Εργαστηριακά δεδομένα και



Σχετικά έγγραφα
Εισαγωγή στη διαγνωστική έρευνα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ

Θ. Στρατηγού 1,2, Γ. Αντωνάκος 3, Ι. Μαρίνου 4, Ε. Καραμπελά 5, Γ.Σ. Χριστοδουλάτος 1, Ν. Βαλλιάνου 6, Ε. Βογιατζάκης 4, Μ.

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Ζ Σεμινάριο ΕΧΕ 24 Σεπτεμβρίου 2013

Prolaris : Ο Νέος Εξατομικευμένος Υπολογισμός της Επιθετικότητας του Καρκίνου του Προστάτη

Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ)

Ιχνηλασιμότητα στην εργαστηριακή ιατρική

Dyslipidemia: Updated Guidelines Διαχείριση δυσλιπιδαιμιών

ΙΕΡΟΛΑΓOΝΙΕΣ ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ-ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ΠΟΤΕ Ο ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ ΓΙΑ MRI ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΓΝΗ

Βιοστατιστική Ι. Δείκτες αξιολόγησης διαγνωστικών μεθόδων Θετική-Αρνητική Διαγνωστική Αξία ROC καμπύλες

«β-μεσογειακή αναιμία: το πιο συχνό μονογονιδιακό νόσημα στη χώρα μας»

ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΨΥΧΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΤIΝΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Αξιοπιστία προληπτικών εργαστηριακών εξετάσεων. Γ. Κολιάκος Καθηγητής Βιοχημείας

ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΕΝΤΡΟ. Με ειδίκευση στο γυναικείο µαστό

Τεκμηριωμένη Ιατρική Evidence-Based Medicine

Chronic Kidney Disease. Ιωάννης Γ. Γριβέας,MD,PhD

Κριτική Αξιολόγηση Τυχαιοποιημένης Κλινικής Δοκιμής (RCT)

Ενότητα 2: Έλεγχοι Υποθέσεων Διαστήματα Εμπιστοσύνης

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΛΟΗ Β. PDF created with pdffactory trial version

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Μελέτες Διαγνωστικής Ακρίβειας

ΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική

Aιτιότητα. Ιωάννα Τζουλάκη

ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ

ΚΟΝΤΟ ΠΑΙΔΙ. Σαββίδου Αβρόρα

Λόγοι έκδοσης γνώμης για τον χαρακτηρισμό φαρμακευτικού προϊόντος ως ορφανού

Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση

Κεφάλαιο 6: Μεταλλάξεις

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ

Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο

Λογαριθµιστική εξάρτηση

Αποφασίζοντας βάσει της αποτελεσματικότητας: η αξιολόγηση της ιατρικής τεχνολογίας

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Σχολή Επιστημών Υγείας Ιατρικό Τμήμα Eργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας

Πρακτικές οδηγίες για την παρακολούθηση της αγωγής

ΕΠI ΡΑΣΗ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΩΝ ΤΟΥ ΓΟΝΙ ΙΟΥ SLCO1B1 ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΕΑ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΑΝΙΟΝΤΩΝ ΟΑΤΡ1Β1 ΣΤΗΝ ΥΠΟΛΙΠΙ ΑΙΜΙΚΗ ΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΤΑΤΙΝΩΝ

Βιοχημική αξιολόγηση ασκούμενων Φατούρος Ιωάννης Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Διατύπωση ερωτήσεων που μπορούν να απαντηθούν

Κεφάλαιο 11 Ο ρόλος του ιατρικού εργαστηρίου στην ομάδα υγείας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας

Οστεοπόρωση: έλεγχος (screening) και εξατομικευμένη θεραπεία

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 46/2011. (25 Νοεμβρίου 2011)

ΕΝΟΤΗΤΑ Ι: ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ. 1. Οφέλη και κίνδυνοι που συνδέονται με τη φυσική δραστηριότητα...39

Η επιδημία ιλαράς στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Μάγδα Γαβανά Αν. Αντιπρόεδρος ΚΕΕΛΠΝΟ Μεταδιδακτορική Επιστημονική Συνεργάτης Ιατρικής ΑΠΘ

αμινοξύ. Η αλλαγή αυτή έχει ελάχιστη επίδραση στη στερεοδιάταξη και τη λειτουργικότητα της πρωτεϊνης. Επιβλαβής

Mελέτη των επιπέδων γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (ΗbA1c) σε ετεροζυγώτες β-θαλασσαιμίας χωρίς Σακχαρώδη Διαβήτη

ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ. Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 19 Ιανουαρίου 2012

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑΡΗ ΗΛΙΚΙΑ

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ

Μεταβολισμός λιπιδίων Δυσλιποπρωτειναιμίες. Μαρίνα Νούτσου Διευθύντρια Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Ιπποκράτειο

Θα τηρηθεί αυστηρή σειρά προτεραιότητας. Η έγκαιρη δήλωση συμμετοχής σας θα μας βοηθήσει στην καλύτερη οργάνωση των μαθημάτων.

ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΑΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΘΕΜΑ: ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΝΕΥΡΟΙΝΩΜΑΤΩΣΗ. Ομάδα ΑΡΕΑΛΗ ΑΝΤΩΝΙΑ ΜΠΑΗ ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΤΕΡΑΚΗ ΕΛΕΝΗ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2012 (ΟΜΑΔΑ Α)

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία

Παρουσίαση ενδιαφέροντος κλινικού περιστατικού Στεφανιαία Νόσος και δυσλιπιδαιμία

Επιλεγόµενο µάθηµα «Εισαγωγή στην Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας και τη Γενική Ιατρική»

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 42/2017 (16 22 Οκτωβρίου 2017)

Μαριάνθη Γεωργίτση Επίκουρη Καθηγήτρια Ιατρικής Βιολογίας-Γενετικής

ΚΥΣΤΑΤΙΝΗ C ΟΡΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΞΕΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ( Acute kidney injury )

ΑΡΙΆΔΝΗ ΟΜΆΔΑ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ ΑΣΘΕΝΏΝ ΜΕ ΧΛΛ. Εισαγωγή στην αιματολογία

Δημήτριος Κουτσούρης, Καθηγητής ΕΜΠ Ηλιοπούλου Δήμητρα, Δρ. Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ηλεκτρολόγος Μηχ. και Μηχ. Υπολογιστών, ΕΜΠ

Επίδραση αναιμίας, λευκοκυττάρωσης και θρομβοκυττάρωσης στην επιβίωση ασθενών μετά από εκτομή καρκίνου του πνεύμονα

Αυξηµένη γονιδιακή έκφραση των άλφα2β-αδρενεργικών υποδοχέων σε αιµοπετάλια ασθενών µε µη επαρκώς ρυθµισµένη ιδιοπαθή υπέρταση

Διάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ: ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΣΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 03/2011 (17-23 Ιανουαρίου 2011)

Αιτιότητα και τυχαίο σφάλμα στις επιδημιολογικές μελέτες

ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Νίκος Τζανάκης Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Κρήτης Web Site:

Επιτροπές Οργανωτική Επιτροπή

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 27 Ιανουαρίου 2012

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ-ΕΝΑΡΞΗ ΚΕΠ ΥΓΕΙΑΣ Π.ΦΑΛΗΡΟΥ Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΣΟΥ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ ΣΤΟ ΚΕΠ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΟΥ

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 30 Δεκεμβρίου 2011

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Φεβρουαρίου 2012

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 43/2016 (24 30 Οκτωβρίου 2016)

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 41/2016 (10 16 Οκτωβρίου 2016)

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. E - learning. Εξατομικευμένη Ιατρική Για Ογκολόγους. Οδηγός Σπουδών

Νόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Εβδομάδα 48/2011. (9 Δεκεμβρίου 2011)

Πρόδρομα αποτελέσματα του ΕΣΠΑ για τον ιό του Δυτικού Νείλου και την ελονοσία

Διαταραχές των αιμοσφαιρινών Συνηθέστερη μονογονιδιακή διαταραχή στους ανθρώπους Το 5% του πληθυσμού είναι φορείς γονιδίων για κλινικώς σημαντικές

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Π.Γ.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΟΛΥΝΟΥ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

Αντιμετώπιση δυσλιπιδαιμιών. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 2 Δεκεμβρίου 2011

Η γενόσημη κλοπιδογρέλη στην δευτερογενή πρόληψη ισχαιμικών αγγειακών συμβαμάτων. Ελληνική πολυκεντρική κλινική μελέτη.

