ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΟΥΣΕΙΩΝ TMHMA ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Το Εκπαιδευτικοί στόχοι των προτεινόμενων δραστηριοτήτων
Δραστηριότητες Περιεχόμενα 1) Ενα αντικείμενο απ τα παλιά...2 2) «Η γλώσσα του υ»...3 3) Καρποί και δέντρα σύμβολα...4 4) Η μεσοστιχίδα του υ...5 5) Το σε παροιμίες και αινίγματα...6 6) Το των ευχών...7 7) Οι φύλακες του «υ της ζωής»...8 8) Φτιάξε το δικό σου φυτολόγιο!...9 9) Το λεύκωμα των δέντρων!...10 10) Το ημερολόγιο των τεσσάρων εποχών!...11 11) Ένα δικό σας «της ζωής»...12 1
Εικαστική δραστηριότητα 1. Ένα αντικείμενο απ τα παλιά... Οι μαθητές/-τριες καλούνται να παρατηρήσουν και να ερμηνεύσουν ένα μουσειακό αντικείμενο. να ασκηθούν στην παρατήρηση, την περιγραφή και την ερμηνεία αντικειμένων να περιγράψουν τη διακόσμηση της κασέλας και να αναζητήσουν τους συμβολισμούς των δέντρων της παράστασης να καλλιεργήσουν τη φαντασία τους να αναπτύξουν γλωσσικές δεξιότητες. 2
Γλωσσική δραστηριότητα Οι μαθητές/-τριες καλούνται να συμπληρώσουν τις προτάσεις με λέξεις που συνδέονται με το. 2. Η γλώσσα του υ να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους να καλλιεργήσουν δεξιότητες γλωσσικής έκφρασης να γνωρίσουν πώς χρησιμοποιούνται μεταφορικά λέξεις σχετικές με το για να τις συνδέσουν με καταστάσεις και δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. ρίζα παρακλάδι καρπός μήλο μηλιά σπόρος ριζώνω διακλαδίζομαι ξεριζώνομαι κλάδος 3
Δραστηριότητα αντιστοίχισης Οι μαθητές/-τριες καλούνται να αντιστοιχίσουν τις λέξεις σύμφωνα με αυτό που συμβολίζουν. 3. Καρποί και δέντρα σύμβολα... να εμπεδώσουν γνώσεις που αποκόμισαν από τη μελέτη του υλικού της θεματικής ενότητας «Το Δέντρο της Ζωής». Α Β Ρόδι Ομορφιά Ελιά Ειρήνη Κρασί Θλίψη Κυπαρίσσι Γάμος Δάφνη Διόνυσος Μήλο Απόλλωνας 4
Παιχνίδι γνώσεων 4. Η μεσοστιχίδα του υ Οι μαθητές/-τριες καλούνται να αντιστοιχίσουν τις λέξεις σύμφωνα με αυτό που συμβολίζουν. να εμπεδώσουν γνώσεις που αποκόμισαν από τη μελέτη του υλικού της θεματικής ενότητας «Το Δέντρο της Ζωής». 2 3 6 1 4 5 Δ Ε Ν Τ Ρ Ο 5
Παροιμίες 5. Το... σε παροιμίες και αινίγματα Οι μαθητές/-τριες καλούνται να ερμηνεύσουν τη σημασία των παροιμιών και να λύσουν το αίνιγμα. να συνειδητοποιήσουν την άρρηκτη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και το περιβάλλον μέσω της λαϊκής παράδοσης. Λύστε το αίνιγμα... Από κλαδάκι κρέμεται στην αγορά πουλιέται το εξωτερικό της τρώγεται το μέσα της πετιέται. Τι είναι;... 6
Εικαστική δραστηριότητα 6. Το των ευχών... Οι μαθητές/-τριες πληροφορούνται σχετικά με τη χρήση του υ σε ευχετικά λαϊκά έθιμα. να παρατηρήσουν και να αναλύσουν οπτικό υλικό, όπως έργα τέχνης κ.λπ. να γνωρίσουν την πανάρχαια συνήθεια της ανάρτησης προσφορών-αφιερωμάτων σε δέντρα και κλαδιά να αναπτύξουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους να αναπτύξουν δεξιότητες καλλιτεχνικής έκφρασης. 7
Εικαστική δραστηριότητα 7. Οι φύλακες του υ της ζωής Οι μαθητές/-τριες καλούνται να δημιουργήσουν ένα δικό τους «της ζωής» και το φύλακα (ή τους φύλακές) του. να παρατηρήσουν δύο ανάγλυφες παραστάσεις που απεικονίζουν το «της ζωής» και τους φύλακές του να αναπτύξουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους να αναπτύξουν δεξιότητες καλλιτεχνικής έκφρασης. 8
