ΤΠΟΓΛΤΚΑΙΜΙΑ
Τπογλυκαιμία στο διαβήτη
Ομείεο επηπινθέο ζαθραξώδε δηαβήηε Τπνγιπθαηκία Γηαβεηηθή θεηνμέσζε Τπεξσζκσηηθή κε θεησηηθή θαηάζηαζε
Γιάγνωση ςπογλςκαιμίαρ Ρηεξίδεηαη ζηελ ηξηάδα ηνπ Whipple: - Τακειή γιπθόδε πιάζκαηνο* - Ρπκπηώκαηα ζπκβαηά κε ππνγιπθαηκία - Ύθεζε ζπκπησκάησλ κε ηελ άλνδν ηηκήο γιπθόδεο * Οξνζνρή δελ ιέεη ηηκή!
Σι είναι η σπογλσκαιμία; = τιμή σακσάπος αίματορ μικπότεπη από 70 mg/dl Η ππνγιπθαηκία είλαη ην ηίκεκα ηεο θαιήο ξύζκηζεο
Παθουσσιολογία Φπζηνινγηθέο δηαθπκάλζεηο ζπλήζσο 60-140mg% Θζνξξνπία κεηαμύ παξαγσγήο θαη θαηαλάισζεο Εγθέθαινο Ρε κεηαζηηηαθή θαηάζηαζε ε επγιπθαηκία δηαηεξείηαη από ηε γιπθόδε ησλ ηξνθώλ Ρε θαηάζηαζε λεζηείαο από ηε γιπθνγνλόιπζε (8-12h, αλ δελ ππάξρεη ππνζηηηζκόο, ζνβαξή άζθεζε ή λόζνο) θαη κεηά από ηε λενγιπθνγέλεζε Ιαηά ηε λεζηεία θαηαζηνιή ηεο έθθξηζεο ηλζνπιίλεο..
Επεηζόδηα αλά 100 αλζξσπνέηε Δπεηζόδηα ζνβαξήο ππνγιπθαηκίαο (DCCT) 70 60 50 40 30 20 10 DCCT- C DCCT- I Δπεηζόδηα ζνβαξήο ππνγιπθαηκίαο αλά 100 αλζξσπνέηε ζε άηνκα κε Γ ηύπνπ 1. (Μειέηε DCCT) Δληαηηθνπνηεκέλε ζεξαπεία 62 επεηζ./100 αλζξσπνέηε πκβαηηθή ζεξαπεία 19 επεηζ./100 αλζξσπνέηε 0 DCCT Research Group. Diabetes 46:271-86, 1997
Αιτίες εμυάνισης σπογλσκαιμίας (Ι) 1. Ιαζπζηέξεζε ή παξάιεηςε γεύκαηνο 2. Σπεξβνιηθή δόζε ηλζνπιίλεο ή ηλζνπιηλνεθθξηηηθώλ δηζθίσλ 3. Σπεξβνιηθή ζσκαηηθή θαηαπόλεζε
Αιτίες εμυάνισης σπογλσκαιμίας (ΙΙ) 4. Σπεξβνιηθή θαηαλάισζε αιθνόι ή εμαξηεζηνγόλσλ παξαλόκσλ νπζηώλ 4. Λεησκέλε λεθξηθή ιεηηνπξγία (ιόγσ κεησκέλεο θάζαξζεο ηλζνπιίλεο, κεησκέλεο λεθξηθήο παξαγσγήο γιπθόδεο)
