Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 26 Αυγούστου Ελληνική Οικονομία

2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή 26 Αυγούστου 216 Ελληνική Οικονομία H ενεργός ζήτηση στην ελληνική οικονομία διαμορφώνεται από την υποτονική εγχώρια ιδιωτική κατανάλωση ως αποτέλεσμα της μακροχρόνιας υφέσεως και των αυξημένων φορολογικών επιβαρύνσεων στην προσπάθεια δημοσιονομικής πειθαρχίας, καθώς και από την ανθεκτικότητα του ελληνικού τουρισμού. Δεδομένου ότι οι βασικοί παράγοντες που διαμορφώνουν αυτό το σκηνικό, δεν αναμένεται να μεταβληθούν στο επόμενο έτος, καθίσταται σαφές ότι η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας δύναται να προέλθει κυρίως μέσω της εκκινήσεως νέων επενδυτικών σχεδίων και της προσελκύσεως κεφαλαίων από την αλλοδαπή έτσι ώστε να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Σε δεύτερο χρόνο, η αυξημένη απασχόληση θα οδηγήσει σε αύξηση της ιδιωτικής καταναλώσεως ενεργοποιώντας εκ νέου την εγχώρια ζήτηση. Η ταχύτητα συνεπώς της αναμενόμενης εξόδου από την ύφεση στο δεύτερο εξάμηνο του 216, θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα της χώρας να κινητοποιήσει εθνικούς πόρους και διεθνή κεφάλαια προς τις επενδύσεις. Στο Γράφημα 1, παρουσιάζουμε τη διαχρονική εξέλιξη της επενδυτικής δαπάνης σε τρεις επιμέρους κατηγορίες, δηλαδή τις επενδύσεις σε κατοικίες, τις δημόσιες επενδύσεις και τις υπόλοιπες ιδιωτικές επενδύσεις εξαιρουμένων των κατοικιών. Όπως παρατηρούμε, οι επενδύσεις σε κατοικίες, που αποτελούσαν ιστορικά μία από τις ατμομηχανές του ελληνικού αναπτυξιακού μοντέλου, έχουν καταρρεύσει. Η υψηλή ανεργία, σε συνδυασμό με τη μείωση του διαθεσίμου εισοδήματος και την υψηλή σε σχέση με το παρελθόν φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας περιορίζει τις δυνατότητες ανακάμψεως των επενδύσεων σε κατοικίες στο βραχύ χρονικό ορίζοντα. Η περιστολή των δημοσίων επενδύσεων στα χρόνια τις κρίσεως αποτέλεσε συχνά πρόσθετο μηχανισμό «ύστατης προσφυγής» για την επίτευξη των τεθέντων δημοσιονομικών στόχων. Παρά τη σχετική σταθεροποίησή τους τα τελευταία χρόνια, τα περιθώρια ουσιαστικής ανάκαμψής τους είναι περιορισμένα δεδομένων των δημοσιονομικών στόχων που προβλέπει το νέο πρόγραμμα προσαρμογής. δισ. 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 Γράφημα 1. Εξέλιξη Επενδύσεων ανά Κατηγορία 29 21 211 212 213 214 215 216π Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. ΤτΕ, πρόβλεψη Alpha Bank Κατοικίες Δημόσιες Ιδιωτικές (εκτός κατοικιών) Κατά συνέπεια, οι ιδιωτικές επενδύσεις παγίου κεφαλαίου εκτός κατοικιών, συνιστούν το βασικό πεδίο στο οποίο δύναται να διαμορφωθεί ισχυρή δυναμική ανακάμψεως στην παρούσα φάση. Η εξάλειψη της αβεβαιότητας και η επιστροφή της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία είναι κομβικής σημασίας για τούτο. Όπως φαίνεται στο Γράφημα 2, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών, μετά την καθίζηση που υπέστη πέρυσι το καλοκαίρι, έχει επιστρέψει στα επίπεδα του μέσου όρου της περιόδου 2-216 και είναι κατά πολύ υψηλότερος αυτού που επικράτησε στα χρόνια της κρίσης 28- Ιούλιος 216. Η περαιτέρω χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων και κυρίως η επιτάχυνση της διαδικασίας για τη δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος, που αναμένεται να ξεκινήσει το φθινόπωρο, μπορεί να τονώσει έτι περαιτέρω το οικονομικό κλίμα διαμορφώνοντας τις συνθήκες για την συμμετοχή των κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλαρώσεως της ΕΚΤ. Παράλληλα, η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ για την επανένταξη των ελληνικών κρατικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις, σε συνδυασμό με την τρέχουσα χαλαρή νομισματική πολιτική διευκολύνσεως που ακολουθεί η ΕΚΤ, επιδρά θετικά τόσο στη δυνατότητα του εγχώριου τραπεζικού συστήματος να στηρίξει χρηματοδοτικά τον ιδιωτικό τομέα όσο και στην ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών. Καθοριστικής σημασίας είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τραπέζης της Ελλάδος, το 216 θα επιτευχθεί η πλήρης και ταυτόχρονη άρση των βασικών δίδυμων ανισορροπιών της ελληνικής οικονομίας αφού η χώρα θα έχει επιτύχει πλεόνασμα τόσο στο πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο όσο και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (Γράφημα 3). Η σταθεροποιητική πορεία των δημοσίων οικονομικών μπορεί να αποτελέσει θετικό σήμα για το επενδυτικό κοινό υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποσπά τους πόρους για την ανάπτυξη. Για αυτό η αξιοποίηση του ανωτέρω αποτελέσματος, θα πρέπει να συνδυασθεί με την ενεργοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελαφρύνσεως των δαπα- 12 11 1 9 8 7 6 111,5 Πηγή: ΙΟΒΕ Γράφημα 2. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στην Βιομηχανία Μακροχρόνιος μέσος όρος 2- Ιούλιος 216 Μέσος όρος περιόδου, 28- Ιούλιος 216 62,8