Δημιουργική δραστηριότητα Οι μαθητές/-τριες καλούνται να δημιουργήσουν ένα διαφορετικό φυτολόγιο όπου θα καταγράφονται τόσο τα χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες δέντρων / φυτών όσο και η σημασία τους για τον πολιτισμό (τέχνη, μυθολογία, συμβολισμοί κ.λπ.) 8. Φτιάξε το δικό σου φυτολόγιο! να έρθουν σε επαφή με έργα τέχνης ή αντικείμενα που σχετίζονται με συγκεκριμένα δέντρα / φυτά να συνειδητοποιήσουν τη σημασία και τη συμβολική αξία που έχουν αποκτήσει τα δέντρα / φυτά στον πολιτισμό, την παράδοση κ.λπ. να καλλιεργήσουν δεξιότητες γλωσσικής έκφρασης. Κόλλησε ένα αποξηραμένο φύλλο ή μια φωτογραφία υ / φυτού 9
Σχέδιο εργασίας 9. Το λεύκωμα των δέντρων! Οι μαθητές/-τριες καλούνται να διεξάγουν σχέδιο εργασίας προκειμένου να γνωρίσουν τα δέντρα μέσα από την αρχαία μυθική και τη λαϊκή παράδοση. να αναζητήσουν και να αναλύσουν υλικό σχετικά με το θέμα να γνωρίσουν τα δέντρα μέσα από την αρχαία και τη λαϊκή παράδοση και να συνειδητοποιήσουν έτσι την άρρηκτη σχέση τους με τον άνθρωπο να αναπτύξουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους να αναπτύξουν δεξιότητες καλλιτεχνικής έκφρασης να αναπτύξουν αίσθημα συνεργασίας, αλληλοβοήθειας και αλληλοσεβασμού. 10
Σχέδιο εργασίας 10. Το ημερολόγιο των τεσσάρων εποχών! Οι μαθητές/-τριες καλούνται να διεξάγουν σχέδιο εργασίας για να μελετήσουν τα φυτά του τόπου τους στις τέσσερις εποχές του χρόνου. να γνωρίσουν τα φυτά που ευδοκιμούν στον τόπο τους κάθε εποχή να εξετάσουν τους παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη συγκεκριμένων φυτών στις αντίστοιχες εποχές, να παρατηρήσουν τη μορφή, τα χρώματα και το φύλλωμα των φυτών ανά εποχή να γνωρίσουν ποια μέρη κάθε φυτού χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο, καθώς και για ποιους σκοπούς να γνωρίσουν τις γεωργικές εργασίες που συνδέονται με κάθε εποχή να συνειδητοποιήσουν την άρρηκτη σχέση του ανθρώπου με το και τη φύση γενικότερα να αναπτύξουν τη φαντασία, τη δημιουργικότητά τους, καθώς και δεξιότητες καλλιτεχνικής έκφρασης να αναπτύξουν αίσθημα συνεργασίας, αλληλοβοήθειας και αλληλοσεβασμού. 11
Σχέδιο εργασίας Οι μαθητές/-τριες καλούνται να διεξαγάγουν σχέδιο εργασίας προκειμένου να μελετήσουν εικαστικά έργα που έχουν ως θέμα τους το και στη συνέχεια να δημιουργήσουν το δικό τους «της ζωής». 11. Ένα δικό σας της ζωής να συζητήσουν μεταξύ τους και να αναλύσουν έργα τέχνης που έχουν ως επίκεντρο το να συνειδητοποιήσουν την αξία του υ και την ανάγκη για την προστασία του ίδιου αλλά και της φύσης γενικότερα να αναπτύξουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους να αναπτύξουν δεξιότητες καλλιτεχνικής έκφρασης να αναπτύξουν αίσθημα συνεργασίας, αλληλοβοήθειας και αλληλοσεβασμού να ευαισθητοποιηθούν αλλά και να ευαισθητοποιήσουν το κοινό σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος. 12
Συντονισμός έργου: Μαρία Λαγογιάννη, Δρ Αρχαιολόγος Σουζάνα Χούλια - Καπελώνη, Αρχαιολόγος Γενική επιμέλεια: Τόνια Κουτσουράκη, Αρχαιολόγος Αλεξάνδρα Σέλελη, Αρχαιολόγος - Μουσειολόγος Γραφιστική επιμέλεια: Σπήλιος Πίστας, Γραφίστας Κείμενα: Κορίνα Γαβαλά, Αρχαιολόγος - Μουσειολόγος (δραστηριότητες αρ. 1, 2, 6, 8) Αθανάσιος Σκρέκας, Εκπαιδευτικός ΠΕ 02 (δραστηριότητες αρ. 3-5) Μαρία Τσαλκιτζή, Εκπαιδευτικός ΠΕ 70 (δραστηριότητες αρ. 7, 9-11) Διορθώσεις κειμένων: Βιολέττα Ζεύκη, Αρχαιολόγος - Μεταφράστρια Γραφιστικός σχεδιασμός: Πασχαλιά Τσαγκαριάν, Γραφίστρια Copyright 2015 Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. ISBN 978-960-386-207-9 Το έντυπο «Εκπαιδευτικοί στόχοι των προτεινόμενων δραστηριοτήτων» της θεματικής ενότητας «Το της ζωής» δημιουργήθηκε το 2015 για την Πράξη με κωδικό MIS 339815 «Επικαιροποίηση και ψηφιοποίηση πολιτιστικού εκπαιδευτικού υλικού για την ενίσχυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας», που υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.