ΤΕΕ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ ιεύθυνση Επαγγελµατικής ραστηριότητας Τµήµα Επαγγελµατικής Ανάπτυξης Γραφείο ΓΟΚ & Πολεοδοµικών Εφαρµογών Τµήµα Επιστηµονικού & Αναπτυξιακού Έργου Η Μ Ε Ρ Ι Α ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΘΕΜΑ: ΜΗΤΡΩΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΩΝ Ι ΙΩΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ (ΜΗ.Κ.Ι.Ε) - ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ Π.. ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΘΕΟ ΩΡΟΣ Γ. ΒΟΥ ΙΚΛΑΡΗΣ, Πρόεδρος.Σ. ΙΟΚ ΑΘΗΝΑ, 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2006 1
Μητρώο Κατασκευαστών Ιδιωτικών Έργων (ΜΗΚΙΕ) Ανάλυση και Σχολιασµός του Π 1. Ιστορικό Θ. Γ. Βουδικλάρης Πρόεδρος Σ ΙΟΚ Το αίτηµα των Μηχανικών και του ΤΕΕ για ένα σωστό θεσµικό πλαίσιο παραγωγής των ιδιωτικών έργων, έχει τεθεί πριν από πάρα πολλά χρόνια, µε κύριο άξονα του αιτήµατος, να µην υστερούν τα ιδιωτικά έργα σε ποιότητα και ασφάλεια από τα δηµόσια έργα. Η πολιτεία, ανεγνώριζε την ύπαρξη του προβλήµατος, απέφευγε όµως να το αντιµετωπίσει, ενδεχοµένως υποκύπτοντας στις πιέσεις των «βολεµένων» από την διαµορφωµένη κατάσταση αναρχίας. Το µαχαίρι έφτασε στο κόκκαλο µετά τον σεισµό της Αθήνας του 1999, ύστερα από τον οποίο εδραιώθηκε η αντίληψη ότι «κάτι πρέπει να γίνει». Το πρώτο βήµα ήταν η ένταξη στον Ν 2831/13-6-2000 (άρθρο 19) της υποχρεώσεως «µε Προεδρικά ιατάγµατα καθορίζονται και εξειδικεύονται οι αρµοδιότητες, οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες των παραγόντων οι οποίοι συµµετέχουν καθ οιονδήποτε τρόπο στην παραγωγή των ιδιωτικών οικοδοµικών έργων και εγκαταστάσεων». Στους παράγοντες του έργου εντάσσονται ο µελετητής, ο επιβλέπων µηχανικός, ο εργολάβος, οι υπεργολάβοι και το εργατοτεχνικό προσωπικό, οι παραγωγοί και οι προµηθευτές των δοµικών υλών και υλικών, ο κύριος του έργου και οι αρµόδιες ηµόσιες Υπηρεσίες. Την πρώτη προσπάθεια για τον προσδιορισµό και την καταγραφή των γενικών αρχών και του πλαισίου αρµοδιοτήτων και ευθυνών κάθε παράγοντος, επεχείρησε το ΙΟΚ. Ύστερα από επισταµένη επεξεργασία των στοιχείων του προβλήµατος, τόσο από τις Υπηρεσίες του όσο και από το ιοικητικό του Συµβούλιο, διοργάνωσε στις 25-4 - 2002 σχετική Ηµερίδα, µε ευρύτατη συµµετοχή του τεχνικού κόσµου, και µε µεγάλη επιτυχία. Αξιοποιώντας το υλικό που συγκεντρώθηκε στην πιο πάνω Ηµερίδα, το ΙΟΚ επεξεργάσθηκε προτάσεις για τον εξορθολογισµό και τη βελτίωση του θεσµού παραγωγής των Ιδιωτικών Έργων, τις οποίες υπέβαλε στο ΥΠΕΧΩ Ε υπό µορφήν εκτενούς Εκθέσεως, µε τίτλο «Μητρώο Κατασκευαστών Ιδιωτικών Έργων και συναφή θέµατα». 2