νών εξυπηρετήσεως του δημοσίου χρέους - τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία - που διατυπώθηκαν στο Eurogroup του περασμένου Μαΐου έτσι ώστε να έχει σημαντική θετική επίδραση στην προσέλκυση του διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος. Θα διασφαλίζεται κατ αυτόν τον τρόπο ότι η αναπτυξιακή δυναμική δεν θα υπονομεύεται από την απόσπαση πόρων για την αποπληρωμή υψηλών βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. 2% -1% -3% -5% -7% -9% -11% -13% Γράφημα 3. Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Πρωτογενές Ισοζύγιο (% ΑΕΠ) 29 21 211 212 213 214 215 216π Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών % ΑΕΠ Πρωτογενές Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης % ΑΕΠ Πηγή: ΤτΕ, Υπουργείο Οικονομικών, προβλέψεις ΤτΕ Εξελίξεις στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών: Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης Ελλάδος, το έλλειμμα του Ισοζυγίου των Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) μειώθηκε στο εξάμηνο του 216 κατά 35,5%, σε ετήσια βάση, έναντι διεύρυνσης κατά 4,9% κατά την αντίστοιχη περίοδο του 215. Η παραπάνω βελτίωση, προήλθε από τον περιορισμό του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών, το οποίο μειώθηκε κατά 13,5%, και αφετέρου από τη συμβολή των ισοζυγίων των πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων. Αρνητικά στην παραπάνω εξέλιξη συνέβαλε η εξέλιξη του πλεονάσματος στο ισοζύγιο υπηρεσιών το οποίο μειώθηκε κατά 24,3% στο εξάμηνο του 216. 1 8 6 4 2-2 -4-6 -8-1 -12 Ισοζύγιο Πρωτογενών Εισοδημάτων Ισοζύγιο Δευτερογενών Εισοδημάτων Ισοζύγιο Υπηρεσιών Εμπορικό Ισοζύγιο εκτός Καυσίμων Ισοζύγιο Καυσίμων Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών, Ιανουάριος-Ιούνιος, σε δισ. Ισοζύγιο -3,8 Τρεχουσών Συναλλαγών -4,8 214 215 216 Ειδικότερα αναφέρονται τα ακόλουθα: Το έλλειμμα στο ισοζύγιο των αγαθών μειώθηκε κατά 13,5% στο εξάμηνο του 216 (εξάμηνο 215: - 12,3%), δεδομένου ότι, οι συνολικές εισαγωγές 4,2 3,2 2,2 1,2,2 -,8-1,8-2,8 αγαθών μειώθηκαν κατά 1,3%, έναντι μείωσης κατά 7,9% των αντίστοιχων εξαγωγών. Η σημαντική περιστολή της εισαγωγικής δαπάνης οφείλεται στη μείωση της επενδυτικής δραστηριότητας και κατά το 216 για εισαγωγές κεφαλαιακών αγαθών και της δαπάνης για εισαγωγές διαρκών καταναλωτικών αγαθών. Ο περιορισμός του ελλείμματος του ισοζυγίου των αγαθών οφείλεται κυρίως στη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου των καυσίμων που συρρικνώθηκε κατά 48,9% (εξάμηνο 215:-17,%), καθώς οι εισαγωγές καυσίμων μειώθηκαν κατά 32,8% και οι αντίστοιχες εξαγωγές κατά 22,5%. Ελαττώθηκε επίσης σημαντικά και το έλλειμμα του ισοζυγίου των πλοίων κατά 76,7%, καθώς οι αγοραπωλησίες τους διεξάγονται εκτός του ελληνικού τραπεζικού συστήματος μετά την επιβολή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Επισημαίνεται η μείωση των εισπράξεων από εξαγωγές εκτός καυσίμων κατά 2,5% στο εξάμηνο του 216, έναντι αισθητής αύξησης κατά 7,5% στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Η μείωση των εξαγωγών συνδέεται με τους ασθενείς ρυθμούς μεγέθυνσης των οικονομιών και αγορών που κατευθύνονται τα ελληνικά εξαγώγιμα αγαθά. Συνολικά η αξία των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασε μείωση κατά 18,1% και η αντίστοιχη των εισαγωγών κατά 15,3%. Η αρνητική εξέλιξη των εξαγωγών κατά τους τελευταίους μήνες και εφόσον αυτό συνεχιστεί και τους επόμενους, αναμένεται να περιορίσει την θετική καθαρή συμβολή των εξαγωγών στο ΑΕΠ το 216. Αρνητική εξέλιξη αποτελεί το πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών κατέγραψε πτώση κατά 24,3% στο εξάμηνο του 216 (εξάμηνο 215: -,5%), καθώς σημειώθηκε κάθετη πτώση των καθαρών εισπράξεων από θαλασσιές κυρίως μεταφορές κατά 5,2%, έναντι μικρής πτώσης κατά 7,5% στο αντίστοιχο διάστημα του 215, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στις επιπλοκές που προκαλούνται από τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων, στη φορολογική αβεβαιότητα και αφετέρου στην πτώση της τιμής των ναύλων. Το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου μειώθηκε επίσης κατά 6,7%, έναντι αύξησης κατά 12,8%, στην αντίστοιχη περίοδο του 215, καθώς οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες μειώθηκαν κατά 5,8% στο εξάμηνο του 216, έναντι αύξησης κατά 9,5% στην αντίστοιχη περίοδο του 215 και οι πληρωμές κινήθηκαν καθοδικά αλλά με μικρότερο ρυθμό κατά 2,9%. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται τόσο στην μείωση των αφίξεων ξένων ταξιδιωτών κατά 1,6% το πρώτο εξάμηνο του 216, έναντι σημαντικής αύξησης 2,8% το αντίστοιχο διάστημα του 215 όσο και στην μείωση της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 4,9%. Σημειώνεται ωστόσο ότι, τους επόμενους μήνες αναμένεται ανάκαμψη των ταξιδιωτικών εισπράξεων καθώς παρατηρήθηκε αύξηση των κρατήσεων «τελευταίας στιγμής» τόσο κατά τον μήνα Ιούλιο όσο και τον Αύγουστο λόγω 2