Αρχεία Καταγραφών - Registries: Tι μάθαμε; Ποια η σημασία τους;

Transcript:

Εργαστηριακά δεδομένα και βιολογικοί ίδί δείκτες Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας

Δομή μαθήματος Ορισμοί Παραδείγματα Μεγέθη και αριθμοί Σημασία Τιμές μςαναφοράς Προβλήματα Υποκαταστάτες δείκτες

Ορισμοί «Ένα χαρακτηριστικό που μπορεί να μετρηθεί αντικειμενικά και αποτελεί δείκτη μιας φυσιολογικής βιολογικής διεργασίας, μιας παθολογικής βιολογικής διεργασίας ή της φαρμακολογικής απάντησης μιας θεραπευτικής παρέμβασης.» Συσχέτιση με Έκθεση (correlate) Έκβαση (surrogate) Biomarkers Definition Working Group, NIH 1998

Παραδείγματα Επίπεδα μολύβδου στο αίμα και δηλητηρίαση από μόλυβδο Επίπεδα αλκοόλ στο αίμα και μέθη Κρεατινίνη ορού και νεφρική λειτουργία Οστική πυκνότητα και κατάγματα οστών EBV-ειδικά δ ά IgM αντισώματα και λοίμωξη από EBV PSA και καρκίνος του προστάτη Επίπεδο πρωτεϊνικής έκφρασης και πρόγνωση αιματολογικών καρκίνων Καρυότυπος και σύνδρομο Down Μονήρεις γονιδιακές μεταλλάξεις (SNP) για Μεντελιανά νοσήματα Σύνθετες γονιδιακές υπογραφές για σύνθετα νοσήματα

Μεγέθη και αριθμοί Προσδιορισμός του γονότυπου 17.000 ατόμων για 500.568 πολυμορφισμούς (Affymetrix chip) σε σχέση με 7 σύνθετα ύ θ νοσήματα Nature 2007: (447):661-678 Center for Biomarkers in Imaging (Department of Radiology, Massachusetts General Hospital, Harvard Medical School) 348 απεικονιστικοί βιολογικοί δείκτες Χολόλιθοι και χολοκυστίτιδα (U/S) Μέγεθος όγκου και καρκίνος του πνεύμονα (CT) Γαλακτικό και ανταπόκριση στη θεραπεία σε νεοπλάσματα ΚΝΣ (MRS) http://www.biomarkers.org/

Τι μας μςνοιάζει; ; Οι βιολογικοί δείκτες (θα) εμπλέκονται σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των κλινικών αποφάσεων στην καθ ημέρα πράξη. Οι αποφάσεις αυτές αφορούν Την πρόληψη της νόσου Τη διάγνωση της νόσου Την εξέλιξη ξη της νόσου Την πρόγνωση της νόσου Την ανταπόκριση στη θεραπεία

Τι μας μςνοιάζει; ; Η τεχνολογία τροφοδοτεί με αυξανόμενο ρυθμό την κλινική ιατρική με νέους βιολογικούς δείκτες με όλο και ευκολότερη πρόσβαση, σε όλο και μικρότερο κόστος. Συχνά, ένα φάρμακο παίρνει αποδοχή για κάποια ένδειξη ταχύτερα απ ότι συνήθως για λόγους σοβαρότητας της νόσου ή μη- εναλλακτικής θεραπείας ή επείγουσας παρέμβασης ρμβ ης( (unmet medical need). Φέρουν την υπόσχεση της εξατομικευμένης θεραπείας.

Παραδείγματα Σύνδρομο Down

Παραδείγματα Γονιδιακή έκφραση καρκίνου στοματικής κοιλότητας

Προβλήματα ρβήμ Αληθής διαφορά; Ή Βιολογική μεταβλητότητα Ακρίβεια Αναλυτική μεταβλητότητα Συγκρίσεις μεταξύ διαφορετικών μεθόδων μέτρησης Συγκρίσεις παλιών και νέων δειγμάτων

Βιολογικοί δείκτες Τιμές αναφοράς Η τιμή ενός βιολογικού δί δείκτη (το αποτέλεσμα ενός τεστ) για έναν ασθενή (ή υγιή) συγκρίνεται με τις προκαθορισμένες τιμές αναφοράς ( φυσιολογικές τιμές) και βοηθά στο να ληφθεί μια κλινική απόφαση (διάγνωση ή θεραπεία) Πρώτη χρήση: 1969 Οι τιμές μςαναφοράς ( φυσιολογικές φ γ ς τιμές) μς) πρέπει να λάβουν υπ όψιν Τον υπό εξέταση πληθυσμό Το υπό εξέταση νόσημα Την εργαστηριακή μέθοδο (κατασκευαστής, εργαστήριο)