Στη συνέχεια, µε βάση τις προτάσεις αυτές και σε στενή συνεργασία µε όλους σχεδόν τους επιστηµονικούς και συνδικαλιστικούς φορείς των µηχανικών (ΤΕΕ, Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών, ΠΕ ΜΕ Ε, ΠΕΣΕ Ε κλπ.), το ΙΟΚ υπέβαλε στις 14-4 - 2003 προτάσεις στο ΥΠΕΧΩ Ε για την κατάρτιση Π για το θεσµικό πλαίσιο και την τήρηση µητρώου, για κάθε κατηγορία εµπλεκοµένων στην κατασκευή των ιδιωτικών έργων. Το ΥΠΕΧΩ Ε δηµιούργησε Επιτροπή για την επεξεργασία των προτάσεων και, ύστερα από καινούργιες παρατηρήσεις των φορέων των µηχανικών, διεµόρφωσε περί τον Ιανουάριο του 2004 Σχέδιο Προεδρικού ιατάγµατος, το οποίον όµως δεν έγινε ποτέ Προεδρικό ιάταγµα. Ήδη, προ δύο περίπου µηνών, γνωστοποιήθηκε στο ΤΕΕ ένα νέο κείµενο µε τίτλο «ΣΧΕ ΙΟ ΠΡΟΕ ΡΙΚΟΥ ΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΗΤΡΏΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΏΝ Ι ΙΩΤΙΚΏΝ ΕΡΓΩΝ». Προφανώς αυτό το νέο Σχέδιο Π.. συντάχθηκε από αµιγή Επιτροπή του ΥΠΕΧΩ Ε. εν ζητήθηκε και δεν υπήρξε καµµία συµµετοχή των φορέων των µηχανικών, και αυτό δυστυχώς φαίνεται. Αυτό το νέο Σχέδιο Π συζητούµε σήµερα. Είναι εύλογο, ύστερα από τόσον χαµένο χρόνο, να υπάρχει σήµερα µια διάχυτη επιθυµία, να προχωρήσει τώρα το θεσµικό πλαίσιο για τα ιδιωτικά έργα και το σχετικό Μητρώο, παρ όλες τις παρατηρήσεις που µπορεί να κάνει κανείς σ αυτό, παρά τις ατέλειες και παρά τα λάθη. Είµαστε πρόθυµοι να ενταχθούµε σ αυτήν την επιθυµία, αν πρόκειται να µη γίνει τίποτα. Θεωρούµε όµως υποχρέωσή µας να κάνουµε µια προσπάθεια για βελτίωση, να µην παραιτηθούµε από το δικαίωµα διατύπωσης της γνώµης µας, να µη γίνουµε συνένοχοι στην ενδεχόµενη πλήρη αδυναµία λειτουργίας του θεσµού. 2. Τα στοιχεία του προβλήµατος Το παρόν Σχέδιο Π επιχειρεί ένα µέρος µόνο των απαιτουµένων ρυθµίσεων, οι οποίες πρέπει, κατά τον Ν 2831/2000, να γίνουν µε Π επίσης. Μια προσπάθεια καταγραφής των σπουδαιοτέρων από τα υπόλοιπα προς ρύθµιση θέµατα, θα έδινε: Α) Αρµοδιότητες Υποχρεώσεις Ευθύνες Αφορούν όλους του παράγοντες παραγωγής των έργων, ήτοι: του Κυρίου του Έργου (ΚτΕ) του µελετητή µηχανικού κατά τοµέα εργασιών 3