του πολιτικού προβλήματος που προέκυψε τον περασμένο μήνα στην, γείτονα χώρα και ανταγωνίστρια στον τομέα του τουρισμού, Τουρκία. Η ανάκαμψη των αφίξεων τον μήνα Ιούλιο επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία του ΣΕΤΕ για τις αεροπορικές αφίξεις που παρουσίασαν αύξηση κατά 9,1% σε ετήσια βάση. Το ισοζύγιο των πρωτογενών εισοδημάτων παρουσίασε σημαντικό πλεόνασμα κατά πολύ μεγαλύτερο εκείνου του αντίστοιχου διαστήματος του 215 (εξάμηνο 216: 1,15 δισ. εξάμηνο 215: 6 εκατ.), χάρη κυρίως στη μείωση των καθαρών πληρωμών για τόκους. Βελτίωση παρουσίασε το ισοζύγιο των δευτερογενών εισοδημάτων (εξάμηνο 216: πλεόνασμα 5 δισ. εξάμηνο 215: έλλειμμα 422 εκατ.) και σημειώθηκε αύξηση στο πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων (εξάμηνο 216: 645 εκατ. εξάμηνο 215: 66 εκατ.). Τέλος το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, εκτιμάται ότι θα σχηματίσει πλεόνασμα,9% του ΑΕΠ, έναντι σχεδόν μηδενικού ελλείμματος το 215 και ελλείμματος 11,4% του ΑΕΠ το 21. Τουριστική Κίνηση ανά Χώρα Προέλευσης: Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος για το πρώτο εξάμηνο 216, κύρια πηγή του ελληνικού τουρισμού παραμένει η ΕΕ-28 από την οποία, προέκυψε οριακή αύξηση της τουριστικής κίνησης κατά,9%, έναντι κατακόρυφης ανόδου κατά 32,4% που σημειώθηκε στο εξάμηνο του 215. Ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ-28, τη μεγαλύτερη μείωση σημείωσαν οι αφίξεις των Γάλλων τουριστών κατά -2,6% με μερίδιο στις αφίξεις 4,9%, ενώ οι Γερμανοί επισκέπτες αυξήθηκαν κατά,8% (με μερίδιο στις αφίξεις 11,9%), έναντι αύξησης κατά 23,5% στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ΖτΕ σημειώνεται η σημαντική αύξηση των Βρετανών τουριστών κατά 13,1% στο εξάμηνο του 216 (με μερίδιο στις αφίξεις 12,5%), έναντι αύξησης κατά 18% στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Ρωσία ΗΠΑ Γαλλία Ην. Βασίλειο Γερμανία Λοιπές Χώρες Σύνολο Πηγή: Τράπεζα Ελλάδος Αφίξεις Τουριστών ανα Χώρα Προέλευσης Ιανουάριος -Ιούνιος 216-2,6% -3,4% -1,6% 2,2%,8% 7,7% 6,4% 4,1% 4,9% % Ετήσια Μεταβολή στις Αφίξεις Μερίδιο στις Συνολικές Αφίξεις 13,1% 12,5% 11,9% Η ροή των Αμερικανών επισκεπτών ενισχύθηκε στο εξάμηνο του 216 κατά 6,4%, έναντι της κατά πολύ υψηλότερης επίδοσης στην αντίστοιχη σύγκριση του 215 (+41,6%). Επίσης, παρατηρήθηκε αύξηση της τουριστικής ροής από τη Ρωσία κατά 7,7% στο εξάμηνο του 216, έναντι πτώσης κατά 6,6% στην ίδια περίοδο του 215. Το ενδιαφέρον των επενδυτών είναι στραμμένο στην επικείμενη ομιλία της προέδρου της Ομοσπονδιακής Τραπέζης (Fed), Janet Yellen, στο ετήσιο συμπόσιο της Fed στο Τζάκσον Χόουλ του Γουαϊόμινγκ στις 26 Αυγούστου. Το συμπόσιο, σημείο συνάντησης για τους κεντρικούς τραπεζίτες, ενδεχομένως να αποτελέσει ευκαιρία «αποκρυπτογράφησης» της επιτοκιακής πολιτικής της Fed, καθώς στο παρελθόν έχει σηματοδοτήσει την μελλοντική κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής. Η διάσταση απόψεων μεταξύ των αξιωματούχων της Fed που εκτιμούν ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για μια άνοδο των επιτοκίων και εκείνων που θεωρούν ότι θα πρέπει να καθυστερήσει η αύξηση των επιτοκίων, επιβεβαιώθηκε με τη δημοσίευση των πρακτικών συνεδρίασης (26-27/7) της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής (FOMC). Όπως γίνεται αντιληπτό από τα πρακτικά, ορισμένα μέλη της FOMC, αγνοούν την ισχυρή καταγραφείσα αύξηση των θέσεων απασχόλησης και απλά επικεντρώνονται στην αδύναμη εικόνα του πληθωρισμού, η οποία πιστεύουν ότι δύσκολα θα μπορεί να μεταβληθεί, αν ο ρυθμός της οικονομικής ανάπτυξης κινηθεί σε χαμηλά επίπεδα. Ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου των Διοικητών της Fed Stanley Fischer, σε πρόσφατη ομιλία του, αν και απέφυγε να προσδιορίσει χρονικά την νέα αύξηση επιτοκίων, εμφανίσθηκε αισιόδοξος, τονίζοντας ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα βρίσκεται κοντά στην επίτευξη των στόχων της μέγιστης απασχόλησης και του πληθωρισμού (2%). Παράλληλα όμως, διερωτήθηκε στο κατά πόσο η εφαρμοζόμενη νομισματική πολιτική της Fed, είναι η καταλληλότερη λύση προκειμένου η οικονομία των ΗΠΑ, να κατορθώσει να αντιμετωπίσει με αποτελεσματικότητα τις διάφορες προκλήσεις. Στο ετήσιο συμπόσιο στο Τζάκσον Χόουλ, εκτιμάται ότι θα υπάρξει αρκετή συζήτηση για την πρόσφατη μελέτη του επικεφαλής της FED στο Σαν Φρανσίσκο John Williams, αναφορικά με το ουδέτερο επιτόκιο (rstar) και εάν θα πρέπει να αυξηθεί το επίπεδοστόχος του πληθωρισμού. Τι εννοείται όμως ως ουδέτερο επιτόκιο; Το επιτόκιο εκείνο που διασφαλίζει σταθερή οικονομική ανάπτυξη και δεν δημιουργεί άνοδο πληθωρισμού. Είναι αξιοσημείωτο ότι μια κεντρική τράπεζα, ενώ μπορεί να καθορίσει το επίπεδο του βασικού της 3

