ΑΡΧΗ ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΜΑΪΟΥ 04 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ () ΘΕΜΑ Α Α. Αν η συνάρτηση f είναι παραγωγίσιμη στο R και c σταθερός πραγματικός αριθμός, να αποδείξετε με τη χρήση του ορισμού της παραγώγου ότι c f = c f, για κάθε R ( ( )) ( ) Μονάδες 7 Α. Πότε μια συνάρτηση f λέγεται γνησίως φθίνουσα σε ένα διάστημα Δ του πεδίου ορισμού της; Μονάδες 4 Α3. Πότε μια ποσοτική μεταβλητή λέγεται διακριτή και πότε συνεχής; Μονάδες 4 Α4. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. =, και η α) Αν για τη συνάρτηση f ισχύει f ( ) 0, για ( α,β) 0 0 παράγωγός της f διατηρεί πρόσημο εκατέρωθεν του 0, τότε η f είναι γνησίως μονότονη στο ( α,β ) και δεν παρουσιάζει ακρότατο στο διάστημα αυτό. (μονάδες ) β) Για δύο οποιαδήποτε ενδεχόμενα Α, Β ενός δειγματικού χώρου Ω ισχύει: P A B = P B P A B ( ) ( ) ( ) (μονάδες ) γ) Σε μια κανονική ή περίπου κανονική κατανομή το 9% περίπου των παρατηρήσεων βρίσκονται στο διάστημα ( s, s) τιμή και s η τυπική απόκλιση των παρατηρήσεων. +, όπου η μέση (μονάδες ) ΤΕΛΟΣ ΗΣ ΑΠΟ ΣΕΛΙ ΕΣ
ΑΡΧΗ ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ δ) Αν είναι τιμή μιας ποσοτικής μεταβλητής X, τότε η αθροιστική συχνότητα N εκφράζει το πλήθος των παρατηρήσεων που είναι μεγαλύτερες της τιμής (μονάδες ) ε) Το κυκλικό διάγραμμα είναι ένας κυκλικός δίσκος χωρισμένος σε κυκλικούς τομείς, τα εμβαδά ή, ισοδύναμα, τα τόξα των οποίων είναι ανάλογα προς τις αντίστοιχες συχνότητες v ή τις σχετικές συχνότητες f των τιμών της μεταβλητής. (μονάδες ) Μονάδες 0 ΘΕΜΑ Β Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται το ιστόγραμμα συχνοτήτων, το οποίο παριστάνει τις πωλήσεις σε χιλιάδες ευρώ που έγιναν από τους πωλητές μιας εταιρείας κατά τη διάρκεια ενός έτους. 4 αριθμός πωλητών 0 8 6 4 6 8 0 πωλήσεις σε χιλιάδες ευρώ Β. Να βρείτε το πλήθος των πωλητών της εταιρείας. Μονάδες Β. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα συχνοτήτων της κατανομής των πωλήσεων κατάλληλα συμπληρωμένο, δικαιολογώντας τη στήλη με τις σχετικές συχνότητες f, =,, 3, 4 ΤΕΛΟΣ ΗΣ ΑΠΟ ΣΕΛΙ ΕΣ
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ Kλάσεις Κεντρικές τιμές Συχνότητα ν Σχετική συχνότητα f [, ) [, ) [, ) [, ) Σύνολο Β3. α) Να υπολογίσετε τη μέση τιμή των πωλήσεων του έτους. Μονάδες 8 (μονάδες 6) β) Να βρείτε το πλήθος των πωλητών που έκαναν πωλήσεις τουλάχιστον 4, χιλιάδων ευρώ (θεωρούμε ότι οι παρατηρήσεις κάθε κλάσης είναι ομοιόμορφα κατανεμημένες). (μονάδες 6) Μονάδες ΘΕΜΑ Γ Ένα δοχείο περιέχει κόκκινες (Κ), άσπρες (Α) και πράσινες (Π) μπάλες. Επιλέγουμε τυχαία μία μπάλα. Η πιθανότητα να προκύψει κόκκινη μπάλα είναι P(Κ) =, ενώ η πιθανότητα να προκύψει άσπρη μπάλα είναι P(Α) =, όπου, είναι οι θέσεις των τοπικών ακροτάτων της συνάρτησης 3 7 f() = 4 +, R με < Γ. Να βρείτε τις πιθανότητες P(Κ), P(A) και P(Π), όπου P(Π) η πιθανότητα να προκύψει πράσινη μπάλα. Μονάδες 0 Γ. Αν P(Κ) 4 ενδεχομένων: = και P(A) 3 =, να βρείτε τις πιθανότητες των παρακάτω Γ: «η μπάλα που επιλέγεται τυχαία να είναι κόκκινη ή άσπρη» Δ: «η μπάλα που επιλέγεται τυχαία να είναι ούτε κόκκινη ούτε άσπρη» Ε: «η μπάλα που επιλέγεται τυχαία να είναι άσπρη ή να μην είναι πράσινη». Μονάδες 9 ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ ΣΕΛΙ ΕΣ
ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ Γ3. Αν οι άσπρες μπάλες είναι κατά τέσσερις (4) λιγότερες από τις πράσινες μπάλες, να βρείτε πόσες μπάλες έχει το δοχείο. Μονάδες 6 ΘΕΜΑ Δ Θεωρούμε ένα κουτί σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου με βάση ορθογώνιο και ανοικτό από πάνω. dm Το ύψος του κουτιού είναι dm. Η βάση του κουτιού έχει σταθερή περίμετρο 0 dm και μία πλευρά της είναι dm με 0 < < 0 dm Δ. Να αποδείξετε ότι η συνολική επιφάνεια του κουτιού ως συνάρτηση του είναι E() = + 0 + 00, 0, 0 ( ) και να βρείτε για ποια τιμή του το κουτί έχει μέγιστη επιφάνεια. Μονάδες 8 Στη συνέχεια, θεωρούμε τα σημεία ( ) με = < <... < 4 < = 9 A, y, όπου ( ) y = E, =,,..., Δ. Αν το δείγμα των τετμημένων, =,,..., A(,y ) δεν είναι ομοιογενές έχει μέση τιμή = 8 και των παραπάνω σημείων τυπική απόκλιση s τέτοια, ώστε s - s + = 0 τότε: α) να αποδείξετε ότι s= (μονάδες 4) ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ ΣΕΛΙ ΕΣ
ΑΡΧΗ ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ β) να βρείτε τη μέση τιμή των Δίνεται ότι: s = ν = ν t, με =,,..., ν t = ν (μονάδες 4) Μονάδες 8 Δ3. Επιλέγουμε τυχαία ένα από τα παραπάνω σημεία ( ) Να βρείτε την πιθανότητα του ενδεχομένου: A, y, =,,..., { ( ) } Β = Α, y, =,,..., τέτοια, ώστε y > 4 + 9R +, όπου R είναι το εύρος των ( ) y = E, =,,..., Μονάδες 9 ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους). Στο εξώφυλλο του τετραδίου να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα Ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας.. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει. Μολύβι επιτρέπεται, μόνο αν το ζητάει η εκφώνηση, και μόνο για πίνακες, διαγράμματα κλπ. 4. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 0.30 π.μ. ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ ΗΣ ΑΠΟ ΣΕΛΙ ΕΣ