του επιβλέποντος µηχανικού κατά τοµέα εργασιών του γενικού εργολάβου του έργου των επί µέρους εργολάβων και υπεργολάβων των τεχνιτών και των παντός είδους τεχνικών των παραγωγών δοµικών υλών, υλικών, ειδών και στοιχείων των προµηθευτών των ως άνω υλών υλικών και ειδών της πολιτείας και των οργάνων της Αξίζει να αναφερθεί ότι στη νοµοθεσία µας δεν υπάρχει ορισµός της επίβλεψης. Αλλά, εκτός από την επίβλεψη, όλοι οι πιο πάνω παράγοντες παραγωγής των έργων (και ίσως µερικοί ακόµα) χρειάζονται «ορισµό», χρειάζονται σαφή, ακριβή και πλήρη προσδιορισµό των υποχρεώσεων, δικαιωµάτων και αρµοδιοτήτων τους. Χρειάζεται λογική και δίκαιη κατανοµή ευθυνών, δεν είναι δυνατόν να πετύχεις ποιότητα έργου όταν µερικοί από τους συντελεστές τους αισθάνονται ανεύθυνοι, όταν είναι βέβαιοι ότι ο νόµος τους απαλλάσσει εκ των προτέρων από την υποχρέωση να συµβάλλουν στο τελικό αποτέλεσµα, όταν γνωρίζουν ότι την οποιαδήποτε αµέλεια ή αδιαφορία τους θα την «φορτωθεί» κάποιος άλλος. Κάθε µετέχων στην παραγωγή του έργου πρέπει να είναι υπεύθυνος για την ποιότητα και το αποτέλεσµα της δουλειάς που κάνει, να είναι υπεύθυνος για τα λάθη του. Και για να µη θεωρηθεί ότι αυτά είναι «ξένες» υποχρεώσεις, ας αναγνωρίσουµε ότι το ΤΕΕ µπορεί να κάνει σηµαντικό κοµµάτι δουλειάς στην προετοιµασία των Π, δηλώνοντας επίσης ότι το ΙΟΚ έχει ξεκινήσει µια τέτοια προεργασία, έστω και χωρίς να έχει την προς τούτο εντολή. Β. Πιστοποίηση Για να αποκτήσουµε την επιθυµητή ποιότητα έργου, πρέπει όλα τα στοιχεία που το συνθέτουν (υλικά, εργαλεία, µηχανήµατα, εργασία) να βρίσκονται επίσης στην επιθυµητή στάθµη ποιότητας. Πλαίσιο υποχρεώσεων και ευθυνών πρέπει να υπάρχει και για τους προµηθευτές, για τα παρεχόµενα στην αγορά δοµικά υλικά, είτε είναι παραγωγοί, είτε µεταπράτες. Αυτό σηµαίνει ότι όλα αυτά τα στοιχεία πρέπει να ελέγχονται και να διαπιστώνεται η επάρκειά τους, επισήµως, από πιστοποιηµένους οργανισµούς. Ανεξάρτητα από τον τρόπο εκτελέσεως των ιδιωτικών έργων, αυτή την υποχρέωση την έχει η χώρα µας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως µέλος 4
της, αλλά η ικανοποίησή της καθυστερεί σηµαντικά. Μόλις που άρχισε η εφαρµογή του σήµατος CE σε µερικά υλικά (το µικρότερο µέρος της υποχρεώσεως), ενώ εµφανίζεται πολύ µεγάλη αδυναµία στην δηµιουργία πιστοποιηµένων εργαστηρίων που θα εκτελούν τους ελέγχους και θα βεβαιώνουν την ικανοποίηση των Προτύπων. Ακόµα µεγαλύτερες είναι οι σχετικές ανάγκες, όσον αφορά την ποιότητα της εργασίας. Οι τεχνίτες και τα συνεργεία δεν µπορούν να είναι πια απλώς «ότι δηλώσουν», πρέπει να έχουν δεχθεί εκπαίδευση και υποστεί εξετάσεις, και να έχουν καταταγεί σε «κατηγορίες», αναλόγως γνώσεων, επιδόσεων και ικανοτήτων, να έχουν αποκτήσει «πτυχίο», να