ΜΗΥΑΝΙΜΟ ΑΝΣΙΜΕΣΩΠΙΗ (ΑΝΣΙΡΡΟΠΙΣΙΚΟ) Έθθξηζε αληηξξνπηζηηθώλ νξκνλώλ : 1. «Οξώηε γξακκή» άκπλαο κε ζθνπό ηελ αύμεζε ηεο ελδνγελνύο παξαγσγήο γιπθόδεο (γιπθνγνλόιπζε, λενγιπθνγέλεζε): ΓΚΣΙΑΓΞΜΗ θαη ΙΑΕΤΞΚΑΛΘΜΕΡ (ππεύζπλεο γηα ηελ άκεζε αλάηαμε ηεο ππνγιπθαηκίαο) 2. ΙΞΠΘΖΞΚΗ θαη ΑΣΝΗΘΙΗ ΞΠΛΞΜΗ αλαιακβάλνπλ λα βνεζήζνπλ όηαλ ε ππνγιπθαηκία παξαηαζεί θαη πξνθαινύλ θαη κείσζε ηεο θαηαλάισζεο γιπθόδεο
ΤΜΠΣΩΜΑΣΑ 1. ΑΔΠΕΜΕΠΓΘΙΑ 1 α 2. ΜΕΣΠΞΓΚΣΙΞΟΕΜΘΙΑ 2 α Εθίδξσζε Άγρνο ξόκνο Μαπηία αρπθαξδία Αίζζεκα παικώλ Αίζζεκα πείλαο Αίζζεκα ζεξκόηεηαο Οεξηρείιηεο αηκσδίεο Αδπλακία Ιαηαβνιή Ζάιε Ιεθαιαιγία Αδπλακία ζπγθέληξσζεο Δηαηαξαρέο κλήκεο Δηαηαξαρέο ζπκπεξηθνξάο Δηαηαξαρέο όξαζεο Δηαηαξαρέο ζπλείδεζεο (ζύγρπζε. θώκα) Ρπαζκνί
Επιπτώσεις σπογλσκαιμίας Ιίλδπλνο σοβαπών ατςσημάτων, ιόγσ ησλ δηαηαξαρώλ ηεο ζπλείδεζεο Η ζνβαξή ππνγιπθαηκία κπνξεί λα πξνθαιέζεη μόνιμερ εγκευαλικέρ βλάβερ ηδηαίηεξα ζηηο κεγάιεο θαη κηθξέο ειηθίεο. Απμεκέλε επίπησζε ΟΔΜ, ιόγσ αύμεζεο ησλ θαηερνιακηλώλ θαη ηεο επαθόινπζεο αγγεηνζύζπαζεο Η ππνγιπθαηκία είλαη αππςθμιογόνορ παξάγσλ, ιόγσ ελδνθπηηάξηαο κεηαθίλεζεο ηνπ Ι+ θαη ηεο ζπλνδνύ δηαηαξαρήο ζηε κεηαθίλεζε ηνπ Ca++ Η ππνγιπθαηκία ζπκβάιιεη ζηελ αύξηση τος σωματικού βάποςρ Η ππνγιπθαηκία είλαη εμαηξεηηθά δπζάξεζηε γηα ηνλ πάζρνληα θαη επηπιένλ δεκηνπξγεί θόβνπο θαη αίσθημα ανασυάλειαρ
Υαρακτηριστικά σσμπτώματα Δ Λ Εθίδξσζε Αδπλακία ξέκνπιν αρπθαξδία Α Φ Ρ Δπζθνιία ζπγθέληξσζεο Ζαιάδα Ονλνθέθαινο Οείλα Ι Α
Αντιμετώπιση ΕΛΑΦΡΙΑ σπογλσκαιμίας 1. Ιαηακέηξεζε ζαθράξνπ αίκαηνο 2. Κήςε 10-20 g γιπθόδεο, δάραξεο, αλαςπθηηθνύ κε δάραξε, ρπκνύ ή ηακπιεηώλ γιπθόδεο 3. Εάλ κεηά από 15 ιεπηά ηα ζπκπηώκαηα εμαθνινπζνύλ ή ε γιπθόδε ζην αίκα είλαη < 80 mg/dl ρνξήγεζε θαη πάιη 10-20 g γιπθόδεο 4. Ρίηηζε λσξίηεξα από ην πξνγξακκαηηζκέλν