επιτοκίου, δεν μπορεί να πράξει το ίδιο και με το ουδέτερο επιτόκιο, καθώς αποτελεί παράμετρο που δύσκολα επηρεάζεται από την νομισματική πολιτική. Στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία οι κεντρικές τράπεζες, αντιμετωπίζουν μια σημαντική πρόκληση, καθώς καλούνται να συνδυάσουν ένα σταθερό επίπεδο πληθωρισμού, σε ένα περιβάλλον χαμηλά ουδέτερου επιτοκίου. Στην μελέτη του αξιωματούχου της FED στο Σαν Φρανσίσκο, διατυπώνεται η άποψη ότι οι κεντρικές τράπεζες δεν έχουν αρκετά περιθώρια για να μειώσουν τα επιτόκια στην περίπτωση μιας οικονομικής ύφεσης, όταν το ουδέτερο επιτόκιο και ο πληθωρισμός βρίσκονται πολύ χαμηλά. Ειδικότερα στις ΗΠΑ, ένα μηδενικό ουδέτερο επιτόκιο δεν αφήνει περιθώρια σημαντικών κινήσεων στη Fed στην περίπτωση επιδείνωσης της οικονομικής κατάστασης, ενώ η νομισματική πολιτική είναι αδύναμη να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη. Με τον πληθωρισμό σε χαμηλά επίπεδα, οι εθνικές κυβερνήσεις θα πρέπει να επικεντρωθούν σε μια περισσότερο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και οι κεντρικές τράπεζες να εξετάσουν την κατάργηση της στόχευσης του χαμηλού πληθωρισμού. Σύμφωνα με τον John Williams, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, θα πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση μιας νομισματικής πολιτικής που θα υπερθερμάνει την οικονομία και θα οδηγήσει σε πληθωρισμό υψηλότερα του τεθέντος στόχου (2%). Ωστόσο, θέτοντας στόχο για υψηλότερο πληθωρισμό, συνδυάζοντας την νομισματική πολιτική άμεσα με το συνολικά παραγόμενο προϊόν, ενισχύονται τις επενδύσεις εκπαίδευσης και έρευνας και θεσπίζοντας προγράμματα δημοσίων δαπανών που τίθενται σε εφαρμογή αυτομάτως στη διάρκεια μιας οικονομικής ύφεσης, απαιτείται η επανεξέταση όλων των εφαρμοζόμενων πολιτικών. Είναι σαφές από την μελέτη Williams ότι απαιτείται η συνδρομή της δημοσιονομικής πολιτικής, προκειμένου η οικονομία των ΗΠΑ να επιτύχει ένα βιώσιμο αναπτυξιακό ρυθμό, καθώς η επταετής τόνωση της οικονομίας μόνο με τη χρήση της νομισματικής πολιτικής δεν αξιολογείται ως επιτυχής. ΗΠΑ Ομοσπονδιακή Τράπεζα Το Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής της Fed (FOMC), στις 18.8.216, δημοσίευσε τα πρακτικά της συνεδρίασης της 26 ης και 27 ης Ιουλίου. Χαρακτηριστικό αυτών είναι η απόκλιση απόψεων για το πότε θα πρέπει να αυξηθούν τα βασικά επιτόκια της Fed. Εντούτοις, οι αξιωματούχοι της Fed συμφώνησαν ότι: α) οι συνθήκες στην αγορά εργασίας βαίνουν βελτιούμενες, β) η οικονομική δραστηριότητα αυξάνεται με μέτριο ρυθμό, γ) ο αντίκτυπος στις χρηματαγορές από την απόφαση του Ην. Βασιλείου να αποχωρήσει από την ΕΕ, ήταν περιορισμένος και, δ) οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι έχουν μειωθεί. Τέλος, επισημάνθηκε ότι οι προβλέψεις της Fed για την οικονομική δραστηριότητα, την αγορά εργασίας και τον πληθωρισμό τροποποιήθηκαν ελάχιστα σε σχέση με την προηγούμενη συνεδρίασή της (14-15 Ιουνίου). Όμως, παρά την αναμενόμενη άνοδο του πληθωρισμού κατά τους επόμενους μήνες, ο πληθωρισμός αναμένεται να βρίσκεται κάτω του μεσοπρόθεσμου στόχου, 2% μέχρι το 218. Αγορά κατοικίας Οι πωλήσεις νέων κατοικιών τον Ιούλιο αυξήθηκαν, κατά 12,4%, σε μηνιαία βάση και κατά 31,3% σε ετήσια. Η αύξηση πωλήσεων νέων κατοικιών αποτελεί, εν μέρει, εποχικό φαινόμενο, καθώς οι πωλήσεις διευκολύνονται από την καλοκαιρία. Αναφορικά με τη μέση τιμή πώλησης νέων κατοικιών, αυξήθηκε κατά 4,1%, σε ετήσια βάση, αντανακλώντας τη μείωση των διαθέσιμων προς πώληση νέων κατοικιών. Χαρακτηριστικό της υψηλής ζήτησης νέων κατοικιών σε σχέση με την προσφορά, είναι η συνεχής άνοδος του δείκτη τιμών νέων κατοικιών από τις αρχές του έτους, σε επίπεδα αισθητά υψηλότερα από τα αντίστοιχα του 215 (βλ. διάγραμμα). Το ετήσιο συμπόσιο στο Τζάκσον Χόουλ, αποτελεί μια πρώτης τάξεως αφορμή για επανεκτίμηση των πλαισίων λειτουργίας των υφιστάμενων οικονομικών πολιτικών με στόχο να αντιμετωπισθούν οι νέες προκλήσεις. Οι κεντρικές τράπεζες σε συνεργασία με τις εθνικές κυβερνήσεις θα πρέπει να αρχίσουν να υιοθετούν πολιτικές, εύκολα προσαρμοζόμενες στις μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες. 4

Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) Πληθωρισμός Τον Ιούλιο, ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση αυξήθηκε στο,2%, έναντι,1% τον Ιούνιο. Η άνοδος του πληθωρισμού οφείλεται κυρίως στη σημαντική αύξηση των τιμών των τροφίμων-ποτώνκαπνού, κατά 1,4% τον Ιούλιο, από,9% τον Ιούνιο. Επιπλέον, ελαφρώς επιταχύνθηκε ο ρυθμός αύξησης των τιμών των υπηρεσιών (Ιούλιος: 1,2%, Ιούνιος: 1,1%), αντικατοπτρίζοντας τη διατήρηση της εγχώριας ζήτησης σε ικανοποιητικό επίπεδο. Αντιθέτως, ενισχύθηκε ο ρυθμός μείωσης της τιμής της ενέργειας, στο -6,7% τον Ιούλιο από -6,4% τον Ιούνιο. Αποτέλεσμα των ανωτέρω αντίρροπων δυνάμεων ήταν ο δομικός πληθωρισμός να παραμείνει αμετάβλητος στο,9% τον Ιούλιο. Σε επίπεδο κράτους-μέλους, σημειώνεται η ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων στη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ισπανία. Ο ενοποιημένος δείκτης PMI Markit (πρώτη εκτίμηση) αυξήθηκε οριακά στις 53,3 μονάδες τον Αύγουστο από 53,2 μονάδες τον Ιούλιο, ευρισκόμενος σε υψηλό επτά μηνών. Η άνοδος του δείκτη προήλθε από την αύξηση που καταγράφηκε στον επιμέρους δείκτη για τις υπηρεσίες. Το επίπεδο του ενοποιημένου δείκτη PMI Markit προοιωνίζει διατήρηση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ περί το,3% το τρίτο τρίμηνο του 216, σε τριμηνιαία βάση, και 1,2% σε ετήσια. Συνεπώς, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο για αποχώρησή του από την ΕΕ, δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερο αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα της ΖτΕ. Εντούτοις, τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι οι νέες παραγγελίες, οι προσλήψεις και οι τιμές των παραγωγών, παραμένουν υποτονικές, αυξάνοντας την πίεση στην ΕΚΤ για ενίσχυση του προγράμματος ρευστότητας. Σε επίπεδο κράτουςμέλους, ο ενοποιημένος δείκτης PMI Markit στη Γερμανία μειώθηκε, στις 54,4 μονάδες τον Αύγουστο, έναντι 55,3 μονάδων τον Ιούλιο. Η μείωση προήλθε κυρίως από τη σημαντική μείωση του επιμέρους δείκτη για τις υπηρεσίες (Αύγουστος: 53,3 μονάδες, Ιούλιος: 54,4 μονάδες). Αναφορικά με την Γαλλία, τον Αύγουστο ο ενοποιημένος δείκτης PMI Markit ανήλθε σε υψηλό δέκα μηνών, στις 51,6 μονάδες. Η αύξηση προήλθε από τη σημαντική άνοδο του επιμέρους δείκτη για τις υπηρεσίες (Αύγουστος: 52, μονάδες, Ιούλιος: 5,1 μονάδες. ΙΑΠΩΝΙΑ Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία της Eurostat, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε στα 28,2 δισ. τον Ιούνιο, έναντι 31,8 δισ. τον Μάϊο. Σε ετήσια βάση, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι ελαφρώς μειωμένο, κατά 1,4% (Ιούνιος 215: 28,6 δισ.), αποτέλεσμα της αύξησης του πλεονάσματος του εμπορικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου υπηρεσιών. Αναφορικά με τις μεγαλύτερες οικονομίες της ΖτΕ, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Γερμανίας και της Ιταλίας αυξήθηκε, σε μηνιαία και ετήσια βάση (μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία). Δείκτης PMI Markit Η βιομηχανική παραγωγή παρουσίασε ενδείξεις σταθεροποίησης, όπως δείχνουν τα στοιχεία που αφορούν στον δείκτη PMI στη μεταποίηση, που καταρτίζεται από τη Markit. Εντούτοις, αν και ο δείκτης διατηρήθηκε κάτω από το 5,, σημείο που δηλώνει μείωση της βιομηχανικής παραγωγής, ο υποδείκτης που αφορά την παραγωγή αυξήθηκε για πρώτη φορά από τον Φεβρουάριο και διαμορφώθηκε άνω του 5,. Συγκεκριμένα, ο δείκτης PMI στη μεταποίηση (αρχική μέτρηση), ανήλθε στο 49,6 τον Αύγουστο, ήτοι υψηλό έξι μηνών, από 49,3 τον Ιούλιο. Ωστόσο, συνεχίσθηκε η υποχώρηση του υποδείκτη νέων παραγγελιών, λόγω της αδύναμης ιδιωτικής κατανάλωσης στο εσωτερικό και του υποδείκτη νέων παραγγελιών εξαγωγών, εξαιτίας της αδύναμης ζήτησης στο εξωτερικό και της χαμηλής ανταγωνιστικότητας των ιαπωνικών προϊόντων ως 5

Αριθμός συμβολαίων Φεβ-15 Μαρ-15 Απρ-15 Μαϊ-15 Ιουν-15 Ιουλ-15 Αυγ-15 Σεπ-15 Οκτ-15 Νοε-15 Δεκ-15 Ιαν-16 Φεβ-16 Μαρ-16 Απρ-16 Μαϊ-16 Ιουν-16 Ιουλ-16 Αυγ-16 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων αποτέλεσμα του ισχυρού γιεν και των επιπτώσεων στη βιομηχανία από τις φυσικές καταστροφές. Οι αναλυτές αναμένουν από την κυβέρνηση νέα μέτρα τόνωσης της οικονομίας, όπως είχε ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Shinzo Abe πριν τις εκλογές και από την ΤτΙαπωνίας (BoJ) ενίσχυση της νομισματικής βάσης στην συνεδρίαση στις 2-21 Σεπτεμβρίου. 55, 53, 51, 49, 47, 51,7 Ο δείκτης Nikkei PMI στη μεταποίηση αυξήθηκε για τρίτο κατά σειρά μήνα, αλλά παρέμεινε κάτω από το 5, για έξι διαδοχικούς μήνες 51, 52,4 52,6 52,4 52,3 Ισοτιμίες Σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ (USD+DXY) για μη εμπορικές συναλλαγές (specs) την εβδομάδα που έληξε στις 16.8.216 μειώθηκαν. Οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις διαμορφώθηκαν σε θετικό επίπεδο για δέκατη τρίτη εβδομάδα. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για μη εμπορικές συναλλαγές (specs), την εβδομάδα που έληξε στις 16.8.216, μειώθηκαν κατά 5.891 συμβόλαια, με αποτέλεσμα οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις να διαμορφωθούν στα -92.58 συμβόλαια από -98.399 την προηγούμενη εβδομάδα. Σημειώνεται ότι πρόκειται για την τρίτη συνεχή εβδομαδιαία μείωση από τις 21 Ιουνίου. Ευρώ: Το ευρώ, εμφανίζει τάση ενίσχυσης στην αρχή της εβδομάδας, έναντι του δολαρίου-ηπα. Η ισοτιμία δολαρίου-ευρώ στις 23 Αυγούστου διαμορφωνόταν περί τα 1,1342 USD/EUR από 1,1266 USD/EUR που ήταν στις 16 Αυγούστου, με αποτέλεσμα το ευρώ να καταγράφει από την αρχή του έτους κέρδη 5,1 49,1 48,2 47,7 48,1 Αυγ-15 Οκτ-15 Δεκ-15 Φεβ-16 Απρ-16 Ιουν-16 Αυγ-16 Πηγή: Markit Αναμένεται μείωη των specs θέσεων εναντίον (short) του ευρώ 7 2-3 -8-13 -18-23 -28 49,3 Πηγή: CFTC,IMM, Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank 49,6 4,4%, έναντι του δολαρίου. Το δολάριο, ωστόσο εμφανίζεται αδύναμο και αναφορικά με το σταθμισμένο δείκτη Dollar Index-DXY, ο οποίος μετρεί την αξία του δολαρίου, έναντι των έξι σημαντικότερων νομισμάτων (ευρώ, γιεν, στερλίνα, δολάριο Καναδά, κορώνα Σουηδίας, φράγκο Ελβετίας). Ειδικότερα, ο σταθμισμένος δείκτης καταγράφει σωρευτικά απώλειες από την αρχή του έτους κατά 4,4%. Ελβετικό φράγκο: Το ευρώ, εμφανίζει τάση ενίσχυσης έναντι του φράγκου στην αρχή της εβδομάδας, κινούμενο στην περιοχή των 1,898 φράγκων. Σημειώνεται, ότι το ευρώ καταγράφει απώλειες από την αρχή του έτους έναντι του φράγκου,1%. Σύμφωνα με τα δημοσιευθέντα νομισματικά στοιχεία της ΤτΕλβετίας (SNB), την προηγούμενη εβδομάδα, δεν υπήρξε παρέμβαση της στην αγορά συναλλάγματος για αποτροπή ενίσχυσης του φράγκου, καθώς το ποσό των μετρητών που οι εμπορικές τράπεζες της Ελβετίας είχαν καταθέσει στην SNB, ανήλθε στα 514,12 δισ. φράγκα για την εβδομάδα που έληξε στις 19 Αυγούστου από 512,93 δισ. φράγκα που ήταν την εβδομάδα που έληξε στις 12 Αυγούστου. Στερλίνα: Θετική η εβδομαδιαία εικόνα της στερλίνας, καθώς στις 23 Αυγούστου, καταγράφει κέρδη τόσο έναντι του δολαρίου-ηπα (1,3189 USD/GBP), όσο και έναντι του ευρώ (,861 GBP/EUR). Σωρευτικά η στερλίνα διαπραγματεύεται από την αρχή του έτους χαμηλότερα κατά 16,7%, έναντι του ευρώ και 1,5% έναντι του δολαρίου. H στερλίνα στις 23 Αυγούστου κατέγραψε έναντι του δολαρίου υψηλό τριών εβδομάδων, ενώ έναντι του ευρώ υψηλό 11 ημερών. Οι επενδυτές εκτιμούν ότι η οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου συμπεριφέρεται καλύτερα του αναμενόμενου στον απόηχο του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος της 23 ης Ιουνίου, άλλωστε το ασφάλιστρο κινδύνου (CDS-credit default swaps) στις 24 Αυγούστου, υποχωρούσε στα 34,8 bps από 35,6 bps που ήταν στις 16 Αυγούστου και 21,4 bps στην αρχή του έτους. Θετικά επηρεάζει τη στερλίνα η ανακοίνωση του Συνδέσμου Βρετανικών Βιομηχανιών (CBI) ότι οι εξαγωγές τον Αύγουστο ανήλθαν στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων δύο ετών. Αγορές ομολόγων Η πορεία του προγράμματος QE της ΕΚΤ Το ενδιαφέρον της αγοράς επικεντρώνεται στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων (QE), της ΤτΑγγλίας (BoE) και ειδικότερα στους ομολογιακούς τίτλους διάρκειας άνω των 15 ετών, καθώς η προσφορά είναι περιορισμένη. Ειδικότερα στη δημοπρασία της 23 ης Αυγούστου η ΤτΑγγλίας αγόρασε ομολογιακούς αξίας 1,17 δισ. αλλά ο δείκτης προσφοράς υποχώρησε στο 1,54 από 2,67 6

στην αντίστοιχη δημοπρασία της προηγούμενης εβδομάδας. Οι αγορές κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ την εβδομάδα μέχρι τις 19 Αυγούστου στα πλαίσια εφαρμογής του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), διαμορφώθηκαν στα 98,495 δισ. με αποτέλεσμα ο μέσος εβδομαδιαίος όρος από την έναρξη του προγράμματος να υπολογίζεται στα 12,9 δισ. Παράλληλα, στην ίδια περίοδο, η ΕΚΤ προέβη σε αγορές καλυμμένων ομολόγων, αξίας 321 εκ. και πωλήσεις ABS αξίας 51 εκ. Επίσης, την περασμένη εβδομάδα η ΕΚΤ προέβη σε αγορές εταιρικών και ασφαλιστικών ομολογιακών τίτλων αξίας 1.63 εκ. δισ. 8 7 6 5 4 3 2 1 Πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων ΕΚΤ Εφαρμογή προγράμματος: 76 εβδομάδες Πηγή: Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, Διεύθυνση Oικονομικών Μελετών-Alpha Bank Στην Ελληνική αγορά ομολόγων, το εύρος τιμών (αγορά) του 1ετούς ομολόγου λήξης 24 Φεβρ. 226 στις 23 Αυγούστου διαμορφωνόταν μεταξύ 7,82-71,46 ήτοι απόδοση 8,4%-8,16%. Υπενθυμίζεται ότι στις 1.6.214 το 1ετές ομόλογο είχε καταγράψει χαμηλό αποδόσεως 5,475% και στις 8.7.215 υψηλό αποδόσεως 19,27%. Οριακή υποχώρηση των ομολογιακών τιμών στη ΖτΕ (Αποδόσεις -,8 1ετών ομολόγων) -,1 Γερμανία,2 Ολλανδία,3,14 Γαλλία,14 2,71 Πορτογαλία 3,8 1,7 Ιταλία 1,13,93 Ισπανία,94 8,12 Ελλάδα 8,15-2 2 4 6 8 1 16/8/216 23/8/216 Πηγή: Reuters, Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Alpha Bank Η διαφορά απόδοσης μεταξύ των ελληνικών 1ετών και γερμανικών ομολόγων (spread) υποχώρησε στις 816 μονάδες βάσης. Η απόδοση του 1ετούς γερμανικού ομολόγου, το σημείο αναφοράς του κόστους δανεισμού της Ζώνης του Ευρώ, ανήλθε στο -,1%. Η 1ετία της Πορτογαλίας στις 23 Αυγούστου εμφάνιζε απόδοση 3,8%, της Ισπανίας,94% και της Ιταλίας 1,13%. Η διαφορά απόδοσης του 1ετούς πορτογαλικού ομολόγου σε σχέση με την αντίστοιχη του γερμανικού, ανήλθε σε εβδομαδιαία βάση, στις 38 μ.β. ενώ του 1ετούς ιταλικού ομολόγου υποχώρησε οριακά στις 114 μ.