έχουν καταγραφεί σε Μητρώα και να έχουν την δυνατότητα να εκτελέσουν εργασίες, των οποίων η δυσχέρεια ή το µέγεθος θα είναι ανάλογη προς το πτυχίο τους. Και πάλι θα επισηµάνω πόσο µεγάλη είναι η δυνατότητα συµβολής του ΤΕΕ στην αντιµετώπιση του προβλήµατος, δηλώνοντας και πάλι ότι το ΙΟΚ έχει ξεκινήσει την προσπάθεια, καταγράφοντας τα στοιχεία εφαρµογής και διαδικασιών του συστήµατος στις χώρες που εφαρµόζεται ήδη, και πάλιν άνευ εντολής. Γ. Ασφαλίσεις εν υπάρχει λόγος να επιχειρηµατολογήσει κανείς για την αναγκαιότητα της ασφαλίσεως. Ενδεχοµένως, η πολιτεία προσβλέπει µόνο στην οικονοµική της απαλλαγή από την υποχρέωση αντιµετώπισης των θεοµηνιών. Οι µηχανικοί επίσης προσβλέπουν στην ανακούφισή τους από απαιτήσεις που µπορεί να προκύψουν, είτε από το (αναπόφευκτο) ανθρώπινο σφάλµα τους, είτε από συνδροµή πολλών ατυχών συµπτώσεων, είτε από δυσµενή ερµηνεία της νοµοθεσίας και των Κανονισµών, είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο. Οι ιδιοκτήτες προσβλέπουν στην µερική ή πλήρη αντιµετώπιση από την ασφάλιση των αιφνίδιων προβληµάτων που µπορεί να προκύψουν από προβλέψιµα ή απρόβλεπτα γεγονότα και θεοµηνίες. Στις ασφαλίσεις υπάρχει η διάκριση ανάλογα µε το στάδιο της ζωής του έργου: ασφάλιση µελετών ασφάλιση κατασκευής ασφάλιση για ολόκληρη τη ζωή του έργου 5
Για κάθε µια από τις κατηγορίες ή τα είδη αυτά ασφαλίσεων, πρέπει να καθοριστούν σαφώς, ακριβώς και πλήρως, οι υποχρεώσεις και τα δικαιώµατα κάθε µέρους για να µη καταλήξουν σε απλή επιβάρυνση του ασφαλιζόµενου. Το θέµα όµως είναι πολύ µεγάλο και θα πρέπει να εξετασθεί σε µία ιδιαίτερη Ηµερίδα. Καταγραφή προβληµατισµών έχει ήδη αρχίσει το ΙΟΚ. Είναι σκόπιµο, πριν από την ανάλυση των αναγκών του ΜΗΚΙΕ και τον σχολιασµό του κυκλοφορήσαντος Σχεδίου Π, να καταγράψουµε κάποια συµπληρωµατικά στοιχεία, υποστηρικτικά του θεσµού, που θεωρούµε αναγκαία για την απρόσκοπτη, αποτελεσµατική και βέλτιστη λειτουργία του συστήµατος, παρά το ότι δεν προβλέπονται από τον Ν 2831/2000. α. Σχέδια Ιδιωτικών Συµφωνητικών Η σύνταξη ενός «τυπικού» Συµφωνητικού, που θα µπορεί να προσαρµοσθεί στις απαιτήσεις του συγκεκριµένου προς κατασκευήν έργου, για το συνολικό έργο (γενικός εργολάβος) ή για κάθε µια από τις βασικές εργασίες ενός οικοδοµικού έργου (µερικός εργολάβος ή υπεργολάβος), αποτελεί µεγάλη βοήθεια και για τους δύο συµβαλλόµενους. Βάζει τις βάσεις µιας σωστής συµφωνίας, προσδιορίζει τη στάθµη της επιθυµητής και συµφωνούµενης ποιότητας και πολυτέλειας, κάνει