ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2014-2019 Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού 1.9.2014 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την ειδική έκθεση αριθ. 1/2014 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (απαλλαγή 2013): «Αποτελεσματικότητα των έργων δημόσιων αστικών μεταφορών που στηρίζονται από την ΕΕ» Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού Εισηγητής: Georgi Pirinski DT\1030709.doc PE536.049v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
Introduction The European Court of Auditor's report 1/2014 addresses the effectiveness of public urban transport projects financed by the EU 1. The proportion of the European citizens living in urban areas has regularly increased in the last decade, standing at 71% in 2000 and is expected to reach 82% by 2050. This implies an increased amount of traffic congestion, accidents and pollution in the cities that comes with a consequent increase of costs (related to environment, health and procurement, among others). The Commission has been promoting the objective of sustainable urban transport for the last decade, as a way to achieve freedom of movement, health, safety and quality of life for current and future generations, as well as environmental efficiency and inclusive economic growth. Through the European Regional Development Fund (ERDF) and the Cohesion Fund (CF), the EU has been able to co-finance urban transport projects in eligible regions, representing up to 85% of the related eligible expenditure. The objective of this performance audit was to assess the implementation and effectiveness of public urban transport projects co-financed by EU structural funds. 26 projects co-financed by the ERDF or the CF during the 2000-2006 and 2007-2013 programming periods were audited, located in 11 cities in 5 Member States - Spain, France, Italy, Poland and Portugal. The projects consisted of creating, extending or modernising railways (three), metros (eight), light metros 2 (four), trams (six) and one bus project. European Court of Auditors (ECA) conclusions The ECA concluded that despite being implemented satisfactorily and generally meeting user needs, EU co-financed urban transport projects are often underutilised. This has an impact on their overall performance that needs to be tackled. Under the assessment of project implementation the ECA arrived to the conclusion that in most of the projects the infrastructure, equipment and rolling stock were implemented in accordance with project specifications. There were however significant delays - between 2 and 4 years - in four projects (in Italy and Portugal) which were due to natural or historic obstacles, late modifications, coordination problems and delays in making land available. Several projects had costs overruns but three of them (Portugal and Poland) exceed 20% due to delays, technical difficulties, administrative problems and a lack of coordination. When assessing the services provided by the projects, the ECA concluded that indicators monitored by the transport operators and user satisfaction surveys - when available - indicated that the projects do meet user needs, with facilities and services provided by the project generally easily accessible. However, not all the audited projects benefited from the application of such management tools. Indicators (e.g. punctuality, cleanliness of vehicles and information for travellers) set and monitored by operators which were included in the operating contract and linking their remuneration to the results achieved was identified as 1 See the European Court of Auditors' Special Report 1/2014: http://www.eca.europa.eu/lists/ecadocuments/sr14_01/qjab14001enc.pdf 2 Light metro is an intermediate system between tram and metro. It can be regarded as a medium-capacity rapid transit system. PE536.049v01-00 2/5 DT\1030709.doc