Βιολογικοί δείκτες Τιμές αναφοράς Σχετιζόμενες εες με την υγεία (health associated) To 95% των υγιών ατόμων που έχουν εξεταστεί από διάφορα εργαστήρια έχουν τιμές καλίου μεταξύ 3.5 και 5.1 meq/l, Σχετιζόμενες με κλινικές αποφάσεις (decision based) Χοληστερόλη χαμηλής πυκνότητας(ldl) > 160 mg/dl αποτελεί το όριο έναρξης παρέμβασης τροποποίησης του τρόπου ζωής σε υγιής ενήλικες χαμηλού κινδύνου. Συνήθως βασίζονται σε αποτελέσματα κλινικών δοκιμών. Circulation. 2004;110:227-239 Δεν υπάρχουν τιμές αναφοράς.

Βιολογικοί δείκτες Τιμές αναφοράς Η πλειοψηφία των κλινικών ιατρών αρώ αποδέχονται ο α τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων αναντίρρητα. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία, οι τιμές αναφοράς είναι πλημμελώς τεκμηριωμένες. Τα περισσότερα εργαστήρια δεν καθορίζουν μόνα τους τις τιμές αναφοράς, αλλά αποδέχονται τιμές αναφοράς, όπως προτείνονται από Τον κατασκευαστή Άλλα εργαστήρια (συγκρίσιμες τιμές;) Επιστημονικούς οργανισμούς (τεκμηρίωση;) Βιβλιογραφία (παλιά, καινούργια, συστηματικό σφάλμα;)

Τιμές αναφοράς φρ Παράδειγμα Ι 163 εργαστήρια (κυρίως ί USA) έδωσαν πληροφορίες για τις τιμές αναφοράς (health-associated) που χρησιμοποιούσαν σε 7 βιολογικούς δείκτες εκτεταμένης χρήσης (Κ, Ca, Mg, TSH, Hb, Plt, aptt) Τα μισά δεν είχαν κάνει δική τους επικύρωση των τιμών αναφοράς. Η συντριπτική πλειοψηφία χρησιμοποιούσαν εξωτερικές πηγές για τιμές αναφοράς σε παιδιά. 20% των εργαστηρίών είχαν μια ανώτερη ή κατώτερη φυσιολογική τιμή, που ήταν σημαντικά υψηλότερη ή χαμηλότερη από τις τιμές που χρησιμοποιούσε το υπόλοιπο 80% των εργαστηρίων. Arch Pathol Lab Med 2007;131: 348-357

Τιμές αναφοράς φρ Παράδειγμα ΙΙ Η ραβδομυόλυση είναι μια παρενέργεια των στατινών (φάρμακο για την δυσλιπιδαιμία). Η κινάση της κρεατινίνης (CK) είναι ένα ένζυμο ενδεικτικό μυϊκής προσβολής. Η κινάση της κρεατινίνης χρησιμοποιείται ως βιολογικός δείκτης έναρξης ή διακοπής θεραπείας με στατίνη. Η ανώτερη φυσιολογική τιμή αναφοράς είναι Κατασκευαστής 140IU/l (Θ), 174 IU/l (α) ΠΠΓΝΙ 190 IU/l

Τιμές αναφοράς φρ Παράδειγμα ΙΙ Προσπάθεια καθορισμού τιμών αναφοράς σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του National Committee on Clinical Laboratory Standards/Nordic Reference Interval Project σε πληθυσμό 1444 υγιών ατόμων. Το ανώτερο φυσιολογικό όριο των τιμών αναφοράς ήταν 2 έως 5 φορές υψηλότερο από αυτό που προτείνεται από τον κατασκευαστή. 13% των ατόμων Ευρωπαϊκής καταγωγής, 23% των ατόμων Ασιατικής καταγωγής και 49% των ατόμων Αφρικανικής καταγωγής είχαν παθολογική CK. American Heart Journal 2007;154 (4):655-661

Μεθοδολογικά προβλήματα ρβήμ Εγκυρότητα Οι βιολογικοί δείκτες δεν μετρούν άμεσα το φαινόμενο που μας ενδιαφέρει, αλλά το εκπροσωπούν εγκυρότητα μέτρησης Εγκυρότητα περιεχομένου Κατασκευαστική εγκυρότητα Εγκυρότητα κριτηρίου