υποµνήσεις απαιτήσεων Προδιαγραφών και Προτύπων ή και περιέχει Τεχνικές Οδηγίες, λύνει λεπτοµέρειες κατασκευής ή και διαδικασιών που δεν είναι δυνατόν να ρυθµίζει η νοµοθεσία και αποτρέπει τις διαφωνίες και τις αντιδικίες. Ένα τέτοιο Σχέδιο Συµφωνητικού που θα εγνωστοποιείτο στους µετέχοντες σε ένα µειοδοτικό διαγωνισµό, προ της υποβολής προσφοράς, θα βοηθούσε στη µείωση του αθέµιτου ανταγωνισµού και στη δυνατότητα συγκρίσεως των προσφορών επί ίσοις όροις. Ανάλογα σχέδια «τυπικών» Συµφωνητικών είναι σκόπιµο να συνταχθούν και για την ρύθµιση των σχέσεων του ΚτΕ µε τον µελετητή και τον επιβλέποντα µηχανικό. Την προσπάθεια καλύψεως της ανάγκης αυτής έχει ξεκινήσει και το ΤΕΕ και το ΙΟΚ. εν θα ήταν άσκοπο, αυτά τα Συµφωνητικά, όταν ολοκληρωθούν, να τεθούν σε δηµόσια διαβούλευση. 6
β. Επιµετρήσεις Οι επιµετρήσεις είναι η συνηθέστερη πηγή διαφωνιών. Είναι αναγκαία και χρήσιµη (τόσο στα ιδιωτικά όσο και στα ηµόσια Έργα), η δηµιουργία ενός Κώδικα Επιµετρήσεων (Method of Measurement), γενικής εφαρµογής, προκειµένου οι εργασίες να επιµετρώνται πάντα, από όλους, µε τρόπο µονοσήµαντο, χωρίς αµφισβητήσεις και διαφωνίες, και επίσης προκειµένου να γίνονται οι προσφορές συγκρίσιµες. Και στον τοµέα αυτόν το ΙΟΚ έχει κάνει προεργασία και µπορεί να συµβάλει στην ταχεία κάλυψη του κενού. Και εδώ η δηµόσια κρίση και διαβούλευση είναι επιθυµητή. γ. Επίλυση διαφωνιών Η ενδεχόµενη ύπαρξη διαφωνιών κατά την πορεία του έργου, δεν µπορεί να αποκλεισθεί. Ίσως απαιτείται να αντιµετωπισθεί ιδιαιτέρως η ενδεχόµενη διαφωνία (τεχνική ή συµβατική) µεταξύ κατασκευαστή και επιβλέποντος µηχανικού. Θα ήταν σκόπιµο οι διαφωνίες αυτές να µην οδηγούνται στα δικαστήρια, καθώς θα έχουν, ως επί το πλείστον, τεχνικό χαρακτήρα. Θα πρέπει εποµένως να προβλεφθούν διαδικασίες επιλύσεως διαφωνιών µέσω ιαιτησιών. Οι ιαιτητές θα ορίζονται από το ΤΕΕ ή (όταν δηµιουργηθεί) από το Σώµα Ορκωτών Μηχανικών ή άλλο σχετικό Σώµα. δ. Άλλα συναφή θέµατα Πρέπει να δοθεί ευρεία δηµοσιότητα στα πλεονεκτήµατα που θα δώσει ο νέος θεσµός, ως προς την ποιότητα του έργου, την λειτουργικότητα και την ασφάλεια. Πρέπει να απαντηθούν και να αρθούν οι επιφυλάξεις και η τάση να παρουσιασθεί ως συντεχνιακή επιδίωξη των µηχανικών. Πρέπει να προετοιµασθεί και να εξασφαλισθεί η συνεργασία των οργάνων της πολιτείας (Πολεοδοµικών Γραφείων, Αστυνοµίας, Αστυνοµίας Κατασκευών ή άλλου Σώµατος) που θα ενεργεί τους ελέγχους τηρήσεως του νόµου (π.χ. ισχύος και δυναµικότητας πτυχίου). Πρέπει να δοθούν κίνητρα και για την οικειοθελή τήρηση του θεσµού, µέσω της (υποχρεωτικής) ασφαλίσεως του έργου, του ύψους των ασφαλίστρων, των ευθυνών του ΚτΕ σε περίπτωση ατυχήµατος ή βλάβης από σεισµό κλπ. Ανάγκη για Κώδικα εοντολογίας των µελών του ΜΗΚΙΕ για την διαµόρφωση υγιούς ανταγωνισµού και την εφαρµογή χρηστών συναλλακτικών ηθών. 7