Υαρακτηριστικά σσμπτώματα α ζπκπηώκαηα γίλνληαη εύθνια αληηιεπηά από ηνπο γύξσ αιιά ζπρλά όρη ηνλ ίδην. Ρπλήζσο πεξηιακβάλνπλ: 1. Οαξάμελε ζπκπεξηθνξά (αγελήο ζηάζε ή αδηθαηνιόγεην γέιην) 2. Ρπκπεξηθνξά πνπ ζπκίδεη κεζπζκέλν 3. Ιαθή δηάζεζε 4. Επηζεηηθόηεηα 5. Ρύγρπζε Μ Δ Σ Ρ Ι Α
Αντιμετώπιση ΜΕΣΡΙΑ σπογλσκαιμίας ν πεξηβάιινλ: 1. Θα πξέπεη λα είλαη ελήκεξν 2. Θα πξέπεη λα επηκείλεη ζηελ αληηκεηώπηζε (γηαηί ζπρλά ν αζζελήο ΑΠΜΕΘΑΘ) 3. Αληηκεηώπηζε ίδηα όπσο θαη ζηελ ειαθξά ΠΡΟΤΠΟΘΕΣΕΙ ΟΣΙ Ο ΑΘΕΝΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΣΑΠΙΕΙ
Υαρακτηριστικά σσμπτώματα Απώιεηα ησλ αηζζήζεσλ ή ζνβαξή δηαηαξαρή ηεο λνεηηθήο ιεηηνπξγίαο Απαηηεί ηε ζπλδξνκή άιινπ αηόκνπ γηα ηελ αλάηαμή ηεο Ιαηάζηαζε πνπ κπνξεί λα πξνθαιέζεη βιάβε ζηελ πγεία αθόκε θαη λα απεηιήζεη ηε δσή ηνπ παζόληα Απαηηεί άκεζε αληηκεηώπηζε Ο Β Α Ρ Η
Αντιμετώπιση με γλσκαγόνη (ΤΔ ή ΕΜ)
Αντιμετώπιση στα ΣΕΠ Αζζελήο ζε δηέγεξζε ή ζε θώκα: Ζσηηθά ζεκεία (ΑΟ, ζθύμεηο, αλαπλνέο, ζεξκνθξαζία) ΗΙΓ Stick γιπθόδεο: < 50 mg/dl ή Low ΟΒΑΡΗ ΤΠΟΓΛΤΚΑΙΜΙΑ
Αντιμετώπιση ΟΒΑΡΗ σπογλσκαιμίας στα ΣΕΠ 1. Τνξήγεζε δηαιύκαηνο γιπθόδεο 35% (ηνπιάρηζηνλ 2 calorose 35%) ακέζσο ελδνθιέβηα. 2. Εάλ ζπλέιζεη ν αζζελήο ζπλερίδνπκε κε νξό γιπθόδεο (D/W 5% ή 10% 1000cc) 3. Εάλ δελ ζπλέιζεη ζπλερίδνπκε λα ρνξεγνύκε ακπνύιεο calorose 35% 4. Ίζσο αδξελαιίλε (0,5mg) ή θνξηηδόλε
ΠΡΟΟΥΗ Η ππνγιπθαηκία πνπ νθείιεηαη ζε ιήςε ζνπιθνλπινπξηώλ κπνξεί λα είλαη βαξεηά θαη λα παξαηαζεί έσο 36 h ή θαη πεξηζζόηεξν, ΓΙΑΤΣΟ ΑΠΑΙΣΔΙ ΝΟΗΛΔΙΑ
! ΓΙΑΒΗΣΙΚΟ ΑΘΔΝΗ Δ ΚΧΜΑ ΔΥΔΙ ΤΠΟΓΛΤΚΑΙΜΙΚΟ ΚΧΜΑ ΜΔΥΡΙ ΑΠΟΓΔΙΞΔΧ ΣΟΤ ΔΝΑΝΣΙΟΤ
Τπνγιπθαηκία ΥΧΡΙ δηαβήηε
Τπνγιπθαηκία ΥΧΡΙ δηαβήηε ΣΗ ΝΗΣΔΙΑ