β. Στις ΗΠΑ, η απόδοση του 1-ετούς ομολόγου διαμορφωνόταν στο 1,554% στις 23.8.216. Όσον αφορά την προσφορά στην πρωτογενή αγορά την τρέχουσα εβδομάδα, υπολογίζεται περί τα 4 δισ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μέσος δανεισμός για την συγκεκριμένη εβδομάδα τα τελευταία τρία έτη διαμορφώνεται στα 16 δισ. Ειδικότερα, το Γερμανικό δημόσιο θα δανεισθεί μέσω της υφιστάμενης έκδοσης OBL 1/221, στις 24 Αυγούστου, περί τα 4 δισ. Βουλγαρία Ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα 693,8 εκατ. (1,5% του ΑΕΠ) στο πρώτο εξάμηνο του 216, έναντι ελλείμματος 91,9 εκατ. (,2% του ΑΕΠ) στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Αυτό ήταν αποτέλεσμα της μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων και του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, καθώς οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 5,4% και οι εξαγωγές κατά 2,2,%. Απεναντίας, αρνητική συμβολή, αν και πολύ μικρή, στο ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών, είχε η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων και του ισοζυγίου υπηρεσιών. 1.5 1.2 9 6 3 Το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα λόγω μείωσης του εμπορικού ελλείμματος και του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων (εκατ. ευρώ) 675,6 1.36,8 1.172,9 1.64,4 789,5 Κύπρος Τουριστικές αφίξεις Οι τουριστικές αφίξεις αυξήθηκαν κατά 16,3%, σε ετήσια βάση, τον Ιούλιο και ανήλθαν σε 482.132 άτομα, έναντι 414.527 άτομα τον Ιούλιο 215. Τον Ιούλιο, τη σημαντικότερη συμβολή στην αύξηση είχαν οι αφίξεις τουριστών από τη Ρωσία (27,8% επί των συνολικών τουριστικών αφίξεων) που ανήλθαν σε 133.892 άτομα και αυξήθηκαν σημαντικά κατά 39,3%, σε ετήσια βάση. Παράλληλα, οι αφίξεις τουριστών από το Ηνωμένο Βασίλειο (34,6% επί των συνολικών τουριστικών αφίξεων) αυξήθηκαν κατά 7,1%, σε ετήσια βάση, σε 166.874 άτομα. Αντιθέτως, μεγάλη μείωση παρουσίασαν τον Ιούλιο οι αφίξεις τουριστών από την Αυστρία, τη Φινλανδία και την Πολωνία. 541,6 165,5 168,3 185,1 219,1 274,8-91,9-3 Ιαν.-Ιούν.15 Ιαν.-Σεπτ.15 Ιαν.-Δεκ.15 Ιαν.-Μάρτ.16 Ιαν.-Ιούν.16 Πηγή: Bulgarian National Bank 693,8 7

5. 4. 3. 2. 1. Οι τουριστικές αφίξεις αυξήθηκαν κατά 16,3% σε ετήσια βάση στο 4,% του ΑΕΠ το 216 από 38,% το 215, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Μάιος 216) εκτιμά ότι θα διαμορφωθεί στο 4,6% το 216. Σερβία Ιουλ-15 Οκτ-15 Ιαν-16 Απρ-16 Ιουλ-16 Πηγή: Στατιστική Αρχή ΠΓΔΜ Fitch Ratings Στις 19 Αυγούστου, ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της ΠΓΔΜ στο ΒB από ΒΒ+, με αρνητικές προοπτικές. Η απόφαση αυτή αντανακλά την πολιτική κρίση στη χώρα η οποία συνεχίζεται από τις αρχές του 215 και έχει επηρεάσει την οικονομική ανάπτυξη, η οποία επιβραδύνθηκε στο 2,% στο πρώτο τρίμηνο 216 από 3,9% στο τέταρτο τρίμηνο του 215. Η Fitch αναθεώρησε προς τα κάτω την πρόβλεψη της για το ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ το 216 στο 2,5%, έναντι 3,6% προηγούμενης πρόβλεψης. Όσον αφορά το 217 εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα αυξηθεί στο 3,4%, ως αποτέλεσμα της ανάκαμψης των επενδύσεων. Υπενθυμίζεται, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Μάιος 216) εκτιμά ότι η ανάπτυξη θα διαμορφωθεί στο 3,5% το 216 και το 217 από 3,7% το 215. Επίσης, η Fitch εκτιμά ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα επιβαρυνθεί από τις υψηλότερες δημόσιες δαπάνες, οι οποίες περιλαμβάνονται στον συμπληρωματικό προϋπολογισμό για το 216 και αφορούν μεγάλα επενδυτικά έργα, την αντιμετώπιση της πολιτικής και προσφυγικής κρίσης και την κάλυψη των ζημιών από τις πρόσφατες πλημμύρες. Το δημοσιονομικό έλλειμμα εκτιμάται ότι θα επιβαρύνει το δημόσιο χρέος, το οποίο, σύμφωνα με τη Fitch, θα αυξηθεί Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Το έλλειμμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών υποχώρησε κατά 19,7%, σε ετήσια βάση, στα 634 εκατ. στο πρώτο εξάμηνο του 216 από 79 εκατ. στην αντίστοιχη περίοδο του 215. Η υποχώρηση είναι αποτέλεσμα κυρίως της μείωσης του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, καθώς οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 11,8% και οι εισαγωγές κατά 5,4%, αλλά και της αύξησης του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών. Αντιθέτως, αρνητική συμβολή στο ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών, η οποία, όμως, δεν ήταν σημαντική, είχαν η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των τρεχουσών μεταβιβάσεων και η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων. Το έλλειμμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών υποχώρησε κυρίως λόγω μείωσης του εμπορικού ελλείμματος (εκατ. ευρώ) 2 22-2 -86-4 -249-31 -359-6 -634-8 -79-795 -1. -915-1.2-1.4-1.25-1.6-1.41-1.347-1.8-1.751-2. Ιαν.-Ιούν.15 Ιαν.-Σεπτ.15 Ιαν.-Δεκ.15 Ιαν.-Μάρτ.16 Ιαν.-Ιούν.16 Πηγή: National Bank of Serbia 8