Είναι σκόπιµος ο (στοιχειώδης έστω) προσδιορισµός της έννοιας «κανόνες της τέχνης και της τεχνικής», γιατί η «ελεύθερη» ερµηνεία της µπορεί να δηµιουργήσει επικίνδυνες καταστάσεις. 3. Το υπ όψη Σχέδιο Π Σχολιασµός Στόχος του θεσµικού πλαισίου για τα ιδιωτικά έργα, όπως προαναφέρθηκε, είναι η βελτίωση της παρεχόµενης ποιότητας, ασφάλειας και λειτουργικότητας, προς όφελος του χρήστη και της εθνικής οικονοµίας. Η βελτίωση επιδιώκεται µε την ανάθεση των αρµοδιοτήτων και ευθυνών κατασκευής, µε Σύµβαση ή Ιδιωτικό Συµφωνητικό, σε πρόσωπα (φυσικά ή νοµικά) που διαθέτουν επαρκή τεχνική κατάρτιση και οργάνωση, ώστε να διασφαλίζεται η σωστή εφαρµογή της µελέτης αλλά και των Τεχνικών Κανονισµών της πολιτείας, των Προδιαγραφών, Τεχνικών Οδηγιών και Προτύπων. Οι έχοντες τα προς τούτο προσόντα θα γράφονται στο Μητρώο Κατασκευαστών Ιδιωτικών Έργων (ΜΗΚΙΕ), θα κατατάσσονται σε κατηγορίες αναλόγως εµπειρίας και ικανοτήτων και, µόνον αυτοί, θα έχουν το δικαίωµα να κατασκευάζουν ιδιωτικά κτίρια. Η θεσµοθέτηση κατασκευαστή µε τεχνικά προσόντα, δεν καταργεί την ανάγκη του επιβλέποντος µηχανικού, ο οποίος θα εποπτεύει και ελέγχει την τήρηση των ως άνω υποχρεώσεων του κατασκευαστή, όπως προκύπτουν από την σχετική Σύµβαση, αποτρέποντας την αντισυµβατική ή αδικαιολόγητη επιβάρυνση του ΚτΕ. Είναι προφανές ότι ο κατασκευαστής - µέλος του ΜΗΚΙΕ θα είναι υπόλογος για τις ενδεχόµενες κακοτεχνίες και θα φορολογείται για το συµβατικό του αντικείµενο. 3.1 Στο εξεταζόµενο Π θεωρείται ότι επαρκή τεχνική κατάρτιση έχουν οι εγγεγραµµένοι στο ΜΕΕΠ (οι εργολάβοι ηµ. Έργων, πρόσωπα ή Εταιρείες), οι εγγεγραµµένοι στο ΜΕΚ (Πολιτικοί Μηχανικοί και Αρχιτέκτονες) και οι απόφοιτοι των ΤΕΙ. Ήδη εµφανίζονται οι πρώτες αµφισβητήσεις στις διατάξεις του Π : εν υπάρχει λόγος συνδέσεως µε το ΜΕΚ, και εποµένως περιορισµού των Μελών του ΜΗΚΙΕ µόνον στους Πολιτικούς Μηχανικούς και τους Αρχιτέκτονες. Όλοι οι διπλωµατούχοι µηχανικοί έχουν την τεχνική αντίληψη που απαιτείται για την οργάνωση της σωστής κατασκευής ενός ιδιωτικού έργου. Είναι παράλογο να δεχόµαστε ότι έχει την ικανότητα 8