ΑΙΣΙΑ (Ι) 1. Φάξκαθα Πεληακηδίλε, ζαιηθηιηθά, θηλίλε, αιινπεξηδόιε, β-αδξελεξγηθνί αλαζηνιείο, αληηδηαβεηηθά δηζθία.. 2. Νενπιαζίεο Νεζηδηαθή ππεξπιαζία λεζηδηνβιάζησκα Ιλζνπιίλσκα Ηπάησκα, θαξθηλνεηδέο, όγθνη επηλεθξηδίσλ θα Νενπιαζίεο (πνπ εθθξίλνπλ απμεηηθνύο παξάγνληεο Insulin like Growth Factors IGF1 θαη IGF2 θαη επίζεο θαηαλαιίζθνπλ γιπθόδε)
ΑΙΣΙΑ (ΙΙ) 3. Δλδνθξηλνπάζεηεο Νόζνο Addison Μεκνλσκέλε αλεπάξθεηα απμεηηθήο νξκόλεο Μεκνλσκέλε αλεπάξθεηα ACTH 4. Ηπαηηθή αλεπάξθεηα 5. Νεθξηθή αλεπάξθεηα 6. Σήςε 7. Βαξηά άζθεζε 8. Νενγλό δηαβεηηθήο κεηέξαο 9. Καρεμία / ππνζίηηζε
Ιαηξνγελήο (πρ απόηνκε δηαθνπή ζηεξνεηδώλ ή ζίηηζεο ρσξίο αλάινγεο ηξνπνπνηήζεηο ηεο αγσγήο) Φεπδνϋπνγιπθαηκία (ραξαθηεξηζηηθή εηθόλα, αιιά ηα επίπεδα ηεο γιπθόδεο ζην αίκα είλαη πςειά): Επηιεςία Εζσηεξηθή αηκνξξαγία ΟΕΜ Υπεξζπξενεηδηζκόο
Αληηδξαζηηθή ππνγιπθαηκία. 1. ηηηνγελήο. Σην 5-10% ησλ γαζηξεθηνκεζέλησλ. Σπκβαίλεη 2-3 ώξεο κθ 2. Αληηδξαζηηθή ππνγιπθαηκία, πνπ ζπλνδεύεηαη από δηαηαξαρή ζηελ αλνρή ηεο γιπθόδεο ή από ήπην ζαθραξώδε δηαβήηε. Σπκβαίλεη 4-5 ώξεο κθ ιόγσ θαζπζηέξεζεο ζηελ έθθξηζε ηεο ηλζνπιίλεο. 3. Ιδηνπαζήο ή ιεηηνπξγηθή. Εκθαλίδεηαη 4-5 ώξεο κεηά ηελ ιήςε γεύκαηνο πινπζίνπ ζε πδαηάλζξαθεο, ηδηαίηεξα επαπνξξόθεηνπο
Σερλεηή ή πξνθιεηή. 1. ιήςε κεγάισλ δόζεσλ ζαιηθπιηθώλ 2. ιήςε αλαζηνιέσλ ηεο ΜΑΟ 3. ζπλδπαζκόο νηλνπλεύκαηνο θαη ζνπιθνλπινπξίαο 4. ιήςε ηλζνπιίλεο ή αληηδηαβεηηθώλ δηζθίσλ ζε κεγάιε δόζε ή ζθόπηκα γηα παξαπιάλεζε. ππάξρεη ε δπλαηόηεηα λα πξνζδηνξηζηνύλ α. Τα επίπεδα ησλ αληηζσκάησλ ηεο ηλζνπιίλεο ζηνλ νξό. β. Τα επίπεδα ζνπιθνιπλνπξίαο ζην αίκα. γ. Τα κεηαβνιηθά πξντόληα ησλ ζνπιθνλπινπξηώλ, ζηα νύξα.