Εγκυρότητα περιεχομένου Αντιπροσωπεύει ο βιολογικός δείκτης το φαινόμενο που μας ενδιαφέρει; Έκθεση (συνολική ενεργή δόση της έκθεσης) Νόσος Ερμηνεία ευρημάτων βασικής έρευνας Παράδειγμα: Γονιδιακή μετάλλαξη αντικατάσταση του γλουταμινικού οξέος από βαλίνη στο μόριο της αιμοσφαιρίνης (β αλυσίδα) HbS κλινικός φαινότυπος δρεπανοκυτταρικής αναιμίας Ανίχνευση HbS δρεπανοκυτταρική αναιμία

Κατασκευαστική εγκυρότητα Αντιστοιχεί ο βιολογικός δείκτης με άλλες παραμέτρους του φαινόμένου που μας ενδιαφέρει; Παράδειγμα: Η συσχέτιση της τιμής του PSA με το μέγεθος του όγκου στον καρκίνο του προστάτη

Εγκυρότητα κριτηρίου Σε τι βαθμό συσχετίζεται ο βιολογικός δείκτης με το φαινόμενο που μας ενδιαφέρει; Σύγκριση με χρυσό κανόνα (gold standard) μεθοδολογία διαγνωστικών δοκιμασιών Συνήθως δεν υπάρχει χρυσός κανόνας

Υποκαταστάτης δείκτης Βιολογικοί δείκτες Κλινικές εκβάσεις Υποκαταστάτες δείκτες

Υποκαταστάτες δείκτες Βιολογικές ή κλινικές παράμετροι που σχετίζονται με μια κλινική έκβαση και μπορούν να εξηγήσουν τα αποτελέσματα μιας κλινικής δοκιμής ως προς την έκβαση.

Τι χρειάζεται για να μετατραπεί ένας βιολογικός δείκτης σε υποκαταστάτη δείκτη; Βιολογική συνάφεια με τη νόσο Επιδημιολογικά τεκμήρια Προγνωστικός δείκτης δί Παρουσία στο βιολογικό μονοπάτι της παρέμβασης Μεταβολές στον βιολογικό δείκτη μεταβολές στην πρόγνωση Επίδραση της θεραπείας ε ας στον βιολογικό ογ δείκτη επίδραση της θεραπείας στην κλινική έκβαση Φαινόμενο τάξης φαρμάκου Θεραπεία με διάφορες παρεμβάσεις μεταβολή του βιολογικού δείκτη

Τι χρειάζεται για να μετατραπεί ένας βιολογικός δείκτης σε υποκαταστάτη δείκτη; Αλλά κυρίως.

Τι χρειάζεται για να μετατραπεί ένας βιολογικός δείκτης σε υποκαταστάτη δείκτη; Μεγάλες κλινικές δοκιμές μς Αυτό δεν προσπαθούμε να αποφύγουμε; Μήπως η επικύρωση της υποκατάστασης (surrogacy) θα πάρει περισσότερο χρόνο από την εκτίμηση σκληρών κλινικών εκβάσεων; Ποιο θα είναι το κριτήριο(α) της επικύρωσης;

Τι χρειάζεται για να μετατραπεί ένας βιολογικός δείκτης σε υποκαταστάτη δείκτη;

Συστηματικό σφάλμα επιλεκτικής αναφοράς φρ

Συστηματικό σφάλμα επιλεκτικής αναφοράς φρ

Συστηματικό σφάλμα επιλεκτικής αναφοράς φρ

Take home message Οι βιολογικοί δείκτες δεν μετρούν άμεσα το φαινόμενο που μας ενδιαφέρει, αλλά το εκπροσωπούν. Κάθε αποτέλεσμα μιας εργαστηριακής εξέτασης εμπεριέχει ένα βαθμό αβεβαιότητας. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία, οι τιμές αναφοράς είναι πλημμελώς λώ τεκμηριωμένες.

Take home message Οι βιολογικοί δείκτες δί (θα) εμπλέκονται σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των κλινικών αποφάσεων στην καθ ημέρα πράξη. Η τεχνολογία τροφοδοτεί με αυξανόμενο ρυθμό την κλινική ιατρική με νέους βιολογικούς δείκτες με όλο και ευκολότερη πρόσβαση, σε όλο και μικρότερο κόστος. Η επικύρωσή τους ως υποκαταστάτες δείκτες απαιτεί αυστηρά κριτήρια και μεθοδολογική ετοιμότητα.