good practices. The evaluation of the utilisation of the projects concluded that 40% of the projects assessed lacked utilisation targets and/or data, which is a key performance indicator for assessing the performance of public transport projects. Without these data, the ECA gathered other data (e.g. number of passengers at rush hours and along the working day) which allowed it to conclude that two thirds of the projects are underutilised. The main factors over which the promoter and/or local authorities had direct influence and which led to underutilisation of the projects audited can be classified in two categories: insufficiencies in project design and, more importantly, weaknesses in mobility policy. Having fewer passengers than expected also implies underperformance in terms of economic and social benefits. As this is generally not followed up by the promoters or the national authorities, it will normally imply additional public funding in order to ensure the financial sustainability of the urban transport projects concerned. ECA recommendations In light of its findings the ECA recommended that 1. the Commission should require that management tools are put in place to monitor the quality of services and the level of user satisfaction once a project is operational, such as a set of indicator with related targets to be included in operating contract and, if possible linking the operator's remuneration to the results achieved; user satisfaction survey to have the appropriate action meeting users' expectations; 2. the Commission should require that a minimum number of result indicators with related targets are included in the grant agreements and are subsequently measured to monitor and assess the utilisation rate of public transport and the expected benefits, such as reduction of pollution, noise, congestion and better road safety; 3. the Commission should require that the estimation of the number of expected users is more rigorously analysed and that the choice of the mode of transport is supported by a quantified comparison of different transport options; 4. the Commission should require that projects are included in a mobility policy which a) addresses the consistency of all modes and forms of transport (and parking places) in the entire urban agglomeration, b) demonstrates that it is a priority and the most appropriate project and c) indicates to what extent it will contribute to its overall objectives; 5. the Commission requires that above mentioned recommendations are addressed by the Member States' authorities when managing EU-funded urban transport projects. Συστάσεις του εισηγητή προς ενδεχόμενη συμπερίληψη στην έκθεση σχετικά με τη χορήγηση απαλλαγής στην Επιτροπή για το 2013 Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - υπογραμμίζει ότι τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ) αποτελούν τη σημαντικότερη πηγή ενωσιακής χρηματοδότησης για έργα αστικής κινητικότητας, και ότι τα έργα αυτά, πέρα από τη ζωτική σημασία τους για την DT\1030709.doc 3/5 PE536.049v01-00
προσβασιμότητα των αστικών περιοχών στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες της ΕΕ, συνδέονται με σημαντικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές πτυχές όσον αφορά την ποιότητα ζωής των πολιτών της ΕΕ - τονίζει ότι η συνέχιση της χρηματοδοτικής ενίσχυσης από την ΕΕ έχει διαρκώς μεγαλύτερη σημασία, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τις αρνητικές συνέπειες της αυξανόμενης άτακτης αστικής εξάπλωσης, καθώς και την προοπτική για περαιτέρω σταθερή αύξηση του ποσοστού του αστικού πληθυσμού - υπογραμμίζει την ανάγκη να εξασφαλίζεται ότι η παράδοση έργων αστικής κινητικότητας, τόσο από την Επιτροπή όσο και από τα κράτη μέλη πρέπει να είναι υπεύθυνη, αποτελεσματική και αποδοτική, επιδιώκοντας συγκεκριμένα αποτελέσματα και όχι την απορρόφηση των διαθέσιμων κονδυλίων - επαναλαμβάνει, έχοντας κατά νου την αρχή της επικουρικότητας, την έκκληση προς τα κράτη μέλη η οποία διατυπώνεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή Περιφερειών με τίτλο «Μαζί για ανταγωνιστική και αποδοτική από άποψη πόρων αστική κινητικότητα» COM(2013)913 1 : να προβαίνουν σε λεπτομερή αποτίμηση των σημερινών και των μελλοντικών επιδόσεων, να εξασφαλίζουν τον συντονισμό των σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας και την ένταξή τους σε ευρύτερες στρατηγικές αστικής ή χωρικής ανάπτυξης, τροποποιώντας, εάν είναι αναγκαίο, τεχνικά και άλλα εργαλεία που διαθέτουν οι αρχές σχεδιασμού να εστιάζουν στην καθιέρωση κατάλληλων οχημάτων, πέρα από την ανάπτυξη υποδομής, ως εργαλείο για την επίτευξη βιώσιμης αστικής κινητικότητας στην αστική εφοδιαστική - καλεί την Επιτροπή και τις αρχές στα κράτη μέλη, σημειώνοντας τις αρνητικές επιπτώσεις της χρηματοοικονομικής κρίσης στη χρήση των συστημάτων μεταφορών, να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση τους σκοπούς, τους στόχους και τους δείκτες, ιδίως όσους περιλαμβάνονται στα έντυπα αιτήσεων των έργων, με σκοπό τον εντοπισμό δυνητικών κινδύνων και την κρούση κώδωνα κινδύνου κατά της τάσης για αισιοδοξία σε μελλοντικά έργα, ούτως ώστε να αποφεύγονται οι υπερβάσεις κόστους και οι χρονικές καθυστερήσεις που αναφέρει η ειδική έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου - παροτρύνει την Επιτροπή να εκπονεί διεξοδικότερες αναλύσεις της σχέσης κόστουςοφέλους στους ενδεικτικούς προϋπολογισμούς των έργων αστικών μεταφορών και να ανταλλάσσει βέλτιστες πρακτικές με τα κράτη μέλη, καθώς και να ενθαρρύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ αυτών, υποστηρίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο τις αρχές στην επιτυχή ανάπτυξη έργων τα οποία δεν υπόκεινται σε έγκριση της Επιτροπής - επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να προωθεί τη χρήση της Jaspers από τα κράτη μέλη και να αξιοποιεί πλήρως το δυναμικό της για συμβολή στην ανάπτυξη και στην 1 ΕΕ L 252 της 24.9.2013, σ. 11. PE536.049v01-00 4/5 DT\1030709.doc
αξιολόγηση της ποιότητας των έργων αστικών μεταφορών που χρηματοδοτούνται από τα ΕΔΕΤ - εντούτοις, εφιστά προσοχή στο ότι οι δημόσιες αστικές μεταφορές δεν αποτελούν απλώς μια δραστηριότητα που παράγει έσοδα αλλά και ένα ζωτικής σημασίας και πολλές φορές αναντικατάστατο στοιχείο των συστημάτων αστικής κινητικότητας για πολλές μεγάλες πόλεις ακόμα και σε περισσότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες, καθόσον και αυτές υποφέρουν από το «αστικό παράδοξο» λόγω της ύπαρξης κοινωνικά ευάλωτων περιοχών - ζητεί, επομένως, να λαμβάνουν οι αρμόδιες αρχές πλήρως υπόψη την κοινωνική διάσταση των έργων δημόσιων αστικών μεταφορών, με βάση τις κατάλληλες αιτιολογήσεις που περιλαμβάνονται στα έντυπα αιτήσεων, και να εξασφαλίζουν ότι αυτές οι μεταφορές θα είναι προσβάσιμες και οικονομικά προσιτές για τις φτωχότερες κοινωνικές ομάδες - ζητεί από την Επιτροπή να εκδώσει άμεσα σχετικές εκτελεστικές και κατ εξουσιοδότηση πράξεις για την αποφυγή ενδεχόμενων καθυστερήσεων, αναγνωρίζοντας ότι τα έργα μεταφορών συνήθως απαιτούν σημαντικό χρόνο για την εκπόνηση και υλοποίησή τους - επιμένει ότι πρέπει να εφαρμοστούν τα στοιχεία που ορίζονται στο Παράρτημα του COM (2013)913 1, συμπεριλαμβανομένων των εξής: ολοκληρωμένη ανάλυση της κατάστασης και γραμμή βάσης με «έλεγχο των επιδόσεων της αστικής κινητικότητας», με βάση τον οποίο είναι δυνατή η μέτρηση των επιδόσεων στο μέλλον εντοπισμός «θερμών σημείων» εντός των αστικών περιοχών στα οποία οι επιδόσεις του υπάρχοντος συστήματος μεταφορών είναι ιδιαίτερα ανεπαρκείς κατάλληλοι δείκτες επιδόσεων, οι οποίοι μπορούν να παρακολουθούνται δεόντως συγκεκριμένοι στόχοι επιδόσεων, οι οποίοι είναι ρεαλιστικά φιλόδοξοι ως προς τους στόχους ενός σχεδίου βιώσιμης αστικής κινητικότητας μετρήσιμοι στόχοι, οι οποίοι βασίζονται σε ρεαλιστική αποτίμηση της γραμμής βάσης και των διαθέσιμων πόρων, για να αντικατοπτρίζουν τους συγκεκριμένους στόχους σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας - επισημαίνει την έλλειψη επαρκών δεικτών για τη μέτρηση της αποτελεσματικότητας των έργων αστικών μεταφορών που εμφαίνονται στον κανονισμό ΕΤΠΑ και επιμένει ότι η Επιτροπή πρέπει να εντάξει καταλληλότερους δείκτες στις εκτελεστικές και κατ' εξουσιοδότηση πράξεις που σχετίζονται με έργα αυτού του είδους, λαμβάνοντας υπόψη τους δείκτες που συνιστά το Ελεγκτικό Συνέδριο. 1 Βλ. Παράρτημα του COM(2013) 913: http://ec.europa.eu/transport/themes/urban/doc/ump/com(2013)913- annex_el.pdf DT\1030709.doc 5/5 PE536.049v01-00