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες μεταβολές) Ετήσια στοιχεία 29 21 211 212 213 214 215 ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές αγοράς) -4,3-5,5-9,2-7,3-3,1,7 -,3 Ιδιωτική Κατανάλωση -1,7-6,5-9,9-7,9-2,5,7,3 Δημόσια Κατανάλωση 2, -4,2-7, -7,1-5,5-2,4, Ακαθάριστες Επενδύσεις Παγίου Κεφαλαίου -13,8-19,3-2,7-23,4-9,3-2,7,7 Εξαγωγές -18,2 4,4,8 1, 1,7 7,4-3,8 Εισαγωγές -2,2-3,4-8,2-9,4-2,9 7,8-6,9 Γενικός Δκτ Τιμών Καταναλωτή 1,2 4,7 3,3 1,5 -,9-1,3-1,7 Ανεργία (%) 9,6 12,7 17,9 24,4 27,5 26,5 24,9 Χρηματοδότηση Ιδιωτικού Τομέα 4,2, -3,1-4, -3,9-3,1-2, Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) (1) -1,3-5,8-3,3-1, 1,6,4,7 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 126,7 146,2 171,9 159,4 178, 18,5 176,9 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -12,4-11,4-1, -3,8-2, -2,1 -,1 (1) Με βάση τον ορισμό του οικονομικού προγράμματος προσαρμογής της Ελλάδας 213 214 215 216 Δείκτες Οικονομικής Συγκυρίας Τελευταία διαθέσιμη έτος έτος Q1 Q2 Q3 Q4 περίοδος Οικονομική Δραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίμων & λιπαντικών) -8,4 -,7 1,4,6-2,7-1.1-3,4 (Ιαν-Μάιος) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 3,1 19,2 33,2-2,2 2,1 11,3 (Ιαν.-Ιούν.) Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα -25,6-5,8 29,2-5,6-22,2 5,9-21,2 (Ιαν-Mάιος) Μεταποίηση -1,1 1,8 5,9-1, -,8 1,4 4,3 (Ιαν.-Ιούν.) Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών ΡΜΙ στη μεταποίηση 46, 49,9 48,5 47,1 37,5 48,6 48,7 (Ιούλ.) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 9,6 99,5 96,8 91,6 79,9 86,7 9,9 (Ιούλ.) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία 87,8 94,6 87,1 85,6 71,9 82,9 88,3 (Ιούλ.) Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών -69, -54, -37, -44, -61, -62, -69,2 (Ιούλ.) Πιστωτική Επέκταση (τέλος περιόδου) Ιδιωτικός Τομέας -3,9-3,1-2,5-1,7-1,9-2, -2, (Iούν.) Επιχειρήσεις -4,9-3,7-2,2 -,5 -,8 -,9-1, (Iούν.) - Βιομηχανία -2,8-3,3 -,9 2,7 2,8 2,4,2 (Iούν.) - Κατασκευές,6-1,2,5,9, -,9,8 (Iούν.) - Τουρισμός -2,6 -,6-1,2,4,6,6,4 (Iούν.) Νοικοκυριά -3,5-2,9-3, -3,1-3,2-3,1-3, (Iούν.) - Καταναλωτικά Δάνεια -3,9-2,8-2,5-2,3-2,8-2,3-1,5 (Iούν.) - Στεγαστικά Δάνεια -3,3-3, -3,3-3,4-3,5-3,5-3,4 (Iούν.) Τιμές Δείκτης Τιμών Καταναλωτή -,9-1,3-2,4-2,1-1,8 -,6-1, (Ιούλ.) Δομικός Πληθωρισμός -1,7 -,7 -,7 -,9 -,5,3 -,3 (Ιούλ.) Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων -1,9-7,5-4,1-4,9-5,8-5,3-5, (1ο 3μηνο) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές -3,1,7,3,9-1,7 -,8 -,7 (2ο 3μηνο) Ιδιωτική Κατανάλωση -2,5,7,7 1,7 -,3 -,9-1,3 (1ο 3μηνο) Δημόσια Κατανάλωση -5,5-2,4,4-1,5-2, 2,8-1,5 (1ο 3μηνο) Επενδύσεις -9,3-2,6 9,9,1-11,4 5,7-2,7 (1ο 3μηνο) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 1,7 7,4 3,3 1,5-1,3-8,8-11,7 (1ο 3μηνο) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -2,9 7,8 9,3-3,3-19,8-12,5-12,8 (1ο 3μηνο) Ισοζύγιο Πληρωμών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 26,9 26,8 6,1 6,5 6, 6,2 11,6 (Ιαν-Ιούν.) Εισαγωγές Αγαθών 47,7 49,1 11,1 11,1 9,2 1,6 19,9 (Ιαν-Ιούν.) Εμπορικό Ισοζύγιο -2,8-22,3-5, -4,6-3,3-4,4-8,3 (Ιαν-Ιούν.) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών -3,7-3,8-3,2 -,4 5,6-1,7-2,5 (Ιαν-Ιούν.) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ Το παρόν δελτίο έχει αποκλειστικά ενημερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που περιέχει προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευτεί από την Alpha Bank. Το παρόν δεν αποτελεί συμβουλή ή σύσταση ούτε προτροπή για την διενέργεια οποιασδήποτε συναλλαγής. Επίσης δεν συνιστά έρευνα στον τομέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νομοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Η Alpha Bank δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί ή να αναθεωρεί το δελτίο αυτό ούτε να προβαίνει σε ανακοινώσεις ή ειδοποιήσεις σε περίπτωση που οποιοδήποτε στοιχείο, γνώμη, πρόβλεψη ή εκτίμηση που περιέχεται σε αυτό μεταβληθεί ή διαπιστωθεί εκ των υστέρων ως ανακριβής. Η Alpha Bank και οι θυγατρικές της, καθώς επίσης τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα στελέχη και οι υπάλληλοι αυτών δεν παρέχουν καμία διαβεβαίωση ούτε εγγυώνται την ακρίβεια, την πληρότητα και την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται και των απόψεων που διατυπώνονται στο παρόν ή την καταλληλότητά τους για συγκεκριμένη χρήση και δεν φέρουν καμία ευθύνη για οποιανδήποτε άμεση ή έμμεση ζημία θα μπορούσε τυχόν να προκύψει σε σχέση με οποιανδήποτε χρήση του παρόντος και των πληροφοριών που περιέχει εν όλω ή εν μέρει. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή αναδημοσίευση αυτού του δελτίου ή τμήματος του πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρει την Alpha Bank ως πηγή προελεύσεώς του. 9