στον πυρήνα μεταφέρονται διαμέσου των πυρηνικών πόρων που διαπερνούν την εσωτερική και την εξωτερική πυρηνική μεμβράνη. 2. Οι πρωτεΐνες που κινούνται από το κυτταροδιάλυμα στο ΕΔ, στα μιτοχόνδρια, στους χλωροπλάστες, ή τα υπεροξεισωμάτια μεταφέρονται διαμέσου της μεμβράνης του οργανιδίου με φορείς πρωτεϊνών. 3. Οι πρωτεΐνες που μετακινούνται από το ΕΔ προς την περιφέρεια και από ένα διαμέρισμα του ενδομεμβρανικού συστήματος σε ένα άλλο, μεταφέρονται με κυστίδια μεταφοράς.

16 Οι σηματοδοτικές αλληλουχίες κατευθύνουν τις πρωτεΐνες στο σωστό διαμέρισμα Οι σηματοδοτικές αλληλουχίες είναι απαραίτητες και επαρκείς για την κατεύθυνση μιας πρωτεΐνης προς ένα συγκεκριμένο οργανίδιο

17 ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ (ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΕΣ)

18 Οι πρωτεΐνες εισέρχονται στον πυρήνα μέσω των πυρηνικών πόρων Εικόνα Το πυρηνικό περίβλημα. Το διπλό μεμβρανικό περίβλημα είναι διάτρητο από πυρηνικούς πόρους. Η εξωτερική μεμβράνη αποτελεί συνέχεια του ενδοπλασματικού δικτύου (ΕΔ). Τα ριβοσώματα προσδένονται στην επιφάνεια του ΕΔ που εκτίθεται στο κυτταρόπλασμα (δεν έχουν σχεδιαστεί)

19

20

21 Οι πρωτεΐνες αποδιατάσσονται πριν εισέλθουν στα μιτοχόνδρια και τους χλωροπλάστες

22 Οι πρωτεΐνες εισέρχονται στο ενδοπλασματικό δίκτυο κατά τη διάρκεια της σύνθεσής τους Δύο είδη πρωτεϊνών μεταφέρονται από το κυτταροδιάλυμα στο ΕΔ : 1. Οι υδατοδιαλυτές πρωτεΐνες μετατοπίζονται πλήρως διαμέσου της μεμβράνης του ΕΔ και ελευθερώνονται στον αυλό του ΕΔ, 2. Οι υποψήφιες διαμεμβρανικές πρωτεΐνες μετατοπίζονται μερικώς στη μεμβράνη του ΕΔ και ενσωματώνονται σ αυτήν

23

24 Οι διαλυτές πρωτεϊνες απελευθερώνονται στον αυλό του ενδοπλασματικού δικτύου (ΕΔ)

25 Οι διαλυτές πρωτεΐνες απελευθερώνονται στον αυλό του ΕΔ

26 Σήματα έναρξης και λήξης προσδιορίζουν τη διευθέτηση μιας διαμεμβρανικής πρωτεϊνης στη λιπιδική διπλοστιβάδα

27 Σήματα έναρξης και λήξης προσδιορίζουν τη διευθέτηση μια διαμεμβρανικής πρωτεΐνης στη λιπιδική διπλοστιβάδα

28

29

30

31 ΣΥΣΤΗΜΑ GOLGI

32 Μια βασική λειτουργία των βιολογικών μεμβρανών είναι η ενδοκύτωση / εξωκύτωση

33 BIOXHMEIA, TOMOΣ I ΠANEΠIΣTHMIAKEΣ EKΔOΣEIΣ KPHTHΣ

34 ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΕΣΩ ΚΥΣΤΙΔΙΩΝ ΚΑΛΥΜΜΕΝΩΝ ΜΕ ΚΛΑΘΡΙΝΗ

35 ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΕΣΩ ΚΥΣΤΙΔΙΩΝ ΚΑΛΥΜΜΕΝΩΝ ΜΕ ΚΛΑΘΡΙΝΗ

36 Τέλος Ενότητας

37 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

38 Σημειώματα

39 Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: Έκδοση 1.0 διαθέσιμη εδώ.

40 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδάσκουσα: Καθ. Μαρία - Ελένη Ε. Λέκκα. «Βιολογικές Μεμβράνες και Μεταγωγή Σήματος. Διαλογή - Στόχευση». Έκδοση: 1.0. Ιωάννινα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

41 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή, Διεθνής Έκδοση 4.0 [1] ή μεταγενέστερη. [1]