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΜΑΪΟΥ 04 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ & ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΘΕΜΑ Α A. Σχολικό βιβλίο σελίδα 30 A. Σχολικό βιβλίο σελίδα 3 A3. Σχολικό βιβλίο σελίδα 9 Α4. α. Σωστό, β. Λάθος, γ. Λάθος, δ. Λάθος, ε. Σωστό. ΘΕΜΑ Β Β. ν = ν + ν + ν 3 + ν 4 = + 8 + 4 + 6 = 40 πωλητές Β. Κλάσεις v f v [, 4 ) 3 0,3 36 [ 4, 6 ) 8 0, 40 [ 6, 8 ) 7 4 0,3 98 [ 8, 0) 9 6 0, 4 Σύνολα - 40 8 v v 8 f = = = 0,3 f = = v 40 v 40 = 0, v3 4 v 4 6 f 3 = = = 0,3 f 4 = = v 40 v 40 = 0,
B3. α) v 8,7 = = = v 40 β) Στο διάστημα [ 4, 6) με πλάτος αντιστοιχούν 8 πωλητές Στο διάστημα [ 4,, 6) με πάτος, αντιστοιχούν πωλητές. = 8., = = 6 πωλητές Επομένως πωλήσεις τουλάχιστον 400 έκαναν 6 + 4 + 6 = 6 πωλητές ΘΕΜΑ Γ Γ. 7 3 f () = 4 - + -, IR f () = - 7 +, IR 3 4-4 3 f () + - + f () = 0-7 + = 0 = ή = f () τ.μ. <, άρα = και = 4 3 Ρ (Κ) = = 4 Ρ (Α) = = 3 Ρ (Π) = - Ρ (Κ) - Ρ (Α) = - - = 4 3 τ.ελ. +
Γ. Ρ (Γ) = Α,Κ ασυμβίβαστα Ρ (Κ Α) = Ρ (Κ) + Ρ (Α) = + = 4 3 7 Ρ (Δ) = 7 Ρ ((Κ Α) ) = Ρ (Γ ) = - = Ρ (Ε) = Ρ (Α Π ) = Ρ (Α) + Ρ (Π ) - Ρ (Α Π ) = Ρ (Α) + - Ρ (Π) - Ρ (Α - Π) = Ρ (Α) + - Ρ (Π) - Ρ (Α) = - = 7 + Ρ (Α Π) = - Ρ (Π) Α,Π ασυμβίβαστα Γ3. Έστω ν οι μπάλες που περιέχει το δοχείο Ν (Α) Ν (Α) ν Ρ (Α) = = = Ν (Α) = Ν (Ω) ν 3 3 Ν (Π) Ρ (Π) = = Ν (Ω) Ν (Π) ν = Ν (Π) = ν ν ν Είναι Ν (Α) = Ν (Π) - 4 = - 4 4ν = ν - 48 3 48 = ν - 4ν ν = 48 Επομένως το δοχείο έχει 48 μπάλες.
ΘΕΜΑ Δ Δ. Ε z Ε Ε z z Ε 3 z Ε Περίμετρος βάσης = 0 + z = 0 + z = 0 z = 0 -, με 0 < < 0 E () =. Ε +. Ε + Ε 3 E () =. +. z +. z E () =. +.. (0 - ) +. (0 - ) E () = 0 + 00-0 + 0 - E () = - + 0 + 00, 0 < < 0 E () = - + 0, 0 < < 0 E () = 0 - + 0 = 0 = 0 0 f () + - f () Άρα το εμβαδόν γίνεται μέγιστο για =
s s 8 Δ. α) CV > > > s > 0 0 8 0 0 s > 0,8 s - s + = 0 Δ = 9 και ρίζες s = (δεκτή) ή s = ½ (απορρίπτεται) Επομένως s = t t β) s = t - s = - v v v t t t = s + = + 8 = v v v Άρα η μέση τιμή των είναι 68. 68 Δ3. = < <... < = 9 E() στο [,9] Ε() = Ε( ) > Ε( ) >... > Ε( ) = Ε(9) y < y <... < y 4 Ε() = - + 0 + 00 = Ε(9) = -9 + 09 + 00 = 09 R = y - y = - 09 = 6 y > -4 + 9R + E( ) > -4 + 96 + - + 0 + 00 > -4 + 4 - + 4-4 > 0 Δ = 6 και ρίζες και 9-9 + - + 4-4 - + - Άρα < < 9 και Β = { Α, Α 3,, Α 4 } Ν (B) 3 Ρ (B) = = Ν (Ω)
Είναι = < <... < = 9, άρα - 9 0 και - 0, για κάθε =,,... ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ( - 9)( - ) 0-4 + 4 0, για κάθε =,,... Αν αθροίσουμε κατά μέλη τις ανισοϊσότητες που προκύπτουν έχουμε - 4 + 4 0-4 + 4 0-4 + 4 0 4-4 και αν διαιρέσουμε δια v = - - + 4-4 s - 8 + 48-4 s 3 s 3 < Όμως s = από Δα ερώτημα