ένας απόφοιτος ΤΕΙ, που ενδεχοµένως είχε βαθµό εισαγωγής µικρότερο του 10, και δεν την έχει ένας απόφοιτος Πολυτεχνείου, Τοπογράφος ή Χηµικός ή Μηχανολόγος. Η διάταξη θα προκαλέσει αντιδράσεις και από ενδιαφερόµενους τεχνικούς της Ε.Ε. Οµοίως δεν υπάρχει λόγος αποκλεισµού, από την κατασκευή ιδιωτικών έργων, των µελετητών δηµοσίων έργων (που δεν έχουν δικαίωµα εγγραφής στο ΜΕΚ) οι οποίοι, ιδιαίτερα στα µικρής τάξεως πτυχία, βρίσκονται πολύ συχνά χωρίς αντικείµενο. 3.2 Στο κρινόµενο κείµενο Π προβλέπονται 7 κατηγορίες ΜΗΚΙΕ, αντιστοιχιζόµενες προς τις υφιστάµενες κατηγορίες ΜΕΕΠ. Η ένταξη σε κάθε κατηγορία είναι συνάρτηση της εµπειρίας, η οποία µετράται είτε µε τα έτη από κτήσεως διπλώµατος, είτε µε το µέγεθος του εκτελεσθέντος έργου, το οποίο εκτιµάται µε την συνολική επιφάνεια κατασκευασθέντων κτιρίων, σε m 2. Οι 7 κατηγορίες θεωρούνται πολλές, µπορούν να περιορισθούν σε 5 Το µέγεθος του έργου πρέπει να εκφρασθεί σε ευρώ ( ) για να είναι συγκρίσιµο προς τον σχετικό προϋπολογισµό του ΜΕΕΠ Πρέπει να ορισθεί τιµή µονάδος επιφανείας ( /m 2 ), διαφορετική για διάφορες κατηγορίες κατασκευής (π.χ. κατοικίες, γραφεία, αγροτικές αποθήκες, χώροι συγκεντρώσεως κοινού κλπ.), αναπροσαρµοζόµενη µε τους δείκτες της Εθν. Στατιστικής Υπηρεσίας. Να διευκρινιστεί αν οι επιφάνειες υπογείων, parking, βοηθ. χώρων κλπ. προσµετρούνται στις επιφάνειες που καθορίζουν το µέγεθος και τον προϋπολογισµό του έργου Να αυξηθούν οι απαιτήσεις για την ένταξη στην 1 η κατηγορία, στα 3 χρόνια από κτήσεως διπλώµατος για τους µηχανικούς και στα 6 χρόνια για τους αποφοίτους ΤΕΙ, και να απαιτηθούν αποδείξεις κάποιας εµπειρίας στην επίβλεψη Στα αποδεικτικά στοιχεία εµπειρίας για την κατάταξη σε τάξη ΜΗΚΙΕ, εκτός από την συνολική επιφάνεια των εκτελεσθέντων έργων, να τεθεί ένα ελάχιστο επιφανείας ή προϋπολογισµού κατασκευασθέντος ενιαίου, ανεξάρτητου έργου, αυξανόµενο µε την τάξη πτυχίου ΜΗΚΙΕ. εν είναι σαφές (στις απαιτήσεις εµπειρίας), αυτό που προβλέπει το Π για τους ήδη υπάρχοντες, µη τεχνικούς, κατασκευαστές ιδιωτικών έργων (φυσικά ή νοµικά πρόσωπα), για τις προϋποθέσεις της 9
ενδεχόµενης εγγραφής τους στο ΜΗΚΙΕ και την τάξη πτυχίου που θα δικαιούνται. εν προβλέπει επίσης την εκτέλεση έργων δι αυτεπιστασίας. Για τους προερχόµενους από χώρες της Ε.Ε. θα ισχύσει η εµπειρία κατασκευής (αποδεικνυόµενη) που απέκτησαν στη χώρα τους 3.3 Το µέγεθος του έργου που µπορεί να αναλάβει ένα µέλος του ΜΗΚΙΕ εξαρτάται από την τάξη πτυχίου του και από τα όρια µεγέθους έργου που ορίζει το κρινόµενο Π για κάθε πτυχίο Το µέγεθος οικοδοµής µέχρις 600 m 2 που προβλέπεται να ανατίθεται σε πτυχία ΜΗΚΙΕ 1 ης τάξεως, είναι υπερβολικό για το µέγεθος της εµπειρίας του, ενώ αποτελεί ένα πολύ σηµαντικό µέρος της οικοδοµικής δραστηριότητας της χώρας. Προτείνεται να µειωθεί στα 300 m 2, για να µη δηµιουργηθεί κίνδυνος απαξιώσεως του θεσµού και προκλήσεως οικονοµικής ζηµιάς σε µεγάλο πλήθος µικροϊδιοκτητών Να τεθεί άνω όριο στο µέγεθος έργου που µπορεί να αναλάβει τεχνικός, απόφοιτος ΤΕΙ 3.4 Το άρθρο 15 του Σχεδίου Π περιλαµβάνει διατάξεις υποχρεωτικής ασφαλίσεως των έργων Οι διατάξεις περί ασφαλίσεως είναι σήµερα πρόωρες και άνευ ουσίας. Το αντικείµενο είναι πολύ µεγάλο και, όπως προαναφέρθηκε, χρειάζεται ιδιαίτερη αντιµετώπιση. Πρέπει να καθορισθούν οι όροι ασφαλίσεως για κάθε τύπο (µελέτης, κατασκευής, ζωής έργου), οι ελάχιστες ασφαλιστικές καλύψεις, οι διαδικασίες ελέγχου και το ύψος του ασφαλίστρου Προτείνεται αυξηµένο ασφάλιστρο για κτίρια που έχουν κατασκευασθεί χωρίς συνεργασία µέλους του ΜΗΚΙΕ 3.5 Στο άρθρο 4 του Σχεδίου Π, προβλέπεται η τήρηση του ΜΗΚΙΕ από τις Υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩ Ε και η δηµιουργία Επιτροπής ΜΗΚΙΕ που θα παρακολουθεί την καλή λειτουργία και θα ασκεί τον πειθαρχικό έλεγχο Η τήρηση του ΜΗΚΙΕ πρέπει να ανατεθεί στο ΙΟΚ, που αποτελεί το απολύτως αρµόδιο όργανο, κατά τον ιδρυτικό του Νόµο Η έγγραφή στο ΜΗΚΙΕ πρέπει να γίνεται µε την κατάθεση παραβόλου από τον ενδιαφερόµενο, το οποίο θα χρησιµεύει για την κάλυψη των δαπανών τηρήσεως του αρχείου και διαχείρισης του συστήµατος, και 10
αµοιβής των µελών της Επιτροπής. Το ύψος του παραβόλου θα εξαρτάται από την τάξη του Πτυχίου στην οποία εγγράφεται η επιχείρηση και θα βαίνει (γεωµετρικώς) αυξανόµενο Η παράβαση των διατάξεων του Π από µέλος του ΜΗΚΙΕ θα συνεπάγεται την επιβολή πειθαρχικών ποινών και προστίµου, το οποίον θα κατατίθεται στο ΙΟΚ, για την οργάνωση σεµιναρίων ενηµερώσεως επί των ευρωπαϊκών Προτύπων και Προδιαγραφών, προς βελτίωση της κατασκευής Οι παρατεθείσες παρατηρήσεις δεν εξαντλούν τις δυνατότητες βελτιώσεως του κρινοµένου κειµένου, περιορίστηκαν στις κατά την κρίση µας απολύτως αναγκαίες για την απρόσκοπτη λειτουργία του συστήµατος. Για την µεγιστοποίηση της συνεισφοράς µας παραθέτουµε «κωδικοποίηση» βασισµένη στο αρχικό κείµενο του Σχεδίου Π και περιλαµβάνουσα τις απόψεις µας και τις, κατά τη γνώµη µας, αναγκαίες φραστικές, γραµµατικές και λογικές βελτιώσεις, µαζί µε κάποιες υποσηµειώσεις παρατηρήσεων. Αθήνα 26 9 2006 Ηµερίδα ΤΕΕ 11